Ioannis Braui ... In Hippocratis Prognostica commentaria. ..

21쪽

lix qui rerum potuit cognoscere causa consequitur H Fbsilologia, quae illata expendit, Er perscrutatur , merit0 pilaeclara,c diuina censeatur. Veriintamen cum hanc

paucissimi a sequatur, sita't paucioressint, qui intrum philosophum, atquesapientem a

rii ' iuscunque lingua magis soluta fluensi tur uerit , is in ea disputatione Dp

rior iudicatur. Turbam 2 ocans imperitorum hominum multitudinent, qui nec etia, quidsit demonuratio, nouerunt 27nquam. Altera medicina pars, quae curativa appellatur, licet latilii ii na,ac necessariasit , rplus quam reliquae ponderis, ac negoci, ire se obtineat, non tamen hominibus ita admiranda, eluti Pro οἱ lic habetur. Adde etiam quod curatione AEthab indoctisIGr. 4 vista iungi nequeui. N μι dixit Hippocr

acutorum.

22쪽

ies,nec ipfyrum diglutatisλies,nec artis inmstrumenta, nec operationum exitus tria in alijs artibus quales sint artimes δε- clarunt idistis hac in re quidpiam conducunt quoniam medico dissertationes imperiti non aqsequuntur: π medici omnes eisdem Pluutur inserumentis. tque exitus,

qui alibi solent actaprobare, in medicina ambiguisunt, oesanaces:propterea quod

sepe curationes rudibus oe ignaris medicis,/non arte sed casu quodam,ex apotofuccedunt Palente nonnuus natura non tam tum morbum ,sedes errores mali medici,

superare. stomadmodum interdum adeo iace 2 tne per iusturn, oe opportunii quiadem medicamentum a surgere queat.us a ta ustus,quod solum exitum curatio

num considerat, . rationem rerum ignora bonum medicum,malum, o mala, b

num exini mei. Ex quibus iam liquet per dignotionem, atque curationem,m edici A a digni--

23쪽

ignitatem, Ir magnitudine iamdum oste-dist refotisuperest praenotio,qua tat rartifex 2 tipotest, cuius occasione ista non tutumsopbinarum,s logistrorutechno,

imposiurus detegit sed cir hominibus admiranda, stupenda exsilit, quia praedicere ea, quae assentur uni, antea quam sensibus exponantur ,humanam 2 idetur facultarem superare; ac plus 6se quamprα- flari ab homine psit. Et quanuis Arinoletis dicat artes eos e se artisci fimus , inuenibus minimu sfortunae basiet sartifcio finia habeatur,tamefortunae bonis no priuatur; quia medico futura praedicenti non solum optime curatio succedit ed etiamultis isti concredentibus, plurimumsibi

exinimationis, auri breui tempore comparabit. Verutamen est haec tractatio difficilis qua de causapauci opus hoc inter pre- . tari sent aggressi, pauciores adhuc extitere,qui illud exacte exposuerat..d me

24쪽

praecipue impulit, utpost tot ab Hippocrate transectasecula bsce comentarios ed derim; in quibus bocincti in primis cur fui ea tantum scribere,quae a reliquis ex- ρο litorib' 2 et omissa, a et minus bene sentenarrata: ea omittere, quaeati, exuste et tradiderunt, eldocuerunt. si proptersi in aliquibus breuis, nec adeo copiosus sim, interpretunt,qui ante me fuerunt,diligentia excusari debeo,qui plurasibi colligetes, pauca mihiscribenda reliquerunt. quodsi interdum exastitis,quam illi id qsequi γ

dear,nemo mirari debet, si homo Salmanticae altus,atque eruditus plura pro 'exerit, atque intellexerit, qui ea , qui celeberrimam hanc academiam non iderunt, aut a limine tantumsalutauerunt, percipere no

te rogo , api hos nodros labores boni consu-tas,in quibu- mihi tantum rem medica omnem amplificare, υ illiusfludiosos,quibus

25쪽

publico docendi munere opitulari non p inhadiuuare in animo fuit e eis Istuc

26쪽

PROGNOSTI CUM

Medicum Hiprouidelia, adit mihi dii letur, optimum est.

