장음표시 사용
361쪽
sed scholasticus quoque nihil prςter nomen sine re obtineat. Primum semper est, ut quis sese ab iis redimat, . tunc iunioribus concessum est otiari, &quandoq, per omnem vitam sine omni scientia permanere. Quid igitur mirum, si tanta doctorum Virorum in 'iopia sit λ Nemo nascitur artifex, nec est, quod in coelum si ispiciamus expectemusq; Christum nos omnia: per spiritum tuum uno momento docturum. MinimEὶ gentium. Studium, diligentia, & labor nobis eruditionem parere debent, Dei taman accedente gratia. Hoc verum medium est, per quod Deus scientiam larpitur. Qui igitur nunc temporis potest, & penes que facultas est, nec tamen omnem adhibet diligentiam, ivt reformentur studia & iuuentus ad ea assue fiat, quatum quidem in ipso est, ii coram Deo reus agetur om-' nium eorum qui propter eiusmodi desectum impediti, sunt. Istud unum est. Secundo rei siunt talis interitionis animarum omnes ii, qui in Ecclesia sunt, & Ecclesiae fructibus aluntur, cum non solum ingenio & natura, veruetiam singulari, gratia ad bonas literas praediti sint, tamen malunt in υ peccatis & otio vitam transgere, si moribus & literis bonis imbui, malunt equos & canes tractare, si libros, malunt mundo, et Ecclesiae seruire, at interim nutriri 34 volunt Ecclesiae bonis, &c. Hi omnes rei sunt perditionis tot animarum. Quocirca Ezechiel aeternu promittit supplicium illis, qui lac & lanam ab ossibus capiunt, oves vero famelicas relinquunt.
Munus & status noster scientiam & eruditionem po3οσΠ- η y Rulat. Non enim ut otium agamus in Ecclesiam vocari
sumus, sed ut fructum asseramus inquit Christus. Nec in solis caeremoniis acta transacta omnia, sed ut populo docti ina & admonitionibus praesimus. Cuius rei ΣΝρ indicia in sacris literis varia habemus. In lege Moysi gestabat silminus Pont.in suis vestimentis & in pectore duodecim lapides pretiosos, quibus insculpta eranet.
nomina duodecim tribuum Israelitici populi, quo si
362쪽
gniscabatur, quod sacerdos uniuersam populi multitudinem animi complecti,& semper ob oculos habere . deberet, Omniq; tepore pro ea cura gerere. In rationa- Itidem. ii, quod etiam ex ornamentis sacerdotalibus unum erat scriptum erat: Doctrina & veritas.ad indicandum quod facerdos non ignorare deberet veritate verbi diuini. Deorsum ad pedes tunicae sacerdotalis aurea tintinnabula & mala punica appensa erant, ad Ostenden- Idum . quod sacerdos sono praedicationis & odore boni vestimenti in Ecelesia versari deberet.
In arca Dei semper erant duo vectes, quibus porta- Exo. 37. batur, ne si quado mouenda erat,immittere tum demunecesse esset, ad innuedum videlicet, quod sacerdotes, qui arcam Christum, in mundum portare debent, parati esse cogantur perpetuo, ut unicuique,qui modo petit, suae fidei rationem reddat, sicut Petrus ait, & non a .Pα. 3 discant tum primum, quado rogantur. Moyses & Aaronunquam discedebant a tabernaculo Dei, eam procul 'tibio ob causam , quod primo discerent ac sciscitaren ur .i Deo, quod postea populo proponere possent. David prius accipiebat donum Prophetiae, quam ad I Regnum veniret. Hieremiae Deus dedit verba in ore, iner. r. antequam inciperet euellere malum, & platare bonii. Vnus ex Seraphim Esaiae mundabat labia calculo, que Esa. s. 'rcipe tulerat de altari, priusquam ad praedicandum eum emitteret. Salomon statim ab initio sui regni sapientiana a Deo sagitabat, quo recte administrare regnum posset. Chrillus in templo inter legi speritos in- Luc. a. ueniri prius volebat, eosq; interrogare & audire, q predicandi munus auspicaretur, nec suos ad praedicandum. a se dimittebat, donec bene eos instituis et. Intellectu Luc. a illis aperiebat,ut intelligerent scripturas antequam ad
