장음표시 사용
171쪽
isu AGII AMI m DE RE HEDic AAd tussim puerorum. Cap. π v Iu FInearum moderate torrefaelarum drach. iiii. seminis cucumeris simili modo
torretieti drach.i.tragacanthae drach.iij.mellis despumati unc. ix. consce, oclambendum praebeto: tragacantha uero uino duidissimo antiquo madefacienda
est. Aliud Hippocratis. Vitellum oui assiim dc sesami duplex pondus,acs
iis modicum exquisite contere,melle , adiecto lambendum dato. item pineas visas numero xxx.amigdala excorticata triginta,seminis lini assi drachm.ii. succi lia quiritiae drach.ii. mellis quod sufficit, dato ad lambendum. bene sacit etiam cymi
Ad alui profluuium in insantibus. Cap. NI πSI insantium aluus fluat reiectis eo tempore balneis,stomachum fovemus uino& oleo toniorum.quod si non sistitur,sume cenanthae cruritissimae, acaciae, mastichae, partes aequales,quibus simul subaelis partem uitelli ouorum hiis sum ciat adincito deinde stomacho re scapulis illinito, morulumi, purpureae lanae alli gato, prodest enim abis molestia.Item aluminis scissilis dracn.M.secis uini austeri drach.i.gallarum dr .ii.uino diluito ad congruam crassiti em,ec icti ne umbit co,exterius ν spongiam posca madesaeum apponito. me cuneus tame nutrix inuictus ratione regenda est, cibi , boni succi ea lassiendi,&potus adstringes. quos si infans quidpiam latinae simile excreuast, mentitam tritam ex uino nim appo cito,& alligato. Ad detentionem Mul. Cap. παA T si aluus detenta fuerit, anti irritetur,aut clystere ex melle solo, aut me in Llicrato, cibis , mel complicetur. sed oc florem arthemisia cum oleo tritum
circa umbilicum apponito, ec subducetur aluus. De pustulis quas exanthemata uocant. Cap. π π IPRaediximus iam infantes ob deprauata alimenta in diuerses mordos incide re, ita ut praeter alia multa, exanthemata quom oc ampullae quas phly 'enas uocant, humida , ulcera hutastica appellata, in corporis 1uperficiem erumpam. nos igitur muriam 5c urinam quibus aliqui utuntur, ob ammoniam recusamus, lavamus* potius rosarum aut lentium deco sto:& si maiori adstrictione indigue rimus, myrthi, aut malicorij. quod si maiora snt ulcera plantagine illinimus, aut inlybi speciem,quam serim uocant,cum pane,aut se rem, uel polentae puluisuhim, cu Dortulaca,aut sedo, aut umbilico ueneris,aut hyoscyamo, uel rosas viren tes aut siccas cu melilototi palmulis decoctas applicamus, uel argentissumam, melilotum,alumen, cu aceto re oleo myrthino aut rosa o trita, illinimus. Aliud
ad bubastica ulcera. Recrementi plumbi, amyli, partes aequales cum selani succotritas,dc adiecto rosaceo inungito. Aliud optimum. Cadmiam tritam cu aqua illinito, aut cymoliam ex uino. Aliud. Spumae argenti,cerussae sing. drach. iiij. malicorii aridi minutissime triti drach. ii. succisi auotae fluviatilis quod sufficit, ubi matiora desuerit lenticulae palustiis tantunde, aut herbae que eodem modo in aquis inuenitur Matiotae similis. beneficit etiam sarapiadis hen, succus,quam triorchin uocant. Aliud. Recrementum serti ex uino illinito, & multum conseret. sed oc consectio quae dialadanum dicitur aut diacrithon hoc est per hor deum, si albumine oti aut ros ineo, aut myrthino oleo disset uantur, conueinunt: Ad ulcera capitis θc ea quae actiores uocantur, quo ego
o Pumae argenti,cerussae,sing.drach.viii. seminis ericae, thuris,sing.drach. iiii .ui O ,re oleo raphanino excipiens utitor. Aliud. Acaciae Baiis drach. viij Iadani drach.iiij.myrrhae drach. u. h dracha. aqua lacusiri pastillos coiicito di utere.
172쪽
LIBER Q VARTV s ' Alsiid. hleam albam re testa exurito 5c applicato.Item alam tritissimam eum plantagine arida mixtam inspergito. Item talaustium siccum tritum appone, aut cum aqua miscens illine. Item herbam quam Alexandriae quidam limr nem quidam mestion appellant, utito, cinerem y ex uino illinito. reliquis uero praesidiis utere quae si suis distinistionibus libro sexto explicantur, capite de
Ad exanthemata ampullas insentium cum ruptura. Cap. ππIII Admiae latae,aeris usti, re loti,acaciae,crocci sing. drach.i. traPcarithae, drach. ii tragacantham in aqua diluit re cum hac reliqua assumito, ac pastillos cosi cito, re unis tempore cit senecionis succo aut sericis,aut solani, adi rosa oillinito.ego tamen succo senecionis aut fetidis tragacantham dissoluo, ec cum resiquis deinde pastillos facio.
