장음표시 사용
601쪽
endam requisitas. Accidentuliter vero bonum dicitur, quod realitates possidet, 'ad perfectionem accidentalem coniti tuendam requisitas. g. i 799.
Nexus entis N Periectionem essentialem, . bonitatis tam eἷ' non autem accidentalem, cui-Ientialis, ρο- vis attribuendam esse enti, O- academsit - stendunt mox demonstrata
79 2. 79 s.). Recte ergo inferimus omne ensesentialiter esse bonum, non autem accident
Sic homines, in quantum essentiam debitam habent, boni sunt, in quantum vero vitiorum lue insecti existunt, boni, sensu accidentali, dici nequeunt. Pari ratione Diaboli, quatenus lunt subitantiae Spirituales completae, essentialem habent bonitatem, sed accidentali deliituuntur: Carent enim concreata justitia & sancti
De bono igitur essentiali, non autem accidentali valet ini totelis enunciatum L. I. Eth. Cap. VI. τολάγαΘον ἶσα ιυς λε γεται τω οντι. Idem illud bonum respicere videtur Augustinus dum enarratione in Psalmum CII. Omnes, inquit, creaturae habent quoddam bonum suum integritatis suae N perfectionis naturae suae. Nec non L. 83. Quaestion. 2 . Omne eηs, quod est in quantum est, bonum est. Eodem sensu scribit Boe
thius Libr. de Hebd. Cap. a. aeuicquid est, in eo quod es, bonum est g. 8O .
in Usentiali Quia posita rei essentia non sta-
602쪽
tim ponuntur ejus accidentia ff. ad accidenta-363 ), & essentialis bonitas circa um bonitatem perfectionem rei essentialem vera 'si' vati conmsatur, accidentalis vero perfectio.
ne accidentali continetur 798 posita essentiali bonitate non satim sonenda est accidentalis, seu, ab illa ad hanc non valet conclusio.
Pessime igitur ageret, qui ab essentiali vel hominum vel angelorum bonitate, ad eorum colligeret accidentalem, quum illi ob originalem corruptionem, non quiden, essentia, natura ta- .men lint filii irae, variisque proh dolori peccatis suam prodant accidentalem malitiam. Horum autem quidam a perfectissimo, in quo creati erant, statu defecerunt, facti Dei & hominum aperti hostes.
. 8OI. Persectionem aliam esse ab- Bonum abso- sol illam, in possessione omnium iste summum realitatum absolutarnm collocan. N respectiadam, aliam respectivam, in con Vμm sensu realitatum respecti Varum Ponendam, an. tea exposuimus s . 75a. 757.). Bonum itaque. Quod circa persectiones versatur 3.796.),eadem ratione recte dividitur' in Bonum simpliciter tale, vel, abolute sun-um, tuod absolutam possidet perfectionem; et in lovum secundum quid tale, seu, respectivum, qu9d non nisi resipectiva gaudet perfectione.
603쪽
soli convenit absoluta persectio, est bonus ab . solute & simpliciter talis, ipsaque hinc bonitas dc henignitas salutatur, cujus sensu abreptus . . cum Psalte eX clametri quam pretiosa es bonitasTua, Os Deus. PL XXXVI. 8. Reliqua autem omnia entia nonni si respectivam tenent bonita tem, quam etiam non sibi, sed Deo acceptam debent, ut singulas creaturas compellare liceat verbis Apostoli, ad homines, sui aestimio infla- tos, directis: τι εχως ο ὐα ελαβε, ; Quid habes quod non acceperis 3 I. Cor. IV. IT. Bonitatis respe- Involvit quidem Perfectiore-
defectum . 7 3.); & ideo bonitas respectiva eidem subjacet legi: f. 8or.); hoc tamen nihil detrahi: bonitati et lentiali ejus, quod respective est bonum: nam praeterquam quDdmOX Ostendimus, omne ens estentialiter esse bonum fg. 799. , perspicuum arbitror defectum, cujusli jam facta. est mentio, quia cuilibet respective perfecto essentialiter adhaerer, esse teque ac essentiam ipsam ablolute immu
tabilem & inevitabilem 9. 6lo 3, ct idcirco
tum resipectivarum continetur g. 7 s 7.) a i i l uem ulterioris realitatis
604쪽
-nes essentiales, sibi inesse debitas, hoc est, ho-nitatem essentialem g. 798. g. 8O3Bonum; quod respectivum, seu, Melius secundum quid tale diximus, quia non nisi respectiva gaudet perfectione s*.8oI.
