장음표시 사용
1쪽
CTiturius macile ius monomenta via ilico aio Excellentis e. o. .etasredo Caralaminatus inediolani presidi Sapientissimo: perpetium foeturarem.
sV si iiiii Ieri 'Runomia rilosopbo; ingenia Excellatissime pses in Aristotelisti
multa ediderint: quibus recodite et iis viri seminime illustrarent: etia3 ita in aperto sum ut comemtatore n5 multu egeant: Ego tame uri exercendi ingenii tar lvel periclitidi vires:vel ut verius dic significide industrie eiusde3 Aristotelis et Humotor quodcum opus in man' veneni ms bene iuuitibus omni studio et vigilana exponere mete atomproposui: quo reddant udem meo laboreet studio clariores: mbit ea; rem prosus omittedo: que ipsoa; declarat bi fini suture accomodate: nam butustemodi labori vis mentis intendit arm persicis: que certe amittit:fi remittas:*et fi ndnullos suturos sciam qui bure tam bonesto: iamet mili labori meo nomen audane imponant. Iuvabit tame et me ipsu3 vel nostre iuvemuit: vel meis saltem auditorib' qb ia3 magna ex parte feci pro virili parte cosuluissὶ: ut n5 solin audiendo: sed etiam nostra legendo adeptos se aliqd in Ora lectica: maturali: iuinam phra arbitrent.Et te truce adepturos se in posterii magis edddant.Tuis eni3 a uspith s rem gerimus qui nostra studia sones:cui littere placent: et vi cdmode p5rari possim solus effecisti: fructus quid igit siquis est:ipso* est: sed mancipi uiuii. st ocior opus O noua fetura nup prodit in luce: magnil qui levi celu mundii. cbtineat. Tuu est: cui meos in Salecticovde naturali auscilitatione Comentarios cosecram: mbit .n. maius a Tiberio tuo tibi offerri porret exclusa phra nibit possidet fusi.Sentiant alii quicqd velint. Virum doctissimsi et ornatu virtutibus necesse edoctos diligere ac bonos: ad te tam G ad ancbora litterati decurriit:et quia ut est in veteri prouerbis. Docti doctos amani. Tu eruditus eruditos laves:et de litteratis litteratus optime mereris n5 tamen mibi tantu arrogo: ut profitear me doctrina et virtute preditu esse: id dicam dedisse me opero quoad sucultus tulit:vi iid in postremos esses columerandusi inibi igil permagne ascribo laudi qo ab Oibus ad ni reges e pricipes tot clarissime legat bes sibus etde pro christianissima maiestate pulcherrinierintegger ne atq3 incredibili sapientia iunctus eo. Te ena3 unum ex olbus potissimum delegaui qui insubriu statui serestqud et sulcie do titubantiat et recreando assticia: tumultuosa sedando ad magnam redigeres tranquillitate. Sciebat. n.cbristianissim' nu b eatu3 fututa insubriu statum fi a te regeresia et sapis et sapientie studeo. mono aut et sapiente fifide fimulq3 eloquenti nidit ructius: nimi magnificetius:nibit ciuibus: uniuerseq3 reipublice neq3selicius neq3beatius existimari pol. Ia3te gubernante clarissima; visu studia: laudatissimeq3 virtutes istaurant:illustrant. iust reuiuiscsit. Eloquetia et vottim fimul recuperat et mente3: ingenia excitant:oes ad bonestas actiones maiore G antea uno cupidotate incendunt .Quare cu3 tanti me fieri abste videt: ut bonoratissimo stipendio mun' legendi xiiteare nouerimq3 certissimu in te osmpparatu esse=fidium. Cur nὁ debea3ndiure optimo tibi elucubrattionea meas c6secrare inclararem posteris siquid emolumenti fini mei labores eis allaturi: id totu carea secbsequutos:*fi vita otium supererit: dabo opera3 ut maiora: annorum in dies tuo nomini di
rara ex me in lucem prodeant: i sertim si meum studium in eo genere satum ubi esse cognouerou omnia mea bucasm gratissima esse perspexi. uale.
2쪽
crurulus peripatetic loquido ante retrom sempiter eas stat.Simo celestis et fiscelestia plura corra prime empto. Expedita rem natis missim psi ,-- derande in pria ton'nalis phreme. dsentaneu est ut iter varias rea: nihil psidera Morticulares:illa priapstit f:ιpiab primis cm.
vis in curaestudioq3 expostumn. quida suin anno ea pise pars que de celox mudoinisi vitur: ut maereo fauete bis lecturis ordinarus to tu qMfine ciunasse abs diutissimulumi M.tra nενα-do a labia mea psuetudine primo dici inim stotelis et Averrois et que ad explanatione eorupunere videbunt. mox introduci diarendes o rubinuiatea a quoes cerriminis resolliens iundani res.Vos aut vi semp fecistis librire audite: atm-u adu te: vobis. n. ea liberissime combi
. V -vi Plus et labori didicimus.
mis. Cloriae de subitaria isti' artis. i. mi circam cara versu: bec sum babetur in rem cωnieriti primum quo Aristo.in otii inducit totius nilis p e resemddo 1 pria bunis libri de cela inte
remGsivideret Q Sina est de dis itide corpiam: eo mim selli inter ola alia corpora est cople/-ebec vina absolvis textu ementi sibi: uti sub stantia trine Mitiali di indi subiecta cors existit m frenutrina dimoto inrepletu. Trem pono e coranus mei prem a medicus d aereisuctu: sed arbitror cordiis intrarerum reconuis sub ratio ne entia conderauim.Et si corpus time dunerisoni ubi emi aiateria ui potina os et cu forma corpolreuans vel gradu illa emes dente erit corpus getius pudicante iustiustitie generalissimul fini COnuntatorem tertia virpis in tamentander at si distimam lmain primianumpetita blicor Mori modis:et y uina dimotonrito genere silmstat V Mumuocquelanariorquaten'. n. erit istum' ad m,adu corra subcelestia tinnermi existet uni dicum vero des at et celestia et sublunaria corras
Mancinam non univores immis: li corpus incivula acceptido linaturatu pari filo rcedunt reueonuertantisinimequalis ambitus et c4munita/ o terii sumis corpus pro altera parte amniis: cε istiniuntur nam animata omnia ex anima et corporer, nummata autem ex nutem prima et forma. Dro
in anno superimi. .de anima. 6. moest aut anima aut non anima: forma que E an ania est actus corporiorinna a que est non aram est materie prie. vii arara Madiuidulii rinptem per se mouenta et pup is mota:eoporistum exala et cor/
in eis resistenna iniri a no reperit:que fit ei: quare materia vivis sorma aulis nilaimetur et fmpus: alenus vero informaturismis qMunt Mauno mereat nonae corporis: dissicile est asti re. Dico in m ala est actus corporis: m pluit minil organi ati: materia aut ut organi3 ita nome b3 cor/ us: et talis organdino que in diffininone ale cluditur n4 dicit accidens: nem nolat partes miti iuris:sed notat parteo materie: mi ergo existens in
tribus uraians inuenit.Uel dico incorpus potatiu pi pro substantia subiecta me dimesioni pro trinadin 'ne:et pro aggregato ex subrana et dime GC ema summostendit naudissere persectilaque habet Tem Ginenti. 3. e. q. Couartacdiistit in
nature cuiuslim corpo* fimpliciu moto*moture eis: dicit celii necdumit naniracu3 natura eleme L. ato*:quantu ad fimplicitau motus: et celum vocatur limplex:lpaemula: abstractu3: quia caret materia inpotentia:n4e'n.materiam potera pars celi esseni a tulis: nem de serens intelligent celesto: elemn ,- i , ta nominantur simplicia: quia non sum mixta:etbec summa est a Textu Comm.ς.vin M.tr. Qui mra declarat celu nd esse grauer nec leue a. ip. ad.ro Q a.road.33.demonstrat muneru3 corporἀfimplicim et celum motu locali d amat mouem cum enim ρ cela materia in potentia remouear: no porea
leui 3 nerari: corrumpit alterari:augeri: dum t.
