장음표시 사용
441쪽
Letati. quod non eransit ad here emtigataνιi, ures n nceuιι aute aditam hereditatem. Legatum, cum mo rietur heres, legat rio ante mortuo non transimittitur. Legatum, cum moritur legatarius , transimittitur. Legatarius decedens postquam dies est, transfert let tum ad heredem suum, etsi illud noraverit. Legatum purum aut posi diem, cedit a morte testatoris.
16' LEGUM DELECTUs, LIB. XXXVI. TIT. II. II. Si pure sit usustactus lcgatus, vel usus, vel habitatio : neque eorum dies ante aditam hereditatem cedit, neque petitio ad heredem transit. Idem, & si ex die sit ususti uctus relictus. Nam clim ad heredcm non transferatur,ficitia est, si ante quis diem ejus cedere dixerit. l. r. S: Uscismictus sui natura ad licredes legatarii transi tui non patitur: quia neque a morte testatoris, neque ab adita hereditate, quantum ad transmissonem dies ejus cedit. l. m. f. s. C. de caduc. toll. V. ins. l. I 2. f. S. n. I 2. III. Si cum heres morietur , legetur: conditionale legatum est: denique vivo herede defunctus legatarius ad heredem non transfert. l. q. Tale legatum , eum morietur heres, dato, certum est deis bitum iri. Et tamen ad heredem l tarii non transit, si vivo herede decedat. l. r3. infin. V. s. de condit. & dem. L I. f. a.&l. 7 . V. inf. n. 7. ex l. m. C. de cad. toll. IV. Si vero, cum ipse legatarias morietur , legetur circertum est, legatum ad heredem transmitti . l. q. f. r.
V. Si post diem legati cedentem legatarius decesserit.
ad heredem suum transfert legatum. l. s. Cedere diem significat, incipere deberi pecuniam'. I. 21 3 ff. de verb. sig. Si Pontionissa ad eam aetatem pervenit, cui legatum vel fideicommissum relictum erat; petitionem ad heredes trans sit, licet ante decesserit, qu m consequeretur legatum , vel fideicommisitim. l. 3. C. .
Si fideicommissum ab intestato suerid serori tuae relicinium codicillis, &postea quam dies fideicommissi cessit, rebus humanis, licet) ignorans fidei commissum, excesserit Lactionem hujusmodi acquiri potuisse, dissimulare non poteris r silva scilicet ab inaestato succedenti quaaa portione.
VI. Si purum legatum est, ex die mortis tiri eius cecdit. Si vero post diem sint legata relicta, simili modo, atque in puris dies cedit. l. s. f. I. - Sancimus , omnes habere licentiam a morte testatoris adire heresetatem: similique modo legatorum vel tacic-
442쪽
te testatoris cedere. l. un. f. I. in f C. de caduc. toll. V. inst. l. 2I.
VII. Si sub conditione sit legatum relictum, non prius Letatum sitiue eoη- dies legati cedit, ciuis conditio suerit impleta: ne qui- isione, vel 'ub die dem, si1 ea siit conditio, quae in potestate sit legatarii. l. 1.
Sin autem aliquid sub conditione relinquatur, vel casiiD letatarius antea δε-li, vel potestativa, vel mixta: quarum eventus ex Brtuna, vel ex honoratae perisnae voluntate, vel ex utroque
pendeat, vel sub incerto die: expectari oportet conditionis eventum, sub qua suerit derelittam, vel diem: ut tunc cedat, cum vel conditio impleatur, vel dies incertus extiterit. Quod si in medio is, qui ex testamento lucrum sertitus cst, decedat: vel eo superstite conditio defecerit rhoc, quod ideo non praevaluit, manere disiponimus simili modo apud eos, a quibus relictum est. L m. f. 7. C. de
VIII. Si ea conditio fuit, quam Praetor remittit: m- μμm su im-tim dies cedit. Idemque & in impossibili conditione, clytias ... ij h.
