장음표시 사용
241쪽
Habet praeterea Summus Pontifex alium Ministrum Breuium expeditioni praepristum, qui licet panem honoris a Palatio Apostolico recipiat, mansiones tamen ibi non habet, quamuis uti Romanae Curiae Praelatus, & familiaris Papae habitum vi iaceum deserat, vestem sc ilice t talarem, caudatam, cui epilogium mantelletram. vocant) superimponit : eius osticium ςst, supplices libellos, Commissiones vulgo dictos, in Signaturis gratiae, vel iustitiae, peri piacet, seu per, Conc sum , expeditos , de extra Vrbem committendos, Breuia iudicibus commissarijs iacultates, & formas in causis procedendi continentiai sub Annulo Pistatoris expedita, dirigere, ac lirans. mittere, sc Magister Brevium quoque appellatur, qui in multis Auditori Contradiactarum successit, Vestrio teste ; a cuius Osficium precio octo millium aureorum
Sed ad Secretarios Apostolicos iam redeundum est, eorumque priuilegia fulix recensenda, ex Innocentii VIII. b dc Sixti V. e Sanctionibus desumenda. Episcopi, Prothonotari j, vel in maiori ecclesiastica Dignitate constituti in Secrepariorum Collegio esse non prohibentur, eundemque habitum Dignitati proprium deserre ; & si nulla sint praelatura insigniti, ubi primum in hoc Collegium cooptati
fuerint, Sedis Apostolicae Notarii fiunt, de habitum, ae insignia huiusimodi ossici j a
quocumque id Romana Curia praelato recipere permissum est. 6 a. ad fin. Collegium vnisii ii inuicem omnes Secretarii cum arca, siue bursa communi, sigillo, capella, capellano, re aliis collegialibus insigni is, honoribus , emolumentis, de immunitatibus solitis copstituunt, di gaudent. 6 3. Statuta pro recta ipsius Collegii administratione, sine alia Superioris confirmatione, condere Valent, s. q.
Apostolici Palatii sine tamen aliorum eiusdem Palatii Praelatorum praeiudicio veri Praelati Romani Pontificis familiares, & continui commensales sunt. 6. . Mansionem unam in eodem Palatio Apostolico, in qua singulis diebus conuenire, de negociis ad eorum ossicium incumbentibus agere, praecisam habenti quae M- cretari Apostolica dicenda est. s. 7. Bullas expeditat sub exco municationis poena ad hanc mansionςm ossiciali per DD. Secretarios deputato exhibendas Plumbatores deserant s. 8.Literas Apostolic*s pro personis ipsorum gratis ubique expediunr, de Rescribendarius id litarii apponat, Gratis pro persona Secretarii, ac unius familiaris pro quolibet Sectatario, Gratis pro Deo, S. 9. Si pro Romanae Ecclesiς negociis a Curia suerint absentes, emolumenta nihilomi-pus, ac si presen es essent, recipiunt . si priuatarum rerum causa de licentia Collegii quis absit, & aliquem de Collegio, qui suas gerat vices, rςlinquat, emolumenta similiter per *nnum recipiati ς lapso anno quinta dumtaxat detrahitur. S. Io. Osficiorum resignationem, etiam in infirmitate. etsi verisimiliter intra viginti expectetur mor i Summus Pontifex, soluta tantum summa centum florenorum auri de Camera, non deneget, neque differat. b. I I.
Stati m atque emptum fuerit Secretariatus officium, emptor ipse Sedis Apostoli-ς Notarius effectus est. s. I 2. Habitum, & insignia Notariatus, pr stilo fidelitatis iuramento, a Vicecaneellarici recipere in Curia possunt; si extra Curiam liter expeditionis ossicii mittendae sint,prs dicta Notariatus concesso in ipsis literis exprimatur. S. I 3. Arcium ecclesiasticς Ditionis visitandi, de gentium armigerarum deseribendi ORficium Secretario riim Collegio assignatum est. s. I9. Hactenus Innocentius VIII. Quς vero a Sixto V.concessa suerunt, mox dicemus Secretarium, quem Pontificis domςsticum vocant , Secretariorum Collegium eligit, ab ipso Pontifice postea approbandum. S. s. . Tres idoneas personas pro scribendis literis in serna a vreuis eum cibariis ex Palatio Apostolico reciti soliti Secretariorum Collegium eligit,& ad nutu amouet. S. MQui in aliqua publica Vniuersitate ad Doctoratus gradum fuerint promoti, & vigesimum quintum annum expleuerint, viri utque Signaturae Reserendarii sunt. s. Qui ex ipsis Secretariis antiquior Doctor, Se Reserendarius erit, singulla Signaturis coram Pontifice celebrandis interuenire potest. b. I s.
Qui Clericali militig adscripti ,& vigintiquioque annis maiores fuerin Notari rum Apostolicorum habitum et i m violaceum gestare valent. Qui vero prim g ton-
242쪽
NOTITIA CARDINALAT. CAP. XXIII. 219
surae, seu laici, etiam coniugati, vestibus prout Cubicularii Apostolici, de honore
Priuilegia, di alia quaecumque in literis Innocentii VIII. de pii V. contenta confirmantur ; singuli tam iuris, quam secti deiectus supplentur. S. II. Denique Domini Secretarii liabent pritillepium commune cu Scriptoribus Ap stolicis in assequutione Beneficiorum : de in hoc tantum differunt, ut Secretarii teneantur ad publicationem suarum gratiarum, Scriptores vero non; ita dixit Rota mina apud Achillem de Grassis, a de ibi redditur ratio. a is re e mSed quoniam c ut idem Innocentius b ait Secretarii praedicti summam sexa- M, uitiis.
