장음표시 사용
661쪽
Meretrix amatori dedit odii Potionem. Accusat eam PauPer Menescit.
Pauper. Id primum, Patres C., considerate: meretricem accuso : sceleris fidem personae conditio implet. Meretrix. Rei male confidit, qui ex votibulo invidiam quaerit: sed quid agam, iudicest si moribus nomen absolvero, timeo, ne amare rurSus pauper incipiat. Vos vos Perpendite, quae ad me matrona, quis Pater Conquestus sit. - P. Primum amare coepit, in amorem coe- .git. - M. Non amavi, Sed Pava Sum: non coegi, sed
incidisti. - P. Quum meretricis sit, quod amator odi; cuius esse putatis, quod pauper amaviῖ - M. Qua spe tandem' quae praeda de paupereῖ - P. Deinde odio habuit. II. Quod odium meretricis in amatorem' quam impatiens est, P. C., utrumque accusat, et quod amarit, et quod desierit. - P. odii potionem dedit. - Μ. Pro testat, ut amare desieris. - P. Contra me stat, ut invitus oderim. - M. Tunc tota civitate meretricis eras amicus. - P. Quid interesti nunc tota meretricis sum inimicus. - Μ. Bene merui, quod a miseria explicitus es. - P. Non habet gratiam, quod praevaricatione actum est. M. Tui caritate effectum est: non potest meretrix magis amare aliquem, quam quem amare non vult. P. Nemo odium dat, nisi illi, quem oderit odium Dominat: atqui amat profecto, qui queritur, quod non umetur. - P. Non queror, quod amare desii; sed illi-
662쪽
EX QVINTILIANO eitum hausi. - M. Atqui non erat odii potio; sed insaniae remedium non habuit, quod perderet, nisi mentem. - P. Immodice dicuntur solae, quae non licent: ut in furorem amor convalescat, dissicultate sit. - II. Quae dissicultas maiorῖ turbam divitum exspectas; nec deprehendere, nec deprehendi audes: et, quum admitteris supplicare, non percipere potes. Fidem veram, iudicesi pauperes impatientius amant. - P. Si succurrere voluisti, cur indulsisti, fovisti Z - M. O epi, sed facultas ardorem augebat. - P. Cur non exclusistit Et
hoc quidem; sed vigiliis, precibus, lacrymis praevaluisti.
- P. Exspectares, donec fame et inopia castigarer.
II. At inter haec coepisti. -P. Saltem propinqui et amici correxissent. - Μ. Si aliqui essent, illi te ante nostram potionem vinclis tenuissent. Indignaris, quod te malui remedio, quam dolore sanari y et leviter, et necessario explicitus es. - P. Scitis, quomodo, o iudicesi Nunc, nunc me sanandum lateor: habet aliquod solatium,
quisquis in amore miser est. - M. Si odis, cur amare intendis' si amas, cur accusas P. Mallem neutrum agere, utrumque posse. Ego Odium accepi, arbitrium perdidi: non possum amare coniugem, non liberos. M. Non amorem, sed quod amasti: non voluptatem,
sed tormenta perdidisti: si nescis , illud odium in meretricem lacinus est, quo utitur in sui caritatem: contra me dedi: pro illis igitur steti. - P. Cur non statim amaturo dedisti' - M. Quia non statim amans insani, Ati. - P. O quantum facinus, iudice si amorem mundo potione tollit. - Μ. o quanta securitas, P. C. t incesti errorem destruit; illicitum furorem arguit. - P. Atqui venesicam hoc mollo esse, constat. - Μ. Qunconstantiat illa horridos aspectus, haec blandos; illa
663쪽
saciem inhumanam, haec placidam: omnis huius intentio est, ut aspectum Sollicitet, sermone detineat. P. Quid ad met ego venenum bibi. - Μ. Veneficium vel morte deprehenditur, ut violentia cruore. - P. Mallem cito occidisse : ita malum ordinasti, ut diu paterer. M. Vel membrorum nota, ut invasio ictu. - P. Maluissem membra notasset, non animum. - M. Meliori parte remedium tuli. - P. Tulisses igitur scientit prima sanitatis est, libenter accipere, non desidio, sed esse
aliud incipio: non emendor, sed transseror. - M. Non sumpsisses: non potui aliter a non amanda separare.
