장음표시 사용
91쪽
Maxima aequatio orbis. g. IAEquationes Orbis ex Tabulis.
92쪽
93쪽
C A P V T XII. βuomodo in creuione , θν quibus medi' motus Planetae, per figuram Ellipticum sit ordinatus. ANA LYSIS.MO T v s Planetae ordinatus est circa axem AF, & monetur per Ellipsim BHD, ita ut motus circa axem sit per se aequalis , dc inaequalis in Ellipsi fiat, sitque tardior in eius par-
94쪽
te superiori versus a phelium B. velocior vero, postquam Planeta quadrantem primum circa axem confecit, & versus D perhilium venit, quia vero circa B Aphelium tardius in Ellipsi. mouetur, illic termino, in quo quies, propior est, quam circae perihelium D. quare, ut in Astronomia Philolaica ostendimus, per maiores circulos versus perihelium voluitur, quam circa perihelium. hos porro circulos minores ac maiores, in Coni superficie positos esse ostendimus. Ideo circa B aphe lium vertici Coni propior est Planeta, quam circa perihelium
D. descenditque a minoribus circulis ad maiores. AEqualiter itaque , hoc est angulis aequalibus, motus circa aXem Coni. progrediens. , maiores ac maiores circulos adeundo velocior sit in Ellipsi, Acceleratio igitur, ab illis crescentium circulorum amplioribus circumferentiis oritur adeoque maior illa digressio a vertice Coni unaque simul circa ipsius axem volutatio causae essicientes sunt accelerationis; vel saltem modus per quem acceleratio fit. . Cum autem per digressionem a vertice Coni, δc circa eius axem simul peractam reuolutionem fiat acceleratio; si ad ipsum verticem Planeta regrederetur circa axem reuolutus, omnes gradus accelerationis successive amitteret, & in Coni vertice
conquiesceret, ubi circuli desinunt in punctum in indivisibili, enim puncto motus non fit 3 de mobili itaque immobile fieret, .
hoc est ipsius formae motricis actus evanesceret, dc quantum admotum , quem amittere spectar, in eo statu reperiretur,m, quo erat antequam creatus e siet,sYNΤHESIS.. lConstitutio itaque motus sic facta est, vel fieri potuit. In
creatoris mente Planetae corpus mobile fuit, qui motum ipsi. imprimere perpetuum decreuit. impressio autem motus per impulsionem fit: propterea omnipotentiae suae viribus creator illa condi corpora statim ab uno termino impulit. Quia vero impressu totus est, a Quiete ad determinatum gradum accelerationis successive pia . enit, sicut nuta cfin motus acceleratos peruenire videmus, cum eaedem rationes in rebus conseruandis perdurent, ac in creandis a. conditore adhibitae sunt,
95쪽
quandoquidem vero perpetuus est, per circulos fieri debuit
continue crescentes a termino quietis, ut accelerationem susciperet. A vertice itaque Coni intelligibilis creatum Planetae corpus a creatore impulsum est,&aequali circulationis motu circa ipsius axem contortum, ita ut lineae spiralis circu.
lationem unam vel plures describendo per infinitos circulos magnitudine inaequales pertran fieri t,& gradus velocitatis acquisierit a primo illo agente determinatos. In motum deinde perpetuum, ad quem decreto suo alligauerat, Planetae corpus deflexit, viamque tenere secit, cuius planum per centrum Solis transirer, ut vero cum principio suo semper cohaereret ille motus, circa eundem axem, quem initio impulsionis ci cum iuit, perseuerare debuit; & quia perpetuus est , aequalibus temporibus aequales angulos ipsum describere etiam conueniebat. &vt morum descensus,quem in initio quoque habuerat, retineret, postquam in motum perpetuum per unum planum deflexit, per aliquod spatium a vertice Coni descenditi. donec Soli, circa quem etiam alligatus est, proximus factus esset. V. de propter motus perpetuitatem digreditur, & rursum versus Con, verticem. ascendit. Sicque Ellipsim describit Planeta,ut obseruationes docent. Ob circularem vero ipsi ab initio impressum , per totam viam ad umbilicum L & ordinatas in circulo BOD, earum . que in circumferentia terminos, ut O , directionem seruat,quo fit, ut dum perdurat medius aequalisque motus in Ellipsi, qui corpus Planetae circa axem Coni circumducit, connexa ipsi, adhaereat SLI deuiatio ab aequalitate breuis, in superioribus ostensa: qua directione, eamque consequente deuiatione Planetae motus circa axem Coni breui inaequalitate fit modo velocior modo tardior.
