장음표시 사용
161쪽
Is numerus. Litteras quoque ad Caesarem,quibus terra marique auxilium ac pecuniam petebant, destinauerant; sed interceptae, Lautrechio summis etiam difficultatibus implicato animum acldidere. Laborabant
a, consae- enim Tranct Inop a aquae, equitum, ac pecuniae. Levi armatura equi
tum Caesariani superiores erant; ac proinde non semel ereptum Francis commeatum ac vinum ad urbem detuleranti orta etiam erat,iamque grassabatur intra & extra urbem pestis, Germanorum maxime vir
bique negligentia. Lautrechius quoque frustra militem & pecuniam e Francia expectabat. Interea Antonius Leua, eductis Mediolano co- i , vi pijs, Papiam vi expugnat, omnibus Francis, qui intus erant, interfe- Te ' ctis. E Germania vem Henricus Bruns ici Dux cum decem millibus peditum, ac sexcentis equitibus, Caesaris pecunia conductis, in auxilium Neapolitanorum profecturus, in agrum Ueronensem descendit, oppidaque aliquot capit. Sed cuin Antonius Leua aurum non expediret , summa vero per omnem Italiam esset rerum omnium ac praecipue panis inopia; Germani, conuersis signis, mense Iulio in Germaniam rediere, duobus millibus exceptis, qui cum Leva mansere, omni Neapolitanis auxilii spe velut sublata; nam & decimo Iuni j Veneta classis viginti duarum triremium in sinum Neapolitanum appulerat, AM-M impediens,ne quid amplius mari in urbem adueheretur. Sed hoc renuri statu ecce Andreas Auria, relictis Regis Francisci stipendijs, Caesari dat . -- nomen, causatus inter alia patriae suae Genuae libertatem a Franco oppria
H --. O mi, ac ad Sauonam omnem rei maritimae mercaturam transferri. Ε
pugnarant captiui Praefecti Caesaris aegrum eius animum, promissa G nuensibus libertate;ad quam confirmandam ad Caesarem in Hispaniam virum nobilem Generalem Franciscanorum miserant. Quo reuerso, his rasum nomine Caesaris cum Autia legibus conueniunt: Genua Caesaris patro- ς - ... - cinio libera esto. Sauoua Genuensibus pareto. Quod olim Auria in Hi- ζ': μspanos odium exercuit, obliuiscitor. Auria Caesari cum duodecim triremibus suis militato, eoque nomine quotannis sexaginta millia aurem
rum in stipendium, cum Principatu Melphitano accipito. Post haec Philippus Auria quarto Iuli j cum sua classe Neapolim deserit, menseque Augusto Andreas Auria cum duodecim triremibus suis Caietam, quae o .n ., in Caesaris erat potestate, Venit; dimissisque captiuis Proceribus, quiis dast is eum ad transitionem pellexerant, Caesaris militare signum exponit, R 2k'. gique Francisco torquem aureum cum insigni D. Michaelis remittit. ι' π litterea pestis ac nouus ille tum ex Veneris immoderatione,tum ex ruptita . aquae ductus Poetaij aquis in castris Francorum diebus caniculatibus
computrescentibus, morbus adeo Francoriana ad Neapolim castris grassabatur , ut vix centum Lautrechio praeter rationem obstinatis limὰ in
162쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 17Sobsidione perseueranti in superessent sani equites, pedites vix mille. D, tyx cumbebat ipse, ut & plures Pro res, grauiter, ac tandem Lautrechius, Vaudemontius, ac complures alij viri illustres moriuntur. AEarotabat quoque vehementer Salutius qui Lautrechio in imperium successerat, Nauarrus, ac Gilido. Quare Hugo Maramaldus , qui cum Protege Aurantio Neapoli cum imperio erat, Capuam, Puteolos, ac Nolam, - .eiectis Francis, recuperat. Non enim solum Franci ciuin pelle, sed &cum Gine luctabantur. Demum mali magnitudine victa pervicaci. i, nocte clam castra Neapoli Auersam mouent. Sed abitu a Caesarianis , rapercepto, inuaduntur ac sternuntur. Capitur Nauarrus, ac cum eo cla-m riores Praefecti multi. Salutius Auersae tuae commeatu inclusus & ipse disia.