Unde orbis subieci' intelligene in polena d ad vinno ad formas Minnales denuo capescendas: lati est ma que est pars corporu subhinarithnec ad imtellectiones:Mun est intellectito bunianua qui non Galia 3 naturam is est possibilis vocatus et rapax mintellectionii. CVeptum couincit mundum esu sinitu a. 33ad.76. Doctaua recludit unitate numeralem a.76.M.'' i lana astat a.' assi roI. exm mundu3 nec plenu esse: nec vacuu: est dimem3 vacuit apud Aristotelo spa in quonδecor et Tpus naturale: sed matbematiculanius: si aut amni dilaret aerem bic existente penitus: apud tbeologos esset vacuu.i.spatium in quo is esses corpus naturale: nec matbemancur posset vi esse. CL iacommat modu3no generabit essemein corrupto bilem: et non stegenerabile esse incorrupti ut et
Solutio est: Vel plus accipi finem lin sexta. Vel aliud est re corruptibile:aliud corrupi: in sexta declarat celiin no recipere corniptio et ex quo noneolligi su3no esse corruptibile: sum.n. qui rein celum me corruptibilenpni3 ui perpetuari a ibo. Decima ergo sumnia cduincet celum no esse corru/ptibile:expeditis bis deci suminis finis erit munitati de celo.
operemenMest prius n4nulla premittere documera quibus et subiectu libri de celo: et ordo eiusdem ad alias paries naturabo p lasophie stabilitatur. Rimu3 documen tu sitiatercum scientia naturalis sidcorporibus et magninidinibus naturalibus: tae Tibe.de celo et nitido.. A r
3쪽
mobili localiter simin: omne naturatii muten' in
in se principium motus localis simplicis est mobυle localiter simpliciter:ergo omne nanirana 3 tali ex plicanam ratione est mobile localiter ima pliciteriis j net quicquid in boc libro tractabit. Stante cdosi
cui donariem v live: que quide quattuor libroso subiectum:ciam tum sit equalis ambitus cum pastcelo conlectit e mia pars est de ellamentis: inqua/ fione principalissima bic cosiderata: licet em3 omnep . . celu sit mobile locare simpli: no tamen ecotra: ne
mobile locist fimpla est celum: qiure elementa sunt vere pies subiecnue subiecn libri b celo: et no e unalia eὁtacitari possint quanta ad stra principia et acicidemia uniuercilia et ita babenir prima pars direiosopbie: ipsa vero principiata et corpora iraturalia vel sunt simplicia:ui mixta: simplicia pinerata qua tenus lant principales partes mundi: et vi babent in se principiti monis localis simplicis costituut sti
tum ipsis mediantibus fluit generatio in muta: et e liber de generat de et corruptoe. De mixtis impersectis: boc est impressionib'mei oroloeticis est quarta pars. De mixtis psectis iraiatis est liber o mine italibus:et ordo ista* quinae partiu ab Oibus approbatur. Si alie partes ordine cognit dis distincte or dinentur.Sexta pars erit liber de ala.Septima tractatus de plantis. cciaua et de bystoras et parii egetieratione aialiu3 :at inordine cognitdiscosui se volumina de plantis et aialibus antecedunt librude ala Iurii cum at ilia sint quo ad nos notiora pians et nomina plantarii a noibus sumantur animaliuerit sista pars liber de bystorus: partibus et gelacratione animaliu3. Septima liber de plantis. ociaua liber bamina:et cest causa *Aristoteles dicebat rimo meim . pertranstules autem de bis specii ibimur si quid possumus fim inductu3 modum assivare de aiatiae et plantistet in fine quarti ait: et tan em ex bis pstituta velut botri: et planti et ala talia: Ebemistius 1 bemio primi pbysaeo* inquit: et qnim tria genera sere animas natura deducitur aiatiar buctueo: et eaque quia ex utroq3 naturam Nest Oopbria appellant: ceu inter at alia atq3 plantas ambigua et in ambo* gene* collinitio constituta de Halibus veluti per quedam bystorie modii execur est in tris librio quos de alatiu3 brstorus inscripstrianes vero atm causas in bis libris aperuit quoad generatoe aialiu3:ptib 'rmonae: somno similibutivedposuit:eode pacto de stirpib' atm plantis duplici pia et rone disseruit:ergo bio pstat τ libri de aiatin' ait reponunt libris de piatis. Quare de corporibus celestibus in pr imo et secudo ceu:de elemens in tentio et quarto pertractabitur. documcntue tale.Naturatu
u rati simplici subiectu e libri de celo: ro erillud prunii in aliqua sacultate subiectu stabillil :qo est subiectu refrictu principalissime passidis in illa facultate cosderate.Sed princ malissima passio bic psiderata est mobile motu locali simplicit respectu cui'no E alio opportunii subiectu Gnaturatum viri in se princi - U.; puam motus localis simplicis: ergo. Ite nulliu com : L - plexu3 potesse subiectu in xpoinde scibili:dec nim H nubilis est risibilis no est in scoo modo:ergo nec co 'morule ad ubi :nec ens mobile ad ubi poterutinctifice subici passioni in boc libro intente. cinnaturaruvium in sepricipiu mos et uetis subiectu est libri pbrsico; et tonuo natis psire: vi subicit motui locali simplici subiectu e libri de celo: ea vero rone qua subicit generatai et corruptioni et aliis motibus ad sorma id est circa s versat Bristotellas in libis ognitione.Et queadmodu3 bac demostrat oe.Quic quid babet in se principiti motus et quiens est motbile:omne natura tu babet in se principua3 motus et quietis:ergo omne naturatu3 E mobile:roborantureia que in libris pbysico* disseruit ita bac. Qui ct
quid b in se prin tu motus localis smplicis est
b olb' Muniuersi:tu m: iste termin uniuersui noe subiectu scibila:cufignificet aggregatu Paccides. Infero temo corp'simplexno esse subiectu: cia non 3 :m d punet ad corra simplicia in boc libro tradanit suemdibris de gnit de multa de elemitis discuumst et in corna simplicia sint paries integrales uniuersi et partes iubicctive corporis simplicis in c5mum: n5 in uniuersum est subiecturetcorpus fimplex fic undipsideratn:absurdu et est pcedere uniuersu3 ee subiecij primu primitate principalitatio:et corp'simplex primu primitate coiians. Cisdirarbec sciab celoti .