Ad melicerida ulcus. Cap. ππII HS mae argenit,baccarum lauri partes aequales, cum aceto 5c oleo mixtas illinito,quod ispissime expertum est. Ad procidentem sedem. Ccq . xx VHErba quae spongius uocatur assidue sedem abstergito, Nacaciam ex uino
nigro sapa illinito. Item cochleam usitam re tritam ano exemti prius loto applica ec sanabis. Item ostreoru testas crudas tritas re subtilissimo cribro excusesas appone.item myrthi taccas uirides cum uino tritas applicato: aqua uero fabrorum lotiones fiant, in qua ferrum extingunt. ego uero muria tepida assidue utor, dimirifice prodest, idem di lacit maris aqua. utor praeterea prodijs in ad hos tum ad reliquos puerorii in asscinus,quae deinceps suis Iocis dilucide eoticabuntur. Ad intertrigines emorum quae parat immata uocantur. Cap. παVIMyrium siccam tritam apponito, aut ligustrum cum rosis. Ad umbilici tumores. P. XXVIIJ Vmescunt aute infantium uitabilici plurimum extenduntur aut propter eiulatum, aut percussionem, aut compressionem:in his igitur ammi contrita umbilico illinit'. item Othonae herbae ramenta apponito tribus j diebus alligato, deinde Goluens, idem iterum repetito. Critoni ad puerorum umbilicos quacunque causa emineant .Resine pini drach.xvi. alumin' scissilis drach.xanellis drae. xx.alumen tritum super carbonibus cum melle us. ad probam consistentiam decoquito deinde resinam Blutam iniice assiduec, ablato, quod ubi consecciis, ex medicamento superlato panno quod platsema uocant, quantusat est extendito,
re apbicato, singulis diebus permutando, ac super platysmate plantaginis solia
sed praecipue hederae apponito. Aliud. Lupinos amaro asini ungulam usiam, laterculum tostum simul terito,apponito di illigato. quod si potentiorum adsit necessitas,utere his,quae ad ramices inguinum suo loco dicentur.
Ad hispidos infantes. . Cap. ππVIIIACrassioribus pluribus fuliginosis , excrementis a quibus pili generantur,
hispidiores infantes fiunt: caricas igitur exurito, tetito,Wdepilandu locum conuicato. Aliud.Resinam aqua est vito ec puerum lauato,inde caricam usi rum cinere dc labarum farina leuiter detergito. Item latinae sinam,cimolis, aphronitri albi testarum ostreorum sing. partes aequales terito ec pro smegmate utitor mulso, aut etiam uino dulci,auilaeie nde oua quom stabilia.iniantes enim dendi ignari saliua replent, quaecun mandere oporteat. potandum uero
173쪽
A ET I AMIDENI DE RE NEDic Ahmim uinum. at ubi iam puer solidiore cibum assatim ingeret, quod circa liuem mum mensem plerun* euenit, tunc paulatim sensim, ab ubemus desuescat. ν si inlaetatus in morbum inciderit, ad lac rursus reducatur, deinde ubi morbus de fieri recreandum corpusculum,& ita demio ablaei indum. Ratio uictus in ablactatis uisantibus, ec reti s deinceps aetatibus. Cap. ππα
ABlaelati insentes relaxandi, 5c alacriter exercedi, di cibi leuiores boniq; sic .ci exhibendi sisnt, corpus tamen temperata , uini copia abstinere oportet, uinu enim in calidis 5c humidis temperaturis uaporibus caput replet. nessi etiam huiuscemodi pueros a frigida potione omnino inhibendos puto, imb inter epi landum, horis praecipue calidioritata sinendos,ut optima utantur aqua. inde ii sopumo anno ad literas ducend praecarptoribus , humanis,& mansitetis tradendua quartodecimo uero usi ad vigesimu quinta anna in distiplinis 5c philosopho/rum rationibus congrue exerceia , prohibendis, interim a uenereis, amplioris , uini usus conticiliendus, maiorat. iam exercitia concedenda : aetate urgentibus animi pariter ac corporis ratio in inelii obseruanda est,exercitia ovaliacuno suo rint proportione minuenda, subtrahendum , e cibis tanquam habitu iam ad stigiditatem vergente . illa uero maxima notio qua optima corporis stria ictura digno/sci possit:in hac enim sola mensuram natura inuenit, rum omnium quaecunque aguntur,ita ut siue exerceantur, siue fricentur, siue quidpiam aliud agant, homi/nes tunc primo pigrescant,in exquisite fuerint exercitati. similli modo , cibis pstibus ii abstinebunt, cum ingesserint quantum corpori alendo sufficiat, nihil am/plius minus'ue appetentes.non in igitur uae viri, ut uel plus aequo laboret, uescrapuletur laomo talis temperaturie: ipse enim sibi ipsi ita dictante natura tuendae sanitatis regulam inuenit, praesertim si a teneris animi instituta rebe se habeant: multi enim malis motibiis educati, intemperanua,& licentia ducti, bonas corrumpunt naturas: sicut rursus nonnulli uiuoso corpore nare,prudentiori uita opportu nisi, exercitijs multa resecerunt quae natura Lliquerat. exercitioriam uero men sura m dc utendi modum in praecedenti libro explicauimus. Vietus ratio in senibus. Cap. πππIAturalis smediiis est 5c stica corporis temperatura, annorum multi l tudine eueniens defluente enim paulatim cum natiuo calore corporea sub
