De vera motus coelestis irregolaritate, deque eius maturali causa, astronomicophysica dissertatio, in duplicem animaduersionem secta, ... ab abbate Io. Francisco de Laurentiis

41쪽

potest. liaque mundum Planeta iriumlvoco totam illam expansionem, quae includitur intra Plan a rumireuolutiones, & quae pertinet, ad ornatum Solis , circa quem Planetaeprimarij cientur. Hac eadem similitudine mundum appello, icinlises ornamentum uniuscuiusque ex stellis inerrantibus totum id , quodlcine. unamquamque earum rotarei lat. Sicuti muncium Saturninum, istis Iouialam appellare citra Memresim possumus integrumillud I p tium , in quo euiusq; Planetulorum

reuolutiones limitantur: hi enim quemdam ornatum faciunt suo primario Planetae Saturno, seu Ioui. Ita etiam mundus elementar utris dicitur tota expansio haec 3 per tquam elementabusque ad Lunam .' & ulterida sorsan excurrunt. Non n ireliqua elementa quodammum do pomtur ad ornatum huius muricreti corporis, quod calcamus, duma

ipsa fluidhexpansa illud circvdanas Eodem pacto igitur , clim de fila

42쪽

rum mundis .loquor, idem intelligo, sicque in positione plurium

mundorum, non plura assero unis uersia, sed unum tantum creatum a

Deo confiteor, quod vulgb mundus pariter ab orciamento dicitur , ea ita Dan. α I: cum ait, Et muridus per ipsam factus est, non solum eis mentarem , siue Saturninum, vel Iovialem mundum, sedit ur . ipsum uniuersum a Deo factum fulsese per Verbum eius, nos instruere luculentissimE voluit, ivertim relictis mundis illis inmi-meris ad nostrapri ipeculati QT , modo ira ad attinentibus . l. O.s a mundum planetarium aciem metaritis dirigamus, in quo praecipue nais tuum- inaequalitates , & irregularitates conspiciuntur, ut horum causam naturalem elicere valeamus.

Et primo ostendendum. est, a corpore Solari continuo sphaericε eiaculari per minima eius substantiam Corpoream virtute quadam a Mente assistente eius phylico puneru

43쪽

centrali participata , quae virtus expulsiva sic eam libet vocare9 semper aequalis, constans, & Perennis est putanda, quandoquidem ab aeterno agente procedat. Haec substantiae Solaris sphaerica eiaculatio recti probatur ex eo , quod

statim ac Sol in oriente surgit, illi . co e terrae, & aquae visceribus in

altum euolare exhalationes, & vapores coniicimus, quod nonia euenire nin 1 corpore aliquo scin-d ente , percutiente, & penetrante

eorum continuum physicum dissoluere r. Et ridicula est illorui opinio, qui ab attractiva Solis vir-LUte , qualitate scilicee accidentali, huc procedere dicunt, nam satis supra proba uimus, non posse accidemia ag re in iubstantias. Ele' uantur igitur illae exhalationes, &

quia cum subitantia Solaris pX pyramidalibus insectilibus conitet, quae veluti cunei violentur Percu--nta, ac scindunt, ideo tetrata, & aquam

44쪽

aquam violenter percutiendo, ac

scindendo dissoluunt i & sic ijs dis,

solutis,eorum minima In altum et uantur, assumptis illis configurationibus, quas nos exhalationem,& vaporem appellamus.

Inluper haec ficistantiae Solaris eiaculatio probatur adhucper productionem lucis, & colorum in oc lis, per quam productionem fiunt

omnium rerum visiones. Res haec

veredi na e st Philost,pho, quare, ut recte circa lucis productionem meas mea percipiatur, hic requiro attentionem praecipuam lectoris , sed qui legit quaeso dignezrie. suam imaginationem expurgare ab 'omni phantasmate, nis nimis in imaginatiua facultate praeuentus a Magistri doctrina, male inde iudicet dehuius rei veritate . Quaestio haec de lumine est agitatissima apud' philosophos, quorum nonnulli acerrime tueatur, lumen nil aliud esse , nisi formam imhaerentem corpori, esse autem codipus

45쪽

pus omnino negant. Uerum de: forema illa, quae nam sit interiscet tant,nam abjaDrunt,est e formam substantialem, quia non habet con toriu alij vero dicunt, coaccis dentalem tantum, eo quiaedum sommae substantiales non possunt n- formare unum , de idem subiectum, reliqui autem in medium, scirecrupientes fatentur lumen ,, nec submstantiam esse, neque accidens b, 21 aliquid minus, stibstantiai, maius Voro aer idente. Rursiis ex illis, qui acci leui 1litate luminis defendunt, idest qui autumant, esse formam accidentalem inhaerentem in perspicuo, alij tuentust,esse qualitatem intentionaleinbali j . contra dicunt,efc qaalitatem, sed realem corpoream. Insurgunt, ex altera parte multi, qui substantialitatem corpra ream tuminis amplectuntur, & defendunt, & sic t a tot opiniones di, uisa est quaestio dedumiae ,.qu f rsunt philosop tac disci lini

