장음표시 사용
361쪽
secunda in Verrem : Diuisores omnium tribuum no iv ad istum oeatos, &cet. De nomenclatoribus quos magistratuum ministros etiam suisse apparet, sic ine-tionem faciunt hae vetustae inscriptiones
M . AEMILIO LEPIDI . LIB. FELICI NOMENCLATORI VIRO . PRIORI DECIMIA. L . LLIBERALIS
TI . CLAVDI. AVG . LIB METIS . VINICIANIN O ME N CL A T O RISA . C E N S I B V STH ALLVS ET . IA N V A RIA LIB.DE SVO . POSUERUNT LOCO . LEGATO . A BIVLIO. ALCIDE . COLL. EIVS CVIVS. HERES. FUIT
362쪽
De magistris curiarum satis alibi disputaui. Fuerunt& ministri magistratuum militarium, ut Beneficiarii, ab Cornicularii, Tesserarii, Buccinatores, de quibus libro tertio verba faciam ,
Quae libertate paria tiuitatis conditio fuerit Exactis ut dixi Tarquiniis regibus,Brutoque αC ollatino consulibus creatis, ut primum magistratu inierunt,statim Brutus plures ad populit utilissimas'
leges tulit,quo rcip. statum confirmaret, regiam vero tyran idem omnino conuelleret ac labefactaret intecquas concione vocata, iure iurando Vniuersum populo lum Romanum adegit, neminem Romae se regnare passuros. Non longe post filios suos Titum Tiberiu-que, M. quoque,& ML Vitellios uxoris suae fratres, sororisque Collatini collegae duos alios filios L. &M Aquillios,compluresque alios adulescentes nobiles,qui de recipiendo in urbem rege Tarquinio caesis consulibus coniurauerant, virgis caesos securi coram omnibus percussit. Tarquinium Collatinum collega suum,magistratu abdicare coactum,urbe eiecit, quod sentium poenam impedire voluisset,eique P.Valeriugo Volusi F. Volusum, qui postea Poplicola appellatus est,suffecit. Cuius praecipue opera in expellendis regibus usus fuerat.Bona deinde regii diripi iussit, agru
363쪽
corum Marti consecrauit,qui postea campus Martius
nominatus est. Patriciorum ac senatoria ordines caedibus regis diminutos suppleuit, & ex equestri ordine ad CCC. numerum senatum restituit. inium aduersus reges, qui contractis Veientium&Tarquiniensiucopiis bellum urbi intulerant, exercitum eduxisset, in acie cum Arunte Superbi filio comortuus est : quem
matronae annum luxerunt .P. Valerius alter consul in urbem reuersas comitiis centuriatis Sp. LucretiuBruto,& eidem paulo post mortuo M. Horatium, suffecit. Quum autem post reges exactos, uniuersa respublica ui paucorum patriciorum potestate atque imperio esset, plebs omni prorsus rei p. munere exclusa erat. Patricii enim soli consulatum, id est regium imperium, sacra omnia, comitia, atque omne postremo in plebem & vitae & necis potestatem habebat. Plebs vero non modo omnis expers honoris optimatibus obediebat, sed diremptis connubiis, vitae etiam ipsius prope communione priuata, maxima cum indignitate seruiebat. Qinam rem tanquam indigna quum ΣοValerius consul adnimaduertisset,ut aliqu i quae nulla in ea re publica tunc erat moderatio induceretur, atque tenuiores cum principibus aequaretur,& plebs pari cum patriciis in ciuitate iure uteretur, libertatis plebis II omanae ille primus initia iecit,ut collega Brutus uniuersae reipublicae iecerat. Duas enim eas leges humanissimas,& maxime populares tulit,de imperio a populo accipiendo, & de prouocatione a magistratibus ad populum,& ne cuiquam iniussu populi, ciue Romanum aut verberare, aut necare fas esset. Quum so etiam in concionem ascenderet, fasces in populi con-6unem submittebat. Quare in hoc magistratu PQ,
364쪽
plicola primo vocatus est, quod plebis studiosus populum nimis coluisset,ut auctor est Dionysius. Atque hic anno primo partae libertatis urbis status erat De tribunis plebis primum creatis Quarto decimo anno post reges exactos,Ap. Claudio,P.Seruilio Cos. prima seditio plebis ex nobilium foeneratorum impotentia , qui plebem aere alieno io obstrictam, in vinculis habebant, exarsit. Quae per Seruilium consulem sedata est,quum edixisset,nequis
