장음표시 사용
61쪽
sole , Aphelius, & Ρerihelius climmagis Soli appropinquat. Astr
momi hanc cernentes e longatiomem ab una, χpproximationem ab , altera parve circulationis Planetarum, opinati gunt illos alia, ac alia suarum reuolutionum centra obtinere, a Nolari centro distincta. Sed
maneat semper intacta nostrae thesis simplicitas, magis naturae Conmformis, dicamusque haec euenire, quia potius Planetae semper cem trum Solare in suis reuolutionibus respiciunt, & appetunt, a quo Pa riter regulantur. Clim enim in Ρlanetario corpore sit talis dispositio, 6c ordinatio particularum, ex qui bus ij componuntur, ut magis ab Vna , quam ab alia parte porosit etes admittat,euenit interim,ut dum Vehuntur circa Solem, semper ad eamdem mundi plagam illae partes planetarij globi vergantur,quo. fit, ut modo unam, modo alteram ex
illis Sol respiciat. Dum igitur ero
solem vergitur pars maiores Por
62쪽
i esitates habens, iam substantia' - , efflues, suo impetu delata, per porositates copioselingredituri ibique intus concresicit, a substantia superueniente continuo constipata , & ex hac substantiae Solaris
lem acquirit, quam quod prius obtinebat , ideo cogitur erga Solem, descendere, usq; dum inueniat subi stantiam Solis expansam maiust momentum habentem. ΑtPrrere-- diente Ρlaneta in sua reuolutionei, Iaulatim alterum partem ad So-em vergit, pauciores, ac minores
porositates habente, iis non ita aptam admittere intra se substantiam Solarem expulsam , quare cum ex hac parte non ingrediatur, nisi perpauca de tali substantia , &ex altera parte ea, quae ingressi erat, modo evanescat ,non habens obicem , qui illam retineat , iam per hoc globus planetarius aetiam amittit momenta illa , progressiua ad
63쪽
ad Solem , quae nuper acquisiuit, S sic paulatim a Sole elongatur, usquedum inueniat substantiam S
darem expansam minus se momen- itum obtineatem,sicque tandem fit,
ut Plan ta n c Perihelius s nunc Aphelius conspiciatur. Non deest huius rei evidens demostratio physica in hoc nostro mundo elementari, quia hanc exhibet iucundissimam experimentum illud D quo vitreas imagunculas intra aquam
cogimus nunc ascendere, nunc descendere, Qta compressione facta in aqua, qua quidem compressione dum aqua ingreditur per foramen imagunculae cnon enim aqua com- pressionem sustinet sicut aer , &ideo ipsa docum quaerit, quo se recipiat , recipiturque in imaguncula , loco ei ab aere ces ) iam auget eius pondus, cogitque imagunculam descendere. At aqua ad suum pristinum statum redeunte, expulsa
64쪽
guncula illa iam .eaior lacta sui , stim ascendit, & hac ieeinua delum dimus aliquando virigulis. Usenet
tando ei animas, a dqi'ode insequutas, itaue homine' xudivges repu itent mir sulosum hunc motum, qui, ut nori&, est naturalis. 1 Quarto insuper, ex e04em tu
binationis substantile Solaris motu accidit etiam, quod planetae decli,nent ab ecliptica modo ad Bomam,mocio ad Austrum: Definitum fuit superius, quod corpus planetalium semper in eamdem mundi plagam vergit sic du'sima: l tm. rtatur, ei paulatim imodo mal ,
modo alterami upinsitam partem ostendit. Dumque igitur exhibet unam ex his siti corporis partibus, euenit, quod in fibras ibidem dispositas impellendo occurrat substam tia Solaris expulsa , vi secundum quod corpus illud vertitur , ex e demi partei fiat ipsius declinatio ab ςcliptica, usquedu incipiat Planeta reuolui, quia tunc ad eclipib
65쪽
eam pariter per eundem impulsum
redire cogitur. Verum cum statim sic reuolutus exordiatur reliquam
ostendere, tunc in alteram etiam . eclipticae partem declinare incipit,& ut supra contrario modo Progreditur , videturque modo circa Boream, modo circa Austrum e currere , ut est notissimum. Exemplum, Iichi non in totum persimile, litis tamhn ahquatum habemus ilia Naui a vento, seti a cursu fluminis vecta. Si enim ei talithr disponatur
temon, ut obliquε cum Naui m neat, cursus fluminis, qui recta Nauem asportaret, in temonem obli- ouum impellendo, Nauem ipsam detorquet, fitque, ut a via rectata Nauis declinet. In corpore plane
tario non adest quidem temon, sed pro temoneadsunt fibrae praefatae, in quas recti impellendo substantia Solaris facit Ρlanetam torquere, &ab ecliptica declinare, ut supra retuli. 1 Cau
66쪽
Causa igitur harum lationum in Planetis primarijs est substantia
Solaris expulsa a Virtute illa expubsiua centri solaris, & turbinata iuxta Solis turbinationem, citius proxime, ocius remotε. Dixi a