paulo post se dedit, captiuusque cum Ducibus detinctur, militi sine armis discedendi copia Acta. Et hic finis obsidionis Neapolitanae. Pro rex Aurantius, habita de his quaestione qui duris temporibus aliquid
contra Caesarem erant conati,Frederi cum Ducem Caietanum, ac Henricum Boviani Ducem, cum quatuor aliis viris illustribus,publice Neapoli in foro securi percuti iubet. Mensibus Augusto ac Septembri nihilominus in Ducatu Mediolanensi bellum a Confoederatis contra Cae- serianos acerrime fuit gestum. Adueniente enim e Francia iustiS cum isti a1,..copiis Fani D. Pauli Comite, ultraque duodecim millia peditum ac bis mille quingentos equites adducente , Caesarianis negotium secessebant. Antonius enim Leva octo millia tantum peditum ac octingentos equites habebahqu ibus copijscium ciuitates praesidiis essent firmandae,Francis loco aperto par ei te non poterat. Interea Andreas Auria Genuam, eiectis Francis, in potestatem redigit, ac Caesaris voluntate liberam esse ho vi iubet, arce mense Octobri funditus diruta. Receperant Genuenses & paulo ante Sationam dignitatis suae aemulam; cuius portum inutilem reddituri, lapidibus & ruderibus replerunt. Sub idem tempus Antonius Leua,ut militem aleret, Mediolanensibus prohibet, ne quisquam domi panem pinsat, nec molitum frumentum habeat, praeter eos qui id iuris' a se numerata pecunia redemi flent hi octo continuis mensibus tres ei aureos in singulos modios numerauere) qua pecunia per totum fere annum peditem equitemque Germanum ac Hilpanum aluit , Insubriam- qu que iniserrima Calamitate pressam Caesari seruauit, Italis peditibus in- e 'is terea praeda uiuentibus. Hoc anno etiana seruebat apud Vltraiecti- nos bellum. Dies Episcopo & Transisse lanis a Burgundis Dordraci dictus erat, quibus Ducibus ad Kalend. Maias contra Geldrum gerercturbellum. Designati sunt Buranus,Rennenbergius, & Schenkius; decreta Lis. sedecim millia peditum equitum sesqui mille. Nec tantisper quies. Nam mox circa Nonas Martias magna vi seu menti Vltraiectum a Geldro Ongesta,
163쪽
376 CAROLUS V. IMP. HIS P. REX
I a 3 congesta, recensuit exercitum ad mille trecentos pedites. Ex quibus,paucis urbi praesidio relictis, cum reliquis Martiniis Rostemius, copiarum M - Geldticarum Dux, Hagam. Comitis per medium hosticum pergcias durati. ripit, icrtioque die quam Hagam prosectus suerat opimus spoliis, acceptisque praeterea pro viginti adhuc aureorum millium persolutione o sidibus, Ultraiectum regreditur. Circa idem tempus Schenkius in Trauisulanis, Bubile, praesidium Geldrorum munitum iuxta Campos,obsidet, & vi potitur; inde ad Hassaliam castra transfert, tandemque multo sanguine ea potitur. Quinto Kal. Iuni j Florentius Comes Buranus castra e stativis Leccae mouens in Velaniam, primo Amissimum praesidium capit, inde tertio die Hattemum contendit. Vbi iunctus ei Schen-kius simul oppidum obsidione premunt. Demum post inenos grauis sit Dos insultus deditione capiunt; & paulo post Elburgant etiam se de- - .a ι. 4 duiar. Decimo sexto Kal. Iuli j Harder ica trinis castris a Burgundis seu Caesarianis circumsessa oppugnatur, paucisq; post diebus & ipsa dedi- - . tur. Interea Vltraiecti omnia motu plena; miles pro stipendio tumultuatur, calices sacri & alia dantur. Denique Kalena. Iulii, tribus fratribus in suburbio Insulari de ineret potissimum auctoribus, qui portae eius Praesectum longa ebrietate sibi devinxerant,& tunc cum suis plane vino obruerant, miles Episcopi eam portam mane ingressus, urbem Vltr recuperat. Pedites Burgundi tantum erant octoginta, equites ducenti quadraginta quatuor, reliqui Amorisorti j voluntarij & exules, iis . ' in Universum quadringenti. Pugnatum acriter in foro Boatio,& vico
