장음표시 사용
331쪽
DECLAM. VIII. GEuldii LANGUENTES 297 exiguuinque videatur mortalibus oculis; sed si terrena mente perspicere velis orbis huius vastitatem , scies multum esse, quod inter duas transcurrat animas. Volvitur super nos haec caeli siderumque compago, et prae
cipiti per proclive decursu, totius diei noctisque brevAtate emensus orientis Occidentisque cursus, diversorum siderum in primo statim ortu, rotato se rurSus axe con
sequitur. Hoc tu parvum credis esse spatium, quod diversis pariter rebus impletur ' quantum inter illa transcurrentis horae momenta nascitur, periti Igitur quando unquam peregrinati sunt una , militavere pariter t
Vid istur Omittit Voss. See. Mortalibus in Immortalibus , W.
id. pr. Voss. se . Lucas. In mortalibus . VOSS. Pro Terrena Videtur Meensius legisse temenum. Qui quum Maralitatem con- iurigit ; et certe quid sit mens terrena, ego vin intelligo. Fraucius coniiciebat , aeterna mente. Pervicere Hras Heste, M. Inter duas in diter duas transcurrit, Leid. pr. Intra duas discurrat, V. Ss renos vallam dicturum fuisse, a ra nos, notat Ascensius. Ita tamen Pere. G: SVer nos stratina negotia
Haec eueli Huius eaeli, Leid. pr. Pro diversa leetioue , Lucas. Forte Hete. Vt Me dieebant veteres Pro
- , Orientis D. e. d. aiderum Proximo alatim ortu. rmato se rursus axe con
sequitur. SeuvLT. Francius coniiciebat , deeursu , sol unius dies n. b. e. Orientem occidentem e eursu et vel orientis occidentisque cursum.
sec. Voss. Pr. sec. Lucas; et iis Pluuium Bach. IlI, ε . 4t, loquutum , et alios, Cl. Sehuliiugius uotaVerat. Quantiam nascitur Male capit haec Ascensius: dictum est pro quantum hominum . quanta turba nasci tur , et perit simul inter illa momenta , scilicet primi exeuntis ex utero matris, et secundi. Plenius erat , quantum hominum. Vt Catul. earm. 3. Mallem vero, cum Oxoniensi editione: quantum etc. naacitur , quantium perit. Bu M.
Im tetur De hae locutione agemus ad Ovid. Met. I, 681. Milita re Quando militaMeres. Di lueti Deducit, W. Leid. pr. see. Voss. pr. Sec. Cl. Schult. malebat . quid non duo diducti; et Grono vium velle , quid duo di sieti notaverat; mox, et quando illos L q. s. iunxerunt ' Quando Pse sat, necesso est, aliter i sed geminis quod et c. vel ex Grouov. in editandoque neces σ
332쪽
guor, quando suprema iunxerunt Z et quandoque sit necesse est aliter, ex geminis quod pariter languerunt, non sic accidit quomodo fratribus, sed quomodo duobus. Non eodem lato languere geminos, quemadmodum vultis brevius probem, quam quod nec uterque occisus est, nec uterque sanatus' sed fingamus hoc esse verum, quod desperaverunt medici: relinque nobis , pater, innocentiam calamitatis, salva solatia sint de liberis, quos libi videris non perdidisse, nisi salo. Quis ex parentibus nescit hac se mortalitatis procreare lege Z sed indigni exitus supra orbitatem sunt : ideo magis flemus illos,
quos bella rapuerunt, hausit incendium, naufragia me serunt. Fortius seras inter assidentium manus, inter suorum officia labentes, quum se invicem oscula, quum Se SatiaVere sermones, quum data suprema mandata sunt,
et se scit pietas omnia fecisse pro vita: igitur verum dixerim , illos mori credimus , hos perire. XlV. Non invenio quemadmodum exscusationem Pater de consensu possit accipere medicorum: hoc est quod omnem comparationem seritatis excedit : filium Pater propter hominem, quem non putavit posse sanari,
occidit: quod tu monstri portentique genus es t habes
tor, simile certe aliquid huie voluit ;posset legi etiam, et quando necessae est idem sit alteri ex geminis' Bustri. Sanatus natur, Lucas. Iusea In hae re, W. Leid. Priasee. V s. Pr. Coib. In hane sem. Pr. . legem; Voss. see. Francius, hos ae m.
