Vitae Italorum doctrina excellentium qui saeculis 17. et 18. floruerunt. Volumen 1. 20 auctore Angelo Fabronio Academiae Pisanae curatore

151쪽

unquam peperci, quo eas Omnes facultates condiscerem, quibus honesto loco natis omnamenta Ditae quaeruntur, praepararique aisitus potest ad publica munera cum laudeo dignitate obeunda. Erat libentissime Avarici, quod ea urbs abundabat viris in omni disciplinarum genere doctissimis; coactus Vero paternis jussis in patriam redire , post quam desiderio satisfecerat Lugduni conveniendi Gasparem Mornievum dignitate &doctrina amplissimum virum; coepit secum ipse cogitare, quam disciplinam praesertim

excoleret . Prorsus voluisset humanioribus litteris totum se dedere , Sed obstabat patris voluntas , a quo non inVitabatur modo , sed pene cogebatur ad forenses labores , ut pOIe quaestuOSOS, suscipiendos , cujus rei caussa insignia doctrinae Pisis accepit ab Alexandro Puccinio . Amabat iuris prudentiam, sed illam cultiorem, Cujacianam dico, serensem vero , litigiosam , ac pragmaticorum propriam omnino aversabatur. Quare minime a se obtinere potuit, ut hanc exerceret, dumque laborabat, ut monumentum aliquod extaret doctrinae suae

152쪽

I o. BAPTIsTA 1ιs & tum scribendum susceperat de recta linguarum Hebraicae, Graecae Sc Latinae prO- nunciatione) pbr quod locas si hi daretur vel in patrio, vel in Pisano I yceo , accidit , ut invitar*ur ab Octavio Corfinio

Praesule amplissimo ad secum Parisios pro sciscendum , quo maximarum rerum cauSSaa Romano Pontifice legabatur . Minime Occasionem dimisit visendae urbis instrumentis ad adipiscendam sapientiam opportuniS-simis , & hominibus omni disciplinarum genere praestantibus resertae , qui qaidem adolescenti Sc ingenio peracri , & studio flagranti, & doctrina eximia, Sc memoria singulari sic faverunt , quasi particeps jam

faetiis esset ejusdem laudis . quam tot laboribus sibi comparaverant. Ad familiaritatem Vero praesertim se applicavit Iesuitarum Dionysii Petavit. Frontonis Dacaei. Iacobi Firmondi, & Francisci Vigerii, neque obstitere inimicitiae , quae erant inter Petavi imipsum Sc Claudium Salmasium , quominuS huic quoque carus & jucundus saerit. Nec contempsit philosophos ac mathematicos,

ut ex litteris illius ad Petreskium M Ver-

153쪽

in tantorum hominum benevolentia, & eruditissimis sermonibus conquiescebat, eorumque copiis fiebat quotidie doctior, domesticae curae, fratrisque carissimi obitus coegerunt ipsum in patriam an . MDCXX l. remea re . Quoniam ibi tantum nactus est otii, quantum jamdiu sibi non contigit, antiqui-

Narro tibi s in haec uerba seribebat ad Mysen. nium ipsum , sane geometram cum Paucis comis parandum ) vir religiosissime . nullum mihi majorem fructum ex tot meis peregrinationibus consequutus Videor , quam eruditorum primi nominis notitiam adsequi , quorum in amici. tiam & familiaritatem, ut potui, me insinuavitam cupide atque ardenter, ut quum alii, varias ob caussas, longinquas terras . ac maria sibi adeunda putent, ego ob id solum , quod dixi, nullis laboribus ac vi urum dissicultatibus retardatus, quantumvis remotissimas oras, si mei arbiti ii esset, circum lustrare non recuissem. Hac in re sic ei favit fortuna. ut non facile inuenisses hominem, qui illo magis D. rueris summorum virorum familiaritatibus. Duiligod by Coosicl