- P. Atqui coniunxisti: quid interest, quomodo notuliceat obliviscit Qui perosam non obliviscitur, in amore quae, et quanta patereturi dolor hic saepe egit in laqueos, remedium morti tuli. P. Non habeo gratiam. - Μ. Non exspecto, immodici ardorem fidelem esse statim sanitatem: qui tam ingratus esset, non potuit nisi magno sanari. P. Nimis mi gna sunt: non possunt totam animam ad unum constringere sensum, nisi omnium membrorum corruptione: ubique anima est. M. Timeo ne levia sint, non intelligemus, te a m
re dedisse, quum desieris odisse. - P. Quis magis odit, quam qui veneficii poenam erigit Z - Μ. Quid ait d mens y Intelligite, iudices, si mortem meam serre poterit, ob beneficium supplicium seror si minus, ob calumniam immeritam. - P. Fateor, iudices; nec viventi
gratus sum, nec morientem serre possum.
664쪽
Duo amici, ex quibus erar mater, Peregre Prosecti, ad tyrannum VPlicati sunt. Maior eo ito, quod filius a t)ranno Mberctur,flendo oculos amisit. Oblata est a tyranno iuuenibus eonditio, ut alterum ad Misendam matrem diis mitteret ad diem Praestitutam reuersurum, ita ut nisi ad diem occurrisset, de eo , qtia restiterat, Poctna sumeretur e et iure iurando adstrictus est. Venit tuoenis in esset mem Matre ex lege detinet, quia Parentes in calamitiate dese' rere non licebat.
Filius. Quum invidiam patiar, P. C., hominis, qui sibi
non reliquerit, ut amaret et matrem; id tantum a vo- his postulare volo, ne apud vos praesens miseria, quam absens plus possit: utramque Praesentem aestimate. Mager. Quum multas calamitates, iudices, timere caecitas edocta sit, id nunquam desperaveram, ne filius solutus matri succurrere nollet. - F. Qui solutus t minime : amicum enim alligavi: tyranno dii hominesque invideant: scit ligare amicos: scit tenere dimissos. M. Ad tyrannum ibis, insane, qui te exosum habet; qui venientem interficiet y F. Non odit tyrannus hominem , cuius non interest, an alium interficiet: et immen actum est de rebus humanis , si sola servetur utilitatum fides: probata est amicitiae constantia, si me reversurum occiderit. - Μ. Itane intra nos duos ille eligendus est y - F. Electionem vocare facinus est, ubi duobus succurri non potest. - II. Attende, stolide, quid interest: inde alligatus, hinc mater exspectat. - F. Qui alligatust immo totum mortalium genus. - Μ. Ne
properes eo, affectum illum mitius tractabit pirata, quo
665쪽
libentius retentus est. - F. Immo gravioribus vinclis opus esse ad bonum amicum dixit. Quid non actum est, ut illum poeniteret 8 at ille clamabat, .lacerate, lamen
revertetur. - M. Matris calamitatem, saevissime, negligis y-F. Minime: quid enim non darem pro luce matris , qui, ut eam viderem , amicum dedi ῖ - M. Cur illum adis, nisi si magis diligis y - F. Ea est ratio, ne, ubi non prosum, ibi me detineatis. - M. Quid pericli est, si, ubi ambo teneantur, utius evadati F. Audi: ego hunc videor excogitasse colorem, et quod detineor amicitiae vocatur infirmitas. - M. Notum est, quam reverti niteris. - F. An reverti voluerim, nisi revertor , fCiri non poterit. - Μ. Dii boni, quanta spe decidit in reditu tuo aliquid gaudii speravi, non abiturum intellexi. F. Ego certe altius praecipitor: in reditu meo aliquid a matre famosum exspectabam; me remissuram credebam. - Μ. Non intelligis, crudelissime ; pro te Oculos amisi. - F. At amicus et corpus et
animam mihi arbitrium, tibi filium praestitit: lu tuos amisisti, ne posses prodesse: ille suos servava, ut posset redimere. Vis scire, quid patitur amicus: excaecavit te, quod ego sic tenebar. - Μ. Quid ' Nonne in siliis naturae vis caritatis servitutem habemus' F. Ego certe nullos puto nasci assectus: quidquid propinquos invicem ligat, amicitia est, quae omnibus, me iudice, rebus proe serenda et Doeuda est. - M. Si omnibus et in omnes: hinc liberis, et praeripue in parentes. - F. Admirabilior est caritas, in qua propriis coimus viribus: quanto minus in causa, tanto magis tu affectu est. 1ου- nos ei debetur, qui amat, quod necesse est. - M. Α-micitia vestra ε tis liacterius probata est. - F. Celera laudavit prosperitas: nunc, nunc tios ipsa amicitia ten-
666쪽
EX QUIN TlLIANO tat: si vitae omnia iucunda praestas, amicus Giosa res est. - Μ Quandoquidem his non ago, ego te lege detineo. - F. Pessima, P. C., matris causa est, in qua lex plurimum potest. - M. Liberi parentes in calamitate non deserant. - F. Facinus est hoc homini reverso dici. -M. Suis matrem relinquere facinus est. F. Recte pro symbolis, pro lucris, ut lacinus sit: relicta mater causam facit relinquendae: tu igitur vale: ego non relinquo, sed remittor. - Μ. Quid miseet nullamne timebis legem, ne relinquis ' - F. Nullam timuit ami-CUS , ne relinqueretur. - M. Quid, perditissime, si in
itinere perieris y - F. Mater ad diem eat: hoc illi debes, qui me tibi remisit.
