장음표시 사용
91쪽
filius ' , adoptauero, ipse in potestatem meam solas transibit , O filium suum apud auum
naturalem relinquet. ει ratio quidem huiusce rei in promptu est , quoniam quum in potesate esset , alium in potesate habere ninpotuit. 4uod autem Mi qui silium in potestate halet in arrogationem acceptim, una secum es sitiumsuum trahat,vel ex eo apparet, quod Augustus caesa non ante Tiberium,qui deinde ei in Imperio successit , in adoptione acceperit, quam is Germanicum adoptas'et. Quum enim mellet Tiberium loco siti, habere, O Germanicum loco nepotis: atque id una adoptione sieri cuperet: curauit ut prius Germanicus a Tiberio adoptaretur, O ipse deinde adoptauit Tiberium. A R G V M.
Adoptione iluae in liberis tantum personis Io cum ha et, etsi ut adoptio,quod actum est,n5 va Ieat,seruus tamen liber efficitur. Et qui in iudicio filius nominatur,libertatem si seruus sit,consequitur. Vnde qui in iudicio se filium probat, tanqualegitimus obtinere debet.
QVmo M servumsuu adoptauit. Quaeri s
tur an valeat adoptio, aκς quid inae fe- P. PatmHEtscribum veteres restinum es hse a Catone:adoptionem quidem non valere. Naea in liberis personis loctim habet. Sed tamen adopti ne, quamuis ut adoptio nullam vim habeat liberum fieri feruum. Qui enim adoptaere υoluit dubium non est , P n tacite eum manum . mittere festinauerit. Hic igitur,id quod evire1--μ , non confecit: quod vero in animo non habuita
92쪽
buis, idperegit. Haec ratio'sanctissimum
E eratorem nostrum mouit, ut constituere quuquis in iudicio, o actis interuenientibus deseruo suo dixerit. Filius meus est. Ex huiuscemodi verbis seruum quidem ius fili, non habere ,sed tamen seruum esse desinere.
Quibus modis ius patriae potestatis soluitur. I it. XII.
A RGUM EN Tu M. Mamimissio , ut dominicam dissoluit pote,atem , ita patriam mors : dirimit: licet domini mors non liberationem, sed dominii mutatione promittat.
x iis quae supra dicta sunt, didicimus qui iuri nostro subie Hsint,nem erui et liberi nostri,
sis naturales tum adoptiui. Exe
cuti sumus etiam in quibus a rogatio O adoptio differant, atq, in quibus con-Meniant. P am sex inter eas sunt disserentiae, septem iis sunt eomunia. Mnc videamus, que admodumpotestas norira soluatur. Vuod enim uibusdam modis contractum est, hoc etiam quiusdam modis dissolui potest. Et potestas quidequam in seruos habemus,per manumissione so uitur. Quot autem modis maxinmissio cotingar, iam ante a nobis difuse dictum es. Ham domini mors,non seruitutis liberationem , sed domi-nν mutationem promittit. Poterias vero quam in liberos nostros habemus, multis foliatur mo
dis. Atque in primis mors parenti liberos sui μ
93쪽
Hs e scis. Sciedum est autem Parentes dici oes psi Fra nos sunt, Liberos uero omnes qui infra nos sunt. Visod igitur dictum est, morteparentis liberos sui iuris fieri, distinctionem quadam reeipit. 2 tm si pater obiit. dubiam ea res nou habet, quin filius e silia mi iuris fiant. Sed qimatius decessit, non omnino nepotes 'f' neptes fui iuris fiunt: tempus enim mortis aut se Ianuum V. Et si quidem interueniat media persona,hoees filius inpotestate:er nepotes es tempore inporestate auisinx, quo is moritur,auo mortuo nepotes sui iis is non erunt, quoniam in potestatem patris sui recident. Sin autem is , qui in medio est,aut ante patrem iam deces aut de potestate eius exiit, runc nepotes quu in potestatem eius
cadere no possint,post obitu aut sui iuris sient.
