장음표시 사용
191쪽
νο μνθιν - 6. Dolor quoque eessat, i. Antetrasam Atare No. s. Inflammantia, vesicantia, & anodyna pone ma*u lam in seriorem, vel aures, temporibus vel cubito . applicando. 3. Dentem Aariosum, quo ininu terna irritent, plumbo implendo. 4. Λctuali cauterio, per foramen transmisso I vel spir. salit monuitrios. gutta una aut altera, servum donruena. .
7. Quare dentes morales plus quam alii assiciun. eut uare proximus vel oppositus idem saepe ludi istum . Quare aliquando deas consuluitur sine doιο
Da -rbis qui oriuntur is partivi.
r. Uando sanguis floridus & spumans tussi ex
pulmone fertur, haemoptos. appellatur. a. Λd hune morbum praedisponunt corpora gr e1 Iiora, debiles fibrae, collum Iongum, Peuus ansustum, multus & acris sanguit' . . . Causae remotae sunt sanguinis orgalmus, vel ninu expanso, ab aucto particularum fermentantium Intestino motu ; spastieae nonnullorum vilcerum contra ctiones, quales saepe accidunt in hystericis Oc byp ehondriacis malis , obstructio seirrhois in Visinis vis steribus, & seirthos vel polypus in ipsis Ibis pulmonalibus , quae majorem fanguinis copiam , cc majorqeum velocitare, ad alia non obstructa determinat , ulethora ab intermissis eonsuetis evacuatIonibus, AC eedente insuper ira, vehementi motu, ciba potuve oalefaciente , vel tussi vehementi nimia in faecibus ex trudendis nisus; gelu corporis superuciem. νλιλῆ
192쪽
non Febri sibus. 17x externa censtrigens, aer in altissimis regionibus nimis Ievis; mensum vel haemorrhoidum sippressio.
4. Causa proxima est ruptura vasorum pulmonalium , praecedente spasmo universali. s. Antecedit horripilatio, lassitudo, pedum refrigeratio , anxietas, spirandi angustia , dolor gravativus undulatorius circa diaphragma, satus in abdomine,& dolor dorsi. Tandem calidus erumpit sanguis cum titillatione & pruritu in aspera arteria. Haec symptomata argunt spasmuum totius corporis ante rupturam. 6. Non comitantur haec symptomata eruptionem
sanguinis e gingivis vel faucibus; ergo distinguunt
haemo ploem ab hisce eruptionibus.' 7. Haemoptoe inter omnes h morrhagias periculo-sssima est. Uariat egregie perieulum in hoc morbo secundum causas inducentes, habitum, aetatem, vasaque rupta . Periculosior enim est ubi oritur a vasis
debilibus, scirrhosis, vel polypo, quam ab ipsis fui dis , vel evacuationibus intermissis; in eorpore debi-J & laxo, quam in vegeto; in sene, quam in juve-pe; a ruptura vasorum magnorum , quam minim
rum . Nisi intra triduum compescitur fluxus sangui. nis vix servari potest. Summe periculosus est quando sanguis extravasatur, non totus ejieitur; putrescit enim, corrumpit vieina, tabemque infert. Facillime revertitur, & saepe recidivus summum secum adsert periculum. Si eum ulcere pulmonum conjungitur , actum est de aegro eg. In medela, I. Sanguis a pulmonibus avocandus. 2. Ejus orgasmus temperandus. 3. Spasini consopiendi. Vasa agglutinanda. Sanguis avertitur a pulmonibus, a. Venae sectione. 2. Leni alvi subductione . 3. Clysmatibus. a. Ligaturis extremitatum.
