장음표시 사용
171쪽
Carrinoma , Vel cancer. 1. Iando scirrhus degenerat in rumorem inaequalem, lividum, Iancinantem , cum Vasis eir cumcirca varicosis, carcinoma vel cancer pa- pellatur. a. Aliquando, nurio antecedente scirrho , oritur in labiis, gingivis, singua, pene , aliisque corporis partibus . 3. Distinguitur in cancrum occuItum, quando adhue sub cute delitescit & exulceratum , quando uleus comitatur. 4. Praecipua, si non unica, cancri sedes est glam dula: cancri enim culaneas excrescentias , vel verru eas infestantes, a glandulis subeutaneis mucosis ori
s. Causas hasce remotas agnoscit , vid. evaeu tiones suppressas; moerorem & terrorem & iram τdietam, vel medicamenta , vel morbos acredinem in sanguine generantes motum sanguinis E quacunque causa auctum I steri litatem; coelibatum ; frigusὴ irritationem externam a frictione , compressions , erysipelate, vel medicamentis. ε. Neque ab humore atra bilario adusto , nequa ab acido corrosvo praevalente , oritur cancer. Aneausa proxima sit specifica putrefactio , vel eo ruptio , quamquam tarda , humorum glandu Ias o struentium Hoe testantur causae remotae , indoin Ies humorum glandulosorum, & sanies a cancro se
L. Cancer sese prodit pruritu, eaclore, dolore Iis cinante ἱ colore rubro , lividos atro tumoris augmento; venis tumefactis, varicoss, cc nigris; duri-rie inaequali, scabra s apice eminente. Stadium occulti cancri.
172쪽
Τune supervenit ulcus apertum; sanies stetida, cadaverosa, nigra, vel sulva, summe 'acris, vicinas que partes erodens; radices in altum demissae ; caro in ulcere spongiosa; labia tumida , livida & inversa ; dolor exquisitus; glandularum vicinarum in- farctiones ; haemorrhagiae appetitus prostratus anxietas febris lenta, extenuatio, virium prostratio, insomnia, convulsiones, deliquia, mors optata. Stadium cancri exulcerati. .
8. Inchoata lenta putrefactione,, leniter stimulantur nervi, & fit pruritus. Augetur fluxus sanguinis adscirrhum; inde calor. Τenduntur nervi: huic dolor. Color tumoris gradatim.nigrescit, ut in omni putredina accidit . Vasa culanea comprim tum augmento tumoris, Ec sanguis crassus , tenuissi
ibi remanet; hinc senae varicosaetus sit, ob minorem integumentoriapice distenduntur magis vasa, ergo mor. Putrefactio humorum ab aere magis intenditur; hinc humores magis corrosivi. Interne ero itur tunica glandulae , & radices undequaque demittit. Materia acris, a vasis Iymphaticis absorpta, in glindulas vicinas deponitur, obstructiones ibi gisnit. Venae erosae sanginem evomunt . Sanies absorptanem contaminat; hinc febris lenta. marasmus, convulsiones, lipothymia, mors, s. Diagnosis cancri incipientis e2 pruritu, colore, ct dolore petitur: antiqua oculo patetis Io. Prognosis periculosissima. Internus peJorno. Quo propior sit cordi, quo nobilior pars affecta, eo magis desperatae sunt res. Humores blandi ma- uignitatem morbi opponunt. in curabili . est, si inter vasa majora, vἔl ad os radices eg Progressus aestimatur colore odoreque saniel, & naemorrhagiis. Mors flexum saniel desinentem sequitur. Quando febre, convulsionibus, vel lipothymia corripitur aeger,
ad extrema ventum est . .aa. Methodus medendi veI euratoria, vel palliati-
173쪽
ua est . Cancer incipiens, parvus, solitarius, mobilis , ab externa injuria praecipue proveniens, loco apto situs, neque vass magnis, nervis, ligamentis vel ossibus adhaerescens, in juvenili corpore, haud fracto, euchymo, to flendus ferro potius quam escaroticis vel cauteriis: discuti enim vel suppurari per xemedia sueta nullo modo potest . corpus ante operationem blanda dc nutriente dieea praeparandum & humores postea alterantibus diu assumptis corrigendi. ' . .