pro puro hoc legatum habetur. l. s. 3. 3.& . ' e. D. IX. Si qua conditio sit, quae per legatarium non stat, Pro implita hab quo minus impleatur; sed, aut per heredem, aut per ejus csin isto, cum persenam, in cujus persena iussus est parere oenditioni: dies legati cedit, quoniam pro impleta habetur: ut puta, a, ρε- ιαι si jussus sim herea iacem dare, Zc ille accipere nolit. l. s. impleatur. f. s. V. s. de condit. & demonstr. l. 24. X. Si extrinsecus suspendatur legatum, non ex ipse te- C extrinsecus sius stamento, licet ante decedat legatarius, ad heredem trans is tua,. talis emisisse legatum dicimus: veluti si rem dotalem maritus le- mittit. averit extero, & uxori aliquam pro dotali re pecuniam; einde, deliberante uxore de electione dotis, decesserit legatarius , atque legatum elegerit mulier; ad hortatim trani re legatum, dictum est : idque & Julianus respondit. Magis enim mora, quam conditio legato injecta videtur. l. 6. f. I. XI. Heredis aditio moram legati quidem petitioni facit, herei tax .cessioni dici non facit. Proinde sive pure institutus tardius '''
443쪽
18 LEGuΜ DELECTus, LIB. XXXVI. T1Υ. Π. iiiiion. sit insti- adeat, sive sub conditione per conditionem impediatur di lusus, ni it vocet legatarius securus est. Sed &si noudum natus sit heres i seu aru/, si ς ψ similiter legatario non nocebit: eo quod dies legati cciit. l. 7. d. l. f. I.& 2. Annui legati diei XII. Cum in amos singulos legatur , non unum lega-
qtioquo anno in epist plura, constat. l. IO. . i
singulos annos. . Sed utrum initio cujusque anni, an vero finito anno cedat, . quaestionis suill Et Labeo, Sabi-s, sin Celseιs, C Fus, Julianus, in omnibus, quae in annos singulos relinquumur, hoc probaverunt, ut initio cujusque anni hujus legari dies cederet. l. I 2. d. l. f. I. I. I. C. e .
. Item Celsus scribit, quod & Icilianus probat, hujus legati diem ex die mortis cedere, non ex quo adita est hercditas. Et, si sorte post multos annos iacitur hereditas, omnium annorum legatario deberi. d. l. I a. f. b. . Si non alimen o- XIII. Si cum praesinitione annorum legatum fuerit, v rum caus a m β' lini usue ad annos decem: Julianus scribit, int niti si Quum 2 quidem alimentorum nomine legatum suerit,
in iones vivisum. plura esse legata, & futurinum annoriun legatiun legatarium totius legati monuum ad heredcm non transmittere: si vero non pro γ
, isti in iis ' Q limentis legavit, sed in plures pensiones divisit exonerandi
heredis gratia, hoc casu ait omnium annorum unum esse legatum, & intra decennium decedentem legatarium, etiam futurorum annorum legatum ad heredem suum transmittere. . Quae sententia vera est. l. 2o. . ,
Caeterum si pecuniam annuam pater alimentis filii desti-nasset: non dubie, persena deficiente, causa praestandi vi-detur extincta. l. 26. in f eod. Cusit disi cum XIV. Si dies adposita legato non est, praesens debetur Opι: di bera: venit. consestim ad cum pertinet, cui datum est. Adjecta, quanivis longa sit, si certa est, veluti lenius yanuariis re, res mus, dies quidem legati statim cedit; sed ante diem peti non potest. At si incerta quasi cum para mi, cum infamiliam metsiris, cum magist, alum istaerit, cum ali dismum , quod scribendo comprehendere sit comminium, fecerit :. nisi tempus, conditiove obtigit, neque res pertinere, neque dies legati cedere potest. l. 2I. V. l. 2I3. ff. de verb. sign. V. Q . s. f. 2. XV. . M. Diqitigod by Cooste
444쪽
Ex Lia ars D Icrs T. ET COD. I9. XV. Si sub conditione, qua te hei edem institui, sub ea tigii sub εaLm conditione Titio legatum sit, Pomponius putat perinde conitrione, ει- hujus legati diem cedere, atque si purc relictum esset: quo- .niam cenum esset herede existente debitum iri: neque 'per conditionem hercdum fieri inceria legata : nec multum σν. interesse tale legatum ab hoc, si heres erit, dato. l. 2I.,I.
Id demum legatum ad heredem legatarii transit, quod certum sit debitum iri, si adeatur hereditas. d. l. 22. l. I. in fin.