MEthodici asserebat medici munus esse pri-

sentem tueri sanitatem in benὸ valetibus,' i & amissam restituere in aegrotantibus. Quia medicina, vel Avicenna teste. I. parte, doct. s.cap.2. scientia esst,qua humani corporis, vel sani, vel nob sani, noscuntur affectiones, ut sanitas dum adest, conseruetur, recupereturq; dum est amissa. Isti, praedicendi artem, tanquam superuacaneam, & medicina alienam explodebant, dicentes, sutura praedicere, vaticinatorum, non medicorum esse ossicium. Quorum opinionem in praesenti Hippocrates conuellit: demonstrans,praedicendi scientiam,ad medicinam attinere: nec extra illius classem esse. ia,ut ait in c5m.Galenus,haecino minus quam reliquae paedicinae partes salutis causa censetur.Quorum Galeni verboru sensum, Chri stophorus Vega,vir doctissimus,in praesenti non est assequutu dum ait,illum velle,Hippocratem, 'r' tanti curatio nem,quanti praedictionem,facere ad medicorum aestimationem, ad quam, non minus conducere videtur, praedicere suturam mortem. quam deperditam restituere sanitatem. Quod etsi,

vere sit dictu non est tamen ad Galeni mentem enunciatum:cum nihil aliud praedictis verbis v luerit ipse , qu m ex mi hodicoru hypothesi de- Λ monstr

27쪽

8 IN I. P R. o G N. WI P P O C R. monstrare,futura praedicere, medicorum,n5ar

spicum esse munus: artemq; praesagiendi ad saniatatem hanciscendam, vel tuendam summopere

conferre: cum sine ea nullus medicorum recte cu- Ars praμ- rare possit, scribente eodem.IO. meth.cap. 6.cura

- ς' tionem semper dignotionem, praenotionemque μηρψς rq c6sequi.Siquiderm ut dignoscat id, quod praesons et praedicat, quod ex eo futurum est, Oporio ciui volet, notabilis emcaciae remedio uti. Quod similiter confirmat lib.primo de ijs,quae in medicatrina fiunt,com. 2.&.I.devictu acutorum com. 3 .dum ait,curationem, propter seipsam a medicis exerceri:dignotionem vero atque praenotionem, propter curationem. Verum quo pacto hoc eue- nia declarabitur insta. Hoc tame in loco animaduertendum censeo, Hippocratem in prisentia prouidentiae nomen pro praesensione sumpsisse. Est enim prouidentia, idem, quod prospicientia, seu praesagium,quod Gale/.de praesagitione ex pul-sbus.cap.1.rei suturae,per ea quae apparent, praedictio existit:vel rei venturq ex praesentibus sese os- serentibus signis,& indicijs praenunciatio. Qui , enim natura sensile,ratiocinatione pervestia gamus, antea quam eueniat, praedicere dicimur, indicantes nomine, ut talia videamus oculis animi,antea quam fiant,licet non me lateat prouide -' tiae vocem interdum,pro studio, cura,& diligetia quam in rem quampiam impendimus surpari,ut apud Euripidem de Polyxena loquentem, quam Pyrrhusgladio intersecerat,videre est: Haec moriens tamen inquit multum prouidit, ut honem

28쪽

CoΜMENTARIA scaderet. Sumuntur praesagia ex multis ut Valle- lib.Galeni de const,art. med. missime annotauit,puta,ab aegro,morbo,symptomatis morbum ipsum comitantibus, facultatib actionibus,& partium excrementis, ad hunc modum: Ab sgrotante ciuidem ex illius habitu,sacie,& decumbendi modo,iactation angustia,& a xietate , ab illius partibus, oculis, lingua, naso,tabris,auribus, manibus,pedibus,digitis, at ue Vnguibus:a morbo stilicet,illius natura, magnitudia ne,seu vehementia,malignitate,seu malo more: asVmptomatis autem, ut syncope, animi deliquis, Velirio, vigilia, siti, dolore: ὶ facultatibus corpus nostrum gubernatibus, earundemq; actionibus,& partibus excrementi vis vitalis iacultas imbecilla siit,item & animalis,& naturalis. Ad haec si male harum facultatum atriones obeantur οῦ si mala sint alui aut venosi generis excrementa: si sputa item mala sint, difficulterii; excernantur.De quibus omnibus in his tribus libris dissuse agit Hip.

pocrates, & nos pariter verba faciemus eius men-xem interpretantes. P R o G N O s T. I I. Praesentiens enim , Cr praedicens coram aegris , praesetistia, praeterit Cr futura,quaeq; infirmi omittunt,enori eritur agnoscere magis aegrorum res.Hinc audent homines magis se concredere medico.