sinta duorum millium , & quadrigentorum florenorum auri de Camera ab initio , d. 7. q. u. persoluerunt, & eorum successores Secretariatus officium praedictum pro tempore obtinentes aureos quindecim millia, plusve minus in singulis exoluunt, ut eo diligentius quae eorum incumbunt Offcio, studeant exercere, quo exinde cognouerinteis conuenientia emolumenta provenire , Cardinati Vicecancellario iniunctum eth, ut ad perceptionem emolumentorum, olim a Martino V. Secretariis tunc existentibus assignatorum, quae minutarum appellanx, modernos quoque Secretarios admittat. f. I s.
sitam quoque laxam pro expeditione Literarum Apostolicarum,quq per Cameram secretam pro tempore expediuntur, laxam Seci clariorum nuncupatam , ab
iisdem Secretariis perpetuo exigendam assignat. b. 17. Emolumenta quecumque Literarum Apostolicarum in serma Brevis, tam sub cera, quam sub plumbo pro concessionibus , de Maci stratibi , & ossicialibus Status Ecclesiastici vel administrationis gabellarum, vel condbctioris rerum Ecclasia off-cijs factis,percipiunt; & ut sciatur, quibus ex rebus, & Ossietis emolumenta haec percipienda litat,in quinterno plumbato, & manu Pontificis subscripto singulariter singula describi mandat. s. i7 . Literae vero praedictae singulis sex mensibus expediri, de singulis vicibus taxamina
quinterno adnotatam solui iubeti omnia quoque, & singula emolumenta pro quar imuis aliarum similium litς rarum in forma Breuis sub cera, vel plumbo expediendarum , percipere voluit. s. 13 e Secretarius,qui ad visitandas arces, Zc armigeros describendos per ecclesiasticam Ditionem missus fuerit, certum salarium, summam nempe ceatum ducatorum annuatim percipit. s. I9. Emolumenta praedicta eolligendi modul&forma ab ipsis secretarii statuenda permittit - Diuisionem vero ita sancitam habes: quousque Secretarij numero triginta erunt,in partes aequales triginta duas dividantur, quaru unam ipsorum singuli, duas vero reliquas Secretarius domesticus Papae singulis mensibus percipiant, quousque ad praefinitum numerum viginti quatuor redacti fuerint, quo casu portiones viginti sex erunt, itaut singula singuli & duae doinestico Secretario reddantur. g. et . Veruhas duas portiones Secretarii domestici ad uni tantu redacta esse a Sixto U diximus. Nemo ex ossicialibus ad exercendum ossicium nisi literis expeditis, & soluta taxa, sub excommunicationis poena admittatur. S ai. Quod etiam extensum est ad Osticia per Legatos, fle Gubernatores in Prouinci iseoncedi solita, si in praenarrato quinterno ossicia praedicta suerint adnotata. Thesaurarii vero, & Iozorum Depositarii si a Secretariorum Collegio fuerint requisiti, ex huiusmodi ossicialium salarijs emolumenta haec sub excommunicationis poena retinere,& Collegio consignare tenentur b. XI.
Si quando emolumenta imminuta sint,&taxa exigi neque i, quantum medio lu- ramento Secretarij amisisse testabuntur, tantundem Camera Apostolica restituere
Et ita per Card. Camerarium, & Clericos eiusdem Camerae Apostolicae seruari, Nexequi iubet . , a . Haec Innocentius.
Addit Laelius Zecch. e Alexandr. VI edixisse,ut pro singulis literis Apostolicis,quq gratis pro quibusvis peribitis expedientur,Cardinalib. eorum nepotibus, Abbreui o Repub. . toribus de Parco maiori, Scriptoribus Apost. & alijs Romane Curiae osticialibus ex- ειστλ δε certis, ducatus unus Secretarioru officio persoluatur; literas vero cum inscriptione ' is
nominis unius ex Secreta rus xpediendas,& a liter expeditas, i. ullius esse roboris,nullamq: Me facere. Ueria hane Alex. VI. Sanctioi.e in Bullario nouo non in aeni creperi d Gaa. io af
243쪽
constitutionem, a qua Secretariorum emolumenta angentur, ut in ira Unam ex duabus portionibus Secretario domestico Papae ab Innocentio assigna his Sixtus Collegio Secretariorum restituit, una cum alijs quatuor partibus cibario rum pro victu, & alimento quotidiano secrerarii, de trium famulom,& no equo si Medietatem quoque emolumentorii, quam Ioanites Baptista Canobius tunc do mesticus Papae Secretarius sine ratione taxarum Apostolicarum,uia, quae secreta dicitur, siue cedularum propositionum Ecclesiarum, aut Monasteriorum , vel sententa
tiarum a Romano Pontifice latarum, aut inucstituarum habebat, pari modo resti ruit , & Collegio assignauit s. 7. Taxas ossiciorum in quinterno Innocentii VIII. contentorum , etiamsi a praedeia cestaribus Pontificibus, signanter a Gregorio XIII. diminutas, innouauit,& ad commodum Collegii absque ulla diminutione, S sub censuris ab codem Innocentio commatis a die prima Iulii is 86. solui praecipit. ki a. Ossicia quam inuis Prouinciarum, Terrarum , Communitatum, & locorum Romanae Ecclesiae in praenarrato Innocentii quinterno descripta, sorsitan nondum t Xara, de consilio Thesaurarii generalis taxandi, Ee exigendi facultatem Collegio tribuit, Rassignat. f. 13. Hucusque Sixtus. Si plura quis cupiat, Octauianuin Vestrium, de Laelium Zecchium locis supra relatis legat. Vt autem magis certa essent emolumenta huic Secretariorum Collegio assigna ta, idem Innocentius VIII. partitionem quandam, quam vocavit laxam , ab omnibus ossicialibus tam Romanae Curiae, quam totius Ecclesiasticae Ditionis persoluendam , edidit, suoque Diplomate confirmauit, quod in Bullario veteri , inuenies: ubi etiam, quinam sint immunes ab huiusmodi laxa, & quid soluendum sit a Custo dibus, seu Castellanis Arctum Status ecclesiastici, habes; quas Arcex visitari posse a Secretarijs diximus supra b ry. 3 quot sint istae Arces, hic enumeratas inuenies.