Voss. pr. Lume. Posse sanari Possa sanare. SCAE.
Oeeidis ὶ Deest Leid. sec. V M. PT. Me. In margine erat Leid. pr. Quod in monιwiὶ Quamum mon est in sit aliter. Et deinde corrigit proax geminis p sed geminis. Obrech tua edidit hoe modo: Et quando quaesita
neces est viceri ex geminis . quod ρο- riter languerunt, n. sis etc. Iu emendationibus vero omittit illa: quod Pariter Ianguerunt. Et quandoque sit. Omnes praeter Voss. sec. qui quando; sed pro aliare, alter; Leid. sec. Voss. Pr. Sec. Quandoque sit necesse est aliis ter , alter ex G. Vido . necesse e l. Alteri. Lucas. corruptum Ioeum ego aie constituerem : Et quando, quod unift; neeesse est alleriseri y Gemirus ete. Si non ita scripsit decla--
333쪽
DECLAM. VIII. GEMINI LANGUENTES
parricidii patientiam, non liabes orbitatis: ita demum potes serre silii mortem, si facinus adieceris t tu occidis, quia desperavere medicit Quererer mehercle, si reliqui ses, si quid de continuatione curae sollicitudo laxasset: nihil ergo plus facies, quam illi, qui raunc plures fortassis circumeunt aegros, quos detrahit, quos advocat alia curatio. Filios saltem committe vel matri; de sortuna queratur; diis faciat invidiam: mulieri, quae ferre non .Potest, quod videris desperasse, nunquam ex hoc rationem reddas, quod occideris. Quis hanc, iudices, impudentiam ferat Z tentat pater, ut et huic rei credatis, quod desperaverunt omnes, et quod speravit unus. N atrae quidem querelae sussicit non convenisse medicis: et quum inventus sit, qui contra sensum desperantium genus aliquod sanitatis afferret, fas erat, iudices , ut adhuc inveniretur alius, qui laetiora et utiliora promitteret. Hoc nunc me queri putatis , quod in re, de qua credere nec omnibus debuisset, accessit uni: non inle est, an supersit remedium , quod lentare non debeas:
atri, Leid. Pr. pro varia lectione.
Ib oeeidis Lege, ita o idis. Scu. Mes, qMam Lege: facius, quam illi qui hine mures etc. Hinc, ex noSt domo progressi. Scu LT. Quos detrahis Quos distrati, Vosa. see. Deetraxit, Grypb. Mooeat AMoeat, Leid. Pr. ae Voss. see. Gryph. Colin. Vidov. dubito. Vtramque satis defendi potest, alia curatio, sive alterius aegri eum tis advorat illum ad aegrum alium , et detrahit ab hoc desperato; sic Ovid. Remed. Ios : - Sed non quia serior aegro A Oeor. ille mihi destituen-d u ι praeterea haec o ua ma lem per interrogationem legere: Nihil ergo pitis Detes etc. erarallat Bun . Diis Delat inridiam Vide Amplis. Cupcr. lI, Obs. έ. Inoidiam: mulieri In seidiam mulier , quae, Lucas. V. et hi te Et hiate , Voss. Pr. Sehitu. coniiciuhat. tit et huic Deo. Sperarit unus vera erit unus, V.ConMenisse medicis Medicos, Leid.
