장음표시 사용
531쪽
Lib. Ol. Od. 2. .ib. s. de Re Ruli. Lib. 4
niati infantem seruabant , hastilibus scuta concutientes , ne vagien iis pueri vocem Saturnus audiret. Eosq. serunt Curetas esse appella. tos διατο κουροποτοῦσα αυτον .Pindari vero interpres ait , Iouem in Ida Cretae monte fuisse educatum, Curetibus resonantibus, ne Saturnus eues eiulantem audiret. Cuius verba sunt, I δηορος εν Κρητι, ἔνθα Ζώ
lapidem fasciis inuolutum pro puero patri deuorandum tradidit Ide fere repetit N iso. Agathocles vero Babylonius dicit, quod Rhea ex Proconneso acceperit lapidem: per quem ait significari quod prius terra latuerit sub rerum omnium confusione. Graeci lapidem illum, qui Saturno pro Ioue traditus est, βαιπυλον vocant, a Latiuis inulitata voce Abaddir dicitur. Quem lapidem deuorauit in monte Petracho. quem supra Chaerona esse, tradit Pausanias in Boeoticis. Idem i. iam essenicis praeter plures nationes Messenios ait Iouis incunabula sibi vendicasse: eiusq. nutrices nominasse Neda, a qua fluuius,& Ithomen, aqua mons nomen acceperit. Addidit q. , has nymphas surrγtua Curetibus Iouem ob Saturni metum in eo fonte lauasse, de ab eo furto aquae nomen inditum. Lucretius de Curetibus, Dictaeos referunt Curetas, qui Iovis illum Vastum in Creta quondam occultasseseruntur et 'Arcum pueri circum puerum pernice choria Armati in numerum pulsarent aeribus aera , Ne Saturnus eum malis mandaret adeptus, Aeternumq. daret matri siub pectore volnus:
De qua re plura Strabo lib.X.Mythologi commentitium illud satu, ni filios deuorantis ad tempus reserunt. Unde quidem recte Claudius Tuscus in Ephemeride inquit, qui sabulosa Saturni pericrutati sunt,suos ipsoru filios iaciunt eum vorante poetico scilicet velamine,
nnue'tes tempus rerum omnium parentem. Confirmat Pindarus, tempus cunctarum rerum au ctorem ac parentem csse, quod cuncta fiant temporis procursu, intereant,redeant q. Quare recte Graeci eodem fere modo & Saturnum, & tempus nominant. Sed quoniam ad Iouis educationem spectat Euem eri locus, qui a Columella adducitur, ideo hunc transcribere opportunum censemus, Nec ave inquit,
russico dignum est sciscitari, fuerit ne mulier pulcb rrima specie Melissa,
quam Iupiter in apem couertit,an cvt Euemerus poeta dicio crabronibus, o Sole geuitas apes, quas nymphae Pbruxonidis educauerιut, mox D ctaeo ecu Iouis eastitisse nutrices, easq. pabula munere Deifortιtas, qM-bus ipsae paruum educauer talumnum. Ideirco Virgilius de apibus, Dictaeo caeli Regem pati De sub antro.