De Seriptoribus Apono licis Breuium , Archiuij, O minoris gratiae.
LVcas de Penna e Iurisconsultus n6n vulgari eruditione resertus dum quaerit, in quo differant Proximi sacrorum Serihiorum,caeterique in sacris Scriniis militantes a Magistris Scriniorum, resipondit, Magistros praefuisse Proximis . sacrorum Scriniorum ; 3c addit, d Proximos epistolarum suisse illos, qui scribebant Epist las, ut sunt Scriptores D. Papae: supra vero , e ubi de Magistris sacrorum Scriniorum agit, ita testatum habete aqua m erat Serinlis Ont m praes e Magistrum , erat, ut bot uni, Secretarij raripae, qui elaea talia Osseia post Vicerancellarium, qai fungitur visesime foris omnibus sunt maioris . Haec Lucas ; quibus ex verbis, cum etiam ex antiqua dispositione Secretarii praeessent Scriptoribus, visum est etiam nobis non incongrue factum, si post Secretarios de Scriptoribus agamus. DQuorum originem antiquissimam esse testatur Polydorus Virgilius f in haec verba. Ab initio fuere Scriba, qui liter assHiberent Ap Ioheas parmo, Vel nullo pretio ine- eundum iEud Saluatoris praeceptum, Gratis accepi I Iis, gratis date . At deinde Ioaν nes XXII. Collegium Seribarum 'ofuli eorum primus numero di tinxit, qui literas proprio ingenio dictatas conscriberent, nonnullaque alta munia obirent. Haec pollydorus. Sed tempore etiam Innocentii III. qui ante Ioannem XXII. per annos centum viginti, plusve minus B.Petri Sedem obtinuerat, Panuino g teste, scriptores, seu Scribas literarum Apostolicarum fuisse, ex responsbeiusdem Innocentii b innotescit, ibi , inbibemus, ne quis apud Sedem Apostolicam liter aι no Iras, ni id nobis . vel de manibus illarsi recipiat, qui de madato noino ad illud stit Ossetis deputati ore. Et Et in Concilio Basiliensi i ex decreto Martini V. indicto de ab Eugenio tu iustis de causis abrogato, de Scriptoribus fit mentio in haee verba.Seriptoribus, Abbreuiato6hus, ct Reti iratoribus Literarumsu mincitarum pro illorum labore e Getenti δε- Lirio soluendo . Et Alexandru Farnesium, antequa inter Vaticanos Senatores Ia. Kalen. Oct. Iq9ῖ ab Alex.VI. relatus, in quo Ordine ultra quadrages. ann.versatus,ad suprema B. Petri sede eueetiis esset, Scriptore Apostolicii suisse, Andri Victor. X stabit his verbis. Romam Innoe. VIII. Pontisse re 1,ROderisum Borgiam coluit, Seriptor Ap iolicus, ct ProtbonotariusDit hc' Horum
244쪽
Horum vero Scriptorum numeram ad Oct gizata Alexander VI. auxit, quamuis Pan uinius, a Ciaconius a in eius vita dicant, nonum octuaginta Scriptorum Breuium Collegium, aliorum Pontificum exemplo, ab ipso Alexandro institutum fuit se; quorum loca singula Ur. aureis venierunt, & hoc a Volaterrano b mutuati sunt At vere non instituit Collegium , sed Ossicialium numerum auxit, ut diximus, quia praeter Polydori Virgilii testimonium, asserentis, Ioannem XXII. qui per annos i 79. ante Alexandrum Beati Petri Sedem obtinuerat, Setibarum Apostolicorum Collegium numero distin xiise , Martino V etiam sedente, Scriptores Apostolici fuerunt, de Capellam habuerunt, ut in eius Diplomate, e ibi: tu ius C. era Seriptorum praedictorum, aut alia pia opera conuertendum, ste. Nisi sorid dicamus, ante Alexandrum VI. fuisse quidem Scriptores literarum Apostolicarum, quas Bullam vocant, non autem Scriptores Breuium, quorum Collegium Alexander instituit; sauet Gomesius, d licet ipse firmet, Breuia quoque appellari posse literas Apostolicas,num. s.&7. viden. confirmat quoque Volaterranus . eQuemadmodum Iulius II stertiam speciem Scriptorum Archiuii nuncupatorum instituit, multis priuilegiis decorauit, numerum praefiniuit , munus, de ossicium praescripsit, Vicecancellarium, Camerarium, & Camerae Apostolicae generalem causarum Auditorem huius Collegii Defensores, δt Protectores constituit Numerus est centum, de x nius irorum , qui Scriptores Archiuii Romanae Curiae nuncupati Collegium constituuiit, di ossicium perie ipsos, non autem per substitutos exercere debent. s. r. ad fin. Ex quibus decem Magistri Correctores nuncupati, de quorum numero ratione iurisdictionis ordinariae Romanae Curiae sint , 5e esse intelligantur Auditor generaliqCamerae Apostolicae, de unus ex eiusdem Camerae Clericus; reliqui octo Praelati, aut in Ecellasia inca Dignitate constituti, de graditati in aliquo iurium Ecclesiastici existant. b. 9.