334쪽
et ubi tantundem periculi speres, quantum desperatio habet, melior exitus est, qui facit miseros innocentes. Quid invidiam prioribus medicis paramus t nemo magis desperat, quam qui se negat nosse languorem. XV. Quid ais, pater 8 ita tecum quisquam sic audet agere de duobus filiis , tanquam de duobus aegris p tu ex geminis alterum occidendum dabist non ferrem, si
separare eXpositurus auderes, si contentus esses educ
turus allerutrum ; non serrem a piratis captum filium alterius vicaria servitute redimentem. Tu de orbitatefacies vices 8 et casum singulorum per utrumque dimfundest parricidium vocarem , si promittente medico, quod sanaret unum , posses eligere periturum : paene crudelius est geminos dividere, quam perdere. En sciemtia , cui debeat credi: negat se scire causas languoris, deinde promittit quidquid licere non deberet nec intelligentibus: occidam, inquit, deinde sanabo: memineris, pater, in hac conditione prius esse, ut occidas: non est tanta pietas servare filium, quantum facinus occidere. Tu nunc hoc putas profundae artis esse secretum Z ve ha tantum desperationis involvit, et homo cautissimae vanitatis captat illam novissimam circumire brevitatem.
Lueas. Grypti. Coliti. Vidov. Obr. En conscientia , credi otii debeat . VOM.
nos issimam cir mira crudelitatem.
Vt intelligat patrem. qui ex gemiuis alteriun occidit, de quo paulo auis
cumque, etiam ulienis, quales quotidie eircumire solent Mediet. Si separare erare, Lucas. Redimentem Redimi, W. Per utrumque Per virum , Vos i
335쪽
Vides quanta promissum suum experimentumque caligine medicus involverit Z nunquam constabit, an suerit languore moriturus aeger, qui aliter occiditur. Non novi, inquit, languoris genus: post hanc vocem mehercle non deberes Committere aegros, etiam si veIlet experiri potionis haustus, ciborum somentorumque novitates. Nescio, inquit; sed si permiseris alterius aperire vitalia, pectus effringere, remedium fortassis inveniam. Iam excusatus es, medice, matri, sperasti ne tibi cre
XVI. Dissero paulisper quod de fratribus , iluod de
geminis, quod pater hoc facit, non consentiente matre: publico potius mortalitatis contendo nomine , non de-
dioebat: hune ei reum venire et decipere captavit medicus, illud promittendo auxilium , quod nemo pater
sibi cuperet. rasimae Manilaus hominem vocat medicum , qui quum praeter eeteros rapere vellet, respondit quidem, et novi quid attulit , in
quo tamen periculum nullum erat positum . quia nemo eo remedio uti vellet. An legendum : cvlaint
norissimus circumire Maeiaritate, M. Missimorum circumire breriliateῖScu. Corruptus certe locus, nam eircumii ebre iteraran nihil signisi L Et hie rapi debet Greumire pro decipere, ut apridTer. Phorm. IV . 3: Sic cireumiri. Quare legendum sorter ea tae illum
se. patrem notissima circumre bre rit te. Vt notissima Meritus . sit ordinaria sormula, quae et 1 revis est: sero; non nori languoris geritis, ad
quod quum pater uou quiesce ret . sed urgeret adhue. involvit tandem .erba desperationis; addens . ai
ermiseris alterius aperire Mitalia et c. fortastis iuMeniam ete. IIaee obseura
arant, quia non plane aut certe pro mittebant opem , sed fortassis. vanitas vero illa Promissoris cautissima erat, quia sperabat. De sibi crederetur. Cogitavi etiam , an noMissimam Meoitatem ear mire posset explicari. quasi verba illa ultima: nescio , aut, non nori languoris gentis. alliis verbis,
ut ambagibus ampliasset; et ita quae clara essent involvisset caligine. Vt ita Ter. Λndr. I. x t : Nulla circum itiona titi sed dura tamen erit locutio , qualea in his deelamationibus infinitae. Posset et per brevitatem
norissimam . intelligi brmior via sa nitatis, ni mox vocat. in qua substiterant adhuc mediet, quam ille nunc circumit vanitate eautissima. BV M. Inoob erie IMeret, V s. Pr.
