장음표시 사용
582쪽
Longit. Grad. XXXVI. o. Latitud. L. R.
IN Germania situm fuisse Boiohaemum ex Tacito ob- curribus sufficiar. Exstruere eum coepit Githa VIadistat Ιseruauimus alibi. Illud Hercynius saltus perpetuo regis filia anno IIII, & intra quartum annum ab Goluit. ambitu cingit. Vrbes habet permultas, quarum aliae PRA G A vETus in valle sita est, habetque structuras Regi, aliae Principibus eius regni subiectae sunt. Re- insignes, aedificiorum publicorum & priuatorum. Curiagina omnium est P R A G A, in ipso veluti umbilico posita; imprimis superba est cum turri alta ; in qua spectatur ma-
sedes & patria multorum Regum, Ducum,Imperatorum. China non minus arte quam sumta commendabilis. Con Vrbs augusta, ad utramque interlabentis Muldauiae flumi- tinet quippe reuolutionem totius anni, cum recto curtanis ripam , in amoenissima & patentissima valle, inter col- Solis & Lunae, numeroque certo mensium, dierum & ho les & vineta, coelo salubri, tanta amplitudine moeniorum rarum. Indicat idem q uoq; ortus Sc occasus siderum, So- cum collibus, vallibusq; adsurgentium aut recedentisi, ut iis&Lunae cursins, solstitia, aequationes, quantitates die- ob trium iustarum ciuitatu quas suo veluti sinu comple- rum & noctium,oppositiones, situsque varios lunae , cumctitur,nexum,tri urbem merito appellare possimus. Eas ci- discrimine horarum triplici. Est etiam in eadem urbe Aca-ultates nominibus quoque distinguunt, vocant enim, Ve- demia a Carolo IV constituta, cuius Collegia ampla sunt terem, Novam, & Paruam, quarum illae duae sitae sunt ad & magnifica. Autor est AEneas Silvius, Imperatore animi dexteram, haec ad laeua amnis ripam. Initia urbis referun- Caussa Scholam hanc sua ingredi solitum fuisse, & per ho-tur ad Lybussam quanda vatem, quae Circa annum DxxHI ras interdum quatuor disputationes Magistrorum audi- in monte Visse erod vel Heschin excisis arboribus domum uisse;Semel eria interturbatibus aulicis, de Coene tempo- ligneam exstruxit, a cuius limine nomen loco, postea urbi re siubmonetibus, respondisse. Has suas esse epulas, has da- datum: limen quippe Bohemi Praha vel Prach vocant pes,quas omnibus praeferret ferculis culinarijs. Sut in eois Crescente vero convenarum numero, coepit siub annum dem quoque tractu templa multa;Vnum vero etiam Huc D CCXXIx muro cingi. Tandem vero anno M Vm a Duce istarum , habens in summo frontispicit culmine calacem Udatrico amplificata est. Mihi tamen dubiu non est, quin deauratam. Sunt & domus duae regIae, in quaru una nunciam olim habitata haec loca fuerint, quu m non alio referri cuditur moneta. Xenodochium est Vicinu ponti, & Col-POssit Bubiemum, Marobodui regia; cui etiam opinioni legium Iesiuitarum. Parte vero ea quae magis ad flume ver-Video suffragari Auentinu. Habuit autem unaquaeque urbs git, Septentrionem Versus est mansio Iudaeorum, tam am- Senatum suum & iurisdictionem peculiarem: donec sub pla, ut iusti etiam Opidi magnitudine exaequet. P R A G ALudovico rege anno M D x I dirutis moenibus interluis ex Nou A a veteri olim distincta fuit fossa Sc muris : postea Vetere & Noua Praga unam urbem ciues ex duabus sece- muris partim collapsis vetustate, partim dirutis fossaquerunt, Uno iure Constituto, & Magistratu communi. Vete oppleta, cessit ager in hortos & arua. Ciuitas ipsa satis N Vrbem Cum parua iungit pons quadrato saxo exstru- ampla est, ut quae colles aliquot in se contineat aedificijscta , inque sedecim arcus porrectus , habens utrimque in ornatos. Colles sunt quinque, Primum vocant S. Caroli: ditu' insignes turres. Longitudo pontis est D cc septua- Secundum B. Catharinae: Tertium S. Aopollinaris: Quar- gynta duum cubitorii Pragensium : latitudo quae quatuor ius habet monasterium Stauorum: Qui mus vocatur Visse
583쪽
Gradu, in quo ruinae veteris illius arcis , de qaa initio dixi, conspici utitur dirutae ac disiectar. Vrbem muniuit primus ornauitq; Carolus i V Imper. Bohemiae Rex, is qui quum in Baptismo vocatus fuisset V Vencessaus, postea in Gallia
apud regem Cirolum educatus, nomen in confirmationemat Muit,dlotusq; est Carolus. Hic ergo illa nouas templis,
novisq; facerdotiis instruxit. Primus ille Canonicus , qui regulates dicuntur, & Carmelitas,& Ambr0stin's,& Augustinianos per singula contubernia distrib'tos inu inuexit. Primus quoa; monachos Starios introduxit, ' er
nymi institutu quodda, si ipsis est fides, sequentes. Hieronymia quippe Carolus rex peculiariter veneratus est,quod fuisset Dalmata a quibus Bohemos ortos ipsie credidit. Ide quoq: arce Vissiegradens*m collapsam magna ex parte re
sibi ait: sed illa interea bello H a sitico rursum diuecta et t.