Filium Mineare ooluit pater: victus in nit in seereta domus parte Menenum terentem: quaesiWit, quid esset; cui Parasset. Ille resPondit, venenums et se Melle mori. Iussit Matre bibere: ille e die: accusatur a Parre parricidii.
Pater. Infinito me, iudices, dolore agendum est, qui et filium habere dicor, et invenire non possum; dum torqueor, quod cum protervo vivo, invenio ut ven no moriar: in parricidium a contumacia incidit filius. Filius. Lassatus per diversos miserae mentis aestus: quo enim, P. C., innocentia impellor, in desperationem adducor, ut iam nec vivere, nec mori deceat. Quo deflebo gemituῖ sed patri respondere cogor: qua tandem
667쪽
inventione, paterῖ - P. In secreto inventus es: lacinora publicos semper oderunt occursus. - F. Quid' mihi alius non vacabat locus; tuae irae, tua secerunt odiar nec extrinsecus me serebat populus, nec intrinsecus sa- milia: sed, per Deos immortales, parricidii cur nec fasῖ P. Quia ita videtur. - F. Non potest, P. C.,
videri aliquid suspicatus de parricidior quid tererem,
cui pararem, nesciebat, qui interrogavit: cur accusa Sy-- P. Venenum fuisse negare non potuisti. - F. Immo nolui: non habet mors spontanea, quo fingat: non habet sana conscientia, quod tegat: cur accusas' P. Padi, ricidii argumentum est venenum habuisse, quum non
solum patrem oderis. - F. Vt aliquid pro facinore sit, non instrumentis, sed usus probat. Quid si latronem gladio tantum, peregrinantes telis arguamῖ Etiam non patrem; sed me ipsum odi: cur accusas' - P. Ocul rum constantia, vultus rigor rei testimonium perhibent. F. Immo voluntati. Indicia sunt haec animi, non operis: adde, si vis; nec manibus trepidavi, nec lingua erravi: integritatis sunt haec omnia: cur accusast Iam tace; at ego dicam: nemo volet tanquam innocentem filium videri occidere; scit lacinus esse in imperio, si innocentia est, quod recusavi; sive tam crudelitatis est,
ab invidia criminibus meis defendi. P. Cur igitur trivisti Z F. Mori volui. P. Si mori voluisti, cur non peractum est y - F. Filium mori volentem paene occidit, quod intervenit, pater. - P. Si tibi parasti, cur non bibistit F. Ea mente desistere volui, qui impraeciperes, qua mori volui, quum abdicares. Quisquis etiam dicit mori vel bibere volo, non dicit, moriturus vel hibiturus sum: respondet de animo, non promittit
de sator tam consentaneum est, ut non moriatur, qui
velit, quam ut moriatur, qui nolit: et ego quidem volui : quod autem non feci, iubentis est. Nescis, quantum
668쪽
EX OVINTira ΛΝ mihi haesitationis paraveris, qtriinn interroges, dum P spondere cogis: iuberi mihi videbar tuum bibere venenum : nec vivere libuit, nec mori. - P. Si iussio sola voluntati obstitit, cur aliter mori voluisti y - Vt accusationi respondeam. - P. Hic, hic, iudices, quaerendum est, cur vivere absolutus noluit, qui mori accusatus voluit. F. Quid facerem; P. C. t nec exire a domo licebat, ne viderer agnoscere, et in futurum ubderem iurgia tam longa, quam vita. Omnis citra despe rationem dolor ira languescit. P. Iam omnia abiecta viceras. - F. At patris odium nunquam vincere potui: nunc primum te mihi opposuisti, eo quod victus oderis; patri, quod abdicare non potuit, minus est filius nocens,
quam absolutus. Quaecumque nexus accipere naturae,
non laxantur diducta; sed pereunt. - P. Odium saltem pertulisses. - F. Quo modo2 si hilaris sum, exaspero; si tristis, offendor si alloquor, inquieto: si accedo, honoro: si recedo, contemno: qui haec serre potest, meruit. Odium patris is tamen filius ferre poterit, qui et
