Lucii Annaei Flori Epitome rerum romanarum

121쪽

suas, quasi greges ini stabula: pastor, deduxin ca faν-- Sequens langeque cruentior pugna Belga- nt η tum , quippe pro, libertate pugnantium. Ηie quum multa Romanorum militum i signia, tum, illud egregium ipsius dueta: quod nutante in fugam exercitu , rapto fugientis e manu scuto,. in primλm volutans aciem manu proelium, restituit. Inde eum Venetis etiam nauale bellum et sed maior eum Oceano,. quam cum ipsis nauia

hus rixa. Quippe illae rudes. & informe'.& statim naufragae, quum rostra sensissent. Sed haerebat in vadis pugna ,. quum aestibus solitis eum ipso certamina subdu tus Oceanus intercedere bello videretur. Illae quoque Meessere diuersitates pro genistium Ioeorumque natura. Aquitani, ealis Ildum genus, in speluneas se recipiebant riussit ineludi. Morini dilabebantur In siluas: iussit incendi. Nemo tantum seroees fixerit Gallos r fraudibus agunti Induis elomarus Treviros, Ambiorix eonu auit Eburones. Utrique, absente caesare eonis Iuratione facta , inuenere legatos. Sed ille sortiter a Dolabella summotus est, reis latumque regis eaput. Hic, insidiis in

valle dispositis, dolo perculiti Itaque di

122쪽

EpITO ME LIBER III. xas

castra direpta sunt, & aurum ablatum. Cottam cum Titurio Sabino legato ibi amisimus. Nec ulla de rege mox vitio. Quippe perpetua trans Rhenum fuga latuit. Nee Rhenus ergo immunis. Nee enim laserat, ut liber esset reeeptator hostium alisque defensor. Sed prima contra Germanos 'νην illius pugna, iustissimis quidem ex eaussis.

tur. Quae Ariovisti superblay Quum le- .gati dicerent: is Veni ad Caesarem: Quia est autem Caesar 8 &, si vult, veniat, inin

quit. Et, quid ad illum, quid agat nostra Germania 2 num ego me interpono Romanis,. Itaque tantus gentis nouae ter ror in castris, ut testamenta passim etiam in prineipiis scriberentur. Sed illa immania corpora, quo erant maiora, eo magis

gladiis serroque patuerunt. Qui calor in , in proeliando militum fuerit, nullo magis exprimi potest , quam quod, elatis super caput scutis, quum se testudine barbarus tegeret, super ipsa Romani scuta salierunt:& inde in iugulos gladiis descendebant. Iterum de Germano Tencteri querebantur. Hle vero iam Caesar ultro Mosulam nauali ponte transgreditur, ipsumque Rhenum:

123쪽

I 24& Hereyniis hostem quaerit in siluis; sed In saltus & paludes genus omne diffuge

rat. Tantum pauoris incussit intra ripam caesarR . subito Romana vis. Nec semel Rhenus, iterum quoque, & quidem ponte fa to, penetratus est. Sed maior aliquanto trepidatio: quippe quum Rhenum suum se ponte, quasi iugo, captum viderent, fuga rursus in siluas ae paludes: &, quodaeerbissimum Caesari suit, non fuere, qui vincerentur. omnibus terra marique capistis , respexit Oceanum, & quasi hie R manus orbis non sufficeret, alterum cogi- σεν E. tauit. Classe igitur comparata Britanniamisia, a,ι perit. Tr nst mira celeritater quippe qui ιιι. tertia vigilia Morino soluisset a portu , minus quam medio die insulam ingressus est. Plena erant tumultu hostico litora: & trepidantia ad conspectum rei nouae earpenta volitabant. Itaque trepidatio pro victorix fuit. 'Arma & obsides accepit a trepidis t& ulterius lisset, nisi improbam classem, naufragio castigasset Oceanus. Reversuspigitur in Galliam, classe maiore, auctis vique copiis , in eundem rursus Oeeanum, eosdemque rursus Britannos, Calidonias sequutus in siluas, unum quoque e regi '

