장음표시 사용
91쪽
Bussiae principes Compertum ille habuit Ceternice Wium , Imperatricis nomine, mandasse triumviris Ecclesia P0l0censis administrandae, ut, si qua serte apud eos curiamrbaretur sacerd0te, eademque alium Sacerd0tem requireret, n0biscum, ut ille qui deces-Serat, Onjunctum, eam tum pr0xima curiae Sacerdoti gubernandam traderent, qu0ad novus archiepisc0pus crearetur. Ilaec nimirum eo spectabant, ut h0mines miser08, quam plurimis inc0mm0dis ex sacerd0tum paucitate adsectos, ac milibus destitut08, 0gerenta schismaticis auxilium impl0rare, seque ita an0Stra societate avertere. Id qu0d expl0ratius fuit,c0gnitis mandatis, quae ipsi Iernice vi Secret0 dederat Imperatrix, ut iis, quibus maximam idem liaberet, neg0tium daret circumeundi curiaS, qua Suum amiSissent sacerdotem, e0sque tentandi h0mines, qu0 Ssent animo accepturi sacerd0tem clii-smaticum, quem illis episcopus Mollito via aut Ples- coxia praeficeret quo si illi abh0rrerent, nec ea Π0Stra c0njunctione paterentur avelli, non alia iis rati0ne Ierniceri ius consuleret, nisi ea, de qua supra dictum eSt.
34 Quibus rebus, haud diutius religio cath0lica videbatur se apud illi, homines sustentare P0sse, agreSte pler0Sque, ad Russorum potentioribus in Servitutem addictos, a quibus celeriter omnino aut
- 13 decipiendi aut opprimendi forent, triumviris praesertim cclesiae administrandae, qui illos confirmare deberent, exanimatis metu atque Suspensis. Itaque intres jam paraecias schismatici sacerd0tes irruperant,e0rumque p0titi, spem suis secerant reliquarum etiam p0tiundi. 35. 0 in discrimine ab uno Pontifice Max Salutem Se expectare, a nemine praeterea, calamit0SiSissimi h0mines significabant Deum posse unum Imperatricis animum expugnare, ut ejus voluntate ibi archiepisc0pus praesidiatur qui asilietas res excitet, qui cath0li 0rum religi0nem apud se labantem ac pr0pe cadentem sulciat inde episse id se tri sin viri testifidabantur ab ipsis Russi ad principibus Literis Archellii in eam sententiam perdiligenter scriptis, e0mm0tus Pius VI haud dubitandum censuit quin apud Imperatricem ipsam su0rum patrocinium SuSciperet. 36. Sua ipse igitur manu, quo et Suum magiS studium appareret et aequi0re illa uteretur, ei Seripsi XV kal. et anni 780. Postulavit, ut quam cath ilicis apud se ex nostra disciplina indulgentiam tribuisset, eamdem illis etiam, qui ex disciplina sint graecorum, priPStaret Ilus magno dudum sui archiepisc0pi desideri teneri, qui idem ac pietatem sibi maj0ribus traditam atque in suis penitus medullis ac visceribus haerentem, vitaque sibi p0ti0rem tuea-
92쪽
tura haud minimum ad salutem reipiiblica pertinere commem0rabat Pius VI, pacem et otium non perturbari civium libidine ext0rquendi ab eorum an iniis veterem religionem : perfacile Imperatricem gratificari sibi, atque illis p0sse satisfacere, hiod in tanta apud illam cath0licorum frequentia haud profecto deesset, qui eo dignus munere videretur se itaque ad ejus sapientiam et misericordiam confugere Ἐlementem olim XI . u. a Petro I beneficium aliquod
praeStantius consequutum an n0n pSe 0nsideret, minore Se in re rogantem et rantem, eSSe impetraturum a Catharina II, qua clarissimum ac potentissimum illum regem, uti gl0ria, sic lenitate etiam et magnitudine animi 0nge superet
g T. Quibus ii VI literis Imperatrix, sua ipsa
etiam manu, resp0ndit, pridie kal. an. Multa de sua in cath0licos liberalitate praedicavit: quum sibi pro-p0situm sit omnino pati ut quisque in sui imperii
sinibus ita Deum colat quemadm0dum a suis majoribus acceperit liac se praesertim voluntate erga eos debere esse, qui christianae religionis necessitudine Sint secum conjuncti, quamvis a se in ea profitenda, pluribus rebus disserant : cujus rei testimonium esse,
sua quidem sp0nte ac Su0rum commodorum dignitatisque rationem sequutus secerit), 0n ad alios
eorum catholicorum curam deserri jussisset, nisi ad id0ne0S, Vips0rum c0pia delect0s sacerd0lec; sicuti ver Pius VI ad se sidenter adierit, e0dem se animo qua'dam ab eo postularea nimirum ut Stesirrendevicium M0hiluvia ipse archiepisc0pumininium catholicorum nostra disciplinae c0nstituat, eidemque pallium ejus insigne p0testatis mittatu tum episc0pum sibi
suffraganeum adtribuat, eum qui sibi e ornandus munere videretur. Qu0d si ius sibi, ut speraret, m0rem esset gesturus, tum se qu0que ejus p0Stulata esse acturam significavit.
