Magentini Mitilanensis Eruditissima expositio, in librum Peri hermeneias hoc est de interpretatione Aristotelis, ex Amonio sub breuitate congesta, nunc primum è Graeco in Latinum translata. Hieronymo Leursio Veronensi interprete ..

발행: 1539년

분량: 37페이지

출처: archive.org

분류: 철학

2쪽

ILLUSTICISSIMO AC IN PRIMIS REUERE

dissimo Laurentio Campeio Cardinali oncilii Legato.

Hieronymus taursus Ueronensis. S. UUM ex admiratione puleii itudinis luminis ec motus eo orum coelestium ac rerum ab ipsis generabilium,primum eaeperunt homines philosophiae incumbere,inde philosophiam, ut illud maximum munus, quod humano generi dari possit,a Deo ortam esse cognouerunt. ux animum sermat εc alitiuitam disponit. actiones dirigit.expetenda ecfugienda demostratesne hae nemo securus,dc sine huius studio tenebris obrutus est animus,qui omne terrenum negotium sperni quum, coelum N eoelestia cogitesterrenis gaudet esse exemptus. Verum quum huiusmodi sapientiae. quae humanas ac diuinas reseoprehendit plures fuerint partes nobis posteris a ueteri bus reliet logica,naturalis,ec moralis, audiens modo in logica facultate omne philosophiam praecedente, inter alios ab A ristotele scriptos,librum de interpretatione Magentinu Archiepiscopum Mitilenensem exponentem,eundem Amonio breuiorem e Graeco in Latinum transtuli. Uerum quum huiusmodi lucubrationes nostras praelum subire minime audet nisi tit ita sit sub clipeo alicuius uiri Illustrissimi tu inter alios mihi oecurristi, cui maxime eas confidentius dedicarem hoc persuasit memoria auunculi mei Hieronymi Mareabruni Veronensis subdoctrina pattis Ioannis ec tua maior nota Patavii Bononiaeq; relata summ Pontifiei IVLIO Seeundo,N LEONI Deeimo secit, psydera,qu*dere Policebantur,breui tepore post obitum uxoris me assequeretis. 8c pluries per specta sapientia tua coram Martino Lutero, epibus,ta Imperatoribus,hincin de in plagis orientalibus, occidentalibus,septetrionalibus, ec meridionalibus se nex nunc notus sapientissimus summo Pontifici nostro PAVLO Tertio tu

stissimus eide legatus in unione Concilii aquiessis.Si igitur sola sapientia viros ilIustra sic itaq; tibi maximo uiro iis rationibus augustissime LAURENTIIIabores nostros hie offero,ut illis sit aliquando illaris uultus tuus.qui si ita sue rit,non paruam spem mihi prebebit, iis quoq; maiora aggredi posse. Uale ex Pa

tavio Die. XXII. Octob. M. D. XXXVIII.

4쪽

IN LIBRUM ARISTOTELIS DE INTERPRETATIONE.

HIERONYMO LEVRs Io VERONENSI INTERPRETE.

propositum volumcmo oportebat nosipsos in uia qusdam deflecte, re ted statimi

studui adrpositi negotij doctrina

puertere.Etenim,

que colacia stat, ut plicani omni pili clam pulmen odi minui, troductione Porpbini. Amplius aeriquc omni logiceptari coniuctum eran Nicamentorum doctrina mira

dira igitar ad ea omnia capita libri,qus colae

lRcinirem a re remotas,facit simplices voces. quam3 me

T V minit in pr dicamentis.Si aeo in proximas, facit pro/positiones, e quibus facit doctrinam in proposito ibhro.Sino a genere in species, in quinque quasda speicies,de quibus prsienientes diximus. Propositu3 igii

inr Aristotelis est ostendere de enuntialiua oratione. Est autem di ipsi Drcdicativa.ut nonio et anima con/

prnicativa pertractat,ex ipsa enim fiunt demonstra/

igitur pii suo O propositu A rimis telis est oste,

aere in hoc libro de entinatiua orationessa Aio omnis no o Attonis memoriam fecit smicamus etiam.nuot sunt specie s orationas. Idcc igitur Iuni Pin indipatet em quidqueAnsilialliri interrogati Ia,imperativa, ιeati ,et optativa.at enuntiativa quidem oratio et t. vi Socrates ambulal. interrogatiua sicuti a obus venis bominibus.imperatiua ι vade. Platma ,mina stipiternaler.Vocaliua, Duc age laudaullime viro CStoiciae ovocam enuntiatinam orationem dignitatem dici perte enuntiatam, ut ipsi Dissiniunt. optativa aeo dicunt imprecatillam vocaliuam,appellati tram.Imroducimtae

et alias quinque species oratioiptrposituram,ut steteriram centrum esse esti. suppositurann si dies est,sol est stiper terram sta aut suppositiva supponenp,ga ali. quo existent easqli id erit, aut aliquia non erit. et rur sus aliquo non existente aliquid erit,aut aliquia non tritivi quando dicimus,si homo est,anima est.etsi boι mo est, lapis non emsi non est dies,nox erit si non est

dies,non est sol super terram simile digmtati.sicuti Q blandam st ostendit fortuna ad vitam,superans dignitata bac particula ma3 sine bac particulat*l vocar

t summus et optimus.