bro pbysicop subalternares: cuboc sit biectu addat iupra sudiectu libri pbriam. Oudde naturatu mrone nate. l. lur/iuvi b3 i te pri captu moi'et iletis CSolutio ἐ:ad subalternatione vera d3 subiectus -s i litie subalternate addere sub subiectu malternantis diMacciditate:pstat avi subiectu libri b celo preesse iubiectiva subiecn libri depbrsica auscultat M. Tenetit subalternis exponere came itin sarea malternata tractis:prio posterio* capite. 13. Ciboc libro li natu n5 de sim s: op3 aut quilibet minia pri describere gen' i quo siderat:brio celLNMGSolutioi: si tu iste toniti nitu diffinit'.r.p si Sol, :
nus equat cuist. termino natu: n5 pono tu corpus subieci uppei' equoratione: pMGq3 accipi cors
CSolutio est:dico analogiam sciscere ad subiectu solo isti me:no enim oportet tanta esse unitati obiectu quata e scirene: eadem nam scientia est corriaptibili et incorruptibili.2.pbysicorum.7I. quibus tame nobilest ramune viuuGuyro.merbareriae ultimo.Qcursus naturatum est compofitu3 et boc aliquias is uniuersale fim non por:cum sola forma fit ustor. primo celi.'r .solum autem usi subiectu est in pro Iositione scibili. CSolutio est: dico naturatum pos uto i fieri uniuersale ratione sorme explicate nomiere Geto supponete pro indiuiduis: bincest*primo b - amma.8.concilio Comentatore modo dicentri dis finitionem esse singulariu3: modo uniuersalia solii asserit definimi mentiones enim rerum naturaliter significantes explicant nominibus concretispreb' . . stipponentibus. CAmplius si fictomni uconclusonum demostrata v in boc libro esset unus babicibunitate butus subiecit: et ira ex babilibus specie dis . ferentibusvnuo bitus originaretur.C Soluti iest: dico sciennam ista Ua3 esse unitate potentialit
4쪽
ὐ- s. 3 ii: nec virtuali: babitus enim sortii in notitia est pio, pria unius determitrare correllasionis: babitus vir malis est notitia subiecti inclinans intellectiun adl consuleratione passionucii tali labiecto conuertibilium: babitus pol malis in notitia subiecti inclincomteluctum ad specillatione eorum que potentiali/ter in tali subiecto illudunt.Quare licet boc subie . ia rium ab auctoribus no suerit postu explicit eseam tamen lirilexerunti locias etiam ab auctoritate neganne iid tenetri est subiectu sacultans notissimu via attribundis: no via cognitoisr pdus ari alio ed ibimur tuis bipso precognosciuir quid et quia. documentu3 sit tale: in stirptis su 1 3 u litur de crio et mundo: quia sub celo corpora celema cdprebendunt: quibus boc nomen celu3 est analogii analogia unius coctonis sub quo ordinata compreMndunt: et quia licetum erat analogum ad celestia et subcclestia corpora analogia tantum ordine in pluribus cὁceptib' seruante mulitum a pinnira equi uocat ound idonea suisset de celo incriptio:ins tri documentis et subiectu libri b celaret ordo eiusdem ad alias paries naturalis pree. cnon et i scriptio libri patefacta E. Sequem lectidei. exponem aggrediar rex. Bri.et Averrois.
scictii de natura sociat. Corpora magnitia dineor passibeo: moe: pricipia corporu sunt nacta tia: ergo de bis est sinentia naturalis.
primus liber im UM quo loquit de reinensibilab hia
turalibus in particulari. s. quia liber p sicoriam primus est in quo agitiir de rebus sensibilibus in unis quia iste liber est primus respectu libroru positoru3Dicosideradone rerum propriaruriccirco narrat bicintentionem totius philosopbye. aiuarti sex in bac facultate considerat Et in extra istas sicut de vacuo infit tuto et loco. icitur locus esse extra corpora et mat tudines:licet fit superficies:quia locus non est magninido motui labiecta:nem est subiective in locato quod moves binc est m locus et superficies potiuntur distincte species Glitaris continue in predicamenus:quoniam iuperficies mensurat intrinsectillae extrisecet ita fit in locille. Vel p loca itelligit ubi acnuum:qb est formaliter respectus: ues vimine inmatiustoratuque est qualitas de prima aut tertia specie qualitatis.
vi riti per naturi: naturalia. Sensus
naturi intelligimus natum harm iste liber non est de natura: sed nilni metas p. nim mi elligit scientia nitem:prio Maia. r.docte tu ι , is loquMo scirita naturalis est 4 babet lumi e nili: scientiaeenaci est de reb nili tis.
notitia pclusionu: quapp dixit: scia omostras ipsoret no scia ei l denotidu τ loquebas de scia pplexa. Armilii Rivmatbematicus considerat in eis
Diqi sunt abstracta aniateria: natu talis aut m τ sum utunia vitore.Sensus ei scientia naturalis et matbematica non differunt in rebus I AEcbsideratis: sed in modo distar edi et cεsiderandia. - . e. mpsicop. i3.I'.quanniates.n .considerate a matbematico babent tantu esse in rebus naturalib': quaamatbematicus considerat abstractiueri non m esse abstraciu3:quia passionea quas matbematicus de
monstrat colantiunt quati talibus fim esse s habet in re extrari docverissimo tundamento saluanir ω matbematica est scientia realis: non obstantem ipta sit de abstractiam ratione tantii: est disticia anat mrurali phra : quia cosiderat quantitate abi trabendo
ipsam ab omni ordine essentiali et attributi de ad materiam sensibilem.Est aute3 materia sensibilis mare 9 Cria informata qualitatibus sensibilibus:ma uitellio si. δε--
ut sic solo intellectu cognostibilis est: vel sunt pus quantitans: distinctio Obes. 7.met bapbysice. 3s. 8.eiusdem. t 6.Conua: scientie secant queadmodus res. 3.de aia. 8.ergo idem realiter non est conside ratum in diuersis scientus. Solutio est: per res imul licuntur obiecta formalia:nd materialia: ne in tellectus salse intelligit: intelligedorem aliter vi et 'sed bnulla intelligeretnmelligedor esse ast me. =3ne: aut accidentia: aut vie ad esse istoru3. Contra: ergo dabitur medi Minto substam stiam et accidens.Solutio est:credunt moderni non esse medium inter stabitantia et accidens: capiendo accides pro accident ersecto et imperiecto sumendo vero accidens perae via datur medium: et est ipsum accidens et substantia in fieri. Corra:relatior . quando: situs et babitus nec sunt substane:nee accudentia perfecta: nec vie ad eE isto*: ergo illa diuisiono euacuattonim ambituentis. Item uaccitis ut -- significat noue pdicamenta coprehendit uias: ergo vieiunt accidentia formaliter et primo modo dicen di per serm sunt pasiones et acudes de genere papsonia e Miεis.Quare existimo omnia entia aut esse t eom i substantias: aut accidentia acquisita permotum aut uias ad esse ist .hcel.n. generatio via ad substanstiam non sit substantia: tanten est formaliter passior et idem dicatiir alterationeri augmentat de et motu locali: unde actio et passio sum ea quibus mediotibus cetera acquiruntur.
inquit: Ebemistius imZdebat stmotus: monio localeor sibus ridimuratur substantia rei:et per passiones mutationes quibus niuras substantia rei et c5plementu3 istarum trahaturanonu sunt qualitates sensibiles: et quomocui 3M:isti sermones reinqui sunt. Sensus est:cε ementu3 seu finis istaru transmutationu stam qua litates sensibiles.i.torme substatiales et acciderales blattite: sunt aut isti sermones ninqui in exponodo liparides:*s mutat subilatia rei variat et Ox ιlitas essentialis. . proprio perviam sequella.
mrem simplicia et precipue baben
ua alas .i. corpora celestia que costat erianimata amma intellectiva. n.meibapbrino capitulo de ubitantia orbis: unde est aduericit :
5쪽
l dum corpora celestia G poni vera cdpositi de ex malteria et forma. raeli. . capite de furentia orbis. Umuetia celium:cu3 eius inma iubGualis fit alar, lintelligentie emi 3 abstracte attribuutur corporibus st icelestibus-ω aia attribuit corpora. 8. mei pappem ultimo.Est quom celum verum animal. .c apu tuto de substantia orbis. Est et animi intillectimur eronale sine discursu: n liberu:cii libertas nascat discursu:et cu itelligena det ee celo: vemdicim' celu intelliae et amare in itclligetias itelligere et amare. ori emo ait:naturaliscosiderat in duo
1 1, 8 bus modis corpo* naturaliuidest fimplicui 3 et composito*. . mixtoru et dat causas eorum et causas accidentiu eorum:illemet enim cause que stant corporu3 sunt et accidentium et li et nosemper denotas diuersilaid: sed quidom diuertum modu3: possunt nam cause corporu3 considerari:ut sunt cause corporu3abinule: et visunt cause accidelium: et est obstruandu3:corpora simplicia sunt cellic e temerat compotitapsecta et ipsecra: Psecra:aiata et inaiata:aiata: plante: bruta: bonis:et de bis Oibus dissem plis naturalis: bec de prima summa. CSecuta Summa Drunt de celo.
