Principia medicinæ, auctore Francisco Home medico regio, & collegii medicorum Edioburgi socio

발행: 1797년

분량: 257페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

iro de Morbo

ei lis, tumor dc mormura abdomin Is; urIna multa j& praeter Tolitum tenuis; facies pallid1; lingua titubans; frigus ex trem ita tu sensusque aurae frigi-ἐre ad caput ascendentis. Invadente paroxysmo, convulsus subito concidit eum vociferatione, oculorum contorsione , digitorum contractione, steriore, spuma oris, extremitatibus hinc inde curvatis. Perit ratio sensatio Inscio elabuntur semen, urina, faeces . I Remittenm .

tibus symptomatibus, ad se redit st& dolorem capitis, torporem, & lassitudinem sentit. Peractae tragoediae inscius est. .

Paroxysmi statis temporibus quandoque redeunt hel ab animi motibus, studiis nimiis , poculis, caliditate vel irigiditate, inducuntur. In morbi progre1- sus sensus hebescunt, & ratio vacillat . . Ex motu in voluntario & irregulari fluidi nervosi, facile deducuntnr haec symptomata. S. Di agnosis visui patet s. Prognosis incerta. Saepe se Ivitur hic morbus a pubertate, intermittentibus sebribus, & irruptionibus. Solet quidem etiam longus esse 'usque ad mortis diem , & vitae non periculosus. Sympathetica facilius

curatur quam idio pathica: haereditaria vix medelae auscultat. Morbus post quintum dc vigesimum annum ortus aegre , post quadragesimum aegrius curatur. Si nullus in partibus venientis mali sensus ost, aut mens laesa, aut nervorum facta resolutIo, vix sanatur. Si breves sint intermissiones, convulsiones saevae , respiratio dissicilis, sterior vehemens, & postea alta quies' aeger in pessimo versatur statu, pl- .lepsia in apoplexiam saepe degenerat.

Perficitur, et. Uenae sectione in venae jugulari, si non adsint inanitio vel debilitas . a. Revellentibus , uti frictionibus , ligaturis extremitatum, vesicatoriis, Cata plasmatibus, sternutatoriis. 3. Auti epilepticis & antiis.

spasmodicis per auum injectis, vel xapiti & spinae sub

182쪽

nan Febrilibus. acrsorma unguenti applicatis. 4. Tollendo causas remoutas immediate in cerebrum agentes, quales sunt de pressiones, fracturae cranii, vel corpora extranea.

In intermissione scopus est paroxysmum impedire. Perficitur, I. Antiepi lepticis, vel specificis se dicti,

medicamentis . a. Evacu tionibus per intervalla repetitis. 3. Fonticulis dc setaceis . 4. Systema nervorum eorroborando. s. Causam primariam in epilepsa symptomatica tollendo; vomitu, si oneratur ventriculus; de ligaturis , vel empl. epispasti eis, si ab irritatione partis cujusdam , ipso loco applicatis . f. Aere temperato & ucco, cibo eupepto dc aromatibus condito, somno moderato , evitatis animi pathematibus, venere, obiectorum moventium vel terrentium , loci ve praecipitis conspectu , balneo, igni, frigore, vomitu, lassitudine, omnibusque negotiis.

x. Onvulsiones, spasmi , vel distentiones nervo-

rum sunt alternae & involuntariae contractio. nes relaxationesque musculorum , animi facu statibus& sensibus externis integris. Easdem agnoscunt causas remotas ct proximas, gradu solummodo diversas, ac epilepsia, & eodem modo curantur. Spasmus Canicus veI risus Sardonicus. a. quando hae convulsiones occupant musculos buccarum vel labiorum , tunc spasmus Cynicus, vel risus Sardonicus appellantur. Haud diversam a priore medelam requirit . L Ch

183쪽

1. Est & alia convulsionis species , ehor a sancti

viil nominata, ubi erus claudicatione, & brachium ejusdem lateris convulsone corripiuntur. Sanatur hie morbus repetita vene sectione & purgatione ; cuinanti epilepti eis & roborantibus, vid. corti peruviatio, chalybeatis, & balneo frigido. Confert mustuli, eo rivulsione affectis admovere secundo quoque die cueu bitulas siccas.