L Sciendum M Φ quinque spes coprehendunt a

primis quinque speciebus. etenim ab munitatim com/prebenditur expositiua,et suppositura,et similis dignitati, et iuralma.Singulta enim istarum,aut veru aut fabsum significant,quod est proprium enuntiatius. Dubiιtativa no eadem est cum interrogativa. imprecativa

ne accepimus spes orationis,sic dicemus. Oratio,auta loto in partes diuiditur,aut a genere in species. et aa lolo in partes,aut in partes remota ut 1 pinquas. tiones et est finis logici negotii.Conditionalis no syllogisinus inluet catbegorica demonstratione. No enisti scit libas stippositio in demonstrationem,quia et illius demonstrationis requiret aliam demonstratio/nem,et sic in inlinitum,si per conditionem demonstra. retur,quoniam igitur de modis eb3 dicere ex quibus est syllogismus,adiscamus ex diuisione quot sp s sunt syllogismorum.Et dicamus quide VP oratio,aut Pentrus est ver ait lacu dempti Ibratinum lyllogi linum, aut

penitus tali an facit poeticiim .autiqualiter vera et tal/1a,et facit rhetoructam .aut niagi 3 vera et minus falsa,et facu Dialecticum. aut maetis talia et minus vera.et tacitMphistici T Ut so perfecte sermossem de I llogismis diuinguamus.ita dicamus P oratio habet partes,et ha

het compositionem.et partium dis quidem prime post tionis, no secunds,et de Nisaltis quidem Prinas pinsitionis sunt,dictum est in predicamentis.reliqlmerat hic dicere de bis,qns secanes positionis.etenim prima positio non perficit syllogismum uecunda no perficit. non enim squivoca sum prims et securas positionis. ibi enim in prsdicamentis simplices voces pertracta/uit,et nomen et verbum indest inate, hic autem,q quidem tempus causa significantia sunt verba qus aeo

simul inferentia rem,nomma.accedamus aut ad aliud mimorum secunde compositionis ex compositionem aut prima,aut iecunda.Et prima quidem,quando voces composueris non perficies syllogismim,ut Socrates ambulatiSecunda aeo est,qus compositum facit syllogismiim,ut Socrates ambulat, ambulans moueoru ergo Socrates mouetur.est igitur propositii 3 huius libri de compositione non secunda sed prima.et de positione non primasset secunda. Et ne emantiatim ora/tione no bypotbeticasset cathegorica. CVtilitas My3. militatem enim facit nobis in demonNationetii. Demonstratio Xo sine stilogiImo simpliciter non fit, sed nem syllogismus sine propositionibus. utilis ubtur est nobis rec tractatio in Demostratides. Tordano illic patet, quum enim pertractanent de sitata, bus vocibus in pr dicamentis. reliquum est de compositis Gractare. C Ut vero inscriptione videamus pro accipiemus quandam diuisionem utilitatem nobis laicientem non in hoc solum sed etias in alqs ipsius ope. ribus. Animς rei 3 duplices sum operativis cognosci messon

5쪽

LIBER

ra enuntialiua existcnlis in nobis cognitionisi rerum. et baru3,aut vera, auI apparens. In vitalibus metro Dei iti uis sunt reliquc quatuor species orationis non preoper in te anima,sed ad ali J tendent ei et aut rationec usi ense,ut in interrogas imaut rem.Et urem, aut eanrocm illam consenti tali Pictale . I facit vocaturam, in aliquam ab eadem actionem. Elnanc.aut ut ames orieEnunori et sacti optativam. cum enim in riores sumus

ti j omnibus existentem c5muniorem. Si quid quide 3

enuntiatio est,et oratio. non si quid oratio, tam et enunιtiatio.qualo quid facies reliquas orationis species uituor in Doctrina ko uniuersaliora proponit particula/rioribus. Oporret enim nos cominii ora primum scire. postea particulariora. si Sm3 caput propter quid in se cubitati octidicamentis memoriam tecit de nominibus et verbis,et rursus in boc loco ipsorum rei ierat. Nos dicimus qui mostralio, elegis et ornata locutio, de quibus nullus fuit eius sermo. σο 6 aeo te tittimus sit, at et ex materia et forma. Ex materia quidem trequentia sententia/me Andro maex forma aeo constricta et obscura locutio. An/m ' c dronicus aeo dicebat non esse eius legit limum. Prc, aut ili

ipso opus De ala hoc igitur reprobandu Dicemus αἰῶ et in Doc meminit libit o anima quu din dictatiunt autem dc in libro de animaJet . imaginationem illic intellectum passibilem dixit: quemadmodum eni3 in insomniis imaginam tir et sentimus,et intelligimus imaginatum absq; sensibus.est sentire qu lam passio. Verisimiliter igitur ea anc intelligunmr cum passione intelliguan si Diuidis ergo Liber iste in enaue. Pri/mum in compoAtas voce Vecudum in simpliceo prspositiones erit lin subiectum et prc dicatu I et adiadicato, ut Socrates iustus est.est enim conium

Aristoteles,sed modi strat Scicnnum iamen Ῥ d geri sensus ab imaginatione eous quia sensua indiget sensibilibus ad agendu 3 circa ipsa. imaginatio no horum si ras babens potest occurre ιre. quare et in somniis sine sensu imaginamu s,vii et passimas intellectus vocatur imaginatio.'Propter ui cum aliqua separatione et dimensione mzm quodcv cogno/scit,lanquam inseparabilem habens corporis substam tiam et actionem et existens sensibilium principiunt. s Post Nictop traditione necessariu est nos ad ip23 textus doctrina3 accedere,pr accipiant igitur a nobis probemii capita sex.Primum quidnam tali numeratione usus est inprobem)s,proponens simpliciora perι lectioribus,m doctrina Po prs ponit uniuersaliora particulariori . dicimiis igitur,q, mos Aristotelis est itas Ne vii,particulariora prsponere perfectioribus. Prumum enim proponit nomen, postea verbum,m partes existentes enuntiatius orationi sarmen χο Prsponit. in quandam existentiam ,et substantiam significans. se ιcundum Bo verbum ut actionem et passionem significans, c xo instibstantia considerantur, et non per se ipsa existimi.Post hcc autem ponit negatione, lassi n5 existentiam inducentem postea animationem, ut exis stentiam introducentem Host ric enuntiatione,ri gonus assirmationis et niuationi et postremo oratione3, mos tam