ma inlidis Aristoteleo dessiiure corpus naturale:eo τ ipsu3 suluinter omnia alia corpora sit pylo tum:paulo altius exordi do das inducit nositi des.Drima e: connuia est qo in se re diuisibilia diuisibile eri cu emia naua sint termiata maxio et inimmo affirmative: cdunuu quatenus e costderatii anili uel nδἐ diui fibile in senip diuisibilia: vel e dim em designatione:n5fim actualo separatione3 veluti de celo dicis qb ede3 E diuisibile fili designa tione: no =m actuale separatione. Scta a positio ercorpus e diuisibile oi ex pte.i. fm longi nidine: utiniudine et a landiate: magnitudinis.n. que ad unu divisibilis e linea e: d ad duo supficies q vo ad tria est corp'.Tema xpositio e: im sum tres pimefides: γmeret et ipsa tria ota sunt: et ter ipm oi ex pte.Item uete bicebit totu et oe triblae uetermina: fini .n. messiua uicipiu biit numeru Q puenit toti et oiret placito i sal in mb': ima: virtute et opaide: insupsolem' vn munero ternario in deo: sacrificηs cele/brabs.Moreus a unam'et appellatoeod nid: duo n. ambo dicim' et duos ambos: atm virosq3 n oesrat b mae bicappellaid dicim'prio: bec aut ita dioiniqr sesimur uti dixim' ipsa3 sic rfices nam. prio dicit itendebat describe ma
lectu iri' amo: qm op 3 queliri arunce pri' bscribEscn'.i. subicctu ui quo puderat: in dessinit de aut corpus accipis pnnuu: cu st quas gen' ipsi': qm corrunci ui se corp'uocu et tims:et supficie et linei:et motu3. Sensus es tenet artifex destinire iubiectu: quiae iunitio subiecti d3 in scia pmun talim primipiu3stie:cu fit deismino subiecti medi si in potissima dira stratM:etppςssinit de3 corp'matbematici dat inubpigi dissoni corris namne dii fioni subiecti: Eet tannust quasi gen' corris:*coimuit ordine quodam
credentiu Averroi 3 enumerare corp' de ρdicam subitane no quantalis:qr explicido qualitates cMnnuas: absurdissimu eet relinquere cors de generenuiniatis. Et cu bec:divisio: potitia sint motui γ . . pinqua: pothec dissitatio connui: diuisibile in senio duilubilia vocarinalis: rum est zdiuisibilitas ut 'semp diuisibilia vel est quitu ad actuale serationervel quitu ad designatione:vn existimo ς istud principiu fit per se nos Lmagnitudo est diuisibilis i in finitiam: g.6.pbysicoru Aristoteles probat * superinlinita modica magni nidine potest esse motus: et* motus potest velocitari in infinitia 3:et ς quam
magnitudine data dabilis est minor: immo per tale principium conuincit magnitudine nὁ cdponi ex uudiuisibilibus:et boc e qb Alberius scribit. .prifico rum. I.licet notu fit et manifestu magnitudinem in infinita diuidi: non tanti notu est omnib' ipsam chponi ex magninidini e.
st a in ex ait:corpus diuidii in tres pies inta
t uri ιις siti ne latitudime et spissitudine. s.
ω corpus est illo quod possibila est poneret eo tres ametras secites se. nsus est: dicit corp)iuidiim tres partes: longitudine:latitudine:rsunditam .in tres dimenuoco: vel in corra que sunt meo mi itudine et alias dimensides:etcundiatingat nili trib' modia lineas ppediculariter sese iterlecare in eodi pucto ad angulos rectos:eratim tres dimem siqnes: p ditas et postidio pol couinci numer' teranarius dimensionu:inter sursum et deorsum est id Oo: Hundu iter ante et retro: iter dextru et sinistrulautudo:et colligis ex boc loco dari pucta:lineas: superficies a correre selucta. CCotra dimisio iterin λ
i coposito copleto ergo corp'preerat na furficiebet lineis. Iucuo sceptui mi recipiti mediatemtate itermiata:et M tale fit diuisibile:n3 dabit pusCsi sit pente i diuisibilis. CSolutio est:corp'miboniaticu natu pri'est na termicei' sed maciemal cer geriduumatbeniatici ex stum pum imagiano cari linea:linee supficie:supficiei corp' imasinitur. Bd alib volo unus m receptu i ma mediate inlatte iterminata ee diuilibile: n sibi n5 repugnet diuisibilitas zmo pucto repugnat diuisibilitas. 5ge.
talia occulia. i. pinigas:vis utimur divissione et ui ctione ad cofirmandu ea que indiget modicula in nritione.tapbyucorrum.3.gsunt latenuma priinis princi s et a mora primio questionis. . r. pbescorum .8o.dicebat: babet inductio introitu in des monstrationercuius dicti assignat causam Averrois primo DyMoriam.ς.inductione cdcludimus promos demonstrationis:et istaru3 duarum vi vis diuisua est certior. s. p ficorum. 7. et maxime quatdo pars destructa probatur bene esse demutaret licet tres dunenones esse fit nonim quantrum ad quia est: et vi sic non possit demonstrarutamen qua tum ad propter quid: ignotum est tantum ues esudimensiones: boc modo Ptbolomeus et Albertus declarauerunt numerum imaritim magnitudi piisse sumi cura. t i
6쪽
inquit: dedit tutionem stinosam in
suam consuenadiriem in dando ra nones samosas post rationes conficilles:vnde ali,quado prcinducit Aristoteles sermones probabit o te demonstranones ad exercitandum et dubitamcum:aliquando post visiciat conuenire sermones probabiles demonstrativis:primo celi. 8s.3. de ani ma. in re graui et difficili prius inducit ratioeo famosas: i re admodu facili prius adduci certas post perstasiuas rationes:et nunὐ inuenitur m Aristote ιυ-rationibus pri goricoru:et sorte la--π propter amnitate numerox cumagnitudini : et ista ratio Aristotelis est, ibilis
tantum: qr ex boc q1 numerus ternarius est numeri totius: non magis colligitur m sint tres dimensides mssi sint tres tes: tres manus: tres naudi. CC6 ira:auctoritate et rationibus famosis causaturassensus cu tormidine ad oppositu: demonstrat de issurgitassensus absci sormidine:ad oppositu δ no pol Bru
. stoteles eandri coclusion demonstrative etaimori rate declarare. CSolutio est: no inducebat Aristoteles auctoritates ut illis causaret assensu3:0 ut ostenderet conuenientiam sue docti necu doctrinia aliorum: vel sumit auctoritas non pro assensu: sed probabina 4 ils nouit explicare sitias et aueates aliorii. numeru tenemur magniti creatorem remotu3 a modis matu/ram in orationib' et sacrificiis: nam ola ista no fiunt nisi ad magnificandu3 creatorem. Et licet teneamurialia , magnificare creatore et sacrificare et colleravnu deuin no inserunt deu cognoscere bec inseriora: sacrificare. n. le est:et ad bene moraliteret vividumr educandi sunt adulescentes et resedi sunt homines In timore dei. 3nnum enim sapientie est timor omnimi:certissimu est ergo apud Euerroi3 oem intellectione qua materialia piutur collectam esse ab intellectu agente ex lantasmatibus: et intellectio 3
efferri intellecti:qbus iundamens solit' sum deducere bas consequentias: deus intelligit lapide si lapis intelligi uintelleci' buman' intelligit se p essem na3 ortu si rea males intelligilt.3.de aia.