Praetorio. Caes Geldri quadraginta duo, Amors riij tres desiderati sunt, capti Geldri ad centum pedites, qui ab equitatu Burgundico prohibiti a publico, intra hospitia sua se continuerant. Reliqui milites in
omnem partem dilapsi,& maxime per Telonariam portam euaserunt. Pacati nominis ciuibus dictum est, Palatinum Episcopi nomenὶ soribus inscriberent; reliqui praedae dati; senserunt tamen & pacati nonnulli damnum. Durauit direptio triduum. Saevitum denique in nudos &omnibus spoliatos. Capti hi: Dccani duo,ad S. Saluatorem & S. Petrum; Canonici plures; Consulares, Fredericus Uoclitius Consul eo anno, Ioannes Hucliten brouckius, Arnoldus Uuluenus, Godesti lus Regius Praetor urbis, Gerardus Semmius, & alij. Equestres, Gisbertus Varaus, Ioannes Nicanus Loripes; ciuium praetercia ingens multitudo. Decanus maioris Ecclesiae pietate uxoris Uordij exulis latu it; & non multo post Montsortium euasit. Quarto Nonas Iuli j Episcopus in urbem nin m venit; octauo Idus,populus in sorum Boarium vocatus, Episcopo nouo iuramento obstrinetitur. Sub i . Kalend. Augusti in soro Boario gladio admoti sunt Gode idus Regius Praetor, Gisbertus Varius, & alij tres.
164쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. I
12. Kalend.eiusdem itidem capite plexi Ioannes Wicanus Loripes Equester,& sex alij; septimus Petrus Coppius produci iussus,per soricam ca ceris portae Catherinianae euasit. Postridie Episcopus Dorestatum rediit, secum abducens Solinum Decanum ad D. Petri, Venrodium &Cuia retorfium Canonicos,& Equestrem Huchtenbrouckium. Ex his Vciar ius & Cuia retorsius culeis insuti crudeliter in Rhenum abiecti 2 ' n& submersi sunt: reliqui vincti plures viginti, rescripto Burgundico, in ζωι. in antequam ulterius quiretur jubtracti sent. nio Nonas Octobris, pax inter Geldrum & Caesarem Gomomij, ac deinde alibi, promulgatur his D legibus: Dux Geldriae Carolus in perpetuum Francico haederi renunti D to,cum Caesare nouum perpetuu inque inito. Caesar, deductis praesid ijs,MDuci capta Geldriae oppida reddito. Dux , eiusque virilis tantum stirpii, liberi e legitimo matrimonio procreati, Geldriam Zutphaniamque viis clientalia beneficia a Caesare, legitimisque eius heredibuS ,non ut a Cae- I citis., fare, sed ut ab Hollandiae Comite ac Brabantiae Duce, obtineto pos-Dsidetoque. Deficiente legitima virili stirpe, Geldria ac Zut phania Cae- D sari, legitimisque utriusque sexus eius heredibus,relinquuntor. Si Dux D mortuus filiam aut filias ex uxore reliquerit, Caesar eiusque heredes,
D eam aut eas recipito, pro dignitate educato, nubiles cum se digna dote, viro nobili acclaro in uxorem collocato. Caesar Duci praesecturam tr Dcentorum ordinariorum equitum concedito, annuam quoque pecu-Mniariam ad vitam pensionem trium millium florenorum persolvito.
