장음표시 사용
271쪽
Et tenues longis jaculantur crinibus ignes, Exsurguntque procul volucres imitata Sagittas, sII Arida quum gracili tenuatur semita filo. Sunt autem cunctis permixti partibus ignes, Qui gra idas habitant fabricantes fulmina nubes, Et penetrant terras. Elnamque minantur Olympo, Et calidas reddunt ipsis in sontibus undas, Ac silico in dura, viridique in cortico sedem
inveniunt, quum silva si hi collisa crematur. Ignibus usque adeo natura est omnis abundans: Ne mirere saces subitas erumpere Caelo, Aeraque accensum flammis lucere coruscis, φArida complexum spirantis semina torrae,
uuae volucer pascens ignis sequiturque, fugitque: Fulgura quum videas tremulum vibrantia lumen Imbribus o mediis, et caelum sulmine ruptum. Sive igitur ratio praebentis semina terrae η: Involvens ignes potuit generare Cometas: Sive illas natura laces ut cuncta Creavitrent .. Plinius quidem lihro II .
cap. 26:ω Lampadias ardentes imitatur laces is. Atqui Plinius iamnes Cometarum species Graecis vocal lia adpellat, Pogonias , Acontias, xiphias, Gratias e Noster ne nnam quidem, sed Omnes Latine. Vide ad min. Nostrae edit. t m. I, P. 292, sqq. et quae ibi adnotantur. ED. 854. Ae tentios longis DetilantNr. Plinius quidem quasdam Cometarum species vocat vicontias, Milicet iaculares. - Tenuem . . . ignem dedit B. et emetans pro eAnistis. FD. 855. Exstironeone pro I. Malig.
maeo, unde veram lectionem coniicere poterat praeni excurrent, evo. lant, quo ipso sagittaa imitantur. 859. a namque minianων Olympo Mal. imithnαν ον o. Sed n stralectio elegantior, minantur famis
egelum ipsum combusturas. Ei,. 866. Spirantis semina terrae, i. c. sicem vapores quos exhalat terravid. not. ad us. 8I3. ED. 8 o. ωνε igitvir ratio. B. raro preae bentes, Et us seq. In molaeres ignes possunt generiare. ED. 87 I. Inoo oens ignes mitiis generare cometris. Potuit generare, Poetice pro, generavit. 872. Gnelia se Al. Malig. vult
ob itinem vel stib isticia . . t intelligit
du a Alrrai tim contactu, secundum
272쪽
Sidera, per tenues caelo lucentia flammas :Sed trahit ad semet rapido Τitanius aestu, Involvitque suo flammantes igne Cometas Αe modo dimittit: sicut Cyllenius orbis,
Et Venus, accenso quum ducit vespere noctem, Saepe nitent, saliuntque oculos, rursusque reviSunt:
Seu Deus instantis sati miseratus, in orbem Signa per adfectus caelique incendia mittit. Aa , Numquam sutilibus excanduit ignibus aether; Squalidaque elusi deplorant arva Coloni,
Et steriles inter sulcos defessus arator
opinionem Democriti et Anaxagoraedicentium Cometen nihil aliud esse quam contactum planetarum, ineundo sese mutuo illidentium. Sed propius ad universos libros aeeedit lectio quam damus , et qnam Bentl. sequitur. ED. 873. per tanties , etc. B. mutat :perpetuis erelo tacentia flammis, et hune locum satis apte explieat. Sive uatura creavit ut cuncta sidera, ita illas taees 1 hoe est, Cometas, qui revera sidera perpetua sunt. Opinio Chaldaeorum . Senseae , et alέorum aliquot: quam verissimam esse de monstravit vis maxImus Is. Newtonrde quo quasi vaticinatus est Senec. Nat. Quaest. VII. α6 Exit, qui domonstret aliquando. etc. M ED. 8 4. Sed trahit. Scal. eo erit sera trahis, sed sine necessitate. Cometaeonim lucent perpetuis flammis : sed quum Soli adpropinquant, oeeulis utitur ejus validiore luce, quomodo Venus et Mercurius. ED. 8 5. In-Dilque stio. Nempe De cultauior maiore luee. 8 6. Ae modo dimittit. Tunc sese explieant a radiis Solis: similis est Planetarum abstantia a Solis radiis. ut Vitruvianum verhum risur pem. Tune enim Planeta absistit a
Sole, vel Sol a stella sxa. Sie in stella Mereurii. Nam quum aequale
Propemodum eum solo eurriculum conseiat, propterea raro videtur. Quia vero exiguos transcensus savicit. saepe transgreditur adparentiam suam , quam Graeci *-iv Teunt. Unde raro adparet, utpote qui Hrea Solem moveatur. Quare non
sol Planetam , sed Solem potius Planeta dimittit.
