장음표시 사용
21쪽
principalis mutuandi non esset illa spes: sed amicitia, vel amor Dei,
uel uirtus: ct lucrum, minus principalis. Tum quia merces tam temporaria, quana aeterna assumi potest in sine minus principalem, tam amoris quam obsequi j Dei. Tum quia, ut aliquis finis si principalis actustion sufficit, ut sit caussa, sine qua non fieret actus: sed oportet, quod Pluris,uel tanti aestimetur,ac alius finis, propter que ille sit,ut late Pr bamus in d. c. cum minister. & tangitur supra nu .ao. Exemplo sint il- .li, qui principaliter celebrant, aut ad diuina officia uadunt proPter Deum, & minus principaliter propter pitantias, ut uulgo dicunt, & d Brabutiones; sine quarum tamen lucrandarum spe secundaria non ce- εο lebrarent, uel non irent . Nec etiam Peccat mutuans, qui non mutuat Principaliter ob lucrum, accipiendo a mutuatario aliquid bona fide , existimans id sibi amanter, . di gratis ab eo dari; licet mutuatarius id non sibi det : tam ob gratitudinem, quam ob timorem,ne nisi det,p cunia a se repetatur: uel sibi alia uice mutuum denegetur; quamuis si po stea id resciret, teneretur ad restitutionem illius, ut recteait Arse ni 2 l. tit. . C. p. s. 6. S consonat et id, quod ait Sylv. Vob. usura. Gq. 3.&Α.S Caiet. 2.2.q. 78. ari .i. C6tra uero si dum sibi dabatur existimabat non dari libera uolutate, sed coacta, peccaret accipiendo, etia si a principio sola caritate mutuasset. Laur.in c. salubriter. de usur & Sys.
ubi su p. Si quis aute roget, quomodo mutuans scire potest,an mutua rarius libera uoluntate, an coacta moueatur ad dandum illud plus respondeo, quod ex qualitate rei datae in lucrum, & ex iactura, uel lucro, quod mutuatarius fecit, & ex condictione naturali, dc uirtute liberalitati&mutuatam j, probus pae nitens, & prudens consessarius id
conijcere Potest: animus enim ex coniecturis coniicitur .c. eum qu de renunti. lib. 6.l. dolum. C. de dolo. &c. et si quaestiones. de si monuas Colligitur etiam, quod qui deb ora suo, a quo debitum re Perare .cqmmode non potest, mutuati cuniam, ut tibi hac uia alterum tan-ltim , quantum ei debet, res unam, an eccat. nibal quippvah eo apcipit ob 1 nutuum rei cipaliter; sedau stia debitinii recuperet. Maio
in odisi i S. 42 9. anpone: Adiicimus tamen cauendum es edebito Per chirographum, uel alium modum,per quem de solutione eotistet; ne pollea ipsemel eius haeredes iterum it d petant uel accipiant spote solutum, per ea, quae diximus ii simila casu in Manual Consess. c. II. nu.i 3. Neque etiam peccat, qui accipit aliquid in iustam mercede
laboris numerandi maguam summani a se, vel a suis familiaribus lam Oscepti: quia novi ut mutui , sed ob laborem numerandi accipit. neque qui capita quid pro sumptu.: de labore imittendit Pecuniam niuiu
22쪽
V datur minus ob anticipationem ; in omnii contractu etiam innominato , cum multis exemplis.17 Rcituum Tenditores, O emptores m au Maribus,qui mUtum videntur m
23. Fortuitorum casuum renuntiario m inuere deberet redituum prenum quod aρud paucos facit. 29 Doctor Monte maior laudatus ..3o cum in V. Imperator, O Rex Philip. secundus, O rerum consiliarij laude ob hoc dignissimi. . ii ar Lex de non emcndo reditur granorum sancta is si datur.
