장음표시 사용
331쪽
eorum opes videantur , saepe eas d hi si inularit, quia maiora putantur illa, quorum in volgus non est noti ia. Variis a l. tem nominibus haec arcana solent a puellari. PLATO ea vocat Ma.chinas, quia illis repugnantes animi e X pugnantur : ite pia blati timenta, quod illis ingrata populo commendentur: Artes, ex eo,quod Occul. tare caute & accura id exequi quoque eas prvis denter oporteat. H nc CICERO Magistratus vocat Artifices, pulcram personam, qua teguntur, quae patescere nolumus.
Diximus f 3 arcana quadruplicia esse , reorum publ. dominationis, simulacra imperio rum & areana consiliorum. CLAPΜARIus no stra aetate edidit librum nunquam satis laudatum de imperiorum arcanis,quem ut alias libenter sequimur, ita hic metito ab eo dissideo mus. Ille enim trium tantum generum arcana constituit, Rei p. Dominationis& simulacra imis perii, sed male: nam arcana consiliorum ad nullam harum speciem re voeari possunt; nec enim faciunt ad formam Reipubl. nec ad vim Imperantium, nec denique ad hoc, ut cum reis gunt Principes, videatur plebs aut optimates, vel cum regum optimates, videatur plebs re
gnare. Di Ximus g. 4. . arcanorum rationem es
se in simulatione & constantia. . Simulatio onemque justam & neeessariam esse in re p. Α-
Irim autem hic, ne quis erret, quam Philoso
332쪽
Wum'. de arc. Domrn de Simul IN. Fc. 3 ost phi mressi almus simularionem, illa enim est, qua at quid fallum fit & dicitur: haec vero, qua v rum fit & dissimulatur. Illa grave vitium. De hae illud dictum, bene illos imperare, qui consilia tegunt, atque haec aequissima est :si enim o opulum consideremus, sepe vera ratione abuteretur, vel adversum eam iret, si propalam exhiberetur, sive ignorantia rerum,
sive dedignatione parendi, seu luspicione ex hoe vel illo consilio majora illo proventura. Majus itaque & prudentius hac in parte consilium esse debet, ut occultetur coram plebe ratio. At vero quia obsequatim obtineri sine obsequii ratione vix potest, & obsequio non obtento nihil proficiunt Magistratus, ratio saltem ficta debet praeferri. Omnium itaque
ratio vera esse debet, sed non Omnium aperta.
Nee injuria inde ulla fit plebi. Ut enim iniuriam furioso non facit, si quis gladium ipsi eripiat, itaque nec plebi, si negetur ipsi ratio. 'qua in malum sinim abuti potest in genere quidam cibi salubres,
men sunt febricitanti. Ita In omnes res ratio esse debet, sed non omnibus aperta; omnium
ero ratio reddi debet, quia justi imperii est
requisitum. At dicat quis cum Terentio a pud TAC. An. 6. cap. y f. 6. Abditos Principissensus iniquirere anceps esse & illicitum. Praeis
rea, ut idem TAC. l. I A cap. 6 g. ult. dicit,co ia
rumpi vim imperii, ubi in singula q
333쪽
eet. R. Facere haec loca pro nobis, loquuntur enim de veris rationibus, quae s explicatae fuerint, corrima pitur imperium, ut quod illis fulcia'ir, quibus tamen adversus est plerum quo populus. Diximus f '. arcana semper tecta esse oporistere. ut enim cibus ille non nutrit, quem quis assumtum evomit, ita nec arcana patefa- cta cuiquam prodessa' possunt. Hinc TAC. yenitus abditos sensus ea vocat, L l. . n. capia I. f. s.
dieitque idem de Tiberio, cav)sse eum, ne aliis qua voce, aliquo affectit perrumperetur, t. I.