154쪽

Io. BAPTISTA I 47tatis studia a sapientissimis viris Florentinis concelebrata Si di i gentissime culta sic repetenda putaVit, ut per Se quoque illu-

atrarentur . Itaque undique conquisivit ve-

teres inscriptiones , urnas , baseS , aras , cippos, omnes denique tabulas suis cum ornamentis , etophoriis , epistyliis , coronis , Signis . parergis, nec non antiquissima papyracea scripta, atque haec omnia in ordinem redegit , & quae erant Obscura pam te iacit Non est credibile quot sustinuerit labores hujus studii caussa . quod tota Vita nunquam intermisit, solitus , ut venaticus canis, optime odorari omnia antiquitatis mo. numenta , atque pervestigare, quare cum

scriberet ad Gasparem Scioppium mirari se dixit, quod infirmitatem valetudinis , Sc mores ad patientiam minime proclives spe juvandi rem litterariam vincere potuerit. Laetari se vero addidit , quod adeo sibi sortana favisset , ut sex amplius millia insemptio. num collegerit, atque in his multas prolixiores , minimeque Vulgares , plurimas Vero singularibus lectissimisque rebus refert is , quae ad Grateri aliorumque manas minime

155쪽

I 8 D O N I U Spervenerant, ad id nonnullas litteris barba- Tis , nec eatenus Visis exaratas . Plurimum sane intererat ad rem antiquariam, ad laudem civitatis , quae his monumentis abundabat, A ad Donii gloriam nova hac copia augere Gruterianum Thesaurum, qua de reis saepe rogabatur a doctissimis viris, ad quos tanti operis fama pervenerat . Fuit ille quidem semper liberalissimus . quotiesse se ei occasio obtulit gratificandi amicis , e quibus Nicolaus I igaltius, Felix Conte-lorius . Thomas Reines ius, & Iacobus Philippus Tomas inius multas se ab eo accepis se inscriptiones ad illa, de quibus scribendum susceperant, illustranda maxime idoneas grate testati sunt ; 8c nunquam non aureS praebuit monitis Hugonis Grotii, Sal masti , Io. Friderici Gro novit M Danielis atque Nicolai IIeinsiorum, qui his commodis fraudare rempublicam indignum homine sapiente esse adirmabant e nihilo tamen minus rem quotidie disserens, mortem prius obiit. quam patriae, quod debebat, Solverit.

Neque aliter evenit ejus filiis & Carolo Datio , qui de conficiendo hoc munere non

156쪽

Io. BAPTISTA r 'molo cogitarunt, sed etiam fidem obliga

runt, quare' nisi longum pOSt tempus era

ditorum desiderium explevit Antonius Franiaciscus Gorius vir omnis antiquitatis Graecae 8c Latinae peritissimus . Eodem tempore , quo Donius totus esse videbatur in caseligendis antiquitatis reliquiis , alia molieba tur, quae litteris fructuosa sore sperabat. Ce.

tera inter erat Onomasticum, de quo cum ano ΜDCXXViri. scriberet ad Gasparem Scioppium omnium studiorum consiliorumque Suorum participem, ait se absolvisse ea , quae ad rem escariam pertinebant, ac magna ex par

te consecisse libros Oeconomicum, Polyte chin cum . Georgicam , Architetonicum , ac Strategicum . Erant ei laboris stimuli urbs, in qua habitabat, Dominus, cui famulatum praebebat, doctissimi homines , quibuscum quotidie congrediebatur . Nam cum Pontificatum maximum obtinuisset Urbanus VIII. hujus fratris filius Franciscus Barberinius Cardinalis Romam accivit Donium, suaeque aulae addixit. CaVe autem putes eo

fuisse hominem liberaliorem in provehendis litterarum studiis, in cujus aedibus Musas