NOTO duodecimo, quod ex eodem textu, & pcrdictis colligitur, eum, qui emit, aut conducit, aliquid minoris tu sto pretio, in sino ob anticipatam solutionem committere usurana; dc e contra
rio, eum, quiuendit, aut locat maioris iusto pretio summo, siue rigoroso, ob dilatam solutionem . Quia omnes praediisti accipiunt, aut volunt accipere aliquod lucrum pecunia aestimabile ultra sortem, Principaliter ratione mutui palliati, & occulti; dc ita tota desinitio usurae Posita supra, nil. 6. conuenit huic lucro; vi dc ipsis tota definitio usurariorum.' Idem eadem ratione est dicendum de omnibus, qui Per permutationem, uel quemcunque alium contractum innominatum; do, ut des, facio, ut facias, dcc. de quibus in l. naturalis.ff. de perscrip t. ueria uolunt recipere, uel recipiunt aliquid maioris ualoris, eo quod dederint, uel dent aliud minoris valoris aliquanto tem-Pore ante quam recipiant rem maioris valoris. Et consequenter, qui, in hyeme dant mercetiari, ante tempora mesiis, uel Putationis, uel
sessionis uinearum aliqua, quae non sunt tanti ualoris, quanti operae, quae promittuntur praestandae in illis, usuram committunt: sicut econtrario omnes mercena ij, qui cario suas operas praestant tempore quo illae sunt pr standae, eo quod solutio mercedis in hyemem sequentem est facienda. Q uod non uidentur satis animaduertere, qui mi-Hibus etentibus, pannum, dc uestes, corium, dc calceos; immo, de aliquando panem, de uinum, dc carnes maioris iusto pretio maximo.
siue rigoroso vendunt seo quod solutio dissertur in tempus, quo e:s stipendia sunt soluendaὶ quam uenderent praesenti pecunia. Neque econtrario satis hoc perpendunt milites, qui Praesenti pecunia emunt milia Praedi cta nunoris iusto Pretio, insimo uel Pio, eo quod longeli postea
23쪽
7 postea sint ea recepturi. ' Colligitur item quod obnixe rogandus ea
Deus, ut de more pius inspiret ueram Poenitentiam cum uoluntate restituendi coniunctam plurimis emptoribus, sitie conductoribus, qui reditum episcopatuum , ct aliorum beneficiorum ecclesiasticorum, praesertim summorum Magistratuum illorum Hispaniae ordinum militarium , ct commendarum eorumdem, Dominatuum , item ciuit tum, oppidorum . dc uectigalium , dc censuum regalium , dc aliorum, Publicorum, uel priuatorum emunt, sue conducunt, a necessitate oppressas, multo minori iusto pretio infimo, ob solutionem anticipa- aram unius anni, dc minori ob duorum , dc adhuc minori, ob trium. Orandus item, ut idem inspiret his, qui e contrario uendum, uel locant species, 'cinamomum, piper, dc crocum, pannum sericum, lanas. aulaea, libros, papyrum , dc alia similia : boues uaccas, equas,
oues, dc alia pecora his, qui eis indigent, ad se sustentandum, uel ad
quaerendum praesentem numerata pecuniam, reuendendo Protinus,
ea minoris iusto pretio. Uendunt inquam, uel locant maioris iusto Pretio summo, uel rigoroso, propter dilatam solutionem. Colligi.tur etiam orandum esse Deum, ut parcat hominibus illis ecclesiasti eis, ct saecularibus, praesertim praediuitibus, qui agros suos locant co- Ionis suis pluris iusto pretio, summo, uel rigoroso, eo quod ampliant terminum solutionis sibi debitorum,uel mu uant a principio triticum ad serendum, de uictum, uel pecunias ad emenda quaedam alia in agrorum culturam necessaria, data eis ad soluendum dilatione longa. ciuibus quidem adlibus eos adeo satigant, ut cogantur miserius iuuere, quam si essent ueri serui, dc uera mancipia. Orandus item, ut etiam parcat illis, qui reditus suos qua in adiimo possunt pretio locant in auctionibus publicis allicientes ad augenda pretia pollicitationi- arbus, dc donarus incrementorum, squae Iispana uocant, T a I dc dilationibus solutionum, de adigentes conductores sacere renuntiationes Iurium casuum sori uixorum, maiores, dc rigidiores, quam ante nostra aetatem Hispania uiderat: nulla ratione habita, an pretium, quod eis promittit risuperet iustum, an non, neque quod dimanuit Pretium iustum adiectio earum renuntiationum, cum prouentus illi minoris ualeant cum onere praestatarum renuntiationum, quam sine
illo. Nulla item habita ratione quod huiusmodi prouenius non tanti ualent, i lii qui eos Chri mane colligat, ct iuste uendit; quam illi,qui per stas, de nefas, quo iure, quave iniuria eos colligit, dc exigit, dc pollea uendit eosdem multis mendaciis , dc simulationibus adhibitis; longisque dilationibus ad soluendum concessis, illisq; durantibus se quenter utendo gratis debitorum hospitijs, dc non pauca munuscula
