Principia medicinæ, auctore Francisco Home medico regio, & collegii medicorum Edioburgi socio

발행: 1797년

분량: 257페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

cretionem non obstructam demonstrant.

s. Adsunt pigrities , lassitudo color oculorum, eutisque flavescens; alvus obstructa, appetitus immi-outus ; taces alvinae albae urina crassa sedimentum deponens & linteamenta flavedine tingens ; saliva amara & flavo colore tincti , respiratio dissicilis ;strictura , gravitas , tensio , & dolor hypochondrii dextri; vomitus, pruritus in cute, sudatio dissicilis,

pulsus nonnunquam citatus, singultus, & morbo retrocedentes di arrhaea .

6. A cursu bilis impedito orit*r alvum 'obstructa ,

Me es albae , plethora & pigrities . Α regurgitatione, absorpti ine , vel redundantia bilis, cutis humoresque secreti bilioso colore & amaritudine saturati. Α vesica fellea turgida & irritata, gravitas, singultus &vomitus . A bili acri infra cutem stabulante pruritus, sudorisque dissicultas. A bile, ob rem oram magis acri , iterumque in intestina delabente diarthoea . - . Diagnosis elucescit favo oculorum , cutis, &urinae colore, albisque excrementis.

g. Prognosis est magis fausta in juventute , quam sviectute, in robustis, quam debilitatis, in flavel centibus , quam nigrescentibus , in ictero solitario , quam aliis morbis stipato. Icterus febribus, praesertim ultimis diebus, superveniens, criseos munere fungitur sed inflammationem hepatis, ventriculi vel duodeni subsequens aegrum in acriore discrimine esse osten dit . Sudor naturalis optimum praebet signum . Icteis rus hydropem comitatus in curabilis merito habetur. s. Promovetur bilis secretio, T. Venaesectione, si Usit pleth rica constituti'. 2. Vomitu tape repetito. a Rheo parvis dosbus continue assumpto. 4. Aperientibus , sed praecipue sapone , per os assiampto,

vel in anum injesto, & aqius chalybeatis sub finem

morbi. 3. Fomentationibus & cataplasmatibus hypochondrio dextro assidue applicatis. Attentione ad causas remotas, Vid. calculos, spasmos, venena, se-i . bres,

202쪽

nois Febrilitas. fa , bres, &c. quae suis rem ediis finiendae. q. tis ta Mpotu acescente, exercitio, fricatione, dc ludis.

calculus ostieus.

i. 't Tune morbum , quamvis frequentem , antiquio medici ignorabant . Saeculo deςimo sexto anatomicam scientiam persequenti , calculi cystici primo innotuerunt : symptomata longo intervalli postea descripta suere. 1. Causae praedisponentes suUt aetas senilis , sexul emineus, vita sede Maria, potus ex spir. uini, alimenta crassa & seca, lithiasis, podagra. a. Calculi distinguuntur in magnos & parvos , infriabiles vel duros , in scabrcss, vel isscrustatos, inhvcles vel angulosos , in cineriti tos , flavescentes, uel nigros ,. in inflammabiles & non inflammabiles . 4. Calculi solidioris texturae, di saturatioris coloris, nec in aqua, nec tu spir. vini rectificastissimo,

hec ire aqua calcis, nec in sapone aqua soluto, dissolvuntur. Ol. tart. p. d. vim solventem possidere videtur. Instar candelae flagrant , peregi guε terrestris materia relicta: ergo non tam ex salina , quam extaeos a de inflammabili, cum terrestri, bilis parte ob quietem & spissitudinem conjuncta, coalita , motu que pastiunt vicinitum compressa , Componuntur . CalcuIus recens muco abundat i ideoque in aqua servente solvitur, & vix flammam concipit. s. Calculi iuvesica fellea remanentes nonnunquam sese produnt plirtis dot Ge& pondere. In ductu cystico vel communi cholidocho haerentes , sequentia excitant symptomata . Sublius , prolandus, acutuν , excrucians lolor i 6 dextra stomachi parte , usque. ad dorsum penetrans, cum remissionibus δc exacerba

tionibus i naasea vel vomitus , flatus dc tensio h

203쪽

rti De Morbis Apochondrii alvus astricta, cum albis excrementis, pulsus imbecillior , sed vix citatior nisi in doloribus exquisitis & perdurantibus ; a situ erecto , &ὁeeubitu in sinistro latere m0lesti dyspnoea, cardialtia , inquietudo & anxietas , animi defectio , eonvulsones urina primo pallida, dein flava color icteritis cutis & oculorum . Tandem , sedato subito dolore, sequitur . nonnumquam di arrhoea , calculi per num rejiciuntur, symptomataque icteritia gradatim

evanescunt . . '