38. Aliqu0 p0st menses, ad diem nempe VI kal.
n0V. pr0ximi anni, Pius Calliarina resp0ndit naui id antea impeditus negotiis, n0n40tuit sacere. Et gratias eumulate egit quod Polocenses catholicos sub alienis religionis sacerd0tum p 0testatem n0n redegerit, sed suis adhuc uti sacerdotibus v0luerit qui tamen quum n0n p0ssint 0bire, qua ill0rum ratio et necessitas flagitet, se idcirco eadem aiebat Imperatricem r0gare atque obsecrare, quiae Superi0ribus
literis, de archiepisc0p illis pra)p0nend0, qui nulla
in re eorum saluti desit. Moverent Imperatricis animum tum ipsius preces, tum ill0rum optime de ea merit0rum hominum squal0 et pietas suum doct0rem et salutis ducem et parentem requirentium Paratum se vero addebat M0hil0via ecclesiam archiepisc0pa-
93쪽
lem sacere, quoniam a se id imperatrix petiisset, nec unum mod0, Sed plures etiam, si opus fuerit, epiSc0p0 creaturum, qui ei sint archiepisc0p subjecti quibus de rebus daturum se reliettio mandata, isque c0ram de e agere deberet, cui Imperatrix id neg0tii c0mmisisset. Se tamen in maxima qua ad siciatur artitia, qu0d 0ccasi0nem sit nactus studium Imperatrici suum navandi, vehementer dolere, qu0d de Siestretende vici ei assentiri nequeat. Imperatrici esse expl0ratum, qu0d ille, quum in religi0sos sodales quamdam a se accepissetis testatem, ea tam intemperanter Sit usus, uti is, qui a religios0rum40dalium numero jampridem P in liti eis Maximi iudicio
fuissent segregati, iterum adsciscendos putaverit, lithris ad id in publicum editis, ipsumque Pium ejus rei
auci irem nefarie prirdicavit, a qua se sciret 0ngissimo abhorrere Se pr0pterea graviter eum iestrZeneevicio fuisse questum, atque ab e petiisse, ut sibi omnino satisfaceret atque illuni nec dici audientem fuisse, nec ullam plane sui habuisse rationem. Itaque quum tantum ipse habeat causiae, quare ei debeat irasci, in eumque animadvertere, que p0SSit eum nunc honore,
imperi0, dignitate augeres Te quid de se, de sua fide, integritate, gravitate, constantia judicarent boni praesertim, qu0rum ille animum e facinore sicissendisset Se tamen, m0d Sies trZeuce victus erratum
aliquando agn0scat, ejus veniam a se petat, idque publice c0rrigat, libenter suum d0l0rem et pontificatus maximi injuriam Imperatricis v0luntati et precibus c0nd0naturuma cujus tanta sit sapientia, tantaque c0mitas et humanitas, ut ipse magn0pereriperet, lare ut aequitate suarum conditi0num perspecta, ea sibi faveat.
