장음표시 사용
211쪽
II42 rum hortis, maxime ad urbis Orientaletna ac Borealem plagam aedificatis. Eadem ratione saeuiunt Burgerhoisti j. unde ad oppidum Liram declinantes , propius accedere a praesdiariis oppidiq; tormentis prohibentur.Hinc Duffetam ac Ranstum occupant, diripiunt, incenduntque;R sendatam pecunia mulctant.Walemum direptum cu pulcherrimo templo exurunt,quod pontonem, qui currus homines ac equos per amnem Netham tran mittere solet, in aὰ uersam ripam traduxissent. Tum coactis vicinis e pagis doliis vasisque ac cupis in quibus seminae lintea lauant, amnem nullo Ordine, ac non paucis aqua absorptis traiiciunt, &Mechliniam usque excurrunt, sed tormentorum formidine propitis non accesse; e. Uenerat quippe huc Bruxella Regina Maria; quare hostes ad omnia. rio. Meridiem declinantes Κeerbergam contendunt, inde Ueldonchium, Scri hiam, ercliteram, Rotselaram,Hachiam,Tieldonchum acWesp lamin veniunt,in quosdam igne quiunt,maiorem partem pecunia mulctant. Tandem Louantum contendunt, ac iuxta Monasterium Bethi hem prima locant castra,Heretum ac Winckesselum exurimis motisque Terbanchium castris,ad portam Bruxellensem considunt. Miserat Regina Maria Lovanium Georgium Rollinum Atmeriae Dominum cum ordinaria equitum suorum turma, quemadmodum & Conrardum Warneburgi j Comitem cum trecentis peditibus, ac Philippum Doriainum Gallicae Brabantiae Ballivum cum ducentis peditibus. Sed defendere se posse, propter amplissimum murorum ambitum tantillis c piis Musarum domicilium dissidentes,concepto timore,se inde cum c Mi is ' piis proripiunt;quod non parum ciues terruit. Roslcmius de Ducum fuga, militum discessu, ac ciuium perturbatione certior factus, Legatum castrensem ad urbem mittit, dedique eam Regi Franciae petit. Idem, quod Antuerpiae seri responsi. Tum paucorum dierum fiunt induciae, ac procurantibus aliquot proditoribus i qui a Rossentio pecunia con-dutii copiarum eius magnitudinem tormentorumque multitudinem mirum in modum auxerant) de conditionibus, quibus Rostemius ab urbe discederet,agi est coeptum; cum tantum hac specie occupare eamydiariis conaretur. Petit pro exercitu commeatum, tormenta urbis maiora omis. v. nia, dolia certa pulueris tormentatij, ac octoginta aureorum liliorum
millia. Offerunt Lovanienses quinquaginta millia, ac pro Ros semih &Na.-ι- Longevest ij domestico comitatu vinum ac commeatum. Admittuntur
conditiones, vinoque ab equis ad portam attracto, studiosi aliquot b narum litterarum lutest ibi celebris Academia) funes,quibus attraheba-a, ,. ιννι- tur,discindunt, ulteriusque protrahi vetant, verentes, ne dolo occupata is, M. Poria, hostes, qui non longe inde retro vincta in aciesabant, irrumperent. Q lare ex composito, tumultu excitato, vinum commeatumque diri-
212쪽
diripiunt, portam aperiri prohibent, ac mox e vallo tormenta aliquot in Rossemianos exonerant: quae causa fuit, ut urbis Praesectus Meteriis,
cognomine Bleheimius, ac Damianus Gousius, qui Senatus populique nomine,durantibus inductis,ad hostes exierant, statim ab iis in vincula coniicerentur; nec liberantur, nisi persolutis duobus aureorum liliorum millibus. Rostemius,nullam restare spein capiendi Louani j videns, valedictis Musis Corbecum castra mouet; inde Rasburgii, NeemIscham, Sartum, Floriuallum,ac Sherto ad alam transit, hos exurens, illos pecunia mulctans. Lovanienses h liberati, portis egrediuntur, ac casu Hieronymum Longum e proditoribus unum capiunΠqui in quaestione conscios prodens, cum iis in soro strangulatur. Rossem ius ac