Morbus saepe revertens cach ex iam , tabem, icterum sere continuum & hydropem inducit. 6. A sensibilitate ductus', consensu nervorum intercostalium , cum multis aliis , & bile obstructa , omnia haec proveniunt symptomata . . . r. Distinguitur ab inflammatione hepatis, ventriculi , vel intestinorum , symptomatum exacerbatione.& remissione, icteritio colore calculisque per anum

rejectis ; a spasmis hystericis , qui nervoso habitu

cognoscuntur.3. Raro. , nisi in summa ductuum Inflammatione& in praegnantibus, periculosus. Natura saepe multum, medicinae parum, in dissolvendis calculis, prosuit . ideoque persectam megelam vix spondeat in dicus , saepe enim per intervalla morbus revertitur,& per totam vitam aegrum fatigat . q. In paraxysmo intentio est ductum laxare ,

calculum detrudere. .

Ductus laxatur , r. Sanguinis missione in habituplethorico, & statu febrili. 1. Decoctis & justuli. lubricantibus & oleosis intus hauriendis .. 3. Cataplasmatibus solibus, ct semicupio, externe applicandis. 4. Anodynis , in summo dolore . I. Clysmati

bus relaxantibus eleosis . . Calculus detruditur, et. Molum intestinorum ver- .micularem leniori sus purgantibus accelerando . et .

Frictione in hypochondrio dextro & in dorso adversus partem in octam. vomitu & exercitio, modo; absit

204쪽

non Feb Hybus. ι 33 absit acutus dolor . Extra paroxysmum calculi solvendi; & ulterior geness prohibenda. Solutio tentanda, a. Leni & repetito vomitu quimo Iliores calculosas concretiones saepe comminuit &deturbavit. 2. Medicamentis huic scopo dicatis, sed parum essicacibus , uti sero lactis, succo graminis, sapone Veneto , decocti rad. 3. 3perient. Parier.

Ulterior genesis impeditur, a. Medicamentis aperientibus salinis . 2. Aquis mineralibus serrugineis, quae sanguinem nimis densum attenuant . 3. Motu corporis , praecipue equitatione .

sECTIO VII

Diabetes.

I. v Iabetes est nimia urinae , plerumque suavis,

O profusio, cum magna siti. et. Distinguitur inutiliter in veram ct spuriam'.

Uera appellatur , quando potus immutatus secernitur : spuria , quando adest humorum colli quatio. Sed melius propter usum, et. In originariam dc symptomaticam. Nonnunquam hecticae febris , sed praecipue hysterici mali comes est. 3. Causae proximae sunt antecedentes morbi febriles , praecipue si immodicis evacuationibus fugantur ;morsus serpentis dipsadis acidularum aquarum usus nimis longus , praecipue in frigida tempestate . medicamenta diuretica. . Neque oritur hic morbus a calida renum intemperie , neque a sale sanguinem co utante; n

que a salibus , ob sanguinem spiriti 1 fermentatis

repletum, retentis; neque a constrictione cuticularii; neque a vitiata bilis mixtura . Causa proxima vide tur esse nimia glandularum. renalium urinam secerinnentium laxitas, & serum acre attenuatumque: prior patet a causis remotis , analogia aliarum evacuatio-M 4 num

205쪽

num auctarum, medela, & cadaverum Inspectione 1 posterior a spasmis, eruptionibus inflammatoriis, &ulceribus malignis quae diabetem comitantur. s. In diabete adsunt urinae fluxus insolitus , ditis intolerabilis , os siccum , salive spumosae expuitio crebra, calor viscerum, urina limpida, suavis, bena olens, potumque aequans vel exsuperans , febris hectica, intumescentia lumborum, testium & pedum,

tabes, mors.

6. Os siccum, saliva spumosa S sitis, a sanguino liquidissima sux parte spoliato. Sapor urinae, a particulis chylosis permixtis. Copia urinae potum excedens, a liquefacto sanguine, aliisque humoribus, &aeris humiditate in corpus attracto. Febris hectica, ab acrimonia humorum . Tumor lumborum, testium

vel pedum, a solidis labefactatis. . Copia urinae aucta designat diabetem, & voluntaria emissio distinguitur ab incontinentia urinae. 8. Recens facile, antiquus dissici Ie curatur. In bibaeibus & sensibus nunquam fere medelae auscultatos. Renum laxitas tollenda, ct humores acres at tenuatique corrigendi . Perficitur. I. Corroborantibus & adstringentibus. 2. Incrassantibus & muci laginosis . I. Aqua calcis . 4. Aqua BrIstoliens . s.