Ejus ergasmus temperandus, a. Aqua frigid . 2. Nitro, acidis vegetabilibus & mineralibus. 3. Opiatis. pasta copsopiunt. r. Pediluviis. 1, Opi eis, ctiam. hyoscyam c
193쪽
ira De Morbis - . Uasa attiMInantur, a. Medicamentis oleosis, Herassantibus, & agglutinantibΗs, vid. bals capyur. locatelli, dcc x. Dieta tenui lactea. 3. Summa cor poris animique quiete dc flentio; evitato vino, m tu , venere; nimia caliditate cubiculi vel strangulorum , dc cibis acrioribus. s. Et dictis, causa dc curatio haemorrhagiarum
.mnium elucescit. Haemorrhagia narium petit prae
κωue adolescentes, dc saepe salutaris criti eaque est sol it enim plethoram, vertiginem, dolores, dc dc suppressa, saevissimos inducit morbos. Si vehe mens sit, sistenda iisdem remediis, & externis a plicationibus, vid. aqua frigida, aceto fronti, occipiti, dc internis; naribus, & corporibus perquam frigidis nuchae applicatis. Io. Ex eadem causa, sed praecipue obstructione lienis oritur vomitus cruentus a vasis ventriculi dicruptis. Huic antecedit dolor punctorius & tensivus in sinistro hypochondrio; & cum irruptione junguntur anxietas, constrictio in latere, de lipothymia. Curatur iisdem remediis , dc optatis parciori dosi administratis; oleosis, ob relaxantem suam naturam
gr. De haemorrhagiis per anum vel per uterum eansulantur haemorrhoides, Aenstruorum vel lochio tum fluxus nimius.'
G Sthma est impedita 8e Iaboriosa respiratici ,
H. Haud sne metu suffocatioriis . a. Aliud atque aliud nomen, vid. dyspnoema, amma, orthopnoeam habet, prout se intendit mor
a. Est, a. Vel perioduum, vel eontinuum. a. Vel humidum, vel sccum. M. Genuinum rei spurium et oriri
194쪽
mu Febrilibus. 373 oriri non potest a calculo vesicae felleae; a tumoribus diaphragmatis , hepatis, ventriculi; a pectoris vel peri cardit hydrope; a polypo, aliisque causis ,
De priore solummodo agendum 4. Elapsa juventute, hsmines, praecipue obesos, adoritur. Magis aestate vel autumno quam hyeme
s. Causae hujus morbi remotae sunt aer e enosus, vel particulis noxiis impregnatus; tonitru animi pathemata magna variolae, scorbutus, intermittens catarrhus; ulcera antiqua cicatrietata, vel evacuatione solitae, per haemorrides vel fontanellas, repressae . evacuatio critica erysipelatis, vel p*dagrae, reperecussa; cedematosus pedum tumor repulsus i vulnera diaphragmati inflicta; tabes haereditaria . 6. Causae proximae sunt, r. Obstructio bronchiorum& vesticularum , humoribus crassis, vel tuberculis in-deratis. 2. Irritatio nervorum respirationi inservientium; & huic spasmodica fibrarum annulos cartilagineos bronchiorum nectentium contractio. Primam docet mortuorum Inspectio, & contemplatio causa xum remotarum. Secundum demonstrat ast lima, apo- plecticos & hystericos paroxysmos, scorbutum, eva- uationem acrem repulsam, sequens; sectio nervi diaphragmatici, vel compressio nervorum in occipite hunc morbum inducens ; cadavera aperta ubi omnia viscera sana; liber dc aequalis respiratio ante pλ-
Ita sese habet paroxymus. Primo, ventriculus , sensu coarctationis praecedente , distenditur , & ructus copiose emittit. Sequitur calor, febris, stupor, capititis dolor, nausea, urina pallida. Pulmones rigeneunt, spiritus turbantur, membra torpent, pectu plus solito gravatur, dissicile spirat, raucescit. Nocte omnia augentur symptomata. A thorace coarctato, respiratio lenta. Recta cervice spiritum trahit,& egregie elev*t humeros. Vomitus bilit flavae . Pejus id lecto, melius in aere frigido, sese habet . Lacrymae
195쪽