ciuem Romanum vinctu aut clausum teneret, quominus ei nominis edendi apud consules, qui tum in Volscos bellum parabant,potestas feret. Anno sequenti A.Virginio, & T.Veturio cos. quum Aequi, Volsci,& Sabini una omnes mouisset,ac plebs ad bellum nomina profiteri nollet,lamque seditio an-
. no priore nexorum causs a commota vehementius in
dies glisceret,visum est patribus ad dictatorem coia ao gere, cuius metu plebs sine dubio quictura esset: ita-rue M Valerius Volusius Poplicolae frater dictator ictus is Meruiliu sibi magistrum equitum cooptauit. Hic pleoc conuocata cocione, gratissima oratione repressit, pollicitus ubi primu consecto be lio domu rediisset, sibi curae fore ut ad senatu de nexis referretur. Eam aute promissis mitigata in hostes eduxit,ac quu victoria parta per senatu promissa praestare non posset,dictatura se abdicauit. Paulo post, quuplebs per caussam renouati ab Aequis belli ex urbe -o educta esset,auctore Sicinio quodam patribus irata a consulibus discessit, & tras Anienem amnem collem quendam occupauit, qui sacer est appellatus, nequet
365쪽
eo anno reuocari in urbem potuit. Anno sequeti,qui erat urbis conditae CCCL xi I. Sp. Cassio M. Postumo Cominio Q. Cos legatis dece a senatu ad plebe de co-ciliatione missis, unius Agrippae Menenii oratione commota decreta a senatu leuatione debitoru & nexorum propter aes alienum rediit. Ceterum verita ne soluto coetu,vel promissis no staretur, vel ut digressi essent,alius ob alias causas coprehensi, poenas darent, hac lege,quae sacratae nomen accepit, cum patribus in gratia rediit,ut magistratu & ipsa sibi ex suo corpo-i ore contra patriciorum potentia ac vim creare posset,
quoq; auxili j latio aduersus cos. esset Ii tribuni plebis dicti s unt,qui primo duo, vel,ut aliis placet, quinque, postremo decem facti sunt. Huius rei sic Cicero pro
Cornelio meminit Tata igitur in illis dii tres fuit ot anno XVI post reges exactos , propter nimiam domina:ionem potentium,leges sacratas ipset ibi con stituerent, duos tribunos
crearent, molem issum trans . niene, tu hodie mos acer nominatur, in quo armati cosseder. t, aeternae memorιae caussa
consecrarent. Haec ille Icx autem sacrata ea fuisse videia rotur,quam in sacro monte plebs tulit, ut liceret magistratum ex suo corpore creare, qui plebem ab omni iniuria prohiberet,ut nemini patricio huc magistratum capere liceret, ut hic magistratus sacrosanctus esset,id ost, ne quis tribunu plebis aut manu, aut Verbo violaret; qui secus fecisset, ipsum impune post eoccidi,ac sacrum esse videri. Hoc igitur sacrosancto magistratu plebi a patribus concesso, ipsa tanquam
acerrimo quodam telo non solum contra optimatum potentiam atque libidinem, se, libertatem ac pudicitia sua tutata est,atque defendit, verum etiam quu ta-
tum principio tribunis auxilij latio concessa fuisset,
366쪽
ne patricii aduersus plebem insolentius aut arrogantius agerent;tum iure sacrosancti magistratus, quum inuiolabiles essent, longe maiora moliti, magnas in
republica turbas & seditiones saepe concitarunt: neque enim grauioris poenae metu iis , qui eos laedebat, inrogatae, quisqua eis repugnare, aut vi aduersari audebat. Ceteros enim omnes magistratus sacrosancta potestate superabant: primo enim quemvis,a quo irraro ploratum eorum auxilium esset, asserebant, supplice tuebantur, non contra priuatos duntaxat, sed etiam aduersus ipsos magistratus,dictatoribus tantum exceptis. Quod si quis ad eos, vel etiam absentes prouocasset, is statim liberatus ab eo, a quo comprehensus