Tanti fuit bellum Geldricum , quod annis quinquaginta per interualla
tenuit, redimere. Porro Ultraiectini quoque decimo tertio Kalend. Nouembris se Caesari tradiderunt hisce Tabulis iam tum r3. Augusti con-Mceptis: Quoniam Carolus Geldriae Dux, nullo iure nullaque legitima ibis in Dde causa, urbem Vltraiectinam occupauit, ac ex ea bellum Antistiti M Heinrico Bauaro intulit, occupatoque oppido Rhena, arce Horstia ac ρ μην - , Ema, uniuersam ditionem Vltraiectinam ad grauistimarum exacti D num soluthnem coegit, nullo in recusantes, siue profani siue sacri ordi-M nis homines, saeuitiae nec talamitatis genere omisto, adeo ut uniuersam C sarm
D tandem prouinciam subegissent, nisi Caroli Quinti Caesaris Duces o, D stitissent, ac pedite equiteque adducto Geldrum repressissent ne rursum, in easdem recideremus calamitates, ac aliqua ratione Caesari de factis iis D huius belli causa sumptibus satisfieret,communi consilio,liberaque u
,, luntate consensimus, ac tenore praesentium consentimus, Heliaricus Bais uarus Antistes noster Caesari Carolo, tamquam Brabantiae Duci &M Hollandiae Comiti, pro se suisque successeribus utriusque sexus legiti- Dis. o
D mis liberis cedat, inque perpetuam possessionem tradat urbem Vltra-Miectum, Amerisortium, Rhenam, Wicam, reliquaque oppida, arces, C c c castel-
165쪽
3 g CAROLUS V. IMP. HIs P. REX
I*3 castella, ac munitiones Prouinciae agrique Vltraicctini cum omni apparatu bellico, pagis,villis,prouentibus, cum iurisdictione summa, media, infima, mixta, ac denique uniuersum absolutumque profanae iurisdictionis imperium, ea ratione ac modo quo id praecedentes Antistites supra nongentos possedere rexereque annos, ac ut absolutum decet Dominum Principemque,cum uniuerso Nederstichi nempe Ouerstichiij, id est Transsulani,cludu ante in Ianuario se tradiderant nilail inde excipientes praeter sacram iurisdictionem, ac annuos eius prouentus,qui Antistiti eiusq; successoribus in sempitcrnum sarti tecti mancbunt, quem
2L admodum Curia Episcopalis, quae est in urbe Vltraiccto, ac altera Antatistite digna in hac Prouincia, quam elint. Ad haec Caesar Carolus An- Heliarico Bauaro singulis numerabit ad vitam annis duo millia zzῖ Orenorum, donec tot ei sacerdotia procurant, quae dictam in singulos
annos summam conficiant, eaque in perpetuum Episcopatus reditibus adiungi curarit: supplicantes & orantes Romanum Pontificem, haecisis.=um omnia sua auctoritate approbare, confirmare, rataque habcredienetur.
Haec primum a 'uinque Canonicorum Collegiis, deinde ab Abbati bus, tum ab urbis Senatu ac Nobilibus fuere subsignata, sigillisque
munita, ac tandem anno sequenti a Papa Clemente i 3. Kal. Septcmbris confirmata. Antistes suae renuntiationis litteras ra. Octobris huius annicosi nauit,& Caesaris Legato Antonio Lalaino Comiti Hooch stratino diei 3. Kalend. Nouembris solemniter tradidit; ac postero die populus Ultraiectinus Caesari sacramentum dixit, hinc 3. Nonas Novembris Lia, A. Amers sorti j, & non multo post etiam Wicani Sc Rhenani. Hooch stra- ΣΣ tanus, antequam Vltraiecto in Brabantiam rediret, Praesectum urbis dixit Ioannem Erremon dum; Consules Henricum Verborchium &Petrum Merseitium , Praetorem Ioannem Culcnburganum. Mense i sis Aprili anno i 129. At sensus Dauatus Vasti j Marchio contra reliquias R. iis, a. Francici exercitus, eorumque Confoederatos, in Reguo Neapolitano bellum gessit, eosque maiori oppidorum ac ciuitatum parte ciecit; sed Calabros ac Apulos,defendente eos Melphi Principe Frederico Caram, ac Simone Romano squi duo fortuitis casibus his conatibus periereὶ subigere non potuit.Interea Fani D. Pauli Comes pro Francis in Medi lanensi ditione bellum varia gerebat fortuna , frustra conatus G
nuam Sationamque recuperare, ac cum suis Confoed cratorumque copiis Mediolanum obsidere. Quare Papiam cum alicra exercitus parae ... proficiscitur: quam cum Mense Iunio Occupare iterum conaretur, ab I Antonio Leva iuxta Landrianum pugna superatur ac capitur, cumque eo Ioannes Chastillonia ius, Rangonius, Linia 'Carbonius,ae aliquot