Mortalitatis) Ita eL supra usus humanisatis voce pro humano genere, et mortalitata et Plinium et Curtium usos. iam viri doeli notarunt. Mortalitas autem ponitur pro mortatibus, quae vox saepe etiam in prosa pro ho
336쪽
here genus istud curationis admitti . Peractum est velut de genere humano , Si nobis Pro. salute aegri opus est morte hominis alterius; et paene ratio sanitatis intercidit , si consumit medicina tantumdem. Ego quenaquam dicentem seram; ut inveniam valetudinis causas, date mihi aliud corpus, alia vitalia: occidam ; deinde sal taria quaeram , pro sutura meditabor Z Ita non facilius est nosse languorem ' quae haec est impudentia crudelissimae utilitatisῖ Aegrum placuit occidere, ut inventiaminibus ponitur; ut apud Liv. VI,
16 ; Vu . io, et alibi; Plin. IX, 17.
sum Codicum cur repudiemus nihil est; mutarunt vero lihrarii quia vulgatior erat sormula actum est. Senec. Agam. sol et Habet, Peracium est, et
ita ille alibii vide Cerdam ad Virg. Aeneid. XII, 236, ubi et Servius do-eet apud antiquos hoc habet, id suisse, quod postea, Peractum est. Maleta ineu explicat Cerda formulam illam: hoc habet ; et magno cum sas tu Guietus ad Ter. Andr. I, 1 neminem se
seste , qui illas explicuerit..eribiti Sed vulgata est huius formuis Iae interpretatio . de gladiatoribus . qui quum vulnerati essent, clamabat populus , habet, scilicet Mulnus. Ita Ovid. I Art. . t 66 : Et qui meelaMit munera, minus habet; Vid. Lipia II
Saturi. II: Peraetium est, vero plus
esse puto; nam notat iam fleelaum gladiatorem ; quia vero huius verbi habet usus etiam alius erat in gratulandi sormulis , quum dicerent bene; alleverunt saepe librarii illud bene, ubi minime debebat, ut notavit Gionov. ad Seneci Here. Oet. 247M.
Additur tamen in iure Oedip. 938 et
Bene halel, yerae tam est, iusta Pe
solui patri. Ibi enim gratulatur quasi Oedipus sibi calamitates, et caecitatem ; addi ι enim luseant lene ae et Peragere vero pro interficere passim
S',ε idem sistiti Pinus quem moria Peregit; ulti vulgo Peremit; ut et apud Mart. X, εi: Crimine quem Iuli reata peregit Hems ; et ibi peremit vulgo legitur. Et ita de homine eonclamato Peractus est dixisse veteres , indieici est Martialis VII, 46: - Iamque Per
Non fatalius est Non facile est.
W. malim legere : ita enim Deillius est nosse languorem. Vt sit sermo adhue mediet , in NM. vero non etenim, centies scribuntur sola litera n lineaev perducta, unde iacile consu duntur. Bustri. Crudelissimae utilitatis Crudelissima Militatis , Leid. pr. Crudeli almae Militaris, Leid. see. Vosa. Prisec. et ita sane saepius vidimus in his deelamationibus eommutari has voceri sed hie vulgatam retineo: utilitas enim
337쪽
DECLAM. VIII. GΕul NI LANCvgΝΥgs 3o 3retur, cur non debuisset occidi. Nullum, sanctissimi iudices, natura morborum genus solis visceribus ab
eondit; et quidquid causas valetudinis de vitalibus trahit, in corpus emanat: inde pallor , inde macies, quod ad
interiorem dolorem superposita consentiunt. Non invenio , cur hominem vulneribus exquiras, cur remedia
quoque vitalibus per corpus immittas, et Ialentes me lus per haec, quibus tegimur, medicina descendat. Cur ergo non eadem ratione languor admittit intelleetum sui, qua sanitatem prodit Z abditos profundosque mo hos , aut citatior clausi sanguinis cursus, aut crebrior anhelitus laborantis animae indicat. Crede de his ante omnia sensibus, Oculis tuis; et ipsos, de quibus agitur, modo singulos, modo pariter interroga, cui potissimum parti grave tacitae pestis pondus insederit, unde prorumpat in gemitus conscius dolor. Medicus, qui per haec
illa, quae redit ex sanatione unius per eaedem alterius, est crudelissima.