eos diceret: Euntes docete omnes gentes,&c. Sic etia Mati. a scum populu pasceret in deserto, si agebat primo quin- Ioan. lue panes, ac tum demum porrigebat discipulis, ut distribuerent eos. Paulus vult suum Timotheum omni a.Τ-no attendere lectioni. Omnia ista exempla demon-t Y strant
363쪽
strant ossicium nostrum sacerdotale exigere scientiam S intellectum seripturarum. In Malachia expreste habetur a sacerdotibus legem requirendam esse. Atque haec omnia in nostris decretalibus comprehensa iunt. Illiteratos non esse promouendos habe --mus distinct. 3 6. Literis enim carens sacris non potest
aptus esse ossiciis, & ita decretum est in consilio Gan- . grensi. Ad haec Papa Leo dicit, institiam in sacerdote nec excusatione nec veniam dignam esse. Quamobrem nemini, cuiuscunque etiam condi-
. tionis aut dignitatis sit, in Ecclesia otiari concessum est, beneficium datur propter ossicium . Q iod vero nostrum ossicium sit, ante dictum est. Porro prima tiarum partium est instare, urgere & impellere. Nee quemquam pudere debet literarum & studii, de quocunque natum genere. A rtes & virtutes nobilitati nihil adserunt detrimenti, quinimo vera nobilitatis Ornamenta , sunt & insignia . QSi nobilitatem suam
artibus, virtutibus & praeclaris factis no melius potest probare & sibi asserere, haud magnae apud viros pru-MN.as. dentes existimationis est. Hic itaque videat unus- quisque, quomodo talentum gratiam a Deo sibi concreditam usurpet, num in terram defodiat, an usura- riam faciat, statim animaduertet quid sperandum sibi quidue metuendum fuerit. Atque hoc alterum est,' quod hac in re expendi debet. Sed unum adhuc adiiciendu est, quod obseruari de- hebat , ut ii qui literis gnauiter incumbunt, & qui e
iuditione assecuti sunt aut asecuturi, in Ecclesia quo que meritos honores & vitae necessaria habeant. Qua in re hactenus non parum neglectum est. Non deeΩsent Marones, si essent Moecenates. Inuenirentur adhuc , quos studii non pigeret, nec laborem in Ecclesia detrectarent, nisi tanta hominum esset ingratitudo. Aduersarii nostri hac in parte nos longe superant, i qui nullis parcunt sumptibus, ut saltem viros doctos habeant. Nos tam humaniter viros doctos tractamus,
364쪽
p g R r. 169ut sere nullus sit, qui studiorum amore amplius teneatur . Qyod pastoribus, verbi diuini praeconibus, d ctoribus, magistris qui legunt, aliisq; viris eruditis da dum est, id nos totos perdit, & ad extremam inopiam redigit, at aliis in rebus omnibus plus aequo liberales, ne dicam profusi sumus. Q uid igitur mirum, si omnes aeque laborem fugiunt Quis suo stipendio militet piniis laboret in vinea, si non concessiim esset sibi de r. cor. svuis comedere, &c.
Mercenarius dignus est mercede sua, inquit Chri- Mart. tostus. Quin Deus in veteri testameto noluit, ut bovi tri Deut. asturanti os obturaretur, quo minus frui posset fructibus, quos ipse excutere cogebatur. In hoc ia proceres
optimi animos vestros intedite, & omnes, qui potestis:
aut ratione ossicii tenemini, in medium consulite. Facite ne astectus vestros auaritia expugnet & vincat, ne
proprii commodi studium vobis ansam praebeat, quo Ecclesia bonis pastoribus, & doctis concionatoribus ofbata esse cogantur. In hos si Ecclesiae bona conseruntur, optime collata sunt, & in hunc visium potissimum data sunt, hoc spectat ad honorem Dei, ad Ecclesiae v-tilitatem & ad animarum salutem . Ad hanc rem hodiernum Euangelium cuiq; Christiano primati occasione praebere deberet in eo , quod docet, quanta Christus diligentia sitos Apostolos tan uam futuros pastores uniuersiae Christianae multitu-inis instruxerit, & praeterea quibus verbis usus sit, eisq; Spiritum sanctum caelitus promiserit ac dederit,ne.in Ecclesias alte fideles pastores desiderari possint. Quod & ego hoc loco indicare volui bono animo, postquam occasionem mihi dedit synodus nostra, in
qua nunc alioquin de talibus rebus agitur. Spero quoque sapientem nullum hoc meum factum in malam