A R G V M. Patria potestas patris aut filii deportatione
dirimitur, quam reddit Principis restitutio: rei gatio autem ius patrium non adimit.
LIBERAT autem liberos a patria pote ue
state'parentis deportatio . P am si quis aute. alicuius maleficν accusatus, O cuuistas huiusmodi acceperit sen: entiam a Praeside vel Prinfecto, Oal : Vulo te deportari in insulam illa mutat' sententia lecta fuerit, lex et O eia
uitatem es bona adimitro Auitate Romana exutin, sit peregrinus . Atq, ita per deportationem perinde atque per mortem, eius liberi inpotestate esse cesinunt. 2Ve' enim postunt tiberi, qui ciues Romani sunt, in peregrini pore late esse: quum soli ciues Roniani liberos in Eois εο
94쪽
ro INSTIΤ. LIB. I. te habeant. Sed ctsi sibiis deportatus fuerit potestate parensis 4se definit. suum enim 'pe
regrinus , in potestate ciuis Romani ese non potest. Si tamen ex indulgentia Frincipis reuocatu, Ociuitati redditus fuerit, omnia illi in pristin um statum rectituuntur. uod si non deportati s sit sed rantum relegatus parens e dixit .n. Praesecitas, Pr eses,aur Proconsul. Relego te in illam insulam , lex et esuitatem non adimit. Quaprciter in suo habitis manent omnia, edi ipse liberos in potestate retinet. Et ex contrario. qui liberum relegati fuerint, de patria potesta
VIPAM criminis interrogatus est qua
si ab eo comissi. Deinde ebuicto crimine, . ita a Praeside vel Praefecto pronuntiatus. In metallum ego te mitto:aut, Bestiis ego te testibistio. Hic confestim seruus poena escitur, non folii amista riuitate, sed etiam libertate. Et hunc quoque in modii liberi ipsit siui iuris sivi. A R G V M. Patritiatus ibia dignita hoc iure patriam dissoluit potestatem.
FI L. IV S familtas armatae mi 'it lae nomede fit aut senator vel coul actus est, nihilominus in potestate patris remanet. Τυλ enim militiae aut consi latus d itas de potestate ρα- rentum liberos libera=it. Quod si patrittim sillim familia. factus est tunc ex consitutione Imperatorii stasin. ula:' odi cutis patritiatus ac
95쪽
eepit, depa: ria pote rate liberatur . enim ferat,patrern . er emancipationem ne tis patri epotestari pose soluere: Imperatoriam vero celsitudinem eum que sibi piitrem delegit, ab aliena potestate eximere non valere3Α R G V M. Filij aut patris captiuitate iii suspenso Ius patrium manet, ob posuiminij benencium , quod ijs,qui ab hostibus redeunt, pristinum Ius omne
CVP TIGIT , wpater meus in hostium potestatem veniret,inferuus illor m nepefa ius est. uaeritur,au ego filius eitis,mei iurissim , an vero iupotestate ipsius λ Et quidem ego me patremfamiliaπ ese non postlim dicere,prο-pter spem postlimini, . v autem pomiminium ius quodda, quod si qui ab hostibus redeuntpri
mnam omnem conditionem restituit. Cur aurem
dieium 'postliminium infra dicemus. Idcirco reuersio parens etiam liberos inpotemtestam recipiet,quoniam postliminium eum singis, semper in esuitate mansisse,nec ab ea unquam e se. Neque rursum medio tempore dicere meposse sum Q. filium semilius. IXam quomodo ego quietuis sum Romanus in potestare eius ero , qui
