Aetii Amideni quem alii Antiochenum vocant ... Libri 16. in tres tomos diuisi, quorum primus & ultimus Ioanne Baptista Montano ..., secundus Iano Cornario ... interpretibus latinitate donati sunt. In quo opere cuncta quae ad curandi artem pertinent c

발행: 1535년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

Quaena olea iraru differentiae utinara ec quid significent. Cap.π π π V II . sueuit iebris eliquare pinguedine, inde carne, postremo solidas etla par

tes incendere. pinguedine ergo liquefacta oleaginae urinae excernunt, quae cum paulatim liquescant, habet colliquatio principiu, incrementum & uigorem: in principio urinae ita olei colorem imitantur,ut aquosae ne sint,an oleaginae am biganu:in incremento insignior iam ec cospicatior oleosae subsimilae mixtura detegit . in uigore totae omni laria urine ec colore S liquore oleagins planὲ suntiesse Mara uero pinguedo aut renum taliam est, aut uniuersi corporis: si renum rarusi, copia consertam excernitur,calor ; plurimus circa renes percipit : si uniuersi corporis rde procedit,N paulatim suscipit incrementum.

Quid indicet subsidentia oroborum specie. Cap. π π π V IIIABiumpto adipe caro liquescit t* in urinis subsidetiae orosorum specie apparent: sed ec haec aut renum tantum, aut uniuersi corporis sunt. si ergo in Dbribus talis urina apparuerit,uniuersi corporis assedium demonstrat: si non assit sebris,renum duntaxat. praetcrea urina alioqui cruda existente totius corporis

uiuu est: si cococta suerit cu subsidentia oro ru specie, renu aegritudine indicat. Furfuracea subsidentia quid significet. Cap.π ππικVBi febris adipe totum N maiore partem carnis absumpserit, ita ut iam re landitate carnis obsideat, furfuraccae subsidetiae cotingunt angustiores quidem lamineis, sed crassores.accidit quidem hoc in uesicae m orbis.suae uero tintius corporis uitio euentur,cii sinti 5c urinae cruditate iungune cotrisus ob asse stam uesica cotingunt, sine sebri cu urinae cocinctione no abso loci affecti dolore excemuntiar. Laminea subsidentia quid portendat. Qip. π I.

VBi solida meis tabescere incipiut,laminea quaeda in urins sepstae effetuescunt, q quide uesicae etia ratione colingui, sed sebii 5c cruditate & dolore, ut 43xime diximus distinguune. Puttacea in urinis quid indicet. Cap.ri LiI Bi uero febris obsta profunditate, longe latet, substantia i tali solidio V ra iam furfuribus sedi mera si ut,quae pultacea uocane haec uel sanguinis insatione uel uehemete solidarii partiu coli uatione significat:si cadida fuerint,s, iidae partes colliquane,si rubra anguis astae. Vtins scelidae significatis. Putre inem ec naturae mortificationem portendit. Cap. π L MVtilia nigra quid indicet. Cap. XL iit'OMnes lirans nius cos estim re crassis sunt: raro enim aut manu tenuis simul

θc nigra inuenitur. nam utinae ad atrum colore permutantur,uel melancholici humoris,uel ipsius atres bilis excretionessiue atra bilis a stigiditate,sive a torre factione generet .ec quodcunm horum trium generu suerit, crassissimae substan tiae est.oportet ergo utinas atra etiam crastas esse, quae ubi in acutis morbis comtigerint,perniciouissimae sunt praesertim si foetidae quot fuerint,& subsidentiam ha iterint steri enim nequit,ut qui talem urinam meierit, salute consequati ec si subsidentia quide sit atra plane exitialis sma est: si sex suspensa, minor aut nosimilis pernicies: un nubecula nigrescat, minus adhuc periculuimminet.praeterea ater color quando si redditate,quadom caliditate aut torres ictione indicat si igitur liuida prius urina, deinde rugra minuat,in causa frigiditas est: sin fuluae nigra successserit,costat a nimio calore torresam. animaduertendu tame in febriu quartanarum declinatione, aut melancholicis dely s,quando soluuntur uritias nigrascias Iasc, reddi, sed nos eas in acutis morbis perniciosas esse affirmauimus. De egestionum significatione. Cap.ri L M II E Gestio naturalis sicuti etiam in urinis diximus, tanqua regula quaedam a no/bis noscenta,quae in uir m partem deflexint,cinctionis uitium declarati tima igitur