Sum etenim cum aliis in communi Ecclesiae naui, Velim equidem libenter, ut nauis in hac grandi tempestate sine damno in terram subduceretur. Si viri-
365쪽
S RAGME N Τ V M longe utilissimum, antecedentibus propter materiae affinitatem
connexum. ITA HvMANA quantalibet praepolleat tacunditate iustitiε, sine peccatorum remissione tamen non agitur. QSoniam filii Dei quadiu morta
fligunt, & sic spiritu Dei ex citantur, & tanquam filii Dei proficiunt ad Deum, ut etiam spiritu sancto, adgrauante corruptibili corpore tanquam siti hominis, in quibusdam motibus deficiat ad seipsos, & ideo peccent. Interest quidem quantum , neque enim quia peccatum est omne crimen, ideo cri men est etiam omne peccatum. Itaque sanctorum vitam quandiu in hac morte vivitur, inueniri posse dicimus sine crimine. Vnde Apostolus eligendum dicit Episcopum, si quis sine crimine est. Peccatum autem si dixerimus quia non habemus, ait alius Apostolus, nosipsos seducimus, de veritas m nobis non est. Sed neque de ipsis criminibus quamlibet magnis in sancta Ecclesia remittendis Dei misericordia desiperanda est agentibus poenitentiam, secundum modum cuiusque peccati. In actione autem poenitentiae ubi tale commisism est, ut is qui commisit, a Christi etiam corpore separetur, non tam consideranda est mensura tem Poris, quam doloris. Cor eniim contritum & humi-
366쪽
riatum, Deus non spernit. Verum quia plerunq; dolor alterius cordis occultus est alteri, nec ad alioru in notiat iam per verba vel quocunque alia signa procedit, cum sis coram illo cui dicitur: Gemitus meus a te non est absconditus, recte costitutitur ab his qui ecclesiis prae-Vt satis- sunt, tempora poenitentiae, ut satisfiat etiam ecclesiet infra eccle qua remittuntur ipsa peccata, extra eam quippe non De. remittutur. Ergo cum tanta est plaga peccati, atq, impietas morbi , ut medicamenta corporis & Languinis domini differeda sint, autoritate antistitis debet se quisque ab altario remouere ad agendam poenitentiam , &Quid re Eadem autoritate reconciliari. Hoc est enim indigne traheret accipere corpus & sanguinem Domini, si eo tempore a publica accipiat, quo debet agere poenitentiam . Nam. & ipsa panis ' poenitentia quando digna causa est, ut secundum mo-ἔia. rem ecclesi de agatur, plerumque infirmitate non agitur, quia & pudor timor est displicendi, dum plus delectat hominum existimatio quam iustitia, qua se quisque humiliat poenitendo. Vnde non selum cum
agitur poenitentia, verum etiam ut agatur, Dei misericordia est necessaria . Alioquin non diceret Apostolus de quibusdam: Ne sorte det illis Deus poenitentiam. Et ut Petrus amare fieret, praemisit Euangelista S ait: Respexit eum dominus. Iudicet ergo se ipsium homo voluntate dum potest, & mores conuertat in melius, ne cum iam non poterit, etiam praeter Voluntatem a Domino indicetur. Et cum in se protulerit seuerissimae medicine, sed tamen medicinae sententia, veniat ad antistites, per quos illi in ecclesia claues ministrantur, & tanquam bonus incipiens esse filius, maternorum membrorum ordine custodito a praepositis sacramentorum accipiat satisfaictionis suae modum, &Et bae supplex. Id tamen agat quod non Eltim ipsi prosit ad
primaria recipiendam salutem ted etiam caeteris ad exemplum, causa ut si peccatum eius non solum in graue eius malum, fustis, A sed etiam in tanto scandalo aliorum est atque hoc ex- tueda pu pedire utilitati ecclesiae videtur ac plebis, agere poe-
367쪽