Cancer ob contrarias dotes operationi ineptus , medelam palliativam solummodo admittit . r. Αbsolvitur sanguinem corrigendo Venaesectione , pur eantibus lenissimis, alterantibus non stimu Iantibus . a. Embrocationibus, unguentis, di emplastris satu
ninis, ad cancrum occultum Vel exulceratum externo applieatis 3. Fonticulis.prope locum affectum. 4. Dieta putrefactioni opposta, di summa quiete . s. Mitigatione doloris per optata . et 2. Cancer palati , faucium , uteri , caeterarum que internarum partium palliativam medelam solum' modo admittit. II. Saepe proficit in cancro faciei nasque 'mercuatus corrosvus in spir. vini solutus,&adtri r dimidium mane de coenato haustus . Non nun quam mammarum carcinomati respondet infusio s
14. Quid de exesione cancri per arsenicum edi licatum censendum
174쪽
Dp celebri, nervorumquδ -rbis.
α. A POPLEXI A est privatio sensuum internorum
ex & externorum, motusque animali , excepto motu cordis & thsracis, cum steriore. a. Distinguitur, T. A gradu morbi . 2. A causa , nempe in sanguineam, serosam , polypossem, &cta. Desides, obesos, plethoricos , brevem cervicem habentes, potatores, praecipue sexagesimum circiter annum , an festat. Hyeme & tempestatibus pluviosis grassatur. Aliquando epidemica est . a. Causae remotae sunt laxa & Methorica constitutio , balnea nimis calida; animi spirituum sermentatorum ingurgitatio; subita refrigeratio post pocula , vel crapulam: insolatio: animi pathemata a affectio nes hystericae: serosa tolluvies: libidinis, praecipue senilis , intemperantia: acris materiae repulsio e urinae suppressio: salivatio mercurialis a frigore aliisve causis subito interrupta: contusiones , convulsiones, & vulnera capitis : venena : halitu carbonum : labes haereditatis. s. Causa proxima est impeditus motus fluidi ner- . vos. Obstructio fit a causis intra vasa, vel extra vasa cerebri existentibus. Causae intra vasa sunt nimia sanguinis, vel seri viscidi quantitas. Causae extra vasaiunt etasones sanguinis , seri, aliorumque humorum a concussionibus, vulneribus, vasis erous , hydrope e compressiones a tumoribus, hydatidibus, vel corporibus extraneis: impediment sanguini a cerebro re-
175쪽
Zeunti ob tumores, polypum vel lig Rras . fonlpe sui subjiciunrur hae causae in cadaudii is . An lpalmus in origine nervorum inter causa proximas enumerandus sit e Haudquaquam quia musculos , non. nervos, spasmus adoritur. 6. Paroxysmum praegrediuntur 'torpor sensuum Internorum & externorum; vocis tarditas I vertigo
capitis dolor; tremor & stupor extremitatum; dentium stridor ; hypochondriacae & hystericae affectiones; incubus; oculorum spontaneae illachrymationes aurium tinnitus; respiratio solito profundior. Corruit aeger subito cum bolitione lanctionum animalium ; dissicili respiratione; egireriitatum frigore, cutis arescentia; faciei obpres arterium for- inpulsatione I somno profundo I steriore ς aliquando si puma circa os & resolutione sphincteris vesicananique. Tandem eorripItur vomitu, & paroxymus salvitur copioso sudore. Saepe remanet hemiplegia
Praedicta symptomata facillime deducuntur aeuido nervoso gradatim intercepto. Manet respira tio & cordis motus, qui intactum est cerebellum. s. Diagnosis facilis a lethargo, quia nulla astellsomnolentia , neque excitari potest; a caro, ob dil-ficilem respirationem & steriorem; & a syncope quia pulsus non deficit. Sanguinea distinguitur a se rosa , progresso habitu, & praesentaneis inflammationis senis. . 3 L C9. Prognosis eo pros rior, quo minus Ianu Iunt
sensus externi & interni, motus & respiratio. Apo-plexi a sanguinea periculosa, sed curatu facilior eli , serosa dissicillime curatur. Spiritus impeditus , spuma oris copiosa, sudor multus frigidiusculus, mortem
instantem demonstrant . Apoplexia a comprentone cito lethalis, nisi manus chirurgica in auxilium veniat. Apoplexia serosa , febre; sanguinea, haemorrhoidibus supervenientibus, solvitur. Quartum polldiem paroxysmus plerumque fit lethalis.