37 . Et Venus. Venus magno apa.tio a Sole recedens Meundum latitudinem una eademque die matutina et vespertina st. Unde Vesperes Lueisor diei meruit potius, quam
tis. Phasea Planetarum intellIgii. Malo B. et Pingr. dant talent; tunc enim Noster his idem dixisset. 879. Aeti Detis instantis fati. Avulgi opinione, quae ad recentiores
permanavit. 88o. Signa per af eltis. Cometas vocat eaeli morbos.
273쪽
Ad juga moerentes cogit frustrata juvencos. Aut gravibus morbis, et lenta corpora tabe νε ICorripit exustis letalis flamma medullis. Labentesque rapit populos, totasque per urbes Publica succensis peraguntur sata sepulcris: Qualis Erechtheos pestis populata colonos Extulit antiquas per funera pacis Athenas, βροAlter in alterius labens quum lata ruebant.
Nec locus artis erat medicae, nec vota valebant. Cesserat officium morbis, et mnera deerant Μortibus, et lacrymae: lassus desecerat ignis, Et coacer lis ardebarit comora membris: ε Ac tanto quondam populo vix contigit heres. Τalia signiscant lucentes saepe Cometae: Funera cum facibus veniunt, terrisque minantur Ardentes sine fine rogos, quum mundus et ipsa
aegrotet natura novum sortita Sepulcrum . sint,
Quin et bolla canunt ignes, subitosque tumultus, Et clandestinis surgentia fraudibus arma: Externas modo per gentes, ut scedere rupto Quum sera ductorem rapuit Germania Varum, Infecitque trium legionum sanguine Campos, sos Arserunt toto passim minitantia mundo
Lumina, et ipsa tulit bellum natura per ignes,
887. Labentesque. seat. Tabentes . sed altero versu lentia corpora tribE.
Virgil. Goorg. III, 498 . - Lahitur
insolix studiorum atque immemor herbae victor equus . . Et vid. infra v. 89 I. ED. 888. Pro fala B. justia. 889. Quialis Erechtheos. Contendit autem eum Lucretio, lib. VI. Vid
mundid. II, et Virg. Georg. lib. III, in sn.
894. Lassus defecerat, ex Gombi et omnes. Scal . rasara. 897. B. gaudentes etaua cometis. elegantius sane. 3. Externas modo. Μanisosto indieat eam cladem non multo antea contigisse, recenti etiam tum ejus memoria. Accidit verti quin quennici ante Augusti excessum. Ex . quibus colligere licet tempus, quoliaee scripta sunt. Scal. Extremas.
