Théophile prètre et moine : Essai sur divers arts = Theophili presbyteri et monachi libri III seu Diversarum artium schedula

201쪽

incipis, plenis viribus ad effectum perducis; per spiritum scientiae tibi concessum, ex abundanti corde dominaris ingenio, et quo perfecte abundas plenae mentis audacia uteris in publico; per spiritum pietatis, quid, cui, quando, quantum Vel qualiter operis, et ne surrepat avaritiae seu cupiditatis vitium, mercedis pretium pia consideratione moderaris; Iter spiritum timoris Domini te nihil ex te posse consideras, nihil inconcessum a Deo te habere seu velle cogitas, sed credendo, confitendo et gratias agendo, quicquid nosti, vel es, aut esse potes, divinae misericordiae reputas. His virtutum stipulationibus animatus, carissime Fili, domum Dei, fiducialiter aggressus, tanto lepore decorasti, et laquearia seu parietes diverso opere, diversisque coloribus di tinguens paradvsi Dei speciem floribus variis vernantem, gramine foliisque virentem, et sanctorum animas diversi meriti coronis ventem, quodammodo aspicientibus ostendisti, quodque creatorem Deum in creatura laudant, et mirabilem in operibus

i'esprit de science qui te sui accordε, ton gέnie dἡborde et domine, tu en

blic les tessore et les persections; pari esprit de pisitia, tu diriges, dans in religi eu se apprἡciation, l' pἡce, le

dant graces, tu reportes h sa misisi. corde totat te que tu as appris, tDulce que tu es, inui ce que tu peux sitre. Animέ par les espέrances de ces Ve

une image du Paradis, et son printemps diaprέ de fleum, verdoyant de gazons et de Duillages, et ses immortelles Isidons de Sainis, et les couronnes qui tes distinguent; tu asscireέ la resature h louer Dieu son siainur, a te proclamer admirabie dans Ses oeuvres. L'inil de i homine

202쪽

suis praedicant, essecisti. Nee enim perpendere humanus oculus

cui operi primum aciem infiget; si respicit laquearia, vernant quasi pallia; si considerat parietes, est paradysi species; si luminis

abundantiam ex senestris intuetur, inestimabilem vitri decorem et operis pretiosissimi varietatem miratur. Quod si sorte Dominicae Passionis emgiem liniamentis expressam conspicatur fidelis anima, compungitur; Si quanta sancti pertulerint in suis corporibus cruciamina, quantaque vitae aeternae Perceperint praemia conspicit, vitae melioris observantiam accipit ; si quanta sint in coelis gaudia, quantaque in tartareis flammis cruciamenta intuetur, spe de suis bonis actibus animatur, et de peccatorum suorum consideratione formidine concutitur. Age ergo nunc, vir bone, felix apud Deum et homines in hac vita, felicior in sutura cujus labore et studio Deo tot exhibentur holocausta, ampliori deinceps accendere sollertia, et quae adhue desunt in utensiliis domus Domini , ad explendum aggredere toto mentis conamine, sine quibus divina mysteria et ossiciorum ministeria non valent consistere. Sunt enim, haec : Calices, Candelabra, Thu

marique encore parmi les instruments

ni te service des aut eis ne peuvents a complir. Ce soni : les Calices, tes

203쪽

ribula, Ampullae, Urcei, sanctorum pignorum Scrinia, Cruces, Plenaria et caetera, quae in usum ccclesiastici ordinis poscit utilitas necessaria. Quae si vis componere, hoc incipias ordine.

204쪽

aedifica tibi domum spatiosam et altam, cujus longitudo ad orientem tendatur, in cujus pariete meridiano facies senestras quot volueris et possis, ita ut inter duas senestras quinque pedes sint. Divide autem medietatem domus ad opus susile iaciendum, et cuprum ae stagnum et plumbum operandum, uno pariete usque ad summitatem altitudinis, et rursum divide quod reliquum est in duo uno Pariete, ad operandum

205쪽

in una parte aurum, in altera argentum. Fenestrae vero non emineant altius a terra quam uno pede, quorum altitudo sit trium pedum, latitudo duorum.

Deinde sode fossam ante senestram, a pariete senestrae Pede et dimidio, quae stabit in transverso, habens longitudinis trium pedum, latitudinis duorum, quam texes lignis in ' circuitu, quorum lignorum duo in medio contra senestram procedant a fossa altitudine dimidii pedis, super quae jungatur discus unus qui cooperiat genua sedentium in fossa, latitudine duorum 1 edum , longitudine trium, in transverso super fossam, ita aequalis, ut quicquid minutim auri vel argenti desuper ceciderit, possit diligenter SCOPari.