202쪽

L I B E R in V r u T V s is ima igitur egestio mollis compacta aequalisl est, hora solita exquisitissime pro ratio alimentu reddita, bilioso colore id est subruiso moderate tincta,nec multum olida. talis secundum naturam est constat , stomachi intestinorumcii robur indi care. quodcun* horum aberrauerit praeter naturam dicetur: nam si uel scelidior, uel aspera,vel arida,uel dura, uel diuulsa,nem cum humore subaela, uel cum stri Gre,quopiam ue sonitu, praeter rationem excreta: talia cuncta concoctricis uirtum impotentiam demonstranti peiora ex istis summe quidem nisi a bilis flauae rodundantiam, nigra bilem auam, aut torrefactum sanguinem,livida interaneorsial rem mortificationem: , pinguis uero at* oleagina adipem eliquari arguit, coloriam diuersitas cum uehementi sortore,exuberantem diuer m humorei pu Dedinem indicat. in his tamen omnibus attendenda, ne uel alimenta talis naturae ruerint,vel intestina ob innatam imbecillitatem defluxum pati consueuerint.

A Dς emistionibu quae iudicationis ratione deseruntur. Cap.ri L V

N uero egestio alicuius morbi iudicatio sutura sit, nihil habet quemadmo dum reliqua, quod aperte significet: ratiocinio tantum assequimur, adesse quidem iudicationis notas,nec uomitus,aut fluxus sanguinis narium, aut talium cuiuspiam signum apparere.obseruandum praeterea an plura egeratur quam an te iudicationem consueuerint ita enim indicatur illac potius impetum sore,detenta presertim urina .ad hcc insignis grauitas,dolositensio in hypochondi is & lum Didialui excretionem praecedunt:sed quoniam per haemorroidas quom ec per miruebria loca iudicium tim potest, sitnt utrorum comtines quas diximus nota animaduertedum an propter cosuetudinem quidpiam horum expectari debeat.1i uero in principio aegritudinis aut in incremeto uenter assidue humidissima egetat,ueluti biliosa qusdam mera, perseueretch febris,ac bilis incensio.. augeantur, periculosus pleriinm morbus existit si tamen in uigore sponte citet aluus,saepissitne morbus ibluitur. simili modo in diuturnis affectibus citata interdum aluus to tam morbi sicam materiam expulit:sed in acutis aegritudinibus sincera nigra nul li commixta sortita tibi excernantur,ptiesertim in principio pessima sunt. Inci piente,inquit, quocussi morbo bilis nigra, siue supra Due infra reddatur,totalis. ac rurtiis. icum ob morbos acutos uel diuturnos, uel ob aliquod uulnus attenuati nigram bilini eges Ierint, postridie moriunt. non ab lute tamen si quis atra egerit, confestim bilis atra est. contingit enim sanguinem ubi a propriis locis excide risi temporis mora refrigerassi numescere,m grumq; aluo excerni: idii, in his praecipue quos hepaticos uocant. discernetur atra bilis estiisa selo, instar enim acerri/mi aceti radit sermentatur*. De uomitu praenoscendo indicationi bus ab ipso. Cap. N L V IIMminente iudicatione uomitu expectare oportet,si pulsus uehemes re in contractione magis sestinus, durissimusci Rinaequalis ruerit. praeterea cordis do lor, quem cardio on uocant, ingens oris stomachi mordicatio simul cum capis tis uolore,uertigo at* ante oculos tenebrae imaginatiae,labit tremo plurimae te

nulam saliuae defluxus, nausea, ilia tactu frigida, singula lim eueniunt biliosis aemordacibus humoribus in uentre ac stomacho collectis, erodetibus simul comtrahentibus totam inferioris stomachi partem, unde & tremor labii 5c saliuae do fluxus: quod si his quom rigor accessserit,extemplo uomunt. utilisssimus uomitus qui ex pituita ac bili permixtus est, praesertim si crassus non fuerit: sincerus mer cincit reprobandus. talis enim uiolentus, difficilis,distrahens,praeter id quod pu/rae etiam bilis dominantis indicium est. sed uarietas quom culpanda, ut si humo 'res vomantur liuidi,meri et porraces, mali sunt, ut testatur Hippocrates.si qiusue rosimul omnes uomuerit: letale est: peiores horum in acutis incendetibus Que