coacta potius quam libera uoluntate tibi oblata suscipiendo, pauperia sangui-
24쪽
sanguinem tanqua in sui guisugae insensiliter exugendo. Colligitur etiam, non abs re, Doctorem illum Monte maiorem quem ita fulgena9tem gloriam caelo mihi uidere videor, ac in terra virtute solendentem cognoui , cuius magno successori in erimae sanctionis Cathedra ipse indignus successi,) dc me ambos, sed solas quodam anno in celeberrimae balmaticen. Academiae Senatu in ea sententia fuisse, ne redirus Academiae, qui ex decimarum tructibus redeunt modo scilito uende rentur, siue locarenturipula bis de illis auctioneni Liciendo, iemel quidem mense Februario, dc iterum mense Iunio adiudicando eos plus offerenti, dc omnibus casibus fortuitas renuntianti, dc aliis multis clau si lis se oneranti, dc quibuscunq; qui Pretium eorum augeret certa dona Promittendo. Tum quia adco care vendebamur, seu locabantur, ut mensura tritici, squam vocant Fanec 3 quae tempore messis vix valeret quinque, & viκ septem uerisimiliter cum ab Academia tendendus esset, si reditus eius non locarentur in praelatis auctionibus, emebatur pluris quam decem cum tamen labores,dc impensae in colligendo, de seruando eos, dc periculum, quod Per P fitas renuntiationes subitur, aliquid de pretio diminuere deberent. Tum, quia timere debebamus, ne adeo carc uendendo siue loeando daremus occasionem propinquam emptoribus, siue conductoribus reuendendi postea tenui ribus pluris iusto pretio et dando longas dilationes, utendo multis artiabus, mendaciis dc fraudibus, irae quibus vendendo non ioclem quidquam lucrari, immo nec tantum Pecuniae numeratae ex eorum distractione colligere,quantum Pro eis soluere Promiserunt. Tum quia dobebamus considerare,quod illi, qui Per huiusmodi empciones, dc conductiones, squas arrendationes Hispani, de Itali ad asti etiam aeceotio nes vocant,) se suasq; domos sustentant, ut plurimum quali coguntur eas quouis Pretio, etia carissimo conducere, ne decoquant, siue, ut vulgus ait, saltant: Quoniam oportet eos eX fructibus noue, ut ita dicam, arrendatis, siue acias fictum accepti soluere debita, quae debent pro acceptis anno praecedenti. Tum quia non debebamus dissimulare. quod sciebamus, dccernebamus huiusmodi conductores fere omnes in tantam paupertatem tandein redigi, ut cogerentur decoquere, es relicta sua misera familia solum uertere, aut confugere in ecclesias IIae sunt ibi asylum, dc refugium, quod in urbe Dan quigiam uocanti sie dabamus multorum malorum occasiones, ita ut uix poteramus effugere nomen damniticantium, 1 . c fi n. de iniur. In hac inquam
sententia praefat. Illust. Doctor, dc ego fuimus; sed adeo illa plerisque omnibus displicuit, ut quod ad aliud propositum grauius Platres ait,
riserunt nos, dc mouerunt capita sua. Rideant tamen minc. dc subsan-nent quamlibet libeat, hi redituum Domini, siue sint personae ling C larc a
25쪽
lares, siue ea tuta, dc uniuersitates, siue clerici, dc laici, siue summa .res, siue infimates, siue Praelati, dc Duces, siue Reguli, dc Reges; quibus
nimia cura est quoquo modo augenda reditus suos quot annis, ct minima, uel nulla obuiandi malis, quae inde sequuntur reipublicae cic co- ductoribus . inuique nulla iusta ratione habita ualoris redituu suoru , dc quantum ualere Pollunt conductori diligenter, de Christiane reseolligenti, & distrahenti, locant eos quam carissime pollunt uiris auaris lucrum,dc diuitias quadam tenus Pro Deo colentibus: uel ijs, qui ne
iam cito decoquant uel fugiant, uel in carcerem coniiciantur coguntur quamlibet magno Pretio emere,siue conducere; quos probab:le est nihil non tentaturos, ut iure, uel iniuria, fas, uel nefas, sponte, ut, uel metu uendendo, vel exigendo e Nigenda, vel non exigenda corradant non solum pretium, quod Promi ierunt, cum Illis renuntiationibus aut ris,dc cum obligatione, ut aiunt in forma Camerae exequeda sed etia,
quo se, suasque Pomposas domos sustentent, dc ditescant. Rideant, inquam nunc, dc subsannent spiritu auaritiae iii spirante, quam largiter uolent, ueniet tamen dies ille ultimus horrendae mortis, quae nec Regibus, nec Principibus Parcit; in qua qui mortifere in his peccauerunde non satis paenituerunt,uel restitutionem necessariam neglexerunta dicent: ii id profuit nob s reditus nostros nimia, dcinordinata cupidi rate contra lari iusq; naturale, cuius Pornis subi j cimur, etiam si ab his. quae sunt humani liberi maius augere exponendo nostras a m mas tari