39. Verum id tam l0nge abfuit, ut perinde ac si ius nihil de Siestr e ceviei recusasset, nihil de
aliis rebus cune latus esset ejus literis Catharina acceptis, legem tulerit uti M0hil0viae ecclesia archiepisc0palis in p0sterum esset, eamque ieStrZen- edulcius archiepiscopi n0mine, insignibus et p0testate Pilministraret, eique alius adjungeretur episcopusilui auxili ei esset, lab0remque levaret, isque esset suturus J0annes en ista scius, Duneburgi ecclesiae praep0situ cui propterea se statuisse, ut ad vitaei uenda dignitatem l 200 ubi qu0tannis ex aerario
40. Paucis tamen diebus p0st, ad diem IV d.
sebr. i resp0ndit in hanc sententiam. jus virtute primum amplissime c0llaudata, gratiisque actis, qu0d tam propensam erga se ostenderet Voluntatem, de cath ilicis grarea disciplina alta qu0niam ii, qu0Sillis priPsecisset, sacerdotes optime rem gererent, ut nem de e0rum indiligentia apud se questus eSSet,
94쪽
nihil se causae perspicere, cur de ea rati0ne sit quid quam mutandum. De calli0licis n0stra disciplina, plura ac de te strZeneevictu. Magnum e0rum numerum inveniri non in Russia Alba solum, sed in omnibus sui imperii finibus inque ultimis etiam nationi bus; qua de re se olim adm0nitam, de episc0po ill0rum propri c0gitasse Quum iesirgeiaceuicio eum hon0- rem demandasSet, suum de eo judicium fuisse ipsi iopr0balum, qui illum p0testate in religi0s0s 0dales auxisset. Se vero nunc ipsa etiam multitudine h0minum ac latitudine regionum c0mm0veri, ut archiepi-Sc0pum praeterea apud ill0 c0nstituat, qui M0hiluviae domicilium habeat Stesirreiicevicium autem in eo dignitatis gradu c0ll0candum se censuisse, cumit, ejus praeclara in se merita, tum qu0d in episc0pali munere obeund egregia semper exstitisset ejus pera et diligentia ; 0lero se quod abalienato in illum animo Pius videretur atque illum id sedisse, quod a se ei esset imperatum, p0rtuisseque prorsus, ut sibi ille pareret qu0d ille vero Pium sua in Epistola appellarit, ejusque auctoritatem ostentarit se velle equi, id sane ex ejus singulari in Pontificem Maximum ob-
Servantia et studio prosectum cujus causa, ei ius benevolentia sua potius resp0ndere debeat idque se ab eo majorem in modum petere ac rogare. Sie- StrZencevicium autem adjut0rem se adtribuisse Ioau-- 145-nem Benistari seium, h0minem excellenti quadam virtute sibi csignitum, qui ut 0nsecretur episc0pus, videndum ipsi i sit, tum ut Stes irretice victus archiepisc0palis h0n0ris insigni, nempe pallio, orne tur. Quibus de rebus quid arbitretur, Archetlium habere jam a Pi mandata, Stachelbergi0Se Scripsisse,
ut cum ill c0mmunicet, quo maturius perficiantur. Sperare se omnino, quum tantam ipsa curam et cogitati0nem pro Romanae Ecclesiae utilitate suscipiat, suturum id Pi R0mano Pontisci iucundissi
naum et gratissimum, quaeque ipsa ex0ptet ac p0Stulet, eum omnia facturum.
Mil. Atque nihildum Archettio Pius de eo ne-g0tio in mandatis dederat daturum se quidem S tenderat, proximis ad Imperatricem literis, ubi id placuisset. Id Stachelbergi dem instravit Archettius, quum ille et Imperatricis epist0lam reddidisset,
eam ut Romam perserendam curaret inii temp0restatini rem totam aggredi volebat. Forte quum ea Imperatricis epist0la suisset Romam adlata, ius religi0nis constituendae studio Vind0bonam erat prosectus, durissim quamvis temp0re anni, Summa viarum dissicultate, itineribus depe nive impeditis, atque ingravescente ipsa aetate. um autem inde
reversum tanta negotiorum m0les OppreSSerat, ut
95쪽
- 146 rit, quae sibi dari Archetlius Iagitasset, impe atrie ut satisfaceret. 42. Interea Archetlius, quibus de causis eam moram interp0ni necesse esset, Stachelbergium Saepe d0cebat, eumque orabat, videret ne quam ea larte res ssensionem Imperatrici adferret. Septembri tandem mense Archettius mandata accepit simulque tempus adpetebat c0miliorum regni P0l0niae, in quibus magna lachelbergii 0 lentia erat,
Imperatricis nomine et auct0ritate, ut cavendum omnino SSet, ut neutrius, tunc maxime, alienaretur
v0luntas ex quo nimirum facile fieret, ut ulciscente libidine, P0l0n0rum m0biles anim0s atque adc0nsilia capienda praecipites, adversus n0S 0ncitarent. Itaque Archettius e imm0dissimum reipublicae esse duxit, n0n statim ii persequi mandata, quae ut Imperatrici jucunda acciderent, verebatur Sed exspectare, ut 0mitia p0l0nica peragerentur.