si intia,& instrumentis iam plus aequo siccior us redditis, actus peiores utit. praera terra di magis sine came α gracilius seipsbeuadit animal. ubi uero ampliora huc sit exiccasio, iam n5 sine came tantum sed re rugosum efficitur, ec impotens membrorum, re in motion iis talax.qui igitur dispositione exacte nouerit Q scilicet siccitas adest cum stigiditate, bonus erit seniorum medicus, nostet enim eos calidis θc humidis reficiendos esse,qualia sunt dulcium aquarii calida balnea au/dabilis uini potus, re quicunque cibi calfacere humectars mili mi, Mehonesi, matutinae cum oleo moderate saei 'ambulationes b regellationes non moles semper tamen uirium ratione habita. nem enim modica est inter Ges diuersitas seniores autem *pe 5c parum alendi sentinam si paululum qui iam mensuran, mccesserint,magnopere Isduntur,pri'terea parcus quidem cibus sed singulis diebus ter offerendus est. dandus em circa horam tertiam, panis recens probe conse ctus cum mere optimo despumato, circa septimam uero post frictiones,oc exercitia, qualia senibus conuenium,& post lotionem, ad prandium ducendi sunt: di prim' offerenda quae uentrem molliunt iieluti Mis,aut malua,deinde saxatisses mari inue pisces. - breuem quietem super malo captabunt, ide modice deam
Hilabunt uespere coenantes ab edendis piscibus abstinebiti eligentis optimi suo eici a
174쪽
L I B t R et V A R.T V sci cibos,& qui no facile corrumpantur, qualis auis est in simplici iure cocta. uina
ibus dato propria caliditate excellens, quale est sebstantia tenue,collare rube aut saluum. id unum uini genus senibus eligendum, quod & uniuersa membra excalefaciat,oc per urinas languinis serum expurget. quae ni uero uina statia, aut fulua etiam crassa sunt,sanguinem gignunt,egregiei, corpus alunt:ideo talia interdum quo senibus conserunt, eo uidelicet tempore, quando nihil est in uonis serosum, ec praeterea ampliori alimento indigeant. plerunque tamen ultra uris nam mouentia maibus competunt, ob aquosa excrementa quibus iugiter abun/dant:nigra uero adistringenua oc crassa cum plurimum morentur in stomacho se nibi maxime infesta sum. quod si dulce expetiuerint, hibeto post balneum, qaedulce simul oc flauum sit. his autem, qui uel calculos rensi suspectos habeant, ties podagrae aut morbo articulari subiaceant,uini mulsi usum non negauerim, adiiciendo ad morbum quidem articularem,oc podagram petroselinum, ad calculosos vero betonicam quae cestros, ec semiphagos uocatur. illud Munaaditeriere oporaret, cibos omnes re potus crassioris lenti in succi senibus maxime inscitos este, ut chondrus,caseus, a assa,cochleae bulbi,iungi,lentes,& ostreorum caro, ac reli qua quae in libro secundo docuimus,ubi de cibis crassi succi ageretur. , si quis necessitate coactus in hoc epularum genus inciderit, assumat confestim medicamentum quod diacalamentu appellatur, aut diatrion pereon: 3uae si desuerint, piper album tritum ait exquisitissime cribratum cibams admisceat, potuinc, eodem condiat, allium p tunc temporis tuto comedat: exoluta obstructione, subducta
que aluo,theriace antidotus, aut mithridatica,quaepiam ue alia earum qias ex aromatibus conficiuntur exhibenda est: deinde sinatim ad calidam re humidam uocius rationem quam praediximus, ocedendum, praebendae ν aestate quidem a te cibum maturae ec mauissimae ficus recentes, hyeme uero caricae, nisi disse,silio aliqua dextrum praesertim hypochondrium infestauefit. at quoniam serosa S pDMutosa excrementa in senum corporibus a mantur, singulis diebus urina pro uocanda est,non quidem medicamentosis Abus,sed apii decocto,melle..i; ec uino Urinam ciente, ec aluus optimo oleo subducenda,quod praseipue conseret,si ante cibum bibatur. olera etiam prae reliquis cibariis cum oleo dc raro sunt offerenda. eandem alui subductionem arida pruria non damascena, sed hispana praesstabunt, quae in melicrato meraciori prius madefacere, deinde decoquere oportet: sed ecoliuae albς muria consedis concedi possint.quod si ulterius detineatur alvus,mercurialis decori aut crucus cum ptisana,vel resina terebinthina ad unius regis nucis, duarum . interdum 5c trium magnitudinem exhibeatur: neque enim aluum tantum absque molestia molliet sed uiscera quo* pulmonem ac renes deterget. eius Osis in uncia statuitur. estsad idem cuicax tale medicamenta: caricas praepingues exemptis corticibus inmortario terito, decimamcl: partem medullae cnse ei adiicito, iret pro uirium ratione plures, aut pauciores portiones: quae ubi recite commixta suerint, dato ad caricarum duarum aut trium magnitudinem. id enim unum prae cumstis maxime obseruari oportet, ut quoues purgantia medicamen in extimemus, semper citra terminum consistamus: nam Iaepe effrenem purgationem exolutio consequitur, praeterquam quod aluus eo magis deinceps sistetur,
quo magis exinanita fuerit. quod si sistatur, oleum solum caleladium iniicito, itarium durae seces madescent ubricitast, in duehi comparabitur,at obiter senile
corpus mollescet,quod tanquam arefactum corium obduruerat.