PARVA PRAGA ponte vcteti Pragae nectitur. Habet sibi iunctum ex una parte oppidum Auraet d, ex altera collem, in quo praeter oppidu Hr e u tata est arx S. VVenc Ial, Imperatorum regum domicilium. Palatium longum est Pedes ccx II, latum xxx. Ei contiguum est tempum Cathedrale, S. Uito sacrum. In eius aditu haec legitur inscriptio. Anno Iesi Chr. salutis D ccccxx I I I Sanctus V ven- Ceilaus martyr & Dux patriae, post martyrium auiae imae Ludmillae inrimum hic Beato Viro martyri templiam aedia
crauit, anno C M Lxv I I I . Bolestaus Pius L pucopi ledem fecit: cuius secundas Epitcopus S. Albertus anno CMxcli Iapud Prutenos martyrio coronatus, & ex Gnesna ciuitate
huc trai status peculiare sacellam adeptus est. Atq; Spiri- Mus II Dux, Anno M xx, post S. Procopii obitum annis septem, e templo S. Viti ac item S. Ade berti unum idque augustum constriit. Sed quum haec omnia Anno MCLXII hostili arcis direptione corruissent , Rex Ioan. I Anno Μ cccxLI v chori huius iundamenta iecit, atq; in metropolitana
Ecclesiam erexit. Filius aute Carolus IV Rotm.11. Imperis etiam S. Sigismundi regis & martyris multorumq: aliorusanctorum reliqui js, anno M CCC LIII ditauit& muneribus auxit. Quibus rex UVencessaus eiusdem Caroli filius Anno M ccC xco posteriorem huius templi parce adiecit. Deinde casu publico , anno MDxLI exusta est. Ferdinandus I Roman. Hungar. & Bohem. rex anno M D Lv eadehaec & instaurauit, & ornauit. Haec In fronte leguntur. In templ o iplo cernere est nonumentum Ottocari regis , qui cum Rudolpho praesto decertans occubuit. Tum, Barbarae coniuilis Sigismandi Caesaris.His vicinum est facellum ab Imperat. Carolo IV exstructum, ex lapidibus viridibus& puniceis gemmarum instar relucetibus, auro intertexto, in ciuo S. V ncessat Ducis Bohemiae & martyris corpus quiescit. Super huius capite solita est adseruari coronar gain Bohemiae, sed tempore motuum cralliti quum Tisca cunct a peruaderet, translata est a proceribus regni in arce Tarson munitissimam , atque illic adhuc custoditur. In eodem templo Cathedrali conspicitur monumentum re olum ex lapide alabastrite, in quo Principum aliquot &1mperarorum corpora posita sunt; Eius nos quum illica eremu , inscriptiones descripsimus.
FERDINANDVS I ARCHID. AVSΤ. ROM. IMPERATO R. HVΝGARIAE E Τ BOHEMIAE REGNATVs MEDINAE, ANNO M D III, DIE X MARTII, CORONAT. PRAGAE, ΑΝΝΟ Μ D XXVIII, DIE XXIII FEBRUARII, MORTUUS ANNO M D LXIIII, DIn XXV IVLII.