ouo versa ridetur ad umbrasse illa Apolloni j , ,
532쪽
fibulae, equum pro Neptuno Saturno oblatum P LV TON
LATINE EST DIESPITER, ALII ORCUM DICUNT.J
Haec verba a Latino interprete addita sunt, ud Graecam vocem redderet notiorem. Diespiter autem Iupiter est, qui etiam & Pluto. Vi γgilius, Sacra Iovi Strato Nec semel apud poetas infernum Iouem inuenies, sicut etiam apud Maronem in sernam Iunonem pro Proserpina, ex opinione stoico- lib. s. rum, qui uni eidemq. Deo nomina,& sexum pro actibus,&ossiciis di ccbant variari. Varro, inquit, hic Di letterdicitur insimus ae ,qυι Lib. 4 de est coniunci sterrae,ubi omnia ornutur,ubi aboriuntur: quorumquὀdlinis ortus, Orcus dictus.Cu hoc couenit Ciceronis illud, neua aute vir Lib. 1. de omnis, atq. natura Diti patri deccata est, qui Dis, ut apud Graecos Πλού. N a deor. των, quia O recidant omnia in terro, oriantur 8 terris . nimiruex Platonis Cratylo sumptum apparet, qui Γδην inquit
Persuaserat enim sibi veteres, eandem potestatem Plutonem apud inferos obtinuisse, quam Iupiter inter caelestes deos. Orcum sane appellatum volunt Grammatici ab urgendo, quὁd ad interitum Omnia . , urgeat: deinde ab antiquis, ut tradit Verrius, Orcum Vragum esse a pellatu: quae mihi nominis enodatio satis remota csse videtur. DEI N-
DE TITAN pos T QUAM RESCIVITI Resert Sibylla,
Titanes postquam cognouere ex Saturno pueros esse editos, at q. sumtima coniuge educatos,Titan collectis undiq. sexaginta natis Saturna cum coaluge in obscurum carcerem detrusit,
VI TITANI VOCΛNTUR, J Titanas primus omniuHomerus in Apollinis lumno commentus est, tartari deos csse: via de καταχθλοι δουριονες dicti sunt. Ab Homero deinde accepit Onomacritus Titinum nomen, quorum opera finxit in eo libro, quo Liberi patris Orgia versibus exposuit, eum Deum grauibus exagitatum aeru-nis. Apollonia autem Scholiastes Musaeum laudat in Titan ographia. Lib. 3. iovi A Qv ILA CONSEDIT IN CAPl TE, J Lactantius, Lib. . esar quor. io Arato refert, Aglaosthenem in Naricis opinor. quae cap. Irab eo
533쪽
yo EXPLICATIO IN Q. ENNII FRAG.
ab eo scripta comperio) dicere, Iouem cum ex insula Naxo aduersus Titanas proficisceretur, oesacrificium faceret in litore, aquilam ei in asiscium aduola se: quam victor bono omine acceptam tutelae sua ubiugarit. Ouae mehercule verba ut hoc obiter asseramus eo ipso,qui circumfertur , commeruario contenta indicare satis possunt, eum etiam esse Germanici, non autem C. Bais,aut alterius cuiuspiam, ut falso aliqui credidere. Praeterea idem quod ex Aglaosthene diximus,refert etiam Anacreon apud Fulgentium lib I. Mytholog. Servius in physicam allegoriam referens, quamobrem Ioui contra Gisates dimicanti aquilam fulmina ministrasse finxerint, ait, litem iptam calidissimam esse, adeo ut & oua, quibus incubat, coquere possit, nisi lapide admoueat, quem alij Gagatem, alij Aetiten vocant, qui frigidissimus est. At Myro Byrantia aliam affert rationem, asserit q. Ioui infanti aquilam n ctar, quod ex petra hauserat, ministrasse: quam mox expulso e regno Saturno in caelo locauit,
Anaxandrides aquilam hanc loquentem inducit, Nectar comedo,atq. ambrosiam bibo, & Ioui ministro. Hinc περιφραζικῶ a Virgilio, o ubdio, di Silio aquila Iouis ales,& Iouis armiger dicitur.Ouidius rursus auem Ioui gratam , Statius flammigerum alitem, & Accius in Pt metheo Iouis satellitem dixere. pindarus auto eam Διὰ ὀρνιχα θειον ar
ritd quidem regale auspicium, Quae auium regina habetur, altiust cunctis, ac celerius evolat,ut nubes transcendere videatur, & sola Solis radiis aciem intendere, fixamq. tenere potest. Quapropter , ut ait Aristoteles, homines solam auium omnium aquilam esse diuina perhibent. Post Heraclidarum familiam extinctam referam aliquot eius auis auguria de qua Argivorum reges assumi mos fuerat, fertur oraculum consulentibus Argivis de rege eligendo respondisse, id aquila ostensuram .Quae quidem non diu post consedit super Aegonis aedi-hus. Itaq. cunctis suffragantibus, Aegon in regnum est assumptus. Eadem Midae portendit regnum Phrygiae, dum per integrum fetEdiem iugo currus Gordij patris eius, infimo qui loco natus erat,conis sedit. Illud vero perspicuum est in Hieronis Siculi clypeo consedisse, cum ille vix exce itisset ex ephebis, prima q. militiae ni pendia mereret: non vanum regiae dignitatis augurium. Quae verδ de Tarquinio Pr, sco satis in III. Annali explicauimus. Hinc, quonia vera demonstrat, Graeciωπον aquila appellarui παρατο πιι, δε υλ. IvPITER ADUD
534쪽
TUS J Inter innumera Iouis cognomina Iupiter a Graecis dicitur: quae vox adultus sonat, & persectus CVM AVDISS E T. PATREM ATQes M A T R E MJ Sibylla historia narrat hoc pacto,
Saturni liberos, rem cum cognouissent, magnis copiis inuasisse Tit nas, at q. inde primam belli originem mortalibus esse exortam,
Ferunt aliqui Saturnum non ob iusiurandum Titani datum filios necasse: sed quoniam iam ab initio audierat, lare, ut ipse a filio regno priuaretur, ac in vincula coniiceretur: quod innuit Hesiodus in Ur- tu deorum,
Quos versus ita sere videtur Ouidius secisse Latinos, 'ddita Saturno sors haec erat, optime regum A nato sceptris excutiere tuis. Ille suam metuens, ut quaeq. erat edita, prolem Devorat, immersam visceribusq. tenet. Saepe Mea questa est toties foecunda, nec unquam Mater, o indoluit fertilitate sua.