274쪽
Opposuitque suas vires, sinemque minata est. Nec mirere graves rerumque hominumque ruinas: Saepe domi culpa est: nescimus credere Caelo. 9M
Civiles etiam motus, cognataque bella Significant: nec plura alias incendia mundus Sustinuit, quam quum ducibus jurata cruentis Arma Philippeos implerunt agmine C mpOS. Vix etiam sicca miles Romanus arena ossa virum, Iacerosque prius superadstitit artus; Imperiumque suis conflixit viribus ipsum, Perque patris pater Augustus vestigia vicit. Necdum finis erat : restabant Actia bella
Dotali commissa acie, repetitaque rerum 9 o
Alea, et in ponto quaesitus rector Olympi: Femineum sortita jugum quum pompa pependit, Atque ipsa Isiaco certarunt fulmina sistro. Restabant profugo servilia milite bella, Quum patrios armis imitatus filius hostes sis aequora Pompeius cepit defensa parenti. Sed satis hoc satis suerit: jam bella quiescant:
dus Sustinuis. Simillimum illud damorte Iulii Caesaris, et sequentibus hollorum civilium eventihus, Virg. Georg. I, 487 : vi Non alias caelo ceciderunt plura sereno Fulgura, nec diri toties arsere Cometae ..st 7. Pro prius B. dat nefas, exeonjectura. 9ar. Alea. Ita repone. Neque dubium est a Manilio esse. Si e Pomponius jurisconsultus dixit a eam emere, quum raptus piseium aut
missilium 'emitur. D. l. 8 , S de
contrahenda empl. Graecum esse κυσος πολεμου . et κυciuatv τα τρά Isλατα et Pueri sciunt. 9α . Et in ponto quaesieras rector
Obm . Adulatorium. De Augusto enim intelligendum. Ut in sphaera
Barbariea: is Aetia sque sinus inter suspensus uterque orbis, et inponiti eteli fortuna natabitis 922. QNum pompa pependis. B. dat Roma pro pompa, ita ut ordo sit ris Quum Roma pependIt duhia, sortita semineum jugum is, quasi jaetis sortibus, an sub Cleopatrae jugumeederet. Noster. IV, 35, de Horatio:
- pendebat ab unci Roma viro, re gnumque orbis sortita jacebatis. M. - vitium esse in verbo rependit. quod veterea habent, Nemo nPga verit. Disi qui Latino nescit. Opus
275쪽
Atque adinanteis Discordia vincta catenis Eternos habeat frenos in carcere clausa: Sit pater invictus patriae, sit Roma sub illo; Quumque Deum caelo dederit, non quaerat in orbe.
est enim ver , quod absolutum Grammatici voeant. Nos Olim e tenis dis divinabamus non male. Nam tendera etiam de navali praelio potest dieI. Sed sine dubio vera lectio est pependit. Bellum enim navale dieitur pendens. In lib. IV. α88:. Navales etiam pugnas, pendentia bella Adtribuunt M. In sphaera Barisbarica : .. Actiacosque sinus inter suspensus uterque Orbis ... Aecedit hue , quod Iacob. Susilia ad oram
nio ita correxerat. su8. Altie ad maneris. Oh Ianum Quirini ab Augusto clausum e quod his tantum antea contigerat. Horat.
IV, 35, 9: - Iatium Quirini clausitis. Virg. AEn. I, I93: ω dirae serro, et compagibus aretis Claudentur helli portae : Fnror impius intus, Saeva
sedens super arma. et centum vi
eius alienis Post tergum nodis, is mei horridus ore cruento . .
276쪽
Fulgentem sustinet Arcton. Recte, sustinet Arcton. Nam tota Ursa major intra illum Arcticum, quem descripsit Eudoxus, includitur. In climate autem Athenarum HoriEon priores pedes Ursae preteterradit. Quia igitur quae intra illam
decircinationem includuntur, semper adparent, unde Circulus illo dicitur φα,ερbe, et Ursa major eo tota continetur :propterea, inquam, totum illum Circulum Arcton vocarunt. Circulum in occiduum ac semper adparentem αρατοv VOeat.
Ovidius, Trist. IV, Eleg. III, i :Magna, minorque ferae , quarum regis altera Graias, Altera Sidonias, utraque sicen , rates, omnia quum summo positae videatis in axe, Et maris occiduas non subeatis aquas aetheriamque suis cingens amplexibus arcem Vester ab intacta circulus exstet immo.
Quibus verbis quid aliud quam semper adparentem descri-hit 8 Apud Geminum, praestantissimum scriptorem, ita legi
quid sit circulus Arcticus docetur. Proclus ad verbum lia cdescripsit ex Gemino, ut reliqua omnia suae splMPrae. Quum Crateti Grammatico Arati in torpreti mirum videtur Homero Arcton ipsam circulum semper adparentum vocari, Homeri
277쪽
lectionem interpolare conabatur, et pro Ola legebat cou, quo intelligebat circulum Meticon, non Arcton ipsam. Sed imprudenter lapsum arguit Strabo. Vere quidem contra Cratetem ille. Sed ne ipse quidem reprehensione Caret, qui verba Heracliti de circulo Arctico accipit : quum Heraclitus ipsum Horimntem nomine ἀρκem intellexerit. Nam ἀους καὶ ἐσπερ ne τέρματα, quid aliud , quam intus et occasus , ἀρκtoc Septemtrio 8 Atqui quatuor cardines non Arctico, sed Horizonte siniuntur. Ut plane constet, tempore Heracliti Arcti nomine Horimntem intelligi solitum, quia Arctos signum Horimniis maxime septemtrionale in intersectione meridiani; ut canit Aratus, Phaen.