Jo aeterne damnationis Periculo, no satis curantes, an essemus mea uissa, dc culpa, ut nottiorum redituum auctores, de arrandatores, suas animas perderent opprimendo nostros populos, subditos , uel alios decimarum, & tributorum, & gabellarum, debitores: dc negligentes, tonsiderare, quod eramus in causa, ut debitores nostri, quibus reditus nostros uendebamus, dc locabamus dure ac crudeliter a praedictis conductoribus ere acti Perdiderint etiam suas; nunc negando ueritatem,& peierando;nunc fraudibus iniquis utendo; nunc desperando, nunc nobis
detrahendo, & mala impie precando Veniet inquam dies ille,in quo haec sunt dicturi ι immo, dc additur. Cur no potius existimavimus nos fuisse eorum fratres dc quod fratrum est, ut ait Paul l . ad Thessalon.
c.non circumuenire fratrem in negotio; dc cosequenter, non dare causam culpae coniumstam circumueniendi. Cur non etiam nos existi moetiimus quadam tenus patres aliquot eorum, dc quod patris est thesauri Eare silus, de non ad iracundiam prouocare ξ Sc ita eos tractare, ut potius amarent, quam timerent dc odio habeant,dc quod non est da n da occa Ilo pra sertam Propinqua Peccandi r nec ullatenus co sentiendum Peccantinua Nune mortifere, eo quod secundum Apost.c. I. ad Ronis ab aeterno iudice non solum facientes, sed etiam cosen uentes in
26쪽
mvn punientur iuxta declarationem glos. α aliorum omnium cci. δε ostic. deleg. ct nostia resolutionem tu Manual. Consess. ca I. nu. I ac Et cur non potius aliquanto minoris locauimus nostros reditus viris Deum timentibus, & nos reuerentibus proximosq; amantibus, quos probabiliter credebamus, dc nobis sine fraude soluturos, cta debitorisbus sine iniuria debita acturos ii .Ful 3o Noto tertiodeciano . eκ teκtu, ct praedictis colligi mille bonas m cationes siue benedictiones deberi Caesareae Maieil. Caroli V. Imperatoris & Regiae Catholicae eius si iij Regis Philippi secundi dominora nostrorum ipsorumq; proceribus ob illam pragmaticam sanctionem,
ne quis emat,aut conducat reditus proueitientes eae tritico, hordeo,ue I
liis grauis, eX quibus coscitur panis;quae non parua salus suit suis r gnis, nec paruli starna multis uiuris palliatis, saltem paruas, quae in t
nuiorum oppressiones exercebantur. video tamen aperirI ostium,per
quod nisi claudatur virtus praefatae pragmaticae elabetur. Nam cum
si prouide contineat poenam arbitrariam, cuius tertia pars applicetur iudici, ut libentius audeat inquirere transgre res eius, etia eorum odiuincurrendo; cuinq; liceat condemnatis bis appellare, iuxta rubr. C. ne mi lice. tertio prouo: Posteriores iudices aliqua eκ parte satagunt, ita reformare sentetias priorum, ut ad eos pertineat executio earum re formationum, tu X. glo. c.cum in ecclesia. de appell. & consequenter
Poenae in eis contentae sibi applicantur,& priores nihil lucrantur. Qui videntes hoc, nulla, uel parua poena multant praefatos transgressores. ne ab eis appelletur, & sine tuo lucin odium transgressorum Incu ran t; aegreferentes, quod posteriores suorum laborum praemia tollant, Ec ita transgressores. nulla, uel parua poena castigati parum uerentur eam transgredi. ' Quare rogo etiam, atque etiam PCelatos concionatores,& confessarios, qui assistunt Regiae Maiestati, eiusq; proceribus. Vt e Shaec admoneant, quorum aliquot, etia ipse admonui r sim uim
eisdem Persuadeant. ut ob amorem De . , se utilitatem Publicam, de in
pauperes misericordiam , inueniant aliquam rationem, qua primi i dices, qui odium transgressorum incurrunt inquirendo, dc curando, ut coram ipsis accusentur sua mercede fruantur: neque sua fraudemur
postremi, qui sunt iudices appellationum confirmantes, uel infirmantes sententias priorum. Et quidem una statua eorum saniore sentetia posset esse, ut Postremi iudices accipiant omnem illam Poenam, qua Primorum poenae adiecerint, etsi nihil adijciant,uel eam minuerint,remittant sententiam exequendam Primis,quibus earum Poens cedant. Admoneo etiam religiosos, qui praefatos iudices deprecantur, ne limiusmodi transgressores, ulla,vel solum parua poena puniant sub boni specie male facere ι cum illud sit uti misericordia inausta ; de qua in C a c. ea
27쪽
e. est iniusta misericordia. xs . q. . Dum enim Paucos liuila liberant, Plurimos innocentes grauibus aeruinnis inuoluunt.