De uictiis ratione eorum qui in ocio degunt. Cap. x XXII 1 Tliam octo transigentes spectare oportet an coruueuerint priori uita exerce . V ii, an remotis exercitationibus tantum lauari. sum enim quidam qui talem
175쪽
AETII A Mi DENI DE RE MEDIc Auiuendi morem facile sciunt, ita ut si corpus transpirabile habuerint, nun* pim
Pterea aegrotentiqui profecto ad aliam consuetudinem nullo pacto sunt traducendi, sicuti nem ullus quisbiam qui statuto sibi certo ui vcndi genere quamplurimo Tempore sanus permanserit. si uero aliquis assidue aegrotare soleat, causa in ipso cosideranda est, nunquid ob plenitudinem,an ob deprauatos succos male habeat. si ob plenitudine aegrotare uideatur, intendemus in iota tuendae sanitatis rati ut humores has i moderatos: at si ob deprauatos succos male assici c5sueuerisi
studendum ut optimi humores generentur. plenitudine uero quidam comerunt, cum ea quae e corpore excernunt, pauciora sunt his quae assumum.struanua eis Proportio errit, eorum, quae comeduntur ac bibuntur, ad ea quae educuntur. pro
portio dignoscetur perspecta utrorunam quantitate,oblatorum inquam 5c excre torum . qui enim in praecedenti uita statim ante exercitia balneum ingredi consueuerant, his moderata .ctio adhibenda est, leuisti, deambulatio imperanda. qui uero ante balneum exerceri soliti fuerant,sicut consuetum eorum exercitium quadamenus adaugebimus,sta ab eorti cibis quidpiam in quantitate re qualitate au seremus,5 ad mediocritatem ducemus: qualitatem intelligo sicut porcinarsi car nium,hae enim boni succi copiam uelocis lime congerunt.ad olera igitur transeundum re pisces,& aues, quaecun* multi nutrimenti non fuerint. ad eos autem qui uitiosses aggregant succos,non una intentio est, quando nec una sit malorum sit
corum forma. quidam enim eos frigidiores magis b pituitosos colligunt, quidam calidiores biliosiorescii, alij magis melancholicos. suis endum igitur quodcunm ciborum potionum ii genus, quod peculiarem singilli cuius humorem generare fici e possit.de his autem exacte dictum est eo secundi libri loco,ubi de cibis boni maiij succi tractatumiis, ubi pariter egimus de attenuantibus eduliis, quae utilia sunt his qui crudum humorem aggregare consueueriit. qui crassus quidem ac fro idus semper existit, non tamen uiscidus semper. in his omnibus commune prae/udium uentris subductio, re praesertim qui sicun* aluus natura durior sit, com
mune etiam est ueneris moderatus usus.
De macie inducenda Cap. N XXIIINImiam carnis molem quae corpus onerati erit, ausine ξc tabefacere oponencum uerori calidiori temperatura pracilitas comparetur, ad eam obesi ho mines dirigemus, quos ad messibcritate ductuti sumus: quod quidem ualidis ex ercitiis, cibisSattenuantibus &medicamentis acrioribus re animi anxietatibus fieri constat. Attenuans quidem uictus ratio iam nota est: medicamenta ueroad id efficacia sunt ueluti rutae semen, praesertim agrestis simul cum corymbis, aristolochia rotunda, centaurili minus,gentiana, polium oc quae iam ualidius urinam ciere possunt, quemadmodum petroselinum. unumquodet olim istortim, ec in imum & csi aliis mixtum uniuersos humores attenuat. idem potest sal ab exustis viperis,theriaca uero praeter attenuationem etiam discutit. oleum praeterea illini tur in quo sylvestris cucii meris, altheae, gentianae, panaceae, aristolochiae radices
aut polium uel centauitu decocta sint. cibi , no starem post balnea offerendi sunt, sed prius adhibenda quies aliquod ex consuetis negociis obeundum, rursus*adbalneum ducendi, balneum; eligendum quod discutiendi uires habeat seu
naturales, seu mixtione floris salis ca marina aqua comparatas. deinde edulia molis 'uidem multae, pauci uero nutrimenti exhibenda, ut corpus repleri quide mosit, sed parum ali. talia sunt olera,& panes sordidiores cauerat, huiusmcta quae in
libro secundo docuimus.uinu eligatur colore album, substantia tenue,quod ne Pante cibum,ne' multum bibatur: alimenti uero quantitatem minorem esse oportet quam exercitii ratio requirat. Ad idem arida uictio cum asperiore strigileuei
176쪽
eium nitro& modico sileessicacissima est. illud aduertendum plurimo quidem ni/no in balneis maciem induci, pauco uero corpus ad trahendum nutrimentum eracitari .facit ec ad pinguedinem abolendam longa inlatatio: nee minus hoc medicat mentum potum mirifice attenuabit, petroselini unc. iiij. peris unc. q. anisi unc. i. potest 5c urinam ciere,oc aluum ducere. Quomodo macrefacti renutriendi. Cap. ΣππIIII ris Acies interdum contingit ob totius corporis intemperiem,isgiditate 5c MI VI citate excedentem:interdum distribuendi uel nutriendi uis,aut utram si mul affecta, ec languida sit:sed quacun* causa euenerit,edulia boni succi, suaves exercitationes, molles 4 Heliones sunt adhibendae, ac prorsus omnia his aduerasauria,quae supra de pinguibus diximus. pixetia