substantiam vocas nomina qu Xo temptis consigni, i cantia, aut passione, aut actione vocat mihi CPer. tium caput propter quid est et esus existentibus par. tibus orationis solum nomen et verbum, vocat partes orationis. Et dicimus,m hic sola composta perfecta orationem constituuntire liquarum Bo nulla aliquid tale facere possunt, sed aut abbis babent generationem, ut participia et pronomina. ut ad D: si unctione 3 et uni ιtatem orationum sunt solum nobis utilia,ut conitationes. Dicamus aeo,et ex diuisione pe octo partim ora/

sil prcdicatum clim subiecto. uariu3 in propositio nes babentes pr dicatum et subiectum,et adiacens pr dicato et modu3,ut Socrates manifeste exponit.O ui

cani, Vt nomina. I personam cum actione vel pallio ine quemadmodum verbaarvi personam ramu,It pro nomina, et aut proponuntur omni orationi .et retinuis fati otiis partibus, ut propositiones, avi nomini Donuntur, et vocantur articultaui colligant et diuidus, et vocantur coniunctiones, aut pro verbo accipi vitar. et votantur adverbia,aut viris participant nomine Dii coet verbo. et Itur participia. Couartu caput .p/pter quid memorans orationem non meminer. I et vortam. Est enim vat Anna orationis,siquides est oratio licceto non si quid vox. c et oratio. Dicimus

ad hoc, at vox est magis mincs facultatis, non logicia est,oratio aeo positione. ha

negoti .Vox enim natura est, ratio χο positione. enim natura idem dicere apud omnes, etenim apud Imeos,et rubitas et omnes simpliciter una est vox,veluti opus naturς existens, ratio no non omnibus do. . quare et positione. Aliae ni apud Sarmatas et alta apre .

Gamanos. Si quiaxo dicat quomodo igitur Comici utuntur differentibus vocibus imitantes ranas, antanes dicimus iv hoc factu3 est comica libertatest eni/ - uero sint voces natura declarant medicorum Mi illa'l'

Fumenta vocalia bicentes ei lenalia stac, se γοα-s Iulia ua. dentis. Iole in sibio de distdria animalibiti dicit, voce3 non esse genus orationis.sed magis materis rationem babe nateria enis est elonis. CQuintii caput propter quid estui in enumeratione no meminerit contradictionis, prς sertim quum in doctrinam ipsius mentionem fecerit. nos dicimus ad hoc, in partium ipsius mentionem festies et hac virtute enumerauit. CSextu caput post hM AEn mosv

cncrimus, quo nam Pa lo enuntiatio diuidatur inanir tragionem et negationem.qus enim O gnuntur sex moLanliit tantiar. vi gentas m speci cs, ut tolum in nartes.

ut vox equivoca in disteremasgmErata ut sΓbstatias, accidens. vi accidens insubstandiali . vi accidens in 1 3.Enuntiatio enim necdut iubstantia in accilr,ncssi sconuerso,Propterea P amrmatio

et negatio nequaqua sum substantis,sed nem ut lolii in partes nem in dissimiles pari . Propterea. nem nominis metrei volunt c5municare sic Divisa. ammatiora et negatio a nomine tollua vocorus cnuntiatiosta,

6쪽

DE INTERPRETATIONE

std nem in similares partes. Est citis multa disseren

iuni viram in enutiatione .ut aliud de aliquo. et alii

quid ab alisitio. Aulptilis o dicit γ bic Prius et Ponerius illis coiter prcdicistin sentis non est priorini 3 est amrmatio negatione. no igitur gemis ipsoru enuntiatio. C demus ad hoc,* por est amrma fio non natura ed dignitate, prius aeo et posterius. - . Ocrimus mspeciebusna. T Amplius dicit et, spe, M oes nentiam corri untur alinuicet. ne talibxo cor

u i iri Curius ponendum est, quid nomen est, ae set quid verbum. postea quu ea negauo

inra et affirmatio.

CPrius quinque significat. aut natura, ut in filio.autu sim sener iuventant numero, ut mi duobus.aut ordine,ut fundamentu pariete.aut ignitate, m princeps subdito.Ponere sex modis dicitur, ut cocessus unde et contraponere dicimus hoc est repugnare Giccsso.m dignitas, ut petitio, ut peto te terra3 mibi porrere centrum est.m adverbium locale,ut dissinitio. - ut celebris I op positio. viqil duo quidam metiti,tur,et nullus aduersatur,vel duo verum dicunt et nullus aduersatur, I iste veru dicit,ille aeo falsum. aut econtra,et nullus aduerias. CSoedum m. in nome Tital pertremis subiecto laet lun amne

uerit aut verbum es in Nillhuatiq. S impliciter enim amrmatio, aut ne ἰtio enuntiatio est.In syllogismis no accepta ammatio, ut negatio propositio vocaturiterminus aeo vocat pars ppositionis aut subuciar, aut Nicetur.