sequutus, ait, Primus ab aetherio venit saturnus Olympo, . Arma Iouisfugiens, ct regnis exsul ademptis. Ouidius, Hae ego Saturnum memini tellure receptum: caelitibus regnis ab Iove pulsin erat. Sed Homerus Saturnum ait, & Iapetum in tartarum ab Ioue filisse coniectos. Quod sequitur Plato in Euthyphrone.& Aeschylus in Prometheo vincto. Quid autem sibi velit Saturnus ab Ioue ex regno eiectus, in promptu est, nam tempora senescentia tempora, quae post ea oriuntur, ut clauus clauum, extrudunt. VIX IN ITALIA LO-C V M, J Intelligit eam Italiae oram, quae ad Tyberina ostia posita est. protenditurq. ad Circeios: ex alio vero latere Lyri celeberrimo
flumine clauditur. IN QV Ο LATERET INVEN1T.JAlludit ad Lati j etymologiam, quod ita appellatum esse, proditum est:
quoniam tib A. Fast. Lib. . Lib. u
535쪽
ήρ, EXPLICATIO IN UENNII FRAG.
quoniam ibi latuerit Saturnus. Virgilius, Is genus indocile, ac dispersum montibus altis Composuit. ligesq. dedit, Latium . vocari Maluit, his quoniam latuisset tutus in oris. Ouidius, Inde diu genti mansit Saturnia nomen: Dicta quoq. est Latium terra. latente Deo. Cyprianus clarum nost rae religionis lumen, Ab Iove, inquit, satureuesse furatum, malifestum est: inde Latium de latebra eius nomen accepit. Minutius Felix, Itaq. latebram suam, quὸd tu:ὸ latuisset, vocari maluit Latium. Idem confirmat Paullus Diaconus ex Eutropij historia lib.I. Sunt qui asserant, Saturni nomen Syriacum esse, & ea lingua latente significare. Vnde agrum Latinum, quasi illius nonien interpretantes, Latium prisci illi vocaverunt, & eius uxorem opem,Latiam. amobrem in Pontificalibus indigita metis dicebatur, LATIA SATURNI. Herodianus in Comodo, ubi de Iano loquitur ait, Φασὶ γαρ' αὐτου
νης έ Ἀνε πιχώριον παραχθεν. ARAM CRE AT J Sic infra. Iubebat Fbi fanum creari. Rursus , Et Vestam bane urbem creauisse. QV O Dουμενος NOMINATUR: aelus Saturni pater ούρανο Graece dicitur, quasi οδρος αμ ut Phurnutus existimat, hoc est coseruator caelestium, diis ivi , quod est naturae terminus . quanis alii aliam nominis deriuationem sequantur. IV PITER IN MONTE OLYMpo
MAXIMAM PARTEM VITAE COLEBAT, J Refert
Pausanias in Arcadicis, Iouem contra Crete su opinionem in Olympo suisse educatum , in quo maximam vitae parte exegit. Pindarus
Indeq. virgilius Olympum pro ipso Ioue posuit,
Panditur int rea domus omnipotentis Ob L 3Qumi versum, ut Caecilius Minutianns obseruauit, a Naevio surripuit, unica tantum dictione immutata: ubi enim ille altitonantis, hie omnipotentis reposuit. Ego vero pro, et breuro, Ennio,legerem :antequε Latinorum nemo heroicum carmen scripsit.Sequuti videntur hi poetae Cleanthis opinionem, qui Olympum deorum omnium maximu
esse voluit. IV PITER'IMPERIUM NEPTUNO DAT
MARI S.bD odorus Siculus scribit Cretenses nauigandi artis inuentionem,classis q. institutionem Neptuno tribuisse, qui postea maritia mae rei pracfectus est. At q. inde, opinor, est factum ut maris Deus a posteris haberetur, sacraq. ei a nauigantibusserent. Apollodotus
536쪽
autem ait post subactos Titanas fratres rerum imperium Inter te sor ite esse partitos, ac Ioui caeli regniim, Neptuno maris, Plutoni ins rorum loca obtigisse. Apud Homerum Neptunus inquit, omnia intres partes essedissecta,&quemq. honorem suum esse adeptum: namsbi ait maris imperium sorte obuenisse, Plutoni inferorum, aetheris vero Iovi, δε ιυπα ἔκιπος Iliad. o.
