장음표시 사용
271쪽
administr. recta atradi cauta ratione. 26Iaguntur. Severae autem disciplinae leges esse debent, & longe civilibus severiores i. quia ferocia sunt militumcingenia , & id edarctius tenenda. I. propter maxima discrimina, quae ex neglecta vel minima re in militia oriuntur. unde apparet aequitas vel atrocis simarum poeinnarum militarium. Peccata enim bellorum subinde minima esse videntur, & quae in civilibus commissa vix pro peccatis habentur; maxima vero sunt, respectu noxae quam inferunt.
Ita si quis ex ordine excesserit, exiguum id viis detur, & tamen poena capitali id punitur, quia id pluribus facientibus totius aciei compages
ac corpus solvitur. Frumim victoriae 6. ult. diximus ejus esseremim usum. Nimirum ut vincere plures po- tuerunt, ita bene uti pauci victoria sciverunt,
quod Annibali quoque Maharbal Poenus apud
LivIuM L aa. c. Iu eXprobrat. ut enim viis ctoria quis recte utatur, debet esse clemens ae
prudens, potest quidem jure victoriae nulla uti clementia , .sed tamen hic imprimis illud vari Iet': summum jus stamina injuria. Et lex humanitatis reliquis major & amplior debet haberi. Ex prudentiae t en jure laudandi
sunt quidam tristes bellorum exitus es excidia
272쪽
Cum & totius humani generis & sin
gularum etiam gentium intersit, bellis finem aliquando imponi, finis iste obtineri non potest, neque malis bellorum potest intercedi, nisi per pacta, quaecum hostibus ineuntnr: praestat enim iis praeveniri majora mala, quam per bella inter ancipitem fortunam, tum tus plurimos, nec minores saepe clades,ea quae jam inflicta sunt, perpetuo ulcisci, & quod accedit, quod nullum . bellum justum sit ipso gentium jure, nisi quod pacis causa administratur. Non igitur bellorum causa tantum justa esse debet, sed & finis justitia visios nil in eo con ιt, quod pacem appeta-
273쪽
f. a. Qeέ utra pacta ista, quanto plus periculi habent ex personis, quibuscum ineuntur, tanto majori cautio one sunt ineunda. Semper enim, quan quam amicitiam simulet ac pacem, eamque afferat, metuere illum debes, quem laeseris,dc tanquam laesurum per blanda pacis nomina eum habere suspectum, qui semel laedere est conatus. g. s. P ctis Uitur sis , acit causa bella pariter s bellum toguotur, aut causa integra bellum tautum tollitur
es differtur. s. q. Cassa belli & bellum pariter
tolluntur, ubi inter pactorum leges renai sit quisque,quicquid hactenus in allinum & praetendit, & ut obtineret, Vibellorum alium est persecutus. Ea autem pacta omnium securissima derent aestimari, neque enim ad bellum rediturus facile creditur, qui causam belli tradidit ipse ac pacto transscripsit., s. s. - δει egea s salva causa roti
luntvrsaltem bella, es ad tempus dime
274쪽
rlintur, cum bello quidem imponitur finis, jure tamen, cujus titulo hactenus bellum gestum, cuivis parti integroservato, quae quidem pacta secura mimIscentenda sunt dum hoc vel isto praetextu facile violaturus creditur pacta ille, qui belli causam in omnes occasiones integram sibi servavit. 6. Interim causa belli, pactis cumbus initis, non facile permitti de- et, praesertim, si in ea aliquod magnum Reipublicae sit momentum, si etiam , meliores offerri possint temporum conditiones , quibus felicius jus nostrum persequi possimus post initorum pactorum fim m. g. 7. Pacta ipsa aut brevissimo, aut longioris temporis spatio , aut ejus aeternitati sunt adstricta, quorum ista arrexistitia, illas inducias, haec pacem ap
6.8. Armifltitia sunt, post quae statim bella reditur, in quibus potius non itur, quam sublatum est bellum. In
275쪽
his ad tria est attendendum. l. Ne
occasiones rerum gerendarum, per
admissa ea carpantur. lio Ne, iis durandibus , vires hostibus accedant
majores. IIIU Denique , ut armatus etiam miles sit, ac velut ire procinctuset, inter Otia ar m stitiorum. 6. q. In ita sunt. quibus revera bellum differtur, quarum prudenter ineundarum leges ad haec fere capita possunt revocari. I. Hostium commodo illae non sint; indulgentur autem illae hostium commodo , ubi, rebus feliciter a nobis gestis, pene vi dii illi jam toti sint, ac prostrati. Qui pope qui hic aliter agit, blandientis sibi
fortunae cursum cohibet, ac faventem hostibus veluti transcribit ..
ΙΙ.) Exporrigi vix debent ad hominis
aetatem, si enim eo usque extendantur, post finem induciarum, novo iterum bello exorto priori ante inducias bello, exercitus inde Reipublicae est defuturus. III. Alibi, ubi id licet,induciae cum M - eodem
276쪽
eodem hoste ineundae alibi cum eodem gerendum est bellum, ita enim futurum est, ut non desit militi negotium, in quo possit occupari. IV. providendum imprimis, ne per inducias, tran iam iis in alios hostium armis, per eorum latera, ct jugulum clam & aliud agendo ipsi impetamurIV.J Induciae ita habendae sunt, ut licet bellis ad tempus sopitis , tanquam quae certo reditura sint,siit apparatu . Nam prudentiae est de bello cogitare, quod post finitas indueias,haud dubie sit erupturum. f. Io, Pax est, quae ut cum Romanis loquar,) cum caelo & terra duratura inittis, atq; exta I magis nomen ejus, quamulas inter mortales. Quam enim dubiae sunt res humanae , quam fluxa hominum fides, quam facile inferuntur injuriae,& illatae creduntur, tam nishil in pace aeternum , & facile pax in
. II. Itaque uno isto & praecipuo praecepto est opus, pax omnino bona
277쪽
fide habenda est, tanquam semper duratura, dubia interim & eum suspicione belli eadem habenda est, tan- quam ex qua faciIi negotio inimici.