176쪽
8bis FebrἰΓἴus . . . ., io. Ind Ieatio est cerebri obstrumonem feserare ISecundum diversitatem causae obstruentis, diversimode perficitvr. Si obstructio oritur a nimio sanguine cerebrum op-vIente, tollitur, I. Larga missione fanguinis ex jugularibus vel arteria temporali. a. Cucurbitulis occipiti inciso admotis. Epispasticis. 4. Purgantibus antiphlogisticis continue repetitis. Clysmatibus emolliem tibus. In hac specie evitari debent calefacientia . ' si obstructio orἱtur a seto nimis uiscido, tollitur,
T. Revocando a cerebro, g. Corrigendo lentorem ..,' Revocatur, I. Uenaesetiione, parca manu celebranda , vel hirudinibus temporibus applicatis. 2. vomitu. 3. Clysmatibus Zc purgantibus acerrimis. 4. Spiritibus volatilibus , sternutatoriis naribus applicatis. I. Pe diluviis. 6. Actuali cauterio cervici admoto. Lentorecorrigitur, a. Epispasticis continuatis. E. Attenuantibus dc calefacientibus . 3. Cibis mediae materiae; nam dc viribus opus est, & cruditates cavendae sunt . . . A- In utraque specie convenit situs erectus, modera- calor, stragula pauca.
Si denique obstructio sit ab humoribus vel aliis
eorporibus comprimentibus, totus medelae cardo verinsatur, a. In inanitione vasorum. a. Extractione cau sae chirurgi a. xx. Medicina propylactica, apoplexiae sanguineae , evacuationibus & temperantia , a poplexiae .serosae dieta exsiccante , purgantibus amaris debitis inter.
vallis repetitis, & istaceis, innititur. ret. Cur , sensu motuque decrescentibus , pulsus saepe validior fiat
177쪽
g. R KOrbi soporosi leviores sunt apoplexiae ', & in IVI eoma 1bmnolentum seu cataphoram, lethar gum, earum, de coma vigil, dividuntur. a. Coma somnolentum seu cataphora est lomnus profundus; a quo tamen aeger excitari potest , uno
LethargM, seu veternus, est contintia ad somnum Iropensitas, cum oblivione, caloris augmento, febreenta , pulsu pleno & saepe remittente, restiratione rara, pallore & tumore palpebrarum, & sudore Iri, gido in extremitatibus . . Carus est somnus prosundior, in qM sensu motuque fere privatur aeger . Uel idiopaticus sne febre, vel symptomaticus cum febre .
brum inundans I sanguis affusus , vel tumor intra erantum lotium interruptum ', cachexia ἔ scorbu'tus ; moeror ῆ potus i crapula s nicotianae nimius usus effluvia. .
luntariis re sensationi dicatos , plus minus impeditus, morbum soporosorum cavsa proxima est.
sudores frigidi, non leviter nos tertere debent. Cui sis ante septimum diem in lethargo plerumque Inlau
sia ; sed postea plerumque fausta est . Quo maior
pulsus, eo periculosor morbus. Carus cum rei piraritione laesa apoplexiam, eum cephalalgia convulsionem denotat. 8 ε
178쪽
bus acerrimis , sternutatoriis, vescatoriis, scarifieaiatione, frictione. a. Stagnationem vel extravasati nem removendo venae sectione, purgantibus, di ei surbili. 3. Paroxysmi reditum impediendo evacuatio nibus ritis temporibus repetitis , dieta exsiccante , . somno moderato, exercitio, recreationibus.