CPost enumeratione nominis et verbi et alioru*, re liquum erat borum dissinitiones tradere. ipse enim dixit prius ponendum est pro dissiniendum.hic Bond hoc facit sed caput quod da proponit vale nobis Iussiecta similitudines rerum.sunt enim intellecta imagines rerum in anima,lueras quide3 vocat notas et si gna Pocu. Amplius no voces intellectorum, vocestnim emantiatiue sunt intelleciorum, luere ruo ad memoriam vota excogitate sunt.Differt no simili tu do a signo et nota,eo qr similitudo natura3 rei repreι sentat,queadmodum imago Socratis non representat proprie et naturaliter Socratem enim semet inuariabiliter eius omnia accidentia,et hoc non est in nobis,sed in natura.natura enim similitudine formarus e seruati nota xo vel signus ex nra est cogitatio/n ut in bello lubri cligor aut facis ascella. CSciri dum in q3 Aristoteles idem signu et notam vocavit, ut positioneBabet aut non paruam disserentiam mim enis in omnino existentibus, siciu omnino fumus significat igne et umbra corpus in lumine,n taaeo in non omnino factis, ut dicimus banc avem et huius tale volatum,signa belli aut pestileti quonia o intellecta eade apud M. eine dicit. ECotra hoc talitanderi argumetas Alexander ices tetr scpede eis de rebus diuerta sunt intellecta aptid nos. Et dicimus ad hoc, ut ex omnibus intellectibus differetibus, rum χιlu in ipsis vocamus proprie intellectu, eo quia non queadmodu se babent natura ordinauit ea Aristo telesquiores eni natura res, postea intcllecta, postea voces et liters ipse rriores voces collocauit. R fide. mus ad boc, ν de logico negotio disputans,necessa/rio vocu mentione fecit,ut de note et verbo,tanquascdferentibus ad doctrina orationis. xpler quid ae non dixit,voces sunt intelleciop note, sed qui in voce. Et assignamus dlus caiisasguima quidem, P per voce significatur nomen et verbu,nem mi3 sunt simpliciter voces. voces enim natura sunt, non χο no me et ver .et signu huius este, in bobus est qrules inuenire vocem,non vo articulalI,et aut nomen ara verbum significante.S. fa causa est, qr per voce3 est ratio,et non est in voce. oratio enim triplex aut in. trinseca siue animalis,aut prolata de qua faciens sermonem dixit Aristoteles.

ma passionum nots.

LQus in voce dixit,nois sunt intellectoru et scriptaeopri in voce supple notc.Propter quid aeo non dixit u literi noli sunt vocu. H.elemeta. et dicimus,mira fusione cbaracteris significat. elemeat promitiatione. quare no utim dices nota nominis Platio, ut elemeni,sed pars. character vi nota di, eo P pere de Pnsitiatio 3 aliter et aliter Inutiaturoo bocnem elemen nem iras dixit, qtii utrum nome terturetpe a nullation et de lis,et elemeto.ostensum est ad doctrini. Scω BO ad dic doce in quibus inue, ani, δ' Pnutiatio est Pars nois et verbi, et, est vocus.

niemus versit falsium, in simplicibus enis vocibus, C ruo*quide tia, cprinaa3 eas etia

m est nomen et verbii non est inuenire veritata, aut falsitatem,sed in boria cister uatuor igitur existetimus rebus intellectibus. vocibus et literis. res quis de et intellecta natura sum, voces et literi positioι M.q, res et intellecta natura sis, patet ex boc, co

omnibus Nillones minas esse.

TQuorim voces inquit priua sunt notetsc intellecta sunt, et sunt apud omnes e dem. prius vo dirit. eo quia possint voces esse nosset rerum per mediasa apud omnes eadem sunt res et intellecta apud im ηφη Pnus remm

voces quidem Q sunt apud omnes estim cenis CQuorum qindem simulachra sunt intellecta quo. epud alias nationes. similiter no et liter borum rum autem, an rerum c inquit res apud omnes meminito sto nomina et verba et res sunt et intelli, sum ridem, utpote naturaevstentes. ista enim est

tantur proferatur et scribuntur. vocat quidem lateb Dinnitio eius,quid est esse natura apud omnes Hes

7쪽

LIBER

esse non epud omnes Xo ide esse, est diTnitio eius, ei est esse positione.

CEdbuc autem queadmodum in anima intellccta quando Q quido sine vcro aut salso.

quo nois et verbi miciligenda siti significat tomun ym solam vocem,aut sin solam inici lectioncm, aut m solam re et demonstrauimus, P voces per me. dia intellecta sunt rerum enuntiatius. Scfm qu stur mus in quo verum et fallum inueniretur, q) et nunc dant vocibus,vel in simplicibus intellectiorem M. rum,nem falsum est inuenire cd in copostis ex his. Dicit m enunt latita oratione, in hac em3 sola vetuet salsum inmmeno,nem in ptativa nessi maliqua otia oratione pier inunila uua existet e. quatuor cm3 nobis traditis rebus, vocibus, intellectis, et lucris. sciendum ae unu odo boru3. et vetii duit,et men litura temni ea,qus scribullar aut vera aut falsa sunt. cmplius vers et enuntiata et intcllecta et res quoq3, out vere aut falssium.Etenim dicimus Socratc3 ve. rum cilla. depicium no falsum. hic autem Aristote les sola intellecta verum dicere aut in liri assirmat. et dicimus, q) hcc omnia intellecta, aut verum dictit, aut falsum etenim scribens falsa,atu proferens falsa cum inlcllexerit, aut prominii aim aut scripstismutua no,qui fecit nisi sic intellexisset , hoc non fecisi t.Dicit igitur, P circa simplicia intellecta, non est Turintiones. nil vcrum neq salsum. CH dubitant qtuda tribna dubitatione de hoc lumina pnia est discni et sibi ipsi repugnat Aristoteles et Platoni. etenim post naturalia inquit intellectu rin simplicem occursum res intelligento omnino vera intelligere,et idem quoq3 Plato dicit in dialogo de anima. Ad uoc igitur tricemus,ei non repvSnat sibi ipsi, quia tantum vera intelligere intellectim dixit,non falsa, bae xo Osrii de veritate et salsitate. CScba dubitatio cu3 meminerit De nomine et verbo,de note quid cm exemptu homo ponit,de ver album. Et dicimus, m no simpliciter omne pr dicatum ver 3 vult prsdicari, sed si culd predicatur et si nomen fuerit prcdicatu; hoc ipsu3 verta vocat,ut Socrates a b s. C Tertia dubit alto,quomodo dicit in simplicibas vocibus non nificare verum aut falsum, quandoquidem in vis est inuenire ut tuque ip d:cendo enim Ῥ ambulo vetii diti.si xo no ,metitus sum. At quos dicimus,m potentia significabit hoc ego,ut ego ambulo. poιnea si hoc erat, in omni verbo inuenire lur,neqycni3 in infinii is et in determinalis istud inuenies. H. vcr.