203쪽

isi. AETII AMIDENI DE RE NEDic Amorbis lividi 5c mgri, mestitim si laetidi sint. hic quoque aduertendum,ne Ase minis qui ad uentrem defluxerit,ibi , moram contraxerit gyrum excernatur:plurimis enim id per certos quosdam circuitus euenit, quod tantum abest ut ista ut etiam per uomitu conserat. De fluxu sanguinis narium praenoscendo. de indic is ad ipso sumptis. Qip.πLVII FVturi e naribus fluxus peculiaria signa praecedunt, splendes ante oculos ob humorem flauum: hebetudo ob uaporum multitudinem, ijsdem , causis oculorum rigor,laciei praecipue malarum rubor, illorum abs* dolore extruo, anhelitus difficultas ob sanguinis transitum per thoracem, capitis collii, dolor,pulatio tempora proxime cum iudicatoria accessione inuadens, ne* ab aegritudinis principio assidens. delytia saepenumero repentini , insultus, pulsus alti, uehementeriniam , in dilatatione magis sestini.quod si ad haec pruriant 'es, iam iam prori me sanguis erumpet : praesertim uinuehementior circa faciem ac tempora dolor histiterit,ac si sano quom fluere consueuerit,iam spem prope certam coci es. ωlia suturi sanguinis fluxus indicia sunt,quae si in principio crudo existente morbo appariterint, periculum minantur his enim in principio apparentibu inquit Hippocrates,uehemens delyrium portenditur,& plerunta moriuntur. ulu uero maniuste meliones pocipue in urina assuerint, di in morbi uigore constiterint, salus affertur. soluunt etiam huiuscemodi sanguinis fluxus,uiscerum inflammationes, in febribus praesertim ubi Lisibi , id est secundum meatuum rectitudinem fiant, ut inflammato hepate e dextra nare, splene uero . sinistra, facillima hinc medico Giectura, ut narem etiam distinguat quaprofluuium futurum sit cog uta a m his dolente causa.selisit praeterea fluxus sanguinis narium phrenitid rin, non in men lethargum aut petipneumoniam. Quod per haemorroidas Sc muliebres purgasiones saepe soluum e morbi. Op.πLvIlIT Idimus saepenumero haemorroidibus erupentibus,aut muliebri profluuicu solutas aegritudines: oportet tamen in his quom coctionem praecedere, ecmorbi uigorem accedere, ut bona tutac, iudicatio fiat:iudicant haec insignis gra uitas ec lumborum praecipue,sed suminis quoip dolor oc tensio. De sudorum indicatione. Op.πLIπFEbrim per sudorem soluetam ab ipsius seruore noscemus, ut si febris ardens fuerit quam causon appellant: biliosus enim hic morbus est,ic cum uehementer mouetur rigorem inducit. si ergo imminente iam iudicatione pro rationem aluus aut utina retineant,rigor expectandus est: si uero utram simul stans, nemuomitus sanguinis ue fluxus indicia suerint, plurimus sudor necessario consequetur praesertim ubi inualescente exacerbatione aegri in locutione uacissimi, calidi res extrinsecus sant:uapore, quidam tepidus non antea solitus reddanar c corapore, qualis in his contingit qui nuperrime lini sen pulsus ν magia alti,ueloces, in .latatione magis sestim , ac ueluti fluitantes fiterint, tunicach arteriae mollis ac sub umida appareat:uniuersa b corporis superficies pruriens, tenera & quando que rubra:haec si coctione praecedente ato in die decretorio laudabili, in. decre/toria accesssione contigerint, salutem illaturos sudores indicabunt. constat sal taetri sudorem moderate calidum esse oportere toto corpore effusum, leuitatem, iucunditatem , aegro afferentem . si di uero sudores cum acuta quidem febri latales, inquit Hippocrates, cum mitiori uero morbi longitudinem indicant.