124쪽

bus Cauelianis in vincula dedit. conten tus his non enim prouinciae, sed nomini studebatur cum maiore , quam prius, praeda revectus est; ipso quoque Oceano tranquillo magis, & propitio, quasi imparem se fateretur. Sed maxima Omnium Gavisam eadοmque nouissima eo niaratio fuit Gallia- - ε rum: quum Omnes pariter Arueruos atque Biturigas , Carnutas simul Sequanosquo contraxit, illo eorpore, armis spirituque terribilis, nomine etiam quasi terrore cO--

posito, Vercingentorix r ille festis diebus,& eonciliabulis, quum frequentissimos inlueis haberet, ferocibus dictis, ad ius priastinum libertatis erexit. Aberat tune cae sar, Rauennae delectum agens: & hieme ereverant Alpes: sic interclusum putabant iter. Sed ille qualis erat ad nuntium rei felleissimae temeritatis per invios ad id tempus montium tumulos , per intactas vias & niues, expedita manu emesius occupat Galliam, & ex distantibus hibernis , castra contraxit; & ante in media Gallia fuit, quam ab ultima timeretur. Tum quos Cisis ipsa capita belli adgressus, urbes ; Auari '

cum cum quadraginta millibus propugnan- a. U. . ros.

tium sustulit; Alexiam dueentorum quin- 'si' ' '

125쪽

quaginta millium iuuentute subnixam flamismis adaequauit. Circa Gergouiam Arueris norum tota belli moles fuit et quippe quum octoginta millia muro, & arce , & abruptis defenderent, maximam esultatem vallo,

sudibus, & lassa, inductoque fossae sumtinne, ad hoc decem & octo castellis, in

gentique lorica circumdatam, primum s me domuit et mox audentem eruptiones in

vallo gladiis sudibusque eoneidit et nouissume in deditionem redegit. Ipse ille rex,

maximum 'victoriae decus, supplex quum in eastra venisset, tum & phaleras. & sua arma ante Caesaris genua proiecit: - Η hes , inquit. Fortem virum, vir sortissime, .icisti. o A.IIω- XI. Dum Gallos per Caesarem in Sep- γ ram tentrione debellat, interim ad Orientem

. C. n. v. graue vulnus a Parthis populus Romanus B.IUιause Recepit. Nec de fortuna queri possumus:

θ' earet solatio clades. Aduersis & diis &hominibus, cupiditas consulis crassi, dum Parthico inhiat auro, undecim strage legionum , & ipsius capite multata est. Et Tribunus plebis Metellus exeuntem ducem hostilibus diris deuouerat: & quum Zeugina transisset exercitus, rapta subitis signa

126쪽

turbinibus hausit Euphrates'. & quum apud Nieephorum castra posuisset. missi ab Orode rege legati denunciauere, is percusso. rum cum Pompeio laederum Sullaque m

minisset. Regiis inhians ille thesauris, iis hil, ne imaginario quidem iure, sed is Seleuetae se responsurum esse, is Tespondit. Itaqne dii foederum ultores, nee 4nsidiis, nec virtuti hostium defuerunt. lam priamum , qui solus & subvehere commeatus & munire poterat a tergo, relictus Εuphrates. Tum simulato transfugae cuidam Nagauae Syro ereditur , dum in mediam camporum vastitatem eodem duce ductus exercitus ut undique hosti exponeretur. Itaque vixdum venerat carras, quum vndique praesecti regis, Siliaees & Surenas,

ostendere signa auro sericeisque vexillis vibrantia. Tum sine mora elreumfusi undique equitatus, in modum grandinis at que nimborum densa pariter tela fuderunt. Sie miserabili strage deletus exercitus. Ipse in eolloquium sollicitatus, signo dato, is asseras vivus in hostium manus ineidisset, nisi in i si rbunis reluctantibus fugam dueis barbari ferro occupassent. Sic quoque relatum

eaput Iudibrio hosti fuit. Filium dueis

127쪽

paene in conspectu patris eisdem telis operuere. Reliquiae infelicis exercitus, quo quemque rapuit fuga, in Armeniam. Ciliciam, Syriamquo distractae, Vix nun-oassi mors eium cladis retulerunt. caput eius reci 2ιώ- sum eum dextera manu ad regem deporistatum ludibrio fuit, nec indigno. Aurum enim liquidum in rictum oris insusum est tui, cuius animus arserat auri cupiditate, eius etiam mortuum & exsangue corpus

auro ureretur.