fuerat, vel in concionem adducebatur,vel absoluebatur. Ad haec si quod eis decretum, siue a magistratu, siue a priuato, siue a plebe,sive a senatu factum displicebat, intercedere poterant. quod si senatus aliquid agere,vel decernere instituisset, atque unus tribunus dio plebis intercessisset, id decretum promulgari non poterat. Processu temporis illa etiam sibi vendicarunt, ut & senatula congregarent, dicto non audientes punirent, haruspicesque & augures consulerent. Multa demum quae non licebant, inuictis illis intercessionibus consequebantur, rogationes ferebant, quibus lege Hortesia omnes Quirites obstringebantur. Quuenim legii sciscendaru populus dominus esset, plebsque non minima pars populi haberetur, quia eis cum populo agere ius non erat, sed tantum cum plebe, effecerunt,ut plebiscita omnes Quirites tenerent. PO-3O stremo eorum audacia & potestas ita creuit, ut aliquando consules in carcerem coniecerint, & quosdaindicta caussa necarint : neque enim quisquam eis ad-
367쪽
uersari audebat alioqui ipse sacer &deuotus erat. Hac igitur sacrosancta potestate comitia tributa in primis inuenerui, quibus minores magistratus creari voluerunt, qui ad eam diem curiatis facti fuerant, tribunorum plebis numerum auxerunt, connubiorum communionem, quaestores, tribunos militum consulari potestate,& decemviros sacris facitidis,ex plebe creari obtinuerunt, qui hactenus ex patriciis tantum fieri solebant. Post haec quum plebs ad summos honores aspirare coepisset, tribunorum plebis auctoritate cO- 1 osulatum etiam, quae firmissima temper prope arx potentiae patriciorum fuerat, praeterea dictaturam, ce-suram, imperiu, sacra,sacerdotia,quae unius ante nobilitatis fuerant, non line magnis reipublicae metibus intestinisque seditionibus sibi vendicauit. Iamque nihil aliud deerat ad ius totius rei p.plebemquepatriciis adaequandam, quam ut plebiscita quibus tu sola plebs tenebatur,omnes Quirites astringerent: tum denique hoc etiam secessione in Ianiculum facta, lege Hortensia consequuta est. Post quae tempora, quae ciuitatis Romanae leges,instituta,&conditiaefuerit, post λοcxpon im. Nunc illud accurate demonstrandu est,quanam ratione,& quo tempore tribunorum plebis auctoritate plebs singula adepta sit, quae supra singillatim commemoraui. Quorum primum post eam potestatem creatam fuit tributorum comitiorum institatio, quae ob eiusmodi caussam instituta a Dionysio
traduntur De comitiis tributis
368쪽
plebeiis,si quis vim inserret, atque ob eam rem sacrosancti erat. Ceterum neque agere cum populo,neque
aliud quid pro ea potestatae facere ius vllu erat. Quapropter ut naec libertatis Romanae plebis iacta fundamenta stabilirent, illud primum tribuni procurarunt,ut ius illis cum populo agere esset,occasione huius rei quaesita,quod Sp. Sicinius unus ex primis tribunis plebis concionari ad populum de como dis plebis a consulibus prohibitus esset. Quare sequenti die,
ἔψsiimmo mane , plebeiorum non parua manu comparata descendit in forti tribunus,& occupata aede Volcani ubi concionari tribuni solebant, plebem ad cocionem vocat,atque repleto foro Sicinius legem ad plebem tulit eiusmodi: Concionanti ad populum tribuno nemo aliquid in contrarium dicito,nec dicen tem interpellato;si quis contra haec secerit, datis vadibus poenam soluat, quantam tribunis visum erit. Qui vades non dederit, necetur bonaque eius sacra
sunto,cotentionumque de poenis ipsis iudicia penes populum sunto. Hac lege promulgata, & a plebe scita,naagna incredibilisque,quamquam non statim cognita 'ribunorum potestas facta est. Atque eius legis subsidio omnia postea obtinuerunt, de quibus supra disserui. Hoc autem factum est,auctore Dionysio,anno sequeti posteaquam tribunorum plebis magistratus inititutus erat,T.Geganiod P. Minucio cos. Anno vero sequeti A. Sempronio & M.Minucio cos. luierat urbis conditae CCLXI II. comitia tributa ob hanc caussam a tribunis plebis primum inuenta sunt. Quuso in summa annonae caritate , ne frumentum ex Sicilia aduectum plebi diuideretur, C. Marcius Coriolanus summa ope contendisset, ab iratis tribunis