Quod ad in Quae M. Lucas. Cur remedia Malebat Cl. Sehul-
tingius , quum remedia ; ita mox t Nulla est ratio Mulnerum, san inis,
Tegimur Regimur, Leid. pr. Cl. Sehultingius tentabat: Et haec qui
bus egerimus. Ascensius Per haec , membris explicat. Devendat Diseindat . Leid. pr. frustra ἔ non enim rationem invenit, eur remedia crudelia per eorpus , id est, per aperta vulneribi is membra , vitalibus immittas. Et eur medicum Per haec , quibus vitalia leguntur , deseendat in latentes meatus. Ide que nihil mutandum. BURN.
Cur ergo Malebat Cl. Sehuli. eur
Intelloetum sui in Suum . m. Suivero deest Leid. Pr. see. Vos . Pr. se Indi e ὶ Deest omnibus eodicibus verbum hoe ; incidat, Lucas. De quibus agitur Id est aegros . ut recte Ascensius; agere enim hoc ensu pro loqui sumitur , de quibus nunc loquimur. Sie Terent. Adel. I, , 53: Esma his imus, de quo agebam, tibi Donatus, de quo sermo est; He-eyr. III, 5, S: Imus est, de quo hoc agebam tecum. Ita et explicat Nonius Mareel. in age . Similis est formula ICtorum : quia de ra agitur , de qua vide Manut. ad Cicer. Pro Mureu. 3.
338쪽
non potest invenire Ianguorem, non invenit nec remedium.
XIII. Quid si aliquid sanato medicina potest prae
stare rationis, sussicit, quod aliquando iam lacla ex unius hominis inspectione, ad totius intellectum naturae medicina profecit Z Quid allaturus huic aegroto es, quod non tot seculorum, tot languentium experimenta deprehenderintῖ vis tu potius hac audacia, qua secreta languoris exquiris, remedia lentareῖ Brevior via sanitatis humanae, propior nostrae salutis utilitas est: si viscerum nimius ardor stricta circa se membra duravit, adhibe remedia laxantia: si fluitat nimiis aeger humoribus, praesto sint, per quae Pressis clusisque venis in novas vires corpus arescat: si parum prodest abstinentia, rursus ciborum qualitate foveatur: si spiritus receptis premitur alimentis, ad puriores meatus ieiunio fameque tenuetur. Contigit tibi magna experimentorum materia, medice, aegri duo, et languor idem: non est
Quid si γ Lege, Quid y si ali id
sanatio medicinae Potest praest. rat. sussisit quod a. i. Iacta est' et ex unius h. in. a. t. iri. n. m. Proficiet 3 Εo arguet medicum , quod quid novi velit reperire, quod praeterquam quod Mevum Est, utile lameu arti , aut humano generi non sit futurum. Vt ex una sanatione , ita nec ex una hominis inspeetione multum profecerit medicus , ut mox ironi et contingit tibi magna ex erimentum materia , aegri duo, et languor idem. ScuvLT. Legerem : Quid, si aliquid hoc sa-haro medicina Utest Praestare rationi. 3Ulait . quod aliquando sueta est 3 an ex unius hominis ina. a. t. in. n. m. profecit. Si hoe aegro sanato aliquid Potest praestare, ut laetant, qui experientiam venditant, an sufficit hoe rationi. illam medicinam esse honam, quia semel facta est ete. in rationis ultima litera ex sequenti adlia serat. Francius volebat, ex umus ore hominis inuretione. Sed miniana opus. Bunae.