43. Bidii sane p0st Stachelbergium adiit, eique ii verbis exp0suit : 0gilaret Imperatrix,
quibus premi angustii necesse esset catholicos P0-l0censes, annum jam tertium suo parente et tut0rei. e. archiepisc0p 0rb0S; Sacerdotes, illis praep0- sit08, aegerrime onus Sustinere, ac iam pene descere : ita esse rem Christianam a Suo auctore c0n
mult0quo acilius, rem0t gubernat0re navim deduci in p0rtum, aut magistratu sublato, civitatempsisse iuc0lumem forentemque c0nsisteres idque ade0 debere esse Imperatrici 0 tum, m0d ipsa reputet, quae spud Se gerantur, m0rtu alicubi epise ' Statim enim de successore decerni. Itaque quum Imperatrix maxima sibi curae esse testata saepius uerit, ut cath0lici, praesertim in suis sitibus,
ne quid ad suam libere pr0silendam religionem
desid0rent, omniumque eis c0pia Suppetat, ipsa jam Suae'nmanitati c0nstare vellet, atque archiepiscopis
P0l0cessibus, tum ipsis, tum P0ntisci Maximul'r ira deprecanti concederet. De reliquis p0stula- iis Archettius ait Pio percupienti Sua Imperatricem benignitate c0mplecti, ipsam m0d repugnare
quae n0ndum ies irreticevicium adduxerit, ut nefarie commissum aliquo pacto expiaret.
44. Stachelbergius obsoleta illa de Siestreten
cevici intulit, qu0d tu es ullarum causamnania gesserit ab Imperatrice coactus eum nec debuisse nec poluisse n0n obtemperare. Addidit vero, quum nemo sit tam barbarus, tam rerum imperitus, quin sciat literas, querelarum plenas, Stesiraeiace vici suisse Pu*0mine redditas, b illud ejus Delum, n0nne hac rati0ne satis Pontificem Maximum tum suae dignitati, tum suae Ecclesiae auct0ritali c0nsuluisse Tumissen-
96쪽
sionem bon0rum vitasses Citare apud eum valere nunc p0sse Imperatricis gratiam ut 0mnem iiij uriarum mem0ria videl/0neret, inque Sies trZeneexiei0h0n0rificand cum Imperatrice c0nsentiret. 45. Archettius resp0lidita eo ipso, qu0d Stac helbergius commemorasset, tum debere in sua ratione obfirmati0rem esse. Ecquid enim ies irren-
cevictus, gravissimis illis acceptis litteris, c0nsilii ceperit Num id, qu0d sui plane ossicii esset, praesti
terit 3 Num vulnus, rei christiana publica a se iussi ctum, Sanandum curaverit Num se apud Pontificem Maximum purgaverit dum qu0d ei saltem resp0nsum dederit Neque haec quemquam latere, ut 0mnes ludificatum antea tum esse existiment, ubi videant Stestretendevicium n0n modo suum scelus tulisse impune, Sed ejus praeterea, p0testate ac dignitate amplificata, ea praemia e0nSequutum, quae a Summis Pontificibus pro maximis hominum meritis tribui conSuevissent Plura in eam sententiam ab Archettio dicta sunt, quibus c0mmoveri Stachelbergius visus est. Itaque se de his Imperatricem certi0rem acturum recepit, ejuSque responsa ad Archettium relaturum. 46. II: de dum Archetlius cupide exspectaret,
ecce fulmen Stachelbergius ad eum venit XVIII die ab eo die, quo simul colloquuti essent : legitque ei litteras sibi ab Imperatrice missaS, Speras Um' - 149
nino atque acerbas suo pontis dem Maximum hend-sci habere, qu0d in Russiae calli0lic0s auct0ritatem adhuc et principatum teneata quibus e nudaturam, neque calli0licis p0Sthae permissuram esse uti suam religi0nem equi, Sua ceremonias, Sua instituta palam p0ssint, nisi ab illo statim m0s gestus sibi fuerit de Siestr encevici et Benistari scio ; 0lle se amplius duci suam id n0n pati dignitatem cintellecturum P0ntiscem Maximum quant suo damno, quanto suae religi0nis detrimento, postulata Catharina II neglexerit, quibus nilii sit aequius neque ille vero cuju8quam apud se gratiam, aut amicitiam, aut preces interp0neret, quae nullum sint pondus habiturae. Haec Stackelbergius aperte Archettio de nuntiaret, a quo ad Pontificem Maximum perferrentur. Gallit et ini0 quoque, su0 Vind0b0nae legat0, Imperatrix mandavit, eadem ut inculcaret Garampio, P0ntiscis Maximi in illa urbe Nunti0, ut suus nempe sur0r
