장음표시 사용
602쪽
Longit. Grad. XXXI. ao. Laetitia. LV. G.
LEsvrcvM, vel a Stauis vel a Stea amne nomen habet, terminatione ea quae in aliis quoque Germanicis ciuitatibus auditur,Brunsvico,ostemi
debui, estque id nomen Phrisiis vicinis adhuc in v siu, manetque appellatio facesti ad ripam Steae fluuij. Fuit autem ι urbs olim ingens & imprimis potens, ob sitam,sedemque Episcopalem, re mercatorum ex Britannia, Gallia, Hispania Belgica, illuc commeantium frequetiam. Nam ad Eg-do e fluminis ostium ex Oceano Germanico appellentes naues. per Threanam amnem merces suas Hollingstadium vique siubvehebant, atq: inde Stesiuicum delatas, per urbes maris Balthici varie in Dania, Noruegia, Suecia, Livonia, Russia, Borussia, sitas dii tribuebant. Sed laptu temporum bellique iniuriis eo usque diminuta est urbs, ut vix ullam augulti illius splendoris faciem feruet. Templum primum condidit Ericus Rex Daniae,frater Haraldi, quem S. An-scharius ad Christi fidem Convertit, anno D CcCXLUII I. Sed irruentes in loca ista Staui anno M LxI v Vrbem expugnarunt funditusque depopulati sunt, restituto etiam in
locum verae religionis Paganismo, cuius monumenta adhuc exstant in vicinis quibus dam fanis ,ac praecipue in eo quod nunc D. Michaeli Archangelo sacrum extra urbem conspicitur, forma rotunda,in monte, ad Viam qua itur
Flens burgum. Pullis Stauis restitutus est paullatim Dei cultus : Templum Cathedrale restauratum : Angli quoque prope forum Ecclesiam S. Spiritus condidere, quod vicinu habuit Xenodochiam. Erat etiam Ecclesia B. Nicolai in Australi Cathedral is Ecclesiae latere, quae adiun-
istum habuit monasteriam ordinis B. Augustini, orientem versus. Sed haec nunc solo aequata simi, vix ut vestigium ullum supersit. Remansit tamen monasteriti nobilium virginum in peninsula Stesaici quam vocant mim. Episcopatum fundauit Orto I, anno Christi H cccc xLvI. Vicinam Stesiuico est Gor TORPIVM arx,Holsatiae Ducum habitatione, &structura nobile. Telonium hic celebra boum, pro quibus ex Dania in peregrina loca subvehedis vel abigendis, illic soluunt vectigal. CCnstat aute uno anno L millia boum illac aeha esse. Ab hoc loco usq: adlingstadium per transuersam Chersonesium ductus est
quonda agger a DanIs contra Saxones, quorum frequetes in hos agros fuere excursiones. Vocat 1llud vulgo Denn
praebetq; eundem Chers Uelo usum,que in Britannia vallum Seueri,quod ipsi Smer-π Iappellant. Aymonius hoc opus refert ad Gothoctedum Danorum Regem, libro Iu historiae Francicae: Gothosredas, inquit, limitem regni sivi,qui Saxoniam respicit, vallo munire constituit, eo modo, ut ab Orientali maris sinu quem illi Os ephoiae
appellant, Vsque ad Occidentale Oceanum, totam Eigdorae fluminis Aquilonarem ripam munimentrem valli pretexeret,una tantum porta dimissi, per qua carrus & equites emitti & recipi possent. Diuiso itaque opere, inter duces copiarum domum reuersus est. Atque haec quidem Aymonius. Postea vero collapsium vetustate vel etiam magna parte attritum reparauid Thyra Haraldi regis mater.
604쪽
SOLO DURUM IJeIuetiae, Solothurn. 6 9
Longit. Grad. XXIX. F. Latitud. XLVI. 7.