aliquot diebus illinenda, id em ni praesidii genus summe ad distributione, nutritionem* facit, multos , graciles uis dere est, ob picem illitam pinguefactos, eos tamen praecipue, quibus distribuemdi uis imbecillis fuerat. nutriendi etiam lacultatem iuuat, quae non propria imbe cillitate sed nutrimenti ad ipsam delati paucitate non alat.quod si ieiuni laventur, ante lotionem usim ad ruborem fricandi sunt: lotis deinceps mollior frictio actis benda est,ne cutim adstringendo densiore duriorem , reddamus.hi uero qui deecolorati sunt,nem nutriuntur,ira excitandi,atm am mi asse his commouendi. Quomodo quis extenuatum membrum emendet. Cap. παππIDi uero in quibusdam membris plurima macies ob diuturnam quiete eue V nerit, uel ob ligandi modum quo in fracturis uti consuevimus, robur mem hro restituere oportet, sanguinis , abundantiam attraliere,ac flictionibus uti m deratis,& conisiis mistibus membrum exercere. temperatacdi calidae aquae aspersione seuere, quae omnia post cibum peragenda sunt, quousm membrum cum rvi re intumueritininc statim ab aspersione cessa tim.utendum etiam picatis medicamentis de quibus in precedenti libro meminimus.ubi uero stigiditatis sensiis attenuatum membrum aerit, syndone siricare oportet, di medicamento cali do uti,thapsiam tb ues cum melle uel in cerato apponere. De lassitudinibus quae ob exercitia uel peregrinationes
eueniunt. Cap. ππα VII Assitudina primae ac simplices disserentiae tres:quaedam enim ulceris, quae
dam tensionis, quaedam inflammationis sensum inscrt, ac praeter has quarta quo ob nimiam musculorum siccitatem contingens, quam nomine abutentes
lassitudinem appellant,quae tamen proprie no lassitudo sed ariditas De lassitudine ulceris sensum inserente. Cap. πππVIII Assitudo uini r ulceris sensum asserens ob tenuia acria mordacia* excremeta cotingit: nem enim hic plenitudo est quae tacit sed humorum acrimonia, quod in ualidioribus exercitiis, robustissimis. motionibus duobus modis continot. uel enim crassiora exaementa sunduntur, attenuantur*, ne* omnia excerni possui in uel paries carnis & adipis nimio motu colliquescunt. hi ergo liquores catenues acresin sint,neces ario carnem cutimch stimulant, ac tanquam ulcerant, ut horrorem interdum rigorem . inducant, quando nimis acres simul & multi sue rint. tumoriame in dolentibus membris,nequaquam uisu deprehendituricorum
mi hoc lassitudinis genus praxipue iis qui deprauatis succis excrementis. redundant. post recentes etiam cruditates corripit eos, qui uel minus exercetur, uel plus
equo morantur in Ble.sed 5c a s cruditate in corpore boni succi euenire potest,
si immoderato exercitio defulget an his cutis apparet densa di horrida, obside dotat
177쪽
iss AETII AMIDENI DE Rn NEDic Adolor uelut ulceris interdum cutim tantiam, interdiimm mes ipsas. curro spositioni opposita est, per halitum enim digerenda sunt excrementa, oc afteci cessabit. digerentur uero multa suauita filiaione cum dulciissimo oleo quod nihil adit ictionis habeat, quale sabinum est. inimicissimum his omphacinum. Primo igitur die abundanti oleo dc multa s.ctione utendum, Q hucusi lasssitudinis scosus non incesserit.Secundo autem cum iam aduenerit, moderato vicercitio occongrua friclitone amouendus est, plurimis ad id simul ministris adhibitis, ne pro mae subinde partes bigestant,oc ut citius discutiantur excrementa.consueuit lasestudo ista ad quartam usin diem plerunm extendi. quarta igitur lauemur,& lol
to cibo nutriantur, sicut praecedentibus diebus cibi contractiores humid. ores p cc minime uiscosi sunt offerendi, balneumt, non excedat in caliditate temperamen tum.relaxare enim re discutere corpus intendimus. De lassitudine tensionis sensum inferente. Cap. καπV IIII Assitudo tensionem inferens excrementum quidem ratione dignum me bris annexum no habet, sed musculi nerui . ob uehementes extensiones afuciuntur, quas exercitia inuexere. in his enim contingit rectas musculorum fibras
defatigari extendic, ut prope ad conuulsione deuouam. id lassitudinis genussu cipue invadit homines,qui boni succi sunt, no quidem ualidis exercitiis defessos, imb magis remissis, reddit lastas insigniter tardos,& ad flectendos artus diffici/les. horrorem tamen no inducit ueluti lassitudo ulceris sensum afferens, quamuis in hac non minus quam in ulcerante oc arida lassiciidine corpus contrairatur, calodiusci, qu m postulet natura,tangentibus offeratur.curatio extensorum membrorum relaxatio est. conuenit igitur si ictio suavis, quae cum dulcissimo oleo tepido
fiat,ocium. omnino oc quies adhibenda est, oc talnea temperatissima mediocia
caliditatem non excedentia: plurima b in calido lauacro mora trahenda, ita ut uel his singulis diebus lauari mirum in modum conserat.lotos uero, antequam indu antur, inungere oportet: ec si sudauerint,detergendi, rursus. inungendi sunt.