157쪽

ipsas , omnesque ingenuas artes habitasse dixisses . Huic ut probaret Se minime expertem esse Latinae poeSis, quae tum in honore , ipso Pontifice cultore , maxime erat, de hujus laudibus poema texuit . quod licet festinanter exaraverit, prodebat tamense facilem , expeditum esse ad hoc Scriptionis genus , cujus facilitatis vel antea signum dederat, condito poematio de ludo soliis . , una atque altera elegia de pugna elephantis Sc draconis, N. de Io. Milimio Cardinati . Vel a pueritia studia poetica mirum in modum coluerat, grandior autem factus , quando doctrina uberior acceSSerat. pomeridiana tempora concedere Solebat Veterum poetarum lectioni. Novum & excogitavit scribendi carminis genu S , penta me tros alternatim dictionibus polisyllabis dis syllabisque concludens , in quo perpauco S . vel potius nullos imitatores habuit . Haec

erant laxamenta graviorum occupationum , quodque personabant Barbariniorum aedes non tam poetarum, quam muSicorum cantu, quae veteres observaverint in usu Setractatione musicae artis, dum tragoedi s

158쪽

Io. BAPTISTA Isr& comoedias agebant, inquirendum sibi putavit. Binas hac de re obtulit patrono suo dissertationes, quibus probavit cantus de tibicines adhibitos in scena fuisse , nec in

choris tantummodo , ut erat multorum sententia, sed etiam in aliis dramatum partibus . Mirari se dixit quod hoc eruditionis genus , quod ad theatra Sc musicam pertinet , non satis excaltum fuisset, qua in re operam suam minime de suturam spopondit. Majora dum apparabat. accidit, ut ineunte Vere an. MDCXXV. in Galliam a Pontis celegatus mitteretur ad pacem inter Christianos Principes conciliandam Barberinius ipse Cardinalis, qui cum aliis nobilissimis doctrinaque praestantibus viris Donium secum

habere voluit ' . Hac obita legatione ,

I Horum mentionem fecit Petrus Gassensis in vi. ta Petres ii lib. IV. Ait enim: Aleander nimirum adscitus in Cardinalis familiam e comitatu ipsius erat, una cum nobili equite Cas. siano a Puteo , qui profecto quantus vir fuerit, eruditi bonique omnes ipsi devincti, Romae

159쪽

quanquam non feliciter admodum Gallor uinculpa, quorum ingenia ad fallendum erant parata. aliam suscepit Barberinius ad Hispaniarum Begem , qua paci Italicorum Regum ,& catholicae religionis bono mirum in modum consuluit. Conscius Donius omnium illius consiliorum, fidem & diligentiam ei praestitit Singularem, neque minus sibi pro

spexit musea, bibliothecas , antiquitatis

loquuntur: itemque cum illo aliquoties memorato Do naeto, quem cum ob propria merita , tum ob Barciali memoriam satis complecti nunquam potuit, ac rursus cum Io. Baptista

Donio, eruditionis profundae viro, quem Cardinalis habere voluit a Latinis epistolis, & cum viro omnino bono Ludovico Aubrio Μenilio Parisino, cujus fuerat varia ossicia, tum Parisiis, quam Romae expertus. Ac suere quidem alii; plerique, sed speciales tantum Petrushii ami

cos haeic commemoro .

φὶ Homo , qui se externis adeo instruxerat copiis. rem fore utilem Italis suis existimauit, si eos docuisset rationem instituendae, ordinandae atque Ornandae bibliothecae, unde subsidia ad omne Diqiligod by Corale

160쪽

rudera, rerum gestarum monumenta sculpta& exarata, homines celebritate famae etiam absentibus notos invi Sens , & ea inquirens omnia, quae ad populorum mores, leges, instituta & locorum naturam pertinebant. Secum vero adtulit magnam librorum & inscriptionum copiam , Seque beatum putavit, quod in C, allia veteres amicos Saos reViSerit . novosque Sibi Obstrinxerit, atque in

Hispan a familiaritatem sibi conciliaverit L*dovici Tribaldi, Laurentii Rami res de Pra-do , Ioannis Pinedae, , ut de aliis multis sileam , Ludovici la Cerda . Cum scriberet ab Edmundum Merillum de hoc suo Hispaniensi itinere, ait se incolumem Romam re diis se sebri tamen tentatus fuit J tertiam

sere partem nobilissimi comitatus e vita excessisse , 8c pristina studia repetiisse non tam Sua Sponte, quam cohortationibus Domini sui, cujus voluntati & gratiae, ab

doctrinarum genus tractandum excolendumquiparari potuissent.