장음표시 사용
191쪽
cimo Decembris selici nauigatione Barcilonam appulit. Hoc iterum anno Anabaptistae Pouldihih in Holladia,Occupata domo in unita,se a
mare conati, a milite quem Senatus Hollandiae eo miserat,superati dissipantur; capti utriusque sexus vario mortis genere perientiat. Mense Maio ciuitas Dei sensis apud Hollandos fortuito igne sere tota conflagrauit:&quinto Idus Iulis motitur Basileae Desiderius ille Erasmus Roteroda-G M M mus. Res state huius anni Carolus Geldrus,etsi sere septuagc narius, quietis impatiens,per speciem domandorum Gron ingensium, qui ab auctoritate sua pulso Carolo filio notho, quod eum Ana baptistis fauere dic rent,paulo ante discesserant, ac ceteros imitati Frisios ad Caesarem transierant, inaugurato ibi octauo Iunii Caesaris nomine Georgio Sccinckio,
in ea ditione ae Frisia dissimulando Caesari bellum inscrt, inito scrilcre cum Christierno Tertio Daniae Rege Caesaris hoste, causa Regis Christierni Secundi. Mei nardus Hammius ac Ioannes Hackeu ordius Christi emi Tertij nomine tria millia peditum coscribunt,occupantq; Daminum. Augetur indies e Geldria, Frisia ac Groninga numerus, quod impune rapto viverent. Sub idem tempus Christiernus Tertius obsiἹebat in Dania Coppen hau iam,pro Christierno Secudo fac icntem. Hanc ut Caesar obsidione liberaret, militem conscribi iubet, ac Frederico C miti Palatino qui in uxorem duxerat Dorotheam Christiemi Secundi filiam alteram in ut uxoris in Regnum Daniae ius persequeretur, naues ac pecuniam pollicetur. Palatinus statim in Bclgium mittit stat rem Wolia gangum cum quatuor millibus Germanorum peditum, iubetque iun- ,..tia gens se Belgis auxilio Coppenhauiis proficiscatur. Sceinckius se breui Daminum expugnare posse existimans,copias omnes Daniae destinata ai, uriis, Damino Frisico adhibet. Sed Praesidiari j ac ciues pecunia & commeatu Regis Daniae animati l qui destinere tantum volebat tantisper Caesaris vires,donec ipse Coppenhauia potiretur adeo Daminum munierant,ut nulla vi Sceinckius expugnare posset,quamquam non semel,maioribus eis ia. tormentis disiectis munitionibus, non sine exiguo detrimento id esset expertus. Quare erectis opportunis ac necessariis locis castellis, fame adori ε . deditionem eos cogere molitur. Interea Coppenhau ij extrema rerum
zzz I omnium inopia pressi Christi emo Tertio deditionem faciunt. Quo intellecto, olf angus Palatinus ad fratrem in Germaniam redit. Tani rue dem &Damini j tame pressi Idibus Septembris Sceliachio se dedunt,
nulla alia conditione,quam ut praesidiari j vacui, albam manu virgulam ferentes, in Geldriam ac Daniain liberi abirent. Exinde Damini muni-T, . tiones, Groninganis instantibus, demoliuntur; fossae replentur, portae: diruuntur,leges ac immunitates abrogantur. Vigesimo secundo die Se plebris Sceinckius arcem Weddanam ad deditionem cogit. Tum Gr ningam
192쪽
X L II. BRAB. V. BELGII VNITI PRINCEPS. 6o
ningam reuersus, rebusque necessariis constitutis, uxoreque Ioanna Eg- i I simoiadia ibi relicta, ad exercitu in , quem ad obsidendam Couuordiam ac Bronckhorstium a Geldris in sella miserat, venit. Post alterum obsidionis mensem Couuordia, rebus omnibus saluis, cum arce deditionem facit. Postridie Kal. Decembris Bronchhorstium iis dein conditionibus in potestatem venit. Coegerant Geldri haud procul Dauciitria iusti exercitus speciem. Contra hos propcrat Sceinckius, in itinere arcem Diepcnhorstiam expugnans: quo eius successsu territi Geldri, desertis c stris domum dilabuntur. Postea pax iterum cum Geldro est facta,& vi--D.-gesima secunda Decemblis Bruxellae publicata, militesque omnes qui in Frisia,agro Groningano, Geldria, ditione Vltralactina, ac Trans-Isulania erant,in Brabantiam, indeque in Artesiam conueniunt, ituri cum Burano ceterisque Canaris Ducibus contra Francos. Anno is; . Kalen- irardis Februari j missa a Rege Francisco Tcro anam, dudum ne quid inferretur a Belgis obsessam,auxilia,oppidum noctis obscuritate,ac ingentis tempestatis beneficio deceptis Caesarianis, intrauere. Tum coactis in