T Tilitates,quae ex praedictionibus accedunt, ν hoc in contextu,&duobus subsequentibus,

29쪽

Hippocrates explicat, quae similiter in fine com

artis mi mentationis praecedentis, &lib.de constitutione artis medicae, a Galeno recεsentur. Etenim praesagia & aegros ad obtemperandum faciles reddunt,& tempus remediorum praemonstrant opportunum: ac denique medicum a mortis crimine immunem faciunt. Quantum vero aegri obtempe-perantia,& obsequetia, morborum curationi a stipuletur, ex Hippocrate discere licet.I epidem. p .a.aphor. I.dicente,medicam artem his tribus compleri,morbo, aegro, & medico artis ministro: aegri m esse unacu medico,morbo reluctari. Posro morbo reluctabitur,si Galeni praeceptum secu

reaq& in nullo propriae indulgeat voluptati. Plerunt enim illius vitio,& non medici, mors accidere assolet, quod veris, & utilibus medicipraec . ptis obtemperare noluerit; ut lib.de medico scripsit Hippo. Cuius rei causa ab eo de lib. de arte, tradita est:dicente; Aegros morbo plenos, cibariis vacuos,potius ea captare,quae placent,& morbum augent; quam quae salutem pariuntino quod ipsi mori cupiat, sed quod malum ferre nequeat. Ideo opusest eos parere; aliter, moriuntur. Qua propter prudelissime Galenuslib. 1 de diebus de-AErei ob cretoriis cap.ri,aegrotatem iubet in omnibus me-ιὸ eratia dico Obedire, nihilq; ex intemperantia delinque- ad euratio- re:cum non satis sit medico suo munere fungi, ninem erigi' aegri accedat obtemperantia.Qusmadmodum ina horismorum initio coceptis verbis innuit Hi pocrates et & in praesenti ait, artem praedicendi,ad hoc

30쪽

hoc utilem esse, quod aegri, medico confidentes, obsequentiores reddunturiatq; ita obsequendo,& se ipsos illi committendo, a morbis sacilius liberantur.

infirmi omittunt, emistros. J Infirmi omitia 'tunt, non quae nullo pacto nouerunt,serivi Gais inus in com.ait,ex causis,praegressas nomine,&ex accidentibus,ea, quae ipsi aegro, non tamen medico,euidentia iunt, di sensibus usurpata; ut in pulmonia,maxilla rubicunda.Nam quaedam horum, 'infirmi dicere refugiunt. Quae verba Christopho iarus riga, medicus eximius, ac celeberrimus, perperam accepit, censens expungenda ea esse, tanquam falsa,& Galeno indigna. Nam Galenus n6 ια vult maxillam rubicundam aegros dicere subterfugere, sed quaedam tantiun ex accidentibus, & ex causis manifestis.v .s. si quidpiam contra medici

mandatu commiserint,aut aliquo impudico amo, , re teneantur.Quod contigit Iustae,Boetij viri cmsularis uxori:& Seleuco,Antiochi regis filio,am re contabescentibus:illa,Piladis in theatro saltantis, hic, atonices nouercae. ut Galen' insta c5m. q.&lib. de praecognitione ad Posthumum cap. di Valeri Maximus lib.1.reserunt. Nec Galenus, maxillam rubicudam in pulmonia posuit pro exemplo eorum,quae aegri dicere refugiunt:sed illorum potius, quae sensibus usurpantur,& aegro ipsi hoc num vulgaribus m nisestum medicum, tanquam rem magnam simpliciter praedicturum esse innuit. Quia quae con-1picua sunt,& omnibus not , nullum magnil mo-