r. Etanus est continua & in voluntaria mustu Io. R rum sere omnium contractio & rigiditas, sisne relaxatione. Si nonnullis intactis trahitur eorpus versus anteriora, em prosi holonos; si versus posterio. ra, opisthotonzs appellatur. Posteriores a priore gradu solummodo distinguuntur. i. Hoc malum In calidissimis terrae retIonibus e demice grassatur , praecipue tempestatibus pluviosa aestui necedentibus . Rarissime pIagas caeli mitioris Insestat. 3. In tetano musculi anteriores & posteriores a . qualiter contrahuntur,' & corpus instar ligni riget. Spasmus sub sternum, ad spinam vergens, sentitur . Dolores, praecipue spasmis saevientibus , acutissimi deveniunt. Facie, rubet & detorquetur. Genae reo trahuntur. Oculi rigent. Mandibula nonnunquam obseratur. Pulsus saepissime praeternaturaliter tardus est. Sanguis detractus minus solito colueret. Alvus constipatur. Respiratio fere intercipitur . Α ctiones naturales tantum non supprimuntur , sensibus externis di internis integris. Costae incurvantur. vitio depulso, summa ad longum tempus atonia. 4. In

184쪽

non Febrilrius.' i ἐν 4. In opisthotono & em prosthotono, cervix primat immobilis est; dein spasmis saevientibus, retrorsum in priore, & antrorsum in posteriore, convellitur IMotus mandibulas & deglutitio impeditur. Spasmus sub sternum spasmos severiores inducit. Pulsus alias tardus & durusi alias parvus, fluctuans, dc irregularis . Lingua riget. Os spuma sanguinea scatet. Musculi spinae & inferiorum extremitatum, intactis superioribus , in consensum trahuntur. Tandem spasmis severioribus, vel insultu epileptico, aeger explet morrtalitatem.

h Morbi periculosissimi sunt, ct rarissime, nisi ubi

leniter ad vendunt, tertium diem transgrediuntur. Exacerbitate primi insultus periculum judicatur. 6. Auxilium est, 1. In sanguinis missione, si vires patiuntur. 2. In medicamentis anti epilepticis. 3. Ina qua tepida per anum injecta, sementationibus musculis rigidis externe applicatis , vel balneis tepidis manufactis. Sed 4. Praecipue in opio intrepide admi- 'istrato , & brevioribus intervallis, prout dolores admonent, subinde repetito . Unicus quem vidi tetanus , multis abhinc annis , opto, omnibus incassiimtent, is, extemplo summotus fuit. vi fεs postea restaurandae Cori. Peruviano.

catale D. r 'Αtalepsis, seu catechus, morbus dicitur, quando L. fixus remanet aeger in eodem statu in quo M-prehensus suit, sensibus internis & externis abolitis.

Σ. Causae remotae sunt, animi pathemata, meditatio seria, friem, evacuationum suppressio, vermes , vapor carbonum', serosa colluvies intra eranium.

3. Causa proxima est fluxus liquidi neruosi in nonnullos, & quies in omnibus aliis nervis. 4, In quo statu correpti sunt, vel indentes , vel L a sta

185쪽

. De Morbis et stantes, eum ὁem immoti servant. oculi aperti rigeat. Sensus externi & interni pereunt. Pulsus &respira no bene se se habent. Cum multis suspitiis iu

redeunt . . in

s. Curatur sanguinis vel a naribus , vel Fena ulari detractione; stimulantibus naribus applicatis ,eataplasmatibus & clymatibus acribus , epit passicas , frictione,&, post paroxysmum, istaceis, Vomitu ,& causarum morbum prodecentium correctione ysti

ablationes .

Malum risteri eum, buo bondriacum. x YYYsterica passio , suffocatio uterina , ascensus uteri idem morbus in sceminis, qui in Viris malum hypochondriacum audit , habita ratione ad d1. tiam corporis structuram . Ab antiquis describitur. 1. saevit in isminas , praecipue innuptas ve V1- duas; viros studiosos , acutos & facile irritabilesviri-

iuste remotae sunt nimia humorum evacuatio

ver venae lecti onbm , vomitum , sedem, mentirua , vel abstinentiam ς nimia retentio mensium re locnI rum vel evacuationes solitae neglectae pubertas ,& ad venerem impermissam proclivitas i vita sedentaria, animi commotio ; dieta discosa , acida, natum generans , praegressi morbi, labes haereditaria. Parmx visum inducunt suaveolentia. 4. Causa proxima haud investiganda est utera a scensus, vel vaporibus hinc ad cerebrum delatis, vel visceribus abdominalibus atra bile obstructis , vel peristallico intestinorum motu veris , vel in fluido nervoso in genere affecto. An est spasmodica vile' rum abdominalium, & praesertim uteri, affectio , una eum nimia sensibilitate vel mobil itate systematis nervos Hoc suadent contemplatio caularum remotarum , symptomatum , di medelae, sectionesque cadaveram .

