장음표시 사용
11쪽
quid capere, sed in hac qualicumque legentium frequentia tueri se posse, videatur. ' vero Te, Praestantissime Fonteini, libello
patronum assuma, rationes mihi fuerunt, quarum vel numerum vel momentum nemo quisquam reprehendat. Primum, pietas erga e mea, tuaque erga
me benivolentia quae a communi Literarum studio prosectae, consuetudinem inter nos conciliarunt eam, quae multos de his Literis privatim tulit sermo, ne mihi jucundissimos fructuosissimos, ut eorum publieum prodere documentum ipsa me pietas jubeat. Accedit singularis quaedam tua erga hunc libellum voluntas, cujus ut ante instituendi, ita nunc instaurandi, sitas, hortator mihi fuisti praecipuus. Iam si nullae essent internos tantae necessitudines, satis tamen apud me valere debebat summa illa doctrinae tuae ia quam quidem Tu quo minus ad scribendum, eo magis adjudicandum convertis. Quamquam sint tuae, ut in lango usu accuratissimaque Veterum lassione. Animadversiones plurimae plane egregWe ct est Theophrasteus Characterum libellus auctus a Te ac mirifice expolitus qui studii tui fruinis ne intercidant Tu providebis, si quid apud evelliterarum commodum vel nostrae preces valenti
Sed prout ille philosophiae parens Socrates ingenio quamvis acerrimo nil ipse pariebat, sed aliorum parturientibus ingeniis obstetricis officium adhibens eo. rum laetus dijudicabat, jucundaque illa ironiae se. stivitate repraerensionem imperans plurimos errore Σ
12쪽
opinionis vanitate liberabat, ct in rectam veri bonique vis revocatat; ita Tu, Praessantissime Fonteini, Ibidium tenmissanini ingemum cultissimum in legendo S iudicando, non in scribendo,
collocas, cillam Judicii severitatem humanitate temperans plurimis nostrorum hominum S profuisti &prodes quorum nemo est, paulo quidem prudentior ac modestior, quin scriptum editurus, sive illud ad Antiquas sive ad Patrias Literas, sive ad solutam si' ad ligatam referatur orationem nemo igitur est, quin tuum expetat judicium, d cum accedat ad erat ad judicem, a quo tam sit Nobari honorificum, quam reprehendi salutare , tum discedis Te, u se ga admoniti e doctiorem melioremque discedere sentiat. Quare tua, Praessantissime Fonteini jam si inenarii senectus est illa
quidem omnibus admirationi, es jure beata praedi tur, ut corprie animoque vigem, morum facit, tale consans, ostrinarum studiis exhilarata, summorum hominum familiaritate florens quae quamquam magna sunt mirabilia, haud scio an majus etiam sit illud tuum bonum, cujus fructus in via, sum emuit Mihi certe in e intuenti, nescio quomodo, semper occurrit illud L. Crassi dictum, qui senis beatitatem in dando consilio posuit, ut suo jure dicere senex idem possit, quod apud Ennium
dieat pythius Apollo se se eum, δε Abi,
13쪽
Dinitro, ut ne res temere tractent turbidas.
Pin hanc in rem dicere, quamquam multa de verissima dicere possim cum tua gravitas, tum meus me prohibet pudor. Illud unum intelisio vesci, me non sine ratione facere, ut libellum Criticum ei viro inscribam, cujus iumma domana ct diutuma vita in judicio de his Literis, id est in Critico midio consum in 1. Nunc intermissae instaurataeque scriptionis causiam accipe. Igitur Bibliothecae Criticae scribendae primum snius, ut nini, mihi erat Schullensius noster: qui partes tuebatur Orientalium Literarum, Censuraque in eo genere conscripsit eas, quae in tribus prioribus primi voluminis partibus exstant. Sed Sehullensi in Lugdunobatavam delato Academiam, Literae nimbrum ori tules in hae Bibliotheca conticuerunt, solae iam relictae sunt Graecae Latinaeque quamn tanta erat materia, ut laber ei deesse videretur. Hoe mihi loe non praetereundi sunt viri, qui in partem operis accesserunt remus est Rullescenius meus idem it, uus, qui, ut Homerice dicam, in literat4 tate nobis est, Ille igitur duas contulit Censuras, alteram mmentarii de Palae,ira Neapolitana ab Ignarra scripti, alte
14쪽
Ommnis de fabrorum paucitate tum erat limendum, si Tοιο δέ Ἀ- συμψ- - 'Mma Nar an tu vacabat locus, cui ego explendo vix samerem.