Tot re dorum ne singularum , vido a tu potius Petron. cap. II zmis riseusso muliebri errore quamdira Leitierit, meis eommodis frui 3 pro non Dis potius. ScΗvLT. Multat nimis Colin. Obr. Nimiis aeger laboribus . GryPh. Praesto sint Praesto sunt. Vidov. Quoluate Nalim quantitate. Ain.
339쪽
DECLAM. VIII. GEMIM LIXCvEΝΥEs 3o5 opus, ut exspectes, quando Se per unius hominis patientiam explicet profuturorum magna diversitas: potes
experiri pariter eadem, Consentanea, diversa, pugnantia: nulla ratio est vulnerum, sanguinis, supernorum: quem admodum sanari debeat alius aeger, Scire non possis,
nisi ex altero sanato. Quid Z quod etiam ut idem sit valetudinis genus, necesse est tamen duorum corporum diversitate varietur Τ nunquam in alienis visceribus invenias totum, quod de altero quaeras; et alius languor est, alius aeger. Cur maximum nefas alterius filii salute defendis' homo, in quo sola quaeritur causa languoris, propter medicum Occiditur: adiice, quod nec deprehendi ex non sanato potest ullius causa languoris. XVIII. Quidquid nos in vitia morborum a naturali sanitate commutat, facit aut nimii sanguinis pondus
exaestuans, aut superfluens calor, aut ultra naturalem modum humor exundans, aut spiritus per tacitos mea -
tus non solita laxitate discurrens. Quid horum, si vitalia ferro vulneribusque resecentur, salvum potest esse languentibus, quum compressi spiritus laborem protinus
Quanto suster, Leid. pr. see. Vos . Prissee. Gr, pla. Colin. Vidov. Male. Explicare enim requirit illud pronomensa , et de illis , quae ante obseura erant, et nunc se aperiunt. dieitur; Senec. Here. Dei. 347o: HMel, Pe iactum est , satia nostra se explicara ἔet Thiest. ι 22 : Per nos odia se nrastras plicant. Cl. Sehultingius volebat etiam: exspectes quoad se , sed non opus pii Lo : nam gensus est, nou Pus esse e speetare, quia se iam explicet statim diversitas me unius hominis patientiam ; quando hic Pro quoniam Ponitur. BURΜ. Consentanea Conseia . V s. Pr. a m. P . Summorum Premortim , Leid. Pr. 1m. V Ss. pr. se . Lueas. Grypb. Vidov. Colia. Ex altero sanalo Ex homine sa nato. W. Leid. pr. Me. V s. Pr. ec. Lueas; Ex homine serMalo , Coth. Ex non setnato Ex sanato , W.
340쪽
ille reserati pectoris meatus emittat, sanguis iisdem pariter deprehendatur, egrediaturque vulneribus i an fas putatis, ut suam servent viscera nudata lactem y ut nihil perdat ex priore natura illud pectoris vitaeque secretum, quum admisit oculos' Plurimum in nobis etiam timore mutatur: quantum aufert sollicitudo, gaudium, dolor, et aliquis subitus assectus t quoties, dum ad curationem praeparatur aeger, dum componilur ad sua remedia corpus, medentium manus anima destituiti Iam vero ad singulos ictus, et longissimas vulnerum moras, quantum ex toto homine convertitur clamore, gemitui neceoe est omnes perire, quibus continetur vita, causas, quoties vita ipsa consumitur: et cum homine, qui propter intellectum languoris occiditur, Ipso quoque paulatim languor emoritur. Differ saltem, pater, hanc crudelitatem: quidquid ex filio sacis, lacies ex cadavere : si potest deprehendi languor, dum occidit, facilius , quum occiderit. Interrogare mehercle hoc loco libet, utrumne periturum pater, an medicus elegerit' negavit sua interesse, quem occideret; hoc, si et alter periisset, probaverat utrumque suisse periturum; quum convaluit, probat utrumque victurum: ad saevissimam curationem potuit aegrum facilius mehercle explicare,
uinei pater Si esses pater uniet, hoe saei lius potuisset liberare , aut liberasset aegrum, qui nuue tua electione