Marci Antonii Plenciz,... Opera medico physica, in quatuor tractatus digesta, quorum primus contagii morborum ideam novam una cum additamento de lue bovina anno 1761 epidemice grassante sistit ; secundus de variolis ; tertius de scarlatina ; quartus

371쪽

CAPUT II. Ad comprobandam secretam, qua inpunere cari 0rum granorum es, maligni tatem, iliud etiam valet telasimen, qlio compertum es, sanissima, F optime matura caeteroquin' grana, s diutius in pulvere omri s detinentur, veneni malignitatem contrahere , qua pos Usirias cum siqua communi institutus lotiones adhuc conspicua evadit. Eam quoque non propagant flum stramina, pumere ejusmodi caris infecta, sed etiam pulveris tenuis portio, in agrum optime constitutum, ejusique determinatum lacum inissersa, quae flam banc particulum inquinaOersit. Quo evidentius hac confirmarentur, c, suum Clariss Tillet in duos divisit Iom-J0S; alterum pura terra replevit, F en bonas sanasque produxit spicas, alterum terra pulvere nigro id es rubiginoso imbuta, qti non nis cariosus tulit nicas. Ex his autem,

372쪽

aliisque multis tentsiminibus concluditur , certissimam corruptionis causam in puluere carioso latere, ut granum Janum contagio U Ioti ae communicatione intima venenum latens percipiat, illudque ad grana dimittat, inde iterum prooenientia: ut illa grana semel injecta in pulverem sese convertant nigrum, θὶ reliquorum corruptionis causa exsistiti ut ipsa, qua uicas produxerunt cariosas , siramina pestifera sint granis vicinis. Qui plura hac de re legere Cupit,

talia inveniet in Commentar. de rebus inscientia naturali, & medicina gestis, Volumine X. pag. 642. & reliquis. In quibus mea noVa de contagio, putredine &rubigine sententia ultronee confirmatur. XIV. Tandem ultimo, si contingat, ut in granario in conspectum Veniant multa in

s a secta

373쪽

CAPUT II. secta, curculioΠes, papiliones, tineae vo lantes, tunc quam citissime prospiciendum est, antequam haec multa deponantovula, ut talia deleantur, necentur.

Hoc fit, si clausis portis, & fenestris

sulphur accendatur; fumo enim sulphuris viva insecta necantur quidem, sed eorumoVula non destruuntur inde; quapropter haec qua data occasione sobolescere solent. XV. Aliud ad eundem finem obtinendum secretum remedium legimus in Commemtariis de rebus in scientia naturali & Μedicina gestis Volumine Ι. pag. η3O. de herba Germanis sisningtraiit diela, quae Thiaspi species esse Videtur. Ibidem enim haec legimus: Nemo enimnesit, quanta a curculionibus soleat frumem ii granis strages inferri, quos non tam ne

374쪽

DE GRANARIIS IN GENERE. 23cat, quam odore suo ingrato in universem videtur abigere F relegare. Novi oeconomiae frumentariae eXpertissimum Virum, qui mihi, ut evidentissimum remedium, tam pro conservando a curculionibus frumento, quam pro iisdem si jam adsint, abigendis communicavit: quod fit, si pala seu spatula, qua frumenta volutari solent, illico in parte illa, quae frumenta attingit, inungatur. Ratio hujus effectus aliunde patet, qui noVerunt allium esse summum anthelminticum. Ex quo sundamento judico, pleraque anthelmintica praecipue illa, quae male olent, eundem effectum praestare posse. Supersunt sane multae aliae cautelae, quae peritis hurreorum Praesectihmagis, quam mihi aut cuique alteri, notae sunt, quas hic praetereo, atque iis, quorum interest, observandas relinquo CA-

375쪽

De alia methodo longe diutius, quam silias, frumentum, triticum, hordeum, siUenam, lentes, ciceres, aliaque similia, integra ae incorrupta congeruandi. XVI. Cum eXperti, peritique oeconomiae Praesecti, aliique, quibus salus Reipublicae cordi est, eXperientia didicerint, granaria Vulgaria paria non esse diu servandis integris, incorruptisque frumentis, eX- periebantur aliam Viam, aliamque instituebant methodum, qua talia frumenta longo diutius sarta tediaque conserVarentUr. Verum hac de re diversa semper fuit sentiendi, & experiendi ratio. Quam Plinius ipse suo jam tempore nobis eXposuerat. Oui teXtus lib. XVIII. cap. XXX. sane lectione dignus est; ut unusquisque Videat, quod illa, quae hoc tempore pro