in*ntmdseumur suu opus. τι- 'in reae voluta a inuenis trini rao: quoniam natura ira fecit ut rebus naturalibus. Sensus est: et leges inperat ut deus adoretur triplici adoratione: et similiter grimatici suci utuntiar numero ternario quando loquuntur in plurali: apud quos numerus pluralis non usitaturnis sima amit a tres res:et babent sorte Meci singulare duale et plurale: verutamen cum dec proposito vera sit:omnis sol luceti potest ir omnis addi termino babennim unum suppositu:existimit in lanni q1 boc signu3ois in numero plurali n5 addanar pronomini deindarativo nisi p illud pronomen demostrent adminus tria indiuidua:ad constituendii nique uniuersitatE et
a populum sexigunt admin' tres boles.C Dubuatis. particula problematu: problemate. 3. facit Aristoteles numcru denariu ructurquo Hoetius asserit diminutum. Similiter dicit dic numerus ternarius persectusque alu mirsectu volunt. Dico numeru31mariueersectissimu:cu eques suis parti aliquottis. mari' ea rone psectus nominat:m perficit et terminatois alios numeros. Tei uarius ideo dicit
mefructior est pati:cuptineat parem et impare,
propositiones bicat' probatas aliis sine insurgunt dissicultates.an priumis varus casibus potest commode continuum esse diuisum m omnem partem sm qua3 est possibile diuidi.radius enmi solaris transiens per medium vitis formiter difforme diuiditur fim omnes partes potabiles diuidi. Item filum equalis resistentie perto tum in opponias partes a duobus u abentibus agitatum in paries omnes secabitur possibiles.Iteru3vas plenum aqua carissima expositum loco frigiditamo clauso orificio: ne detur vacuum: quia illa aqua congelabitur: trangetur vas in omnes partes post, hi lassiangi. Amplius: sit ignis paruus speruus culius centrum sit cenumni mundi: inbuto omni impedimento:aut mouebitur sursum per unam semidra metrum:aut per plures: et cum non fit maior ratio vascendat per unam i per aliam:ascendet pomnest ergo in infinitas partes diuidetur ille ignis.CSω luno borum casuum talis existat.Bd primum dicere nullum radium secari in infinitum: cum quo stat tomen q1 in infinitum diuidatur radius transiens per medium vnisormiter dularine.Ad secundur in inibnitum diuidetur filum et in infinitii erit diuisum:niso tamen erit ita sit filu sit diuisu 3 in infinitu. irpartes cradu et fili in c5tinens conuerterentur.Ad tertium:aqua congelata occupabit minore locum:par res aque iubtilior eo maiorem. Ad quartum: stante equali celi influentia: ignis quiescet in medio muri contra daretur corpus naturale extra locum suumrqb omni impedimento sublato non tenderet ad lo cum suum: quare dici potest vel si in infinitum di indetur rueis partes illius mutabunturin conii
ut pol euacuarii esse cognito ergo et in esse reali:ea3.n. sorino qua babet ariis ex in mente pol ponere in effectu:assiamplu3 dcducis: te nedo τ Deus benedictus ola intelligat extra se for/ ς - maliter et in uniuersali et in particulari: ius. n.cotinui aut Deus intelliinoco partes Nportiolutes
ois partes in quas boc continuu3 est diuisbiter aut no:no fini: si primu: fit ita I Deus diuidat actu con nuti in oraptes in quas cognoscit boc connuu eE diuisibile. tuc si cessata edivisio: bi inutii filio: ergonb paruuit Deus pnnuit in oes prcs in quas cognoscebat pnnuit esse diuisibile.CSolutio colo ἐ: 'imhlligit diuisionem connui eo mo quo possibile est ipsam fieti aut ei:at ptinuum sic e possibile diuidi τ
a diuisione Castente in actis: necessario stat poten
tia ad alii: et cu reductione potesten titii ad factu rersed it ad fieri: stat alia potena tib reducta ad actumenem fini fieri: neq3 m sacrum esse: Deus igitur comprehendis tales potitias ad diuisone: sic pprebedito intellecta una diuisione mactu noscit potentia ad alteri:intelligit.n .parteo in infiturum diuisibiles infinitu nam ex natura rei babet boc * senip sit in accipiendo unsi post aliud:sas et enim e pprebedae res m v apta nata Eintelligi.CCErra: ergo Deus pro n 't infice et i cognitiM: nee ab eterno cognouisset que A. die cognoscit:et successive itelliget ρορ post riu queola Deo nefas Epcede. CSolutio sita est:rd addu/ SOMAocta tale est apud multos efficacurvi dicit. quantita
re pirata ex panibus quiuiatis idiuisibiliae siruti a
7쪽
eta itui: mre missam peripateticio nd satis icite
dimittatur. C luno logicalis et vera est:infinitas Paries continui uitelligit Deus:et non compreben/dit oeus infinitas partes continuuveluti concedi solet: in finitii numeru primus motor intelligit: et noPcipit prim ' motor numeru infinitu. Et or peripa tenti sentiunt deu3 nibit intelligere ema te: todifficultas relinquatur.
Gi 1 r proposito declarata: tantum scilis ret sunt ires dimensiones: que a matbet nuncis solet boc modo deduci: tot sunt dimesiones quot modis linee recte perpendiculariter possimi se intersecare in eodem puncto: l istud duton est tri hua modis: et ne dimentiones concludamur infinite: non sumuntur dimesiones penes lineas se ad an sulos non rectos intersecantes.Ciconi iste tres dimensiones sunt spectes quantitans continue: erigo in eodem subiecto simul esse non possunt. Γ Eo tutio est:id quod primo trine dimensioni subucinartseclidario substernitur superficiei: linee: et purio: nobabet enim quodlibet accidens subieci ita sibi ade quatum vi palam est de termino accidentis: unde linea et superflates in se considerata rationem babem uanutanarcum linea sit dimensio:pariter et superficies:punctus autem absolute si capiatur nullam bahet in se rationem quantitatis: quare possunt linea K superficies esse in predicamento quantitatis per se:ut ii absolute considerentur: et reductive quaten' sunt termini: at punctus non nisi in genere reducimue locabitur.
fi omnes quos continue diuisibiles sint: nonda ex
bis que bic dirimus patet: sed boc quidem est maminum:inquit sanctus Ebomas ex pio que probara sunt in sexto physicorum: veru3 illud emeret ex dictis patefactum con=us esse magnitudinem cui nullata deficit magnitudo:cum babeat tres dimerisionea preter quas non sunt alie plures:nem corpus inauam magnitudinem ut tammus transit:nulla eru3 superest magnitudo quam corpus terminare possititii ' et
Matransit insuperficiem cuius est extremum p ..... sicies in corpus superficie terminatum:transitus au tem magnitudinis mus in aliam ob desectum etinam termino deest id pm que suum terminatum e partibile:ergo sola magnitudinum persecta corpus e. . Unuicisum iram totus v mundus perfectus est: coconstet ex corporibus et celestibus et subcelestibus' palam est esse persecta: cum omnes babeant di me, sones:et totius persectio restillat ex persemone partium: verentamen particularia corpora quivis fimperfecta vi babeat rationem corporis: tamen ut qua tum untiquodvad proximum babet tactum et
tiguitatem:vnuquodvis corporum multa est. .: tactum et contri
fectum et impersectum:vel est multa sim contactumo. ad diuersa corpora:vel multa: quia sum plura μ' . speciei pp implacitoneu dicitiar aut semud uniuersu3:quia omnia:retii 3 species oes in eo ver 'sentur et consistit.