unum copiis, Anna s seu Annaeo in Mominorantio Ligato constituto, .m-aiis
contra Belgas mittit. Deditionem illi statim facit arx Auchiaca. Inde ad oppidum Hesdinum ditionis Atrebatensis castra locat. Caeseriani oppidi imbecillitate diffisi,ad arcem,quae munitissima erat,se contulere. P erat ei nomine Caesaris S insonius Namurcaeus, Borbesiij Dominus, cum quingentis peditibus, ac Eslrumellius cum totidem aliis. Habebat Rex
in exercitu ultra viginti quinque virorum millia: cumque actis cuniculis parum proficeret, productis tormentis ingentem in muro ruinam facit. Advolant ad hiatum Francorum aliquot cohortes, sed non exiguo accepto detrimento, clarisque aliquot desideratis viris repelluntur,cadente P. . . inter alios Carolo Bullio, Sanxerrae Comite. Sed cum Caeseriani non diu se vim sustentaturos censerent, res incolumes pacti, Regi arcem cumis.
oppido ac tormentis reliquere. Hic Sercinis Domino in praesidio relicto,
Fanum D. Pauli, quod hucusque neutrius fuerat partis, cum arce occupat, ac muniri ingenio arteq; Antoni j Castelli iubet; interim dum ope- - . . . 'ra fiunt,cuna exercitu Pernesse, ne quis ea impediret, sedens. Paulo post occupat & Lillerium, praesidioque firmat:expugnat Venantiam in palude sitam, praelio utrique parti cruento; Mara uillae idem conaturus, nisi Musius cum quatuor peditum millibus ac sexcentiis equitibus aduenil set.Fano D. Pauli nondum plane permunito Rex praeficit Ioannem Tu-
reuillium Uiltaboni Dominii, attributis illi bis mille peditibus, ac sexcentis equitibus; arci vero Rcincrum Pallierium cum mille peditibus: qui omnes,aequato cum fossoribus labore, capta opera perficere conantur. Exinde Rex Dorianum reuersus, exercitum dimittit, exceptis octo
193쪽
6c6 CAROLvS V. IMP. HIS P. REX 1 13 millibus Germanorum peditum, quos Guillelmus Furflcnbc ij Co-- . I. mes ducebat,quem Doriani, additis aliquot equitibus, in praesidio reli-ι- siquit,ut Fano D. Pauli,exigente nectilitate,auxilio esset. Nova cnim op
ra Musius, cum mille ducentis equitibus ad oppidum usque excurrcns, diligenter inspexerat. Mense Iunio Reussius Lent so apud Atrebates copias cogit, ac cum Burς Comite ad Fanum D. Pauli veniens,aperiri portas Caelari iubet. Respondent Franci, expugnata Perona, se deliberaturos,quid essent facturi.AEgre scri miles Germanus se irridcri. Quare toria mentis facta ruina,acceptoque oppugnationis signo, ira perciti ad oppidum conuolant. i Resinunt acriter Franci. Dumque ad iuinas dubio Marte pugnatur, quinque Caesarianae cohortes ab altera oppidi parte, iustum praesidium non reperientes, intersectis viginti quinque custodi- 'i da bus, in oppidum perrumpunt, ac propugnantes a tergo inuadunt. Caesa FMι-- riani qui ad ruinas pugnabant, suos in oppidum peruenisse intelligentes,tandem quoque vi irrum tunt,nemini parcunt, Praefictos cum militibus interficiunt, capto tantum Villa bonio, Bellato, Laubino, Blercn- curtio, Iuillio,cum paucis aliis. Cecidere in oppido ac arce circiter quater
mille quingenti Franci praesidiarij, exceptis ciuibus; seminis quoque
