Institutionum politicarum libri duo, conscripti a Marco Zuerio Boxhornio accessit explanatio ab eodem auctore profecta, nunc ab interitu vindicata

발행: 1665년

분량: 565페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

- omni Republ. rat.de earund. abrogat. Fe. I rquii sperandum, ubi sepius dissolvitur obsequium. 3 unica lege sublata populus etiam iainta elis sequitur exemplum Cum enim putet,eas sublatas esse,quia incertae erat, has quoque credit auferedas, quia aeque incertas existi ismat. pertinet huc querimonia GRAΜOND. l. r.

hi'. Gallo 760Ideo aut non ferendae stant leges, aut ubi latae sunt, non temerὸ mutandae. Non imprudens itaq; ille mos Locrensium autThurioru nam de utrisqἱ traditur fuit, apud quos si quis ad dissuadendum leges procederet, collo ej iis laqueus circumponebatur,ut si senatoribus & populo legis dissuasio non probaretur, laqueo vitam finiret. tVid. RITIERs Hus orat. conim. in Inst. praemisiam p. s. re ιε. Maximam denique vim leges habent ab injecto poenae me tu , cujus intuitu complures a transgressione earum fibi sollicitὸ cavent, non facturi, si ille absit. Nimirum oderunt peccare mali formidine poena .

Addimus postea non per sim esse ferendm lego. lium enim legum non potest obsequium observari, quia amota vi quoq; amoverentur. Quod exemplo Pompeji notum fecit TAC. l. r. An. c. ag. g. f. qui gravior remediis, quam delicta erant,suarumque legum autor idem & subversor, qua armis tuebatur,armis amisit. me imperio utendum diximus, legibus agi potest. Quia imperium personae est & ideo inutis sum, quia vis est. Lex autem rationis, quam

182쪽

opus est ad imperantium autoritate, quae tan to inalor est, quanto facilius subditi sine imperio legibus obsequuntur. Hinc quidam princi . pii in maluerunt seipsos novis legi by obstringere ad favorem populi aucupandum, Notandum hae in parte Tiberii apud TAc. LI. An. e ostdictum uerterent sapienter refrta. mper placita. Satis o uerum principibuε, satu etiam potentiae : Minui jura, quoties Ibscat stotesim sectitendum I mst erro, ubι Ictibus agi possit. Egimus 3. isi. de oraemiis. Tanta autem est in Rep. praemiorum utilitas ae necessitas, ut si

bene Reip debeat esse, necessario tribui debeant merentibus. Licet enim Stoicorum ex

sententia, virtus sibi ipsi sit praemium, & sem- Per pulcherrima merces tamen sive socordia sinve ambitione humani ingenii factum est, ut virtus ex praemiis aestimetur. Nemo quippe gratis bonus esse vult deo praemiis debent ad

Virtutem animari, quod IuvENALis amplexus est dum dicit, Sat. IO. U. I I.

- u s euim FirIutem amplectitur ipsam , ' Praemia si talias. Quod fundamentum praemiorum innititur PLATONI, qui duplex esse animi generosi certamen statuit. I. Quando cum virtute con it, quod solius virtutis consequendae causa luscipitur. 1. Alterum cum gloria, quando post primum virtutis exercitium Praemio re-POrtato ac gloria, majores ad virtutes accendi intur, ut madorem S. Orru In ad piscatur.

183쪽

emni Repuli. t. de earunae abrogat.&c. I73Pramia autem iuxta f. I'. nnn tantum vivis, quod famam a Romanis , postis et igna viis ventibus statuis , ut ad caetera alacriores fierent, sed defunctis quoq; debent exhiberi : idque ob exemplum. Aspectu enim & considiis

ratione praemiorum ac monumentorum qni libet ad gloriae contentionem impellebat Er. Hi ne apud Romanos statuis cae terisque monti mentis addi formula solebat: Posa pRi Vi Tu TEM IMITANTOR. Et omnino ideo monumenta publice exposita, ut ab omnibus spe et aiari possent a Diximus in Distributione praemiorum ad duo esse attendendum. l. ut si ni honorifica ae ripi emi, sed arario publico non amnosa. Qiat regula illi innititur politico axiomatis ita promovendum privatorum bonum , ut publici semper m ajor ratio habeatur. Honorifica auatem & tamen non damnosa Res p. prae trita vi ut quae non magni quidem pretii sunt, respectis praemii,sed maximi, respeetii virtutis,quia haec sola illa capiat. Romani levibus impensis praemia decernebant. Hinc Coronae illae obsidiois nates, civicae, ex gramine quidem aut frondi-bu , sed tamen magni aestimatae, quia virtuti dabantur. Ad remunerandam quoq; virtutem praemium sine dispendio publico inventum est jus Nobilitatis, itemque Equitum ordines, hecno insignia gentilitia, quae notae quaedam sunt, quibus nonnunquam expressum est, quam ob rationem tributa sint. Ideo in vetustiorum