s. r. alij clariores Praesecti, cum omnibus impedimentis ac tormentis. Qua clade
166쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 379
clade territi Franci, uniuersa derelicta Insubria, in Franciam reuertun- I I stur, Confoederatorumque Italorum animi ad pacem inclinari coepe runt. Exinde pax iterum inter Pontificem ac Caesarem vigesimo nono
se Iuliij Barcilonae his transigitur conditionibus: Inter Pontiscem & C ,, si rem pax perpetua esto. Caesar Alexandrum Medicem, tradita eiri uxorem filia notha Margarita Austriaca, Florentiam reducito,ac in m torum auctoritate constituito. Vt Apostolicae Sedi sine fraude Iimperij
restituatur Ceria ia, Rauenna, Mutina, Rhegium ac Rubcrcia,Cςsar operi ram dato. Pontifex Caesari Diploma de iusta Regni Neapolitani posses
. , , sione concedito, niveique tantum coloris equi tributum accipito. Poti-
tifex ac Caesar in Italia ad colloquium prodeunto. Caesar Prancisci Ssota, , tiae rationem habeto, et iisque causam Iudicibus non suspectis commitari tito. Iuravitque Caesar dicto die as. Iuli j solemniter Barcilonae in has conditiones. Miserati,aulo ante Caesar Margaretae amitae in Belgium summam absolutamque potestaterii transigendi cum Rese Francorum, N- liberandisque eius liberis, id enim valde vrgobant, Pontifex potissimum& Angliae Rex. Conueniunt Cameraci septimo Iuli j, hinc Margarita ' Austriaca cum Senatu Belgico, illinc Ludovica Regis Francisci mater vicum Consilio Francico. Aderat ab Anglo Antistes Londinensis ac Sus /TU .solciae Du x, a Summo Pontifice Capuanus Archiepiscopus, itemque .
parergos Confoederatorum Legati. Post varias altercationes, rem maxime promouente Pontificis Legato, Nonis Augusti hae inter ceteras pu- ,, blicantur conditiones pacis: Pax Madriliana, paucis mutatis, rata esto. Contentus esto Caesar actione iureque quod sibi tempore foederis M Νι-.,, driliani ac antea in Ducatum Burgundiae, Comitatum Auxerroi & viis cina,competebat. Rex reditu annuo mille librarum Viennensium, quas,, in Salinas Ducatus Burgundiς praetcdebat,cedito. Margaritam Austria- ,, cam, eiusque successores, in perpetuum quoque omni tributo, quod iuis Salinas Comitatus Burgundiae Rex obtendebat, liberato. Rex pro re- , , demptione duorum filiorum Caesari vigesies centena aureorum lilio IM--αν
, riun millia, puri puti auri persolvito; mille ducenta millia,ante instantisse Marti j Kalendas, quibus Rex filios est recepturus; ducenta nonaginta
millia nomine Caesaris Regi Angliae, reddit Caesari syngraphis: & pro
se restantibus quingentis ac decem millibus onuo reditu quinque ad Tis centum, singulis annis viginti quinque millia ac quingentos, donec sorsis soluatur, super omnia bona Ducis Vendomi in Belgio & aliorum Fran- orum. His rebus perfectis Caesar, dato Regi Diplomate, cum a pacis, , Madrilianς legibus liberum pronuntiabit. Sed Rex decimo quinto anteis filiorum liberationem die ex Italia omnes milites reuocato, ac exaudi ,, rato; ditionem Hesdinam cum oppido, arce, ac tormentis Comitatui C c c 2 Atreba-
167쪽
18o CAROLUS V. IMP. HIS P. REX
isi, Atrebatensi restituito. Rex iterum omni iure & praerogatiua quam in Flandriam, Artesiam, macum, tortangam, Duacum, Insulas,ac ομ- ciacum allegare potest, libera voluntate cedito, eaque a prouocatione ad ..