hostium struus es λ Nec e est igitur , uti im rim ius patriaepotestatis in suspense sit: e siquidem reuersus uerit pater in potestate eius ero: iEic mortuus fuerit,mei iurissiam. Sed que- admodum in eonfessum venit, illo apud hostremortuo , me mei iuris sieri , ita quaerendum es, ex quo tθore de potestate eius ex Ue videamex oue tofore , quo ab hostibus capturari urat vero g. Si ab hostibus
96쪽
ex eo quoqud hostes decessit. Interesim. inter utruncisse , quidem plurinium. singe enim quempiam binos habere liberos, ct duo aureum misita in bonΜ,captum, eis esse ab hostibus quorum liberorum alιer diligens fuerit,'acc piis de bonis paternis, misie aurei ex negociationiιωμο labore alios mille aureos lucrifecerit: alter quum socors ac negliens esset, nihil omnino lucratus fuerit. Post tempus aliquod nuntio allatum est, patrem eorum alud hostes extinctis esse. Comparauerunx igitur se, vilaternam haereditatem diuiderent. Et negligens quidem ille hic dicebat: nunc demumsese quum vere parer mortuus esset, sui iurisfactos esse. uicquid ergo tu diligens quaesius fecisti d patris es, Ep
necesse est tria aureum mistia in diuisioncm venire : hoc est, ut uterque millenos quingentenos accipiat. At alter iste diligens cntra aiεbat: Ex eo tempore, quo captus esetpater, sui iuris fefuisse. mdetur enim is, qui non rediit Eo temtore extinctus esse. Vr igitur paterfamilias, quacunque lucratus sum, ea mihi non alii acquisiui. Et hancsenten iam magis sequimur . Sed
si silius meiι, neposue ab hostibus estus fuerit, aeque dicimus ius patriaepotestatis in eum, insuspenso esse. 2 eque enim me dico eum in potestate mn habere, propter ius postlim3: quis pe qui redirepossit Porro quomodo is qui semel de
potestate mea exiit iterum ei, nuta re intemue-1;ientUubiicietur λ Quoniam postliminitim non solum mihi reddit potestatem, qua ego in alios brbam:sed etiam eam. quam alii in me habebant
97쪽
baen mihi conseruat. Neque rursussalua mihi se dico potestatem insilium meum. Quomodo enim eum qui hostium seruus est in potestate haberepossum Z Insuspense igitur erit eius patriae potestatis. Dictum est autem postliminium a ID mine Vnde eum qui ab hostibus capt- es,ct in ei Romanos postea perueni rectedi cimuspostliminio reuersum esse. 2 m sicut in mina in domo quedam sinem faciunt: sic Imperii Romani sinem veteres esse limen volu runt. Atq. hinc O limes dictus est , quasi sinis quidam O terminus. Ab eo igitur postliminium
vocatum est,qui eodem limine reuertitur, quo
O amissu erar i qui ab hostibus captus fuerat. Hec vero is tantum, qui vel ab hostibus fugit,viel ab iis dimissus eri, iuspostlimini, habet ,sed
etiam is qui victis hostibus a nobis receptus ea. A R G V M.
Emancipatione patria soluitur potestas.Quid autem sit emancipatio, & qua ratione olinam rit, dare traditur. Et de bonis emancipati patri debetur legitima & eidem defertur tutela, si qui . emancipatur,pupillus est.