Sincrementum abscessuum notae. Op. LI uero in abscessiim uertat morbus sibi ter se habente aegro, tam pere

204쪽

αIBER M IN Tus1Mardor,aut dolor emergat,abscessum suturum ex elato. at si anhelitus dissileulias quae repente inuaserit,repente sedetur: dolorin re grauitas capitis cum inuensi uosabs iratur : in quapiam glandularum quae sitnt post aures a Rellum fore melle est.in hyeme uero his qui triginta annos excesserint. m, tussi me absces is fiunt. De sputorum simificatione. Cap.L I TN lateriim pulmonum: alte bus ea quae proprie appetiatur sputa subside, ae utinarum uicem gerunt nihil enim expuere sed arenter tus ire tanta, Quem adiarum in urinis extrema cruditas est: sin humida quidem educi incipiant sed ex cie Tuda,subobscura est adhuc inconstans , transmutatio, desiniic, tunc dimma a ritudinis pys,uidelicet principium. ubi uero paucula matii racii expuuturi . continuecti subinde plura ec facilius educuntur, id iam incrementum vocamus.ati ubi iam plane matura, plurima ac ficillima excreatur, ad uigorem moibi peruentum est: ubi tandem simili quidem modo matura placidissime educuntur sed pauciora amoto dolore,iam , patiens iacile spiret,& facile morbum serat,timc certio a declinatio successsit. Illud prae cunetis aduerumdum, uelocius ne an tardius linita excreari incipiant:nam ct Hippocrates in pleuriticis inquit, Sputum si si tim a principio apparuerit,morbum compit: sin posterius, producit. poreb sputa. subrust subflaua,subspumea ct subtilia, solius cruditatis indicia sunt nulli mulana insigne malum portendentia: exacte uero flaua,rina,viridia, spumea,viscida rotunda,nigra,vitupcranda omnia. praeter sanguinem enim qui cito reliquorum humorum sincerus purusi fuerit, uitiolam indicat dispositionem a malo caloiss. Yperamento generatam.sed qui ad ianguinis piriaitare, naturam tendunt, in derati sunt: qui uero adbilim flauam aut atram recesserint, periculosi.attendedusquc, screandi modus: creatus enim iacilis quantum in ipso est, probandus diffisilis, culpandus,praxipue si quae screatur liuida sint aut nigra,aut metinosa..ut

quae carbombus iniecta uehementer sceleam.

- Quae indicent morbum sidcliter exactet solutum. Cap. Liri si fideliter , solutum censere oportet, ubi omnia simul si lutis

a V Iligna nitenerint: siue igitur in uigore repente iudicata sit aegritudo siue in declinatione paulatim evanuerit, nunquid stabilis firma* haec salus credendast, his signis colligito. primum maximumc, probae ac fidae iudicationis indicium xv,maturatio in diebus indicantibus cum robore uirium praemonstrata:deinde si in die impari iudicatio suetit, febrisin a decretorio quieuerit, reliqua ti omnia accinentia recesserint. 5 si collat in lacie totoc, corpore pro euacuationis ratione floridior sit,pulsus laudabilio uires in assuriendo ualidiores,maioroe ad sin Ia a se lita octiones& alimenti oc distributiones,actioness, naturae uniuersiae inculo sae si i eualeficati, pro rese monis ratione corpus, cutisq; naturalem habitu consequatur. talis optima iudicatio est, ut tuto iam alere congrua y uictus ratione de halneis uti possimus.at si iudicatio deliquerit, morbus recidivus esse consueuit. Quid indicet morbum imperfecte Blunam esse. Cap. t DrEcidiuam uerendam iudicamus, quando soluta quidem uidetur aegritudo

I permanent tamen urinae,pulsust, prioribus similes,mstinus, pallor & stravitas, reliqua b omnibus his quae proxime retuli oppositarui , summatim dicam quoues praeta rationem aegritudo soluitur,recidiuam timeto. 's Praenosio

205쪽

AE et II AMIDENI DE RE nEDic APraenotio dici inq aeger sit moriturus. Cap. a litetri rorbo ad pernicie tendente in singula quam inuasione exacerbationes spe/ .