nec pueris parcitum est; tanto surore crebris Francorum scommatibus irritati suerant G crinani. Inclinante die, Buranus, educto milite, captiuos omnes ad se perduci iussit. Villabonius Graia elingam missus, poli capro libertate decem millia aureorum liliorum soluit. Rex, intellccta Fa-ni D. Pauli oppugnatione, Annam Mommorantium cum Delphino
Henrico in auxilium miserat. Sed certiores de expugnatione, aci fines sis, is defendendos rediere. Buranus,incenso oppido,diruta arce, ac dc molitis munitionibus, postea exercitum recenset, repperitque circiter quinde- μείω ς cim millia Germanorum, ac octo millia Wallonum peditum, Belga-ι- . . ., rumque equitum octo millia. Motis Fano D. Pauli castris, cum Hesdi num transiisset, Monstreta iij muros productis tormentis verberat. Canaptae Dominus, oppido dissidens, impetrata ciuibus ac militibus rorum omnium incolumitate, exeundique cum armis pptestate, Burano
deditionem facit. Eodein tempore Terowanam Franci itcrum de rebus
... ia ri, necessariis recreant. Iuni j die vigesimo secundo Delphinus cum Mommorantio omnibusque copiis Ambianum venit, euocatoque ad secum
Germanis peditibus Fursiciabergio , his alia Germanorum pediti inquatuor millia bello Danico ac Monasteriensi exercitata, quos ducebat, . Nicolaus Rusti hius dictus Gibbosus,iungit;qui cum Abbeuillam conuenissent, Annibaldo iubet Tero anam puluerem tormentarium, aes clopetarios pedites introduceret. Buranus enim, disiectis moenibus ac z vallo, in summum oppidanos periculum adduxerat. Proficiscitur Hes- dino
194쪽
XLII. BRAB. V. BELGII v NITI PRINCEPs. cordino Annibaldus cum quadringentisaci operariis peditibus, ac aliquot i Isrequitibus, singulis e humero sacculum tormentario puluere plenum d
serentibus: qui sine detriineto Tero anam intrauere. Annibaldus certo extra oppidum loco cu equitibus grauis armatum eos ex pectit equites,
qui pedites Terowanam erant comitati. At ij pugnandi desiderio fiastra
res,contra quam Iussiam erat,aduenicies Caesarianos excipiunt, temereq; praelium committunt. Altera enim Caesarianorunt equitum pars auio via itinere, Annibaldo a fronte occurrit,invaditque. Committitur duobus diuersis locis inter equites acre praelium, deteriori Francorum conditiove,quod a fronte ac tergo interclusi,iniquo loco resisterent. Quare iniret
tandem,multis desideratis sauciatisque, ruptis ordinibus in fugam con-:. sciuntur. Annibaldus equo deiectus capitur, ac cum eo Piennae Domi. nus, Comes Villar*, Dolus, Capussenantius Epirotarum Praefectus Franciscus Bemardinus, Santicus, aliique nonnulli ordinum ductores Capussenantius capite est plexus, quod a Caesare ad Regem transfugisset. Piennius,liberato Seneschalco Hann iae, liber est faetiis. Haee ad Guinegatam seu Blangi sum, locum Belgarum contra Francos victoriis
non semel nobilitarum,sunt acta. Exinde Delphinus cum Mommoran tio ad TeroWanae expugnationem impediendam cum vigiuti sex millibus peditum, ac grauis armatum mille sexcentis euis bis mille equitibus , intra Gesnegatam ac roWanam ad flumen Canchaeam munito loco,unde non facile ad pugnam cogi poterant,castra locant,in omnem rerum agendarum occalionem intenti. Sed mensis Iulij initio, trium mensium induciae inter Belgas ac Francos, moderante hinc Arschoti Duce cum aliquot Caesarianis Consilliariis, inde Poletto Preside Sena. Otus Parisiensis ac Berterauo Regis Secretario, his conditionibus concita piuntur: Hostilia ultro citcoque cessanto. Alter alterius fugitiuos ne re ' acipiunto. Rex durantibus induciis, in ditionem nec oppidum tantat D. Pauli militem mittito, nec locum aliquem munito. Subditi virini
ia que libere commeanto. Rex duobus viris nobilibus, ac sex eomm cosa mitibus,tutum per Franciam iter concedito, ut cum mandatis ac litteris