Longeval- προlius in Gallice loquentem tendunt Brabantiam, primum Grauam, tum Gom 2Waueram deinde Meleinium, Lon uillam, Geldenacum, Gemblour sium, Argentonium, ac Stappansium. Arcem Conroiam insidebant octoginta rustici: expugnati ad unu omnes intersciuntur. Inde Flomanum veniunt, Abbatiamque ingenti pecunia mulctant, totumque iam m- C me Comitatum Namurcensem similiter diuexant. Sombrae Sabim amnem traiiciunt, rusticosque, ingentibus factis fossis,arbores ingentes deiecisse, intercludendi'; publicis viis in transuersum abiecisse reperiunt. Sed omnibus his superatis dissicultatibus, magnis itineribus ad Aureliae
Ducem, LutZenburgios vastantem, festinabant Certiores enim ficti erant, sarianos collectis undiqu copiis, Ducibus Aurantio,Burano, ac Bolsuo,citato itinere insequi. Quare traiccta iuxta Maseriam Mosa, quod id Francici iuris oppidum esset, munito loco considentes, militi aliquamdiu requiem largiuntur.Cumque hoc loco inter Rosscinium ac Longevallium de praedae diuisione controuersia non exigua oriretur, eam Aurelianus sua auctoritate componit, Rossemiumque, persolutis eius copiis, in Geldriam Cliviamque dimittens,deinde cum suis, subacto,ut supra diximus,toto Lutetenburgico Ducam, excepta Theonuilla, ad patrem reuertitur. Sed vix de tantis victoriis potuerant inuicem gratulari, cum certiores fiunt, Reinerum Nassauiuin iustis cum copiis Lut AE .
zenburgios inuasisse, ipsamque urbem cum omnibus paulo antea se Ioccii patis oppidis,excepto Iuoso, ad vetus Caesaris obsequium reduxisse; Guisium tamen prouinciae a se praesectum Iuosij inclusum, se sorti- Lἡμι-- ter defendere, ac aliquoties Nassauium repulisse. Durauit haec Auraniij Λ
contra Luteten burgicos expeditio ad mensem sere Octobrem . Tum ' enim pro maxima parte, recepta ditione, in Iuliam mouet, Cliti io pro A aeuastata per Rostemium Brabantia talionem redditurus. Sub idem tem pus Antonius Vendomae Dux Picardiae Gubernator, mediocribus in unum coactis copiis, munitissimam arcem Totirneliam cum oppido
213쪽
616 CAROLvs V. IMP. NIS P. REX 31 ι Lilersio ad deditionem cogit ac virumque cum Omnibus vicinis munitionibus funditus diruit, euastatisq; agris oppidorum Fani D. Audoma-rij, Aira , Beth uni ac Atrebatensium,Comiteci: Reuilio in fugam acto, ῆ cum ingenti praeda in Picardiam reuertit, copiasque in praesidia distriabuit. Eodem modo Franci ac Belgae mari varia fortuna inter se conflictabantur. Dum Aurelianus in Luteten burgios bellum gereret, Delphinus, coactis ad Auignonem quadraginta peditum millibus, inter quos
quatuordecim millia Helvetiorum Uyt, ac quatuor millia equitum, T Narbonam proficiscitur, ut Perpinam iam Rosiloni j Ducatus primariam Vrbem expugnaret,eratque spes Omnis in celeritate posita. Scd dinandus Toletanus Albae Dux cum magno tormentotum asparatu, Asa D. iustoque vcteranorum manu, Perpinianum ante Delphini aduentum intrarat; necessariisque locis erectis munitionibus, adeo Francica castratorinciatis vexat, ut de expugnatione despcrantes. tandcm MCnpelloris p...ins rium re insecta ad Regem redirent. Veterani in Pedemont m misi sunt, ubi toto hoc anno vario eventu Franci ac Caesariani inter se confli μηης -- runt, modo his modo illis victoribus. Mcnse Octobri Aurantius Cliuio ut diximus, bellum infert, incendiis pecuniarumque extors c nibus Rossemianam in Brabantos expeditionem vindicans, uniuersam diti Au i M nem Iuli accia scin evastat, Zittardam, Iuliacum, Hens bergam, Si fleram . . M. ac Duram in potestatem redigens, pasim muros ac valla