Sexque fuit solidas. Describantur circuli AEquinoctiali
paralleli xc. Ii erunt, quos Geminus vocat semper adparentes. Is autem, qui punctum Hori Eontis ad communem intersectionem Meridiani et Horisontis tanget, erit illorum maximus, ac proinde Arcticus illius loci. Quia vero Horia Eontes mobiles sunt, sic et Arctici mobiles. Ita in climat Cnidi, ubi polus ad xxxvi grad. adtollitur, Eudoxus scripsit Arcticum circulum totidem partibus a polo mundi distare. In alio climate alius erit, nempe pro ratione elevationi S
περὶ νιοἰρας V - ὁ δ' ει ba' περὶ μοιρα: M. Et quanta erit altitudo loci, in tantum a polo distare punctum illud, necesse est, cujus intervallo circulus Arcticus describitur. Itaque vetustissimi Grieci Arcticum circulum definiverunt τι ἀρκτικωτατ
culus Arcticus nihil aliud est, quam punctum habitationis, quod sinitorem propius tangit. Nam punctum circinationis commune cum Horimnte habet. In hoc disserunt, quod centrum Arctici circuli est polus mundi : centrum Hori-EOntis est punctum verticale, seu Lenith loci.
Quod si poli elevatio xLv grad. absolute suerit, ut Vennae Allobrogum, opposita pars peripheriae Arctici premet
278쪽
circulum : si major, intra circulum. Ita fiet, ut quo propius Equinoctialem accedetur, eo minores fiant circuli. Contra , majores , quo longius ab ipso receditur : sub AEquinoctiali autem, id est, Sphaera recta, nulli prorsus sunt Arctici. Py-ilieas scripsit habitantibus Uiulen Tropicum esse vicem Arisetici. Hae disserentiae accidunt, prout Zenith intra, aut extra Arctieum est. Sive igitur intra Arcticum erit, sive extra, tantum a puncto I distabit, quanta est disserentia elevationis poli ab elevatione AEquinoctialis supra Horimntem loci. Exempli gratia r Romae polus adtollitur grad. 4r. Ergo AEquinoctialis adtollitur ad 48. Io. Disserentia, 7.4O. Proindo Zenitti Romae extra circulum a sui Arctici circumferentia distat grad. 7. 4o. Sic habitantibus Thulen ea distantia est grad. mu, utpote quibus polus est ad grad. 66. 3o: Τropleus autem radit punctum intersectionis communis. Quaro Martiano Capellae Arcticus circulus definitur semper ad rens, et contingens confinia Finitoris, numquam mersus a surgens. Confinia Finitoris dicit intersectiones Hori Eontis et Meridiani in signo maxime horeali. His ita positis, videmus, quot habitationes, tot circulos Arcticos esse, non fixos, noti ἄμεταπτώτουe, sed Pro locorum disserentia alios atque alios. Multum igitur errant recentiores, qui in Sphaera mechanica illum adponunt, et alium a Veterum descriptione, quum illum a puncto poli Eclipticae circa polum mundi describunt. Nam talis Arcticus non potest esse, nisi eorum, quorum inclinatio tanta, quanta maxima Solis declinatio : ut accidit iis, qui Syenein Niloticam habitant. Illis enim polus adtollitur ad grad. 23. M. His animadversis, Circulus Arcticus non potest in Sphaera mechanica locum habere, nisi sphaera ad loci inclinationem fabricata siti Aliter nullus est circulus
ut praeclare scribit Strabo. Sed alii quidem putaverunt, illum
circulum esse utilem ad Zonas distinguendas, quod etiam refutare studet Scaliger. Nam Lonae locum hodie non habent in nobis, quibus totus orbis navigationibus Lusitanorum et Diuili sed by Corale
279쪽
Hispanorum patefactus est. Cujus rei gratia verba Strabonis consutandae horum Mathematicorum sententiae adduxi:
