Joannis Devoti ... Institutionum canonicarum libri 4. Tomus primusquartus

221쪽

ueta eis in bello, aut Iudicis civilium controversiarum partes velit sultinere, quIdquid in utroque munero gerit non ex mera judicis , ducisvo poteουtate gerit, ged ex potustate summi imperii, ia qua utraque illa potestas insit& et

g. XXX. Inter appellationes, quae ex Oriente, cluaequε ex Occidente ad Summum Pontificem interponuntur, hoc discrimen est, quod illae, cum gradatim fiunt judicium postulant Patriarcharum antequam Capitis, et Primatis julicium subeant; hae vero a Metropolitis statim ad hunc Primatem, et caput deseruntur. Sod utroque loco Primas est , qui appellatur, et qui judiest. Si quid Pontis uex agoret anneis Num soli Pretriarcha tui, non Prima tui, id quid om ageret tamquam Ρatriarcha , non tamquam Primas; sed eum ipse habeat jus appellationum

ex Prima tu, non ex Patris rChutu, gempi r tremquam Primas reppellatioues recipit, quocumque ex loco procedant

g. XXXI. Quod si jns appellationum oritur ex potestato, et jurisdictione, quae in Prima in haeret, couεequrns est, ut Pontifex cum ex ea potestate, et j nrisdictione appellationes recipit, possit suo Iobita vel causas ipse cognoscere, vel judices, qui eas cognoscant, Conglituere in loro unde reppellator. Ita in civili ropu Lliea alserutrom facit Prineeps arbitratu suo ἔquoniam jus appellationum adhaeret in summa Potestnto , eum qum reipublicae praepositus est.

Alien bi qnidem lex Ecclesiae, aut consuetudo

222쪽

si Suno maxima pars appellationum , quas supra descripsi, pertinenl ad iudicia, quae a Summo

Pontifice Itonia o vota sunt ; Et Sardicensibus canonibus, isti ostendi loco superiorB, diserte cautomest, Di Romae causae agerentur. Argum Entiani hoc, Iraeter ceteros, solide, coPioseque persequuntur 'ratres Balle rinii cie. ρom. 2 opp. S. Leonis col. 085., et Zacearia Anti-Iebron. vindic. . Par. 5 Diss.

8 ea'. 6 pog. 495 st seq. illud ridiculum, quod

tendore, Romanos Pontificos eo jure usos non suis se ; postea Sardicensi Concilio eis dandi ii dices facultatem fuisse concessum, hos ea non es seritis suis se receptos, deniquo per fulsas is id Ori decretales Summos Pontifices non tantum dandi iudices, sρd etiam judicandi in causis uppellationum potestatem obtinuisse. Mitto omnia, qtave supra dixi, uo suis

ipsis principiis Cavallari uin urgeo. Si jus appellutionum consectan um est Primatus Romani Pone scι sin ianit arsam Ecclosiam, si ipso uppellatur, quia Cotaras Di Acopis supelior est, et naturalis rarao drisceat , ab r e lorabus ad stiporrorem avsilandum,

hoc est si jus appellationum originem hahet a Jore Divino, a quo certe Primat is oritur, quid Sum. mus Pontifex opiis hahnit cunonibus Suruicensi bris,

223쪽

to ootera , qu se Ca vvllarius o iam vini contra iusuePellationum . qnod in ipso Prima tu inesso de

monstravimus. Num ipsa sunt argumenta BOhemeri, Van Espenii, FDhronii, ceterorum, quos si Prarefutavi mus, ut proinde eadem' omnia quadrent etiam in Cavallari iam , qui aliorum aerores literite an signavit. Simili plano de Oatisa in notis ad tituisitim de Iudicia ia EcclΗsiae potestates s QParat tui nouve lavimus Cuvallarium , qui in Inse. Cavori. Par

o cop 2 et 3 adversus judiciariam in causis civili. bus Ecclesiue potestatem moltu habet, quae a Du Pimo, Fuvretio, Van Espenio, celerisqDe similibus desumpta sunt. Nam eorum in optris explosis, utque reiectis, etiam Cavat in rio , cuius Pur οm Dino causa est. Sutis factum arbitramur. Liceat mihi hoc loco, quoniam memoravi l si duri Mercu toris colIuotionem , o ijus saepe in his Institutionibus montio occurrit, uti quid animadvortere, qri Od post editum tomum i earumdem institutioniam is hi do hau colloctione disserui I ng. 63 et sμq, intellexi ex Mss.' Epistola P. Burrielii data ad Francis eum Ravugum die 22 Dei embris v n. i752, quam mihi legendam dodit V. Cl. Laurentius lIervas, qui otium it ius Partem dosoripsit in opere, o ni titulus Storia dolia