47. His rebus c0gnitis, Pius quid faceret quos verteret omnino Spes reliqua erat nulla lare ut Imperatrix aut precibus, aut lacrymis de pertinacia desisteret, suissetque Stultum Sine vi 0ntra vim pugnare omnia vero essent ab illa timenda, qua cum ea Semper fortuna sit usa, ut in suibus imperii sui pr0serendis venti etiam tempeStatesque ei
97쪽
obsecundarint, ac neminem in terris ne parem sibi quidem agn0scat, tum Vehementissime irascatur, iracundiaeque omnium maxime indulgeat, si quas res a quovis non ad nutum et voluntatem ejus acta
sit. Itaque haud dubitandum, quin illa, ut minitata
suisset, religi0nem catholicam de suis sedibus t0ta Bussia exturbasset, si ius in suo perSequendo jure apud eam perSeveraSSet, nec a Suis aequissimis c0ndili0nibus discessisset. Quamobrem sapientiae suae Pius existimavit esse posthabere omnia, modo ut religio cath0lica in illis partibus esset salva, quae ibi sua et amplitudin et dignitate et vita etiam longe esset p0li 0r.
48. Ad diem III Id. Ianuarii anni 1783 Pius
Catharina respondit magnum Se accepiSSe maerorem, ubi eam intellexerit sic exarsisse nec Se reperire tamen, quaenam res ei ossensioni esse debuerit. Quod a Siestreten evici graviter vi0latus injuriae levamen aliquod ab eo petierit, antequam nov0 ei honores mandaret, id nec absurdum, nec Catharinae contumeli0Sum putasse cim qualem illa animum habitura esset erga quamvis alijecla et contemptae civitatis principem, quem aliquis sorte ex suis laesisset, hunc ipsum Saltem erga se habituram per se, suaeque eam libenter existimationis et dignitatis sau- tricem suturam. Neque i, eam vero causam irasci
sibi Catharinam debere suspicatum se esse, quod uti Smogorsete scio apud Polociam succederetur ab ea contenderit, ut ne diutius pietas illic et religio cath0lica blanguesceret, ast revivisceret aliquando et recrearetur cui publicis pacti0nibus c0nsultum sciret, qu0 temp0re ea fuissent partes P0loniae regno excisae. An minus vero ipse auderet duo haec, justissima Gane, 0Stulare, quum plura ipse ac multa maj0ra 0garetur Quum se tamen omnis spes sesellerit, ad 0mnia se descendere paratum, atque omnia pati religionis catholicae su0rumque salutis causas Satisfactum a se amissici patere cunctis
quid senserit ipse, quid judicarit, quid egerit in
causa Siestraenest vicit 'ae se cogitati0ne susten tar dandum nunc esse catholicae religi0nis b0n0, dandum Catharinae majestati, ut omnem ipse injuriarum, quas sibi, quas Pontificiae dignitati Stesirgen cevictus intulerit, mem0riam deplinat mihilque jam amplius exspectet, ut et Ecclesiam Mohiluviensem archiepisc0palem faciat, et StestrZencevicium ipsum archiepisc0pum renuntiet, et Benistari scium, qui ei adiumento Sit, episcopum creet. Haec quo facilius, tum ex cath0lica disciplinae institutis ac legibus, tum ex Catharina sententia ant, suum se ad eam legatum Petr0p0lim usque missurum, qui omnia, ipsa inspectante, administret Quum ver suum ejusm0di
98쪽
- 152 exstet illi gratificandi studium, liceret sibi ad extre- iniim, pr cath0licis Pol0eensibus tertio jam deprecari, uti n0vus in illis constituatur archiepiscopus. Quum omnium catholicorum salus, tibi vis gentium
fuerint, cust0dienda sibi et defendenda fuerit divinitus
tradita, non p0sse se de Polocensibus n0n Vehementer esse S0llicitum, praecipueque angi, nec sibi temperare, qu0minus ejus silem et miseric0rdiam imploret, quae ill0s jacentes et perculs0s erigere valeat.