diruit ossias': complanat,excepta Dura. Sed disicdente Aurantio militem Civitiis colligit; acceptisque a Saxone ac aliis aliquot Germanis auxiliis, circa finem metans Decem bris,Caesariana praesidia adortus, omnia dicta oppida recipit, Duramque insignirer munitam, firmisi; mo imposito praesipia H.ns dio,de commeatu ac tormentis abunde prouidet. Exinde Cliu ius copias omnes Hensbergam transscrt,oppidumque obsidct. Sed mox cum exemcitu obsistis in auxilium accurente Aurantio, descrit, in rcccssia non in diocri accepto detrimento,ac Iuliam, quod paulo ante munierat, se includit. In Kalendas Novembris huius anni indictu erat Concilium generale Tridentinum, ut patet ex litteris Indictionis datis undecimo Kal. Iuni j eiusdem anni, sed non nisi biennio post coeptum est. Anno is 3. ineunte vere, Re na Maria, iusto e Belgis exercitu coacto, Philippum Crout acum Arscholi Ducem praeficit: qui cum mense Martio in prosesto Paschalis Hens bergae commeatum inuexisset, ac in rccessu Clivianis ad Zittardam obuiam factus, iniquo loco acies duccret, confligere coa- ctus, post acrem diuturnamque pugnam in fugam agitur. Cecidereo . . .ia. Caesarianis peditibus circiter tria millia, multo plures capti cum omnii , aes bus tormentis ac impedimentis, quae Cliviani Rurcmondam detulere:
indeque Limburgensem, Dalmam ac Valhcnburransem ditiones fam-
214쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 6Σ7ma ac serto depopulantes ingentem praedam avexere. Tum vigcsimo secundo Iuni j ad Hensbergae obsidionem redeunt, sed eam bis frustra
oppugnatam, adueniente cum nouo exercitu Aurantio, post alterum obsidionis mensem relinqvcre sunt coacti. Interea Martinus Rossemius Cliviorum Praesectus militari astu occupat Amerisortium, Helmon- Cuitiis .isdam ac Endouiam, ubi ordinariam equitum turmam oppressit, ac sere omnes in Geldriam captiuos abduxit; nempe Aurantio contra Francos in Hannoniam prosectionem adornante.Siquidem eodem mense Iunion z'Rex Franciscus contra Belgas prosccturus, Annibal dum cu in tu sta manu praemiserat; cuius praecursores Auennam usque excurrentes, inde Miam conuersis equis ad Landresium ad Sabim amnem situm castra faciebat.
Praesidiarij loco diffs,antequam includerentur, oppido igne inlccto, se
in siluam Mormaucianam occuluere. Vendomitas, vaeribus in unum collectis copiis, eodem tendebat, iterque per Atrebates faciens, Bapau-mam occupat arcemque Belgis relinquens,Cambaesuin ad Regia contendit castra. inde una profecti ad pagum ac Abbatiam Marollam castra locant, Rege cum duobus filiis in Abbatia diuertente, ac donec
Landresium nouis quatuor ingentibus terreis munitionibus esset firmariam, manente. Tum Laiadaeum nobilem militaremque virum Landr so praeficit,ac de commeatu,apparatuque bellico abunde prouidet. Interea Rex Delphinum cum parte copiariam ad interiora Hannonis mit- ν. t. i. ι
tit; qui quod copiae Caesarianae contra Cliuium prosectae nondum ad essent,statim fugientibus praesidiariis, occupat munitissimam Atmeriae