ῖ - curiam Parisiensem in perpe uum liberato. Ex aduerso Caesar iuribus &T. Ma. actionibus quas in ciuitates ad Somonam amnem sitas allegare potest, absolute renuntiato. Leonora Caesaris soror Regi nuptura,cum Regis filiis in Franciam proficiscitor: dotem illi pecuniariam Madrilii promissam Caesar dato;cui Rex centum millia aureorum lilionam addet,nomine sex millium peditum quae Caesari se missurum receperat. Rex Robemto Marcano auxilia nulla mittito, Ducatumque Bullionium a Caesare Antistiti adiudicatum relinquito. Philiberto Challonio Auranti; Principatum restituito. Carolus Egmondius, Gcldriae Dux Caesari reconciliatus hoc foedere comprehen)itor. Haec Nonis Augusti acta ,subsignata ac sigillis munit ante decimumquestum Septembris suere public ta . Post receptos filios an Rex ista omnia praestiterit, dicetur anno si quenti. Dum haec Cameraci nondum essent transacta,Caesar iter in Ita-I-Mi C - liam parans, Proregi Aurantio scribit, omnibus in unum coactis c piis, Pontificem Clementem ac Medicaeos Florentiam vi aut amicitia να--, reducat, ceteraque omnia, quae Pontifici j iuris essent, illi subisat. Au ... 'f' rantius ad Aquilam copias parans, fine Iuli j Romam proficiscitur, accum Pontifice de belli ratione, militumque stipendiis agens, certam ab
eo pecuniae summam, tormentaque aliquot accipit. Germanis in unum, coactis. Vinius cum Hispanorum peditatu expcctabatur. Intcrea Caesar rebus omnibus in Hispania constitutis, uxore filioque Philippo bienni ipsis in Principem relicto, clim integro septennio in Hispania suisset, onerariis ac nauibus longis mille equites ac nouem millia pedi- θ' tum imponens, Barcilone classcin soluit, ac post quindecim dierum IT molestam nauigationem duodecimo Augusti Genuam appulit, sta
timque nuntium de pace Cameracensi accepit, Felicemque Fursten bem gij Comitem cum octo millibus Germanorum peditum,ac mille equutibus pecunia sua conscriptis, aduenisse intelligit:qui apparatus Conso deratos Italos insigniter terruit, maxime cum a Franco Cameraci se desertos viderent. Exceptis Venetis,omnes variis de causis Legatos gratulatum ad Caesarem misel le Hispanos pedites in Insubriam aὸ An
Aura inu/ tomum Leuam mittit, Germanos apud se retinet. Interea Aurantius
ν zia cum veteranis Italis ac Germanis decimo nono Augusti Florentiam versus mouet,in itinere Spoletum recipit. Florentini enim, pulsis eiectisque Medi eis, populare Imperium induxerant. Eam iniuriam familiae suae factam Papa Clemens Septimus, inita cum Caesare pace, eius auxilio vindicare cupiebat. Caesar trigesimo Augusti Placentiam venit,
168쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. uestut inde Bononiam prosectus cum Pontifice colloqueretur, reiectis II τ' Florentinorum nisi Medicaeos recepissent in ac Ferrariensium Legatis. Aurantius cum copiis haud procul Perusia consederat; quo loco ad eum Vastius cum Hi anico peditam venit; factaque cima Mala testa compositione, Perusiam obtinuere, ac Pontifici reddidere. Decimo Septembris Cortonenses Aurantio deditionem, persolutis viginti millibus aureorum, fecere. Hos Aretini decimonono sunt secuti. Fine Octobris Aurantius tonnentorum inopia lente progressus, ad moenia taFlorentina castra ponit, statimque cinaspexit, eam se urbem unico exercitu expugnare non posse. Certatum est per totum mensem Nouembrem leuibus vario eventu praelijs: quo tempore pontifex Bononiam 'mis
profectus, Caesarem post paucos dies eodem venientem summo cum Te
honore ac gratulatione excepit. Tum Caesar Francisum Ssortiam eius se fidei sistentem, ac Venetorum Legatos audit; annitenteque Pontifice, tandem cum 'troque vigesimo tertio Decembris his conditionibus ' transgit: Franciscus Ssortia Caesari nongenta millia aureorum numismum persolvito, dimidiam partem ante duodecim instantium men- finem, alteram partem intra proximum decennium: interea C
,, sari pignoris loco arx Mediolanen sis ac Cometi sis maneto; qui eas S mis tiae primae pensionis solutione facta, restituet, ac Ducale tum Diploma, , addet. Veneti Rauennam ac Cemiam Pontifici restituunto, iuris sui in pact-. .
is his actione seruata. Veneti ante elapsum mensem Caesari omnia, quae π E,, in Regno Neapolitano occuparunt, reddunto, duoque millia auri pon-- , --εὐ do ex veteris foederis debito soluunto. Caesari alia auri millia pondo nu- 2II.