nitentiam non recuset. Non resistat, ne lethali & mor blieae s lisere plagae per pudorem addat tumorem . Meminerit i actio- semper : Quia Deus superbis resistit, humilibus aute itis, fruedat gratiam. Quid enim infelicius, quid peruersius panitenis quam de ipso vulnere quod latere non potest, non e-- tirubescere, & de ligatura plus erubescere Nemo arbitretur propterea se consilium falubre huius poenitentie debere contemnere, quia multos sorte aduertit, , nouit ad sacramenta altaris accedere , quorum talia crimina non ignorat. Multi enim corriguntur, ut Petrus: multi tolerantur, ut Iudas: multi nesciutur donec veniet dominus & illuminabit abstodita tenebra-rili,& manifestabit cogitationes cordis. Nam plerique propterea nolui alios accusare, quia se per illos cti piut . .a accusare. Plerique autem boni Christiani propterea tacent, & sufferunt aliorum peccata quae nouerul,quia
documentis sepe destituuntur , ut ea quae ipsi sciunt, iudicibus eccletiasticis probari possint. Quamuis enim
vera sint quςdam, non tamen iudici facile credenda sint, nisi certis indiciis demonstrentur . Nos vero a communione quenquam prohibere non positamus, quamuis haec prohibitio non dum sit mortalis, sed medicinalis , nisi aut sponte confessum, aut aliquo siue seculari, siue ecclesiastico iudicio accusatum atq; co-ilictum . Quis enim sibi utrumque audet astumere, QV ut cuiquam ipse sit, Raccusator & iudex λ Non enim Iim excotemere & quomodo libet, sed per iudicium ab eccle- municasiae communione separandi sunt mali, ut sper iudi- rit ecclectum auferri non possint, tolerentur potius velut pa- D. lea cum tritico usque ad ultimum ventilabrum, vel pi- I udicia. sces mali cum bonis, usque ad segregationem quae su- Αlterum tura est in littore, hoc est, in f ne seculi. Plerique au- quod rete attendut multos etia in ipsis honoribus ecclesiasticis trahebat pr positorii & ministrorum, non congruenter vivere quosdam sermonibus & sacramentis quae per eos populis mini- ab agedastrantur. O mi seros homines qui eos intuendo Christi pullica obliuiscutur, qui S tato ante praedixit, ut legi Dei po- petii ia
368쪽
eat a prodantur, quia propositum Dei quo decreuit faluare quod perierat, stat immobile. Et ideo quia voluntas eius non mutatur, siue emendatione vitae, si te-- pus conceditur, siue supplici confestione, si continuo vita exceditur, venia peccatorum s deliter praestimatur, ab illo, qui non vult mortem peccatoris, sed ut conuertatur a perditione poenitendo ,& saluatus miseratione domini vitiat. Sed fac incertum est e virum ignostat Deus, quid perdit homo cum supplicat Deo, qui salutem perdere non dubitauit, cum offenderet Deum Quis enim certus est etiam quod I inperator ignoscat & tamen pecunia funditur, maria transeuntur, procellarum incerta subeuntur, & ut mors vitetur, pene mors ipsa suscipitur, i applicatur deinde per homines homini. Sine dubitatione fiunt ista, cum sit CLmescidubium quo fine proueniant. Et tamen certiores sunt clesia. claues Ecclesiae, quam corda regum e quibus clauibus quodcunque in terra soluitur, etiam in coelo solutum promittitur. Et multo honestior est humilitas, qua se quisque humiliat ecclesiae Dei: & labor minor imponitur, & nullo temporalis mortis periculo mors ae terna vitatur. Haec dicta sunt de publica satisfactione, qua quisque humiliando se non Qtum coram Deo, sed etiam coram Ecclesia, quae habet claues regni coelorum, in qua fit remissio peccatorum, ad arbitrium antistitis satisfacere debet. Sed S secreta satisfactione Secreta solui mortalia crimina non negamus. Sed mutato fatifa- prius seculari habitu, in desesib religionis 1ludio, per ei; q. vitae correctionem & iugi, imo perpetuo luctu, milerante Deo. Ita duntaxat, ut contraria pro his quae Venalia pinnatet, agat. De quotidianis autem leuibusq; pec- peccata. catis, sine quibus haec vita non ducitur, quotidiana fi- Per ora-delium oratio satisfacit. Eorum eli enim dicere: Pa- tione δε- ter noster qui es in coelis, quia iam tali patre regene-.minicam rati sunt, ex aqua & spiritu. Delet omnino haec ora- etiam critio dominica quotidiana peccata. Delet & illa a qui- mina poebus vita fidelium etiam scelerata gesta a se poeniten- niteli redo in minutur.