stridie ubi a lecto surrexerint detersis sordibus ecaluo subducta, oleo sublepido iterum inungendi erunt ec suauiter sticandi, parcus , cibus offerendus, qui boni succi non sine lentore fuerit. De inflammante & ad ossa attingente lassitudine. Cap. ππα IN
TErtia sane lassitudo est in qua membra ueluti infiingi inflammari. uidetur.
let haec euenire ubi in motionibus uehementis limis musculi excalfacti ad se attrahiit soluta excrementa: solu* id lassitudinis genus musculos eleuat, supra id quod naturae conuenit,ut inflammationi assimillatur affectus: propterea si tan gantur dolent,calidiores. apparent,magis tamen dolent, si ad motum cogantur. quod si in profundo ad chordas uis & neruos affectio insederit,ostocopos, id est, ostium Iastitudo appellatur, quaepi h accidit his, qui exerciti js non assii Orinti curatio ueluti reliqua inflammata tres intentiones habet, excrementorum
eductionem, extensi membri remissionem, re accensi refrigerationem . siraues ergo frictiones cum oleo dulei oc renido, coelosa , temperatarum aquarum balanea id lassitudinis genus sanare potuint:& si balneorum aqua paulo lepidior suo rit,magis conseret.plurimum quoq; ocium,unctiones assidua Albi boni succi, parciores ae nihil lentoris habentes adhibeantur. De lassitudine quae ob siccitatem niaci S contingit. Cap. π L.
A Lia uero quarta affectio est lassitudini similis,cii tamen lassitudo non sit, ueluti quae nem ulcerantis nem tendentis inflammantis speciem gerat, b Q horrorem, nem dolorem,ne pigras motiones afferar,sicut Iassitudines lacere consueuerat,sed macies tantum Iimul cum inditate acquiratur. hsc igitur animos
178쪽
LIBER Q V A R T Ws ιστanimoses plurimis b exercitationibus deditos praecipue uexare seset, quado plus
aequo exercitati perpera deinceps recurantur: ita enim discutiuntur excrementa, . dc relaxantur intensae paries,& nihil aliud in corpore praetcr ariditate relinquitur, quae nimia motione comparata est. ergo additione repletionet, eius quod exina
nitum filii, dispositionem corrigi oportet: id aute seri nequit,si raritas cutis pcra manserit. cogenda igitur densanda stipanda b culis est . cogit adstringit ii ec geli
da ec seruens aqua,, gelida tamen periclitatur homo ne ob nimium exercitium rara ac uacua exiliente cuti, consertim penetret stigus infestum: a seruida sine ullo periculo tuta densitas cuti acquiritur,imbibenti obiter quidpiam impressi caloris. aqua ergo seruentior eligenda est, a qua deinceps in uigidam repente transilire oportet: ita enim cum calore robur persistet, minus y interca patiens per halitum exoluetur,ati ad carnes cutimch nutrimentum recipiet,quo honum utilius haud ficile inuenies. uendum tamen ne in stigida multum moretur, alioqui utilitas a
Druida lotione comparata delebitur. hoc igitur modo lotus cibum liquidum, in . nil succi capiet deinde pauca simul lenta, ec molli frictione recurabitur,callidaq; rursus lauabitur,idem pluribus diebus repetendo. Delai studine concubitum. Cap. π LIVSum ueneris immoderatum uirium imbecillitas cosequi solet, ac praecipue
in debilioribus natura corporibus nimia enim motione rarescit cutis,pluit
per halitum inaniuo fit,propterea siccitas imb dc .giditas quando succo
dit. nam parta raritate calidii evaporat, Zc innata humiditas a plurimo sudore ex
hauritin . adhibenda igitur sunt quae cutim adstringat, & firmenta quibus est etiam moderatum exercitium,&aqus seruidae ingrestiis, ium*,li uberes semes, cibic, multitudine parciores, qualitate humidiores, ec temperate calidi, ut simul re laudabilis calor acquiratur,re siccitas lassitudinis corrigatur. De sipontanea lassitudine Cap. N LII DIximus de lassitudinibus quae post exercitia 5c peregrinationes eueniunt,
nunc de spontaneis traelabimus, quae abs uehementi motione cotingunt. tales enim morbos portendunt, ut Hippocrati quom uidetur. Montaneae, inquit, lassitudines morbos denunciant, suntq; harum pariter differentiae tres, quae ulce ris,quae tensionis,quae inflammationis sensum afferant. De spontanea lassitudine quae ulceris sensium affert. Cap. π LIIIS Pontanea igitur lassitudo ulceris sensum afferens ob amini, subtilium,calido