SVM MARI V M. 31 Irs V A non ensemper lucrum societatis salua sorte remanentio quo V modo id fieri mira per tres contractus, ca 3 Intellectas nou s c. per vestras. de donat. Inter virum o. 3 Vfurariam non esse consuetudium immemorialem recipiendi quatuor pro centum,' sorte, qua ratione defendi ridetur.3 Consuetudo tame mortalis habet vim connituti. t
as Mutuum non facit sola fecuaritas pecunia data . . 36 Domimum rei non sucis transire in assum sola periculi rereptio. Σ3 7 Dominus non omnis de suo ut libet disponit. 3 8 Obligatio debitoris non tollitur securitate adiecta . ,2 TOTO decimo quarto, quod ex teX. & pnedictis colligitri inaequaestionis esse, an aliqui possint inter se societate it
here, ut alter, salua forte Principali, aliquid ultra illa sine usura capiat Cui respondi inus affirmative in Alan. Confesc. 7. nu.2 quodit' sum Ulyssi ponae antea consulueramus, monstrado in primis quenda modum ad id Maiestati Regiae, a quibusdam iuris doctoribus oblatu , non fuisse ullatenus admittendum. Quem modum collegimus a Ioan. M aio. in . dist. is .q.4'. Syl. in uerb. societas. q. a. de eκ Caiet. in lib. II. respon. responsi I. 'quae nunc habetur in opusculis suis tomo r. trach. 3 i. responsione i I. Qui tamen mercatoribus parum placuit, eo quod parum lucri sibi allaturus uisus fuit; quamuis pro sua in religi ne Ch libanam obseruantia ab alio abstinuissent. Modus autem P satus quem ipse Regiae Maiestati obtuli consistit in faciendo tres conistractus , quorum primus sit societatis, quo alter conferat pecuniam, ct alter operam de industriam ad commune lucrum, de damnum. Seiacundus, quo qui operam & industriam confert , assecuret alteri sorte principalem,rusto in id pretio sibi ab eo constituto, aut altero lato e elucro remisso. Tertius, ut ad tollendas molestias, Sc suspiciones malas rationum reddendarum de lucris, de damnis earundem eonveniant; ut qui sortem assecurat, etiam assecuret altera lucrum certum, Pro incerto, iusto etiam in id pretio constituto, aut altero tanto ex lucro remisso. Qitem inquam modis dicimus esse licitum, cessante omni frau. de usuraria, & simulatione, dc infamiae periculo. Cuius iustitia efficaciter probatur, eo quod omnes fatentur, hos tres contractus iuste cum tri. bus diuersis hominibus fieri posse, & quod nullo teXtu nec ulla in
28쪽
tione probari potest, cur eum uno, & eodem fieri non possint cessat, . t te omni fraude, de v suraria, dc dolosa simulatione: ita quod lucrum iulud certum, quod pro dubio;sed verisimili assicuratur, speretur eκ tu'sta negotiatione societatis, de non alia illicita . Addimus praeterea indicto Manua. Confess. c. i7.nu. as s. secuti praefatum Ioas.. Maio. ubi suPra, Praediistos tres contractus uno, Sc eodem tempore ita fieri posse,ac tribus diuersis ; cum eadem ratio id persuadeat,argumento. L iulud.ad i. Aquil. modo, ut diximus, fiant cessante omni fraude usuraria,
ct iniusta simulatione. Addimus, item quod qua ratione fieri potest
Per tres contractus formales, dc expressos, ita fieri potest per tres taciatos, Sc aequivalentes; quia regulariter, eadem est virtus taciti,quae ςπ- Pressi. l. cum quid.ff. de reb. cred. dcc. a. de rescript. & duorum aequis
Post haec scripta cum praefatum Manual Cons. latinitate donare. Inus,Posuimus eκemplum faciendi hoc per contractus tacitos, dc aequi Pollentes, cum summa probationum,quos olim Vlyssiponae adduXς- ramua nempe. Si quis negotiator Publice protestaretur, se paratum ad accipiendam pecuniam a quocunque volente illi conserte illam in societatem cum pacto de assecuratione sortis ad rationem pro cen