M. c. II. f. 4. licet tamen arcana ejus nonnun
quam expiscati fuerint. Ita post mortem Germanici de eo die lim a Domitio CelerGTAz. l. a. an. cap. 77 β ψ. refert: Periisse Germanicum nulli jactantius incerent, quam qui maxime laetantur. Porro I. Io. ostendimus, quomodo optim arcana tegi possint, nempe primus modus est, ingenerata animis subditorum opinio , qua persuadetur ratio esse, quae non est, vel futura esse, quae nunquam futura sunt. Opinio vero Aratione eo distat, quod opinio rationi inest, non vero ratio opinioni. Hic ergo opinio locum habet, quia habere ratio non potest. Ad hanc autem opinionem conciliandam maxima&excellens desideratur publica Eloquentia. Najoris enim laboris est & ingenii, persuadere opinionem, quam rationem, quae seipsam cui-
334쪽
Rerum.de are Domin. de Simul Imp. m. 3irque petiuadet. a verba oratione intorta involvantur. Nimirum cum verba facienda priusquam certi esse de eventu consiliorum possu-mys, ut postea ex certo jam eventu certa nostra appareant consilia. Certa etiam est loquendi observanda ratio. Quae ars a sae ei dotibus in redgendis oraculis usurpata, &ideo carminibus potissimum reddebantur, quod in his magis quam in prosa involuta sit loquendi
ratio. Atque hac in parte aequivocatio non nunquam laudanda. sic Abraham Iaram
suam dicit sororem. Iesu itae quoque moderno tempore ea plerumque uti solent, quod tamen in iis culpandum, quia ad dictidia 2 subisversiones Rerum publ. utuntur. Bonae autem
artes malae fiunt , ubi ad mala applicantur.3. Debent omnia sibi ex amussam respondero. Qui enim quaedam in publicum arcana effert, omises ei re actiones in suspicionem adducuntur, quod nonnunquam Tiberio accidisso, testis est TAc. exempla suntLHA.c n. c 74. c. Disserendus est arcanorum usus , cum per dilationem nihil viribus arcanorum des dit. Ita Servator noster dum restituisset via sum coeco, voluit id dissimulari, quia plurima adhuc ipsi agenda erant, antequam majori invidia Pontificum per haec miracula con-
eirata tolleretur ἱ Non nimis tamen affectata sint arcana. ut enim moderata mendacia non- Bunquam pro veris acceptantur , nimia vero
335쪽
3ii Lib. I. e Is De Arcanis in Gen. de ritanis pro mendae iis statim ab initio excipiuntur; 4
ita vulgaria arcana rationis , nimia vero falsitatis speciem habent. Peccavit itaque Tiberius, quod ultra modum deplorar: t Germaniis eum, quia hoc pacto auXit opinionem vulgo jam conceptam, eum ejus jussit sublatum e Te, vid. supra cit. lo c. exl. 2. A. e. 77. Bonis tandem rebus arcana sunt applicanda. Malὸ ita. que Caesares per haec Magistratuum de Rei p. autoritatem Occupartirit.