tiae possunt eXcitari. F. Ia. Denique sive armistitium. sive induciae, sive pax, per pacta conventa, obtenta sit,deposit, licet bellorum usu, Curae tamen, & consilia adversum bella imminentia, nunquam deponantur. s. 13. Porro in foederibus ineundis inter eos,qui infesti antea & injuriis irritati, quaedam sent ineuntium arcana, quae ad duo capita revocamus: Qui enim ineunt faedus, aut sibi tantum prodesse volunt, aut alteri nocere
. I . Qui sibi tantum prodesse
volunt, hoc inter arcana habent, ut in praesens bona foederatis, imposterum . autem ex illo ipso foedere majora bo. s. na sibi tantum servent & acquirant. - .
F. II. Qui alteri nocere conten- M a dunt, b
278쪽
a63 Lib. i. c.U. De pactis, quae nom.pub I. cumdunt hoc agunt, ut potentia sint majo
res in levi damno sibi imposito majus tandem aliis relinquant. Est quippe ex publico uiu, aliquando sibi ex foede
ribus nocere, Ut magis alteri noceatur. 6. I 6. In universum autem in foederibus ejusmodi omnibus tam ad hosti. lm, quam ad nostra consilia & arcanam pru denter est attendendum.
hJulli tam felices sunt, ut omnes habeant a.
micos,& nihil tam constans, quin amici ita in odium, & societas in simulta tales aut deonique bellani possit mutari. Nimirum ut adis versa ex secundis, & secunda ex adversis oriuntur, ita consilia quoque & rationes publicae ad naturae modum solent disponi ac variari. Praeter hoc nihil tam bene potest d. sponi in RepubL, ut omnibus bene dispositum videatur. Ad quod malum varietatis praeveniendum PLATO commentus est aeternam quandam Rei-Publ. rationem, quae tamen ejus r spectu faciis Ilus in id eis Philosophorum, quam in rerum natura reperitur. Ideo ARisT.&secuta hunc Phlis Iosephi, eam instituit de docuit , quae ut varia. xion bus ejusmodi lublecta , ita ingenio & na surae humanae est accommodata.
279쪽
Diximus ergo g. r. quod .Bellorum causis ac malis foedere possit intercedi, & pactis,quae cum hoste ineuntur, &e. In bellis enim duo requiruntur ad hoc, ut sint justa, causa aequa, raequus finis, Nec sussicit justam habere ea u- Lam, nisi quoque justus sit finis, qui tum talis est, qtiando causa pacis be lum suscipitur. Ideo Romani inter Aquilas & Dracones etiam poris eas habebant in signis. Porca enim Pax significabatur, & propterea Ia foederibus ineundis
porca caesa. Hinc illud ' Caesa jungebant foedera porca. Virgil LI. Adneid. s. O r Cons. L cI. . de mu R. Hal. s. Vastris. I. I. cap. y. FCeciales quoq; Iana caput habebant obvolutum, ut appareret, eos bellum indicere, quod propter obtinendam pacem inferatur. Ovis enim pacificum pecus est. Haec foedera, resipectu personarum, quibus eum ineuntur, diximus esse periculosa s.f. adeoque tanto majori cautione ineunda. Alia enim privatarum ratio est,alia publiearum peris sonarum. Illae non attendunt in contractibus ad personas, sed ad res et non sperant enim injurias ab iis, quos ad idem jus suum citare possunt. In publicis vero negotiis ad res pariter & personas attendendum a quae non ei
dem cum nobis juri subjacent ac iudicio. Cujus rei maxima habenda est ratio, cum agitur eum hostibus aut illis, qui recenter potestati nostrae subjecti. Semper enim metuendi su
280쪽
et o Uib. I e. I. De pactu, uanom.pub cum quos semel laeseris. vel qui te laeserint i illi enim ulcisci cupiunt ; hi metuunt, ne ulciscaris, &praevenire saepe malunt.
O lendimus , . aut eausam belri una eum bello, aut hoc tantum tolli. In privatis scit. judiciis res & causa ut plurimum pariter trans scribuntur, in publicis non item consiliis. Nam
saepe res ex causa natae tolluntur,causas vero si- o i pars utraque servat, ut possit semper eX cau. Sa res iterum excitari. in privatis enim iudiciis a judice quilibet, non a se dependet; a in publicis quilibet a se ipso pendet ideoque
anon facile causam transscribere debet, praeser rim vero si reipub. in ea aliquod sit momentum itixta f. 6. Causae autem bellorum partes Ma.jestatis sunt: ita propter adversam fortunam, Propter opes Reipubl. armis exhaustas ea de-Foni possunt, causa interIm servata: Ad o casiones quippe in Republ. attendendum, quae duorum sunt generum 9 Auti natae, ad has si attendatur bellum, ut expedit gerendum ac deponendum I Aut nasciturae, & ob has causas est reservatas ut juste post bellum possit infer- , Ti. Axioma enim Politicum est, de praesentibus nunquam est desperandum , nunquam de futuris. Qui autem causam dato omnes quoque futurorum occasiones transscribit. Re --o e ergo Rex Angliae satisfieri sibi a Mercatoribus societatis Indicae Orientalis , qui Αn-