TIA MI Id fere victoria comparatur, ut superbia victores aded efferantur, ut satis sibi pro ratione voluntatem esse putent. IOVI ΛTΛ-B YR IO, JEx Ennii verbis liquido patet, Iouem Atabyrium esse co-l nominatum ab Alabyrio hospite,atq. bellorum adiutorciqui fortas. esuit Atabirius ille Telchin, a quo mons Alabyrius appellatus est.
Eius tamen nominis duo montes memorantur: alter, ut Rhianus anfirmat lib. V I. Messeniacorum , Rhodi, cuius etiam meminit Strabo, quem altissimum omnium, qui in ea insula sunt,&Ioui Ataby- Lib. t ε.rio sacrum tradit : alter vero in Sicilia, ut resert Timaeus apud Stephanum , di Pindari Scholiasten. IOVI LABRA DEO. J Fuit
Labradeus alius Iouis hospes, a quo id cognomen sumpsit. Sed Stra- Lib. 14.bo scribit, Mylasios duo Iouis templa habere, unum eius quem Os go dicunt, alterum Labrandent,illud in urbe: Labranda vero pagus est
in monte. Eius haec sunt verba, δ' οἱ Mυλασεις ἱερα δυο, τοὐ Διου, του τε Ω'σογὼ καλουμνου, - Λα-δοου. το μεν ἐν τοῦπολ-τα δ Λάβρανδα
Plutarchus in Problematis aliam rcfert historiam , , , , concludit q. Labrandenum Iouem dictum a securi,quam Lydiiali appellant. Aelianus autem longὰ ab his in nominis explicatione dis sentiens ait lib. XII. De animal. Zo δἰ Λαβρανδιός Cap. 3 τυο νπωνυμίαν EG ιεχων . IOVI LAPRIO, J V idetur ab alio itidem hospite hane libi fecisse denominationem. IOVI CASI Strabo non videtur assentiri, Iouem Casium ab hospite, ac B- Lib. cio esse appellatum : sed potius a Casio monte, qui est in Aegypto: in quo Magni Pompeii corpus conditum est,cuius caput non procul in deest absicissum crin eoq. monte esse Casii Iouis fanum prodidit. Cuius rei mentionem quoq. Plinius fecit, di ni fallor, Procopius. Lucanus, Lib. q. Et Casio praeferre Ioui ρ - cap. I x. Confirmat Stephanus ab eo monte, sue ab Aegypti ei uitate iusdem L R- . nominis id sibi cognomen Iouem vendicasser ad cuius aram Nero,ut refert Suetonius, cantare auspicatus est. CUM CONDITAE UR,.
537쪽
Virpit ut, appellabunt i promisso nomiae Acestam.