in significatiuii veri et falsi, qtieadmodum in Mepsti ambulo. CPost 5 eraptu accepit a maiori cδὲ

firmans,q in simplicibus vocibus non est verum, eur falsum iniicnire. hircocemus enim nomen dicitc5posm; et istens,nec verum nec falsum significat, multo magis neq3 in simplicibus est inuenire verus et falsum. postea dicit, P circa copositionciet diuisio, nem est vetii et falsum , copositione vocans assirma tionem, olitisione no negati expeterea ς' compo

situ stibicctu plicato facit assi utionem et Paduerιhiu negarum non, diuisam facit negationem. no aut

est in omni cδpositione, aut diuisione inuenire vetii et falsumleni 3 optatio est sermo pposituriet tumo,

sed neq; vera neque salsa, sed nem in hoc termino homo, cst verum aut falsum signi care, aut simplr,aut m lepus,ut in instento aut fumro, aut simpliciter ut in determinato prcsenti,. no m tepus est,ut in infinito veluti hircocemus erat,vel erit disc indesinita. hoc cst determinatiuignificat aut simpli et in . definitu3, veluti in No dicimus, P erit deus non Nnon est,incimus tam in funaro,sed sicuti dixeris iaprsterito siue in futuro ubilominuss semper est,tempore aeo indesinito utimur in rebvircoccinus crat

aut erit dicentcs.

CDE NON INE.

OMEN

ncant nomia et verba, et insilii scit veru et falsu3. accedit ad ipsam nota dilanitione,et quirimi sprqua cad Pponilur Win 'ostea dii Initiones eius postremo, citis sint dubitationes emergentc3 bam solutioius 3 p--3- op

essentia

pati. Amplius ii aliqbest pars o rationis, docet m.

men est,quatenus unusq3 nominatur, non si quid aut pars est olonis hoc et vestu cit. CDe dumiitione dicimus P uti vocem dixem, dili uix:t canari a sono qui cenus ol vocis. sonus eni est aer petuum ab inani malo factus. vox xo est sonus ab animato

tactus similitatiuus p instra vocalia. L Sci u o.

vocitatique sum significatius, et auiawnon ligiti. Rcatiu et alique ude articulats,aliquq xo inarticula

articulis maei ollabis tostare significaturas voces. fiunt igi rex hac diuasione mebra se nop quidem Duo,no simul stant.quatuor xo simul stant,ut signi ficatim literi nome et verbii, non significalma tutio rata, ut simplr sibillatio significativa illucrata vi canum latratus, etenim canis latrans significat dilo, Noduenc accessserunt est enim illiterata vox ipsa canis non significati ita irata vi blitri,aut cbnax, aut stu d IPIOR dices iΞissigni Matinas 2parauit and signιficaucis Di piscitum pro literata,et sm positionem. sed non naturayn dicendo ens ad elicuti,distinxit

ab inaiatip.sunt enim boru voces tui ierat CScio eu et ad placitu non copositione, sed positio non qnada notat positio enim triplex est, aut equali ut hole cu Mibus co es Dentiones faciunt. aut ad prs statiora, ut boles ad deu aut boteo ad ipso* deteria res, ad quos nem positione diabet aut pactum .po imus cogitare alias quidetaneexcellentes,alias ut inferiores,et nullo mo congruere poletes, hic squale positione accepit. p r aeo dicitur positionc et natura et ex dicentibus natura nomina aliqui quudem, ut natur opera ipsa asserunt. et dicunt ipsa esse similia imaginibus, ut in umbris. aut speculia πιParentia ala xo natura ipsa dicum,ut naturs conuenientia, sicuti cum aliquis tuerit impatoria p rudelia

prίditus, vocatur Arcbelaus aut Regulus, et quide

8쪽

DE INTERPRETATIONE

similia esse dicimi artificiosis imagini g. vi Iopositione ducum. ald qtnde,ut laneti nobis liceat vocare quili est rem quomodocunqI contingat, aliqui Xo,ut a sciente unicuiq3 nomen propriu3 ponentes esse,q, idem est esse cum secundo significato naturc. est itat nom et natura et positione Fin aliud et aliud. scindum enim positionem concnrtit cir3 secundo si, Mulcato natur Alexideraeo solum naea esse

Dixit, ita Probansa omen et verbum lunt voces rea Tta61 lini natu aggitur nomen et verbia, Iuni natu. .et dicimus Q, vocessum in materiam n mir

rit sagum. Glespondidius sic ianuam essequ

materiai et non sirma.c ianuam eis TIG

- tempore. s Hoc nomen distinxit a verbo,et dubitant quidam postqua; et ipsa tempora nomina sunt,ut heri et cras, quomodo dixit sine lepore. Ad hoc dicimus, o nome aut pcr se tempus significat,aut nullo modo si miricat te uarit enim aliud significare tempus,et aliud consignificare. nam quatenus est verbum,non pliciter significat tempus. sed co significat. et enlyuin a id,quod verbum res quNam est, actioncm vel pallionem significat,et tempus omnino ostendit.

CCuius partium nullia est simis catina

separata.

Hoc distinguit ab orationeaerationis eni3 partes

sunt lignificati , ut Socrates ambulat,et Socrates et ambulat. post enim distinitione a maiori sic argumetatur, icens. si composita nomina non habent significatiuas paries per se, mulso magis neq3 simplicia. ecce enim Callippus aut Epatrocliteles,m est natiss atorie nome, non Mi partes significati uas,nentenis iopos,neq3 cvietes, et si videntur aliquid ligni sicare , sed tanqua ad totum nomen compositum,et ex

ipso significatum nihil significant,neq3 enim hcc dictio ippos callipum si ficari neq3 chieles nauictu 3

piraticum.