Ad horum vero Correctorum ossicium spectat, scriptores ad huiusmodi onus assumendos examinare, negligentes corrigere, ac processus omnes gratiarum expectativarum, quae non sutit in forma pauperum, vel in forma dignum, quantum executio de neccaetate in partibus committitur, atque processus quoscumque aliarum prouisionum vigore literarum Apostolicarum, etiam Poenitentiariae faciendo sulmi nent, de decernant. Abbreuiatoribus, de Scriptoribus Apostolicis expresie mandatur, ut in consectione literarum Apostolidarum unius ex eis ad minus iudex adhibeatur; nec liceat cuipiam alteri in Romana Cirria processus decernere , quin per aliquem ex diciis Scriptoribus subscribatur, de publicetur cum signo, de subscriptione propria, de appensione sigilli ossicii; excipiuntur, tantum processus, quorum literae iii licibus ordinariis in Curia diriguntum notae etiam in strumentorum , de sumptata ex ipso Archium desumenda ab uno ex ipsis Magistris Correctoribus auscultentur,& lubstribantur manu, de nomine proprio, atque ita fidem in iudicio, Sc extra faciant.
Habet autem Collegium hoc Archiuiuin publicum,& locum decentem in Palatio Apostolico, in eorum q. libris authenticis conuentiones, de contractus tam inter vi uos, quam mortis causa adnotare debent, a quibusvis Notariis Curiae ibidem deserendos. b. s. de 6. Quae quidem delatio, de adnotatio cum in desuetudinem abiisset, vigilantissimus Pontifex Vrbanus VIII. nouo a se Archiuio erecto, d de suo nomine Urbano appellato, restituit, ibidemq notas omnes cuiuscumque generis contractus certam summam excedentis deferri praecepit, Se hodie seritatur . Prothocolla notariorum de suoctorum, etiam Romanotum, non habentium filios notarios, assignanda, & deponenda sunt in Archiuio praedicto; excepti, tamen prothocolsis notariorum , quae una cuin Officile vendi conmetierunt, ut sunt ossici Auditoris Camerae, Curiae Capitolinae,& similia. f. 7. Eximuntur etiam ab hoc onere notarii Romani, 8e in Romanorum matricula descripti, ex Leonis X. g priuilegio. Sed mitiamus haec, ut priuilegia indicentur. Notarios undecumque. venientes, Je cuiuscumque nationis creare, dc in matricula Archiuii describere pol ianz S. ro. Manseres, de bastardos in urbe, de tota Ecclesiisti ea Ditione mediate , vel immediate subiecta. cum clausula tamen coasireta,sa epraeiudicio, erc. natalibus restituero, S: L gitimare valent. 9 II. Notarii omnium iudicum commissariorum, exceptis Ordinariis, Se Delegatis ha-- benti
245쪽
bentibus notarios proprios pe rpetuos, nec non s E. E. Cardinalibus, quibus ad libitiina notariorum electio indulgetur, constituuntur, di declarantur. 9. I 3. Scriptores ipfi Collegium eum communi arca , seu bursa constituunt, omniaq. emolumenta ratione huius Oscii in communi ponat ut , & statuto ab eis tempore inter se diuidenda aequalitἡr; Magi stri tamen Corrςetores portionem unain cum dimidia accipiant. d. b. II. ACostitutiones, & statuta inter se iusta,& lionem c sidere valent, adiecta etia poena, dii tamen in granamen Curiae,& Curiali ui cturam,& detrimentum no tendant s. I . Summi Pontificis familiares, de continui commentales sunt, ac pro eorum pers nis dumtaxat literas Apostolicas gratiam , de iustitiam concernentes ubique gratis expediunt S. I . Da eorum ossiciis, de emolumentis ad instar aliorum Scriptorum disponere δε illa resignare, solutis ducatis Camerae quinquaginta, permissum est. S. I 6. Haec Iulius II. cuius Constitutionem in nouauit, declara uiri. Leo M a viden. Cum autem exorta suisset dubitatio circa iacultatem legitimandi bastardos, a inquam ad quoscumque illegitimos,& ex quocumque illicito.de damnato coitu pr creatos, etiam si eorum genitores filios legitimos, & naturales haberent. extenderetur, Paulus III. b stio dielomate lanciuit ad hoc etiam extendendam ese, sin . Brraeiudicio tamen venientium ab intestato. Pius V. e ampliando priuilegium a Iulio concessum, ut sint notarii cuiuscumque
iudicis comissarii in Romana Curia Cardinalibus exceptis hac exc: ptiosi e substulit. Et portionem in expeditionibus Cancellariae, quando materia solutionem annata: requirit, hos Archi vij Scriptores habere Octavianus Vestrius d testatum habet. Vetum Scriptores Apostolicos praeserendos, & magis priuilegiatos esse, quam Scriptores Archiuii, decisum habes in Pota Romana apud Puteum: e ex Regula Cancellariae de praelationibus, siue praerogatiuis in gratiis expectati uis, quae sic se habet. Scriptores ApoHolici omnibui alijs qualitercumqtio quat eatis in assequutione quom meumque Beneficiorum, qus huiusmodi gratiarum vi ore expediabant. qtiaeumque diligentia, receptione, vel creatione in Canonicum non obnante, potiores Cexicta ut, cte. & sacit etiam alia deciso apud eundem Puteum s videndae Sed cum ex Tridentina Synodo g gratiae expectativae sublatae sint, priuilegium evanescit, Ndecisto Rotae nihil operatur. Sunt etiam magis priuilegiati Scriptores Apostolici, quia etiamsi ab sine a Curia, praerogatiuis tamen in eorum Bulla contentis gaudent, eodem Puteo b re se uic, qui