장음표시 사용
621쪽
38a CAp. IX. DE PERFECTIONE ET BONITATE. 8i I.). Erraret igitur, qui eX haC veterum no tione mali Metaphysici negare vellet malum Leibnitii ejusdem nominis, quod titulo solum Cum illo Convenit,b re autem, ut ita. loquar, ipsa a se invicem quam maxime distant. Haud negaverim Leibnitium potuisse, immo, certo sensu, debuiste, omnis eonfusionis vitandae gra- 'tia, ab ilinc a mali Metaphysici adpelliatione, quum ad defectum perfectionis, Cujus per es
sentiam recipiendae incapacia sunt entia Creata, . denotandum omnino suste cerit limitationis titu lus,esveteribus perquam familiaris. Taceo, retenta generali, quam dedimus g. 8o8o, mali definitione, statui haud posse malum Metaphysicum Leibnitii, tanquam speciem sub illa contineri: absolvitur cnim malum in genere de is
diu persectionum, quibus vel ad sui, vel ad a. lionum persectionem conserri, quid posset. Malum autem Metaphysicum Leibnitii in defectu perfectionum consistit, quibus nihil ad sui per fecti invan conserri potest manente cadebi es. 8, quae hujus quoque augmenti . plane et . incapax f. 612. . Comprehendi ergo nequit malum hoc Leibnitii sub malo ;n genere, & proinde, proprie loquendo, malum non' est. Sane si malum esset hoc Leibnitii malum, quod non relativo, quasi aliis impersectioncm adferret, sed absoluto sumitur sensu, vel essentialiter vel accidentaliter tale dici deberet cf. 8i q. L non illud, per mox demonstrata, neque hoc, quia limitatio rerum originaria, quae mali Metaphysici nomine Leibnitio venit, non accidentalis est, sed essentialis, ut suo demonstrabitur loco. Omnis ergo vitandae eonfusioni
622쪽
CAp. X. DE MENSURA ET MENSURATO. 38a gratia a mali Metaphysici Leibnitimi adpeli latione abstinemuS.
f. 8I8. Datio est mutua quantitatum re- Rationis latio, qua adtendimus, quo- - itio. 'ties altera alteram continet. Vel altera in altera continetur. Identitas rationum Pr portio vel analogia dicitur.
Mathematicis duce Euclide El. V. D. III. usiis latissima est haec rationis acceptio, non confundenda cum ratione, qua unum eX altero intelliis gitur g. 82. . Illius generis ratio est v. gr. relatio numeri ternarii ad senarium . qua attendimus quoties hic illum continet, vel quoties ille in hoc continetUr.
s. 8 I9. Rationem ergo inter se habe- Suantitatum, re Nequeunt quantitates nise ue- Τμ snt in rarint ho geneae. Ratio est illa, lam Uectio. quantitatum habitudo', qua una alteram continet, vel una in altera continetur g. 8I8. ς quantitas Uero una in altera comprehendi. vel altera alteram comprehendere nequit, nisi in
623쪽
priori casu ut pam Moerius, tanquam totius, in posteriori ut totum, alteram, tanquam partem complestens, speelatur 3. 6 . . Sunt vero partes vel aliquotae, vel aliquantae Τ.68o. , & tam illae quam hae sunt suis totis homogeneae g. 68r. . Rationem ergo intersqhabere nequeunt quantitates nisi fuerint homogeneae.
Hinc est quod Euclijes El. V. des. 3. contenaatrationem d*ri inter magnitudines, quae possunt multiplicatae se mutuo superare, i. e. in. ter se sunt homogenae S. 679.).. i g. 82O.
Mensurae Si quantitatem aliquam pro U- mensurati nitate auumimus, & alterius ad eam de sinitimes. determinamus rationem, illam me, im dicimur. Quantitas illa, quae pro Unitate simitur, Mensum. Altera Vero, cujus ad hanc determinatur ratio, me serati ἐici
Ex. grri ad metiendam hanc vel illam lungitudinem, ulnam assumere solemus, tanquam unitatem, & investigare quoties haec in data longitudine contineatur. In metiendis planis, ulna' quadraticam, tanquam unitatem assumimus,h - . que modo exprimimus, quot ejusmodi quadra. . ticae ulnae in dato plano comprehendantur. g. DI.
