장음표시 사용
301쪽
eor.prasen. I exortastat comp. ratione. . 29 Iarma, quo facto, qui vel maximὸ nocere volunt,nocendi non habent potestatem. 6. Initia seditionis & auctis res opprimantur, vel si non expediat Reipubl. autores puniri , tantur . specie honoris ablegentur,& a reliquo seditionum corpore separentur. Et in hae ipso iis honores imponendi, qui non magnam vim i opportunitatem ad nocendum habeant. Sic Pisoni apud SuETON. in Julio c. 9. extra ordi nem ultro Hispania provincia datur. 3. In ardore seditionis abstinendum a poenis ut eis nim medici in ipso morbi paroxysmo non propinant medicamenta, ne mala augeant, ita sidem in seditionibus & eorum remediis'attendendum. ut enim arbor recisa iterum & pluaribus locis repullulat, ita seditio severitat poenarum augetur 9 quae similitudo SENEcAuest. Recte itaque CAssIODORus ait: ubi poena in seditione paucis imponitur, ibi paucorum
odio sublato coeterorum omnium acrius excitatur. ut ergo potentioribus non facise bellum inferri debet, ita nec Magistratus subditisse ditiosis poenam infligere, dum adhuc in sediistione sunt, qui longe potentiores sunt, quam Magistratus,cujus potentia est in obsequio po- . Seditio inter seditioses est excitan- riculosissimae illae seditiones, Um III iam est idem velle & nolle, in qmnia ordine fiunt. TAC. I.
motu Germanicarum Legionum: id
302쪽
inquit, animos altius eo ni eis anti bis orae cipuum in die tum magni & impiaca b. lis iniitias, quod neque disjecti n:l paucorum instinctu, sed pariter ardescererit, pariter silerent rarita aequalitate & constantia, ut regi crederes. Cujus motus remedium est. si motus inter seditiosos excitentur & discordiae. Quod in aliis etiam rebus a Romanis usurpatum : ut enim facili iis Germanos vincerent, Arminium inter & Sege-- stem discordas excit runt.Vld TAC. I. M. C. S. de quae de Maroboduo idem I. An. e. q. 7. In. gravissimo motu consultum est, quaedam pe- tentibus seditiosis promittere,, mox abrogarida; Cujus rei exemplum est in Germanico de Druso, qui tinnultuanti militi multa promiserant, sed quia destiterat motus , nihil praestiterant, D. .ΤΑC. c. 7g. Ex optimo jure id licet, quia quod initio vitiosum est, pro vitioso quoque reputatur, quicquid inde ortum est. Verum quidem, quod id contra personae constari etiam, sed necessitas hic aliud, ut saepe, imperat, publica utilitas. Sed dicat quis irritis pro . missis recrudescent sed itiones. R. providendum prius est, ne exoriri possint, itaque accidendae illorum opes,& nostra factio imprimis fovenda.
303쪽
Quae hactenus de constitutione in specie & conservatione Re . rum publ. dicta sunt, nemo facile exesi qui sine arcanis potest; itaque post uolat ordinis ratio, ut ad ea explicanda accedamus.
g. a. Arcana non sunt ni si intima &recondita instituta & consilia, quibus utilitatis publicae causa aut immotum semper servatur, quod semel institutum est adversum eos, qui id convel lere demutare Rempubl. contendunt: aut major species ac vis imperantibus conciliatur adversus eos,qui contemnerent, eorum autoritatem: aut finguntur personae,quae non sunt, aut res qua non ,
futurae, aut esse quod non estis ut fu-N y . turum
304쪽
iis, in quibus pro ambitione gloriae. Δ- . ti est.&ex ambitione minus iis in e N cupentur. g. 8 Si vero exortum ex ea bellum, nulla alia quietis publicae fiducia aut spes aut ratio est, nisi pars una debelletur. Nam praestat quosdam, quam ne minem rerum & imperii potiri, praestat praeesse ambitiosos, quam nullos. Ne . mo autem rerum potitur, ubi inter civilium armorum certamina ab omnibus negligitur Imperium, ab omnibus occupatur. s. 9. Inaequalitas est, qua sive ob diversitatem sacrorum & religionum, seu ob discrimen opum,& quorundam eXtremam egestatem seu ob diversa in easdem res aut personas studia,cives inoter sese committuntur. f. IO. Ut motus, qui ex diversitate religionis oriri possunt, praeveniantur, illa admitti non debet, quae aut per se ad turbandum Imperium comparata φst, aut per alios aut per plures, quibus,
305쪽
bus ea exose, motus aut turbae possint excitari. 6. II. Ad praeveniendos motus, qui ex quorundam extrema penuria & ege in
state , aliis opibus florentissimis, oriri possunt; utilis fuerit liberalitas publica, nan quo aliquid aerario decedat, sed quo singularibus privilegiis ac immunitatibus afflictae pauperum fortune nullo Rei p. incommodo prospiciatur. 6. Ia. Utilis etiam fuerit cura, ut sit affluentia rerum necessariarum ; ut sit omnium illorum liberalis ratio, quibus ali debent, ut denique arma ipsis domi non nisi magistratus indulgen
V. I3. Si ex diversis studiis motus metuuntur, ea uti fuerint Magistratus, si sine mora eligant ipsi, quot aut qpro Republ. velint, ut hac ratione , elgendi , judicandi , diversa sentien, di, ac denique tumultuandi occasio & lieentia populo tollatur . Qui p/pe, ubi diu nimis de
306쪽