Dieta ex solidis potius quam liquidis , gelativis , oryza, sago, si lep, piscibusque testaceis, aere sicco ct calido , lecto duro , & exercitio leni quotidie usurpato. 6. Empl. desens vo lumbi applicato , vel quod melius respondet, cingulo lato lumbis &. abdomini arcte circumducto. . 3

206쪽

s ECTIO VIII.

Ineontinentia urinae. . v N continentia urinae est excretio urinae invoIun

I talia ortum ducens a sphinctere vescae relaxa to ob paralysim , contusionem , longam in balneo frigido remoram , puerperium, partum dissicilem , aetatem infantilem vel senilem, febresque. Tollitur adstringentibus , eorroborantibus medicamentis , di nervinis unguentis pubi & perinaeo externe appli catis rs C ae I O. I X.

Lithios seu calculus renum is vescae.

i. v I thiasis est dolor acutissimus renum, ureterum vel vesicae , a calculo vel arenulis ibi impatiis. a. Distinguitur , r. A loco affecto, in calculum renum & calculum vescae . a. Λ calculo ipso, qui veI scaber, vel levis; cineritius, ruber, vel fuscus, friabilis , vel durus . 3. Causae remotae sunt diem lata & concoctu difficilis ; vita sedentaria ; artas senilis; rheumatismus

di arthriti , situs horizonti parallelus', vinum tartaro scatens; aqua terrestri & sabulosa materia repleta; sanguinis diathesis lapidosa labes haereditaria.

4. Calculus neque viscidae pituitae , neque fer mentationi salium oppostorum, neque materiae coagulanti , neque putrefactioni , neque . falibus urinae tartareis , originem debet. oritur enim a sabulosis& terrestribus sanguinis particulis in tubis urini seris haerentibus , sese attrahentibus , & primo sub specie muci, dein lapidis, ope glutinosae materiae, ad iunctis . s. Dis.

207쪽

ue. Diffectiones, renes ulceratos, aliquando omniseno corruptos, calculosque in eorum substantiam inhaerentes , demonstrant. 6. Calculus , praecipue vescae , constat plerumque ex nucleo δc erus is vel tunicis concentricis. . Chymice tractatus sese resolvit in aerem , phlegoma , salem volatilem qmnosum , oleum , & caput mortuum. Pars dimid a ex aere constat ,' quarta ex materia terrestri quarta , quae remanet, ex oleo,

phlegmate, & sale componitur. Tantum abest a sa-:li a compositione instar tartari vini.is. Signa calculi renalis sunt do Ior acutissimus , vel gravativuq in lumbis ,' calor, nausea, vomitus, alvi conlii patio syptomatum exacerbatio post cibum urina sabulosa, & saepe sanguinea vel purulenta ; ischuria , coma , inflammatio , ulceratio , tabes. Saepius. patitur sinister rem quam dexter. Quando decidit in ureteres calcus , exacerbantur egregie dolores , de deorsum ad vesicam tendunt, stupet crus, retrahuntur testiculi, dc urina ex parte supprimitur.

Calculus vesicae stipatur difficili & dolorifico mictu , cum continuo ad urinam deponendam desiderio I tensione dc dolore coli, titillatione continua in glande; tenesmo di arrhina . urina mucosa ,' eon. vulsi vis in meiendo motibus ; urina sanguine tincta post equitasionem , cum augmento doloris in vesca, urethra , dc glande . 9. Vomitus a Consensu nervorum stomachi dc re- inis oritur. Post pastum exacerbantur symptomata ob distentionem ventriculi dc intestinorum . Uass anguloso lapide laesis, sanguis dc pus cum urina effluit. Α viis urinae obturatis , vel renis inflammatione , ischuria. Calculus, per ureteres descendens, nervos lumba res comprimit vel irritat, dc stuporem cruris, testiculique retractionem producit . Irritatio dc pressio calculi contra sphincterem vesicae , stranguria: dc tensionis coli; sympathia nervo -