584쪽
I.die vir. Ianuarii. Ad latus. OENcEst. Rotri. extra hoc templum iuxta urbis moenia in arduo& abrupto Imperat. Boli. Rex Nat. Anno M. CCCC. Lx I. Coronat. colle Peteran d cho monasterium est quod vocat Montem An. M. CCC. LXID. die XII. Iunii. aetat. LvGI. Mort. trahom, vel montem Sionis , in quo situs est Uratissaus& 1epuit. An. Μ. CCCC. XVI I T. primus Bohemiae rex. Conspicitur quoque illic hortus re-
AD O C C A S V M. gius arracenissimus, cui ian Da est domus caueae instar, ha-L A D I s L. nat. Anno Μ. CCCC. xxxv I I I. Coronar. bens leones coclusos. Vidimus de pardum illic,& lyncen, Anno M. CCCC. L II. die Simo. & Iudae. mori. An. aetat. Ec tygridem. Varios autem casus experta est Praga. Anno XVID. sepult. AN. Μ. CCCC. Lu III. die xxx Nouemb. cra xxx circumsedit eam Henricus Auceps, &in illas an-
Adiatus. GEORG. Prodiebrad. Coronat. Rex doli. An. M. gustias adegit , ut Dux Cesari se dedere , ac tributum CCCC. LVI m. mori. & sepult. An. H. CCCC. LXXI. die pendere coactus sit. Iterum capta est a Ioanne Lucet xx II. Mariij. Amplius ad latin. CARor. IIII Rom. Im- bulgio anno M ccc xvi. Sed in extremas angustias redacta perat. BOh. Rex Nat. An. Μ. ccc. xv I. Coronat. An. M. est bello Haesitico, quo praeter alia immanis Crudelitatis ccc. XLVIII. mori. de sepult. An. M. ccc. Lxv III -- exempla, factiosi curiam irrumpentes Senatores septe plius. BLANcA. filia Philippi comitis Valesiae uxor. Carol. primatios de fenesttas praecipites in confertam multὶtudi IIII Regina BOh. mori. & sepult. An. M. ccc. xLvii I. nem proiecerunt, quos illa hastis exceptos misere in te Denique ad idem laim. Anna filia Palatini ad Rhenum emit. Ea res ita incesto regis animum consternauit, Vt Comit. Uxor. II Carol. IIII, Regina Boli. mori. & sepult. a poplexia correptus iit; ac non multo PosteXIremum dic An. M. ccc. LII clauserit. Uvencestaci successurus Sigisi nundus Pragam AD MERIDIE M. obsedit: qui quuna ipsi ciues repugnarent, Occupata arC M A x I Μ ΙΣ. II Archid. Aust. Rom. Imperat. Hung. ab Archiepiscopo roriam regni accepit anDO M ccCC XX,&BOh. Natus An. M. D. xxv I 1. die I. August. mortuus abiitque Hungatiam unde post tumultum Z sc Pacatis Ratisponae An. LXXVI. die xΙ T. Octobr. circiter hor. 1x. rebus regressus est,ut narrat meas Sylvius. Caeterum subantemeridianam. sepult. die xx I I. Mariij M. D. Lxxv I I. Carolo V, quum is aduersus Ioanne FrIdericum Saxoniae
Infra ad unum latis. ANNA filia Auleonis ducis Suidni- Ducem proscriptum arma siumpsisset, Pragenses a rQge Cencis uxor ΙΙΙ Caroli IIII Regina Boli. mortua & sepul- suo perdi nando abalienati, de Gasipare diugio in regemia An. M. D. Ccc. LXI I. Ad alterum. ELIsABETA filia ducis adsciscendo consilia agitauerunt, missisque ad Saxonem
Stetinensis Bogstuat. Uxor IIII Carol. IIII Regina BOh. legatis auxilia ipsi aduersius hostes sitos polliciti stant:
mortuae dc sepulta. Anno Uicto Saxone perstiterunt Bohemi in suo aduersias Ferdia Haud procul Cathedrali templo Orientem versius situm nandum odio. At is auxiliis narris adiutus, eX arce, quae est monasteriumVirginum vetustissimum, factum S. Geot- semper In fide manserat, directis in subiectam Vrbem tor-gio, Conditum a Duce Vratissao, patre S. V ncessat regis mentis facile ad deditionem ciues coegit. Ex eo sub MMdc martyris. Huius coenobij Abbatissae tanta est dignitas ; ximiliano, Rudolpho, Matthia Imperatoribus tranques Vt in coronatione reginae eius prcesientia requiratur. Alibi ciuitas opibus ac potentia floruit.