376쪽

DE GRANAR ΙΙA IN GENERE. 25noVis Venditantur, pleraque Veteribus

jam nota fuerint. Rusdem textus sic sonat: Horreum operofa tripedali trailitudine, pariete lateritio exaedipeari jubent aliqui, prater ea superne impleri, nec a satus admittere, aut bene 'as habere ullus. Alii ab exortu tantum destioo aut septentrione, eaque me calce constriιL--- Alibi su pendunt granaria lignea columnis, persari undique

malunt. Mulli ventilari vetant. Postquam diversas opiniones, diVe seque frumenta, diu fana, intactaque conservandi rationes eXposuerat, suam subjungit aperitque mentem: Utili me tamen servantur in scrobibus F ante omnia, ut sicco solo sant, curant. -- - Ita frumenta potius frumentis s nullus uiritus penetret, certum s nihil maleficum nasci sc conditum triticum durat annis

377쪽

a 6 CAPUT III. quinquaginta; milium Uer0 centum. Fabiam legumina, in oleariis cadis 0blita cinere, longo tempore seri antur. Item faba a lora rhi Regis aetate in quodam oecu Ambraciae, inque ad piraticum Pompei Magni bellum duravit annis centum Uiginti. Haec & similia possunt etiam legi in Varrone de re rustica, & aliis. XVII. Verum adeamus magis nostra, quae vivimus tempora, & similia, quorum Plinius, quorum Varro aliique antiqui nobis reliquerunt memoriam, inveniemus. Sic Ambiani, Μetropoli Ρicardiae; item in Trevirensi districtu sorte inventa sunt similia antra, & caVernae subterraneae, in quibus frumenta plurimis annis integra &

sana conserVabantur. .

In Africa dantur putei in rupibus ex

cavati,

378쪽

DE GRANARIIS IN GENERE.

tur. Plura similia habentur in Tractatu physico Clar. des Landes. pag. IIO.

XVIII.

Nostrates coloni, praesertim illi cis Danubium , solent in terra argillacea sibi sormare CaVitates inserius, seu in fundo latas, superne angustas. Has vel stramine , Vel lignis immissis & accensis siccant, ne frumenta malum saporem aut odorem contrahant. His factis, & strato prius stramine, frumento implent caritatem, superius cavitatis orificium stramino& terra cooperiunt, ita, ut aquae pluViae non penetrent, sed per declivia ultro pro-moVeantur. Quo artificio fit, ut tale

379쪽

28 CAPUΤ IV. frumentum aliquanto diutius, quam in granariis Vulgaribus conserVari possit. Verum malus Odor, aut sapor frumenti, quibuscunque adhibitis cautelis ViX praecaveri potest. Alii vero solent frumenta una cumspicis conserVare, eXperientia enim nos docet, quod omnia vegetabilia in suis naturalibus inVolucris diutius quam eVO-luta, integra serviri possint.

& ultimum. Proponit meam n9Dam methodum frumenta longiore tempore, quam quacunque alia ratione, integris, F incorrupta confersandi XIX. In meis operibus Physico - Μedicis, praesertim Parte prima, ubi novam ideam

380쪽

DE GRANARIIS IN GENERE. 29

Contagii, Putredinis, & Rubiginis, e planaVi, ostendi emolumenta, quae Reipublicae eXinde resultent, aut quae cum tempore eXoriri possint. Inter reliqua est primum, quod ex hac hypothesi morbi contagiosi brutorum, praecipue Vero luis bovinae, facilius dilucidari & curari possint. Alterum est de Rubigine Vegetabilium, quod nimirum morbi vegetabilium, ut frumenti, hordei,aVenae, aliorumque, Pariter ex mea semientia lacilius, intimiusque cognosci, &praecaVeri possint. Quare ibidem validis rationibus &certis multisque eXperimentis ostendi, quod ex meis de Contagio, Putredine & Rubigine principiis frumentum, triticum, hordeum , aliaque legumina, quam diutissime sana, & integra serVari possint. Hic