AuroNINVs in suo Iteneratio vocat Saloturum per
primam Vocalem; neq; allter eam appellat Rh nanus : ostenditur etiam in urbe inscriptio vetus
lapidis diuar Eponae consecrati, in quo diserte legitur VI cvs S A LODvRI. Sed alij Solodiarum dixere, vel a tum Solis, vel Germanica ori inatione a turri vestigatis. quod tet oli vocant. Est autem urbs ista intet antiquissimas Hesuetiae , diciturque idcirco Trevirorum soror. Sita est ad Arolae profluentis ripam sinistram. Exstruxit autem in ea Ecclesiam Collegiatam VUerthrada Caroli Magni
mater. Fuit enim ob martyrium Thebarorum militum Lxv I, qui sub Diocletiano ex Agauno venientes cum Urse duce 1llic obtruncati sunt, semper veneranda eius loci
memoria. Anno MDx x quum exstruendi maioris altaris caussa prius altare aperiretur, repertum est in Co monumentum marmoreum longum pedes quinq; latum duos, in quo duo corpora erant posita, inque alterius Capite Iamina cum hac inscriptione, CONDITvR HOC TUMULO SANCTUS THEBAIDOS URSUS. Fuit autem sub Germanicis Imperatoribus urbs ista semper in numero urbium imperit: ita tamen, ut Canonicorum Collegium immunitates suas seruaret. Quum vero Ludovicus B auarus cum Friderico Aultrio bellum gerret, ciuitas ista Bauari partes sequuta est, eaque de caulna Papa excommunicata dc ab Austrio obsessa est : sed mis
sis Berna CCCC millibus λrtiter sese defendit. Bellii quoque gessero ciues aduersus Κyburgium Comitem , in quo proditione ciuis cuiusdam no exiguam cladem passi senti
Anno deinde M ccc LI cum Bernatibus perpetuum Dedus fecerunt. Et quia caeterorum quoque foederatorum ambcitiam magna semper fide coluerant, idcirco bello Austriaco quo Leopoldus caesius est, finito, paribus conditionibus Saloturenses pacem cum Austriis fecere aCcaeteri confoederati. Itaque in tabulis foederis iuncti sunt conisderatis, & cum is fidem communi consilio leges militares statuerunt, & iureiurando eas sianciuerunt. Demum vero fi
nito bello Burgundico, in quo se Saloturii fortiter strenueque omnium consensu gesserant, una cum Friburgensibus in pagorum numerum adscripti sunt. De Ecclesia Salotarensi haec habent litterae Abbatis Frienbergensis,
scriptae anno MCCLI. Inuenimis Ecclesiam Solothuren
fem in sua prima fundatione constructam, dotatam,priuile-g3s ct iurabm sis fultam, haud aliter quam Ecclesia Tiguri na fuit fundata, ibique a Regina Bertha, quae construxit Ecclesiam ct castrum Solo rense, tradiditque Praeposito OCollegio omnia iura huius castri, nempe iurisdictionem Scuia rati, hoc est, praesidentu inter iudices, monetam, vectigalis, ct alia iura, praeter maleficia qua anguine puniuntur; ea enim reseruantur praefecto O vicario Regis Arelatensis , criregno hic subi cithr micus. Ager urbis planu& est, & satis
cultus: fert praeter vinum omnia ad victum necessaria. Vinum haud procul inde Mela petitur. Crescit etiam in via cinia taxus ingenti copia: cuius usus est ad arcus: ob quem etiam ab Anglis expetitur.
606쪽
Longit. ad XXX. Io. Latitud. XLIX. MI A s v i s s ε hoc loco Nemetes olim opidum co-
stat , sed de nomine eius nihil certi est: rusi hoc unum, Spiram illud vocatum nonisisse. Nemetum enim ciuitas regionem totam significa-hit. Et testantur fana Mercurii, Veneris, Dianae, aliorum que Gentilium Deorum antiquam eius originem. Qui putant esse Ammiani Ad Drum, utas inter Heroldus , non Obieruant, Ad Drum in Germania Transrhenana fuisse,
solo Barbarico: quum Spira sit in Gallia Belgica Uidit id Irenicus , qui propterea statuit Ad 'rum esse Heidet bergam. Ego crediderim dictam fuisse Augustam Nemetum.