Definitis arcanis Rerum p. g. I 3. Diximus subjed hi in & argumentum esse jus imperii. si magistratus supremos consideremus, duo ipsis imprimis curanda l. ut imperent soli, ad quam
rem faciunt arcana Rerum p. a. ut in imperio maximi inter coeteros au pareant, quo faciunt arcana Dominationis. Rerum p. enim arcana. in non communicanda Majestate versantur, per eamque exoogitantur modi, quibus ea,quae
natura sua singulis:& omnibus patent, solis adagistratibus asseruntur. Quae arcana ut ob jemim & argumentum habent jus publicum,
eo ipso aperte ab eo distinguuntur. Ute. nim omnium rerum est praxis &est Theoria, ita hie etiam iura imperii, Con eadem vero arcana & praxis eorum. Aliter itaque amo venis
di v. g. ab armis populi quieti, aliter belli aeturbarum avidi. Sic Romani ex Graecia cubium literarum & humanitatis magna opera si-ittulere; contrario modo Turcae omnem
336쪽
hunc fugiunt cultum & destruunt, idque ex proprio suae Reipubl. arcano, quia, cum studiis quilibet ad libertatem exstimuletur, in isterest Reipubl. ne beneficium libertatis a sub .ditis intelligatur, vel quia per eadem studia . deliramenta Mahumetis, quae sunt quaedam illius imperii arcana, patefierent,& contemnerentur. Dabo propius ad rem exemplum. Creatio Magistratus ubique est juris impe .rii ; ne vero in quinquennium crearentur, quod apud Romanos prohibitum esset, id Reipubl. arcanum fuit. Hinc ubi da hoc agi , ait TAc. Tiberium intellexisse, tentari arca. num imperii, lono enim Dominatione Rei-li s abditi contra ejus poterant potentia mis,l. 2. A. c. ILDiximus g. I s. arcana haec dici, crim respectu originis, tum respectu usus. Respectu originis et Cum enim quidam prae aliis praestantes ad jura humanitatis alios convocarent, reis liquerunt sibi quaedam jura, quibus ad coercendam convocatam multitudinem uterentur, quae tamen vel relicta ipsis vel tanta esse populus ignorabat': facile poterant hi congregati imperium abnuere. Quo tamen eos contineri utilitatis publicae interfuit, de proindGMagistratus praesidium aliquod habere & sibi relinquerae debebat: e. g. jus armorum ignorabat populus tanti esse, ut resistere id habenti non possent, & proinde facile id Masi o stratin
337쪽
ιI4 Lib. ι a. is. De Meanis in Gen de Areanis stratui concessit.' Respectu usus quoque sunt Iaxc arcana v. g si pro iure imperii militem conser bat princeps in speciem adversus hostes,
revera autem adversus subditos, quos timet defeci uros. Sic apud Caesares Romanos mi istes Praer. trianus stropter securitatem eorum, revera ut se pulos metueret, dc si ea motu contineretur. Eo arcanorum usu usus est Sejanus, dum persuadet Tiberio, ut omnes praetoriani milites unis iisdemque castris continerentur,
qtiaest o in syeciem argumento, quod sic quietius uicturi essent, revera quod sciebat,eos majoris potentiae esse, ubi conjuncti fuerint. l. .
A. Tin C. c. 2.D ximus C. t 8. de jure publieo nos hie ex profesta tractMe nolle, licet sint pauci, qui de eo recte tractarint, inter quos insignis est iber juris publici Pandecti Petrι A odit Galgie gene ratim ramen diximus,juris publici nomine ae Magistratus ea sibi vendi easse, quae be-
male a subditis administrata magnum n m vel malum in Rempubl. inferre potuissent. Nempe sic est statuendum, ante Magistratus institutos, omnia arbitrio privatorum fuisse permissa,post institutos autem ea iis quodam modo ad publicum taΙta,ii quis aurum & argentum an Magistratus habebat, ipse pretium sibi sta-ebat'; at quia ex hoc falsa saepe contractiis, e ustui bae.ortae, Magistratus jus monetae
338쪽