CSed quando sit nota.

O num inquit nomen alicui possin3 fuerit tunca,

incat natura3 nominati, et O reliquum est natura, et non positione. infert alite et hoc,quoniam manifeιnant et illiterali soni, ut ferarum, quo* nultu est noιmen. xplerea ei et ipsi positione quit sint,sum non si, gnificalmi,non natura enim nomina sunt,quum noι minata non fuerintipatet ex boc, et illiterati soni te, rarum non sum natura. voces enim ipsorum no sunt nota. EQuida; aeo putauerunt ipsum dicere,* χιrarm non est nomen. et tamen vocatur leo, et reliqua propr*s nominibvsald aeo putauerant, P vocu3 feraru3 non est nomen,et tamen nominatur canis vox latratus .hinitus equivo et ros Eo dicimus i pridiicere.. vomm irrationaliu3 non ea nomen natura,

sed positione,et si quidem sum ut nomen, sed ipse vi non sunt nomina. si Post hoc quint de hac nitici son on homo virum nomen sit.ant necati . Ds linita et habet cquidem ponit, . significat. accidens aeo omnia alia destruleaddendi nn est enim Di nitioni nomiιnis dissimnim aliquia ligniticans, sed nem noc mo, do per tecta eli dini miles cir vox significativa ad placitum sine tempore cuius paritum nulla est ignificaritia separata aliquid distini tu3 signi sicans cuhoc vel erat vel est vel erit vetitans aut falsitatis susceptiua,qusrimus aeo de non homo no quia nega ιtio sit negatio enim babet non negatione , dicimus igitur u negatio allimationem destruit,et construiccum est,ari cum aliquo alio, bonio vi non est amra nullo,ut non homo possit homine I destruere, nemconstruitur cum est bsc dictio non homo, ut aut uti tu aut falsim significare possit. Si aeo aliquis dixerit, in no homo est oratio etenim pars eius est significa uua,vt ho. dicimus ad hoc, m et si significat pars,sed G seorsu3 a d ctione nδ no G significat,sicuti neqsippus calippum, alioquin si est oratio, oportebat ip Π, aut enutiatina qui impalma, aut aliqui aliarum oronii esse. vidimus aeo, et, no est aliqua ista p,no igitur esto io .di aut nomen sex medis, ipsi I, Pprie no/men,est coitas dictionis, viqn dicimus militas no/minibus usus fuit Plato in Tricteto. iubiectu, maassignatio notis, prima assignatio cu ma determina tione,prima as lignatio cus scia determinatione, pri/ma reditio cum duabns Nicrminationibus duc minus de hac dictione philonis. aut philoni, vituli '

cabunt. dicitent; q up glacrale intellectit,ex quo μιcidit nomen op3 vocare casu ,eportebat et reliquas orationis partes casus vocare. eteni3 et ipse ex intelle

cimus iditur,et, nomina sutit M tio fidi sinat et tamen tigniscat sed remotione strict sibi igni lica l. vino iiDbmo maci as,cino alia inducat preter bomisci, siue definita siue infinita.τι equum et can et ipsu non ens. nomen χο bocrunta eo si ex intellectu cecidit, vocaveriat Iio rectu, tangs a stillo desuper cadente et stante, si quide3 ceci/dit,casum si xo steterit,rectu, ab eo et' est recte stas. Amplius vo Dicut sic,nome aut rectit in aut casus, et vel substantia significat, aut que circa substantiati et si substantia fit sinuanta,et ut cathegorem a. ut Sm crates. si aeo qtis circa substantia, fit minus sinuama, ni minus catbegorema. sit Socratis Socrati. et isti sunt casus nominis non nomina. dicit igitur Aristoteles,et si alia omnia distinitio 3 nominis accipiat,std non cu hoc erat, aut est,aut erit verm,aut falsum lignificat,ut rectus. I Sciedu aeo, . Amonius de btoicis dicit, e qui dicunt ei sunt verba constructa calibus et facientia veram aut falsam orationem, ut Socrate penuet,rectis no non,ut Socrates cura est, oicunt et predicatu3 de nomine vel de casu prcdica tur et horu utrum aut perfectu3 est prcdicatum,et facit enuntiation aut non perfectum,si quidem iubriar perfectum lacrit, vocant ipsum cat,gorema et sinuama,m deambulat, ut Socrates inambulat. Si de casu pys dicatur,vocant ipsum parasimiama, aut paracallegorem ut penitet,non eni3 potest derecto prsdicari, sed nem transmutari m numerum, hoc enim et his hoc verbum peniteἔaccdmodabis. et rursus si pr dicatum indigeat casu nominis, vocant minus aut cattegorem,ut amat, ut Socrates amat, opus in enim Dionem apponere. si aeo casu predi/catum indiget altero obliquo minus, aut parasinui/ma dicunt,ut hoc verbum penitet, quemadmodum diocratem Alcibiadis penitet. ei pis positione sint nomina manifestum est ex primis nominum impo/nioribus.Solem quidem masculuia vocaverunt. ED

, Magessi n

9쪽

LIBER

n vo seminine, qnoniam ille illuminata sc illi

lumine trimur. Intellectum no masculine , animam

teminine,quoniam hic ipsam illuminat, illa χο

illuminatur. et filius os masculine, et ibal alla3 i. mare feminine,qili in se oes fluuios defluentes suscipit.

Erbum Do est consignificans

tempus, cuius paro nibit signisi l cat separata.