206쪽

Iuxta parietem vero prope senestram in sinistra Parte sedentis figatur lignum in terram, longitudine trium pedum, latitudine duorum, spissitudine pene duorum digitorum, quod cum fimmiter steterit, habeat soramen grossitudine unius digiti in medio, a terra altitudine quatuor digitorum. Habeat quoque in anteriore parte lignum strictum sibi conjunctum, et clavis ligneis affixum, latitudine quatuor digitorum, cujus longitudo aequetur

majori ligno. Ante quod stabilies aliud lignum aequae latitudinis et longitudinis, ita ut inter duo haec ligna sit amplitudo trium digitorum, et affige illud exterius duobus aut tribus paxillis, et

accepta argilla non macerata nec aqua mixta, sed noviter effossa,

mitte in illud spatium in primis modicum, et compinge cum ligno rotundo sortiter, deinde amplius, et sortiter iterum Percute, sicque sacies donec duae partes ipsius spatii impleantur, et tertiamCΗΑPlTRΕ li I.

207쪽

dimitte vacuam. Tunc aufer anterius lignum, et cum cultello longo incide argillam sequaliter ante et sursum, deinde gracili ligno percute sortiter. Post haec accipe argillam maceratam et fimo equi mixtam, et compone sornacem et larem ejus, tegens Parietem, ne uratur igne, et cum gracili ligno perfora argillam trans foramen quod est retro ligno. Hoc modo compone omnes fornaces fabriles.

CAPUT IV.

Deinde sae tibi solles de pellibus arietum ita. Cum occiduntur

arietes, non incidantur pelles sub ventre, sed in posterioribus aperiantur, et ita eversentur ut integrae extrahantur, et impletae stramine modice exsiccentur. Postea jaceant in consectione Decispi salis una die et duabus noctibus, tertia vero trahantur in

208쪽

retorta in longitudine, sed plus in latitudine. Deinde ungantur cliterum trahantur. Posthaec sat solli caput ligneum, quod transeat per collum ejus et ibi ligetur, et in capite foramen' per quod transeat fistula serrea. Retro vero in latitudine sollis ponantur quatuor ligna, quorum duo sibi conjungantur et colligentur in medio, et duo sibi deinde suantur in solle ita, ut juncturae in medio sint superius et inserius, ubi etiam duae ansae ex eadem pelleCOmuantur, una superius minor, in qua pollex imponatur, altera major inserius, ubi reliqui quatuor digiti immittantur. His pompletis pone fistulam ferream in foramen fornacis, retro et ante fornacem carbones et ignem, et suma ut fornax exsiccetur. Utensiliorum autem et serramentorum nomina in fabrili opere sunt haec.

i Ed. foraminas.

209쪽

Ineudos latae, aequales et quadrae. Item incudes aequales et comulae. Item incudes superius rotundae in similitudino dimidiit Omi, una major, alia minor, tertia brevis, qui vocantur nodi. Item incudes superius longa' et strictae quasi duo cornua ab hastili praecedentia, quorum unu in Sit rotundum et deductum ita, ut in summitate sit gracile, aliud vero latius et in summitate modice recurvum in rotunda aequalitate ad similitudinem unius pollicis. Hae sint majores et minor .

Mallei multi, majores, minores et parvi, in una parte lati, in CRAPIT RE V.

Enetumes larges, planes et Carrees. Item, enclumes planes et cornum. item, enclumes arrondies en-dessus

210쪽

altera stricti. Item mallei longi et graciles in summitate rotundi,

majores et mino S.

CAPUT VII.

Forcipes manuales sortes, habentes nodos in summitate, majores et minores. Item forcipes medioeres, quibus liminanda quoque teneantur, quae sint in summitate unius caudae graciles, in altera pendeat serrum tenue et latum, ac per ratum, cui Cum posueris aliquid parvum liminandum, comprime sortiter, et mitte gracilem caudam in quod foramen volueris. Item forcipes parvuli, in una summitate sibi adhaerentes, et in altera graciles, quibus grana et alia quaeque minuta componantur. Item forcipes, qui dicuntur carponarii, et majores et minores, quae sint in una summitate integri et plicati, in altera a Perti et modice curvi.

εu ita a l auire. Item, marina ux longs et mirices arrondis au boui, gros et plus Petita.