sonis delii crant Magistratus, judicia Magistratus tan quam Vacua a populo , occupantur,& judicia ejusdem Varia :auociatur & irritantur. Postremo de- .mque ab eodem populo partes pariter civilium belloru& lludia decernuntur. 6. I . Si autem ea ReipublIelicitas non est, ut caulae praeveniri potuerint, di propter eas jam exorta bella , non tam luce aut illae partes, quemadmodum de bellis ex ambitione ortis diximus, praeferri a Magistratu debent, sed omnes componi. γ . Is . Nam cum Magistratus sint veluti unius corporis caput, non tam unius partis quam omnium habere debent rationem, itaque eos veluti sibi intros hic flagitamus, sed constanter aemquales, nec in hos nec in illos magis quam in alios propensos. Magistratus enim auctoritate non armati inter se populi factiones fere pereunt inter
s. 16. Ut autem non fuerit consul -
307쪽
tum, vi tollere ejusmodi factiones, ne vi magis incendantur, ira id maxime faciendum . ut mutua inter se sactionum vis prohibeatur. Itaque ad prohibendam intentari quidem vis debet, non inferri. - I . Post ne populus in Magistratus feratur, clementiam in illis &aestimationem auctoritatiς & personae suae postulamus. Nam qui inclemenister agunt, provocant plebem,& pro VO Catae regendae non sunt pares: & qui negligunt auctoritatem, veluti incisis nervis&soluta vi imperii contemti &abjecti, arbitrio potius populi reguntur, quam suo regunt. I8. Si vero ob mala publica quae evitari non potuerunt, si ob facta . di consulta, quae salutaria Reipubl.& tamen populo ingrata, adversus M a.
gistratus tumultuatur populus, reme dium est in constantia, concordia i ,& prudentia Magistratuum. Con cordia majorem vim, consta
308쪽
εῖ Lib. I. e.i De Belus cipiteον. eau G, jorem reverentiam conciliat Majestat Nam in imperantium omnium cor
sensu minor est populi distensus. &cons intia accedat, mobilis populi adversus auctoritatem publicam nquidquam poteli promovere. Cortra vero discordia Magistratuum ei nitium fere discordiae subditorum, ilevitas Magist ratuum in mutandis illi quae semel facta & consulta, popului ad alios etiam motus excitandos indirat, & in motu reddit constanti orem. r9. Prudentiae autem hoc in algumento hae sunt praecipuae leges: I. D videndi loco, qui animo ad eos dei motus augendos conjuncti sunt & eorjurati. 2. Extrui arces &insideri debene X quibus armorum metu aut in officio subditi retineantur, aut tumultiantes ad officium reducantur. 3. Su
custodia publica, si fieri possit, sint civ
um arma. . Oppressis initiis extremseditionis oppressis auist oribus, coetertrum motus & exempla praeveniantu
309쪽
eor .praesen. exortasint comp . ratione 28s . In ipso ardore s editionis abstinendum a poenis & omnibus quibus coetera haut profuturis animi tantum irri. tantur. 6. Motus inter moventes sed iistionem, quantum ueri potet , excitetur, quo distractis animis viribusque minus pares sint Reipubl. turbandae. 7. In gravissimo motu consultum fuerit, concedere quaedam petentibus, sed se is dato, ita ita iterum facere, quae seditione expressa sunt, & id jure dominatio. nis justum existimat Ur.
IIIximus β i civilia bella esse periculosa Nullum enim corpus est tam perfectum, quod non sit malis ex se natis obnoxium , qu Ia ex 'multis est compositum ; sic & in Republ. difficile, plebem cohibere intra rectam rationem, vel facere ut unius imperium tam multis placeat. Ideo raro au--Wa Respubl. sine civilibus motibus fuit, ut inimis sunt periculosi t. Quia vi κ possunt prν veniri, dum in occ ult ineuntur, sic Catilina in aedibus privatis Reipubl. perniciem machinatus est a. Quia similiter in his bellis victus est ille, qui vicit. Η i nc apud Romanos Imperatores, qui ex zi-xilibus victoriam reportant, non tri pi, nis
310쪽
Besta geri placuit nultis habitura triumphos. 3. Quia hosti publico commoditas optima rei gerendae tribuitur, distracta nimirum Republ. ves ad alia attenta. Nam ut T A c. dicit de moribus Germanorum cap 3I. g. 3. Nihil fortuna majus in bello praestare potest, quam hostium discordiam. Scilicet discordia maximum est,quod hostibus imprecari possis. Diximus f. triplicia haec bella esse, de r. quidem, quando Magistratus in Magistratum
insurgunt, quod fit ex ambitione, quam Nobilium hominum furtum animi non nemo diis xit. Praevenitur vero hoc malum, si illi, ex quibus metus est,non tantum habeant virium, quantum ambitionis I Imprudenter ergo Tiberius, quod Sejano homini ambitioso curam praetoriani militis &simul vim Imperii commiserix, apud TACIT. c. Iia seqq. Prudenter contra idem Tiberius ex Germania Germanicum revocavit, qui non erat quidem ambitiosus , Tiberio tamen ex suspicione, quae licita Imperantibus, talis videbatur, apud TΛCIT. La. A. c. . Quia erat ibi robur Legionum,& fovebatur ille maxima apud militem gratia, missusque est ad componendas Orientis provincias, ut motibus componendis occupatus ipsa