Ut legatorum seu fideicom Forum servandorum
I. T EGATORυΜ nomine satisdare oponere Praetor uisisti tiarua iaputaVit, ut, quibus testator dari fierive voluit, his tuan riis , aut is diebus detur vel fiat. l. r. mutantur in pupes -- Nec sine ratione hoc Praetori visum est, sicuti heres in s 'cumbit possessioni tmnorum , ita legatarios quoque carere non de re bonis destini. Sed aut satistabitur eis, aut si fatis non datur, in possessionem bonorum venire Praetorvo .
luit. d. l. 3. 2. . '' . li Idemque in fideicommissis quoque bandum est. d.
II. Jubemus, quoties pater vel mater, filio jeu filia, Nonsati iam filiis va filiabus, ex aequis vel inaequis partibus heredibus rentei tibcris ex institutis, invicem seu simpliciter quosdam ex his, aut , M. V. i. 'quemdam rogaverit , qui prior fine liberis decesserit, por- cautum sit, aut astionem hereditatis sinae , superstiti , seu sust, si ita restitu secun a vειμ trans in supradictis casibus fideicommistarum servandorum fatisdationem cessare, si non specialiter eandem satisdationem testator exigi disposuerit, & cum pater vel mater secundis existimant nuptiis non abstinendum. In his enim duobus casibus , id est, clim testator specialiter satisdati voluerit, vel cum secundis se pater vel mater ma-Ggg a trimo-Djsitired by Corale
445쪽
DEberi dicitur, ossi dies novium
nisi ex nova causa. Prius m usiurardeinde in sortem λιι unputauin
ro LEGUM DELECTus, LIn. XXXVI. TIT. IV. trimoniis iunxerit, necesse est, ut eadem satisdatio pro lagum ordine praebeatur. l. 6. C. ad Senatuscons. Trebell. L. l. f. r. Quae hic omissa sunt ex hoc tit. habes s. ad i. I 8. f. I. ad Senat. Trebell. III. Deberi dicimus & quod die certa praestari oportet, licet dies nondum venerit. l. 9.
Ut in posse onem, legatorum vel fideicommissorum servandorum causa , esse
liceat. I. C Ι semel fuerit satisdatum, quaesitum est, an etiami rursus cavendum sit: si serte dicatur, egenos fid tutares esse datost Et magis est, ut caveri mn debeat. Hoc enim D. Pius rescripsit Pacuviae Licinianae r ipsam enim facilitati suae expensum serre debere, quae minus fidejuss res idoneos accepit. Neque enim oportet per singula momenta, onerari eum, a quo fatis petitur. Planh, si nova cavisa allegetur, veluti quod fideius,dece it, aut etiam rem familiarem inopinato sortunae impetu amiserite aequum erit praestari cautionem. l. 3. f. ult. & l. q.
II. Id quod ex stactibus percipitur, primum in usuras mox, si quid superflu m est, in sortem debet imputari.. l. F. f. 2I.
446쪽
TITULUS Lbonorum pGfessionibus.
I. o N A hic ut plerumque solemus dicere) ita a cipienda sunt : univcrsitatis cujusque successi in nem, qua succeditur in ius demortui, suscipitudique ejus rei commodum & incommodum t nam sive selvendo sunt bona, sive non sunt, sive damnum habent, si-Ve lucrum, sive in corporibus sunt, sive in actionibus: in hoc loco proprie bona appellabuntur. I. . II. Bonorum posscssionem ita recte definiemus: ius persequendi retinendique patrimonii, sive rei, quae cujusque, cum moritur, stat. l. 3. 3. 2. III. Edicto Praetoris bonorum possessio his denegatur, qui rei capitalis damnati sunt, neque in integrum restitutissint. I. II,
Bonstrum nomine omnia commoda , incommoda. lue damna intelli. gumsur.
vorsum jus desun ii. Rei evitalis dama, nati nou succedunt.
Telegatis praefandis, contra taltius bonorum
I. π TI c Titulus aequitatem quandam habet naturalem, Resisse propter ad aliquid novam: ut, qui iudicia patriscindunt per contra tabulas bonorum possessionem, excio ejus quibusdam persenis legata & fideicommissa praesta-ia. rent: hoc est, liberis & parentibus, uxori, nuruique dotis nomine legatum. I. I. Restita ex causa exheredationis, vel praeteritionis lib rorum , vel parentum testamento, legata & fideicommissa Praestant .. Nov..II . C. 3. in f & C. q. in M.