Anae ha- XII. Haec est illa tertia aetas populi meUε te Romani transmarina, qua italia progredi νυωιι R. ausus orbe toto arma circumtulit. cuius

aetatis superiores centum anni sancti, pii,&, ut diximus, aurei, sine flagitio, fine scelere, dum sincera adhuc & innoxia pastoriae illius sectae integritas , dum quo

Poenorum hostilim Imminens metus discia Roma ι plinam veterem continebat. Postremi cen-

,fisho'' tum , quos a Carthagini/. Corinthi, Numantiaeque excidiis, & Attali regiis Asiatica hereditate deduximus in caesarem &Pompeium. sequutumque hos, de quo diacemus, Augustum, ut claritate rerum bellicarum magnifici, ita domesticis eladibus

miseri & erubestendi. Quippe sieut Garu

128쪽

uam , Thraciam, Ciliciam, cappadociam,

uberrimas validissimasque prouincias, Ar- menios etiam, . & Brittannos, ut non in usum, ita ad imperii speciem, magna nomina aequisiisse , pulchrum atque decorum: ita eodem tempore dimicasse domi missim M eum ciuibus, sociis, mancipiis, gladiato ribus, totoque inter se Senatu, turpe atque miserandum. Ac nescio an satius

fuerit populo Romano, Sicilia & A timeontento fuisse, aut his etiam ipsis carere, dominanti in Italia sua, quam eo magnitudinis crescere, ut viribus suis conficeretur. Quae enim res alla furores ciuiles πονα Peperit, quam nimia felicitas I Syria pri- ma nos victa eorrupit: mox Asiatica Per

gameni regis hereditas. Illae opes atque diuitiae adflixere laeeuli mores: mersaminque vitiis suIs, quasi sentina, rempublIcam pessumdedere. Unde enim populus Romanus a Tribunis agros & cibaria na-gitaret, nisi per samem, quam luxu sece rat* Hinc ergo Graechana & prima & χ-eunda, & illa tertia Apuleiana seditio: Unde regnaret iudieiariis legibus diuulsus a Senatu eques, nisi ex avaritia, ut vecti

galia reipublicae, atque ipsa iudicia in

129쪽

Igo L. ANNALI FLORI

quaestu haberenturi Hinc rursus & proinmissa eluitas Latio, & per hoc arma socio rum. Quid autem bella seruilia y vndo nobis . nisi Ex abundantia familiarum gVnde gladiatorii aduersus dominos suos exereitus . nisi ad conciliandum plebis sa-uorem effusa largitio, quum spectaeulis indulget. supplicia quondam hostium artem saeity Iam ut speciosiora vitia tangamus, nonne ambitus honorum ab iisdem

diuitiis ineitatus Atqui inde Mariana, inde Sullana tempestas. Aut magnificus

adparatus conuiuiorum, & sumtuosa Ia gitio . nonne ab opulentia paritura mox

egestatem y Haee catilinam patriae suae imp git. Denique illa ipsa prineipatus &dominandi cupido, unde, nisi ex nimiis opinus, venit 8 Atqui haec Caesarem, at que Pompeium ' surialibus in exitium reIis publieae lacibus armauit. Hos igitur populi Homani omnes domestieos motus, se paratos ab externis iustisque bellis, ex oris dine prosequemur. XIll. Seditionum omnium caussas Tribunieta potestas exeitauit: quae specie quidem plebis tuendae, cuius in auxilium comparata est, re autem dominationem

130쪽

EpITO ME LIBER III. xst

sibi aequirens, studium populi ae fauorem

agrariis, frumentariis, iudiciariis legibus auri cupabatur. Inerat omnibus species aequitatis. Quid enim tam iustum, quam recipere

plebem ius suum a patribus 8 ne populus, gentium victor, orbisque possessor, extorris

aris ae socis ageret. Quid tam aequum, quam Inopem populum vivere ex aerario suo g Quid ad ius libertatis aequandae magis eff-, tax, quam ut, senatu regente prouincias, ordinis equestris auctoritas saltem iudicio. ruin regno niteretur 7 Sed haee ipsa ire perniciem redibant: & misera Respublica in eAitium suum merces erat. Nam & Ri senatu in equitem translata iudiciorum potestas vestigalia, id est, imperii patrimori. nium , supprimebat; & emptio frumenti, ipsos Reipublicae neruos, exhauriebat aerarium. Reduci plebs in agros unde pote xat sine possidentium euersione , qui ipsi pars populi erant & tamen relictas sibi a maioribus sedes aetate, quasi iure hereditario, possidebant.

XIV. Primam certaminum laeem ΤΙ- paulo τι-berius Gracchus aeeendit, genere, sorma, 'mi sim eloquentia, lacile princeps. Sed hie, siue A. V. e. 6I9. Μ ncinianae deditionis, quia sponsor lae- ya