J V V M tradiderit nobis dimitio,

V V ιVι nim nominis, aggredit verbi distinitionem,et ordo quidcm patet, si quidem nomina substantiam significant, i verbum Xo aut actionis aut palIionis est signiti cui ira, oportet igitur prius subsistere aliquid, et bunc agere vel pati, communia igitur distinitionis in termisit hic Aristoteles nominis et verbi. etenis et verbum est vox signiscativa ad placitu3 cum temιpore led quoniam innatam habuit breuitatem, ideo cprstermisit. Siquis aeo dicat, si gratia breuitatis hoc fecit,propter quid meminit, cuius pars nihil si, gnificat separataἀIt enim et boc nominis. Dicamus igitur ad boc,τ huius memigit,ut colarentis nobis superili luoniam est inuenire verbu3 cum verbo perficere propositionem, nomen no cum nomne, G est.veluti ambulare melleri est. cierim est ud significativa, et ad placitum et tempus consignificat, altamen partes eius significatiue sunt.rpter hoc volens distinctionem facere verbi ab huiusmodi or nonibus adiecit hoc,cuius pars significat separata,ethcc est probabilis ratio.eo quia dicimus ad ipsos si voles distinguere ab huiusmodi orationibus verιhum, ius memini et cum in nomine buius rei meminerit,et cum in verbo silentio prilerierit, tanqua3 comune eristens manifestauit nobis distinctionem verbi et orationia, c est igitur vera causa. nam semper postrema pars distinitionis equivalet toti diminitioni, propter hoc igit butus postrem partis me minit,ut ostendat et, fim alia omnia comunitate mvectu ad nome. inde post di nitionem dicit.

Des est semper de altero dictoru3 signu.

ι ostelat,ni semper pr dicatur de altero.Ni quismen pr dicetur, sed neqinqui sine velio hac oione deambulare moueri est , subiicirent; de, ambulare.dicimus illis,m si inuentu merit verbum subiectit orio infinitia est, et hoc no recipit planas et

e uiualet nomini,et alimn oino igit conuingit huic verbo artictiliasia admodu3 in noibus fere Oibus

emcis,post hoc dicit verbuI de subiecto micas, vel in subiecto. . ruo dicit binoi est verbii, aut substamnaliter et vir plicatur, e quibus bdicas. ut deambulare moueri est.vis eni3 moueri de deambulare in dicat.aut substatisr et per accidens, m Socrates cuιrit,vel scribiti hoc eni3 accidit Socrati. in qu endono quo semper predicas verbu3. Si quis dixerit paquid non Dint,et de nomine. semper subgci Loici,

musa nomen interda Oet substantia et subsistetia significat. vl qi I dico homo P se.post boc qucrit thoc verbonon valet,et dicit et est verbii infinitimdera verbia infinitim, et cadem dicas,quscum de infinito nomine supraditim a oc solu3 dixit, diuersitare infiniti verbi ad verbia no adaptabis a privi nome,nem aliqui po/suerunt Post hoc dicit, et1 et ipsa verba nota sunt quper se significant,quop solu3 sunt significatiua queι admodu eni3 nonae aliquid significat et sistit dicensun tentia3 et audiens aquiescit uc et ipsa significata a verbis nota sunt.Postea qucrit de casibus Πrbis,casus is eos de vocat ex metaphora casum nota. dicit Igitur,oe solum priscns significantia propris vertar sunt,qus aeo tempus circiter significant ran etiamet circiter autem vocal Prseritum et futurum. rpterea ut ipsa sunt ex vira P pade pillis,et 3 et ipsa infin9 late introducunt,etcni3 et in ptento et in futuro plurimam est inuenire producitone, reliquim a maiori ar/Mil P verba non sunt veritatis aut falsitatis suscoptiua et ponit exelnpla,else et non cis . est,et no est. et dicit, . si non suppositu fuerit est,aut non est necoastimationem aut negationem lacuit, igitur nessi verum,aut falsum significant.

Sallem siens dixeris ipsam per seipsana

nudum. Q TH ipsus aeo ens ex superabudantia unus accipiti et dicit inem ipsi; p seiplam veritatis, laut sal Iuatia

significatiuii esse,nisi aliud ipsi additam fueriti ut in hoc Socrates ens est coponi no dicit, no in soluati firmatione,sed et in negatione. Et in libro Rodema dicit, et no es 3 coponitar ex alteronicit igitur uens ipsu3 per seipI mbit significa tyx quo est ver h educit,multo magis neque verbii est,si no appositis tuent ei, quo prsdicas prsterea, et quivoca peris dicta nulla natura Drusicit risi addita fuerit inma

t co oe quo Nican ut cit chora et qui ianue et vola

tilis et Pus,et aliquis lapis. indetermuratu is ceu morsum ad bo nisi dixeris aut volucre,aut qui in Q. tuta aut uisus-Sic igis etens per se et verbum est, utemus oca nihil significia sine bis, in quibus coponuit Est igit ver vox signi caliua ad placitim consanificans lepus,cuius paritu nulla est significativa se rata,dimitii aliquid significas piluis temporis

clarativa. et dicistrio tr. prima redditio distinitio,

nis,stm qua et infinita et casus vocatur verba, pr dicatum et tertiit in solo prisenti acceptum CDE ORATIONE.

ius partium aliquid significativa est separata.

tione nois et verbuo sequens erat at fumationis et negatiois meminilli sicut in enumeratione fecurvaeo in Vmnermiu&dominI mutauit, dico