tum , dc lucri certi quatuor pro duodecim incerti lucri. ita quod eκ lucro incerto verisimili duodecim, ex centum accipiat quatuor Pr assecuratione sortis, de quatuor pro certificando lucro I a. dc consequenter non teneatur reddere nisi quatuor: de postea alius sciens hanc Protestationem consert ei centum, dicens : Ego consero tibi centum in societatem negotiationis cum securitate sortis, & redemptione I cri incerti iuxta protestationem tuam. Pro quo praeter praedicta Vrget 33 c. per vestras. de donatio. inter vir. dcvκo. sic noue inductum. Ibi Papa iubet, ut marito vergente ad inopiam, dos deponatur apud ali quem mercatorem, quo ex parte lucri honesti onera matrimonii sit'
Rentet. de ita intentio eius fuit, vi dos salua seruaretur: si qui dem
ob hoe iubebat illam amarito auferri; Se ita videtur noluisse, ut ad lucrum, Sc damnum mercatori traderetur, quod erat eam Pericul obi jcere. Voluit item certum aliquod lucrum inde prouenire ad matrimonij onera sustentandar athare duo fieri non possunt sine assecuratione capitalis,dc sine redemptione lucri incerti pro certor ergo Papa tacite voluit illa fieri. Urget item , quod in multis Galliae partibus, quando in ea praelegebamus, audiuimus, dc nunc audimus in aliquot Italiae partibus, dc montibus idem seruari: quod ecclesiae, di viduae, ct pupilli more immemoriali antiquo conserebant suas pecunias mereatoribus, quo quatuor securos pro centum in suam sustentationem
29쪽
lφ Quae plane consuetudo defendi millo modo potest per intellecta,
quem Ioan . And. &nonulli alij Hi d.c. per tuas. assignant, scilicet, quod in fauorem ecclesiarum, viduarum, & pupillorum cum illo tu cro mutuari poterate quia esset usura, quae neque etiam ad redimendos captiuos admitti potes .c. super eo. de usuris. Urget item quod nullo alio modo defendi potest, quam dicendo, quod inordium cc Pit ab hoc societatis modo, qui fit cum securitate, de redem Ptio
praedictis, & continuata fuit usque ad illud tempus. Ad quod coniis
ciendum urget etiam, quod viκ tertiam partem lucri dubii verisimilis, quod sibi pro sua rata regulariter obuenire posset, accipiebant, ct accipiunt. Nam verisimile lucrum centum ad minus erat Ia. Vel 1 .dc non recipiebant nisi quatuor pro centum , quod significat, illos reliquas duas partes pro securitate elusinodi, dc redemptione dubii meerto relinquere.' Viget etiam, quod consuetudo immemorialisabet uim constituti, dc peream probatur titulus, vel priuilegium . quod allegatur pro ea l. hoc iure. s. ductus aquae . ff. de aqua quot. dcxst. α c. super quibusdam. s. praeterea. de verb. fgnis. Et quod Prae dicta consuetudo erat immemorialis, vi potest allegati, quod habuit originem a modo contrahendi societatem, adiecta praefata duplicia securatione. Praetera urget etiam quod praefata regna cum primi omnium semper soruerunt pietate, sanctitate, Sc erucitione;& quod in initio praefatae consuetudinis homines eorum, ut par est credere non erant Peiores e sed multo meliores, quam nunc sumus, dc ideo non permisissent consuetudinem huiusmodi usurarium tanto tempore coalescere, nisi aliqua ratione iustificari potuisset. Obstare tamen ijs Videtur, primo, quod Caiet. quem pro nobis citamus,in d. respon.