patrem oderit: non habet alium, quam mortis exitum filius, qui nec abdicari potest, nec conciliari. P. Si ita esset, cur potius hoc mortis generet F. Quod non placebat querulum , non tumultuosum , non quod invidiam saceret, non etiam intercipi facile posset. - P. Cur non subitot quid morarisy quid exspectas' - F. Non dissimulo: sed Iloc a conscientia habet innocentiam retractabat: diis se commendabat. - P. Cur admovisti testem y F. Tibi omnes favebant, nemo me audiret, nemo comitaretur: illis ex odio filii patris accreseit sa-VOr. - P. Cur Ostiam non clausistit F. Quod alii non parabam: non timet deprehendi, quisquis venenum parat ipse Poturus: nescis, pater, nescis; parricidii agis: exclamare hoc loco possum : fieri non potest: patrem
mihi abstulisti: non habet paler, unde parricidam si-
669쪽
lium credat, nisi quem potuit occidere: nunc quaerendum est, cur potuit sieri. - P. Eo quod abdicare volui. F. At qui posse desiisti: non sequitur, Pater , ut me tuis accuses criminibus: quas parricidii praemisi notae nullius sceleris praecessit malignitas: aestimetur, unde facinoris tam subitas induerim causas: fidem non capit, ut tres absolutiones et innocentem et parricidam asticiante cur, inquam, potuit fieri' - P. Quod de testamento aliquid sperabas. - F. Quid sperem, P.C., de parricidio meo totiens delatus, totiens paterna conquestione perditus, defendi non poteram, si bibisses tu venenum: finge lamen causas; singe utilitatem: nunc quaerendum est, quomodo sieri potuit. Ministrum non habeo, conscium non invenior quomodo fieri potuitῖ P. Sperabas ipse porrigere. - F. O quam facilis mihi ad tuos
Convictus accessias; quomodo, inquam, fieri potuit' P. Quandoque Pervenires. - F. Esto, venenum Certe putabit, quidquid hae porrexerint manus: quomodo fieri potuit Z P. Quandoque persuaderes. - F. Cedo: atqui omne virus subito corrumpit, aut lenta pra con sumit: si primum dedero, statim deprehendor: si secundum, me prae celeris deferres. Λttendite, P. C., altendite, qui mori non deprehendor, non POSSUm, Cul Parare venenum non Possum y Iam silet: iam non sum-cit a me depulsum esse scelus, ubi et tibi assignetur: tu ergo cur non est udisti Z - P. Quod te velle mori non credidi. - F. Non credidisti et noluisti, aut non credi, disti et voluisti. - P. Non credidi et nolui. F. Atqui non credentis et nolentis est, nec est undere, nec Offerre: nunc tandem considerandum est, quo affectu haurire praecepisti. - P. Vt verum elicerem. - F. Imnio ut
mortem iniiceres. Qui parricidium vocat, quod non bibi;
Corrumpis Malim, eorripis, alit lento mora consumit.
670쪽
EX QUIN Tlta IN Opermissurus suit, si libere voluissem: Cur, inquam, praeacepisti Z - P. Quod nocentem credidi. - F. talo : atqui filius innocens amari debet, nocens servari: Cur, inquam, praecepisti Z - P. Vt tentarem, non, ut si hi heres , paterer. - F. Frustra est, si morior, quaerere utrum occidere volueris: nunquam movebit filius patrem, quod moritur, qui non movit, quod paratus est: cur praecepistit Iam silet: iam satis, satis habeo: ego dicam, certe ut biberem. Deceptus es pater: vis ut bibam' prohibe, ne faciam: nemo potest uti suo veneno, et alterius animo. Quid taciam, P. C., omnium miserrimus' si vivere volo, proturbat, expellit; si mori, interpellat, exigit: scio, quid faciam: unum autem, pater, deprecor: quidquid egero, miserere, ne iubeas; miserere, ne cogas. Venenum, quod te iubetite, bibere non potui:
quando tantum occidet, quod bibere iussisti.
Speciosum flium infamem , tanquam tacestum cum matre committeret, Pater in secreta domus Parte torsit, et tormentis Oecidit. Interrogat illiam mater, quid ex filio compreerit: nolentem dicere, malae tractationis aecusat.
Mater. Etsi , iudices, callidissimus parricida sic sa-
Cinus ordinaverit, ut matrem invisam secerit, sive dissimularet . sive quereretur; matri tamen , in cuius calamitatibus orbitas non summum obtinet locum, id insistendum est, quid tormentis, i liquisierit pater. - ter. Debentur quidem, Po C., tristissimae orbitatis mi-