Mensurae Quoniam in metiendo ratio' ne sui ui nem mensurati ad mensuram de-
624쪽
interminare debemus I, 8ao. Matio dete mi taautem determinata, ut pep- se patet, dari nequit nisi inter quantitates determinatas; & Mevgura ct mensuratum determinosi iam habent quantitatem,
Sic in metiendo panno, dc illius dc ulnari ceu ment' surae, deeterminatam postulamus quantitatem iquum fieri alioquin haud posset, ut idetermina ra inter pannum & ulnam jnvestigaretqr ratio, ad vagam vero dc indeterminatam in metiendo. DOR attendimus, neque attengere possumus
Determina quidem gaudent Mensura no- quantitate tam mensura, quam Uu- prensiurat Maa ίβ. 82I. , quia ta-- .imen mensurati quantitarem inquirere ac determinare conanui dhibita mensiura Ma rixuuia etiam incognitum per seque incognitum detegere non Valemus iuVivis sua spopte
bet mense at9. . Sie panni v. gr. longitqdinem inqui si mri, ulmuaghibemus-applicamus men suram, ut nobis - Perspe tam anim*dversam, sine qua P nni longitudinem non detegeremqs. Post adplica-
Iam mensuram, aeque hanora mensuratum in- . telligimus ante tamen, quam illam applicuimus, magis determinatam possidernua illius, quam hujus Cognitionem: spectatur enim, hoc casu, mensurandum, haud aliter ac incognitum quid, iun O O s Cu'
625쪽
majus, determinatam cognitionem, adhibita. mensura, nobisi acquirere studemus. ' De
rationem U. 8aO. . innsura ergo mensurato est homogenea. g. 8I9. .
Sic quia i inea lineae est homogenea, ideo': lineam semper sumimus ad metiendam magnitudinem cujusvis lineae. Sed est linea superficiei heterogenea, nam illa, vel infinities sumta, superficiem quamcunque datam superare nequit. Qua re lineam nunquam adhibemus ad mensurandam , superficiem, sed aliam suphrficiem mensurae lo
g. 824. πώ -- έ Siquidem metiri est quantitatis tiri licet. rationem determinare ad aliam datam I. 82O.), illud omne metiri licet, quod quantitatem habet, quod vero quantitate de- Rituitur, nullam admittit menturam.
Habent quantitatem non modo omnia extensa, quo uin pertinent spatium & omnia corpora, sed simplieia quoque, quatenus limitatas ha- bent qualitates, immo & omnia illa, in quibus partes distinguere licet, totum constituentes, quorsum spectant, calor, frigus, densitas, raristas, refractio luminis, gravitas corporum, ef - sectus & vires caussarum naturalium, aliaquee; innumera: Haec itaque singula certae iuri iei
626쪽
posse mensurae quivis, vel ' me tacente, fate
Liquet hine omnem gradum Gra mensurari Posse per alium homoge- -ysura.. neum, pro uvitate assumtum. Est: enim O. mnis gradus quantitas g. 486. , eum ergo metiri licet fg. 8α4.). Debet mensura esse mensurato homogenea fg. 8a 30. Gradum l. gitur metiri non licet nisi per alium homo. Reneum, quem pro unitate assumere decet F. 82O. . ' -
Sic si perspectum nobis habemus quousque se exporrigat facultas intelligendi in Gracco, quae homogenea est facultati intelligendi, quae Sempronio convenit; hujus gradum per illius determinam metiri possumus. conser quae . diXimus ad F. 48ι. . Oradus vero in atten-
. quia non Circa qualitates easdem versantur,i: illum erg' per hune, vel bunς per illum me-
8a6. Respectis perfectio est mensis. Respectrus rabilis. Constituitur enim respe. pers tom ctiva perfectio consensu reali a- tum respectivarum s. n. . Sunt . ρεμ vero realitates resipestiv* cum aliquo realita
tis compossibilis defeelu, seu, limite f. 7 3.), . qui quantitatem insert 3. 484 . Admitutergo respecti a persectio quoad realitates
627쪽
suas, mensuram g. 82 ), immo etiam quoad consensum, qui in respectiva perfectione involvit multitudinem tendentiarum, &proinde quantitatem g. 779.), mensurae sem- 'per .c3 pacem. g. 824. . Resipectiva igitur perfectio, tum quoad realitates, tum quoad earum consensum, hoc est, qua totam suam
indolem . 757.), est mensurabilis.