586쪽
RATIS BONA Bauariae, Regens N.
IN B uaria ad Danubium est Ratispona: de cuius sit
tu Se nomine Otto Frisingensis sic stribit lib. 2 de gestis Friderici Barbarossae. Haec ciuitas , inquit, super Danubium, qui unus trium famosiss1 morum fluminum in Europa a topographis dicitur,ex ea parte qua praedicto amni duo nauigabilia Regnus de Naba illabuntur flumina, posita, eo quod ratibus opportuna bonaque sit, Ratis bona, vel a ponendo ibi rates Ratisipona Baioarioruquondam Regum, nunc Ducum sedes est. Guntherus Vero Ligurinus sic, 'Inde Ratisiponae suetus ex hoc nomen habenti Quod bona sit ratibus, vel quod consueuit in illa
Ponere nauta rates: hac Noricus urbe Ducatus
Praecipua gaudet j solemnis casia certo
Sunt qui putent eam sub Augusto fuisse Quartanorum Coloniam: postea vero a Tiberio dustam Augustaria Coloniam Tiberiam: & citatur in hanc rem nurnus GoltZil C o L. A v G. T I B. Leo III Papa in diplomate anno 798 perscripto Vocat eam Tiburniam . A Theodonis I Boioruregis uxore Regina crediturReginoburgi nome tiumpsiste, Vel potius ab amne Rego qui supra urbe Danubio misce-rur. Germani vocaverunt Regeni purgum: Tandem quo que Latine dicta est Rati sipona. Sunt etiam qui putent dictam Rhaetobonnam. Carolus Magnus in Pruvlegiis monasterio S. Emerani datis vocat eam RegmoburgIam. S. V V lboldus primus Episcopus Elchstettensis vocat Reginam. Urbs est amplissima atque ornatissima; aggere, fossa, moenibus egregie ornata. Paruit olim regibus Bolorum, sub Vriderico autem I adserta est in libertatem. Anno D CcYCI incendio pene tota Consumpta fuit, sed Amulphi in dustria restaurata est. Templa Sc sacella tot habere dicitur quot iunt in anno dies. Pars urbis ultra Danubium sita, est vetustior, habuitque a Regno amne nomen Reginopurgi, quod nomen postea adcres cente parte Cisidanubiana, ad nouam quoque Urnem derivatum est. Pontes hic duo sunt lapidei, unus ad Regnum, alter ad Danubium: quorum ille antiquior est, hic magnificentior; omnium ad Rhenum & Danubium pontium maximus, aC Dre dano duntaxat ad Albim minor , ut qui D cc C habeat passus in longitudine,quum hic tantam habeat CCCς LXX. Pontem ilium condidisse dicitur Henricus Dux Bauatiae dc Saxoniae adlutas opibus ciuium Rati ponesium Episicopi, anno M C xXXV. Religionem Christianam primus in urbe importauit Marcus B. Pauli comes. Postea sub Zenone anno CCCC Lxxxi v Paulinus 3c Iustus: A Paulino usque ad Garibaldum numerantur Episcopi noue. Prolapsam enim Ecclesiam restituere Carolus magnus dc Bonifacius, dato Garibaldo Praesule. Inde Ionga serie censentur alii usq; ad nostra tempora;& Inter eos Albertus Magnus, quillame vestudiis vacare posset, concellat Coloniam desertis Episcopatus molestiss. Frequentia in hac urbe habita sunt Comitia Imperialia Memorabile est illud, quod celebratum est anno MDx Li iussa Caroli V in caussa religionis, quo praesidibus Friderico principe dc Grauellano , disputatum est a Melanchthone & Eccio. Ad pontem spectatur marmor c sthac inscriptione, D. ET PERPETUAE sECVRITATI IUL. MURSIAE. eim pient. VX. an. XLvi I Roafriti foeminae
reuerendisi Ο Νιν filia obitis, O Iulia Nonna matri pient.
vix. an. Lxxx Iul. ct Victorinae fcmi, vix. an. LX. Item
vitiis Aureliae ct Aurel. militari sit. O amicis quorum in monumento Cinem Ο Ribebesca O amici eorum siti sunt. Post horum obitum eorum 4sa recondi in eoerum sepulchro permisit , Ma reus Aurelim militaris omnibuι haeredibus monumentum exstruxit, O omnibus on. III L ita vium visi erit. R 1 GA
588쪽
Longit. Grad. XLVIII. o Latit. L VI Ι. Jo.