184쪽

I 4 Lib. r. e. 9. De legibus, ear. ore. Nases in familiarum insignibus Lunas, Acinaces, Capita Turciea est videre, quia illis temporibus

frequentes in terram sacram adversus Turcas expeditiones. Illustria vero ingenia magis ad Nomen, quam ad lucrum it tendunt. Ideoque

Respub. non habet opus seipsam eorum causa

exhaurire. 2 in morentibuε tantum, raro tribuas-ιur. Cum enim per se vilia sint praemia, magna fieri debent existimatione virtutis; promiscuo autem eorum usu decus perit. Magna itaque tantum merentibus honor tribui praemiorum

dc bet. Inferiori gradu qui constitit, laudem

raretur, non praemium. Deinde ad id,quod cuis ex magnitudine virtutis, aut amore in nem p. agit, attendendum,& hinc praemia de- Cernenda, quae PLATONis sententia est. Hoe Romanis accurate observatum, sub Caesaribus tandem collapsum est. Cum de poenis egimus, 3. I 8. etiam cirea illas observanda nonnulla monuimus. Omni no qui de praestatrui fieri possit, poenas non erogare;Praestat habere non peccaturos, quam punire eos, qui peceant. Quia justae etiam poenae famam crudelitatis possunt conciliare, ut benὸ dicat ΤHueYDIDEs: sevus audit,quisquis punit, quamvis merito punit.Benὸ etiam ab Agνicola

famim, quod publicis ministeriis praeposuerit

non peccaturos potius, quam eos,qui ubi peccassent,necessitatem puniendi ipsi essent allaturi & imposituri. TAc. c. . , I. Cum autem

185쪽

omni Republ. rat.de earund.abrogat c. I7stam exosae essent poenae capitales, ratio exilii excogitata est. Exilio enim non tam puniuntur nocenteS, quam amoventur. Ex Monitis 8. ess, ubi admissum crimen a magno s o o-rum supplicium metuendi motus,consul NA, ' onster arcana Imperii est,poenam, quae speciem honoris habet, excogitare. Arcanum hoc cepi ili- mea Caesaribus Romanis est usurpatu .n, pra

cipue a Domitiano, qui Juvenalem , quod in eum impegisset carminis forte licentia, nolletque eum ob amorem populi punire, specie honoris in AEgyptum Tribunum ablegavit, testesvETo Nio in ejus sita. Nullam autem etiam frequentius Hispani usurpant. Sic Ambrosius Spinoia ad Regem delatus ex Belgio avocatus est, sub ea specie, ut in Italiam Imperator militiae mitteretur.

9. Ubi a pluribus flagitium admisem parnae in

paucos exempla, re metus in omnes debent deri sari. Nempe mali maximum est contagium,

praecipuὸ in vulgo facile inveniuntur, qui primos sequantur : si itaque in omnes poenae cOT stituerentur , amitteretur omnibus e X tirpὸ

tis usus ac finis poenae, qui est exemplum in rc liquis. II. Cauti Magistratus est, ad praeveniendos graviores motus,subinde sideri potius insenisse bonos, quam eos,qui peccarunt, poenis bonos se esse. Saepe enim fit in Rep. ut poenis impositis illi qui excipiunt, reddantur deteriores, sae pa contra fit, ut ubi quaedam mala omittunt

186쪽

3 6 Lib. r.es. De legibus, ear. orig. Η dipers in

Magistratus, quasi ea nescirent, ipsi peccantes sponte ad bonum redeant. Quocirca laudat in Agricolas TAC. c. 7. g. s. quod ad componendos vieesimae legionis motus seditiosius agentis maluerit invenisse bonos, quam fecisse. Ir. SVιὰs paenitentia quam poena oportes esscontentum. Neque enim cut ait A RIs T. poenis semper damnandum est illud, quod ipsius, qui peccavit, judicio damnatum eis; quod praecipue tum temporis est observandum , quando ex poenis majores motus expectantur. Tenenis dum enim semper est, non debere puniri, quod poenam mererer, nisi poena imposita de Rep. bene possimus mereri . . Aliquando Re . expedit omnia scire,sed non expedia omnia exequi, i. e. scire debet magnitudinem sceleris, ut mature praeveniat, sed non ut statim puniat, quia multa per se tem pore corriguntur. Est autem hoc pariter &praecedens praeceptum ex ΤAC. Agrie. desumtum c. I9. unde & hoc non inutiliter notes, quod parvis peceatis venia, magnis severitas

debeat commodari. ' -

. Cavendum illi, qui punit, ne poenis delectari, ne personam potitis,quam flagitium Oaeisse videatur. Iusta enim poena, respectu delinisquentis, injusta esse potest,respectu imponentis, si potius odii privati in peccantem, quam publicae justitiae habet rationem , aut potius ad crudelitatem, quam justitiam poena spectat. Noti videntur autem delectari poenis, qui oonipe