primo dicit: milli dicerem mam 'generalia nomina pluradiu idest summa intendit Aristoteles ostedere mundum esse perfecist. Tusquia corpus. Eu3 quia a nullo cotinetur.Tum quia unus tantum:
corpora que sunt paries uniuersi persecta existunt: quatenus sunt
corpora imperiecta ut continentur et ut multiplicantur: nem est veru3 qi mundus pro aggregato ex omnibus rebus corporeis et inco moreis persectior ex stat deo:quemadmodu3 enim imma prestantior est composito ob eius independentid:ita et Deus persectior ludicandus erit mundo: et ex omnibus rebus congregato. Est enim id Deus a quo celum et natura dependet. Ir. melapessice. 38.C Series aut verborum Aristotelis talis est. De re ternario determinata dicimus *fit tota: persecta et omnis: at corpus est magnitudo tribus determinata: longitudine scilicet latitndine et profunditate: igitur magnitudinus persectissima corpus est. Corpus itidem sim omne3dimensionem est diuisibile: superficies autem solum duobus determinaturiet linea uno:et sicut magnitudines numerum subeunt sortiunturm dimensionu: sic et diuisionis:continuationisve particepes sunt:
nam linea solum subit longi nidinem ρm quam so/lum diuiditur et continuaturisuperficies autem lon situdinem et latitudinem simque continuatur et di inditur: corpus autem est contuiuum fim omnem modum. me igitur magnitudinum sunt diuisibi las:et coimnue quom sum: fienim magnitudo nonem cotinua: no halleret ronem magnitudum it
eorumque ad minus tria exposcunt:vel persectio num que lani res. . totum et omne et perfectin significit idem et nδ diuersantur fini formam. in limibratione cδmunuvel persectione vel fim numerii me. quia conueniunt in forma ternam: sed Fm materiami.=m illud in quo fundatur numerus ternari .m sus est: dicitur omne ει partem di somni dembus babennbus ues unitates separatas: et est boc signa omne distributivum pro partibus subiectivis.dicit sinerua Ebomao: utimur boc qb dicitur omne in di strenarsicut dicimus omnem bomine :vumretio eo incὁtinuis que sunt propinqua diuisonuisurdicimus omne3 aqua :et omno aerem: inir totu3u quantate continua vi babet tres dimisiones et est dtotum distribuuuii pro partibus integriub 'tat smetus momas inmit: totum dicitur et in bis et uico tinuis:dicimus eniri totu3 populu3 et tonim lignumrvocatur aliquid persecim quatenus ternarius appucatur cuilibet tribus determinato principio scilicet medio et fine. Vel persectu3 dicimus et in bis et i sormis:dicimus enim persectam albedinem et Psectam
babet unam mensura3 dicitur esse pimo in uni parte et miselu m alia. .diuisibile. Maser linea e pnnua fim una parte.i.=m vnu moduellendi quatenusti' partes copulant ad terminuc5eme discina sim alia.i.dioisibilio ' ali si modu essendit eu fit linea diuisibilis ui plures paries pm longitudi neri ita dicatur de superficie et corpore: quare erunt agninidines oes Ninue et di facie merito paruum lare
in inquit: potest intelligi per maretio
mutui inquit: potest intelligi per maretio
sum: cud dividat in alii magnitudine istis est
8쪽
linea est continua tantum t&Nrficies discreta tantii
corpus dicitur continuum et discretum: in qirannim continet in se lineam: dicinar ciuitii iuum non discre nini: sim si in linea dicitur continuum: et inquantum
continet in se superficiem dicitur discretu3'τ de ipsa superficie dicitur discretum: et quia corpus matvematice loquendo prodiicitura superficie et linea directa in profundum:ideo dicit dic Averrois spistsitudo autem est linea: et buic secade e xpositioni eo ειarentator consciam. CContra: si corpus dicitur continuum: qr conlinet linea3 conniram: a pari supericies potem dici continua: cum coprebendat in se lineam continuam.Item quo nam modo superii cies est miscia cum partes eius copulentur ad termitiuramund.CSolutio est:dicitur corpus continuum rauia includit linea3 continuam:supra superiiciri di/ureia: et boc non conspicitur in superficie. Ad aliud duo* superficies est continua:capiendo continuu3 pro eo cuius paries copulantur ad terminu3 comonem: non auid capiendo continuu3 pro non resolutbilivi aliam quillitate quinimo superficies isto modo est discreta: quia est primu3 s resoluitur de continuis quatitatib': bis patet discordia inter προωtioiu Averrois et latinorum. Comento. 4. ait primo. icam' idest exponamus euamet cum dicit*manifestum est per seq1 omnis magnitudo recipiens diuisione3 vel quatum ad actualem separa tione vel quantii 3 ad designanorici est continua: qii omne continuu recipiat discretion in partes sti licet mansibiles non est adduc manifestu3 scilicetcoveritve: quapropter non vere dissinitiar corpus bacdiffinitione q1 sit diuisibile sm omnes dimensiones Olla dissinitio no palam ostendit conmertibilitat Edo' nec declaretur m nullu3 corpus sit in nubile: qua Propter visinest*quavis geometra ponat bic diselinitionem: tamen naturalis experitur probaret quoniam aut nulla pars est indivisibilis declaratum est in sexto de auditu naturali.CEst cotentio inter ex
positores. inlacuit sancto doctori: bac proposition: opi is magnitud' tunsibilis stlontinua:esse notis ma3: et banciomne cdtinuu3 est Nuisbile no ed manifetiam ex dictis in primo celi sed ex dictis et ratio. nibus sexu physicorum eam asserit esse maniustam: Hibertus mamus dicit presenti lectione: utrit 3 aut omne rati militam matbematicu3 4, physicu sit diuisibilendestiuifficiei iter notu3 ovisque bic dicta sinit et in sextopbpsicoruu sedem manifestu3 in pravis libro peris eneos et in prima plipa: ubi ostendeeg. I s nulla sint corpora indivisibilia; et propterea a siuriendu3 est Aristotes into ph aeoru3 probasse lineam no ex punctio: superficio iid ex lineis: et et pus no ex sit preMiebus omnino coponi : at linea ex
uncis: supernaeo ex supreficiebus: et corpus ex cor Unibus integratur. Utrum vero omnis linea esu divisibilio: similiter et iupreficies eumquodq3 corp'nequaqui ex dictio in sexto pbrscorum explicani3 comperiebaturiet bec est causam Cdmentator dicit e diffinitione novere dissiniis corpus idest bacmssinitione non ostenditur c5uembilitas diffinitio nis et diffinitudonec declaretur m nullum corpus sit vidi uisibile: unde in serio pbpsicoru3demonstrat connuu esse diuisibile ui semper recipientia diuisionen nulla3 pari componente esse uidi uisibilo quoia cn no obstante poteranianueniri corpora in nubilia per se existentia et subsistentia: quare essentieno
ic propositioni: continuu3 est diuisibile in semper diuitibilia: cogitur assentire buic:continuum est diuisbile in infinitum:potest tamen ista affirmari:conti nuum e diuisibile in insumum: bac negatarcontinui est diuisibile in semper diuisibilia: et cu3 ab antiquis ponerentur magnitudines indivisibiles: no erat ista propositio ab omnibus concessa:continuum est divisbile in infinitum.CMursus dubitari solet: si banc a propositionem continuum est diuisibile in semper diuisibilia eteometre supponat: qua quidem naturalia probet: subalternabitur Geometria naturali pbylo/ωpbie: non tantum m quid:sed simpliciter: cua ta h priuicipio sere dependeat tota geometria: ago nasturaliphlosapbia erit geometria icertior. CSolu tio Duel naturalis non probat: sed experil probam ut Averrois bic dicit.Uel illa mediaque sexto preMorum assumunt potius sunt mathematicarinaru/ralia. Uel solitus stim dicere geometriam supponere sua principia simpliciter et absolute et n5 tim proba ta in scientia nanirali: etiam si illa principia suissent probatast re est enim officium scientie tubalternate accipere principia eius ut probata ab artisve supe/