lita doli' Uomo tom. 2 lib. 4 cap. vi Pag. 191. Tra' dii nimirum Burrielius, Isidorum ii um Praeser tim fuisse Hispanic4 collectione canonum, cui mul ta addidit ingunto euo, ut ultu quo emenduvit, retque do truxit, ut suum illud figmentum componeret, quod et ego observavi in Pialogomonis ecim. 1 cap.

5 g. 4- ριε. 64 se aeq. Illud in primis nion et ipse Burrielius, fisso omnia Hispaniarum archi via diliguntissimo lustrassa, nequo ullum unquam manu scriptum codicem eius colloctionis roperii o Potui a se; quod urgumento eSt plano maximo, Hispauos, qui l sidorum conio reatos cum ea collectit Ono, quae tu omnium manibus versabatur , nullo negociufraudem dux egere potuissent , Isidori figmenta pe,

ς Hispanicam describit Burrieliv. litoris ud Goon equo illi ea non s dedopiant ios appollatiobum, dedit ipse Christias, uni Primatum instituit. I

224쪽

an. 37s 2 quas equidem literas apud eun idom e ru dit iani virum Laurentium Her vas legi. Scilicet ea continet canones XX Nicaenos, quos continuo se qaunior aliarum Graecarum Synodorum Canones in latini in serit. Onem conversi et sed haeo versiodiversa est a Dionysiana , dique eadem magnu Dx parte est, quam dodit Isidorus Mercator, o Ditis nomino ea in Hardia in iis edidit. Atque haec causa

est, ProPter quam multi in Galliis putavorint, Isidori colle otionem in Hispaniis fuisse absolutam, quia nimirum Isidorus ox collecticino Gotico His.

pani ou fere integram Graecorum curionum versionem arripuit. Novum hinc argumentum educit e,

ex quo Patet, non modo nullas filisse in liuo Isidori ocillesotione Ponti fio iam Romanorum partes, sed ipsos etiam nullam eius ratio nona habuisse aquam si h huissent, illam corte misissent ad Ecclesiam Hispanicam , quae semper magnam ha hriit

cum Romana Ecclesia coniunctionem. Satio Pars altera collectionis Gotico Ilis punicae constat ex Decretalibus Suilii norum Pontificum centiam, an di a

bus, iisque Omnibus corio fidei, quas sequitur De

oret alis us Libris remPietida, et non recipiendis, unde Geatianus desumpsit Can. Sancta Romana SDi t. l5, qui canon , uti tostatur Burrietios cit. D. ad Canon. da Castro, in omnibus Codici hua non Gelasio, sed normisdua tribuitur. Optandum maxime osset, ut praeclara Hispanorum notio,

qudo viris abundati ingenio, ac doctrina plenis, in

lucem emitteret collectionem Gotico-uis panicum , quam duabus illis literis Burrielius memorat , quam quo ipso illustravit ἰ magnum exinde lumen Reciperet eoolosiastica iuris Prudentia, ob inulta sorte Deo urrerent emendηnda in operibui eorum, qu Rutiquas canoniam collectiones ediderunt. Certe tos t tur Burrielius, millia su . ni muti verti Sεο miniasvnro , et minus accure te scripta a Card. Aguirrio,

i a Caietano Cennio, qui huc tenus visi sinit Bispo Dicas Canonum uollectione. omnium diligontissim v v pendisse. Ceterum de had Isidori collocti Ono tum Supro est pag. 66 seq. . et mihi valde pro

225쪽

habilis coniectura est totius fraudis auctorem fuisso Benedio in m Levitam Moguntinum qui Oirca annum 845 Capitularium libros vulgavit.

TITULUS XVI,

DE IN INTEGRUM n TITUTIONE.