arcem, Barlamontium, Mabirgam, usque Bergarum Hannoniae ac Va- h ua1 .len cenensium portas excurrens . Nec contentus Rex Franciscus tam diuersis locis eodem tempore tum hoc tum superiori anno Caesarem bello lacessisse insuper a Solim anno Turcarum tyranno per Legatum Pesinum iustam classem, quae Duce Hariadeno Barbarosia Caesarem quoque oppugnaret, impetrauit, utque huius anni vere educeretur cffecit. .is, 2 Habebat Barbaros la centum quinquaginta actuarias diuersi generis na- 'ues, praetervectusque Messanae fretum, Rhegium cum arce occi pat, incenditque, ciuibus in seruitutem abductis. Hinc Ostiam Tiberinam praeternauigans, ac Hetruriae Liguriaeq; oram lambens, ta Mas luc portum classem infert,expectans cui loco Rex Franciscus vim inferri vellet. Tandem Nicaearn Prouinciae esuitatem Sabaudo parentem expugnare iubetur. Admouet Barbarolati classem, exponit militem, producit tormenta. Mittit & suam classem Rex Franciscus, quae viginti duarum Merat triremium, ac octodecim onerariariam, vehens octo millia pedi tum cum ingenti commeatus copia. Huic classi praeerat Franciscus Bom
215쪽
6ig CARO Lus V. IMP. HIS P. REX
habens Virginium Vrsinum. Nicaeam bis frustra a Turcis ac Francis oppugnatam, ante tertiam oppugnationem, ciuibus libertarem ac sortunas incolumes promittens Anglii anus in deditionem accepit, praesidiariis cum Prauecto in arcem concedentibus: quam cum aliquamdiu frustra oppugnassent, aduentu Vastij, qui cum iustis copijs in itinere erat, Turcae Francique territi, reductis aa naues tormentis impedimcn-mm tisque, direpta incensaque contra fidem datam Nicaea, civiumque pam, iis V te in seruitutem abstracta, cum classe, re infecta, discessere; Anglitano, 'Σ. M iuiliam, Barbarolati in Portum oppidi Tolloni j, consentiente Rege,
Metamur. ubi hiemaret, contendente; unde paulo. post viginti quinque triremes ad Hisipaniae oram evastandam misit. Caesar interea quoque classem in
Hispania instruxerat, filioque Philippo Maria Ioannis Lusitaniae Regis
filia desponsata, conscensa classe, in qua septingentos Hispanos equites ac octo millia peditum imposuerat, cum quadraginta triscinibus multisque onerariis Barcilona soluens, circa sinem Iunij Genuam appul
rat, magnifice ubique cxceptus. Venerat quoque Ponti sex Paulus Bon tiam. λα- niam usque cum Caesare collocuturus. Sed is conῆressiam vitabat, quod , T se Pontifex Franco hostem declarare nollet. Tanaena tamen Buxeti o DF μ' pido inter Cremonam ac Placentiam in colloquium vencrunt. Hinc
hauri οὐ Pontifex Bononiam, indeque Romam; Caesar in Germaniam conrendit. Spiram veniens Protestantium Legatos audit, eisque pro parte satisfacit; sed deprecante pro Clivio Archipraesule Coloniensi, ac Legato Saxoniae Ducis, nullam esse respondit aliam pacis titionem, qui in vimmisiui. Geldria & Zutfania sibi diu debitis cedat. Deaerat ordinum ductori-- .; Mis. bus negotium, militem in Germania describerent. Itaque finitis Comi talis, Bonnam ad Rhenum Caesar prosectus, ibi exercitum recitaset. B- νε- Repperit Hispanorum ac Italorum peditum decem millia, German rum quatuordecim millia, Belgarum duodecim millia, equitum octo millia. Cum his copiis primum contra Cliuium, deinde contra Fran- cum prosccturus, Legatum constituit totius exercitus Ferdinandum Gonet agam Siciliae Pro-Regem, Stephanum vero Columnam castrorum Magistrum talios a iis honoribus ornat. Bonna mouens tertio die ad Duram munitissimum Ducatus Iuliae oppidum castra locat. Cingebatur Dura duplici fossa, ac lateritio muro, cui ingens incumbebat vallum, ac inter utramque fossam agger circum oppiat ambitum procurrebat. Praeerat oppido nobilis Iuliacus Gerardus Ulattemus vir militaris,cum duobus electorum veteranorum peditum millibus, ac octin gentis equitibus. Appropinquante Caesare, crumpunt praesidiarij equites , positiis idoneo loco antea insidiis; in quas post acerrimam pugnam protracti equites Itali funduntur, desideratis inter ceteros etiam tribus . , nobili-
216쪽
XLV. BRAB. V. BELGII v NITI PRINCEPS. 629