Et occurrit apud AEthicum talis appellatio. Fuisse autem hic veterem Episicopatum apparet ex Actis Synodi Coloniensis, quibus anno CCC XLvI I I interfuisse Iegitur adueo
sus Euphratem Arianum IessiusNemetum Episcopus. Sed tunc quidem staculo aureo Christianitatis praeter pietatem& cura gregis nihil supereric pastoribus. Pipinus Rex primus dicitur Episcopatu latifundijs Jc prouentibus anxisse, ac post eum Conradus secundus Saliquus, qui etiam opidum Bructis elam cum tota regione Briareinensi Episcopatui donauit. Coepit quoci; idem templum illud Augustum exstruere, quod filius eius Henricus III ad finem opere Consummato perduxit. Eopse vero Quo Spirensis templi fundamentum iecit die , sitis quoq; manibus Cunradus primum lapidem posuit Monasterij Benedictim, secundo extra Vrbe miliari ubi antea fuerat arx Limpurg, Sub haec
tempora ferunt Rutgerum Episcopuin ex vetere familia HutZmannorum urbem ampliassie, pagumque Spirensem extra muros ad amne ervi de nominis moenibus inclusisse, atque 3Ouae urbinsuam quoque nomen indidisse. Ita eteri appellatione Spira d cta est. Anno M
res, & renouauerunt VVormati ense edictum; sed interce- delibus Saxoniae Duce & Lanigrauio Haigrae cum aliquor Germanie ciuitatibus,dilata est exsecutio in publicum nam
tionale vel Oecumenicu Concilium. Anno MDxXIX rur
sum fuit in hac urbe conuentus Imperi j,quo quum abro gato priore edicto Spirensi VVormati ense illud esset repetitum, protestati sunt contra proceres Euagetici, & ob factum illud vocati sunt Protestantes. Sed imprimis ingens Vrbi decus accessit,quum tr1bunal forense, quod antea Im- Peratorem sequi consueuerat, quodq; postea Maximiliani I instituto Francoram erectum, atque inde oormatiam translatum fuerat, tande Spuae figi coepit, anno M D XXX, ubi adhuc ingenti Rei p. Germanicae bono seruatur. Pr sidet in eo seinper vel Comes vel Episcopus: Iuducant GC-nerosi duo cum dele atis a Moguntino,Treuirensi, ColΟ- mensa, Palatino, Saxone, Bradeburgico singulis, Caesareis duobus, Austriaco uno, Burgundico uno, Francicis duo bus, Bauaris duobus, Sueuicas duobus, Rhaetiae superioris duobus, Inferioris totidem, Saxonicis duobus. ordinari adiecti sunt ab Electoribus Ecclesiasticis unus, a Secularibus Unus, a Francico, Bauaro, Sueuico , Rhaetiae superjoris, Rhaetiae inferioris,& Saronico . singuli. Post hos sunt Advocati, Procuratores, Protonorarim, Notaris, Iugro sim stae, Magiste nunciorum, Lutores , Nuntly , ramuli Can- en rae, aliique. Imprimis Visendus est Spitae mons Oliu ti adfabre factus. Caeterum de urbe sic
Qua Nemetum Rheno miscetur Lutarus urbe,
Impe ij surgit nobile Spira forum.
Quae sex Caesaribus tribuit commune sepulchrum ,
Francorum summi quoS genuere Duces. Totiuq haec regni communia V vietur
U Cedera Caesar habet, Gnosius
607쪽
COMM. R E R. GER M. LIBER III.
Gnosius hic Minos leges, hic AEacus Vrnam, Quas soluat lites hic Rhadamanthus habet. Huc veniat prisco Gracchus reuocatus ab aevo, Aut legum fulmen Scaevola, mutuS erit. Tanta ibi dicendi grauitas, & copia legum, Tanta viget rerum gloria, tantus honoS.
De Iessio qui anno Christi CCC xxv I II vixit,iam diximus. Quis vero post eum diu fuerit illis locis Ecclesia status, quodque regimen, ignoratur. I Athanasias a Dagoberto factus Ecclesiae Nemetum Episcopus, anno DCX: sedit an. XL: obiit an . 612 a Principius sub Sigeberto Dagoberti Filio, sedit an. 21: defunctus est anno 678. 3 Tragebodus sub Chil deraco, sedit an . 8:obi jt an 686. Basinus sub Carolo Martello: sedit an. T. 3 Ialto,esect. an. 7J6 sub Pipino, sedi Pan. I Izob.a.767. 6 David, electus an . 767: sedrian. 8: ob. an. T F. 7 Sigeininus,promotus a Carolo Magno: obiit an. 8sa. 8 Atho successit iussu Caroli: seditan. 8: obiit an. 8 Io. 9 Freydo,promotus a Car. Magno:ob. 8 I : quo & Carolus extinctus est, & pons Mogantiaci exustus.