186쪽

sic se habet paroxysmus: Primo sentitur dolor eoarctans in fronte , sensuum hebetudo, visus obnubilatio, taedium. Assicitur aeger sensatione globi a stendentis ad fauces cum suffocatione , palpitation. eordis, inaequali & duro pulsu, vomitu materiae ac dissimae, vel bilis viridis, respiratione dissicili, clavo hysterico, retium δt vesicae doloribus instar calculi, Montaleia, dolore in dorso, dissicili mictione , summo externarum partium frigore, ptyalismo, flatu, tu moribus, risu vel ploratu effuso, urina multa limpida. animi irritabilitate, a poplexia, convulsonibus. Remittente paroxysmo, remittunt cito symptomata. Intestina obmurmurant; oculi attolluntur. , corpus incalescit, & aeger, suspiriis prosunde emissis, ad se redit. Saepe sudoribus sopitur paroxysmus6. A ramis paris octavi dc intercostalis aliquo modo irritatis proveniunt globus hylaricus, suffocatio, palpitatio cordis, Vomitus, dolor renum , urina limpida , stranguria, flatus, externorum frigus dce: do Ior dorsi, de communicatione horum nervorum cum dorsalibus: Nyilismus dc odontalgia, a quinto pari consentiente: a toto genere nervoso affectio, e savus hystericus, risus dc lachrymae effusae, animi irritatio , apoplexia, convulsio. . Diagnosis petitur a symptomatibus , praecipue urina limpida dc suffocatione; et paroxysmo , animi motibus, vel effluviis sta olentibuς, excitato , &graveolentibus fugato. Differt a syncope, apoplexia .egilema, calculo, iliacae passione . s. Proga s eo magis fiusta, quo matiora sint syn plomata. Paroxysmo aliquando rapitur aeger . Evacu tiretes mensium vel haemorrhoidum criticae morbum tollunt. Rugitus de pudei, si humiditas paroxysmuri, cito abituram demonstrant . Originem praebet hoc malum scirrhosis viscerum obstructionibus dc putref

etionibus, hydrosti, asthmati, sebri hecticae. 9. In parox mo, indicatio est irregularem spiria quum summae sp saturne s ire. Perficitur. r. V L a nae

187쪽

. De Morbh sectione, si adsi plet hora, vel evaeuationum ob fructio . a. Stimulantibus & hystericis medicamentis . a. Frictionibus extremitatum. 4. Pediluviis . I. Titillatione olantatum . 6. Clysmatibus spiritum dige-xentibus . 7. Opium adhibendo , praecipue in stolor

acuto vel vomitu atroci. Extra paro Ismum systema ner'osum corrobora nisdum , I. Am uicam expellendo lenissimo vomitorio ει purgantibus. v. Α maris & corroborantibus. 3. Equitatione. 4. Ferro vel aquis ferrugineis. 3. Anti a C.

modi eis & hysteri eis. Dieta lactea , si antedicta

nil proficiunt. Evacuationes repressae sollicitandae sunt. Cibus na. tulentus evitandus. Si ab orgasmo uteri oritur morbus , tollitur antisdihlogistieis , matrimonios - .lo. uare tam dissicile euratu δ quare rusticis dilaborantὶbus minus similiare est λ Quare hisce tempo-νibus tam commune. δ

, I avsia. s. v Nsania est mentis alienatio, vel delirium perdu- rans, sine febre . . x. Distinguitur, I. In malineholiam re maniam ,hνior est insania eum tristitia & occupatione mentia ei rea unum objectum , posterior est insania. eum si rete . Di versi videntur gradus ejusdem morba. a. In eontinuam & periodicam - . 3. Hebetes, earde discentes ficileque Iterum oblis vileentes, & tristes melancholiat, iracundi, hilares, iuvenes, plethorici, tensasque svras habentes, mania

e 4. Temporibus calidissimis & seeissimis oritur hoe

malum. ' . . . et ' P. Caesae remotae sint nimia cc continua anima at-

188쪽

non Febrilitas. ad et tentIo ad unaem ideam animi pathemata cogitatio. nes omnino occupantia, uti medror, tristiti , metus istes, gaudium, praecipueque amori religionis saltaterrores, immodica Venus, Venena narcotica , morbi

febriles praegressi, evacuationes debitae suppressae , alimenta dura & viribus concoctricibus haud attenuanda, vita sedentaria, pia mater callosa, cerebrum ii ecatum, labes haereditaria. 6. An sanguis ater, crassus, tenax , atra bilis ab antiquis appellatus , inquinando spiritus animales , eausa sit proxima melancholiae ct maniae λ Huic opinioni fidem faciunt accuraim cadaverum inspectiones, operatio causarum remotarum, & medela. . Sedes hujus morbi praecipua est in ipso cerebro. s. In melancholia aeger moestus, abjectus, pavidus, insomnis , hominum coetus fugiens , ad iram sine cauta pronus, mutabilis, de minimis rebus sollicitus , nunc varus, Iutim prodigus. Venter constipatur . Urin parca & pallida prodit. Praecordia flatu attolluntur fVomitu rejicitur acri materia . Facies pallescit. Αrteriae pigre moventur. Alimenta avide appetuntur. Imaginatio t/ntum pervertitur, ut vasa fiuilia , vitrea , immo mortuos sese credunt. Quod tristinimum sibi ipsis manus inferre expetunt. Maniam praecedunt oculi rubentes; palpebrae inconstanter vibrantes; mores a solitis mutati; super- bia ; odium erga hunc aut illum dies noctesque insomnes cephalalgia; aurium tinnitus & sonitus mulicus; risus intempestivi. Procedente morbo, in fram effrenem & truculentam incidunt: obvios vel seipsos lacerant: venerem egregie & immodeste appetunt tui res & frigoris tolerantia mirum in modum augentur: imaginatio egregie vitiatur. Tandem, paroxysmo declinante, moesti quieti & stupidi fiunt.