rationem reddens sic ait;quoniam tua priuilegia non datur Seriptoribus ratione laborvis,sed ratione precii, quod in emptione V ciorum exponunt, ut inuitentur ad emendum ea: sed praerogatist, quae dantur in regula prima praerogatiuartim,dantur . ratione liborum, di ideo regula expresὸ possit,aE Iua Ofeia exereentes, cte. de hoc bis decisum in eadem Rota apud eundem Puteum i habes, qui praeter superius ad ducta haec additi priuilegia, qus dantur Seriptoribus, dantuμ ex eonventione inter Hripam, ipsas Scriptorei pro quibus πbum aureumsingulis annis Plutini Pap Et huiusmodi priuilegiis gaudere Scriptores, etianisi tales non sint tepore gratiae. quia triuilegia conceduntur Collegio, & ideo quandocumque quis essiciatur Scri- .ptor, illis gaudere debeat, voluit Gomesius , E cuius opinionem sequuta est Rota Romana apud eundem Puteum. ISed di nonnihil inter se differre etia Scriptores literaru Apostoliearu sub plumbo, quas Bullas vocant, & Scriptores Breuium, quae sub cera expediuntur, colligi potest ex iis, quae scribit Gomesius,im dum multorum opiniones, dicentium, Breuia non esse aequiparanda Bullis, refert; quamuis ipse Comesius tandem affirmet, tam Bullas, quam Breuia appellari literas Apostolicas , & quod committens Llsitatem in Breui Epunitur, ac si commisisset in Bulla; addensi Archiepiscopum Culantinum propter salsitatem Breuis tempore Alexandri VI.& Sebastianum de Federicis propter salsit tem supplicationia sub Leone X combustos fuisse; Iovio n sic scribente.Exercuit e supra natura consuetudine ummum itis in damnandis, qui falsos libet i, i uisu scribentis manum mentiti, in iudiciumprotulfent, adeout Sebanianis Tarusmum, tum in Gmnaso Romano seges prostentem , ct alioqui ea calamitate indignum, in Campo Flors concremauit, c. Et patres nostri, Sixto V. sedente, viderunt Belli chium ipsius Pontificis pincernam, R. P. D. Gualteruccium Breuium Secretarium,
ob appositiones annuli Piscatoris in i quodam Breui Pontifice inscio, ad triremes
246쪽
NOTITIA CARDINALAT CAR XXIV. 213
damnatos suin, ibique Bellochius diem clausit extremum, Gualteriaccius veronquam a culpa vacans post obitum Pontificis libertatem consequutus fuit. niὐ sciςndum est cxii in ossicio nitentiariae Scriptores viginti septem essent, & Procuratores viginti quatuor,PiusQuintus de Apostoli et rastat rudine s reli is tantum octo Procuratoribu alios omnes suppressit vinuIxum indemnitati consiueret, ad Cancellariam Apostolicam transtulit m
tin, nunc Scriptores literarum Apostolicarum minoris gratiae , & simili modo Pro ςuratores literarum minoris gratiae dicuntur; quibus etiam siue banchus utrisque communis in eadem Caneellaria otia 'l' '
'm i , nisi allus locus assignandus
cellario ; ad hune vero I una siterae omnes per officium minoris orati
officiales hos literarum minoris gratiae scriptores fraterna charitate dirci . iii de emolumentis respondere debent, ita etiam Scriptores isti Vicecancellariora quam eorum capita obedire, di obsequentes esse tenentur, ut in 1 8. Et hos Scriptores Poenitentiariae antici uos esse , Martini V. b Sanctio demonstrat, dum horum
Scriptoritas hodiequ-sruplici c renitardo quorum originem non habemus, sed ordina- Scriptores Breuium num So. ab Alexandro VI. instituti Scriptores Archiuii num. roi a Iulio II. instituti. Scriptores minoris gratiae num. 27 apio V. reformati,&in Cancellariam transivi, ac Rntea Scriptores Pomitentiarii dicti. δ' Postremo , quae in Romana Citria literae Apostolicae dicuntur, seu Breuia, apud imp Q ς BE R dictae s 't it in riplici suerunt disserentia , nempe primae Is ij.i η, Vt νςrb- Η'ROrib& Theodosii Imperatorum e demonstrant, ibi, sdeoquὸ decernimus , ut qui in prima , wI cunda forma diuino beneficio supe
dius, Me ei per vie tumes promoueantur M. Quod etiam Obseruat Iacob Guther. a in haec verba. Forma tertia Praneipis bene rium non eontinebat; sermagitur sint Breues , seu Statuta Principis, via etiam E LIM , quibus a lid ab eo conlituebatur i bine dicti Breues, ct sermatae Ponti eum ' lae. Hae Gua m V d. ', ψη Pro se is ς , mentio quoque est apud Cassiodorum , edum Theodorici Regis nomine Agapito Praesecto Vrbi scribit, ibi omissis aliis iseeundum Breue subter annexum m. quae verba ab Anastasio Germonio f re-
247쪽
De Solicitatoribus, sine Ianniteris, O illisvm Praefecto. i
Postquam iii Abbreuiatorum, & Scribarum manibus literae Apostolicae fuerunt ἰad solicitatorum Oiscium squos vocant etiam Iannirer 2 deueniunt, quibuε certa laxa solui ur, pro simina quippe ducatorum triginta, ducati duo, & totidem caro leni ; si vero infra, duratus unus ,& caroleni duo soluuntur. Solicitatorum munus est, ubi Bulla ad eorum bancum delata est, ut alter ex ipsis nomen suu in paulo inserius a nomme Scriptoris in d. Bulla apponati Se si annata a soluetida est, M suppliees up atis solicitatoribus decipiantur , Ianni γeri tanquam
publici Officiales, & sol ieitarcires pro fide sui pubIici officii addere solent hςc ver