A qμοῖ potestasper emancipa- gtionem soluitur .Et quid in Emancipatio λActus tres emancipationes, edi tres emanumissiones: vel unam emancipationem,'unam
manumissionem complectens. In hunc autem olimsiebat modum emancipatio. Quing, ad rant tes libripem,sateram O nummum 'aereum ferentis medius aliquis. Deinde medius Ege i praesentibus silium de patre emebat, ' bais Pasi in similitudinempron unum i D lum
98쪽
Ium nummum,es ita filius iupotestatem me qillius iransibat, loco seruisuturus ei m me-dini ille tindicia manumittebat. Sed is tacita quadam ratione in patris potestate recurrebat. Iam secundum igitur eum pater vendebat,i
eundem in modum: emptor eum rursus viradicia manumittebat. Atq, iterum tamen tacito iure in patris lotestatem reuertebatur. . ' Tertium ergo vende
Tertium ergo. J batur, esita solueba- Graece est τω πα πρti tur patria potestas . Nannius quidam ut Vindicta' manumi audio legit ο πάρο sebatur,ctitasuit τηρ, ego Vero lego ris siebat. Tres igitur
vi S verti,το τριτον. emacipationes tres nianumissiones patria potestatem soluunt .Emaraeipatio autem dicitur venditio in eum modum,
qui dictus es, facta. Filium sui iuris esseiune
fres emacipationes tres manumissiones. Ideo autem vendebatur filius,ui in seruitutem redigi videretur O ita commode ei liberto dar tur. Ham liber manumitti non poterat. Filia Demen, nepos, neptisue ct reliquae personae per unam emancipationem se unam manumissionem sui iuris siebant Agebantun autem haec sine Princitis rescripto. Sed haec quidem olim. Nam postea edita es Imp.nostri sanctis.conseia tutio,qua haec omuia in melius reformata sunt: ut veteri figura, imaginariis venditionibus explosis parentibus liceat competεnter iudiceae vel magistratus adire, Osilios aut filias , vel nepota aut neptes , O caeteras deinceps perso-
99쪽
mes a poteritate sua liberare, simpliciter dicem do:Hunc ego manciso , a m. anu mea dimisero. Et post huiusmodi emancipationem si contin
gat eum eamue,qui quave emancipatres emaνι- r
c paraue fuerit, sine ziberis facto testamento decedere: eadem iura ex edicto Praetoris in bον iis ipsius manumissi riparenti rastantur, io patrono dant; r in bonis liberii, qui testamento eundito sine liberis deces: -haec si impuberes sint ij,qui emancipati sunt,parens qui eos
emancitauit,tutor eorum erit. uoniam liberis satis dationem O tutelae onus sequiinr. A R G V M. Filium & nepote ex eo qui habet,ex eis quemlibet,aut utrunq; emancipare potest, quod & ad PronePOtem proneptemq; porrigi potesti
a V ID A M silium habebat,es ex eo ne
potem vel nepram in potestate. Filiu hic - emancipare potest,'nepotes inpotestate retiner aut ex contrario nepotes emanc
pare, o inpotestate retinere silium. Sed O- si
pronepotem habeat aut proneptem, idem dic mus,licere ei, ut pronepotem emanciper, mlium ac netotes retineat: aut etiam e diuerso, mi silium is nepotes emacipet, edi retineat pro
nepotem,aut etiam ut omnes emancipet. A R G V M. Filiussamilias ab ascendente adoptatus, In adoptantis potestatem permeat, dc patris natura iis Potestatem exuit, H cum adoptatus praesens non contradicit.
100쪽
habeo, paterno aut materno auo in adoptionem dedero: soluitur quidempotestas, quam ego iraeum habeam, sed in auum transfertur. Fit autem id hune in modum, actis interuenientibus apud competentem iudicem: nam eum pater adire debet si praesente avo,qui adoptaturus est,ineo,qui in adoptionem datur consentie r uec contradicente, sententiam suam decla- rauit, dicendo: Hunc ego in adoptione do,tunc iura patriae potesatis in auum transferuntur.
In hac enimhecie, diximus vetera adoptionis rura seruari, O eum qui adoptatur , potestatio adoptantis sub ci.
Ante emancipationem aut adoptionem alio 'rde patre factam,conceptus in aui potestate remanet: secus si post emancipationem aut adopti nem conceptus ac natus fuerit, quoniam aut pa tris omnino aut aui adoptiui subditur potestati.
QUI PA M silium in potestate habe- I
bat, cui uxorgrauida erat. Filium aut ' emancipauit, aut auo in adoptionem ' idedit. Latus deinde nepos est. Quaeritur utrius
in potestate sit is , qui nati s es: aui,an patris Et dicimus eum inpotestate aui esse: quoniam in iustis nuptiis tempus conceptionis Jectatur : Porro quum conciperetur lius ex quo hicgenitus est,in potesate erat: merito igitur in aui naturalis potestate erit. suod si post mancipa- stionem vel adoptionem conceptus'natus fue- Hς, Omnino patris sui,aut aui adoptiuisubqcie-