et eo, a demonstrare per boc*solusi, corpus est persectu:perfectu. i. e mare
capit additione: nec sertur in aliud esse.l. illa niam iudo est persecta cui nulla ma itudo deficit: et que in nullam alii cuius sit terminus transit:et cu3 linea transeat in superficie:et stiperficies in corpus cui est minum:et corpus in nulla alia strat magnitudine transitus adivnnis magninidinis ui aliam ob crum et inuissicientiam fit:sola magnitudinum perie
Hi re inquit:vniuratam aut alio*corpo 1 ιι ι Monim que sunt: sicut ps insulsibrimai.uniuersalibus pisiectum erili iste partes que sunt partes totius babent ultimisupiicies tigileo stipnci ea corporu cotincti thet ratio e:qr coraui iis latii est quatu couersicoten: et est intelligere illium bunc modu sic stant diminuta et possunt tecipere diminuti E. Seius ἐ: corpora que sunt parteo uni ue i d sunt simpliciter perfecta:qr in talibus cor ribus in possit fieri additio i rone mi lare: ni eis potiteri additio in r5ne corporis:cu virum corpus perasit alteri stipponi. nque sterest , mirempora que sunt partes toti ' L D-- n5 sunt multa nisiAr mes sunt c5tinetis et oe iuetus ex eis plures Q unu e diminuit Sm si esset perfectu: sufficeret esse unu: sicut ei inudo et bG est causa esst multorum indiuidi ioru univis speciei. cq propter dimnutionem non suit natura contenta eue mus. Sensus est: corporaque sunt mullata :ideo sunt multa:*na sunt con ora que sunt par tes uniuersi.Et est attentione dignum: cum Muniu1 Rre species que non faciunt ad ornamentum vnnur ii a.de anima. Mandiuidua illarum non onmi tem pore conservabuntur: nem ita multiplicabuntur: veluti indimidua specierum lacientium ad decore uniuersi. At enim omnes vectes iacerem ad esu edomum uniuersivi mentiores putanta oporteret onmnium specimini individua quasi equalita mul imcari: cum melius sit bie unu indutiduuipscctu mmulta imperiecta: mundus eruperiectus et lantum
o .cinde lictis a sit quo individuum si um
9쪽
materia tamen varias in vortiones parma nudantibus dimensionibus caula est multudinis indiui duorum sub eadem specier non esset enim nisi unus mo: si tota materia q uiesceret sub anima bumanaque apta nata est stare iubilia: primo celi. 93.llion .
in etiam verum maiorem vel maiorem copiam im
vividuorum inscrre maiore, vel minorem persectio nem specieru3: quinimo persectio rei essentialis nobilet etiam attendi penes appropinquationem ad inmmu : sed penes distantia3 a no gradu posecti nis: gratio est: semper distantia a non gradu tanta est quantum est id quod distat: appropinquatio ad summu3 non: sed sorte per minus: sorte pra inatus sepe per equale est accessus ad summuM auarc cum inmmece mensiaretur distantia a non gradu: sed exitrinsece approximatio summo: concludendum est persectionem rei mendi penes distanuam o no gradu periectionis.
o est plures uno indiuiduo: siue illud Nium ponat finitum: fiue infinitu Contra. 3.pbysicoru, . infinitum babet rationes pariis:et unpersccii et contenti: bic Averrois asserit mundu3 babere ratione totiuo:et peremi et connntiis etiam β ponaturuinrinitus. CSol uno est: veterea secerunt mundii mii nitum et persectum: Aristotelea sentit mundu3 tumet perfectum: et ira sententia est Averrois in hoc ioco q) siue tuerit mundus postus sinuus siue uinnitua: fuit iudicatus persectus:=m tamen re veri tatem: c pugnantia sunt adstinuicem: inividua est insiturus et persecrusre ratio est: cum enim infiniuis atrauone niaterier et materia babeat rationem par ris: impetum e contenti ergo et infinitum mixus habebit rationem parus et contenti Q totius ς conitinentio.
t. perscctionem unitatem mundi po M, culiarem:que est vilitas aggregatio uio et ordinsat inducamur ad excitandum ingenia vestis Gnulle rationes. In primi sanundo multa deficium quibus ornari potestnmuniri possunt aluei mandiret sutura et putetita si psenua exurerent: mindiis persectior ess3l fitiari a iureiu3 porienta /fanda bominu3 scelera mundu3 imperiuere vident. ivr.CSolutio est. nimi physiceat. mundus dicitur perfectus: quia omnino nibit extra ipsum est: et nihil deficit mundo: quo miti eat ad persectione millessentialeyMon possunt iuri peripatetice pluteo esse mundi. futura et preterita fimodo esseni: mundu3 non redderem persectiorem essentialiter.etii super portenta nature et monstra et bominu vitia mundus potius exornant Q unperficiam r maximaliaq3niundo adest puli mirudo ob tantas rerum duuersitatemrmundus ergo persectus erit. Tum meorpus.Tum quia unus.Tu quia iubilo pla3oino reperitur. Terra et aqua continitans: ergo ela menta ergo celum elementis consima abis: lapsioeo .n .cduera terre et cocina aque sunt unani perficies:cu equaliter distenta citro modi ex eade pie ceniri.Sinua supra cocaua lune et coire .iems:cdcauu ignis c conmaerio: sic de aliis: δ α3 superes concaua lune et convexa igni. tium due: multe superficies timenstres mediate: puncta in rado linea taediari cernerentur. C Sinlutio est: duo indiui ubilia in eodi subiecio imedari impossibile est: in diuersis tamen subiectis id nomiconuenit:etita linea protracia a centro trisiens per superficiem conueram lotan et concauam locano stest una sed plures. CAmplius equalitas loci lora uariendenda est penes equalitatem drametrorum protrabibi Mim a centris locantis et locali ad conca uum linantis et iocan:et ratio est : corpus locis et co3pua locatum sunt consenuita:cum sint figurata conium ibus superii iebus et ad eosdem temulos tera murentur particule locali et locantis:m Aristotelea
asserebat in predicamento quantitatio: cum concauum locantis sit immediatum locato: erunt omnia linee ducte a centris locati et locantis ad concauum lorantis et convexum locati equales: daretur naum vacuum si concauum locantio a locato distaret: qutire erum locus et locasum equalia =m conmentanis miserii ues quasse contangunt. CEι insem ccorollarie primo locatum maiorari posse loco diniunuto: posito ς tota aqua in aerem conueriatur et cauum ignis aliqualiter murus reddatur:erit aer lose mal or Φ prius: concauum ignis et convexum ter re erunt lociis aeris minori prius erat locus eius: , concauum scilicci ignis et conuexumaque.CInse rosecundo unius iocari non egit nisi unum locu proprium:u locus fit stiperficies et non corpus locans: et si quis opinione nominalium asticemur puran a locum esse corpus:opus est ut lateatur unius locis infinita loca propria quorum tamen unus fit pars alterius : patet diuiso locante in paries proportiora leo minoribus terminans versus locauimrerit iram mundus unus unitate aggregationis et ordiniorcus ad Deum ceteraque in uniuerso existante sitim lur.e cc re persectiones unitate mundi dictas eciam.