ba. Pro Annata Pluit tot. At sit male la solutionem Annatς non requirit, Ianniar eri manus non requiritur, nisi forte sit materia, quae consensum alicuius desideret, tunc enim priusquam Bulla ad Abbreuiatorem, qui illam dictauit, reportetur, &Priusquam ausculetur, te iudicetur, notarius Cancellariae let a tergo consensum adnotare, ut late hac de re disserit Octauius Vestrius videndus. a licitatorum Collegium instituit Sixtus IV. sine quibus nullae conficerentur ta-vulae, quas Bullas dicunt,quo per hoc a pluribus examinatae dissicilius corrumperentur ; ita Polydorus Virgiliis b/scribit; sed audiamus Pan uinum c Tot itaque prae horum , ct bellorum sumptibus Pontifex ex.mHus, cum magna pecuniae vim digeret, noua Cougia primus omnium Romanorum Ponti um , qua venirent, excogitauitra dato itaque negotio Sinias de Casis Otterio Proctonotario Oiroso ti, ct indus, io, Γνιniatores minoris prae dentiae restituit, a Pio creatos ab rius s.ccessore Paulo II. sublatos, quorum loca quingentis. POL ea Solicitatores, quo a trecentis veniere. Deinde Zenox Adsiptititores sine quibus nulia pessent confici ta- ω . Ianicerorum quoque, Stradiotarum , Mamaluerarum Osseia induxite ex quibus Mam.rDecos , 9 A Itipulatores, qtii et Iacessit Innotentius VIII. ais grarat. Po ἰνικὰ so fotiri asci nouem Notario eonstituit, quibus redditus, issa gnauit qui antea minis praeerat. His primus Oendidit Helo Proetinatoris C merae, Norariatus Apulalisi, Prothonotariatus Capitolis, Notariatus. -υθήmetiendi salis , o Camerariatus Vrbis. Vectigalia noua inuenit, vetera auxit sed haec seu temporum necessitati , seu verius proximis, ae minifris eius tribuendaeensentur , praesertim eum nemo ad eam diem Pontiscum nee animo ad muni rentiam, liberalitatemquὸ propensor, nee in dando hilarior, neque in promouenis bo miribus promptior fuso memoretuμ. Haec Panuinius, qus a Volaterrano dide sumpsit. Solicitatorum, siue Ianni eterorum numerus prfinitus r ossietum pecunia compa ratur ; a principio sub ipso inuetitore scut. oo. hodie I o: veneunt singuli. Collensium priuilegia, & emolumenta, ut alia Roman Curiς ossicia, habet. Sineria secto per annos centum , & vltra fuit, nempe a Sitato IU.qui Beati Petri locum obtinuit ann. I TI. Vsque ad Silat si V qui anno Is 83.Summus Pontifex renunciatus fuit.' hic etenim Iann eterorum Collegio Prςsectum constitui t, certis priuilegiis, dc em lumentis decorauit, & eum prima vice in Evangelistam Pallotium eius familiarem, quem postoa inter Vaticanos Senatores etiam asciuit, hanc Presecturam collocasset,
ab ipsius Presecti cognomine, nunc etiam Osseis dei Pallotta vulgo dicitur; & duos habet ministros, qui suas vices in Cancellam gerunt cum emolumenta habeat satis pinguia, scutis o. mit venundari posse assirmant. Sixti IV. Constitutionem, qua huius Collegii Solicitatorum institutio patet, nondum uidi, sed eius loco habemus alia Leonis X. e qui emo Iumenta huic Collegio ab ipso Sixto constituta enumeraticum autem haec ob erectionem Cubiculariorum, & Scutiferorum nonnihil immitinii ta essent, ut illorum indemuitati consuleret, Leo alia concessit priuilegia in prς- citata Constitutione videnda. Is
248쪽
QVi apud Caesares dicebantur Comites di ostionum, & proximi dispositionuin Romana Curia apud Summos Pontifices dicti sunt Registratores ut Lucis . λ- h 'd V 4ςd eii etiam Iacobus ther. b qui inulta d b : dis 'ionum enarrat. Nos ad nostra reuertamur. Vbiliters Apostolics expeditς fuerint, ex serma, & stylo ab octauiano Vestrio erelato, per unum ex Scriptoribus, vel eorum famulum ad Registrum portantur hie
putato soluitur etiam ipsarum literarum registratura, plus, vel minus,prout lone
uid ini . m. sthς recepta r a , alteri Registratori literas distribuit. di hic in libris publicis, seu quinternis rescribit, & in regestrum ponit; remstratae uscultatis vero, Marister officii a tergo eius sue austui talionis fidem astruit, per verbum, Ausultata . Ilec Uestrius. V , I ,, . 'vi V Vbi Registratorum ossicium determinat, hec ait. Phaedicti Ret Hratores literas remi Irata, causa aliquid exigendi , vel extorquendi a tran
C reg raro p sdictoscribentium participent; quod contrarium fecerint . t o Lucto exeommunicationis sententiam incurrant, a qua c mortis casu excepto per arium qu Romanum Pontricem absolutionis bene tum consequi nequeant ; er si his per testes, seu praesumptiones probetur, Hatim serio priuati, Θ iubabios ad antidquodcumque obtinendum Getarantur. Corici vero in ae re Hiro Fribentes. ouiliteras eis traditas infra tres Her ex tune immediatὰ sequentes si ante legitimo im- i TV .' 'ς , s r infir penitus amoueantur, nee de eatero ad ibi scribendum admitti valeant. Hactenus Martinus. Qui triam a Bullatoribus, seu Plumbatoribus f de quibus mox dicemus seruandam, a Registratoribus quoque seruari mandat. b. II. in princ. Et cum Registratores isti ex viginti viris Collegium constituanr, ut diximus, duo D ex ipsis Magistri Registri Bullatum dicuntur, qui duos etiam substitutos habent; & dcii quoque Custos Registii Bullarum . '
De Bullatoribus, seu Plumbatoribus, o Collectoribus plumbi .