33. videtur esse contrarius. Secundo quod eXpresse damnat contracta quendam soci etatis allatum eκ Germania, quo quis dabat, in soci talem centu alicui mercatori saluo capitali, eo pacto,ut sibi redderentur secura quinque in anno Pro sua parte lucri ex eis quaerendi.Tertio quod etiam expresse asserit 3pse, quod contra Elus societatis, quo salmo capitali reddantur quinque pro centum pro parte lucri, non potest rustis cari per praefatos tres contractus subintellectos. Quia ex natura contra Eius ipsus societatis no subintell1guntur. Quarto quod etia asse est,non licere contrahere societate cum aliquo mercatore,eo Pacto,ut ipse teneatur assecurare capitale, & aliqua partem lucri. Quinto quod ex hac opinione sequeretur, licere nobilibus mutuare ad usuram, quatuor pro centu iuX. l. eos. C. de usuris. Sexto quod ex eadem uidetur aperiri uia exercendi usuras, ad rationem quatuor, uel quinque Pro
Sed haec nullatenus obstant. ad primum enim respondetur,negan
30쪽
do, quod Caiet. sit contrarius: quia immo in A. t. praelatae responc expresse dicit quod licite potest fieri, per tres contractus Praedictos.
ut in contractu societatis saluum maneat capitale.
Ad secundum respondetur concedendo id, quod ipse ait; nempe, quod contractus si inplex dandi in societatem centum, saluo ca Pitali, α quod quinque reddatur pro parte lucri, est illicitus, si formaliter, uel aequipollenter, non sani praelati tres contractus : sed non si fian illi, quod ipsemet concedit. Et quod non dicimus nos ualere,uel esset
licitam consuetudinem aliquarum partium Italiae,& Galliae ; qua or phani, & uiduae dent mercatori centum in societatem, ut saluo capitali reddantur illis quatuor in anno Ged quod illa consuetudo potuit habere iustam originem a contractibus initis. cum praedicta duplici asse
curatione: & quod si posset satis constare hoc, & quod intentio eorti,
qui eam introduxerunt usque ad tempora nostra, fuit tacite, &aequi-
Pollenter facere id, quod a principio fiebat, posset iudicari licita ; de
quod ad coni jciendum hoc multum faciunt praelatum .c. Per uestras adcalia supra dicta. Ad 3. concedimus etiam, quod non licet contrahere societatem eo pacto, ut alter teneatur assecurare aliquod Iucrum, & capitale, quod ipse ait: sed negamus, quod contracta prius tempore,uel natura societate, non Possint de utriusque libera uoluntate assecutationes illae sieri, quod nos asserimus, dc ipse Caiet. fatetur. Α d . con cedi mus, quod contra ctus societatis, ut saluo capitali,alla quod certum lucrum reddatur conserenti pecuniam,non potest iustia sicari per praedictos contractus subintellectos, ex sola natura contra
ctus; quia non subintelliguntur ex sola illa: sed negamus quod non rosiit iustificari per eos sormaliter, siue expresse, vel aequi Polenter, siue tacite additus, ut praediistum est. Ad F negamus ex hac opinione sequi, quod liceat nobilibus mutuare ad usuram 4. Pro icio. sed solum licere nobilibus, ct quibusque alijs inire societatem cum pacto, quod capitale, ct aliquod lucrum, sint salua, ct secura conserenti pecuniam, soluendo Pro asIe curatio ne, quod iustum fuerit, quod longe diuersum est. 3I Ad seκtum, negamus Per hoc aperiri viam exercendi usuram ad
quatuor pro centum; quia usura non quaeritur nisi eX mutuo vero,
vel palliato, de ex hac opinione solum sequitur, quod potest quxri
lucrum quatuor pro centum eri contractu secietatis, ct praedictis asse curationibus,quae sunt longe diuersa; dc a diuersis non si illatio LPapinianus si de minorab. Intelligenda sunt autem haec omnia,ut praedii Arinus, cessante omni fraude, di simulatione,ita ut coram Deo se aliter, aut aequi Pollenter praedicti tres contractus fiant; quia nisi cessantibus