aeque a haec resipectiva perfectio, varios admittit gradus & ordines . 779. , quorum alter alterum honjtate superat. Hinc Amelius σω B censetur, si illud hoc est perfectius, ubi ex iuudamento, antea posito g. 779. majorem minoremve aestimamus perfectionem. Est quidem omne ens ita bonum 3 79y. ut in statu filo naturali spectatum, bonitatis sibi debitae & ementialis habeat gradum summum,
ob essentiae absolutam hece talem, mutari nescium; nihilo tamen minus ubi alterum Cum al- v tero comparatur ente, gradus bonitatis obse
vare licet, dc suidem multum differentes. Sic anima πλειον εςι longe praestantius quid est cibo, & corpus vestimentis. Homo oque volucres coeli & aves velligeras mulitin praestantia superat. Ipso Christo judice Matth. VI. 2s, 26. X. 3I. XII. 12. Ita quoque stella stellam superat I. Cor. XV. 4r. t f. 8o . H l
sonum . quod re ipsa tale Bonum προ- non est, sed esse.tamen videtur rem inverum
iis, qui illud anhelant & sectantur, Apparens
dici 1olet. Bonum autem Verum vocatur, quod
605쪽
perfectionem, seu, quod veram habet boni
tatem. Sic vere bonum recte pronunciamUF omnem vir
tutem, omne Dei donum Jacob I. 16. & humiliter ambulare cum Deo suo, omnem suam dignitatem ic meritum abnegando ivlich. VI.8. E contra bonum apparens sunt, otium intempestivum, voluptas illicita, ebrietas, vindiricta privata, aliaque Vitia moralia, quae Corruispiae concupiscentiae arridere solent, juxta illud PrOV. I. II , I s. ubi perditorum hominum illecebrae proponuntur.
g. 8Oy. me boni disi- Hane boni divisionem in ve- fio quo in casu rum apparens, non officere
ιοcum babeat' bonitatem Metapbsicam ct esseΠ-tialem, luce meridiana clarius est. sed, posta intellectus σ inclinationis humanae corruptione, locum habere circa bonum relativum. omne ens, Metaphysico acceptum sensu, Verum
bonum fg. 709. . Oppido igitur constat, implicare & sibi inviiam contrariari,aliquid essen
tialiter bonum esse, & tamen verum bonum non esse. 1ed solum apparens. Posita vero corruptione intellectus & imclinationis humanae: potest homo circa id, quod sibi bonum judicat, h. e. relativum h num, errare, Potest etiam vera statuere. Hoe. igitur respectu , non putem illo, dispescimus sonum in verum & apparenS.
606쪽
Recte inquam ι Non eo tamen sensu ac ipsum bonum eiusmodi admitteret distinctionem, cuia jus jam evicimus contrarium, sed solum in relatione ad appetentem. Est itaque non nisi vocis aequivocae in sua aequivocata divisio: apparentia enim heic sumitur cum eXclusione vertia talis , . ideoque apparens bonum, qua tale, reve-
ra non est bonum saltim eo in catu, dc ei, qui illud appetit.
. SO6. Solent Metaphysici in doctri- suo sensiu ο-na de bono duas potissimum for- mne boum mare regulas, quarum altera af sit appetibile. firmat, omne bonum esse appetibile, altera; o-mue bonum esse sui communicativum. Prior in PnCumaticis potius, eXposita appetituS natura, quam Metaphysicis exculti & proponi debet, Ut tameta illis quoque inserviam, qui in evolvendis veterum scriptis desudant, quaedam, sed non nisi summati in ad ferre placet, qUse genuinum hujus regulae concernant sensum. Monent dictae. regulae defenseres illa non indicari , quod actu secundo omne bonum appetatur, sed quod ea sit boni natura . ut actu primo appeti possit, seu, quod in se sit appetibile, posito lubjecto, appetitu gaudente. Ad- . dunt quoque regulam valere de omni hono& vero, sive absolute, sive respective spectetur, & apparenti. Eam esse appetitus indolem docet Psychologia, ut nonnisi in honum cognitum feratur, est ergo hoc ratio appetibi-
607쪽
litatis, quare haec vicissim per illud determinatur. Recte ergo statuitur omne bonum, in se spectatum, nullo habito ad subjectum appetenS respectu; este appetibile. licet pro diversitate subjecti, cui competit appetituS, m, do longe diversissimo. Deo namque Omne Uerum bonum est appetibile, sed appetitu , utiloquuntur, complacentiae, qua non propriam modo naturam in se absolute Oprimam, adprObat, sed & hac mediante Et placent omnes TerUm essentiae . quatenus realitatem &perfectionem involvunt, in ratis infinito intellectu fundatae & tormatae. Constat praterea, Deum reS cunctas, a se Productas, conservando, Velle
ea omnia. quae creaturarum conservationi&verae perfectioni obtinendae inserviunt. NO- tum quoque est Eum velle omne, quod sanctissimae suae naturae conveniens esse judicat, modo igitur eminentistimo appetere omne 'Verum bonum, sive sit absolutum, sive relativum. Hominum autem longe alia est ratio: Illi enim non' appetunt bona, nisi facta quadam ad se relatione, quatenus. illis & fini, ab iis intento vel vere vel apparenter sint con Uenientia. Id vero hic observandum est 'honum
apparens, quum re ipsa sit malum l. 8OΦ. , per te & in se nullam arguere appetibilitatis
rationem, ut adeo, canone ad verum bonum restricto, contendamus omne verum honum,
in se & absolute loquendo, hoc est, ut mOX
608쪽
diximus. nullo ad subjectum appetens habi
ei sua constet universalitas ita de- bouum sit terminandUm esse censeo: Omne bo monimu-πlmi relativum esssur communicati m aDV motrin, si non semper aetic, IAHper tamen potentia. Sui communicativum, cruod de hono heio praedicatur, nihil invol sit ali id, quam ex sita perfectione alias perficere res. are quum bonum relativum eam possideat perfectionem, ina alias res perficere Potes M. 797. ; omne honiam relativum vel adtit; vel saltem potentia est sui communicativum, & proinde quo pri stantius est: bonum, eo latius se comminpicare valet.