B Vl latores, seu Plumbatores promiscue namque hoc nomine utimur, & idem significat sunt in Romana Curia; sicut enim illa dicitur Bulla , quae sigillum plumbum, argenteum, vel aureum penderi &cordulis alligatum habet, ut glossa, tor e notat ita nullatores , de Plumbatores dicuntur, qui literis Apostolicis huiusmodi sigilla de more adnectunti tunc enim litem Apostolicae omnimodam sortitς sunt expeditionem, quando plumbum alligatum habent i et ante hanc alligationem Bullam appellari non posse, scribit Gomelius; f nam per figuram synecdoche ab hac parte, plumbi scilicet alligaci, quae proprie Bulla dicitur, tote liters denominantur, ut post Gomesium scribit etiam Tholosanus g . Fs Stylus
249쪽
Stylus vero expeditionis literarum Apostolicarum a Vestrio a sic edocetur Literae Apo hee .pos quam rerum minutae a Breuiatoribus dictatasunt, d Scriptoribus informa Iiterarum conscriptae, ct taxata ad Areuiatores Parei maioris r missa, inde ad Solicitatores translatae , pinea ad Reuiseres , quos deprima ursone vocant, ct iterum ad Breviatorem , qui minutam diectauit, remesar, im ud cum
riae eadem deuoluto, Ct o Datim omnium requisitas Iubscriptiones isserat , desint, apponi faciat, datas tiὸ supplicatioris, ct Bulia concordet, erpol modum ga Cancellariae Regentem remi is , ut arbitratu suo iterum, Anecessitar sua eat,
concordari, ct collationari faciat, lineisquὰ, ct characteribus designeti tandem Luctatoris, jeu PIumbatoris manias perueniunt. Haec Vestrius, qui nulla.' subdit Bullis in ossicio PIumbi plumbatis adnotaturprope illam taxa Scriptoris: Cro sieplumbate in manibus Collectorum Humbi consignantur , qui laxam suam a doncitatoribtis exutini, ostra quam solent etiam terti raraleni ibis Em a torious, Poenitentiariis S. Petritolai. POL Odum alter ex Ianni eris ibi pro tempore μι-LIens nomen Dum intra guttam, ct a latere dextero adscribit , ct pro sis fui pa-blici Sol citationis osseti adussi. N. DBicitauit, ct tantum exposuit ealculando omnem impensam in expeditione factam, itaut supplices absentes nonnis dies ulter δε- 'Taxam vero a Plumbatoribus seruandam ita a Martino V. b praefinitam habes
De litera duplicata, non vltra quatuor . . De litera correm iterum bullanda, similiter. De litera super sumpto habito de regestro non vltra octo. De literis iam bullatis, & iterum bullandis c non tamen propter desectum parti uin re in registro corrigendis, non vltra via uin Turonensem grossum recipereia,
aut exigere praesemant . . . .
De quibusvis literis bullandis, siue gratiam, siue iustitiam concernentibus, ultra id, quod antiquitus, & ante ultimum schisma tempore Gregorii XI. pro milibus recipiebant literis non recipiant : ita Martinus cili Xit d. s. Iz- Originem vero signandi,& firmandi literas Apostolicas sub plumbo ita a Polydoro Virgilio e descriptam habemus. In intum ob grandi literas Romani Pontificis Ilumbo unde ad pseros manarit, periis guraui: ct quidem fatis conflat Agath nem, qu edente magna Sedi facta eLI honoris accessio, visu a lib. d. demonii ratiimus, tu cera annula impress se sigilla; mp Iea eum Romanus Pontifex sella irrogaret priuilegia, ut diplomata diuturniora forent,placuit Stephano III .ae deinde Hadriano I. Tabulas Ap DI eas plumbo Obsignari fuit is annui salutis DCCLXXII eum i e Hadrianusfictus stantifex, nam antiquius non reperites giuum plumbeum quemadmodum confiat, ante Carolum Maguum Imperatorem literas auro ob- Agnare Pincipum Romanorum neminem. Haec Polydorus. Cur autem plumbeo si-
gillo magis quam aureo, vel argenteo Romani Pontifices viantur in literis, ita glossa- Dior d de priuilegiis Imperialibus Ioquens. 'itillegia, inquit, Imperialia cum aurea Bulta vidi δε non memini nisi Unum ; nee etiam multum videtur expedienι priuileatis Bullum auream appendi; propterpretiositatem enim meualli es desubtramone Bulis perieulum, ob quam etiam ea umprudentes PM ati, ct Prinopes temporis noHri sigillis argenteis, vel aureis non utuntur ere. Haec vero dictio Auiti frequenter apud Canon istas inuenitur, & a nonnullis tanquam barbara criminatur,ut obseruat Nicol Crauat. e Verum in hoc ab omni culpa vacare Canonitas, latini sermonis Patres nos edocent.Bulla enim dicitur gutta illa , quae aqua ebulliente orbiculatur,& cito evanescit, Plutarco teste; f & bile respiciens Varro hominem bullam appellauit, quod similis bullae aquae vita hominis fluxa, tacaduca sita Bullae ctiam clauorum capita dicunrur; ita Plautus g Leonidam in scena EIoquentem facit. Iustinae in splendorem dari bullas bassoribus no is ere. Et Cicero aduersus Verrem, bullas aureas e valuis Templi abstuli ne scribit; sunt enim clauom capita more Bullae quasi turgentia, & orbiculata,vi de se patet.Bullas etiam pro signo equestri ordinis usurpatas apud antiquos inuenies, ita Propertius. bMox. Obi bulla rudi demissa eLI aurea cOIA.& magis aperte loquitur Macrobius, i dum antiquissimum hoc bullae ornamentuab ipso Romulo deducit: quod primus cinquit2 in kοHiso procreatus: Hotium Ho-Hilium a matre vocitatum, eundem a Romula bulla aurea, aepratesa insignibu
250쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. XXVII. Q
honorata. S: cordis figuram in ipsa bulla insculptam fuisse, idem scribit, rationemq. allari his verbis, Nonnulli eredunt, ingenuispueris attributum, ut cordis Auram in bulla ante pectus annecterent, quam inspicientes, ita demum se bomines cogit rent, Acorde prae Liarent . Haec, et alia Macrobius de Bulla, apud ipsum videnda. Ab ipsa 'cro nulla plumbua, in qua ab uno SS. Petri, et Pauli Imagines, ab alio latere PQ, itinci, riuentis nomen insculptum cernis, et literis Apostolicis in pergameno scriptia alligata, literae ipsae per figuram synecdoche, dum pars pro toto capitur, denominatio item habςnt, et Bullae non ineptὰ dicuntur, ut Polydorus Virgilius a obstruat, qui hanc dictioi em, Buua, i vprbo graeco, Aule, deductum autumat. Sequu- Vero morte Pontificis, exemplar, quo Bulla plumbea, et cerea c Annulus Piscat ris dictus, quia beati retri nauiculam designat imprimitur, statim a Card Camerario irangi cur, se fraudes, aut sal states fiant, Mandoso b teste. Sed ad bWllatores, seu Plumbatores reuertamur, ut unde sermo noster sumpsit exordium, debitum quoque finem cor .sequatur. Habent igitur et ipsi Bullatores Collegium ex viris viginti quinquς, ab Innocentio VIII. vacabile , et pecunia comparabile constitutum, Panuinio e peste; singuli vero cx ipsis ossiciis veneunt aureis mille sexcentis, plusve minus: et hi etiam Collectores Plumbi dicuntur. Primus vero inter Romanos Pontifices, qui Bullas, seu Numismata modo praedicro impressa, in quibus scilicet ab una iniaso, et nomen S. Petri, ex altera vero parte nomen Pontificis cernitar, S. Leo magnus cognomento fuit, ut ex Numismate aereo in musaeo tali j PEquatini Canonici Basilicae S. Matiae M ioris asseruato videro est, Baronio d teste, a Ciaconio e relato Sed Venetam quoque Rempublicam literas Ducales sub plumbo firmare scribit Sabellicus f ex permissione Alexandri III. summi Pontificis, cum antea sub cera; di hoc idem ad 6aec nostra , seu potius ad sua tempora durasse, ubi etiam huius , ac aliarum concessionum huic Reipublicae factarum causas refert . Ego vero vidi literas huius Serenissimi Reipublicae in fauorem egregii militis Bartholomaei I.iuiani emanatas aurea Bulla munitas, de penes D. paulum Monaldensem consanguineum ,&succetarem d. Bartholomaei in Castro Alviani existentes. Annulos autem signatorios, in quibus sculptum erat vel caput ςgregii viri, vel factum aliquod egregium, di memoria dignum, etiam apud antiquos, S sentiles extitisse, probant Cicero, alij q. relati a Io. Corasio. gDemum scias, quod nec prius censentur expedita literae Apostolicae, quam sint plumbais, ut dixit Rota coram Gregorio m. h
De Senescaldo, e Cunode cancellariae. SEnescaleum, siue Cancellariae Custodem a Martino V. i institutum fuisse, ex ι Cong. 3. q. s.
diplomate eiusdem Pontificis apparet . . 3 -- m. Hic priusquam ad Ossicium exercendum admittatur, iuramentum in mani- ira 3 ' bus Eminen s Card Vicecancellari j de fideliter exercendo Ossicium suum praestare debet, de quotannis renovandum est. Poli iuramentum, & admissionem eius ossicium in hoc potissimum versatur Veliteras gratiae per Cancellariam expeditas recipiat. Statim atque illas recepit, diem, qua in Cancellaria praesentati; fuerint, describat, nulla recepta, etiam a sponte dantibus, mercede i literas praedictas receptionis ordine seruato, & omni iraude posta habita, expediendas praesentet: literas, Rotolos , ac supplicationes in literarum expeditione traditas, vel traditos, ante, vel post lite rarum Apostolicarum expedι- tione m nullo modo celabit, vel quoquo modo per se, vel alium malitiose sub poena priuationis ossicii , ac etiam excommunicationis, non absoluendus nisi a summo Pontifice, vel in mortis articulo, occultabit. Cum autemhuiusm di indicia sint di Dficilis probationis, nec ad reorum condemnationem sine probationibus luce meridiana clarioribus ut Iurisconsulti loquantur veniendum sit, ex V lenti Thς d. x iis ι .c Sanctione, R idem Pontifex Martinus V. modum huiusmodi delicta probandi pr ptarca definiuit; nempe, ut sex Apostolici Scriptores, seu Abbreuiatores Senescalcu