nobilibus viris. Exinde summo mane producuntur quadraginta maiora tormenta. Quatitur opportuno loco agger ac murus. Facto hiatu, Hispani ac Itali iniussu provolant. Genuant cum equitatu in acie comsistunt. Superant umbilico tenus priorem sesam, inque primum aggerem euadentes, cxpositi Durensium maioribus minoribusque tormentis , magno numero cadunt. Coni j ciunt scin alteram fossam, ac hastis scalisque in praeruptum muri hiatum nituntur; cominusque congressi, taudacissimum ac cruciatum cum Duranis committunt praelium, eo tamen et lentu ut tandem per ruinas deiecti ad castra non leui accepto detrimento,ic reciperent. Non celsabant interea maiora tormenta,nec ulla
Duranis sarciendarum ruinarum dabatur quies, adco utitcri in Hispani Italique ad easdem iniussi prouolantes ruinas obstinatissime depugnarent, GonZaga ac Feriae Comite insigniter eos concitante. Vlattemus
oppidi Praefectus ingenti cum gladio otig eerri quem utraque re - --
bat manu , e propinqua ruinae domo acerrime cum delecta iuuentute rem gerebat. Quod cum tormentorum Magistri, docente Gonetaga, animaduertissent, statim aliquot maiora tormenta in domum coniic tunt, perfractisque tecti maceriis ac tignis, Vlattemum, ruente tecto, cum omnibus qui intus crant, oppressere. Tum Durani remissius languidiusque se defendere, ac animis cadere; Hispani vero ac Itali, quinto incursu, omnibus viribus annixi,per suoru in hostiliumque cadauerum aceruos vigesimo quarto Augusti in oppidum permpere, ciues praesita P diariosque omnes intersecere. Qui cu assere, grauissimis a milite tormentatis excruciati, sortunas commonstrare ac tradere sunt coacti. Mulieres ac virginem, quae cum pueris ad templarion confugerant, militum li- ---
bidini cessere. Oppidum direptum inscio Caesare conflagrau it. Qui ad Diuorurn templa confugerant, seruati sunt, ac Caesaris iussu primum ad castra, deinde in tutum dimissi. Periere Durae supra bis mille quin gentos homines, ex Caesarianis vero circiter octingenti. Tristis cladis ' ' hoc exstat Distichon numerale: DVru Incensa Iacet,d a cer'ce rebeLLIsrQVo rhrit, A VIVD MensIs in ensIs erat. Excidio hoc perterrefactae ceterae Iuliae Geldriaeque ciuitates, mox uno ris consensu Caesari,allatis clavibus,deditionem fecere; Uenion ij etiam ac Ruremondani,ctsi firma satis haberent prς sidia. Ipse Guillelmus Cliuit Dux in castra ad Ventonium translata adducitur, & Legatis Archiprae-
sulis Coloniensis deprecatoribus usus, ad Caesaris genua cum aliis octo ri ' magni nominis viris nigris indutis se coniicit. Tum, Patere, inquit, cle- 'mentissime Caesar, adolescentiae meae' ignorantia, Francorum magnificis promissis decepta, apud te veniae locum reperiat: errata virilis aetas
217쪽
6; o CAROLUS V. I M P. H I s P. REX
1 143 constanti erga te fide sarciet. Haec verba eius excipiens Cancellarius, ingenua ctiam sedens, breui submissaque oratione Caesarem ad clementiam mouere est conatus, leges quas daturus esset, Ducem aequo animo recepturum affirmans. Caesar, dum haec agerentur, composito ad grauitatem vultu , ne unum quidem respondit verbum; sed seuere procumbentes intuitus, tandem iis relictis surgit, ac Aurantio Granuellioque praecipit, deditionis leges scribant, tum abit. Dux ab Aurantio e terra subleuatur. Leges septimo Septembris scriptae hae erant: Ab Ecclesiae re Catholica: Romanae Religione nec ritibus discedito. Mutata in Religio μne restituto. Fidem obedientiamque Caesari ac Imperio promittito seria μ, cti . uatoque. Foederi Francico ac Danico renuntiato. Geldriae Ducam, ac μZutfaniae Comitatu, Caesari eiusque heredibus in perpetuum oedito. c, Caesar Clivio Iuliae Ducatum reddito, Hcnsberga ac Zit tarda exceptis; quae in Caesaris manebunt potestata, donec Cliuius promisiam Caesari te