49. His delinita Imperatrix literis, i statim humanissime resp0ndit de ejus in se benevolentissimi animi significali0ne ei gratias egit quanti ille a se fieret declaravita quam sibi ab eo gestum
m0rem ipsa magnopere laetaretur tum etiam P0, qu0d Pius suum legatum Petropolim missurum Sse0stendit inua in urbe eodem ille pr0rsus h0nore accipiendus adficiendusque esset, qui legati potentissim0rum principum et civitatum tribui soleret. Stachelbergio pra)lere Imperatrix mandavit, Suo ut n0mine, Archelti etiam amplissimis verbi gratias ageret simulque testaretur perjucundum sibi perque gratum lare, si illum Pius ad se legasset praesertim, quum quae fuerint, eo agente, inch0ata, jamque adeo persecta, maturrime per ipsum SSeperficienda consideret.
chetti li0 tantum oneris imponit, suus uti legatus ad eam proficiscatur. Quae curanda ab eo et administranda apud illam essent, dat negotium Antonet lio Cardinali, uti describat, homini certe sapienti S- Sim0, rerumque et exempl0rum et omnis vetustatis peritissim0, qui ab ineunte ad0lescentia esset in re publica magna Semper cum laude versatus ac dissicillimis temporibus egregiam ei operam praeStilisset.
51. Acceptis mandatis, Archetlius Zeinbekium, Plucensis episc0pi adjut0rem, eique de SucceS-sorem designatum, h0minem de sibi ac diligentia probatum, Vars0via relinquit id enim jam a Pio in petraverat ut rei catholicae et Ponti scis Maximi negotiis ibi pro Nuntio operam daret, qu0ad ipse abesset ipse tandem Petr0p0lim versus iter sacere coepit, idibus Iun. 1783, ac uno et viginta circiter diebus
eo pervenit. Comitem secum Archettius adduxit Franciscum Guillelmium, omnium su0rum conSilio rum participem suturum cui is praecipue indulgebat et c0nsidebat maxime. Nam et excellenti est ingenio ac singulari prudentia, mirisca sagacitate atque in agend 80lertia, industria et celeritate. Quas ejus virtutes Archettius fuerat expertus 10t Septenni 0, qu in suo eum c0nlubernio Varso via ha
99쪽
monium optimo et ornatissimo homini hei a nobis debebatilr.
52. Petr0p0lis an ab innibus pulcherrimas
inter et florentissinias potentissimasque Europae urbes numeratur nec insulse eam quidam appellavit Romam alteram sub septemtrionibus conditam Laver uti sedes est clarissimi nostra memoria imperii, ita d0micilium atque arx discordiae et pertinaciae schismatic0rum graecorum dici debet. Qui quum ex Drluna urbium tantos sibi spiritus tantamque
arrogantiam adversus Pont MaX. Sumere OnSueVerint, occupata a Turcis Constantinopoli, M0Scuaque a Petro I posthabita, Petr0polim spectare caepe'runt, eam unam firmissimum sibi praesidium ducere, inque ea c0nquiescere Archiepiscopus ibi Novo-gardiae c0nsedit multi praeterea antistites qui in concilium eo arii de omnibus Russarum ecclesiarum controversiis decernunt sic enim sui a Petro institutum, p0steaquam patriarcharum oscilen sium ille nomen et auctoritatem apud se penitus sustulisset. X quo vel uno hic c0gn0sci potest,
antiquitus jam, qui in Russia d0minatum habeant,
Summum omnium rerum, etiam divinarum, ad Setraducere Solitos, omniaque aus0 permiscere.