rumin humoru malitiam sensim inuectam generatur, ita ut erodantur stimu lentur pungantus partes, quae sentiunt. ac donec quide succiis is malus in uenis finguini mixtus fuerit, tantisper uirtute sanguinis uictus latet: ubi uero ad car/nes cutim desertur,& mora impincitur, ulceris assectit 8c sensum inducit, ilico potissimum membra imbecillitas oblidet,ubi ad motum se conserant. considerandum ergo in his, utrum in cuti an sub proxima came, an uero in sanguine intra uenarum concauitates, malus succus recludatur. habebis singulorum indicia ex Urinis ex cutis mordicatione, ex sudoribus. cruando em m in urinis humorum malitia appareat εc morsionis sensus cutim infestet di sudores emanent gustu ec co/iore extranes, constat deprauatos succos G tantum in iremps cum sanguine, sed incuti quom 5c musculis contineri. ubi ergo malorum succorum subobsciaras notiones deprehenderis ieiunium homini tota die imperandum,quies ξc semni persuadendi: deinde uespere pingui aliquo ungendus, & aqua calida temperatissima lauandus,eibus boni succi,& sertationes parce exhibendae,nem tamen uina proὸ Libebimiis:uino enim haud laetae ciuidpiam conseras,quod aeque semicoctos hΡmores conscia sudores,utinas*prouocet, ec semnum conciliet. Us reme a
179쪽
si assectis desierit paulatim homo ad consileta ducendus est: at si sequenti nocte
proxima , die perseueret,aut etiam augeatur, iam sortiora prisdia spectare oportet. in his enim ualida existente uirtute duorum alterum faciendu, aut uena secanda, aut purgatio exhibenda, utrum elisas distin 'ionibus quas infra docebo perinpendendum.quod si uirtus imbecillis iit,a se aione uens omnino abstinendu Murgatio uero uel parca,uel nulla admouenda est. at si cum utitutis robore sanguinis multitudo affuerit,uenam secato,aut solitas excretiones, si quae sorte deteras sint prouocato, ueluti haemorrhoides,aut in mulieribus menses.lola uero existente humorum malitia, absi sanguinis multitudine, ad congruam exuberantium humorum purgationem deueniendu: quandocp enim aut amara bilis aut nigra, aut platuita salsa,aut acida,aut serosae humiditates infestant. si ergo ociosius degerit ho/mo,ci scy crassioris succi ingesserit hyeme praesertim magispituitosus aggregahitur succus. at si in laboribus cibisc, acrioribus inaestate uersatus si, bilis amara cogerituriautumno uero θc opsoniis eiusdem generis ec diuturnis laboribus sit cus melancholicus comparabitur.indicia singulorum sumenda a corporis colore, ab egestionibus, urinis, ludoribus,sti, ciborum desiderio. ubi ergo sanguis domisnetur,& uires adsint,venam secabis ubi malus succus,eum co e purgabis. post uenae sectionem, aut purgationem, patiens nutriendus est eduliis boni Lcci, quae aliqua detergendi ui polleant, ne* lentorem aut crassiti ha ant, aut plurimi sint nutrimenti, qualis potis limum pusina est balneis etiam temperatissimis utendum,& unctione ec strictione moderata, reliqua b uiuendi ratio ec diligentia talis adhibenda, qualem in lassitudine ab exercitiis priaiximus.at si inutilis quide iam
guis modicus fuerit,humores uero crudi permulti cum uirtute imbecilla,nem ue m secanda, ne* purgandum,nessi exercendum,sed ne* omnino mouendum,neque lauandum: nam uenae sectio utilem quidem sanguinem educit, uiuossim ait tem qui in magnis hepatis uenis 5 in mesaraicis collectus est, in corpus uni uer sum trahit purgatio autem tormina ec morsiones,& uehemetu animi deliquium inducit,praeterquam quod nihil ratione dignu euacuat.omnes enim crudi humo res ob crassitiem frigiditate pigri ac motu difficiles sent, ita ut uniuersas uiara angustias obstruant,per quas euacuandus in purgationibus humor ad uentre dosem oportet propterea nem ipsi excernunt ,nem alijs transeudi potestate permit/tunt. hac eade causa nessi exercere ness omnino mouere neci' lauare oportet:ones em huiuscemodi motiones in totu corpus humores deuehut, ec angustos meatus obturat.ergo huiusmodi homines in octo seruadi sunt,cibi ,,& potus, oc medicinae exhibendae, quae humoru crassitie absin insigni calore attenuent, at incidant:nam humores plus aequo calefacti in corpus conseresim promeant, danduci; illiso meli sed ptisana praecipue, interdum etiam melicratum: si qui enim alij to ierant, isti potisssimum tenuem uictus rationem ob insistentem crudorum humo/rum multitudinem tolerabunt. at quoniam hNochondrium his omnibus attolli,