369쪽
FRAGMEN TUM AUG.do in melius mutata discedit, si quemadmodum ver citer dicitur, Dimitte nobis debita nostra, quonia non desiliat quae dimittantur, ita veraciter dicatur: Sicut &nos dimittimus debitoribus nostris, id est, sat quod di
I rnoscen citur, quia & ipsa eleemosyna est, veniam homini pe- ita elemo tenti ignoscere. Ac per hoc ad omnia quae utili mise-1,nage- ricordia fiunt, valet quod dominus ait: Date eleemo-nus. synam,& ecce omnia munda sunt vobis. Non selum
ergo qui dat esurienti cibum, sitienti potum, nudo Ue- stimentum, peregrinanti hospitium, fugienti latibulum, qgroto vel incluso visitationem, captiuo redemptionem, debili sit buectionem, cFo deductionem, tristi con Elationem, non sino medelam, erranti Viam, deliberanti consilium,& quodcuq; necessarium est indigenti : verum etiam qui dat veniam peccanti, elee-Castiga- mosynam dat. Et qui emendat verbere, in quem po-pio, elee- testas datur, vel coercet aliqua disciplina, &ta me pecmos na. catum eius quo ab illo laesus aut ostensiis est, dimittit ex corde, id est, orat ut ei dimittatur non solum in eo quod dimittit atque orat, veru etiam in eo quod corripit, & aliqua emendatoria poena plectit, eleemosynam dat, quia misericordiam praestat. Multa enim bona praestantur inuitis, quando eorum consulitur utili istati non voluntati. Multa itaque sunt genera eleemosynarum, quae cum facimus adiuvamur, ut dimittatur
peccata nostra, sed ea nihil est maius, qua ex corde dimittimus, qu0d in nos quisque peccauit. Quisquis autem roganti & poenitenti ex corde non dimittit, nullo modo existimet a Deo sua peccata dimitti . Quq sint autem leuia, quae grauia peccata, non humano, sed di- Peccato- uinos hiat pensanda iudicio. Videmus enim quaeda abrum di- ipsis quoq; Apostolis ignoscendo sui si e concessa, quale scrimen. illud est quod venerabilis Paulus coniugibus ait: Nolite fraudare inuicem, nisi ex consensu ad tempus, ut Vacetis orationi, & iterum reuertamini in idipsum, netentet vos Satanas propter incontinentiam vestram.
Quod putari posset non esie peccatum, misceri scili-
370쪽
cet coniugi non filiorum procreandorum causa quod bonorum est nuptiale sed carnalis etiam voluptatis rvt sornicationes siue adulterium, siue cuiusquam alterius immunditiae mortiferum malum, quod turpe est etiam dicere, quo potest tentante Satana libido pertrahere, incontinentium de uitet infirmitas. Pollet e go, ut dixi, hoc putari non esse peccatum, nisi addidi siet: Hoc autem dixi secundum veniam, non secun dum imperium. Quis autem iam neget este peccatu, cum dari veniam lacientibus Apostolica autoritas fateatur λ Tale quiddam est, ubi dicit: Iam quidem omnino delictum est', quia iudicia habetis vobiscum. iniare non magis iniquitatem patimini λ quare non potius fraudamini ut ad illud redeatur, quod Dominus ait) Si quis voluerit tunicam tuam tollere, &iudicio tecum contendere, dimitte illi & pallium. Et alio loco, inii aufert quae tua sunt, ne repetas. Prohibuit itaq; suos Apostolos de secularibus rebus, cum aliis habere iudicium t quod dicit esse delictum. Et tamen casnit in Ecclesia iudicia talia finiri, inter fratres fratribus iudicantibus, extra Ecclesiam vero terribiliter vetat, manifestum est, etiam hic quod secundum veniam concedatur infirmis. Sunt autem quaedam, quae leui μsma putarentur, nisi in scripturis demonstraretur opinione grauiora. Quis enim dicentem fratri suo, salue, reum gehenae putarent, nisi veritas diceret Aut quis existimaret, et magnum peccatum sit, dies obseruare& menses, & annos, & tempora, sicut obseruant qui certis diebus, siue mensibus, sue annis volunt aut nolunt aliquid inchoare: eo quod secundum vanas doctrinas hominum sausta vel infausta existiment tem pora, nisi magnitudinem ex timore Apostoli pensaremus, qui talibus ait: Timeo vos, ne serte sine causa laborauerim in vobis. Quam multa sunt alia peccata, siue in loquendo de rebus & negotiis alienis, quae non ad te pertinent, siue in vanis cachinnationibus, cum scriptum sit: Stultus in risu exaltat vocem