,, a Maria Austriaca in Hispaniam ad Cςsarem pacis tractande causa pros, ficiscantur. Aetiim Bonnii secundo Kal. Augusti. Subsignauere Delphinus , Maria Austriaca, Florentius Bum Comes, Dux 'Arscholi. Anna Mommorantius, ac Consiliari j. Dum haec in Belgio aguntur, Alsensus Dauatus Vasti j ac Piscari j Marchio, mortuo Antonio Leua a Caesare Insubribus Praefectus , coacta in unum valida peditum equitumque
manu ,contra Francos,qui uniuersam Sabaudiam ac partem Pedemon immtis, pulso Duce Carolo, occuparant, contendit, ac Carma olam, cium 'aliquamdiu obsedisse deditione in potestatem redigit.Cumque auxilia
195쪽
6e8 CAROLUS V. IMP. HIS P. REX.r137 Germanorum, Duce Frederico Furstembergio, Guillelmi Datre natu maximo, Vastio superuenissent, iisque sex millia Hispanorum acqu
tuor millia Italorum peditum cum iusto equitatu iunxisset, Francos viribus inseriores cedere, ac in praesidia se conferre coctit. Praeerat hoc tempore Francis Humeriae Dominus,qui militum in obcdicntia ac Prς-fectorii dissensione nil poterat, nisi quod, missis Turinum viginti quinque millibus aureorum nummum in praesidiariorum stipendium, P demontem Vastio relinqueret, cum copiis Sesanam prodictus. Vastius Astet in unum coegcrat Σ1o oo. peditum,ac tria millia cquitum,tormenta maiora viginti quatuor; cum quibus tertio Kaled. Septcmbris Quem
sum obsidet, pauloque post expugnar,diripitque: Albam Pompeiam,
dedente Iulio Vrsino, recipit, praesidiariis cum armis & impedimentis Pignarollam in tutum deductis. Hinc Quieram,quam Fregosius praesidio obtinebat, mouet. Sed cum bis reiectus, tertiam pararct Cppugnationem, expectare Fregosius non ausus, Vastio Albanorum conditione Quieram dedidit, ac ad Humeri j castra cum praesidiariis proficiscitur. Hinc Uastius Pignarollam ciuitatem amplam,vastam,arte ac iusto prγsidio munitam contendit. Praeerat urbi Franciscus Pontercinius, cum quinque millibus peditum Italorum . Quare Vastius vi nil tentandum. .- cc scias,distributo in circuitu exercitu,vrbcin obsidet. Interea Rex Frantia. .xe - ciscus Lugduni exercitum cogebat,& Delphinum Annamq: Mommo-
.is saviis. rancium secum profici I cI ac cum parte copiarum praeire in Sabaudiam
ia praecipit. Octobris die decimo prosccti Lugduno, Brisonsons Humerio seiungunt,inde Chau montium proficiscuntur, Caesarianosque, qui se, Duce Caesare Maso Neapolitano, ac Camillo Columna Romano, Susanis vallibus munierant,proximis occupatis montibus pellunt.Vastius Susanae vallis ac Saltuum amissione intellectit, deserta Pignarolla, Ri-
uolam sectam exercitu confert, Regem,qui in itinere erat, eo loci exspe- , di staturus. Duccnti Hispani,arcem Susanam custodientcs, Burrio Regio- αν. sώ- rum tormentorum Praefecto deditionem, concessa corporum impedi- mentorumque incolumitate, faciunt. Tum Vastius mutato consilio Riuola proscctiis,ad flumen oppidi Moncallerij castra locat. Mommor. Intius cum Delphini copiis Vallium sequens, in itinere arcem Villanam expugnat, ducentosque Hispanos praesidiarios ad unum omnes interficit.Inde castra Greuillam transscrt,tribus a Vastio, qui Moncalleri j ad- , 29 huc erat,milliaribus: qui se imparem Regiis sentiens. deserto Moncali s ms rio,relictisque Quiersij quatuor peditum millibus, Duce Antonio Amragonio, Astam cum exercitu rediit. Cum Padum Mommorantius,o cupato Moncallerio,traiecisJct,munitiones ac oppidula omnia quae circa Fossanum, Albam, tersiam,ac Astam crant, in potestatem redigit,
196쪽
s XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 6oy ubique ingenti reperta commeatus copia, quo Turino in annum proui- IIII dit, eoque loci Regem expectare constituit: qui cum Carignanum venissset, Delphinum ac Mommorantium ad se vocans, de belli ratione consultant. Interea nuntius adest, tractari de pace, ac in eam rem inducias usque in vigesimum secundum Februari j anni sequentis pactas, a. vnoquoque quod tum obtinebat retinente. Publicantur tertio Kal. De- 22 scembris non e Caesatis Astae,ac nomine Regis Carma olae. Kalend. M. Minum Decembris Vastius, clarioribus comitatus ordinum ductoribus, Car- . . . magnotae Regem, Delphinum, ceterosque Francorum Proceres inuisti Dimissis utrimque exercitibus, Rex in citeriorem Franciam, Vastius Mediolanum rediit, missis Locatam Legatis, qui de pace agerent. Sed cum de conditionibus conuenire non possiciat, inducias in sex menses, hoc est in vigesimum secundum Augusti sequentis anni prolongant, mirum in modum Leonora Caesaris sorore, Regis Francisci uxore, pro pace laborante. Mense quoque Maio Maria Austriaca nomine Coaris, magno Belgarum commodo, in tres annos inducias facit cum Christierno Tertio Daniae Rege, restituta Belgis Zondae nauigatione. Hoc uis. Da. anno loquitur Cochlaeus Romanus Poti ex Paulus III. indix It Genera- 2.... h. le Concilium Mantuae celebrandum; ad quod Lutheranos qum; Principes vocavit Quod ubi intellexerunt Lutherus & complices eius, variis machinationibus ac scriptis, Concilij auctoritatem impugnare coeperunt. Etenim Nittembergae evulgarunt 3 O. Propositiones, contra Con- Nam tmcilia publice disputandas. Inter quas duodecima sic habet: Concilium ῖ ν' -- aut Episcopi congregati errare potiunt,aeque bene sciat alio homines. Et
sequens hanc ita ait: si autem non errent, hoc fit a casu, aut ex merito sium G.
ali citius sancti ac boni viri qui inter eos est. Sic ibi. Hoc anno Gaiaden ses tumultuari incipiunt, de quo plenius biennio post. Sub initium se quentis anni t 138. Caesar cum Pontifice Paulo Tertio ac Venetis nouum is 3 8
foedus facit, stipulante pro Caesare Manrico Aguillarij Marchione, pro
Venetis M. Antonio Contareno. Pontifex ipse in Vaticano,ubi haec agebantur, propria manu subscripsit. Sexto igitur Idus Februari j Pontifex IM, Paulus, Caesar, ac Veneti, diuisa inter se Graecia,contra Solymannum ' δ' Turcam Italiae minitantem bellum decernunt, promittente Caesare octoginta duas triremes totidem Venetis, Pontifice triginta sex;quibus Caesar atque Genuenses onerarias, convehendo commeatui pedestribusque copiis, addebant,Ferdinando Gonzaga Siciliae Prorege iis praesecto: uniuersae vero Confoedcratorum classi Andreas Auria Caesaris no mine erat imperaturus; Pontificiae Marcus Gri mannus,ac Paulus Iusti 'anianus, Venetae Vincentius Cappella praeerat. Sed tantis in unum coa ctis viribus, quamquam contra proditisset Solymanni Praesectus Haria- : in s
197쪽
cio CAROLUS V. IMP. HIS P. REX is 3 3 denus Barbarossa nihil dignum memoria actum est, Auria pugnam amtificio ut volunt detrectate ; at paulo post nihilominus Turcarum classe ingenti tempestate foede disiecta. Quo perspecto Veneti, sellito scedere, vel cum Reipublicae suae incommodo pacem a Solymanno peti radi. re ac linpetrauere. Interea Ponti sex certior factus, Locatς nil inter Caes rem ac Regem Franciscum de pace transigi potuisse, Legatis ad utrumq; t. . a musis effecit, ipsi Principes,eius conficiendae causi, ad Niacam prouin- ,. I- ς Lugdunensis ciuitatem, Sabaudo parentem, se venturos polliceren-ri μὰ . M. tur, Pontifice eadem de causa tertio Marti j Roma proficis nae, ac decis. A. nὶOsexto Maij, aetatis suae anno septuagesimo quinto, honorifico cum comitatu Nicaeam intrante. Exceptus est a Caesare qui pridie Villastancam hau d