Quivis itaque intelligit hanc regulam, recte, uoti diximus, determinatam non . esse nisi definitionis bonitatis relativae immediatam conseque,atiam ; verissimam ergo esse & Certissimam. Solenu quidam cXtendere praesentem regulam ad ho- 'num quoque absolutum, quod dicunt esse com-
. municatione effectiva, idque vel necessario vel libere sed tamen prout subjectum illius fuerit capax , si non actu, saltem potentia. Inde ita inferunt Deus est bonus, ergo creati is su inhonitatem, quantum quidem de cadem illae participare possunt, pro' liberrima sua voluntate communicat. Eruditio bominis est bona, i-
609쪽
πO CAp. IX. DE PERFECTIONE Adeo & sui ad discentem communicativa. Stella lucida est bona, itaque & lucis suae communi cativa. Et alia ejusmodi. Observandum vero duplex esse absolutum bonum, aliud essentiale, aliud accidentale g. 798.), illud de omni ente - cf. 799.), & per consequens de mere possibili f. 228. valet: esse vero Communicativum sui inia volvit vel actum perficiendi alios ex sua per- fectione, vel saltem id praestandi aptitudinem f. ao .), mere possibili non attribuendam g. 2o . . Ratione ergo positi praedicati, quod τω
communicativo in dicto canone absolvitur, uni versalitνr statuere non licet omne etiam essentialiter bonum esse communicativum sivi. Neque omne Existens, essentiali licet bonitate instructum, sui est communicativum. Diabolus enim csentiain liter bonus est, aliorum tamen verae persectioni promovendae nunquam intentus, neque ergo aliis bonus. Deinde de essentiali bono, absolute accepto, alia ratione praedicari nequit ese sui Communicativum, quam ut vel praedicata sua essentialia, vel attributa aliis communicet, quod tamen ob essentialium incommunicabilitatem fieri nequit. Non ergo statuere licet essentiali tor bonum, qua tale, nisi idem ut relativum . simul spectari queat, esse sui communicativum. Non tamen hinc sequitur omne essentialiter &smul relativum bonum statim dc aetii ipso communicare aliis suam bonitatem. Deus enim ab . aeterno bonus est, neque tamen ab aeterno se creaturis communicavit. Suffcit ergo bonum,
si non actu, saltim potentia esse sui communi
Quod accidentaliter est bouum, absoluto tamen
610쪽
ET BONITATE.III adhuc sensu conssideratum , secundum notionem prius positam sq. 798. , qua diximus illud possidere realitates, ad perseditionem accidentalem constituendan, requisitas, hactenus tamen sine ulla ad alias, quas perficiat res, relatione. Quod, inquam, hoc sensu accidentaliter est bonum dici nequit sui communicativum, quum hoc pra dicatum relationem ad aliud semper involvat. Neque ergo de accidentaliter bono, nisi quatenus ut relativum spectetur, enunciari potest idem praedicatum Habes itaque rationem, si quid in te Iligo, sufficientem, cur praestentem veterum canonem , de bono quovis enunciatum, non nisi ad bonum relativum restringamus. Hadtenus ex ipsis boni absoluti ic relativi notionibus sensum canonis nostri clicuimus. Alia vero est quae si io an detur, seu, existat, aliquod ab solute bonum, quod non simul sit relativum, S perco equens, sui communicativum t Melius. quam ex Consideratione, quae cXistunt, rerum decidi nequit haec quae illo. Quae existunt entia, sunt vel Infinita, vel finita. Illud, quod Dei venera mur nomine, e si e relative bonum di sui communicativum ostendit infinita cjus bonitas, ad
Creaturas relata, quae Creatione, conservatione,
concursu & gubernatione, spiritualium quoque donorum collatione , immensum in modum se exserit. Entia autem finita, quorum existentiam ratio, sibi relicta, perspicit, sunt vel animae humanae vel corpora: illas omnes relativam possidere bo istatem multifaria osteivlunt docuis
menta. Taceo actionem mutuam, quam qua vi S anima exercet in corpus organicum, sibi adjunctum, extra omnem est controversiam animae