I. In integrum restitutio . regii fuant pquid e VII. Effectus restitutionis II. ot IlI. Qui habeant ho- in integrum. neficium restitutionis VIII. Supplicatio Prinoi- in integrum p pi oblata. IV. Quibus in rebus de- IX. Confirmatio Aposto

V. et VI. Qui in integrum X. Oria aperitio.

vi appellationis remedio uti non potest, beneficium habet restitiationis in integrum , per quam omnia in antiquum statum regii tuuntur. Dofinitur autem in intesgrum restitutIo a Pau- Io IC. I) redintegrandae rei, vel causae Retio sa) Datur hoc remedium extra ordinem , ut Aubsidio sit iis , quibus aliae desunt actiones p'r quas jus εuum consequantur. Quare cumactus ip,o jure irritus est, aut cum aliud sup-psetit ordinarium civile remedium, in integrum restitutio dari non solet 3 .s I) Rμ spe. sentene. lib. 1 eie. 7 6 I apud SohuI-

24 Aetionis vocabulum generatim hic accipiistor pro quovis iuris remedio, quod quis vel intendit, voI a Magistratu concudibur, ut in L. δ' j.

226쪽

ne obloae ee seeton. Ab Isidoro oragin. lib. 5 cap. 25 in integrum restitutio definitur, causa. , vel rei

iantum justis dμ causis 'in integrum restitutio conceditur. Majorses XXV. annis non restituuntur , nisi d monestrata causa laesionis, Huno culpa vacat: qualis ost dolus alterius si , causa

metus , alienatio judicii mutandi causa saeta su), absent in , sui jubtus error 3 , denique si qua alia judici justa causa videretur Minores an

nis XXV. propter lubricam aetatem, Prohnta laesiono, restituuntur 5 ; modo restitutio Petatur intra quadriennium a tempore, quo mi nores esse desinunt. i) Cap. 4 ds D in Q r. resese. cap. 6 de His

2) L. I st. do Alion. Jud. , C. I eod. , C. II Is Judio. Extat in Pan deo tis, atque in Decretalibus titulus as Alieniationes jtidicis mutandi causa facta. Fit autem haeo alienatio, quoties Pars ultera, quae litem habet, dolo malo ius suuria in aliquem

transsori, et faciρ commuttitionem, ut loquitur C. I ds Hiisnat. judic. mutand. catis. , veluti si V n- dat, aut cedat potent ior ibos, rit adversurio gravius negocium ingerat, atque eius conditionem doleriorem faciat.

5) L. 2 cod. de Filiosam. min. , C. 4 ds In in tegr. νε tie. Concessa autem In integrum restitutione minori, etiam ejus fideiussori succurritur, ubinquit Ulpianos in leg. 5I '. des Procurat. Constalo Edmundun, Merillium Observ. l. 4 G. ID P. 127 edit. Nev. 172Q.

227쪽

Nomine autem Ecclesiae Iuriscon, ultorum sententia, et usu fori omnia corpora ecclesiastica, monasteria, domus religiosa E , non lemiae, si pitalia comprehenduntur. Restituitur Ecclesia , si detrimentum accepit, eaque re,tituticinem petat

intra quadriennium, postquam illud pertulit; modo ab initio propter dolum , vim , metum , uuvnliud justum impedimentum jus suum persequi non potuerit 3); et vero restituitur υhicumque sit laesa, et in m propter negligentiam Prcicuratoris, qui ejus jurs, et documenta non protulit 4); contra confesssionem sibi noxia in 5); contra lapsum satalium 6); non solom contra Iairum, sod etiam contra alitam Ecelesiam, quae intulit

7) Cap. I eod. At enim qui privilegium habet, Bo uti non potest adversus illum, cui Par est privilegium L. is 6 1 cod. Qui Poetor. in piguor erian, id quidem est, si utraque Ecclesia ue damno vi tundo agat s ut si altera de damno vitando, Ellera de lucro captando agat, illam contra hunc Testitui aequum est, uti similiter minor oontra minore ni restituitur L. 12 9 Item quaeruωr ff. da

g. . IV..Datur in integrum restitutio etiam

228쪽

Ω29eontra gententiam Principis , aut summi Ponti si eis su), sed tantum utΘrque contra propriam sententium, aut sui delerati rostituit δ); datur praeterere tam in judicio, quum extra judicium

cum quis ex n liquo farto, aut eontractu inΘssa est. S mel denegata non amplius ConcΡditur, praethrquam ad reppullationem omissnm ; nisi deinc ps novα prodierint moni monta, quorum gra

tia tribuenda videatur 4 .