Hinc veteres dixere Philosophi dari mensuram perfectionis, quaa gradum perie tionis determin i, quare etiam mensura graduum adpellari potest: non enim mensura haec consideratur
ut quantitas Vel contima, vel distrem, quae perfectioni, qua tali, homogenea non est, sed ut quantitas quaedam Virtutis, b. e. perfectio quaedam, certis circumscripta limitibus. quae aliquoties repetita, hoc est, curn multiplicato gradu considerata, exprimit quam habeat illa rationem ad alterius perfestionis homogenere radum. ΕX. gr. inia facultas intellighndi in homine γ Angelo est limitata , seu, certum gradum essentialem habet, licet in hoc majorem, quam in illo, nihil est dubii quin, ab - . lute loquendo, sit possibile exprimere rationem, quam: habet illius facultas intelliis ogendi ad hujus, & per consequens hanc per illam metiri, quamvis mihi vel tibi, vel cuivis hominum non sit possibile ejusmodi instituere mensuram. Sed in Metaphysica tradi - mus non tam quod respectivam, quam potius a quod absolutam habet possibilitatem. Sufficit
628쪽
ergo nobis hoc loco absolutam persectionis respectivae mensurabilitatem demonstrasta.
f. 827. Ens absolute perfectum metira Em abfperis non licet. Enil absolute persecto se quise meti- insunt omnes realitates absoluti ηρη -
g. 732:), Sed nulla harum quantum quid est 9. 7 6 , nec practer realitates absolutas
bmnes, adhuc continere Potest aliquas re-ispectivas 9. 75I. . Nullum ergo quantum natur in ente absolute perfecto. Est ergo immensuratale I. 8 .).
- Neque dari heic potest aliqua mensura, quo- . . niam' enim illa 'debet esse homogenea mentu-- irato f. 8230, & in ente absolute perfecto: hihil praeter realitates absolutas, continetur I. T r. . 7 2.), deberet illa esse realitas quaedam, & quidem, ex indole mensurae, determina . ' gaudens quantitate g. 8ati , & per conse quens, nomisi respectiva quaedam realitas g. . 743. 84O. In mensurando . itaque, enre abso- lute perfecto eXprimi deberet ratio, quam latae bet realitas haec respectiva ad realitatem ab- , solutam g. 8ao.), consequenter illa esset huic - homogenea l. 823.), proin que illa, aliquoties repetita hanc superaret g 679.). Est vero illa, utcunque repetita, semper cum aliquo desectu conjuncta f. 3. j, nunquam ergo su perare potest hanc, quae omni destituitur desectu 3. .eit. . Illa igitur nequit esse men-
629쪽
o Ap. X 'DE MENSURA sura, neque alia dari pote si sper dem . . Nullam ergo admittit Ens ablolute perfectum
immensIas nullam admittit mensuram, seu , definiuntur. ita est comparatUm, Ut me tiri ipsum non detur. Hinc abstractum. Immensitas illam affectionem denotat, qua ensomnem resipuit mensuram.
Immensitatis vox -licet vi etymi hinationem mensurae importet, fecit tamen in loquendo inconstantia, ut nunc ussirpetur pro magnitu dine & longitudine, cujus mens uiam nos inri stituere non valemus, quo' sensu dicimus di-. 1lantias stellarum fixarum a tellurea esse im-- minitas; nunc pro ipsa infinitate lamitur, nunc Cum unanipraesentia confunditur, Sed Philo- sophi, qui fixum & determinatum vocabulo rum sensum adsumere tenentur, non est huic in loquendo inconstantiae morem gerere. Portius itaque, quum nulla distantia, utcunque .. magna detur, quae omnem respuit mensuram, quum etiam ad cereras , affectiones, quae sub ins nitatis & omnipi celentice titulo. vestiunt, denotandas, alia ad sind vocabyla magis usitata, potius, inquam, cuin immensitati tribuit sensum, qui ex ejus sequitur etymo, usuquo recepto est comprobatus.
630쪽
etiam & quaelibet, quae ei inest te Perfe1ti absoluta realitas, sest, abloluta m vitas. perfectio g. 753. , omnem plane respuit mensuram g. 827.) , Est illud Ens immenium, & quaelibet ejus absoluta perfectio im- .
- Hinc immensitatem mi, Qui unicum est en, - absolute perfectum, agnoscimus, in Theologial Naturali sigillatim commonstraturi immensita--tem cujuslibet Dei attributi
Γ dcunque es imensim, immens N ab- id abolutam habet persectio- biste perfecti
nem. Nam immensium esse, dentitas. seu, immensitas convenit enti 'absolute
perfecto f. 829. , cui insunt omnes realitates absolutae I. 743 sine uIta realitatum respectivarum mixtura s*. 73 I. . Quicquid ergo enti absolute perfecto inest, est abse-'luta realitas, & per consequens , absoluta perfectio sq. 753. . Immensi S .ergo non Potest non abselutam inferre perfectionem.
Excipis immensitatem in here negationem me araobilitatis,'ideo negativum quid esse, non autem po stivum, non ergo inferre realitatem absolutam nec abis
Distam perfectionem. N. Involvit quidem immensitas negationem mensurabilitatis, sed quid quaeis