II Hertiniu, praemitan. 13: defunctas an . 84 I. 12 Gebhard . promotus a Ludovico fratre Lothath:
a Aynhardus, defunctus an . 89o. Is Ametricus, defanctus an . 893.16 Bethaidas, seditan. 18: trucidatus an. 913. I Ametricus II: sedit an. 3I : sub Conrado, Henrico Αucupe, cU Ot Magno : Obijt an. 9 3.18 Reginobaldui, ObiIL an: 9j8a9 Godefridus, sedit menses Is .ao Ottocarus, euectus ab Octone Magno , dono ab ipsio accepit pro se & successoribus omnem iurisdictionem Nemraum: obiit an . 969.2I Baldericus, seditan: 17: defunctus an: 987 Sub hoc coepere Canonici seorsim habitate, qui antea ruerant
a et Rupertus sub Ottone III: defunctus an: IoOF. 2 3 Gualterus, sedit an : 16: charus Henrico I,& Conrado II eiusque uxori Giselari: defunctus est antro Io I. a 4 Sigefridus, defunctus an: Io 3 2: sedit mens: H. a1 Regingerus, obijt an: Io 3 2: sedit mens. 2.λ6 Reginobaldus, obiit an . Io 39 Sub hoc allatum efLSpiram cadauer Conradi II Imperatoris, sepultumq; in templo regio cum hac Epigrapho, Anno Domini M xxx lx CONRADVs secundus In perator secundo Nonas Iuli obri,
et 7 Sigebotho , sedit an: II: sub Henrico III Nigro. H ius tempore absiluta sunt tria templa Spirensia: Defuncta quoque est Gisela, & sepulta cum hac inscriptione, x v KL: Marth GI s Ε L A Imperatrix obi t.
28 Arnoldus, electus ane IosI: obi,tan. IOJΙ. 29 Conradus, sedit an: et: mensi: 1: Sub hoc obijt Gossaria: Henricus III Imperator: supultusque est Spira , Anno Dominicae incam timis 3a Evi HENRic ΙΙΙ Niger tertio Nonas Octobris objLAVVS HIC.
608쪽
31 Rutgerus sub Hentico IV: sedit an . Is . Hic urbem ampliauit. 33 Ioannes, electas an . IS9O: sedit an . I F.Sub hoc trans Ialii Moguntiaco corpus Berthae Imperatricis, coniugis Henrici IV, & illatum sepulcro Gisielae cum hac inscriptione, Sexto K L. Ianuari BERTHA Imperatrix objt.
3 Gebhardus imperante Henrico V sedit an . 6: menses 1 o. Sub hoc sepultus est demum Spirat Henricus IV, cum hac monumenti Epigra Ohe,
Anno Dominica in amationis Mov I HENR1Cvs
Senior Septimo Idus Augusti obi t. PATER HIC.
3s Bruno, electus an . II IO: defunctus an. IIar.
Anno Domini Μ C CvΙII PMILippvs Rex Baben, berga occisus Io Kal. Iulis obbri Conradus IV, obijt an. I 237. 8 Conradus V, obiit Ι237. Α9 Henricus II. Io Fridericus: Sub hoc positum hoc monumentum. Ru DoLpavs de Hab urg Romanorum Rex, onaregni sui x' i II obht, anno Domini H cc X cI, in die diuisionis Apostolorum.1I Sibotho, obi jt an. 13I . Sub hoc Anno Domini H CC xCvIII, obire ADOIPHisDI NAssAu Rex Romanorum Nonas Iul occi-- , anno regni sui octavo. Innenta est tunc capsula plumbea , cum hac inscriptione, Oetauo idus Octobris AGNEsraia Friderici imperatoris obbi. r36 Arnulphus sub Henrico U: ob: an. 1127. Huius temta Sepultus est quoque Albertus Austriacus cum hoc tituInt Q UCUS I, delatusq; Sparam, sexa Amro Domini MCCCV III Kalendu διυ ALBER
to sepulcro conditus est, cum hac insicriptione, Anno Domini M C xxv HENRICH U Iunior o
3 8 Guntherus sub Cunrando II, & Friderico Barbarossa. 39 clatricus lectus aia. II 16: Obijt in Italia an . II 68.