DEINDE IV plTER POSTQUAM TERRAM J Diod
rus Lib. I V. βιβλιοθη- ορικους tradit Iouem imperio potitum uniuersum orbem perlustrasse. plurimum de humano genere meritum. RE-
Ll VIT . HOMINIBUS LEGE IS HIdeo Homerus lo
ges, ait, ab Ioue prosectas , ω τε2h- ας
Diodorus ibidem ait, Iouem omne studium, curam q. in puniendis scelestis, facinorosisq. hominibus,ac in bonorum praemiis, communio. omnium utilitate impendisse. Et alibi, Iouem primum omnium tui titiam docuisse seruari mutuo inter mortales, omni vi,atq. iniuria
remotis . A ET A TE PESSUM Λ CT A, JPessum dicitur, quasi sub pedes proiecta . Appuleius, Visi eam pessum de tantu opibus dei
eero. Plautus, Pessum abire. Itaque apud notuum, pessumam, idem quod peracta, eth. Unde existimo, locum in epistola C. Matia ad Ciceronem, ubi vulgo legitur, aetate praeciyitata, legendum esse.
Lib. 3, De TAJ Cotta apud Ciceronem, Principio Ioues, inquit, tres numerant v, γε 4 φ qui Theologi nominantur , ex quibus primum, O secundum natos in Arm. cadia : altorum patre Aethere oc. Alterum patre caelo, Oc. Tertium P cretensem Saturni filium, cuius in illa insula sepulchrum steηdit . N et
Ciceronis verba ita pene transsata referuntur a Clemente Alexandrino in Protrept. Αύτμαγουι ει ιν οἱ πῖ τους Ζῆνας ἀναγραρουσιν, Φω2έρος ἐν Αγκαδ- τώ δελοιπὼ του ονου παῖδε. τουτοιν δ μὸν, ἐν Κρη , dατεμνον Is ἐν A'ρκαδία νά- . Lueianus in Sacrificiis, οἱ Κρῆτες ου γεν ου παρ στοις, ουδὲ πώ Aera μένοντον ea α λύγουσιν, α - - ταφον - 'του δεικνυουσιν.
conditores, tres in rerum natura Ioves esse: ex quibus unus Aethereset pa . l. P - tre progenitus, alter caelo. tertius vero Saturno apud insula creta et Iepuditurae traditus, procreatus.Id Erursus, ud insulam Cretas ulruarum se mandatum Iouem nobis , o editum traditure lius Iupiter Cretae, excluso parente, regnauit, illic objt, isticyltos nabitin adhue antrum Iouis usitur, sepulchrum eius ostenditur. Idemq. affir mat Varro in opere, quod de Litoralibus scripsit. Quae quidem vox adeo priscis illis temporibus inualuit, ut etiam Epiphanius in Anc γ i i l to tradat, sua aetate in Lasio Cretae monte sepulchrum Iouis mon. si tari solitum. Et Cyprianus libro De idolor. vanit. Antrum Iouu, in- Quit, in Creta visitur, O sepulchrum eius ostenditur. Sed Callimacitus in Iouis hymno id commentitium dicit, de a mendacibus Cretentibus excogitatum, qui Ioui nullis seculis interit uro sepulchrum erexerunt,
538쪽
Statius vero Callimachum imitatus, - mentitaq. manes Li , t
Et Lucanus in extremo VIII. Iib. loquens de Pompei; sepulchro ait, .lli iaciq. erit Aegyptus populis fortasse nepotum i .
- Tam mendax Magni tumulo, quam creta Tonantu.