In voluntariae I pulsus parvus, debilis Interestitetis, turdis tremor; faciei nigredo & sere suffocatio. Remittente coarctatione, phlegma viscidum, vel dul- 'ee vel salsum , vel putridum, stamentis nigris discriminatum, expuitur. Urina nunc colorata sedimentum habet. Cessante paroxysmo, testat sputus. In veterato morbo, turnent manus & pedes febras, praecipue nocturno tempore , infestat; facies livescit. Incidit vel in hydropem, vel consumptionem , Vel Inflammationem pulmonum , vel lethargum, vel Pλ-
3. Ab orgasino in sanguine & nervis, actio Ue triculi perturbatur, flatusque gignitur. Ab eodem, febris, calor, &e. Sensatio rigescentiae gravitatisquo in pulmonibus, a sanguine ibi accumulato. Αb. Im,pletis vel contractis vesculis, respiratio dissicilis &stridor. Respiratio lenta, ob aerem impeditum . Re Ota cervice spirat, ut eo facilius descendat diaphragma . Humeri elevantur, ut vi majore agant musculi scapulares. Calor lecti auget symptomata, Faciet nigredo & suffocatio provenit a transitu sanguinis populmones impedito. Ab actione pulmonum laesa, hydrops.
ro. Pro oss prosperior in juventute, quam sene, flate; in asthemate ab evacuationibus repressis, quam ab aliis causis orto. Quo frequentior & severior ac cessio, eo pejus. Asthma, in peripneunioniam muta tum, lethrie. Dyspnoea sine incommodo diu durat: orthopncea senes subito strangulat. Periculosa trem la spiratio, pust sus intermittens vel deficiens, brachiorum paraliss, syncope , cordis palpitatio, .urina pauca. Ad extrema ventum esse, testantur Ipiritus Parvus, tardus, ct frigus; itemque pulsus ex tardo actus nimis creber de debilis.1 i. In astheitate humido seopus est attenuare & e. vacuare materiam viscidam , novieque generationem inpedire ι Attenuatio perfieitur , a. Medicamentis at-
196쪽
tenuanti biff. a. Liqueribus diluentibus, Evaenatione vomitoriis . Novae materiae gehhratio impeditur ι1. Purgantibus lenioribus vel diu reticis. 2. Fontanei in Iis & vescatoriis. 3. Cortice Peruviano. 4. Dietae mici laginosae evitatione . 1n asthmate eonvulsivo seopus est Drgasmum spirI- tuum compescere. Perficitur, I. Constrictionem mi-fiuendo elysmatibus, thoracisque fomentationibus. a. Humores divertendo ab alia loca, frictione , vel f mentatione pedum . . 3. Spasmum compescendo optatis. 4. Anti spasmodicis. In sanguinolentis, si saeretiant *mplomata, phlebotomia levamen praesenta ii eum adfert. ΑΞ flatulentiam prosunt clysmata sesertium digerentia. Fugato paroxysmo , irritabilitati occurrit cori. Potuvianus . 32. In utrisque conveniunt stus erectus; die a te nuis pareaque, evitatis flatu lentis; aer ferenui; tho rat haud eonstrictus . v et 3. Si repulsa evacuatione ortum dueat asthma ι expugnandum est diaphoreticis evacuatisne iterum restituta . si a noxiis particulis, inviscantibim ac veneno contrariis. - II 4. An prossunt mercurialia in asthmate humidor
h. morbus , quem imbecillitatem primarannva viarum nominare licet , qui sedentarios & li-leris deditos quam maxime infestat; ct quamvis se
quentissimus, attamen tantum non praetermissus, de adhue sere in nominatus. i. nune inducunt vita sedentalia s aeriora purgantia nimis frequenter usurpata; moeror , nimia ei, rum repletio; dieta ex alimentis leguminoss& flatu
lentis i nimiae evacuationes, praeeipue sanguinis; di
197쪽
xνε De Morbrν ., morbi praegressi quales dysenteria, abortus , . Φnter mittens , & spasmi primarum viarum, dii politio haerireditaria. - 3. An causa proxima est motus perilialticus prI .marum viarum debilitatus, vel nonnunquam impedi
tus, ct inordinatae frequentesque duodeni, ipuusque ventriculi, spasticae constrictiones. Huic fidem fa-eiunt causae evidentes, symptomata, medela, di lectiones cadaverum . .