Li v o N i A in ultimo maris Balthici recessu,Russis,
Borussis , dc Lithuanis adsita, sero admodum ad Christi fidem perducta est, nec ante annum M CL, quo tempore Memardus Legebergesis Canonicus, cum mercatoribus Lubecensibus illuc profectus,exstructa
ad Duuinam fluuium casa primum linguam popularem didicit, postea a Bremensi Archiepiscopo donatus infula primus eius Ecclesiae Praesul factus est anno MCL xx. Post illum missus est Brema Bermoldus, Cisterciensis Abbas,
qui urbi condendae , muniendaeque operam nauauit, ad
tutus a fratribus ensiferis, ducibus Viano Sc Volguino aduersius paganos pugnantibus. Sed quam vinceretur initus a Gentilibus Christiani, nec viderent se pares esse posse,
euocarunt ordinis Teutonici fratres Marianos in Borussia agentes, anno Μ CC xxv I II , dc post necem Bertholdi Albertum fecerunt Epis copum impetrata a Bremesi Antille confirmatione. Hic urbem muro cinxit, & Ecclesiam in
ea erexit. Crevit inde urbs in eam potentiam ut etiam A rchiepiscopali cathedra donata sit, constituto primo praesule Adolpho anno MCC Lv. Is a dextris Curi essem Sc Re-ualiensem, a laeva Torpatensem, a fronte Osiliensem Episcopatum sibi habens subiectos ita ad se insipectionem Ecclesarum Livoniae &Borulliae pertinere cotendebat, Vt ad magistrum Teutonicum in mole Regio praesidente omnis referebatur totius ordinis per easdem regiones inspectio. Hinc factum ut cum ordine Teutonico Episcopus saepe
tiam ari S contenderit. Anno Μ cc xcv III caesus est a
Rigensibus Teutonicorum magister Bruno cum Lx fratribus eius ordinis. Nouo postea orto dididio Rigenses Du-nemundam, arcem Teutonicorum ad ostium Duuinae sitam, quod ipsiorum nauibus ans sta esset, um V Ico euerte
Iunt. Ob eam rem ab Euerhardo de Montiem oblessi & ad deditionem compulsi , disiectis muris portisque, magna
etiam pecuniae vi mulctati sunt. Haud multo post Stephaanus Archiepiscopus Teutonos victores Urbe pellit, Dune- mundam solo aequat, & apud Sixtum IV Pontificem hocessicit , ut Magister ordinis excommunicatus praefectura sua insuper deturbetur. Anno Μ ccccxcv Rdolphus do Plettenbercti collech:s nouis viribus Rigenses exercuit. Distat vero Riga a Reualia L a Torpato xxx, a Vilna Lithuaniae x L, a Monte Regio Borumce Lx milliaribus Germ nicis: Viciniora habet minuta quaedam oppida, oenden, Perno , Uellin, V Volmar, Kokenhausen, aliauue. Riga ipsa muro fortissimo propugnaculisque & turribus densis, vallo insuperabili, ac tribus ordinibus tormentorum Vndecuinq; munita, fossis duabus cancta,& stipatibus acutis septa est , instructa insuper praesidio militati aduersus
incertos belli casus. Arcem habet firmissimam , cuius tamen praeseetias nihil in ciuitatem, libertatis suae studiosissimam, iuras habet. Emporium est totius illius tractus post Gedanum diuersarum nationum frequentatione cCleberrimum , situ plano, qualis est totius pene Livoniae. Duna vel Duuina fluuius eam praei labitur, ut Hambur
gum Albis. Oritur is in penitiore Russia, Sc duobus infra
Rigam miliaribus mari Balthico miscetur. Magna in Urbe annonae est ubertas, ob frumenti copiam, quod inde n Uibus onerarijs petitum a mercatoribus Hollandis,Zelandis , Anglis, varie per relicuum orbem dii frahitur. Bos pinguis tribus dateris venit : porcus saginatus desero. Merces hinc praeter frumentum petuntur, Pix liqui da, linum, cineres, Coria, pelles ursorum , alcium, Vulpia iam , Castorum, sabellorum, marturum , hermelinorum, asseres, trabes, ligna caesa dc laeulgata ad naves fabricam