447쪽
11 LEGuM DELrCTus, LIB. XXXVII. TIT. VI. Posthum prateris. II. Si post testamenium factum, quo P sthumorum sume, agnato nec teg nullam mentionem testator secit, nitum filiamve su-' - ἐς ς' - - eepit; intestato vita stinctus est: cum agnatione posthumi vel posthumae, cujus non meminit, testamentum ruptumst. Ex rupto autem testamento nihil &beri , neque peti posse, explorati juris est. l. I. C. de posthum. hcred. .ist.
collatione. I. TYΙ c Titulus manifestam habet aequitatem. Clim
aenim Praetor ad bonorum possessionem contra tabulas emancipatos admittat, participesque sectat cum his, qui sunt in potestate , bonorum paternorum : consequens esse milit, ut sua quoque bona in medium conserant, qui appetant paterna. l. I Α parentibus data conseruntur, sive testati decedant, sive intestati: ni si prohibuerint collationem. NOV. I 8. c. 6. V. l. 2O. f. I. C. de collat.
ΙΙ. De illis, quae sine culpa filii emancipati post mom
tem patris perierunt, quaeritur ad cujus detrimentum ea pertinere debeant ' Et plerique putant ea , quae sine dolo& culpa perierint, ad collationis onus non pertinere. Et hoc ex illis vel bis intelligendum est , quibus Praetor viri boni arbitratu jubet conferri bona. Vir autem bonus non sit arbitraturus conserendum id , quod nec habet, nec dolo, nec culpa desiit habere. l. 2. f. 2.νὸminis pria III. Sed etsi tantima sorte in bonis palmis emancipatus erat accepturω, remittat, quantum in collatione situs habere debet, dicendum est, emancipatum satis contulisse videri. l. I. f. I 2. Eo minus auferre. l. s. C. eod. consare, aut minus tanto accipere. Novel. 97. c. 6. IV. Nec castrense, nec quas castrense peculium fratribus consertur. Hoc enim praecipuum esse oportere, multis constitutionibus continetur. I. I. I s. l. Ut. Q eod.
Contionis equi. ras adservandam aquatitatem. freuntur omnia data a parentiabm, nisi ipsi πο-
448쪽
Lx L 13RIs DIGEsΤ. ET COD. 62s V. Si ab ipse patre licrede instituto, filio ejus fidei com- Ea conferuntur misitim fuerit relictiam, cum moristirer an id consercndum est, quoniam utile est hoc fideicommissum ' Et eveniet, ut pro eo habeatur, atque si post mortem patris rLlictum sui se letilimam erant --set: nec cogetur hic conferre : quia moriente eo ejus) p tanta , etiam non fuisset. l. I. f. I9. V. inf. l. 11. militi
Omnia quae in quartam portioncm ab intestato successionis computantur his, qui ad actionem de inofficioso testamento vocantur, etiam si intestatus is decesserit, ad cujus hereditatem veniunt, omnimodo coheredibus suis cons rant. Qii H tam in aliis, quam in his quae occasione null-tiae uni hercdum ex defuncti pecuniis acquisitae lucratur is, qui militiam meruit, locum habebit: ut lucrum quod tempore mortis defuncti ad cum pervenire poterat, non, solum testamento condito quartae parti ab intestato succes sonis computetur, sed etiam ab intestato conseratur. l. 2Ο. .
VI. Dotem, quam dedit avus patemus, an post mor--as avo proatem avi mortua in matrimonio filia , patri reddi oporteat, 2' quaeritur' occurrit aequitas rei, ut, quod pater meus propter me filiae meae nomine dedit, proinde sit, atque ipse revirtitur. dederim: quippe officium avi circa neptem ex ossicio patris
erga filium pendet: & quia pater filiae, ideo avus propter filium nepti dotem dare debet. Quid si filius a patre extis
redatus csti Existimo non absurdd etiam in exheredato filio idem posse defendi. Nec infavorabilis sententia est, ut hoc saltem hal at ex paternis, quod propter illum datum est. I 6. V. l. 79. de juri dot. VII. Paulus respondit, ea, quae post mortem patris filio Guatarea δε- reddi debuerunt, emancipatum filium, quamvis prius con secutus sit, quia deberentur fratri, qui in potestate patris si,
relictus est, conferre non debere: ctim post mortem patris, deberetur. non tam in donatione, quam ex causa debiti, ea Dossidere videatur. l. I I. V. s. l. 4. q. I9.