figitur, inquis, tantusne is labor est per totum annum scribere unum si tum quales&-uosquo annis. multo majores illos, multi Ephemeridis, Scriptores edunt Scio de risui, minant me Forseteini, nec invideo, miror mam illam scribendi lae litatem Mihi quidem in hae ingenii tarditate ad sembendum tempores cogitatione opus est: --
τω- ώπων. λλὰ τεμ αμι mae Adde hue vitam omcupatam docendi munere quod, si ad prosemis di centium administrandum est, plus temporis requirit quam Vulgo putatur, ει, cum quotidiano instituendi opere, stem necessitatem librorum conscribendorum
adfert. Nam, ut antea in tradenda Philo' libellos confeci de Logica, Metaphysica, in .storia Philosophiae, quorum ille editus est: ita nuper, ad Literas docendas traductus, in similem
hecessitatem inductus sum, meditorque cum maxime duos libellos de Histmd, adterim de Universass, alterum de Literaria. Nam quid de Plutarcho dieam, qui vetus est nomen quod vix diutius deberi po videatur, cujusque edendi specimen hac ipsa Bibll
thecae parte prodendum duxi. Haec eo pertinent, non
15쪽
vrtarum ut opem meam qualemcumque illam ambitiosi lactem, sed ue ibi, Praestantissime Fonteim, cui emma mea probari alis, temporis mei intermissaeque i riptionis rationes probem.
Alia dissiculta' exstitit excipia huj*s Bibliothecae forma 4 desigimi e c enim ita inititueram, ut
neo imis Critis Animadversione contineret, veluti sullaneae illae observatio es Belgicae nec ut suam novitatem haberet, Veluti complures nostra aetate Eph merides, in quibus de libris quibusque recentissimis referturi quorum generum illud solidum S austerum, non satis valet ad excitanda tenendaquei minum studia; hoc jucundum quidem, sed lave, haud fere alium fert fructum, nisi eum, qui cum ipsa novi tate pe t. Igitur inter utrumque genus medium quoddam tenere studui; ut ab illo doctinae diligemtiam, ab hoc novitatis gratiam, assumerem. Quantum consecutus sim, alii Judicent: ego certe Thucydi. deum illud mihi proposui, liceat enim parva magnis
conferre, ut non tam δε-σμα εἰς τὸ παράν, quam me -- conficerem. Ceterum, novitate, qua legentibus voluptatem
quaerebam mihi ipse molestas inveni. Quid aliis aecidere Meat, nescio. Ego novissimos quosque in hoc genere libros legere M ad certum quasi iraestitutum censurae tempus legere, coactus, incredibile in quantum saepe aqdii devoraverim. Ita enim serea habet, ut vel optimum librum quovis tempore uere, nee libeat, nec placeat: nedum minus bonos,
16쪽
quomis est major multitudo, vos ne attingeremusq-m, nisi censoria provincia necessitatem impon leti Huc illud etiam injucundum accedebat, quod Critica, ad certum librum adstrim, nec campuma periebat ubi liberius excurreret, nec locos satis fre- quentes ubi alias Animadvessiones expromeret. Quare, ut huic incommodo occurratur, ab ista novitatis lege iquantum remittemus, ac subinde, Te quidem, praestantissime Fonticini, approbame, interponemus cum criticas Diatribas in Veteres Auctores, tum ineditas eorumdem particulas, Obiesvationes, Emendationes, aliasque hujus generis scriptiones veluti trunc adjecimus Specimen Plutarcheum, Mimia. νersiones Iulianeas.
Iam quid de inyidia censorii muneris dicam 'quae
sane labri, Pecutari quodam fato, ab omnibus venit
Scriptoribus, tum ab iis quos censet, tum quo prae terit. Et hos quidem ego rogatos Velim, ne scripta sita per contemtum aut neglectum a me praeterita pu-sent, sed sinant apud me valere rationes eas, quas modo dixi: cogitentque, ne omnia ad meam notitiam pervenire, nec me omnia legere posse, quae ad noti. tiam meam veniant, nec denique lecta omnia me
ψjudicare posse. Illorum, qui censentur, dissiciliu
ςtiam est negotium. Ut enim Scriptor quisque scriptum suum, ut partum pater, dissigit ac pulchrum putat, ita laudes, ut debitas Verasque, nulla magnopere inolentia, reprehensionem, ut istam immeritamque, odio accipiti Unde fit, ut, quum nulla sit lau-
17쪽
ta gratis quae reprehensionis invidis rex ercti,
Censori rationibus subductis sinum semper maneae invidiae. Contra quam si Sipse Censes ammomta ac munito, & Censuram suam probet aliis iisque do, tis imis viris; ego tamen, nescio quomodo, ut mi profecisse putem, nisi judicium meum huicim homini, de quo judicaverim, Nobem. Ita Socrates in convin rendo adversario, magis unius adverserit, quam multorum testium, assensum sibi quaerebat. Quod cum praestare Censes hon possit, illud certe praestare
potestis debet, ut suum ipse sibi judicium probet. Atqui hoc ipsum audienti facile videtur, experienti