187쪽

omni Republia .ri earund abrogat. Fe. ἔν spectant easdem I unde merito Domitiahum notat TAc. in Agricol. e. - . f. q. Nero tamen

subtraxit oculos, jussits scelera, nonjecta pira praecipua sub Domitiano pars miseriarunt erat videre & adspici. Cum suspiria nostra subscriberentur cum denotandis tot hominum pallo,ribus sume eret saevus ille vultus & rubor, a quo

me contra pudorem muniebat.

Denique ac postremo de hoc addendum est, 6mdem esse Magistratus sideri Graemia τ ραε-nas inferre. Cum enim praemia cum gratias poenae cum odio imperantium sint conjunctae, nemini tantum relinqui debet gratia, & nemo tantum exponi debet odio: sed odium poenae gratia praemii est mitigandum. Ben/itaq;

multuantes milites:Novum id plane quod Imperator sola commoda militis ad senatum eon. jiciat , eundem ergo senatum consulendum, quoties supplicia aut praelia indicantur. poenas sine arbitro ψ praemia sub Dominis Bene igitur se praemia, bene se poenae habebunr, quando inferuntur illis , qui merentur ἱ cum ab illis imponuntur, qui autoritatem possunt commodare ; cum eo modo irrogant'r, uel Resp. ex iis nihil accipiat detrimenti, denique cum clementia quadam ut est I9. seqq. tem

perantur.

188쪽

CAPUT X.

De opibus Reipublicae acquirendi s

conservandis , de vectgatium ac Triis. butorum , AErariorumque in Re publica ratione.

f. I.

CV m non sussciat autoritas Maingistratus dc leges, de quibus dictum hactenus, ni si idoneis possit opibus Propugnari, magna in iis acquirendis ec conserva ndis supremo Magistratui

cura esse debet. f. 2. Opes autem omnes Reipublicae, aut cum Reputat ca natae sunt, aut ex privatorum fortunis colliguntur. F. 3. Cum Republica natae illae sunt, quae primo Imperiorum exordio non occupantium singillorum, sed occupantis Reipublicae fuere,& postmo, dum mansere. Pubisce enim& singualorum interfuit ut quaedam non essent singulorum , ea nimirum , quibus non tam singuli, quam conjunctim omnes debebant, ac solis poterant juvari.

Siq. Sub tribus autem ferὶ ista conis

189쪽

sistunt, in fundis, in singularibus bene siciu naturae, denique in peculiaribis quibusdam 3uribin, usui Rerum publicarum servatis. q. s. Fundos voco, loca publica, in quibus sedes est aut solennis Magistra

tuum, ut in curiis, aut omnis, ut in foris, theatris, templis, aut quorundam ordinume ut de caeteris omnibus nunc

non dicam, lanionum in macellis, pro eorum indulto usu, ut aliquid in Rempublicam ab utentibus conferatur, &institutis& moribus ubique fere receptum est. s. 6, Singularia benesic iis natura,

quae maXimum conferunt in Rempu.blicam emolumentum, voco ea bonas iquae in singularum gentium ditione nulla humana industria praestantur , sed arcano quodam consilio providentiae, & favore benignitatis divinae, non tam in singulorum, quam omnium V sus nata videntur, quae sub initia Rerum publicarum Principes de Magis ra

tus idcirco in usus publicos serva

190쪽

ul, E. G. huc referri possunt fodinae metallorum, salinae, succini proventus, sylvae, flumina pisculenta, aliaq; ejusmodi, in quibus nullam privatorum agnosce re est industriam, possuntq; eadem de causa huc revocari omnia alia ista bona, quae regat a vulgo appellantur. 6. 7. Cum enim , ut imparia, ista bona dividerentur, necessum erat Laone, ut Respublica non excluderetur, ni domi in Magistratibus aut Oritatem ct pompam posset tueri, ut foris adverissus hostes posset esse valida, ut denique, cum autoritas publica major debeat esse potentia & viribus singulorum, primorum fortunas Respublica posset

superare.

8. Ex illis opibus nihil unquam

Imminui debet, aut alienari,&, si ne. gligentia & improvido consilio Magistratuum quid imminutum sit, semper agi potest repetundarum. Nam

publicum est, expedit conti augeri, neque praescriptione tem

but JCti loquuntur,adversus Remis publi.

SEARCH

MENU NAVIGATION