. Coma vigil est species. stuporis sine somno, cum dolore & ealore capitis. - γ
i. D Aralysis est abolitio, vel di m nutio motus , aut 1 sensus s
aut utriusque in uno vel pluribus partibus corporis,. - . a. Distinguitur, I. In α ιισδησίαν ubi defieit tantum sentiendi vis, & paralysin, ubi motus sine Neleum sensu Iabefactatur. a. In para plegiam, hemiple xiam, dc paralysin localem, uti extremitatum , linguae, palpebrarum, oesophagi, sphincteris, vesicae&ani, penis , &c. s. Causae remotae sunt ebrietas; indoles humorum scorbutica; colica pictonum ; aer frigidus vel humidus h aqua ve I pus inter meninges effusum vulnera cerebri, vel medullae spinalis; compresso externa uuntias nervi soluta ὲ evacuationes solitae suppressae ; inplexia & eonvulsio; terror subitus I sumi mercumles, arsenici & saturnini ; tactus piscis torpedo arpellati s senium. - 4. 4. Causa proxima est interceptio influxus liquidi hervos in musculos , ab obstructione cerebri in parte, medullae oblongatae, medullae spinalis , vel nervorum. Ab intercepto sanguine, temporanea , Vix vera paralysis, oriri potest; hoc patet a distributi ne, anastomosique vasorum , di operatione an euris
179쪽
133 De Morbis G13. Antecedit partis passurae gravedo, pallor, si por & tardus motus . Pars affecta motu vel sensa vel utroque plus minus privatur , & mollis , stiri,
da, atrophica, vel indematosa devenit. Pulsus ple rumque parvus, mollis & tardus, interdum creber de inaequalis. Tandem memoria & ratio labrscunt .
Paralysis particularis functionibus partium hesis sese
6. Diagnos loci, primario affecti νεtItur ab inj
riis externis, ct cognitione ortus, progressus, & di- .stributionis nervorum 7. Paralysis, ab apoplexia ortum habens , in apo' plexiam saepe revertitur. A sectione vel luxatione valida, vel ab letii derepente orta, vel . ubi pars diminuitur , insanabilis . Dolor , sensatio , calor vel formicatio partis, aut tremor superveniens , securitatem pollicentur. Febris vel diauhoea saepe par
s. Medela requ*It, ut IIberus fluxus liquidi ner . vosi per suos cariiales iterum restituatur . Perficitur , s. Venaesectione , si in habita plethorico juvenili.
vel a causis remotis inflammatoriis morbus suhito in-etuat', aliter sanguis haud mittendus . a. Purgantibus de clysmatibus acrioribus di arrhoeam continuam ver plurimos dies excitantibus : quamquam melodus haecce in senio non usurpanda. 3. Febrem te Oraro eam excitando medicamentis stimulantibus , Cale
facientibus, dc attenuantibus . 4. Uomitoriis saepe repetitis Zc sternutatoriis. s. Thermis vel aquis sex rugineis. 6. Externis ad sedem mali applicationibus, vid. urticatione Lepispastreis, frictione, electi at Hisne, linimentis nervinis , balneis calidis, vel natura
vel arte paratis. 7. Dieta calefaciente cum aromvtibus praeparata , sommo mediocri, motu multo, aere
calido q& seco . Uitare stirps , & rarissima venere dati, convenit. s. Stupor & tremor piralysi affines sunt, eodem
180쪽
uileuia. a. λ ΑΟrbus epilepsa, vel sacer, vel puerilis, vel IH Herculeus, vel comitialis dictus, est subita
privatio internorum S externorum sensuum, cum, subitis violentibusque alternis contractionibus & relaxationibus musculorum totius fere corporis y motibusque partium exinde convulsivis. 2. Distinguitur in id iopathicam, quando primarii morbi sed ps in capite i & symptomaticam, quando sedes primaria extra caput est. 3. Infantes praecipue de Iicati, & de fluctionibus capitis , licernorahagiis Vol tinea laborantes , huic morbo maxime sunt obmxii. Saepius viros quam se.
4. Causae remotae sunt externae capitis injuriae I uti vulnera, percussiones, fracturae cranii, aqua, sanguis, vel serum acre cerebrum inundans, vel ventriculos opplens ; insammatio vel sphace latio cerebri; concretiores, vel polypi intra cranium, erosiones, dilacerationes, vel vulnera nervorum; evacuationes solitae retentae repletio & inanitio; animi pathemata magna, & praecipue subitus metus; noxiae particulae in rpus ad rn illae; venen ; labes haereditaria. , . o s. Neque irae antiquorum caelesti, neque pituitae, neque specifico fermento, neque explosioni violentishildi nervos, neque contractioni durae matris, attribuenda est causa proxima. An in motibus spirituum animalium involuntariis & inaequalibus, ab irritatione generis nervos provenientibus, investiganda sit Ira tuadent contemplatio causatam remotarum, i spectiones eadaverum , symptomataque.ε. Paroxysmum aliquando antecedunt lassitudo; stupori vertigo. dolor capitis; scotoma. aurium tinnitus : insomnia horrenda; palpitatio ; respiratio dissicilis,