Deqtia insula multa fabulosa a scriptoribus prodita sunt, na primus in ei Cres Orionis filius Demogomonis nepos regnasse fertur, eam q. de suo nomine Cretam appellasse.Tradunt aliqui Cretem hune unum ex Curetibus fuisse, quilouem abscondit, atq. educauit. Alii volunt primum ibi regnasse Saturnum, & ab eo ad Iouem imperium perue-2nisse. Dosiades auctor est, a Creta Hesperidis filia nomen insulae impositum. Ferunt autem nonnulli eam insulam Caprae montem olim fuisse appellatam e quod in ea Iouem eapra lactauerit, & hinc Iouem οχ.νdictum esse. De Iouis verὸ pallia multi contendunt: nam alis qui non in Creta, sed Thebis natum amrmant: alii vero in Arcadia. am cotroversiam Lycophronis interpres ita distbluit,Τοῖς δἰ ειδο ι,
sticd intelligunt Iouem in Creta natum, quoniam, ut ait Antigonus, ea tellus nullam alit noxiam belluam. IN OPPIDO GNOSO: JHuius oppidi meminit Homerus, Septimius Romanus in prae ro αὐfatione in Dictym Cretensem, ubi ait, Gnoson olim Cretensis restis. sedem fuisse, Philostratus in vita Apollonii. qui tradit, ad Gnoson Lyb. Minois labyrinthum fuisse, Plinius, Solinus, α Eusebius lib. De tem-- δ poribus, Diodorus lib. VI. Rerum antiquar. ait, Curetum tempore ei Titanas inGilosia habitasse, ubi etiam ipsius tempore viserentur sun 'Clp. is. damenta domus, in qua Rhea educata fuerat,ac peruetustus cupres iserum lucus. Virgilius a Gnoso Cretam Gnosia regna appellauit. Haec tantum de Ioue in Sacrae historiae fragmentis hactenus reneria Aea. mus. Verisimile quidem est in ea eaetera eius facta scripta fuisse,&Praesertim adulteria, itura, nefariasq. pueroru libidines, in quibuxnullum fere modum futue, Teleclides Comicus prodidit.Sed ne quid de nostra remittatur industria, addam Euemeri locum de Ioue ab Hygino ita allatum in Astronomicis, qui sanὸ de Sacra videtur peti Oskistoria, Euemerus ait, Aegam quandam fuisse Panos uxorem, eam ramyrassam d Iouep mor, quem viri sui Panos diceret filium. Itaq. pueri
539쪽
4ρ6 EXPLICATIO IN Q. ENNII FRAG.
bat plurimam,inter astra caprae figura memori' caussa collocavit i GL Μ civ arro Arista, ct granum omnibus ferὰ notum: gluma paucis.Itas id apud Ennium solum scriptum sicio esse in Euemeri libris'ersis In exemplasibus Varronis, cum ante legeretur, in Ephemeridis 'rem , Poli-mnus primus antiqui codicis auctoritate Mediceae bibliothecae ita
IN sTIT UIT, J Ex hoc Veneris instituto mos inoleuit apud Cyprios sicut ex Trogo refert Iustinus ut virgines ante nuptias statutas do-:alem pecuniam quaesituras in ad maris litus miri reliqua pudicitia libamenta Veneri soluturas. A V C TO R. LIE RIB V S J Non solum apud antiquos, auctor,ut ait Festus,communis erat generis, sed apud posteriores scriptores. Virgilius Iunonem ita loquentem inducit, Auctor ego audendi -
AQud magis saerae historiae iactura studiosis sit tolerabi- ilis, addidimus ipsius Euemeri, quae ex hoc i , libro fragmenta apud utriusque liu- a i
guae auctores hactenus . reperimus. Athenaeus lib. XIV. . . Ediavis ο xcie is κτην ἱεροῦς ἀναγρα*ῆς τοὐθ' ἱζορῶ, -Zιδωνἰ-- τουτο, μι Καδμος μάγειρος ων του τι- A ρμον'. Euemerus Cous in tertio Sacrae historiae Sidoniorum auctoritate refert, Cadmum regis coquum fuisse, qui, sumpta Harmonia regis tibicina, una cum illa aufugit. cSextus Empiricus aduersus mathem. Iib. VIII. ex veru ne Gentiani Herueti, cum Graece hactenus ad inos non peruenerit, .
. Eue merus autem,qui Pris fuit evnominatus, dicit, tam esset ta bominum insolans, incomposita, qui caeterossuperabant viribus, pruere tia a 4 γt ex eorum a sis omnes viverent, sibi ipsis asκxerunt quandam excellentem, o diuinam potentiam, unde etia a multis di1 sunt exsιmasti Hyginus lib. II. Poet. astron. Euem erus quidem Gortona a Minerua dicit interfectam. i Idem lib. II. De signis caelelt. emerus autem primam ait Venerem astra constituisse, σMercurio monst=,sse. Fest xi Pompςi' ' . . st . sus Mineruam,inprouerbio est,ubi quis id docet alterum, cuius se inscius est. Quam rem in medio, quod aiunt, positam Varro, emerus ineptu
540쪽
Caeli ingentes fornices. .2Uda ab
Bilingues Brutates. Moratores doctiloqui. . Ir 4ue