particulam

10쪽

DE INTERPRETATIONE

particulam ad placitam,non quid, ut naturali exi

stente oratione et dicimus . non,nisi quia nondum Demonstrata: t'non est instrumentum oratio in nobis naturalium potentiarum, aut quoniam partibus ipsius ostensis ad placitu3 et non natura, constare dico sane nomie et verbo .patet . et ipsa positione est, et non natura, sicuti enim se habent panes, sic et totum. Licet igitur dicere, .ppter tres caulas non dixit ad placitu,aut propter prsa illiinpta,vi diximus, cum eni3 dixerit de nomine et verbo, ui non sunt natura docuit, P nessi oratio, aut propter Pr semia,ut nunc dicens cuius partiu3 aliqua significativa est separata, aut qui a quum dixit significatiua eli mani latrauit,ae politione ,significata eni3 positione sunt, ut dictum est.aut propter latura, ut ipse posterius dixit edi non, ut i n liri imentum est, sed quemadmodu3,m dictu est ad placita C Postea dicit, . partes orationis sunt, ut dictio et non vi ammatio, dixit enim hoc propter tres caulas. Quarta; prima est,* a qui. dem dixisset, ut amrmatio,quonia; et assirmatio oratio est, nece se est et partes assirmationis ammatio. tum est e, P est inconueniens. Secunda ae si quidcIoluisset,ut assimatio,quoniam et assirmatio orallo, necelle est butus orationis partes orationes eisc. et amplius in infinitum abiret oratio, si uniuscuiusmorationis pars oratio esset. pars enim orationis, ae et oratio baberet suas villus partes orationes, et rursus illius partes orones ellent, et hoc in infinitu3. Tertia est in dictio dicitur,et in assirmatione,et una/quam orationem inuenies partes babentem dictio/nes Ion itidem et animationes quemadmodii nemammatio potest elle dictio. l lyost boc exeriti nodis inducit hominem dc mos trans,q, ecce homo est dictio,' neq; assirmatio est,neq3 negatio. ne no ali ι quis dicat, gitur et paries victionis sunt per se signiaricatius, vi syllabs,etenim sunt orationis partes per

medias dictiones.dicit et) si paries compositoru3 nominum,quc videntur esse significati .nihil signifi, eat separate a propria in Urussie, mullio muta neo simplicium Partes.

Canem enim in me dictione minius si gnificativa est.

α Postea opponimus mus. post hoc excipit nos duιbitatio,dicens si partes orationis significatius sunt,

necesse est et partes vocative orationis, ut o Nestor. dicimus igitur,eti aliud est vocati et aliud vocanna oratio. vocatio quidem unius nominis est, sicuti et ex euidentia manifestum est, vocat ma Xo vltra no/men et alias partes h3, ut in hoc o Nestor peliedes. Post hoc dicit, . oratio est et perfecta et imperfecta. est et simplex est et copoata. simplex et perfecta,m Socrates Mambulat. simplex et implacia ut So.

crate Deambulante. Composita et imperfecta, ut Socrate legente, aliquid, Plato deambulat. composita et impfecta,ut Socrate deambulate, Plvio talpinat. Deficit enim alisti. Est aeo rursus oro duplex,aul realiua, ς etia3 vocatur substantiua,elseent; naturaliter aliquid rei significat. vi Socrates deam ιIat,natural r enim Socrati inest deambulare: aut ha/hitudinalis,que suppositiva dicitur, potens baburudinem suscipere, ut sole existente super terra3 necesse est cosequitae esse. CR dista xo oram duplice

habitudinem habet, ant ad auditores,aut ad res. In prima quidem rei bores et poets versantur.In secumda xo scilicet ad res soli philosopbi, ut discanatur in his verum et falsum.

CNon sicuti instrumentum Do , sed quo

admodum dictum cst ad placitum.

CPon boc aeo dicitiet, sicut instrumentum quonias

aliqui dicebant, et, instrumentum est oratio tale3 coastituentes h llogi sinum per hoc destruit opinione Dicunt enim in oratio est instrumentum naturalius nostrarum polentiarum,omne autem instrumentus naturalium potentiarum naturale est,m oculus visiue, auris vero audi oris oratio igitur naturalist ist.

At id propositione 3 primam,que quidem est minor

non concedimus ipsis,dicentem o oratio est instruιmemum naturalium potentiarum. alia enim sum in nobis naturalium potentiarum instrumema,vl quudem vocis, pulmo,et aspera arteria. Locutionis aeo lingua, et epistolis, entes, et labia. Secundam DPr positionem concedimus. qus quidem est omne instrumentum naturalium potentiaru3 naturale est.

Et de prima prspositione dicimust quidem,sti no est

oratio instrum lim naturalium polentiarum, sed effectus. Effectus aeo quiuis ex naturalibus potemtus sint,altante non sunt natura,vt in saltatione moueri quidem natura, tali Ro modo uitali modo positione sic et in oratione proferre vocem quidem maturale est. hoc enim irrationalium animalium proaprium. significare no per nomen et verbum oratioι ne 3 positione est. de et multa differentia apud hos mines orationis est, ric quidem elegans,illa Mo ut quum prolata,non quid est instrumentu3 non natu. ralium potentiarum,sed anim rationalis, qiis non est naturalis,sed supra naturam. quo circa, τι instru meto ipsa vi r exortano nominibus et verbis. post hoc dict

CEnuntiatilia is non omnis, sed sti qua

verum dicere .aut salsum inest.

TEt sane dicit Alexander,. enuntiatio ut equillo ca vox diuiditur in ammationem et negationem .ra enim est prior amrmario negatione, in quibus noprius et posterius,illic conium ter pr dicatum genus no est.palet siculi non est, ut genus in species, sed ut squivoca vox. Dicimus igitur nos, . no quatenus

enuntiatio prius et posterius in bis est, utram eni3 susceptiua sunt veri et falsi, seu fini aliquod accidens prius babent, et posterius m est dictionum simplicis

talem.simplicior enim est affirmatio negatione an plius nequaquI qui uoca dissinitioni subuciuntur, non enim est cdmunia natura squivocorum: distiniutiones enim ex rerum natura accipiuntur. Amplius

ipse Aristoteles in bis qus sequuntur eandem dissis

nitione3 enuntiationis accommodat ammationi et

negationi, nequaquam no squivoca perficium suas ipsorum divinitionem.Relinquitur igitur dicere, gam genus in species.

CEstantem una oratio enuntiativa, vel qtis unam manifestat, vel coniunctio

ne una.

EPostqua3 ostendit nobis,quid nomen ,et quid verι dum si disc quu3 docuerit de uniuersali oratione.

SEARCH

MENU NAVIGATION