369쪽
sius. Dequibus tractaturus ab earundem sinitione initium sumam. Tributa igitur comitia erant, ut ex Gellio libro xv.ca. xxv1. intelligitur,quum ex re ionibus & locis suffragium ferebatur. Quibus verbis ia hil aliud intelligi voluit, quam quum per tribus suia fragium serebatur,ut quod tribus plures iussissent, id ratum haberetur. Erant enim tribus populi Romani partes distinctae locis in urbe diuersiis, & regionibu
undique circum urbem per latium,Tuscos,& Sabinosio dispersis, quarum nomina supra ac rate rettuli, quude iis disputarem. Ab iis tributa comitia dicta,ut a curiis curiata,& centuriis ccnturiata,quod scilicet nori modo tributim diuisus populus sumagium serret,sed etiam quid plures tribus iuberent, aut vetarent, spectaretur. Haec comitia post Coriolani, iudicium eorumque primam institutionc Romae frechielitari coepta sunt, & praesertim post legem Publiliam, tua mi
nores magistratus hisce comitiis creari iubebantur quum ante curiatis fierent.i Atque deinceps causae zo habendorum horum comitiorum generales quattuor factae fiunt. Prima ad creandos minor magistratus altera ad sacerdotes cooptandos ; tertia ad leges sere das; quarta iudiciorum caussa. Magistratus aute qui his comitiis creabantur , partim Prouinciales, par-xim urbani, partim ordinarii , partim extra ordi- 'lia erant. Erant autem urbani ordinarii ma gistratus qui iis comitiis creabantur, omnes minores magistratus, qui singulis annis ad suum ordinarium
In urbe munus obeundulia a populo creabantur. In
uo genere erant aediles curules, ut M. Messala apud
Gellium libro x III. cap x I iii. & L. Piso in Iri. annali, apud eundem libro VI.cap. IX. & Cicero libro
370쪽
im i. epist. ad Atticum ; tribuni,& aediles plebis , ut Dionysius libro ix. & Liuius libro ii. quaestores , ut Liuius libro isti. & Tacitus libro H. m. viri capitales,ut Cicero pro Cluentio; III. viri nocturni, ut Liuius libro ix.tribuni militum comitiales t Liuiusli.
bro vi I. & I x. II i. Viri monetales auro,argento, aere
sando fert udo,ut iidem omnes auctores sunt. Ex qui bus magistratibus quaestores, aediles, & tribuni plebis ante legem Publiliam curiatis comitiis creabatur: post eam,&annii urbis CC xxCII. tributis creari coe- Iopti. Magistratus vero minores urbani extra ordinarsi tributis comitiis fieri soliti, erant praefecti annonae, ut Liuius libro tui. tradit, M. viri nauales, alias classis ornandae,resciendaeque, de quibus idem Liuius li. bris x x L. & XLI. mentionem facit; quaestores parricidij,qui&quaesitores,& ai. viri perduellionis di cebantur,de quibus Asconius; Iri I. viri viarum, de quibus Pomponius; ii. viri,vel plures, fac rarum aedili locandarum,aedificandarum, consecrandarum,uel restituendarum,quos populus ex lege Papiria designa 're solebat, de quibus Cicero pro domo sua, & saepis. sime Liuius; iii. viri resiciendis aedibus sacr is,de quibus Liuius, in Catulus ad dedicandum Capitolium a populo praefectus, ut Plutarchus; v.viri turribus muris iis reficiendis,de quibus libro xxv. Liuius; rir. viri, di v. viri mensarij,de quibus ide Liuius libro va .& xx-
III. III. viri sacris conquirendis, de ri I. viri donis persequendis, de quibus idem Liuius lib. xxv. & postremo omnes siue curatores, siue magistratus extra Ο
inari j,id est, qui no vi ordinarii annua potestate con- sotinuatam habebant, sed tandiu in ea erant, dum cura tionem cui praesecti erant, absolvisi ent, comitiis tri-