208쪽

Mu FebνVibus. νηλ um ejusdem membranae per urethram continuatae , glandulave lymphatica supra fraenum obstructa, titillationis glandis contiguitas intestini recti, tenesmi & di arrhoeae; abraso muci & ulcera, urinae muscosae causae sunt. io. Calculus renum dignoscitur a lumbagine, vomitu, & urina sabulosa a colica, quia dolores altius tendunt , & rugitus exauditur in posteriore; a passione hysteri ea renes ad oriente, quia haec a clysimatibus exacerbatur. Calculus vesicae exploratur cathetere , vel digito in anum i inmissb: hisce, ergo, operationibus, titillatione glandis , & a febre immunitate , satis distinguitur a stranguria. ' II. In calculo renum summum adest periculum ob inflammationes , ulcerationes , & suppressiones urinae , quae saepe comitantur . Facilius dissolvitur in adultis , quam pueris . Res desperata est s ulcera in renibus sunt . Retentio urinae per aliquot dies, frigus extremitatum , & eonvulsiones, mortem instantem de nunciant . Calculus vescar facilius solvi, tur vel extrahitur quam renum.12. Alia est cura parox mi, alia extra paroxysimum . Paroxysmus sedatur minuendo inflammatio nem dc tollendo spasmos , r. Vena sectione . a. Clysmatibus emollientibus terebinthinatis. 3. Deco-tionibus emollientibus oleosis . a. Balneis tepidis. s. optatis. 6. Quiete. Extra paroxysmum , morbus aggrediendus est, x. Linthontriplicis per os assumptis , vel, in vesicam

injectis, quales sunt, sapo Hispanus, lixivium saponis, testes animalium calvinati, aequa calcis, po ra, caepae, celeri, quorum vires lithon triplicat experimentis confirmantur . Summa quies . dc venter neque adstrictus neque solutus , tunc convenit . 2. Dietas eu pepta haud acescente , potu viscoso ex ce-

revisa vel rad. alth. & aqua levi pura , lecto duriuscolo di altiore versus caput quam Pedes. 13. Si

209쪽

13. Si calculus vesicae hisce remediis non cedit , Ilithotomia in auxilium vocanda. 14' Ad mictum sanguineum , aqua calcis, omisso sapone , est optimum remedium . Convenit quoque emulso Arabica & manna ad alvum laxam servandam a

I s. Arenulae optime tolluntur aquis chalybeatis, diureticis: & illis praecipue quae salem aikalinuri continent ι

De morbis genitalium is uteri. . S E C T I o I. De bis morbis In genere.

PROXIMA sunt ea vitia, quae ad partes obscoenas praecipue pertinent. Ulut di mellis haec ex planatio , simul & pudorem, & artis praecepta servantibus, attamen quam maxime necessaria, quia in caeteris vitiis singuli , in his genus humanam pes- 'fundatur

Morbus venereus o

r. π π Aud definiri potest morbus venereus sine syino plomatum enumeratione . Confertae scripto-Tum turbae palmam arripuit Astruc , cujus vestigia meo pressi pede . a. Non in Europa innotuit ante I 493. Quia , r. Neque a medicis , neque historicis, neque poeticis scriptoribus, ante hoc tempus, describitur . 2. Non est lepra antiquorum . 3. Primi scriptores Coniam itiunt quod morbus antea inὶuditus suit.

210쪽

non Febrilibus. 89 t. Non in Italia , certis causis concurrentibus , germinabat neque a regionibus Africae , sed ab Hispaniola cum Columbo advectus , bello Neapolitano se primo manifestabat. 4. Initio atrociter se viebat. Procedente tempore, variationes lymptomatum magnas expertus est. Nunc longe mitior, sed adhuc vIget, semperque vigebit, dum homines vario fruuntur concubitu quamquam plerosque vanae spei exitus oblectant. s. Morbus semper ab infecto vel infecta provenit. Oritur, 3. Labe haereditaria. a. Contactu . Hic diversis methodis perficitur; tactu partis ulceratae cum parte ulcerata, basiatione , lactatione , coitu . 6. Virus venereum est venenum sui generis , vasa obstruens, corrodens , omniaque liquida contami

nans .

. Semper sere sese primo manifestat in parte

tacta

8. Praecipuam in adipe & membrana cellulosa sedem habet , sed non unicam ut ex g Iandulis obstructis patet.

s. Corpus penetrat, I. Per cutem immediate ero sim . a. Per vasa absorbentia , quar vel in venas lymphaticas valvulosas, vel in sanguineas terminan

tur a

Io. Vires sunt , in ratione , i. Copiae viri veneret. 2. Qualitatis ejusdem. 3. Temporis in contactu vilapsi . 4. Temperiei propriae . Huic patet ratio , quare aliis intactis , alii inficiuntur; quare in aliis progressum celerrimum , in aliis lentum facit; qua re aliquando in corpore latet per Iongum tempus .ir. In medicina prophylactica nulla adhuc cogno'scuntur interna remedia . Externa ablptio eum melle, acepto, urina vel spir. vini prodest.

ia. Distinctio in duo stidia perquam necessari est . Quando non adhuc se miscuit languini morbus

venereus localis quando sanguis inquinatus , tunc lues venerea confirmata appellatur. Methodus meden- ,

SEARCH

MENU NAVIGATION