procul Nicςa sita in , mari ex Hispania appulerat summa cumri. v. ..is reucrentia. Paulo post Rex Franciscus terrestri itinere Villanouam Nicae e p inquam venit. Uterque Princeps solus cum Pontifice locutus, necessitates ei suas sigillatim exponit. Uerum quamquam Pontifex, c., is ab summique hinc inde utriusque sexus Proceres diligentissime pro pace laborarent, nil tamen aliud quam decennales inducias impetrare potuerunt, his legibus: Induciae decimo octauo Iunij huius anni incepturae,indecennium durantote. Subditi libere vltro citroque terra inarique commeantote. Quae nunc uterque tenet, retineto. Agris utrimque pulsi restituuntor, Neapolitanis ac Siculis rebellibus exceptis. Sabaudus, Genuenses, Florentini,ac quicumque voluerint, induciis comprchcndulator. λ-
elae Bomiiiij induciae ratae sunto. Actium Nicaeae decimo octauo Iuni j. Ponti sex summopere laborabat, Caesar ac Rex sese inuiserent, amplex renturque. Sed magnis,ut aiebant,de causis id facere recusarunt, Pontifice tanto honore se frustratum non parum dolente. Promulgatis Ni-. indusii is,Lemora Franciae Regina fratrem Caesarem inuisit, salutasia . tatque; qui statim cum Pontifice Genuam est reuersus, desponditque notham Margaritam, Alexandri Medi i Florentiae Ducis viduam adolescentulam , Octauio Famesio, filio Petri Ludovici Fam ' sis, qui Pontificis Pauli e legitimo matrimonio erat filius . Genua Cintiqvaledicto Pontifice, in Hispaniam traiecturus, ad oppidum Aquae ...,- mortuae dictum olim Fosiae Marianae in contendit, iis in partibus RGt gem Franciscum haerere intelligens. Cui cum per Legatum nuntiari ius- sillat, se euin amplecti salutareque velle, Rex laetatus ad Caesaris quadriremem accurrit, eamque cum paucis intrans Proceribus, per horam
cum eo talus est collocutus, admisso paulo post ad manus osculum Andrea Auria. Postero die Caesar per praeconem edici iubet,ne quis e classe
ν --,inis in continentem exeat. Tum ad Regem pransurus contendit, qui cum
Regina,duobus filiis,ac magno Procerum numero obuiam C lari pro- . diens,
198쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. cii
prodiens, eum ad aulam deducit, apud quem & coenatus ea nocte dom II 3 miuit, posteroque die iterum prandet. Exinde ad classem honorifice deductus, iterum Rex cum exiguo comitatu Caesaris quadriremem intrat: c aliquamdiu hilariter combibentes, amicissime tandem inuicem amplexi ac valedicentes, Caesar sua cum classe Hispaniam versus, Rex in citeriore in Franciam contendit. Haec chim utriusque subditi intellexissent, solemniter gratias Deo egerunt, extructisque publicis ignibus multa sibi bona pollicebantur, quamuis pauca sint secuta. Hoc anno pridie Kalendas Augusti Arnhemi e vivis discedit Carolus Egmon- Gm Mdius Geldriae ac Iuliae Dux, Comes Zutphaniae, aetatis anno sere septuagesimo primo, nullis legitimis liberis relictis, nothis vero utriusque sexus quamplurimis, postquam quinquaginta sere annis, ut supra retuli- ctumus, bella cum vicinis vario eventu gessisset. Positum est illi Ainhemi'- ,, summo in templo Latinum tale Epitaphium: Admirabilis inagnifi- censae Princeps illustrisiimus Carolus Dux Geldriae & Iuliae, Comesis Zutphaniae Frisiorum, Groningae, Couuordae, Tencterorumque D
, , minus, ad aerumnas superandas ut alter Hercules natus, & vario retum ,, turbine tota vita iactatus, ad omnes fortunae casus inuictum animi rota '
,, bur gestabat. Christianam inferioris Germaniae Ecclesiam, prauis opi- se nionum simultatibus pollutam, pectoris vere Christiani constantia vel uti sacra anchora piissime stabiliebat. Postisnita praeclarissime gesta,