elenieramai motus circularis sopier natura conceditura Senuitia autem Textuo Commenti. s.consistit in duabuapropositionibus:pruna est: omnia prisca corporar iraturaliter alma principio tirouidi intrinsecoadios de in . cum moueri nata sunt: unde naturalia corpora sic ducta per principium intrita secum extrans in eis quod dicitur natura sum quidem per se mobilia: magnitudmea autem nonnis per accideno. Ccotra: petis' degenerationeas.linea et simoii ies non sunt inlo . :Mq3m se: nem,m acciaens. CSolutiorarier, in inuni corporum non sunt in loco et non mouetur per accidens r iram quandoq3 possint esse ui loco et motueri per insessunt in loco et mouentur per accidem quia nuns per se.Uel dico τ puncta: linee et superancies sunt in loco per accidens et mouentur perinridense quatenus sum ternum corporum mni ratisum: τι vero matbemasica residerant rone non sint
10쪽
F.res niat Minatice ostendunt nianifeste no esset eun/dem locu3 qui est nostra institutociet qui iratura pret bitur: quemdmodu erum res motariaticas cogitatione abioluimiis a motu et qualitatibus sensi libus: itari lociam que illius natura non dedit: soluimamnando tribuimus:corpora enum matbematican5 sunt grauia et leuia et neutra :primo mei bapbriuce.a t. ideo illis ut nuthematica no concedirer locus naturalis: cuius officium est coilnere et conseruare. Et non potest esse aliquis motus naturalis nisi ope nature qua subicitur naturani3 monai. Contra: bo ma coseaara in Ubera aeris relicta sue nature naturaliter tendet deorsum:cuius tame descensus mate istum: rrano est principium passivu intrinsecum. Solutio
est:alia volunt grauitate absq3fauore materie et forme substantialis satissacere ad descensu naturalevet m ipsos si esset unum copositum ex materia et gra/vitate tantum:illud deorsum naturare moueret: decres sio no satisfacii: mgrauius aut est forma lub stantialis gyauis:aut qualitas necessario insecuens forma iubilaualem: quare dicendum est accidentiano posse inueniri naturaliter loquedo fine subiectorsu aturaliter aut si accideria sint absq3 iubilatia:se/parans accidetia a substanaeas facit operationes: quas substitia secisset sublato miraculo. α' propositio est.ois motus fini locum aut est rectus aut circularia aut mixtus:rectus et circularis sunt simplices: eo qrtiunt ρm simplicia et uniformia spatia: rectu. Let circulare: quop viruq3 virum est et continuu:circulare in magis: quare et motus circularis recto simplicior emuius moius sumit m spanu partim rectu3:et par or tim obliquint tus rectus est Q est a medio aut ad mediu: circularis circa mediu: motus rectus sursu3ς est a medio: rectus deorsu3 ad mediu . Humplici .i.de corporib'smpli/cibus et accidcubuo eo*:neq3 est verit 3 corpora simplicia facere ad esse in udi:atalia: κblantas ad bene esse im:vt sentit sanci' Ebomas.Tum qr elementamdinant in mala. Tu3 m elemeta a nullo intelligerentur:cunoesicibo aquolatu intelligunt. Tu mrueret ordo intelligentia; sublato intellectu bilina m. Quare im stimo iid simplicia solu3r vep et mixtari facere adesse uniuerit. M amesse.n. corporis celestis sensibile est p sea. manifestu est r se: nd d n. probari celM G:cu sit ps subiectiva subiecit:et artifex non triat pidie Handi suu subiectu ee.r .de aia. 27. Wblomsino catbegorico nec apori nec a posteriori mstillogismo brpotetico a posteriori non inconuenit artificem probare et subiectuna esse e partes subie/cnuas esset unde manifestu3 est per se sit omnia coripora naturalia mouent fila locu perprincipi u e stens in eis O dicit natura et ista corpora diculis naturalia per ipsum principi ut et boc tundatum est sup c scilicet sir natura3 esse in rebus natibus est ma/nis stu3p inmotus.n .sblu3 est natis alicui si ei inest C principiu intrinsecu existens in eis:et b3 est ci aguerrois scribit. . celi. ro. motus circularis ignis' non est violetus: nec est naturalis igni: qr ignis ndi mouel illo motu a principio existente in eo: ergo die A in stinctio de motu naturalia ita propria et a na coindlausiacit comentatori.
ira Digressio bec Averrois trah. . in 111 ad declares motisceli esse ab intelligentia n5 obstante ς itelligetia nofit consistens per naniri et no sit educta de poteria celli: et . pot esse diuersitas motuu et mobiliu3 a formaind educta et iid causata a corpore: unde motus celi ni solu3 naturalis e a principio materiab:sed et a formalli.8. ysico*.27.est motus celi naturalis et per ani mam et per corpus:et. 8.mcibapbrsice.7.intelligemna naturaliter mouet: verum est * principia inmnseca celi et sublunariu corporum sunt dicta pin prius et
posterius et equi uoce equivocalione tamen analogii companente.I.metba Fuce. I 6.et primo eiusde .rr.
dicebat ramentator: celum babet naturam sibi pro priam aliam ab ea que est generabilium.Semper ergo negabatur celi13 componi ex materia in potentiae forma educta:siue motus celi esset naturaus a pri/cipio materiali tantum:siue a materiali et formati aetquiadmodum formis educiis babentibus formas
oppositas constituuntur corpora grauia et leuia:mmtum rectum sbi determinantia rita intelligentiis celestibus constiniunt corpora celestia: nec grauia nec leuia: motum circularem sibi determinantia:compo sita ex materia in actu et in ligentia. CContra: cu3 oporteat celum babere virtutem cognoscinuam motius particularis quo mouetur:et illa non sit intelligotiaque particularia non comprehendit: babebit ce/lum animam sensinuam a celo causatam. Soluuo est: intelligentia mouens propter finem satis ἐν cognoscat finem principalem propter quem mouet: fi nis auiri secundarius: motus scilicet celi: generatio et interitus borum inseriorum corporum naturaliteret necessario sequuntur cognitionem finis primaru . Criurius non uidentur intelligentis disserre:cum figurem celos eadem figura.Et moueant eode3 motu. Et locemur corpora celestia eodem loco: quia centro. QSolutio est:figura celoru3 diuersificatur: si naturaliter sumatur:matbematice sumpta eiusdem est rationis in omnibus.ltem motus valde fimiles inueniuntur in animalibus diuersarum naturarii.Ite rum ad diuersitatem substantialem celorum sumtit m ceu recedant a centro: unum tamen ad malor distantiam altero. CAmplius:cum intelligentia non . t . fit intrinseca celo:sed extra.z.celi primo: et pruno crupitulo de substantia orbis: motus celi non erit naturalis ab intelligentia:et cum celum sit in loco per acicidens. q. pbysicorum .4s.erit et mobile per accidistantum.CSolutio est: intelligenita est intrinsecace solis io et erit verissimus actus: quia causat η sum in sonere cause formalis dicitur tamen sepenumero emtrinseca:quia non est educta et causata a celo: non pugnam enim iste propositiones ad invice antelligotia est separata a celo. Tlo est actus ceti. est citra cellum .Est coniuncta celo.Est actus celi. Est in celo. Preterea stant ista simul: celum est in loco per ac cidens et mouetur per statundus autem mouetur per partem et non per accidens 4. physicorum . .
. de que indigem motu propter persectiones e M acquirendam sum in loco per se:que indigent mo tu propter persectionem conseruandam: et fi in ea citur ea se: sum tamen in loco per accidens. qum reieci ei iuves verborum Averrois talia