46쪽

mo ,ex chis adhuc i rem,am tetigit, nam lamen, prolitorale nugo vincatur , nil est extra sensbrinm oculi animalis , sed in ipso est quaedam, passio ibi excitata a percussioneΩ-cta per minima substantiae aptae t lem passionem inducere, ut teX:g: est substantia Solaris, astralis, &flammae, aut similium . , Etenim .cum substantia Solaris

constet ex insectilibus pyramidat,bus, euenit quod haec insectiliae propter .eorum angulorum exilitatem habeant particularem mod um,per cutiendi, feriendi, & incidendi se sorium. oculi, quem modum Ninus obtinerat: reliqua corpora regularia habentia cingulos obtusiores. Igituri Eum minima illa directe a Sole

effluentia incidant unoculum, tali modo illius i senisium Merciuiun .& feriunt, rei cibi Medada quariam passione, haec lassio postea vulgo uocata fuerit duxi, is lumen. Et M inaeis ita eadem percussione, per ilio .es tali eorpusculor rim , inse-

47쪽

insectilium dispositione, qu5d rectε

imprimatur in sensorio conterminatio, & configuratio corporis Solaris , ideo per hanc conterminationem dicimus videre Solem talis figurae , Meluti per illam particu larem percussionem dicimus , sole esse valde lucentem. 1Credito enim Vulgus, quod ita in suo corpore Solluceat, prout in eius sensorio passio

illa excitatur . . Duo igitur eueniunt in visione

directa Solis & quod hic dicimus

de Sole intelligatur etiam de quin eumque alio corpore, apto prodincere in senQrio oculi similem passione, qui Vocetur lux, siuε lumen=Primo. accidit impressio imaginis. Solaris facta secundum contem, nationem, & configurationem mmilem conterminationi, & conmgurationi corporis Solaris. Secum do accidit percussio particularis ob directum emuxum illius substantiae recta a Sole emanatae, per quam Percussionem excitatur talis passio, quap

48쪽

quae iuxta comunem acceptionem

lux vocetur, &sic faciat apprςhem dere illam imaginem Solarem esse

lucentem.

Si autem visio fiat per emuxum substantiae Solaris non directh a Sole, sed obliquε venientis ad oculu,

ex :S: quia directe prius percutiem do in aliquod obieetiam, postea ab obiecto in oculum reflectatur, tunc si incidentia haec fiat in obiecto habente superficiem quam maximὶ perpolitam, & levigatam, ut sunt specula, eo casu reflexio substantiae Solaris fiet cum eadem ferε conterminatione,& percussio,licet aliquo pacto modificetur,quia non est tam potens mouere sensiorium, Ut pe clusio directa, nihilominus ei mul-ttun animitabitur, & assimilatio maior, aut minor erit , prout margis aut minus perpolita viperficies illa fuerit, a qua dependet vel unio, vel disgregatio particularum min, marum substantiae Solaris, nam ex maiori unione fit maior percussio,

49쪽

m minori minor, ex disgregatione autem minimam fieri necesse est.

stantia Solaris, non habeat superficiem quaamptinae levigatam, tunc in eiusYeflexinneia,et substantiae iblius aliqualdi negatio, diffractio,

S undulatici, et rimam eius mInlama amittent monem modum Per'

cutiendi senis in oculi,s immo deperdent cetiam illam: conterminationem imaginis laxis , S sic impriment 4in oculi Aenserio non Solis conterminationem, sed obiecti i lius, a quo rella fruntur. Euenit Igl-tur,o per. differentem hanc perculasionem excitetur alia passio in lenseris, quae non amplius lux Voc tur, χἀ color, unde tot colores dilastrentes timc dicuntur videri, quot stat diuersificationes percussion m Solaris substantiae , quae quidem pendent a. varia dispositione iupe ficierum obiectorumvisbrum , nam cum omnes superficies corporum naturalium constent ex diuena

50쪽

ordinatione insectilium regulariu, quot erunt diuersitates ordinationum illarum particularum , toterunt diuersincationes percussionum, & passionum excitatarum in sensorio oculi, ει sic tot diuersi colores dicentur distingui ab oculo

vidente .

BreuitEr. Sicut sapor non est in obiecto saporifico, sed in palato, seu lingua, odor non est in obiecto odorifico, sed in naricibus, quia odor,& sapor vere sitiat passiones excitatq in illissensorijs a minimigsubstantiarum obiectorum sensibilium, secundum quod illae substa

tiae effluunt a textura compositi, ita lux, & color non sunt extra se

serium oculi aliquid transiens, vel permanens , sed sinat passiones ibi excitatae a substantia effluente Solis, siuε astrorum inerrantium, vel tandEm alicuius mixti , ubi dictae substantia tu mixtione res eriatur tamquam forma. Caeterum licet causa viciem luminis, ut hucuso C asie-