a. Adsunt anxietates I praecordiorum distentiones ἰgatus generatio dc in carceratio ; sensatio . faucium eonstrictoria & molesta; lateris vel sterni dolpr . eardi algia ἔ ructus acidis summae ariditates,
norum, praecipue vacuo ventriculo, ero sones & dolores venter nonnunquam constipatus, nonnunquam
solutus; faeces virides; appetitus saepe auctus; pulsus debilis, parvus, & tardus , frequens ted ImbE-cillis, penis erectio; animi marcori vertigo ; palm-tatio; aurium tinnitus; in somnium , maeIes. s. Cibas, qui ex vegetabilibus praecipue componitur, ob desectum motus peristallici, quietem agens .& calore solus, in acidam ruit fermentation*m ihine flatus, saliumque acidorum generatio, quae prae- Cedentia excitane symptomata. Faucium laterisque dolor oritur a cantensu cum partibus affectis, Inter ventu octavi paris dc intercostalis. 6. Prudens medicus vix spondeat conlummata medelam hujus morbi; quia dissicillime curatur, Qufacillime, ob levissimos dietae errores, recurrit. In nullo versatur discrimine aeger quamvis emaci tur,
si obligare se legibus vult. . .
- 7. obviam itur, I. Evacuando primas Vias Vomitu florum chamarmeli decoctione elicito, & parvis dolibus tinct. rh. amar. 2. Corroborando has partes medicamentis calefacientibus amaris, cori. Peru VI an , aquis chalybeatis . a. Equitatione continua, quae , repetitis iaccussionibus in partes affectas sole praecipudieXerensi praestaptissimam operam pollicetur. 6.
198쪽
non Febriribus. 277ta ex cibis putrefacientibus , non acessentibus , uti carne , caseo corrupto, &c. F. Potu ex aqua, vino
Maderens , vel spir. vini Gallici cum aqua diluti;
evitatis omnibus cere visae , excepto Porter, speciebus.. s. Prodest perfundi aqua frigida, atque in ea natare , canalibusque ejusdem subjicere etiam stomaehum ipsum dc id quod contra stomachum est in aere quam maxime sicco dc temperato degere extremitates fricare, plerumque in motu esse ; dc cibos, qui potius dissiculter concoquuntur, quam iaci Ie vitiantur , assiimere'. Ergo plerique uel qui nihil aliud concoquere possunt, bubulam concoquunt. Utilis est magna salis marini cum cibis copia. s. Inimicae sunt omnes evacuationes , praecipuo emetica dc cathartica repetita, dieta ex vegetabilibus , infusio theae nimis calida , vel diluta; nimia vini vel cibi ingurgitatio ; abstinentia ; Iac ejusquo cremor ; butyrum , praecipue insulsum omnia pinguia ; opus pistorum; acida , acidaeve potiones qualis illa Puneb dicta; dc pathemata subita.