fidem abunde probarit. Martinus Rossem ius Caesaris militiae dictosa cicramento adscribitor. Caesar publicam sidcm Ioatanae Vendonatae, Du-- cis filiae ut e Francia per Belgium in Cliuiam proficiscatur,dato. His lG cegibus finis bello imponitur. At paulo post Dux Wilhelmus in uxorem accepit Mariam filiam perdinandi Ro. Regis, ut suo loco dicam, quod Rex prancus & Vendonatus ob renuntiatum foedus Francicum ei Ioannam Vcndoiniam negassent. Interea chira subsignatis Tabulis in leges Dux iurasset, more Principis Imperi j Caesarem salutat, gratias agit, aco .cis mens familiariter adhibetur.Tum productum Martinum Rossemiuina sacramento sibi dicto liberat, novumque Caesari dicere, eique militas rasa a re permittit; qui exinde ad extremum usque spiritum Caesari fidelissi naus , multis Milis praeclaram praestitit Operam. Nec minor in Cliuio exstitit erga Caeserem familiamque Austriacam, dubiis etiam tem p ribus, constantissime culta fides. Exinde Aurantius ac Prataeus ad Gel-zt dros Zutfaniosque, a Clivio paulo ante de dicto sibi sacramento libe natos, profecti, nouo accepto, in Caesaris verba adigunt, ac solitis cere monijs eius nomine inaugurantur. Tum Caesar relictis apud Geldros ac Zuuantos necessariis locis praesidiis, Diestum Brabantiae oppidum venit; conuocatisque omnibus Belsarum ordinibus, ingentem auri vim, tam ad debita soluenda stipendia, quam ad bellu Francicum libe ouum inliter obtinuit. Etenim dum Caesar Clivio bellum inscrt, Rex Franciae, non contentus inuasione Hamonica, de qua supra egimus, iterum quo- , laiz que Luteten burgios per filium Carolum Aureliae Ducem ac Annibal
x.nbuetis dum inuaserat. Primo impetu occupant Vicetonium ac Arionium.
Hinc decimo Septembris die ad urbem Luraenburgensem castra fa- - ciunt. Erant in ea, exceptis incolis, tria millia quingenti pedites, Duce
218쪽
XLII. BRAB. V. BELGII VNlTI PRINCEPS. 6;12Egidio I curatio, ac Ioanne Huio Metensi, cum quadringentis equiti- 11 3bus: qui parum honoris memores, non expectata vel unica inuasione, armis sortunisque incolumibus urbe cum Caesaris Scnatu exiere. Lutaetent,urgo praefectus est Longouallius, cum duobus Germanorum pG ditum millibus,ac trecentis equitibus Fracis. Cumque,excepta Theon- uilla, uniuersum Rex in potestatem redegisset Ducatum, cit ira filio Aureliano, maximaque excrcitu parte, in Regnum reuertit, certior Caesarem, leuicto Clivio, contra se cum victore exercitu properare. Obside bant tum Belgae, Duce Reusao, Landresium Hannoniae. Aduenerat ve---ri .ro Ardinandus GonZaga cum parte Caesariam exercitus, subsequenti Tingraui armatura, ac Landresium Guisamque sinul premebant. Caesar vero valetudinis curandae causa, quam articularis morbus nonnihil conuulserat, Quesnoi substiterat, habens in exercitu quatuordecim millimGermanorum, nouem millia Hispanorum ac Italorum, sex millia Nationum, decem millia Anglorum, duodecim millia Belgarum