Apprime equidem Galileus maximaque animi solertia Dia logo I. contemplatur motus coelestes; & mota recto prius lata fuisse illa corpora, ut velocitatis gradus determinatos a quirerent, qua per circulares, & in se se redeuntes reuolutio. n a perpetuo deinceps ferrentur, validissimis rationibus adstruit. descensum siue casum a Coni vertice etiam adstruimus; . sed etiam circa axem ipsius gyratione adfuisse censemus; siquidem remeando per eandem viam qua motus fit, de cum prin
96쪽
cipio cohaeret in a vertice Coni descendisse, circa ipsum spiralia
ter circulando, Planetarum corpora deprehendimus. Causam insuper inquirere possumus, quare Sol in altero umbilico Ellipseos, quam describit Planeta, collocatus sit, dc quamobrem Planeta motus circa Solem sit alligatus. Cum in creationis puncto Planetae motus spiralis per Coni ADC superficiem impressus sit, ut velocitatem determinatam acquireret circulum BV assecutus; Sc ut ipsa acquisita motui perpetuo alligaretur, deflexit in lineam in se redeuntem, de Ellipsim BHDQ descripsit. retinuit autem circa AF axem Coni motum aequalem; ita ut aequales angulos aequalibus temisporibus etiam faceret. Alligatus est itaque motus perpetuus icaequalis circa axem Coni circulorum basi aequi distant vim centris atque etiam circa umbilicum L, qui in axe, utpote circa terminum, qui in Ellipsi rationem, quandam cestri tener. . QuAndoquidem autem Sol in centro totius Systematis Planetarij collocatus est, necesse erat, dc ad ipsum dirigi motum Planetae , & cum eo connecti, a quo non plus digrederetur Planeta, quam est distantia ΚΒ, aequalis distantiae L D. sicque
rite ac conuenienter constituta res est; non longius enim Planeta discedit a termino, circa quem proprium motum habe quam in oppositis partibus a termino, qui mundi centrum est; sicque oportuit viam esse Ellipticam , ut duobus illis fixis terminis velut retinaculis, quae Planetae motum intra certos limites sisterent de coercerent omnium scilicet communi Κ,
qui est Sol, altero vero L, qui cuiusque proprius est, inniteretur. In Ellipsi enim umbilici veluti centra sunt, a quibus ductae lineae in plano ipsam generant.
Hinc certe causa manifesta fit, quare planum viae Planetae per Solis centrum transeat, necessario enim id sequitur, cum Solis centrum in umbilicorum altero collocatus sit.
Sic autem de motibus Planetarum Philosophari potius mihi videtur, quam Keplerum sectari, qui omnia illa corpora motui obniti, dea Sole moueri docet per speciei immateriatae emissionem; dc virtutem modo trahentem modo expellentem con
stituit: quae tamen in primo semici culo Ellipseos rationes agentium non obseruat, distans enim magis attrahit, quam propinqua.
97쪽
Absolueram Astronomiae meae Philolaicae, & in ea adsumptae hypotheseos Ellipticae in Cono sectae lucidiorem explicationem, vi Clarissi Viro Setho V vardo responderem ac satisfacerem : cum ipse ex Anglia, quem anno superiori i636. edidit, librum, cuius titulus est onomia Geometrica d me misit. Adeo ciuiliter ac honorifice in eo, quod ex parte mihi dedicauit, opere mecum egit, ut ipsius humanitatem non mediocriter laudare ossicij mei ratio exigat. Nouam deinde methodum
ad Apheliorum & Nodorum loca inuenienda, & Ellipseon axium transuersorum in singulis Planetis situm definiendum, quam in Inquisitione breui omiserat, in hac As onomia Geometrica sum attulisse monendi sunt lectiones. Partis primae cap. 3. modum inuestigandi a phelij proponit ex obseruatis veris locis & dato medio motu Planetae. Via quidem illa ad inueniendum quod proponitur Geometrich deducit. Sed raro, praeterquam in Sole, continget, ut ex obse uationibus aliorum Planetarum in acronyehiis illa loca habeantur, cum binas aut quaternas ab Aphelio aequali rer distantes acquirere non concedatur; nisi post multorum annorum reuolutiones, per quarum decursum Aphelia loco promouentur; adeo ut aequatione ac correctione indigeat talis methodus , subuenit tamen illi incommodo, cum capite 6. &sequentibus nouum modum inueniendi verum Planetae locum ex Sole extra situm acronychium tradit , aduertendum tamen est minus tutam esse hanc methodum, si quidem ex paruis,nem p e latitudinibus, magna, nempe distantias Planetarum a Sole, re alia concludere oportet. Quae vero adstruit Sethus V vardus Geometrice procederent, si a nomaliae medius morus semper esset aequalis: verum cum inaequalis si circa umbilicum & axem Coni, ut ostendimus, angulus a nomaliae mediae verae ex illis, quae supponit haberi non potest. Propterea methodus Clariss. V vardi non ef- ficit quod proponitur, cum omnia necessaria data non sint. Propterea etiam Calculus quem cap. XI. ex hypothesi suad Diuitigod by Gorale
98쪽
ducit, illa aequatione medij motus omissa, Phaenomena nu quam recte exhibebit. Modum hactenus ab Astronomis usurpatum ad primam inaequalitatem inueniendam improbat cap. 9. tanquam ipsi inuentum supponerent, quod inueniendum erat; quam propositionem ut veram admittere nequeo, quia motum medium notum, & loca apparentia tantummodo supponunt ex obser uationibus cognita. Haec pauca mihi addenda fuerunt, & ob angustiam temporis, qua premor, breuiter percurrenda, ut Vir Clari T. suum librum me legisse, caeterique omnes ipsi me gratiam habere,m que virum vetitatis amantem cognoscant.