590쪽
Longit. Grad. XXIV. F. Co N R A v v s Pellicanus Rubeaquensis autor est,
ciuitatem istam conditam esse a Romanis subAntonino Sc L. Vero, anno Christic I xlv, Iunio Rustico de Aquilino Consulibus: quod unde ipse habeat, nescio. Rhenanus M Ohum vocat; Ortelius dubitat,an sit Ptolemaei ρουφ άναοῦ nomen a rusta aquae colore inditum loco creditur: nam Ombachius amnis, aluei sui fundo tinctus, per Vallem D. Georgij perq; hanc urbem latus nomen etiam ex re olim habuit Rotbachij. Dagobertus Fram corum rex anno D c XXI II arcem Isenburgum aedificauit in colle ad Occidentalem urbis plagam: idemque Aman dum Traiecto inferiore accersitum praefecit Ecclesiae Argentinensi, elusique successori Arbogasio Aqurtano dedit Rubeaquum cum omni vicino agro: quem Mondat hodieque vocant. Crevit oppidum ciuium trequentia ex i- lemni peregrinatione exterorum ad reliquias Ualentini, quas illic religiose adseruari creditum est. In hac urbe cocitati adversias Henricum IV ciues , anno M Lxv I I 1 ,quod
aulici ipsius militesciue libidine & violetia omnia implesia sent, post dubiam pugnam,captis Imperij insignibus, co-
Tona, Vexillo, cum aquila, pomo, sceptroque aureo, Sc labaro rubeo croceoque colore distinctoὶ leges Imperatori tulere, reddituros se ipsi qnae accepissent, si ille obliuione rerum a se commisiarurn promitteret, sponderetque, ipsis indemnitatem, & se Reip. illius patronum az protectorem semper futurum. Facilis in praesens Imperator omnia promittit: mox collectis copiis suis urbem expugnat, ferro incendioque cuncta vastat, suburbia in quibus magna opificam metallicorum turba morabatur, iubuertit penI-
Latitud. XLVII. Rius, quae ex eo nunquam potuerunt restitui. Post annos C x L ruisium illa a Philippo Imperatore, quem offenderat Conradus II Argentoratensis Episcopus, expugnata est, incensa, vastata: arx etiam Isienburgensis magna parte duruta. Rursus eande fortiina experta est sub Adolpho Nas fossio anno Christit M ccxcv I. Quum vero Synagogam si iam Iudaei in oppido haberent , offensi ciues ipsorum
fraudabus anno M CCc Ix mense Ianuario plerosque ipsoarum exusserunt, caeteros postea tmcidauerunt. Quanta vero annonae caritas sequuta sit, testatur velum in templo summo pendens cum hac inscraptione, ANNO DOMI
NI M CCC XLVII DEPICTVM ET PERFECΤvM EST HOC VELUM , ET EODEM ANNO ERAT CARISTIA MAGNA , ET DEFECTVS ΤERRAE FRUCTUUM UNIVERSORUM. Excepit haec mala duplex Anglorum depopulatio, prior facta anno MCCcLMU, posterior anno Μ cCC XXI III. Sed restaurauit eam Frid ricus a Blanckensteyn Episcopus Argentinensis, anno Mccc Lxxx. Restauratam Vastaverunt Hungari anno M cccxxv I. Erexit eam paullum Cunradus Baro Bussuagelectus Episcopus Argentoratensis , tempore Concili, Basileensis , quum Ludovicus Delphinus Caroli regis Galliae filius a patre missas aduersus Concilium, multa damna Helvetijs,multa Argentinensibus Intulit ,vius opera militum qui Armeniaci tunc temporis dicebantur. Sed imprimis salutaris fuit Reip. G uitlielmus Comes ab Hon- Reyn Episcopus Argentoratensis, qui arcem magnance oris nauit, de muros collapsos restituit anno H D xxxvI.