peditum Germanice loquentium, ac tredecim millia equitum diue larum nationum. Legatus citas erat Ferdinandus Gonraga; huius vero Ardinandus Toletanus Alb.e Dux. Aderant & praecipui Germaniae Belgarumque Proceres. Regem enim in pugnam processurum constanserat fama. Constitutis tormentis, Gonzaga Landresse vallum ac propugnacula verberat,sectoque ingenti hiatu ab oppugnatione tamen abstinuit, fame se oppidum domiturum sperans. Instantibus Kalendis N uembris, Landresiani ad extremam commeatus inopiam peruenerant. Quare Rex in unum coactis omnibus copijs, ad arcem Cain bres nam castra locat; Caesar sua trans Sabim, pugnandum existimans, sevnum contrahit. Quo facto, Franci postrema acie cum multo commeatu Landresium intrant, impositoque nouo praesidio, veterique edu- cto ad Regem conuolant. Ille Landres j compos voti factus,circa N nas Novembris in Franciam redita C far quoque,quod hiems esset, mo-- tis Landresio castris Cameracum proficiscitur. Intellexerat enim,urbis aliquot primarios ciues de se militibusque suis questos contu lasse, inclinareque ad Francos. Introducto igitur in urbem praesidio, statum eius
componit. Deinde munitissimam arcent excelsit uno eius loco extruit, C. a a
praesidioque firmat. Hoc anno, praeter quod in Pede monte vario Marte utrimque res gereretur, Belgae quoque mense Maio, cum decem armatis ιonerariis in Burdigalensem portum inuecti, septemdecim naues, vino aliisque mercibus in Normandiam tendentes,capiunt,ac in Zelandiam abducunt, ceteris omnibus incensis, ac e continenti non cxigua in naues auecta praeda. Hoc quoque anno Antucrpiae a Caesi re pomoerium est prolatum, addita,ut vocant,Noua VIbe, moeniaq; certis propugna-
219쪽
CAROLUS V. IMP. HIS P. REXi I culis aduersus hostes munitiora sunt reddita. Initio Ianuarij anno i 144. Caesar e Belgio in Germaniam prosectus, Spiram, Imperio Comitia celebraturus,venit. Adfitcre quod raro est visitam j Septem-viri omnes,ac totius Germaniae pKcipui Principes, ipseq; Clivius. Quo Conuctu Ce-- rati aciuersus v acum decernuntur ecliuitum quattuor, peditum viqintiquatuor millia, qui sex mensibus Imperij sumptu militaret: promisitq;hali ob causim C sar Protestantibus, primo quoque tempore in Gemr--- mania aut Generale, aut nationis Germanicae Concilium se procuratu- - nim Summo Potifice Paulo factum aegerrime serente,qui superiorianno Tridentinum Concilium indixerat. His quoq; Comitiis Caesar, m ono Belgarum gaudio comodoque, pacem facit cum Christierno E. - tio Dama: Rege, cohonestatque nuptias Lamoralis Egmondb Comitis η cum Sabina Bauara in urbe Spirenti. Interea Angli ianus a Rege Franco-ru Pedemonitis praesectus, accepto a B uitrio exercitu, nouisque additis cottis, Carinianum in medio suom pHsidiorum a Vastio permunitum,ac a veteranorum firmo praesidio defensum,obsidere,fameque ad deditionem cogere,aut, si Vastius auxilium ferre conaretur, praelio decem con stituit. Facto utrimque apparatu, Vastius occupato pago Ceresola, castra ponit, transitaque proxima valle, in propinquis patentibus campis acies constituit. Pugnatum est ad Ceresesam acriter postridie Idus Ita ... Apriles,occisaque seruntur duodecim millia virorum, sed maxime Ger-U Ha. manorum. Aaducta enim fuere utrimque in aciem supra quadraginta virorum millia. Nec incruenta tamen Francis suit victoria, profligato D. u. sinistro cornu. Ducit hoc anno in uxore Philippus Hispaniarum Princeps Mariam Ioannis Portugalliae Regis filiam sibi anno superiori d
sposatam,e qua filium suscepit Carolum,qui innuptus anno I 368. obiit. Sub idem tempus Caesar ac AnesiaeRex, maximis veteranorum habitisdclectibus,ingentes copias, quibus Franciam inuaderent, parabat; quorum vires ut Francus serararet, Angli ianum nouis copiis iuuat,ac Caesari in Insubria graue bellum conflat,duce Stroma exulum Floretinorum