is tandem mentis iniquo vulnere consectus, obdormiebat in Christo, an no M. D. X xxv m. Iuli j die secunda, noctis hora undecimar vixit o.an- ,,nos,menses 7. dies 2 i. horas i . Sic Epitaphium. Et quamquam veteris
actionis iure, postremisque foederis legibus solus Caesar eiusque heredes
ei succedere debebant, odij tamen inueterati contra Burgundos causa, Dux Carolus dictas regiones,cum Francis,quod paulo ante tentara re
cusantibus Geldris in relinquere non potuisset, Guillelmo Marcano Cli- e uiae Duci, adolesceti viginti duorum annorum,ordinum aliquot assen- P insit,concessit: qui paulo post a Geldris in Ducem inauguratus, praecipuis ciuitatibus praesidia imposuit: quae res, ut narrabimus, paulo post calamitosissimo bello causam praebuit. Obiit etiam hoc mense Euctardus a Marha,Cardinalis,Antistes Leodiensis.Nonis Octobris Leonora Regina Franciae ac Maria Austriaca Caesaris sorores Cameraci se inuissent, ac de initis induciis congratulantur. Postero dic Rex Franciscus eodem venit,nonoque Octobris die ad Fanum D. Quintini perductas, honoria ficentissime per aliquot dies recreat. Inde Compengam reuersus,in periculosissimum ex n ligno ulcere, quod in ventre eruperat, incidit morabum. Cum conualui isset, in Pedemontem Praesectum mittit Annibal ra et dum; qui stantibus inductis,adeo oppida muniuit, ac arcibus in ossicio
199쪽
612 CAROLUS V. IMP. HIS P. REXi 133 populis continendis instruxit, ut numquam postea inde Franci vi elici potuerint. Accidit hoc anno in Hispania illud memoria dignum. Caesar
cxtra urbe in Toletanam nobilcs,equestri ludicro ccrtamine ex prouocatione concurrentes, spectatum, cum Imperatrice iuerat, ac cum eo principui totius Hispaniae Reguli. Ad urbem redoentes praecedebat 5 sub sequebatur ingens hominum turba. Praecedebant in equis Proceres,discurrebant Praefecti Magistrituum cum oblongis pro more regionis vim gulis turbam dimouentes; quoui unus ad praecedentes Proceres adequitans , iter accelerent, aduenientique cum Imperatrice Caesari locum moerent,admonebat. Infantasiae Dux,e Mendosiorum familia ortus, Pr cerum Hispaniae potentissimus ac ditissimus, sentiens &suum ab eiussa. vir a verberari equum, Praefectum rogat, an se nouisset. Astirmat ille, utque pmperet,admonet,adesse enim Caesarem. Dux evaginato gladio re -- Praesectum in capite grauiter vulnerat. Vulneratus Praesecius ad Caesa-
.ul . vi rem sic conuerten de vi ac iniuria coqueritur. Is se praesente factur noleste seri, moxque Ronchillius Iurisperitus, unus e tribus Aulae Caeci ris rerum capitalium Praesectus, ad Ducis latus dextrum modeste adequia. tans, significabat se eum captiuum Caesaris iussu ducere. AEgre id Dux, aegrius multo eius comites viri nobiles ferre; e quibus unus Ronchillium accedens, discederet, cum bis serio admonet: qui vim quoque ac vulnera timens, paret, abit lue. Exinde Dux ad aulam suam Toletum reuertitur, comitantibus sere omnibus, dcferto Caesare, Proceribus ac Nobilibus. Caesar pro tempore arrogantiam ac iniuriam a Duce sibi l eo ι- gibusque illatam distimulandam iudicauit, nil in eum grauius statuens, citia in ut domi cum relinqueret, operaque eius in posterum numquam a-- uteretur, renuntiari ei iubens, saucium Praesectum secundum leges a Iu- , T is dice pro merito puniri curaret. Dux, actis Caesari gratiis, cum se tangi νμ-r, verborum sale perciperet, Praesectum suo sumptu curari,& postea quingentos ei aureos numerari iussit. Kalendis Mah anno i139.Toleti e partu M. . . a. Obiit Elisabetha Lusitana Caesaris uxor, filium, qui paucis diebus vixit,m, enixa, relicto filio Philippo, Maria ac Ioanna filiabus. Rex Franciscus