difficillimum reperitur. Me quidem duo semper serti . puli sollicitant quorum alter ad Scriptorem, de quoi audicatur, alter ad Censurae dissicultatem, refertur. Uterque cuiusniodi sit, Praestantissime Fonteini, op rae pretiis est cognoscere. Et primum de Censurae dissicultate, quidque hoc sit ensere, quamque Vim habeat, videamus. Nimirum, nomen ductum est ab more Romano, quo est. sor cives, suis quemque facultatibus, suis bene secus. ve sams, in certam assem redigebat Ergo librum censere est, eum laudibus vitiisque suis aestimare suo loco, tamquam asse, ponere. Hoc jam ipsa professione, nescio quam, habet arrogantiam: te unum e multis surgere non modo ad dicendum, sed ad ce sendum Cedo vero etiam rem, quam censeas' licet haec ejusmodi est, quae ne cadat quiadem sub eam Censuram,suam Volumus, quamque ipsa nominis vis ac ratio
18쪽
ratio postillat. Neque erum ingeniorum, proin eo portam, certam mensurae significationem nobis dedit Natura nec doctrinam licet aestimare aut libra ut gravitatem ponderis, aut thermometro ut gradum eatoris. Nunc bita puri est libri descriptione ejusdem cum similibus libris comparatione, frequenti speciminum commemoratione . modo probatione, modo laudatione, modo reprehensione, omni explicandi via ratione, omni mentis in omnes partes agitatione conversione ut vel aliquatenus si bri pretium laudisque gradum intelligat legens, ac saepe ne intelligat quidem, nisi ipse harum rerum peritiam usumque ad Censurae laesionem adtulerit. Alter scrupulus, Praestantissime Fonteini, reserebatur ad ipsum Scriptorem, de quo judicatur Nam in omni Scriptore duae stat quasi peti ae altera Scipioris , altera omnis quae personae nisi probe diseemantur ac diuinguantur, male in alterutram paritem, leniorem severioremve judicabitur. Ergo perperam faciunt, qui Scriptorem quaerunt ubi non nisi hominem quaerere debebant S contra Hoc obscu- 'rius sorte dictum exemplo explanetur. Meminimus, praestantissime tatelai, nos saepivis audire ex hominibus peregre venientibus, cum dicerent se apud virum doctum fuisse, sed eum nil locutum quod celeis brata ipsius doctrina dignum esset. Nimis quidem illi cupide se imperite: Scriptorem quaerebant, ubi homo quaerendus erat quasi vero e doctorum virorumore perenne doctrinae flumen manare debeat. 4nmo, quo
19쪽
zum plus doctrinae expromunt scribentes, eo minua
expromunt otiantes licetque iis ad eam se remittetuquietem laxationemque, ut infra communium etiam hominum captum sapere videantur: quale illud est Scipionis ac Laelii, qui rusticantea mirabiliter repuera .cebant.
Neque vero minus peccant qui hominem quaerunt tibi Scriptor quaerendus erat. uod est vitium Cens rum, qui in audicio delibro non unice librum ipsum, sed eiusdem Scriptoris famam, alias striptiones, reliquam vitam, sperunt, eiusque invidia aut benivolentia d cuntur. Quo in genere si in mitiorem partem peccatur, nec peculiari erga hominem benivol tia, sed cogita tione communis est, imbecillitatis humanae hic est unicus locus, ubi Cen*ri erranti velim ignosci s inta, nbsci possit ei, qui semel tam grave munus stas perit. Mihi quidem, quotiescumque Scriptorem
prehendo, in mentem 'enire solet, eum, quamquam malam Scriptorem, fortasse non malum hominem esseaeaque cogitatio reprehensioni veluti manum injicit, eiusque iter retardata x qua dubitatione ita me ipse ad judicii integritatem revoco, ut cogitem quid ego mihi muneris sumserim in censendo, quid sibi Scriptor inseribendo. Atqui censeris est vere accurateque dicare Scriptoris autem est ita scribere, ut, prae- Uare secum agi putet, si vere accurateque judicatur: in animum inducat suum, se non ib. aut paucis
iisque imperitis scribere, sed oninibus prudentibus Squi nunc sunt qui postea erunt, in eorumque se
20쪽
quasi consessu & judicio caussam dicere. Qui mus
fucit, ut egregio Longini dicto utar, -- πικτὸν αλα, indecore 6 coram omni praesente futura aetate inamque ipse nulla hominum revere tia utatur, insque postulat, ut erga ipsum reverenter, molirus quam verius, agatur. Qui in publicum prodeunt, vestitum simuis decorum , certe tempori locoque convenientem, nec quid ineptiaria offens-onisque habentem: S qui publice loquuntur, operam dant, ut nil aut ineptum aut aliorum cogniti me insed num afferant. Ergo qua hi verecundia ut tui erga paucos praesentes, hac scribens non utatur ria omnes' praesentis futurae aedatis hominesqImmo vero utetur, eo magis quidem, quo minusquam aliis stribenti ignosti potest tenta quando
scribimus, tum in uno argumento cogitationem omnem collocamus, tum maxime vigemus Sisigilamus: estque, certe debet esse, status scribentis is, in quo
maxime valet homo, ubi se apse vincit, ubi, quod Graeci dicunt, ἐαυτῶ --Gn. tqui, si, ut hoc utar, judicium de mentis sanitate nobis subeundum esset, certe illud eo tempore potissimum subire velimus, quo potissimum vigemus ac Valemus. Iam qui illo tempore , quo maxime vigere ac valere debebat, ineptus fuerit, nae is aliis sapere temporibus e
Ceterum, si Censor, quam legem in Scriptores, eandem in se ipse statuit si haec etiam ei nova aecedit dissicultas ad alias, cum quas dixi multas, tum