zz a Principe, si frustra tentato Mediolano, indem ad Saraia alli oppidi pla, na cum Caesarianis concurrit. Primum StroZZa tanta Caesarianos vi propulerat,vi duo tormenta maiora eriperent, ac victoriam inclamaret. ρ - Quare omnes eo StroZZianae copiae,disssolutis ordinibus,conuertuntur: in quorum aperia latera inuectus Lan ius, momento temporis omnes
in diuersas partes praecipites agit, cadente Vlyi se Ursino, ac cum eo ali- ζ: quot ordinum ductoribus militibusque non paucis. Maior pars, proie-Q-ctis armis, cum omnibus signis militaribus in Vasiij potestatem peruenit. Qui effugere, Qui erasium, ac inde Carignanum ad Angli ianum
vincuηtur. etiassere. Incidit haec pugna circiter Idus Iunii. Attamen circa Kalendas
220쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEps. 6hdas Iuli j Pyrrhus Stipicianus, extrema famis necessitate coactus, cum is Angli iano transigi ac Carinianum ei cedit. Iam ad inuadendam Franciam Caesar Spirae Germanonam copias parauerat. Henricus Angliae Rex, ingenti peditum equitumq; suae nationis coacto exercitu, Caletu in transmittit; missoque Norisolchi Duce cum parte copiam ad Belsarum castra qui Monstreulium in Picardia obsidebant ipse cum reliquis terra marique Boloniam premit. C sar cum exercitu Spira proscctus, Metim venit,indeque Fursten Mium cum copiis ad obsidendum Lutaenbur gum praemittit,quod decimoquinto obsidionis die commeatus pcnuria Ἱeditionem facit, Estaugae Vicecomite cum praesidio, robus omnibus
incolumibus, exceptis tormentis,in Franciam abeunte. Tum C sar ad ν, mra exercitum venit,breuique ad deditionem compellit Coimercium, Uaua colurium, Lineum,ac cetera omnia quae superiori anno Franci in Duca tu LutZenburgico ceperant, captis Briennae ac Roussit Comitibus, mi, nisu
Eschenaij Domino. Inde ad Fanum Desiderio castra locat. Rex Fran ,α ς' ciscus tribus locis a tribus diuersis oppugnatus exercitibus,summa celeritate militem cogit,adeo ut omnibus in unu coactis , quadraginta ruin- Iia peditum,ac sex millia equitii ira in Regio recenserentur exercitu. Oppugnabat mense Iulio Cassar Fanum Desideri j, oppidum munitum: captoque Vitrio,Francorum etiam pedites equitesque suis commeatum intercipientes clade assecerat. Defendebant Fanum Desiderij Coines Sancer ac Landae Dominus,defensi Landresij fama clarus; qui post O misi. rior 17. Iuli j, minoris tormenti globo in domum eius peruolante, per ce-ῖ '- rebrum traiectus occubuit. A Caesaris vero parte Reinerus Nassati,is x ta Auranti j Princeps,oppidum e regione arcis pinnacias, casu quoq; vitam 'mem. amittit. Einissa enim oppido maioris tormenti pila, cum in proxima 2 re. dirutae domus rudera incidi siet, frustaque hinc inde dissilissent, carum una dextram Auranti j scapulam transverberat, alamque uniuersam vi-N M tiat. Dccumbentem Caesar inuisens, testamenti faciendi potest atomi a concedit. nullos enim ex Anna Lotharingica relinquebat liberos. Quare, cum Guillelmum Nassauium patruelem, in assem heredem consilia tuisset, altero die obiit. Cum tormenta inuadendi viam si auissent, I - . primi omnium Hispani iniussi ad ruinas prouolant; ac cum ampliusquam horam obstinatissime collato pede pugnassent,repelluntur. Suc cedunt mox equites octingenti , ferocissimeque pugnatates , tandem etiam reiiciuntur. Tum Germani pugnam suscipiunt: sed cum pellio aras duas non minori virtute rem gestinent,nec quidquam proficerent receptui Caesar cani iubet. Dcsiderauit his oppugnationibus Caesii viros sortes circiter septingentos, Franci ducentos, ac ultra quadraginta equites primarios. Exinde ad obsidionem Caesar totum se conuertii. Sed