tur intumescitch,5c sacile quodcum obtuleris spirini opplet, praestat cibariis pax lulum piperis prscipue longi adijcerrita medicamentum diosipoliticon exhibere. porro utilissimum o meli est,quod ex melle tantum ec optimo aceto conficitur, ut sint mellis quidem despumati paries duae, aceti uero pars una, paulo, plus,aut
minus. omnino enim satius est, ut non nostro sed eorum qui sumpturi sunt, gusti temperies iudicetur. quod enim iucundum est, naturae luem familiarissimum, ochac ratione utilissimum: cotta infestissimum, quicquid ingratius sumitur. consert isdem apomeli praesertim quod in acorem transierit:ubi autem quadant enus hi mores attenuati sint, etiam uinum subtile & album moderate exhibendum, oc in
re elite, aut oxymeliae hyssepus aut puleium decoquenda, obsoniis , utendit
180쪽
LII B E R. Q v Α R T Vrs isses sili uehementi calore attenuantibus, luti capparis,o melite, M oleo 5c aceto condita. at ubi omnia bene habere exaeie dignoueris, tunc ad cosuetam uictustationem paulatim ducendi sunt, moderatai exercitia & lotiones, unctiones bimperandae. pretestantissmii uero unguentum illud est, quod acopon distatas hoe est ex abiete appellant, quod di argim hoc est h populo nigra, quorum conse eliones inter acopa enumerabimus. conuenit etiam illis oleum chamat malinum, anethinum ec in hyeme sampsucinum.sampsucus autem in diplomate decoquenda est.simili modo dc libanotis conseri, ec si haec defuerit, cucumeris agrestis, aut altheae,aut uitis at aut Mis radices in oleo decoquantur,uehementer enim dise
De spontanea lassitudine extensiva. Cap. XLIIIII Ensionis lassitudo spontanca cum absque exercit is aliaue motione contige rit humorum multitudinem indicat, qui nimia copia selida animalis mem/hra, sed praecipue musculorum fibras ex uni. ulcetis sensus in hac lassitudineno percipitur,ne 3 partis cuiuisam tumor tactii aut uisu deprehenditur, sed graintas tanta cum extensione infestiit, quoniam in corpore solus sanguis abun Goptimum ergo praesidium est e cubito aut malleolo sanguinem mittere, deinde toto corpore exinanito ad remistionem tensarum partium pergere oportet, adhibi/tis unctionibus,molli frietione, quiete, io, balneis temperatis, cibis immordaci hus no omnino abstersione carentibus, quiri pliana est,apomeli,& huiusmodi: summaum dicam, eadem utendum curatione, quam in lassitudine tensionis ab exercit ijs docuimus.
De spontanea lassitudine inflammationis sensum
inserente. Cap. π LVINilammationis lassitudo quando absin motione aliqua sponte ei tenerit ob d
lotis uehementiam,ec ob insignem inflammatarum partium ardorem, mustu los in tumorem attollens, nondum duorum trium ue dierum spacio sed ne horis quidem tribus tolerat, quin repente ardentissima febris superueniat nisi sanguinis missione preveniatur.calidistimus enim est harum las linidinum sanguis, ideo omnibus preme qui ab eis occupantur copiosissime detrahendus est, praecipue cumplatim ipsorum febriant. G igitur tardare neci: parce detrahere oportet,scit prounus usip ad animi deliquium euacuare, nisi sorte maius quodpiam impediuerit: tutius tamen eodem die iterare,ita ut primo citra animi deliquium inanitio fiat, secundo iam animi deliquium uerendu non est .qui uero hoc uitio detenu uetve soctioni pepercerint, uel sponte ues aliquo euentu sanguinem eiiciendo bona certe semina ad tautem indigent,secus enim non reualescunt. si igitur caput ac collum dolores magis obsederint,vena quae humeralis uocatur secanda est:s in contra thora dorsum, re lumbi doleant, interiorem uenam incidito, si totum aequalitercore pus,mediam. At si post uenae sectionem febris perseueret, curatio adhibenda est,
quam libro de se Bus explicabimus: si absin febre sint, prima die post sanguinis
missionem ptisanae cremorem,aut alicae dato,aim idem in secunda estines. Q si in tertia quom sine febre permanserint, iam tuto ad balneum duces plurimoch oleo inunges, post balneum tame cibum adhuc parcissimum offeres, ueluti lactucam:
quae u demerit, cucurbitam,aut chondrum,alicae uel ptisanae more decoctum,aut
heram,aut maluam, aut attriplicem praebebis,h piscibus uero saxatiles, & omisi, in albo iure probe elixatum.utimur quom potu aquy, calidae inouam non frigidse post tertiam rebus se comode habentibus, modico iam uino subtili lc albo potio
aspergenda est, reliquas, pro ratione reparanda uictu calido bonii, succi utendo