xo. Si cibus non continetur , valent ad comprimendum stomachum cueurbitulae duobus digitis infra stomachum admotae spongia, ex aceto cataplasm calefaciens , vel lana succida sicca extrinsecus imposita , dc calefacientibus particulis reserta cibus , semper quam minima copia semel , sed debitis intervallis, repetitus , interposto nonnunquam aliquo minus utili, sed magis grato . Uinum meracum ,. austerum , frigidum equitatio lenis, aquae calybeatae, Ec animus tranquillus . ' .ii. Si coacuit intus cibus , prosunt, praeter ante dicta, pulveres absorbentes an tacidi, post peractam digestionem , assumpti. ra. Si vers pituita sola stomaehus Impletur, Ieniora ad sunt symptomata, vid. appetitus deletus, inflatio , vertigo, lipothymia, febris erratica , nausea, vomitus. Convenit per viam superiorem, qua primum expelli potest , ejicere, equitatione, aliove exerci-M t -
199쪽
tationis genere, quo superior pars mo etur, concuti ', praecordia bene vestita habere G vinum rubrum neque effuse, neque timide bibere; stomachum tinct. rh. amar. cori. Peruv. & chalybeatis roborare , de poculum satis amplum, ter quaterve diei digestione peracta, ex aq. calcis haurire, qua nihil omnia glutinosa potentius dissolvit. ε 3. Illud quoque in omnibus stomachi vitiis praecipiendum est, ut, quo modo se quisque aeger refecerit , eodem sanus utatur . Nam redit huic imbecillitas sua , nisi iisdem defenditur secunda valet do, quibus reddita est. S E C Τ.I O IV.
Haemorrhoides. x. π π Emorrhoides distinguuntur, r. In apertas ctrae clausas. 2. In exteriores dc interiores , posteriores digito explorantur. 1. Causa est obstructio, inflammatio, & tumor vasorum haemorrhoidalium ab alvo dura , purgantibus fortioribus, vel critica quadam evacuatione. 3. In ano apparet tumor parvus , cum dolore dicatore , qui debitam adeptus magnitudinem vel resolvitur , vel indurescit, vel suppuratur. In posteriori cris parum puris sanguinei sortitur, di gradatim exarescunt haemorrhoides. 4. Quando praegressa fuit valetudo , quando habi. tus malus, vel status corporis febrilis, quando fanguinis profluvio imbecilliores non sunt; in his pa. rum tuto supprimitur , habent enim crism , non morbum . Suppressa autem incaute hac evacuatione , subiti & gravissimi morbi superveniunt , inclinata iapraecordia & viscera materia. Haemorrhoides antiquae , vel irritatae, in fistulam ani nonnunquam de
s. Si cui vero eae nocent, supprimuntur , I. Uenae se
200쪽
hae sectione, vel sanguisugis capitulis earum applica atis. a. Salibus purgantibus. g. Flore sulphuris interne sumpto , 4. Fomentationibus & cataplasmatibus discutientibus. s. Unguentis repellentibus. 6. orificium in suppuratione apertum conservando evitatis calefacientibus, motu magno, & equitatione .
i. TCterus , seu morbus regius , seu arcquatus est I suffuso bilis , & color tunicae albugineae cutisque, praeter naturam, savus vel . nigritans .et. Distinguitur , I. In icterum flavum dc icterum nigrum. posterior a priore gradu solummodo differt. a. Continuum & periodicum . 3. Idiopathicum &symptomaticum . 4. Criticum & symptomaticum . . Icterum cum febre S sne sebre. 3. Causae remotae sunt colica hysterIca colicabiliosa ; venena, uti morsus viperae, vel canis rabidi ; staphis agria; cathartica drastica ; tristitia & ira ;
ossificatio vel compresso ductuum biliosorum a tu moribus extra vel intra existentibus graviditas , meconium non rite purgatum iecoris obstructio , scirrhus, vel abscessus; febres , praecipue intermiti tentes , nimis cito a cortice Peruviano suppressae calculi ductum cysticum obturantes. 4. Causa proxima hujus morbis est , r. Bilis jam ' separatae returgitatio &absorptio. Injectiones a ductu hepatico vel vesica fellea ad venam cavam retrogressae, extraneae compressiones, internaeque obstruisti Oanes ductuum biliosorum huic fidem faciunt. I. Bilis non secretae aucta copia, visciditas, Vel acrimonia. Probabilis redditur ab ictero morsu viperae subito inducta I scirrhostate hepatia; statu hepatis sano post mortem , nullaque in vesica fellea inventa bile ;equorum , qui cysti destruuntur , ictero ; & Icterico M a sym-