449쪽
24 LEGUM DELEmus, LIB. XXXVII. Τ1T VIL
1 ω einferenda, I. U A Μ QN A Μ ita demum ad collationem dotis Misi sine cultu m*- Praetor cogat filiam, si petat bonorum possessi is, bis attamen & si non petat, contare debetat: s modo se si μια a. bonis paternis misceat. l. I. l. 2O. C. eod. Dos a muliere consertur , nisi , cum vir non sit Elvendo, imputari possit mulieri quod iuvam non secerit causam
dotis. NOV. 9π- c. s.cillationem mi- Π. Clim dos consertur, impensarum necessularum fit caeterarum non. l. I. s.
F λι- bra ΠΙ. Filia quae Blum matrimonio dotem conserre debuit conferuntur. moram collationi secit: viri boni arbitratu cogetur usseras quoque dotis conferre et cum emancipatus frater etiam. suctus constrat, & filia partis suae fructus percipiat. l. s.f. I. Non fert dotem, IV. Fuit quaestionis, an si sua heres filia patri cum fi --, contenta dote abstineat se bonis, compellatur eam conserre ' Et Divus Marcus rescripsit, non compelli abstinentem se ab hereditate patris: ergo non tantum data apud maritum remanebit, sed & promissa exigetur etiam a fratribus. Et est aeris alieni loco: abscessit enim a bonis patris. L ulti
me ventre in possessionem mittendo , is
curatore ejus. Pro nato hasMin I. IC u Υ I libemrum eorum, qui iam in rebus hum quim utero es, ut o nis sunt, curam Praetor habuit: ita etiam eos, qui 2 γαμ s nondum nati sint, propter spem nascendi, non neglexit. Nam de hac parte edicti eos testus est, dum ventrem mittit inpossessionem. I. I.
450쪽
Ex LIRRIs DIGEs T. ET C Ο D. 62sII. ventri subvenire Praetorem debere non dubitamus: Favorab Γον Mais eo facilius, quod favorabilior est causa partus, qtuam pue- ero. ri. Partui enim in hoc favetur, ut in lucem producatur: i puero, ut in fantiliam inducatur. Partus enim iste alendus est, qui & sit non tantum parenti, cujus esse dicitur, ve- R.ipulli a rasiariam etiam reipublicae nascitur. l. I. f. I s. mur. III. Quoties autem venter in possessionem mittitur, solet mulier curatorem ventri petere : solet & bonis. Sed υmtri O boniae. si quidem tantum ventri curator datus sit, creditoribuq per- ω - μtrumque
mittendum , in custodia bonorum esse e si vel o non tan-ttim ventri, sed etiam bonis curator datus est, possitnt esse securi creditores; cum periculum ad curatorem pertineat. Idcirco curatorem bonis ex inquisitione dandum, idoneum scilicet, oportet creditores curare: vel si quis aliuς est, qui non edito partu successioncm speret. Hoc autem jure uti mur, ut iacm curator & bonis, & ventri detur. l. I. l. I .& r 8. IV. Mulier autem in possissionem missa, ea la sine Alimo ex H- quibus sextus sustineri, & ad partum usque produci non fine itariis vi- possit, sumere ex bonis debet. Et in hanc rem curator constituendus est , qui cibum , potum , vestitum , t
istum mulieri praestet, pro ficultatibus defuncti, & pro
dignitate ejus atque mulieris. Deminutio autem ad hos sumptus fieri debet, primum ex pecunia numerata : si ea non fuerit, ex his rebus quae patrimonia onerare magis impendio, quis augere tactibus consueverunt. l. r.
Et si sciens prudensque se praegnantem non esse, comsumpserit: de suo eam id consumpsisse Labeo ait. l. r.
f. ult. Curator ventris alimenta mulieri statuere debet: nec ad
rem pertinet, an dotem habeat, unde sustentate se possit:
quia videntur , quae ita praestantur , ipsi praestari , qui in