11 allata 1unt Bamberga Spiram ossa Philippi regas, Tus Romanorum Rex quondam Rodo hi Romano rum Regis filius occisus, annosequente, I v Kalendarum Septembris hic sepultis. Effossa est tunc capsula cui ita inscriptum, Anno ΙEsv MCT C decimaseptima Sept ebrium objt BAATRlX Imperatrix.s1 Emicho. 1 VValramus.16 Gerhardus
610쪽
AB Oce no Septentrionali Albim flumen ingredi
entibus, sita est in dextra ripa ad Mingam amne S T A D A, omnium Saxoniae urbium antiqitissima. quippe culus natales quidam etiam referant ad annum CCC x x ante Christi Seruatoris nostri e Vir grne natiuitatem. Sed euersam postea dirutamque a Danis & Norimannis, restaurauere Marchiones & Comites Stadeasies: quoS inter praecipuus fuit Sigfridus Henrici cognomento Boni filius, qui vixit circa annum Chii millesimum , arcemque eo loco ubi nunc est Pancrari, aedes exstruxit. Antiquissima vero Stadae memoriaeli in historia Saxonis Gramatici,qui narrat Roeum a quo Roschil dis condita est, Danorum Regem,cumfratre Hel-gone maris domitore, Albim ingressos, nauibus in Hendingum Saxonum principem, qui tunc magnam Iuliae
partem armis ceperat Incurrisse,prope Stadam, ac congresΩsos inter su monomachia singulari spectante exeret tu litem diremisse, victoremque Helgonem effecisse ut Iulia Saxones cederent. Vixit autem Helgo sexcentis ante natum Christum annis. Excutientibus vero omnia,Videtur Pt lames m. ac ναοι Statutanda non multum ab Stadae nomine abludere, positioque eius loci cum Stadae positione congruere, qui est, xx Ix. O. LVI. 2O. secundum Ptolemaeum. Fuit autem ab omni hominum memoria haec urbs asylum perfugis. Doir ita est amplis admodum priuit 1is, ciuibus praeter jus cudendae monetae, venandi immunita rem ciuibus Concestam, aliaque eius generis, hoc insuper indultum est, ut quaecumque naues per Albim Hambu gum vehuntur, Cogantur ad Tuingae ostium 1actis anchoris conssistere , atque illic victigal ArchiepiscopC remem
Larisuae L IV. . si & Senatui Stadensi pendere. Cautum quoq; est, ne quis
vllum curuscumque vini dolium Hamburgum ex Oceano vehat, pro quo non ante soluerit retonium, praefectis cellae vinariae Stadensis in eam rem euocatis, ac ni id fiat, rus suam postea cum grauioris mulctae exactione persiecuturis. Forum spatiosum urbs habet, cum basilica mercatorum. Templa plura, S. Nicolai, S. Cosni, S. Ioannis, S. Georgii. Curiam amplam, Cum adnexo ei publico oen potio: Abbatiam ad nodum vetustam: Senatum prudentem dc grauem: Cives comes Sc hospitales; quorum in Iecipiendis Belgis, Anglisque patuere officia Caetera sic vatilo, fossis , muris, propugnaculis, turrinus, armamentario, munita sunt , ut etiam ad belli impetum sustinendum sufficere posse videatur. Atque has quidem tam multas tamque egregias commoditates augent alia quoq; , Agro rum fertilitas & ubertas, Situs amoenitas , Aeris aperti deserem puritas, Suburbiorum amplitudo. Habet etiam Stada ius in facinorosos meri mixtique imperit: itaque ad Ziningae ostium in ipsa Albis ripa patibulum pro piratis, M ab altera urbis parte extra portam Magnam pro alijs quoque sceleratis habet. Scholam quoque prudens Magistratus in usiim ciuium 8c exterorum aperuit,in qua non tantum litterae Graecae, Latinat, Hebraicae docentur, sed etIam artium humaniorum, & Sapientiae diuinae atque humanae semina iuniorum animis exacte instillantur. Uiaxit in ea nuper Casmannus e vivit adhuc Seuerinus Si uterus . quorum ille pietatis aduersius profanos mores , hic veritatis aduersus noua Borbaritarum portentiloquia adsertor metito vocari potest.