,, meranto,quingenta ante decem mensum finem, reliqua sine anni. Hi si
capitibus firmatis, Caesar statim Ssortiae non solum Insubriam, dimis sis militibus, restituit, sed etiam paulo post ei cognatam Christianam
e Christierno Daniae Rege ac Elisabeth a sorore, decimum agentem tum annum despondit. Veneti quoque extemplo pontifici Emiliae ac Caesari Apuliae ciuitates restituere. Hoc anno mense Septembri nouum morbi genus, quod Sudorem Anglicum dixere, Germaniam &- Belgium grauiter assiixit. An tuerpiae tridui spatio quadringentos aut Aquingentos homines periisse testatur Erasmus epist. 16. libri 16. Itaque i cum solemnem supplicationem Clerus, Senatus ac populus Antileta, piensis, ipso die S. Michaelis, placando Deo instituisset, subito malum 'serpere des t. Hoc eodem anno negotium Religionis in Germania aeque erat amictum. Dicam verbis Cochlaei: diit rursus Spirae eelebratus Conuentus Principum. Nam & Turcarum tyrannus potentior iam erat, subacta Vngaria, captaque Buda; & maiori cum exercitu in Gemmaniam tendere dicebatur: do in Religione in dies magis ac magis si- Ccc 3 . scenat
169쪽
182 CAROLUS V. IMP. HIs P. REXisi' stebat dissensio; Zuingliana enim factio& apud Helvetios,&apud plerasque urbes Imperiales, Argentinam, Conflantiam, Vimam, Augu- ' stam , Lutheranorum sectae iam praeualebat. At Rex Ferdinandus nul
la potuit contra Turcam a sectis auxilia impetrare, nisi pacifice ac secure agere in opinionibus suis eas permitteret. Necessitate izitur cogenteminit .. consensit in publicum decretum, quo unicuique quantum ad fidem &Religionem attineret, liceret sic agere, ut de factis suis sciret & Deo &rationem reddere. Sed Caesar illud decretum non probauit. Subis. Mi. idem tempus librum Teutonicum edidit Lutherus de Bello contra NMira Turcas ; ubi defendit suum Articulum, Quod praeliari aduersus TurcasMi. repugnare Deo; item, Quod Deus & Turcam & Papam simili percuti it caecitate; & similia. Ex quibus denique factum, ut Turcariam tDDisisAν- rannus Solimannus, vastata Ungaria, Viennam caput Austriae venerit a die M. Septembris, habens in exercitu suo quadringenta millia militiari tum, circumdans Vrbem sexdecim castris per circuitum, quae ad triam. - aut quatuor milliani extendcbantur; occia pans praeterea & pontem Danubi j,&suburbia. Iussa fuerat urbe excedere omnis imbellis turba, o, is quα imagna ex parte in manus hostium incidit. Infantes dissecueriint Tin ε medios, inulieres ac senes, quos iu seruitutem abducere nolebant, per-y z. - foderunt palis, transfixerunt verubus , dissecuerunt gladijs. Rex Ferdinandus sertissimo inunierat urbem praesidio, cuius supremiis Capita Mitii neus erat Illustrisii ivis Dux Baliariae Rhenique Palatinus Philippus. Hostes, qui bombardas magnas non aduexerant i quia urbem suoito occii pare intendebant in maxima urbi praesidioque pericula intentabant m cuniculis antrisque subterraneis, quibus urbem veliat pensilem facis n. s... .. bant, & imposito Duluere tormentario, eoque incenso, terribilissimis zz-- fragoribus rupiuntq; muros demoliebantur. Urbe magna ex parte mu-μ-. ris nudata, secerunt creberrimas oppugnationes, sed inuictu in praesidij robur semper cum damno eos repulit. Interea Rex Ferdinandus,qui in oppido Lintet velut in specula ad Danubium morabatur, magna undiq; cociebat auxilia, ut obsessis opem ferre quonam magna pars in procin- . ctu iam erat. Quod ubi animaduertit Turca, soluit obsidionem incen- . 