43. Petr0poli est populus mirum in m0dum pietati deditus, religionisque studiis templa, qu0-- 155
rum magna est in urbe c0pia, qu0tidie patent, maximeque celebrantur. Quam plurim0s i0nspicari licet, in ipsis laribus, lium prostratos, Deum precari Iesu-Christi ejusque Matris Virginis, ac div0rum simulacris resectae aedes sunt ac vita; qui e praetereuntes venerantur. Divum icolaum de Bario
maxime c0lunt nullus est plane locus. nullum c0netaVe, nullus angip0rtus, ubi n0 ejus imago sit, cui lumina saepe incendunt. De rebus divinis serm0nem miles facile instituunt. Quo castius illi tamen et Sanctius se Deum colere existimant, e0 minus p0ssunt ab his erroribus abduci, qu0 cum lacte nutricis suxerunt, animique illorum cum Pontisce Maximo rec0nciliari cujus dium hominibus, seris plerumque ac barbaris, pene innatum Videtur. 54. is ex rebus inniti erat pertimeScendum, ne parum aequis culis, parumque placatis animis eivitas, P0nti sic Maximo insestissima, tum primum illius legatum adspiceret intra sua maenia Versari. L0que Archettius magis pr0videndum sibi et lab0randum sentiebat, ne quid c0mmitteret, qu0d ossensioni cuiquam esset atque ut id potius consequeretur omni actione vitae, ut Pontilicis Maximi splendor huminibus illis luceret, quem, si amare n0llent eumque e redire in gratiam, at eum saltem suspicere et venerari inciperent unde reliqua etiam serent explicati0ra.
100쪽
45. st Archettio accessit animus, miraque sui spes alacritas lite injecta operam navandi, simul ut Petropolim est ingressus. Non enim s0lum X le- rarum civitatum legati et ministri ac rerum publicarum universi procuratores c0ntinuo ad eum gratulatum conveneriinta sed nemo in ipsa civitate fuit, aliquo loco et numero, qui n0n idem pr0perarit sacere, incredibili studio, magna laetitiae et observantia et benev0lentia significatione Imperatrix
vero, quae in sua villa manebat ab Petrop0li 0nge millia passuum circiter XIV eam vernacula appM-lant lingua feruehoaselo ac tum sorte e Finiandi se
receperat, ubi cum Gustav Suecorum rege esset
coll0quuta, ea, inquam, Archelli petenti, sibi uti liceret ad eam publice adire, utque ei rei ipsa diem
con3titueret, renunciari jussitu se quamvis per id tempus statuisset haud Petropolim c0gitare, quo praecipuum tamen Ponlisici Maxim040norem ejusque legat habeat, libenter de instituto suo disces- Suram, atque ad idus quintiles in urbem redituram ac eo se die Archetlium expectare. Quae Imperatri eis inusitata mansuetudo atque humanitas admirati0ni omnibus suit.
56. Ubi is dies venit, atque Imperatrix adsuit, unus ex nobilissimis viris, qui apud illam essent, ad Archettium mittitur, qui eum d0m deduceret equis 157 insignthus, curruque aurat0. Iter Archettii illud satis quidem l0ngum ad Imperatricis usque aestiva
ejusmodi fuit, ut ille lacrymas vix contineret. Quacumque enim inceSSit, agmen perpetuum vidit omnis zelatis, generis, ordinis, sertunae civium, omniaque edita loca, unde aliquis esset in vias despectus, ab hominibus tenebantur. Ad praetorium autem c0nsluxerant principes civitates sere mites, ducesque
eXercitus, tribuni, centurioneS, tum praestantissima quaeque taminae, cultu rnatuque pr0pe regi0. Itaque c0mpleVerant areas gradus, p0rticus, Vestibula, aedes 1 e cunctorum profecto culis et vultu
eorum Sensus, et Studium, pr0lixaque in R0manum legatum voluntas perspiciebatur Tantum est Pontificis Maximi nomen tanta species et majestas, ut apud inimicissimos etiam sit sancta et quorumvis hominum animos demulceat et ad se alliciat. 57. Posteaquam in conspectum Imperatricis
venit, literas ei reddidi P0ntilicis Maximi, quibus
Archettius diligentissime c0mmendabatum tum ita apud illam verba fecit, ut et suam ipse retineret dignitatem et Imperatrici gratus ejus serui accideret. Illa, uti Archettium audierat, vultu quodam familiari, ita c0miter ei adm0dum suaviterque respondit. Paucis post diebus, silium Imperatricis, autum, Magnum Russiae Ducem, X0remque dii quum c0nVeniSSet