celeberrimas ei Parisiis celebrauit exequias. Eodem mense Gandensses longa Caesaris absentia, militumque exauctoratione insolescentes, concisa ' iurare inter se primum in urbe,deinde totam Flandriam,quod in se erat,m turbare coeperunt: quod cum diu clam esse non posset, iamque famam iis .fias. spargi audirent, Magistratum Caesarisque Praesectos urbe pellunt, complurium aedes diripiunt, arreptisque armis , custodias in portis ac murito Ac constitui int. Prima vero seditionis ac coniurationis causa haec fuit. δnno 133 6. vigente ardenteque cum Francis bello, Maria Austriaca Belgarum Gubernatrix, conuocatis omnium Prouinciarum ordinibus in
200쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 613
Francicum bellum obtinuit duodecies centena millia florenorum;e qui- i I sbus Flandri pro sua parte erant soluturi quadringenta millia. Oppotu re se soli Gandenses Reginae Mariae, ceteris consentientibus Flandris. Quare illa ciues Gandenta Bruxellae, Mechliniae, Anmerpiae, aliisque locis repertos honesta custodia asseruari iubet, donec urbs fatis secisset. Gandenses, re intellecta, anno i 137. mense Augusto Bruxellam mittunt alterum urbis suae Syndicum, hominem turbulentum, Leuinum Blommium, qui urbis nomine Reginae offert libellum supplicem, petens, ciues dimittantur , allegans Gandenses ad extraordinarias pecuniarum ιιμ. D collationes cogi do Iure non posse, ob priuilegia a tribus diuersis Comitibus urbi colsata; primum anno i 296. a Comite Guidone; deinde anno I 33 . a Comite: Ludovico Neuersio; tertium anno I 77. a Maria
Burgunda, Caroli Audacis filia. Perplacet Reginae Mariae, de his iuridice a Senatu Mech linianu, aut Bruxellae in arcano Caesaris Concilio xvirici./. disputetur, priuilegiaque examinentur, se staturam cuiuscumque voluerint Concilij sententiae; ea tamen lege, interea suam e quadringentis Οὐ millibus portionem numerent, si ciues dimitti cupiant. Gandenses Bru- ι . Mirigas, Iperas,ac ad Franconates mittunt Legatos, petentes contra dictam pecuniariam exactionem secum excipiant. Illi l paucis oppidulis exce- μ' - ptisὶ foedus inire recusant. Interim mittunt communi nomine ad Regi-ν-. .
nam Mariam vigesimo quarto Septembris dicti anni Flandriae ordines supplicein libellum, petentes executionem differat, donec Caesar in Hispania,de controuersia edoctus, sententiam declarasset. Datin hanc rem m-- Regina Flandris menses tres. Contenti sunt illi: soli Gandenses in pertinacia persistentes, pridie Kalendas Ianuarij contra obtestantur, breuius . esse tempus, quam ut interea Caesar pro rei magnitudine plene edoceri a cc postit:obtestationemque suam a publico Tabellione in Acta referri petunt,offeruntque Reginae e veteri more contra Francos in certos menses
vrbis sumptu peditum numerum; ac nisi acceptet,de damno ac interesse per Tabellionem obtestantur. Ceteri Flandri, hac in re a Gandensibus niti sis. dissentientcis,consensu Reginae in Hispaniam ad Caesarem mittunt. Caesar audita legatione,lectisque roris litteris, pridie Kalend. Februari j an - - .ni 11 8. Gandensibus ac Flandrensibus rescribit, Reginae Mariae, ut sibi praesenti pareant;& si aliqua in re iniuriam immunitatibus stiis fieri existiment, Senatui id Mech liniano, aut arcano Concilio definiendum Committant, horumque in aduentum sutam sententiae stent, nisi pros ditiosis ac rebellibus haberi malint. Gandenses, his intellectis,contrum actores fiunt, ac hoc anno supplicem libellum admodum prolixum ad Caesarem in Hispaniam, alterumque ad Reginam Mariam Bruxellam rumatiisti tertio mittunt, iterumqoco pecuniae militem offerentes. Huic libello ' '