2, sis castris suis die decimo sexto octobris & inglorius Costantinopolim T. . . reuersus est. Haec Cochlaeus horum paene spectator. Sub idem tempus, . rum .h nempe i . die Octobris,)Margareta Austriaca Belgij Gubernatrix pr mulgat Edietiim, cuius haec praecipua verba sunt, ex Gallico translata,vtu sentimpressa cum aliis Diplomatibus, Candaui anno i 11 . Caesar suis fi- σι. . si uri delibus salutem.Tametu contra errores & nouitates Martini Lutheri & alioru varias ediderimus Ordinationes,appositis certis poenis gratiosis, vide supra ad anna i 116. nec tamen proficiamus; idcirco ultra ea quae supe-
170쪽
XLII. BRAB. v. BELGII v NITI PRINCEPS. 183
superioribus Edictis a nobis constituta sunt, praecipimus quatenus om- '
nes in terris nostris habitantes, vel conuers. intes, ante vigesimum quin-ii. am
tum Nouembris proximum, ad manus primarij Praesecti loci, ubi habitant vel versantur, deserant omnes libros & scripta, quae habent, dicti Lutheri aut aliorum opiniones continentia, sub poena confiscationis
corporis seu vitae eius qui noc facere neglexerit. Et tamen , ut Omnes intelligant, nos neque vitae neque facultatibus aliorum inhiare; moti uai- .i--tibu .sericordia, & de speciali gratia consentimus, ut quicumque priuatim seu etiam publice perperam de Fide,de Sacramentis vel Ecclesiς consti- . tutionibus senserint, si poenitentia ducti ante dictum vi simum quintum Nouembris apud primarium loci Praefectum errores suos & pem lpetam facta eiurauerint, quod nobis & Iustitiae hac ratione per omnia censebuntur satissecisse, saluo, quod ante finem quindecim dierum proxime sequentium, a Pastore suo vel al io potestatem ha late doceant se etiam Ecclesiae Catholicae esse reconciliatos; ijs tantum excepiti qui se- 'r'. mel in gratiam recepti iterum lapsi sunt, aut qui in vinculis detinentur, hi q-, . aut quorum lis pendet, qui corrigentur secundum sua delicta, corumque exigentiam. Datum Bruxeilae decimo quarto die Octobris an no is xy. Hac hieme ut diximust sedebat cum copijs Aurantius ad
Florentiam. Interea Bononiae ad coronandum corona aurea Caesarem I
per Pontificem Clementem necessaria instruebatur: quibus paratis,eam Caesari magna cum pompa imposuit die i . Finruari j anni isso. die natali Caesaris squo die & Aquis grani corona argentea fuit redimi- όtus, & Rex Franciscus captus) cum ante biduum serream Lombardici HRegni coronam capite suscepisset. Peracta coronatione Caesar multos νυν-ιτα-
diuersis ornat honoribus , F inter alios Antonium Crout acum Musi jDominum Comitem renuntiat. Exinde in gratiam recipit Ferrariae Dum cem, et Carpium oppidum, acceptis sexcentis auri libris, in perpetuum
beneficium concedens. Tum Mantuam venit,omnique magnificentiae genere a Marchione Frederico excultus, eum ante abitu ira, dato Diplomate, Ducem creat. Pontifex fine Martij Romam reuertitur. Iam Francorum Rex Franciscus omnia pararat, quae ad recipiendos obsides filiose promisso foederis Cameracensis erant necessaria, Caesarisque syngraphas ac pignora ab Angliae Rcge impetrarat. Itaque Riana Monim rancius, primus Curiae Regalis Praefectus, mox mense Ianuario huius anni cum auro ad Fanum Ioannis Lusii venit. Comestabilis vero Ca stellae cum Regis filijs Fontarabiam, cuius moenia allabitur amnis T Iosa, Galliam ab Hispania eo loci separans. Ita hoc amne longa stabat nauis utriusque Regni ripam fere contingens anchoris firmata. Hic monetvij ab utraque parte de auri natura disputantes, idque examinant . Ccc nempe