invenias ex istis, qui mathematica profitentur, quibus non videamur insanire, si in doctrina circulorum diversa a Iohanne Sacrobosco sentiamus. Quidam tameta nuper priore editione Manilii monitus, obiter, et quasi invitus, dicit alium usum suisse Veteribus Arcticorum circulorum. Tamen nollet uideri a nobis didicisse, quum hoc genus hominum totius antiquitatis imperitissimum sit. Quis auctor tam ridiculi commenti fuerit, nihil aliud possum dicere, quam Latinum scriptorem fuisse, et quidem recentiorem quadringentis amnis. An alius ante Sacroboscum id professus sit, nescio. Certe in praesentia antiquior non succurrit. Ut igitur nostri errant, qui immobilem Arcticum constituunt contraVeterum mentem: ita Veteres illi, et post alios nostri castigandi, qui illum circulum tribus reliquis parallelum constituunt, quum paralleli circuli in sphaera polum eumdein cum ipsa habeant. At polus Arctici semper est idem cum sphaerae polo. Polus reliquorum trium Variat, ut puncta tropica et aequinoctialia. AEquinoctia enim et Tropica antevertunt loca in Lodiaco, ita ut in aliquot annis unum gradum in antecedentia PrommVeantur. Circuli autem aequinoctiales et tropici nulli alii
sunt, quam qui ad illa puncta mobilia describuntur. Mobiles igitur sunt, et proinde eorum poli mobiles quoque. Sexquefugit solidas.Veteres Sphaeram per eius centrum in duas partes dividebant, ita ut paralleli ipsi in duas partes s
Carentur, quemadmodum a coluris secantur. Rusmodi circulus constituebatur partium LM Deinde Sphaera per AEquinoctialem divisa relinquit duo hemisphaeria aequalia tric narum partium. Ut brevius dicam, una quarta Sphaerae erat xv partium, quantarum totus ambitus Lx. Neque aliter divide-hant tempore Eudoxi . Postea propter commodiorem Usum,
280쪽
eas partes sexies multiplicarunt. Ita circulus integer factus est partium CCCLx. Quadrans ejus xC. Igitur in Cnido, patria Eudoxi, polus adtollitur ad partes VI, qualium quadratis est xv. Quas si sexies duxeris, produces xxxvI. Itaque iste Arcticus est ad elevationem Rhodi, Vel Cnidi, non Romae :quod tamen non monet Manilius: quasi ubique eadem statio esset Arcticorum IJ. Nam, ut Scribit Strabo, οἱ ἀρκτικοὶ ira
ra recta sunt, neque in Sphaera stante, quam similem mola
vocabant Veteres : qualis est illis, quibus aequinoctialis et Horietontem et Areticum facit. Arcticum vero Graeciae ita describit Lucanus lib. VIII, vs. I7a :Signifero quaecumque fluunt labentia crio Numquam stante polo miseros sallentia nautas Sidera non sequimur: sed qui non mergitur undis Axis inocciduus gemina clarissimus Arcto Ille regit pupPes.
Non potuit clarius describi circulus semper adparens. Sed incuriam cum aliis vitiis Lucano familiarem interpretatione leniendum. Numquam stante Polo : totum caelum intelligit, non tantum punctum, circa quod sit caeli conversio. Fluunt labentia, id est, quae occidunt et labuntur sub torras, quae numquam fluunt, aut Iahuntur sub terras. Axis in occiduus, non utique, circum quem caelum Vertitur, sed totus circulus Semper adparens. Nam pro regione integra cadi Axem etiam usurpari alibi indicamus. Quae apud Lucanum sequuntur, quia non vulgo intelliguntur, exponemus :
hic quum mihi semper in altum Surget, et instahit summis minor Ursa ceruchis. Bosporon, et Scythiae curvantem litora Pontum Spectamus : quidquid descendet ab arbore summa Arctopbylax, propiorque mari CVnosura seretur, In Syriae portus tendit ratis. i) Eadem ad hune locum monet Pingr. t. l, p. ti9. ED.