- Insania saepe fugat alios morbos antea in corpore inhaerentes, & aegrum immunem a grassantibus servat . - Ο. Α crasso & ten ci sanguine vasa cerebri imple te, liqvidum nea volam, crassum, tenaxque pro-

189쪽

Eucente, oriantur tristitia, timor . eoritationet uni objecto infixae, imaginatio laesa, robur insolitum, sit totis , ct famis tolerantia, secretiones impeditae, de ab aliis moibis Immunitas. xo. Diagnosis patet. A phrenitide differt insania , quia hanc nulla, vel saltem parva, illam acuta G-bris comitatur . Q

II. Spes melior in insania, quae ab evacuationibus suppressis , quam quae ab erroribus dietae; quae a corpore, quam quae a mente, originem ducit; quando adest laetitia, quam quando adest tristitia. Morbum solvunt haemorrhagiae narium, diarrhoea ,seabies, hammorrhoides , menses. Sub somno plerique sanescunt.

Remissionibus in hoc morbo haud fidendum est. Quando vires labefactantur, vel affectIones epilepticae , .eleomatosae superveniunt, mors adest. 11. Intentio medici debet esse , x. Revellere re evacuare humores cerebrum oppilantes . a. Spissam sanguinem' attenuare & corrigere. in

Revulsio & evaeuatio perficitur, a. Uenaesectione, parce in melancholia, sed saepe in mania, celebrata.

a. Vomitu. 3. Purgatione continua. 4. Diureticis .

s. Selaceis. 6. Evacuationes suppressas sollieitando. et. Immersione in aqua frigida; vel balneis tepidis . dummodo caput, haud immersum , aqua Bigida eodem tempore perfunditur. Sanguis corrigitur, x. Potu multo diluente, aquis mineralibus, & nitro . a. Medicamentis specificis .

I. Animi serenitate, dieta ex cibis levissimis di bladi. dissimis, exercitio perfunditur. ra. Animus in diversis diversimode regendus r in melancholicis, spe, fiducia, ludis, musica, & sabulis, erigendus; in furioss, timore, tenebris, Vincurilis, s ibitis terroribus, deprimendus est. 14. optata, non nisi in extrema sollicitudine de Io m pervigilio, concedenda . Lenis capitis frictio, stan suxta cadens, gestatio, cucurbitulae occipitio inciso ad motae , ct balneae calidae, ad somnum conducunt.

Disti sti hi

190쪽

animi dietaeque regimine nititur. Optimum est morAho liberatis mutare regiones, annua peregrinatione iactari, neque esse solos, neque inter ignotos. Post febres continuas , remittentes, vel intemmittentes , oritur fatuitas, speties insaniae a superio re longe diversa. Uti ab inanitione provenit, dietanutriens, exercitium viribus proportionatum, dc meis dicamenta cardiaca prossunt. Absit omnis evacuatio.

. Odontalia. I. πNter morbos nervosos merito recensetur odona

I tale la , vel dolor dentium, quia a nervo irri

tato provenit. a. Hanc irritationem inducunt rheumatica sanguianis diathesis; aeris humiditas; inflammatio gingivarum; impedita malarum perspiratio; potus vel alimenta acida, dulcia, frigida vel calida; dentium

earies.

3. Dolor acutus in uno vel pluribus dentibus tentitur . Gingivae inflammantur. Genae saepe dolent &tument. Somnus abest. Inflammatio vel discutitur; vel in suppurationem abit, quae dentem cariosum reddit. Aliquando suppuratio fit ad radices dentium με. Diagnosis haud faeilis inter odontalgiam de imssammationem in antro Heighmoriano. I. Minuenda ptimo inflammatio, dein dolor mitigandus. Minuitur inflammatio venae sectione; purgatione eum mercurialibus; sudorificis; vapore aquae calidae per spongiam extrinsecus admotae; medica mentis sputum magna copia allicientibus, vomitu. gingivarum searificatione; sanguisugis ibi applie tis, dc epispastieis pone aures. Sedata inflammatione, dolor mitigatur spirituosis vel narcoticis dentibus

SEARCH

MENU NAVIGATION