장음표시 사용
521쪽
Puer in primo instanti usus rationis, aut it stificatur, aut peccat mortaliter: Ergo non potest in eo instanti, vel immediate post, x periri in ipso pecc tum veniale cum solo orbginali. Consequentia patet, nam si iustifice-tilr, consequetur per gratiam remissionem peccati original is; si vero peccet mortaliter, peccatum veniale quod postea commitet, non erit contilia et sim cum solo originali. Ante- Cedens vero sic probatur : Puer in primo instanti usis rationis, tenetur ine Vcusabiliter se conuertere in D una, vel explicite,vel saltem
.implicite: si adimpleat hoc praeceptum , eo ipso in eodem instanti a peccato originali mundatur per gratiam iustificantem, quae ipsi
a Deo infunditur; quia amor Dei su per omnia non est compossibilis cum hac culpa , sis Cut neque cum alia mortali: si vero illud non impleat, peccat mortaliter peccato omissi nis: Ergo puer in primo instanti usus rati nis, aut iustificatu aut mortaliter peccat. Dices primo, hanc rationem D. Thomae falsum supponere , nempe dari praeceptum naturale se conuel tendi in Deum in primo instanti morali usus rationis ; non enim verisimile est, nec suauitati diuinae prou dentiae conueniens, quod Deus statim in ipsa primavi lilia rationis hominem urgeat & quasi opprimat praecepto tunc primum explendo. Vel natale praeceptum de facto dari, &non esse a D. Thoma gratis excogitatum, multipliciter potest ostendi. Primo quia itatim atque lex aliqua alicui susscienter promul'ata est, tenetur eam acceptare , & illi se sib jcere: v. g. ciun primo proponitur ali- Tom. m. Y cui
522쪽
so frenassi, V cui lex euan elica, ipseque veritatem talis Iegis sui cienter agnoscit, tenetur amplecti iulam, & proponere vivere secundum ipsam, saltem in communi, & nisi ita faciat, mortalia ter peccat, ut satis communiter docent The logi in tractatu de legibus: Sed homini in primo instanti morali usus rationis,per dictamen syndere sis, & lumen naturale rationis, in rimatura Deo lex naturalis, dictans bonum honestum esse sequendum , & praeferendum utili ac delectabili : Vnde S S. Patres , Praesertim Cyrillus , illud Ioan. I. Illuminat om
nem hominem venientem in hunc mundum,
intelligunt de illuminatione in primo instar ti usus rarionis; in qlio homo dicitur,tunc in mundum venire , quia tunc primo incipit viuere ut homo r Ergo in eo instanti tenetur homo tali lesi se subi jcere, & deliberare s qui bonum nonelium & rationi con sonum, quod cit virtualiter& implicite in Deum se conuertere; clim in amore boni honesti, Deus ut huius boni author dc finis , virtualiter &implicite contineatur . Secundo, homo in illo primo instanti limgreditur moraliter in mundum, & viam vitae rationalis & humanae incipit ; unde sciit ible qui incipit aliquod longum iter , ex dictamine rectar rationis & prudentiae, tenetur inuetio illius aliquem terminum sibi praestituere: ita & homo in primo illo itastanti debet cer- eam operandi regulam , certumque. & fixum scopum , quo suas operationes dirigat, sibi
Proponere , nempe honeste , & consormiter ad dictamen rectae rationis vivere s alias ma-asimo errandi in de siti vitae periculo se ex-
523쪽
Depereatis orponet, cum parmis error in principio sit maximus in fine . Tertio, Angelus ad strictus fuit praecepto diligendi Deum, &conuertendi se in illum; in primo instanti suae libertatis, quod fuit si l cundum sitae creationis, & correspondet primo nostro instant i morali: Ergo etiam nosi tenemur in hoc nostro instanti, timilem di lectionem elicere , & in Deum nos conliertere, eo modo quo in illa aetate sumus capaces, id est explicite vel implieite, secundum illuminationem quae tunc nobis datur a Deo, utpo-xe eum eadem ratio utrobiqtie militet, nempe quod omnis creatura rationalis, ubi plene exercet dominium suae voluntatis, & agit ut omnino libera, tenetur se sitio Creawri submittere , & primum amorem, veIuti primum voluntatis studium, illi consecrare. Et sane rationi valde consentaneum videtur, Ut Deus talis creaturae auuior, pro creationis beneficio exigat ab illa ex tunc huiusmodi pensionem, atque primitias libertatis a se creatae, si-hi consecrari expostulet , sicut olim in legemosaica praecipiebat sibi offerri omnia prim genita animalium , & omnium primitias frib-
Demum omnia alia tempora pro impleti ne praecepti dilectionis Dei ab Aduersarijs assignata , non sunt ita apta & conuenientia, sicut primum illud inflans morale usus rationis, quod assignatur a D. Thoma , ut patebit