I. V. Bestituit autem Magistratos Drhnnos; vel provincialis, vel judex in eam rem a Prin-ripe, vel a Magistratu datus I). Municii alis

Nagistratus sine Principis mandato neminem restituere potest sa), quoniam non hahet mixtum imperium , cujus praesertim est propria in integrum rΡstitutio. Atque hi quidem concedunt in integrum restillationem , quam ordinariam dicimus, quae scilicet ab ipsa lego, atque intra certum tempu8, puta intra quadriennium tri-bnisur. Nam extra ordinem , hoe est Praet 'rseripti Juris imperium , uti fit in transactionibus, et similibus, lapsoque tempore re lege constituto; solus Princeps restituit.

ig) L. 26 ff. ad Municipat. , Vide Scipionem centile in de Itirisdict. Lb. 1 coP. 32 P. tOm. 3pag. 96 s q. edit. Ne cis. I 764 Vorum toro Codicisclliam Municipales Nagistratus in integrum restituero polse, censet Oudus de Rastit. in integr.par.

229쪽

g. VI. Magistratus adversus gnam, But judicis in fori oris , pnris e potestatis sententiam re stituit; in serior nutem Magistratus Contra Nuperioris s nisentiam restituere non potest 13. Nostris moribus Judex ordinarius, qui in Urho principe ius reddit , qui 'ne ex omni hns provinciis nppellatur, in integrum restituit adversos judicata Magistratuum provino inlium , et municipalium; sed contra ipsius judicatum a Principe in integrum restitutio conceditur. Alicubi mos egi, ut propter incidentia in life a iudico ordinario, cum vero agitur dει praecipuo Προς cio, vΡluti de contractibus, tranεRotionibus, hereditatum aditionibus, aut repudiationibus, Praescriptionibus, rebus judicatiε, ceterisque similibus, non nisi a Principe, vel ah eo, cui data haeo potestas ta Principe est, restitutio tri

2ὶ Vido Voetum in Pandect. lib. 4 tit. 1 num. 1 et 43. VII. Potita in integrum restitution o Omnia in suo statu manere dehμnt, donec res finita fuerit ' ; et ideo latae sententia is executio suspenditur, perinde ac appellatio interposita fuisset sa) . Ea vero inde impetrata omnia

ad pristinum statum vocantur, inesto removetur, et quae sua a ni unusquisquo recuperat

3). Νuin restitutio prod si non intitum illi, qui eam impθtrat, sed etiarn illi, contrα quem Conceditur, quoniam utrique suum tribuendum e8t. Sed qui rem recuperat, solvere dehet im-

230쪽

g. VIII. Etiam a supplication o Principi

oblata, quam et reoisionem appellamus I , ndjuvantur ii, qui appellationis, remedio uti neque uni . Quae supplicatio dici potest quaereia ad Ver8uS molestiam, sive gravamen judicis, a cujus sententia propter ejus excellentiam statuto , nutΡrincipis constitutione appellare non licet 2 .La Vero si proponatur intra decem di ps post latam sententiam . essicit, ut 8ndem sμntentia non aliter exitum habeat, nihi victor fidejussionem praebuerit tantum restituendi cum ultimis nu-gmuntis, quantum fuerit in condemnatione, si 8ententia revocetur 3 . Elapso quoquo deCen Dio recte intra biennium haec supplicatio pro ponitur ; sed tunc nulla cautione opus est, ne

sententia statim vim , et exitum habet 4) .

Multi supplicationem a revisione distinguinunt, et hano illi quidem arenoni , non omninis Similem nolunt. Conser Bonderuui des Rest iston. Npro m. num. I 8 et sm ., et Hilligerum ad Doriel lum ds Iur. civit. lib. 28 oop, 6 9. 15 not. 22 tom. 6 coῖ. 4i8 ine 4 i' edit. Luca' Lit. 2ὶ L. tintc. cod. cis Sentent. Praefece. PrGotvri ηὶ Aveh. Ptias supplicatio cod. ds Prescib. Imper. offersn , quae Authentica sumpta est ex Νο- νε Π. ii 9 C. 5 Vide Cia iacium in cod. des Senterat. Praefeci. Priaetor. opp. tom. 9 col. 989 edit. cit. Sed iam ploriaque in locis sori usu receptum est, ut Fupplicatio infra dies decetia Principi Ohlala sen tentiae exeoiationein suspendat, neque ullis haben tur Tatio cautionis do i aestι tuendo , quani forte vi

utor emittere velit. se