tem in Planetis primariis, quia secundarii eum non circa Solem cie- antur , ideo necesse est illos impelli per suas lationes, non a Solari sub- stantia immediath, sed a substantia .expana illius Planetae, circa quem
reuoluuntur. Neque inconsulto ap-
possit hic, non impelli a substantia Solari immediatε, quia verC, realithr mediath ab ipsa substantia
Solari mouentur, quatenus illa est, quae turbinat circa proprium axem corpus Planetae, & illud aperiendo sua subtili penetratione, etiam celus texturam di luit, stitEm circa superiorem testam, seu crustam, unde fit, quod ad imitationem sub-- santiae Solaris, etiam Planetae subi stantia expansa progrediatur, &ψ iuxta turbinationem sui Planetae
67쪽
ipsa pariter turbinetur seruata tamen lege diminutionis secundum gradus eius elongationis , & sic turbinando ferat planetulos suos secundarios. At quamquam substantia liqc planetaria expansa imitetur motus substantiae Solaris, attamEn non omnia ea agere poterit circa suos planetulos, velut ipsa substantia Solaris agit, quia neque tam apta est corpora penetrare, Ut Solaris, neq; tam violenter, ut illa, habet expulsionem a corpore planetario, cum expulsio haec nor causetur immediate1 virtute Me
tis impressa , sed tantam per inci-centiam, & percuiIi Inem iub stantiae Solaris, ad instar illius, quae fit per proiectione lapidis in aquam, nam si aliquis, in ore Putei manen violentEr iaculet lapidem versus aquam Putei, statim ac lapis percutit., ac incidit aquam, ipsa in mi- lnutas portiones diffracta in altum furgit , sed motus hic aquae suratim eleuatae non est aeque Potens, ac
68쪽
motus lapidis violentho prole ideorsum. Ita pari ratione, m It particularum, quae surslim eleuantur a corpore Praaetarro; iam ipsupercutitur,ac pe tetratur a substantia Solari, non est aeque puteus, ac motus ipsitis Solaris talain α9 6c ideo noni valet evidere in Planetu- dos omne id,quod substantia larisessicit in primarios Ρlanetas, &. praecipue forsan nequit illos turbi- .nare circa proprios axes, ut de Lunaris corporis invariabili vultu e
Quae clim ita sint, esee nunc de ducta in propatulum causa natur iis omnium motionum Planetarum
circa Solem sivh in longum, siue inlatu, siue in profundu, & haec causa ctim in se sit sesceptibilis variarum alterationum, quid ergo mi- rurn si positis varijs, ac diuersis circumstantijs ipsa vere in suis progressionibus fiat inaequalis, irregularis, & anomala Z Νonne potest primo alterari substantiae solaris, dum
69쪽
aeuia altera expellitur, altera regreditur, & sic non semper aenita miter unam alteri occurrendo progredi Nonnε potest alterari, si
dum in Planetam incidit, non semperarum iisdem dispositionibus ad eam recipiendam ullam inueniat e Nonne potest alterari a substantiis ipsis expansis Planetarum, quae alia quando cum Solari commixtae v, tr5 vehi uuaue ad solem fere posesinit, ibique concres re ita maeulas illas obscuras circa Solem per pe visast Nonoe potest ahis maculis imporaecla, stilicet aliquo pacto expulsionem eis, atque cius regressum ad Solem λ Ac etandem nonnε potest tam miris, & diauersis modis aleterari, ut non siit mi-ntis irregularis in hi et alterationubus, quam sit irregularis in mot bus ab itiis inerationis' sic effectas Certe non . dit his, iciubio, quod ' Potidis celaiduo Easu , &si recthliaec omnia perpendantur , iam inviolescet substantiam Solarem cor-
70쪽
poreamhabere suas propemodunii InnUmeras alterationes , quae nemregulam, vel aequalitatem ullam seruare possunt, vel ad regulam , &aequalitate ullo tepore redigi valet.
At his ossi' concessis, si adhuc flos ratu r,quomodo specialitEr fieri possit excursus ille corporis Planetariis per coeleste latione , italit videatur quasi per saltus vehi hodie citius, cras ocius, nulla seruata in suo progressu aequalitate, ac regularitate, iuxta id quod supra adnotauimus in Maluasianis obseruationibus , deiα Eclipsibus praeteriti, praesentisque anni ; hoc euenire mihi recte per suadeo in illa substanti a Solari fluida , prout accidere etiam in his nostris interioribus fluidis tapissimε
cerno. Quandocumque enim tam tem aliquem artificialem aspicio, ubi aqua sursum expellitur, video non semper Qq ue: ad eundem te minum: aquam elevari, sed modo altius, modo depressius assurgere, non eodemcontinuo squali impubsu de-