ea referendo ex Tamburino lib. 2. in Decal. cap. 3. g. v. Vbi decem Theologorum sententias recenset, his verbis: Trim m temptar θυο . aliqVi signanς, es in ilum Uus rationis : β-
524쪽
ses Tractatus V eundum, sinis vitae : tertium, tota vita ι narte seminate sumpta, ως fallem femel in ea ametur Deus, quartum, Omnes dies disiui , in quibus debemus Deo specialiteraevarare: quitatum , rempus in quo adultus suscipit baptismum se νμm, tempus qus q is fuscipit Eucharisiatur siptim*m , quan ἀο forte omitur marrarium:
octauum, quando magnum ἁ Deo accipis beneficium '. no um, quando aurisis aliquem contra Deum blasphemantem et decimum, quando gravi meteris t entatione, praesertim odii Dei, cum periculo consensus , ns ad Deum per amorem e csnuertas Patet inquam onan a illa tempora non esse ita apta conuenientia ad implendum praeceptum di lectionis,sicut initium Vsus rationis. Quod enim dicitur de instanti mortis i communiter reprobatur ; quia cui a praeceptum di lectioniς Dei traditum sit ad
rectam vitae humanae institutionem, per rela ticnem operationum nostrarum in Deum, tanquam in ultimum finem , re ad conciliandam, conseruaniamque amicitiam cum it Io, rationi dissonat ut in solo vitae exitu obliget, totumque vitae spatium extra taletna obliga tionem fit Unde Dominicus Soto lib. C. de iustitia de ime qti mari. 1o- loquens de hac sententia sic ait : Si dixeiae fatis esse semet in
μit Naulus , sinis nam sinii praecepti es cha ritas ridiculum esset dicere , quod liceat
transigere totam vitam, antequam nos obliter
Similiter alia sententia , quae totum vitae
525쪽
De peccetiis . scytempus indeterminate assignat, communiter rei jcitur, eo quod cuilibet praecepto determinato, certum & determinatum tempus in quo
obliget assignari debeat; unde hic modus dicendi dissicultatem non soluit, sed dissimulat.
Α liae etiam sententiae , excepta Vltima , omni probabilitate carent, cum elicere actus charitatis , temporibus ab illis Atillioribus designatis c puta diebus festiuis, tam debet suscipi baptismiis, vel Eucharistia, vel dum instat
tempus martyrij, aut magnum aliquod beneficium a Deo recipitur non sit praeceptum, sed duntaxat consilium .
Solum potest esse dissicultas circa v limam
sententiam , quam docet Tnomas Sanchea lib. 2. summae cap. 3 s. ubi reiectis aliis dicendi imodis,docet praeceptum charitatis timc stolum obligare, clim graues odii Dei tentationes
instant, & periculum illis succumbendi adest,
nisi tentatus actum amoris Dei eliciat. Sed hunc etiam dicendi modum insim cientem esse demonstrant Carmelitae Salmanticenses dis 2 o. dubio r. nulla. Primo quia obligat oad actum, quae est praecise ratione tentationis casu occurrentis & vigentis , non est obligatio per se , sed per accidens ; sicut per accidens & non per se est, quod talis tentatio tunc occurrerit, & alia via sit perari non pose sit: tempus alitem quod si saeriiniis non est illud in quo praeceptum dilectionis Dei urgeat per accidens, sed in quo obliget per se, quia certum est assignandum esse aliquod tempus huius per se obligationis. Secundo, quia talis ob l igditio debet esse communis omnibus adultis, α onines illos constringere, sicut ipsium V a Praem
526쪽
sio Tractatus V. rascrptum commune est, & omnibus imponitur: Sed illa occasio iii qua urgent graue; odij Dei tentationes, & periculum i It is su -..cumbendi, non est communis omnibus adii hiis ; plurimi enim fiunt qui toto tempore vi- . tar, nul lis huius aindi tentat lonibuς vexant ur:
non igitur hac via assignatur sufficiem templis Praedici ae obligationi Ex his intel liges , D Thomam non ad inuenisse aut excogitasse nouunt praeceptum, dum puerum peruenientem ad Vsunt rationi; asse-δ. ruit teneri ad se conuertendum in Deum, sed solium determinas. & declarasse tempus quo primum & antiquissimum omnium mandat rum , scilicet chai ita lix, obligare incipit, nempe primum instans morale usi s. rationis. Nec obstat, si huius aetatis. limbecillitate alleges , quae non videt in at tabem obligationem subeundam idonea : nam facilius: est puero talem conuern nem seu dilectionem in illo instanti elicere, qu ando nil l uadest' indisepositio , ex a Liqua peccato personali relicta, quam eo;transcio, ubi talis in fispositio posse: Voluntatem, retardare . Vndo sualitus egi flavidetur diuitia prouidentia, restringe da taete praeceptum ad privunni stans , quam stulterius illud distulisset. o Addo quod puer ad annos discretionis per