erump.de are. Domin.de Simul. I .Fc. 36sibi vendicavit. Ante Magistratus quilibet laesus poterat privato consilio se defendere, &post bello ulcisci,at quia ex hoc frequentia belloriam nata, pars generis humani turbabatur, magistratus jus bellorum proprium sibi fecere. Si e & de eae teris publici juris capitibus, quae uti deeim diximus, judicandum. Recensuimus f i'. quaedam capita, quibus, arsana rerum publ. continentur &, quidem . I. Nunquam Fama jura relinqui imperii oportere. ut n. in privatis rebus quae vacua sunt, ea dominos non haben ri fiuntque occupantis 3
- ita in Republ. quicquid a Magistratu relinquitur, ab aliis occupatur. Sic Caesares Romani, cum Principes & Magistratus variis dissensionibus j aetati relinquerent Rem p. & jura imperii; ipsi illa invasere , & inter alia beneficia occasionis etiam hoc habuere. I. Nun quam abutendum his juribus eum odio &damno subditorum. Quom admodum enim indignus beneficio eensetur, qui est ingratu si ita indignι quoque imperantes juribus imperiorum, quae populi sunt beneficia, nisi beneficium converrant in eorum utilitatem, a quibus accepere Iura etenim imperii volente populo cum sint Masstratibus imputata, beneficia populi merito vocari possiant, qui est rum abiissim ferre non solet. Hinc Respubl. Ronueonversa ex regia in optimatum ferὸ st. tum,
cum Reges abuti hoc beneficio coepissent. 3 Sio 1 in
339쪽
ς tib . t e. is De Arcanis in Fen. de Areanis in usu arcanorum aliquid peccatum, vitia ea tegantur. Nihil ri . tam recte in Republ. institutum est, quin imbecillitati obnoxium sit. Levissima autem errata Magistratuum maximὸ populus attollit,odio imperii & imperaritium. tit ergo hoc odium praeveniatur, debent ma-lε facta dissimvlari vel callida interpreta tonagrata reddi. Causa enim reddi de F et, cur a ju. re descitum, quae ita instituenda, ut potius vi deatur Magistratus in Reipubl. usum,quam
suum id egisse. ε. de juribus imperii inter obtinentes imperium disceptari non debeo. tibi enim de aliqua re diste piatur, ut de jure imperii, ibi dubitatio est 3 ubi dubitatio , ibi a. liquid incerti. ubi aliquid incerti, ibi assertores& affectatores imperii certum aliquod pro is
decernunt. Reiffε ergo gavisus est Tiberius, quodSenat' inter filios ejus de jura disceptaret, ut ait TAc. An. r. est. Dissensio inter Prinei pes Senatus fuit, an vetera sua jura deberent usuropa re,an vero gloriae & gratiae filiorum Imperatoris esset concedendum. s. Iura imperii eum illis, qui non habent imperium, non sunt communicanda Quanti n. quisque fit, tanti quo que se facit.Si ergo cui transcribantur 1qra imo perii , accipit etiam imperium. Injuriam . igitur Pontius Pilatus imperio Romano fecit, dum de Christo Domino nostro Iudaeis dixit: Vos secundum leges vestras eum judicate. Iudaea n. tum redacta erat in tarmam provinciae
340쪽
l Romanis, ab illis judicia rerum exspectar debebat, praecipue in hoe discrimine Christo
intentato, quod fuit Majestatas. Hoc autem praecipue agendum, ut diverso in statu Reipubl. jura imperii cum reliquis nori communi. centur. Ita Reges optimatibus aut popul γ& contra non debent ea communicare , & si ea communicent, inde praecipua causa mutatao num Rerum publ. esse solet.
Diximus β 2 o. Magistratus sine Republ. 9Rempubl. sine Magistratibus salvis salva esse non posse I caput nimirum rerum sunt Magi stratus, quo vacillante vacillat Respubl. nec unquam Propius Respubl. laeditur, quam per Magistratus. Quam assinitatem Magistratus cum RepubI. intellexit Imperator ille , qui di xit, se non nisi morte a Reipubl. compleXD revulsum iri. Intellexit quoque Galba , qui jugulum percussoribus protendit, dicens I ag rent ac ferirent, si ita e Republ. videretur. V.
Diximus I. 23 arcana Dominationis in iis, quae fieri debent a Magistratibus,& quae jam facta sunt, oceu pari; & quidem quoad ea, quae seri debent hoc requiritur i. Consilii aequitas, an ea quae fiunt, bonum in publicum futura. a. Constantia consilii. 3. Constantia executi omnis. Videndum itaq; primo, Quid velis, an illud rum bono publico, deinde quid possis, postre moque ubi utrumque se bene habet, constan