ueniens, non tenetur se conuertere in Deum,
nisi iuxta illuminationea, & notitiam de Deo quae tunc i psi communicatur ; ita ut si notitiae Dei fuerit explicita, ad amorem emplicitum si implicita, ad implicitum tantum teneatur; id est ad amorem boni honesti, in quo Deus ut huius boni author & finis, virtualiter ω iij Plicite continetur . . D,
527쪽
De pecEat . s I rDices secundo Puer prius peruenit adusiim imperfectum rationis quam ad plenum& persectiim;ratio enim in homine no incipit omnino subito, sed successitie & paniatilii ligamina eius tol luntur, per organorum depurationem , humorumque exsiccationem : E
go cum imperfecta deliberatio sufficiat ad peccandum venia liter , ut patet in motib concupi urent lar primo secundis, puer ante in stans morale visiis rationis , in quo habet plenum & perfectum discursuin , seli rationis delibertatis ustim, poterat peccare venialiter per aliquo; motus indeliberatos , stibindeque Peccatum veniale cum Eri originali existere. Respondeo , dato Antecedenti, negando consequentiam , ad cuius probationem dico
cum Caietano hic qu. 39. art. 6 quod licet a d peccandum venio liter minkr libertatis fi meiat tu exercirio, quam ad mortale, qMiμ μ Τ;
deliberatioue peccatur venialiter ,. rastra xamem
fusci; in facultate quia non peccatur enialiter a quo libera facultates dominandi s per singulos mρ us; quae' facultas a que plenae t bertate non est Vnde cum puer ante primum instans. morale usus rationis careat tali facultare, etsi sorte aliquem usum imperfectum Iibertatiς habere possit , tamen tunc incapax est peccandi venialiter. Dices tertio : Cum primum instans in quo Puer, in sententia Din Thomae , tenetur se comuertere ad Devia , non sit mathematicum, &omnino indivisibile, sea morale claudens in se aliquod temporis spatium potest in eo as signari tempus sufficiens, in quo puer peccet vinialiter,eti in cum Planaaduertegatia, ante-
528쪽
s Iz Tractati s V quam impleat tale praeceptum: Ergo pol vit pectaatum veniale reperiri cum solo oriet,
Bespondeo negando Antecedens, licet enim tale instans non sit physicum, sed morole, & aliquod temporis spatium in se inclu- dat; ctim tamen in illo Deus speciali dictam i ne, in intellecta pueri causato , obligationem
adimplendi tale praecepitim illi intimet, eumqtie per talem cognitionem urgeat ad deliberandum de seipso, in ordine ad debitum fi- . nem , si data opera puer tunc ad aliud cogitandum vel operandum sic diuertat mortaliter peccat, sub i nde lxie peccatum originale non reperitur tunc invio cum solo veniali. Dices quarto: Etsi puer in instanti morali usus rationis adimpleat supra di clum praeceptum , & seipstim ordinet ad bonum hon itum, non tamen propterea iustificatur , deati peccato originali mundatur: Ergo ruit praecipuum fundamentum cui ratio D. Thomae innititur. Consequentia patet ex supra dictis, 7 Antecedens vero Probatur ex eo quod ad it stificationem requsi itur cognitio mysteriorum
fidei, saltem mysterii Trinitatis, & Incarnationis, ut docent Thcologi in tractatu de is
nificatione, & de iide : Ergo etsi puer in M,
mo instanti usus rationis, in bonum explicite se conuertat, im licite in Delmi ut talis boni authorem & sinem, non tamen propte rea iustificatur , nec a peccato originali mum
Respondeo negando Anecedens, & ad eius probationem dico, quod sit Deus sua infinita miseri zordia & proludentia conserat - puero
529쪽
. De peccatis . 73 puero perirententi ad ustim rationis, auxilium Cilicax quo se conuertat in bonum honestum explicite, & implicite in Deum, ut talis bonia iit horem & finem, consequenter ad hanc misericordiain & prouidentiam Oecialem, vel illum immediate per seipsum illuminabit de praedictis nax sterijs, vel aliquem praedicatorem ad eum diriget', qui ipsum de illis instruat. Ita in Thomas qu. 14. de Verit. artar I . ad i. ubi ait quod si aliquis nutritus in sylvis, vel apud barbaras gentes, ubi nihil de
nostra fide audiuit , ductum na:uralis rationis sequeretur tu appetitu boni o fuga mali, certi me tenendum es , quod ei Derax diei per internam inspirationem reuelaret e quae funν ad credendum necessaria , γel aliquem praedia eatorem ad eum disteret , sic rei misit Petrum ad Cornelium Actorum . .io. Sed ae hoc iusius