Ictare oportet, an quotidie n alternis diebus, an alio quodamodo excite tur: oc si ex non intermittentibus febris fuerit, attendendu,diebus ne imparibus, . an paribus magis angatur aeger: constat enim ea die uel no ste quae molestior ex Pectatur,moriturum.quod si uirtutem morbus loge superet latim morietur: sin . uirtus quidpiam resistat, poterit unam alteramue inem superuiuere,fierit omni no nequit, ut moriturus ad morbi declinationem perueniat.perquam rarum enim est in declinatione aliquem ratione morbi interire, nisi aliqua superuenies a ti, priorem exceperit. nem tamen necessarium est esurum morbi uigorem aiun/gere:plerump cnim uel in principio uel in augmento moriuntur aegri. Quod oc horam suturae mortis possit artis ex praecognoscere. Cap. L VCIVinquatuor sint pateticularis exacerbationis tempora, obseruare oportet, quanam diei noctis ue hora exacobatio molestior fieri soleat,& qua eiusde exacerbationis hora aeger seipsb grauior si , siue id in prima inuasione, siue in imcremento, siue in uigore contingat. eadem enim hora qua ignavior languidioribsuerit, omni no morietur.in exacerbationum principio pereunt, quibus ii ammationes magnae in principibus membris eueniunt:aut hi quibus humoribus crassis ac uiscidis consedistim interius cofluentibus, meatus spirituum repente obstruuntur, tanquam sust ata extinctaψ natura, haud secus quam flamma plurima uiri dium lignorum mole restingui soleat. in uigore autem dc in incremeso obuiolentiam aegritudinis expugnata natura, moriuntur aegri, sed indeclinationibus inte reunt quibus uitalis tenor paulatim exolvitur:nam in perniciosis declinationibus

imbecillior subinde faetiis paulatim decidit pulsus,elabente simul cum reliquis c mnibus febrili quom calore, ita ut inde opinionem quandam spei melioris imperiti cocipiant. at aegri interim uel ad sellam sargentes, uel aliter se mouentes, animo delinquuntur,modicum* quidpiam ac uiscidum ex antes intereunt. In acutis aegritudini s mortem exquisite non praedicendam. Cap. L VIA Cutarii in aegritudinum fallaces sum comprimarae hinc enim repentinum periculum,hinc peruagantes humores,hinc igneus praecepsq; sebris impetus certi termines notas pransertum: propterea & Hippocrates acutarum inquit aegrktudinum non omnino tutae sunt praeuictiones uel salutis uel mortis. De sebrium diuisione ac primo de ephemeris. Cap.Lvri ΙNter aegritudines ob intemperiem contingentes, sebris quo* connumerariast, . quando calor praeter naturam ita inualestit, ut hominem aperte laedat, nsu

iisq; aetionibus interdicat: qui quidem uel qualitate disti nguis, prout magis atri minus intenditur,uel subiecto.nam ues ipsum cordis corpus,uel humores, ues ac ream substantiam incendit. a quopiam enim eorum semper incipit calor,& nisi salus praeuenerit, Hiqua duo genera progressu i iis smul assicitiin spiritibus erago ephemera, in humoribus febris putrida, in corpore cordis hectica accenditur. quidam enim facili calore febriunt, ut lignum sele calefactim. quidam seruetius ardent,tan* lignum ab igne inflammatum, ut iam fumus reddatur. quidam pia ne exuruntur,sicuti lignum ad carbonis naturam transiens. erunt iram tria semia genera,ephemera, putrida&hectica. sed de ephemeris primo hab&us est sermo, quae absis ulla prorsus putredine spiritu tantu inflamato sicuti diximus,generari viridiem sere non excederes, unde ec ephemeris nomen inditum. ii enim post primam declinationem loci, alimento boni succi oc humido recreati, a secunda accessione immunes evadunt. propria inseparabilis j ephemerariam nota est, in optima statim die urinata coco mo re caloris suauitas. transacta accessione certi

dignotio

206쪽

LIBER Qv1NTVs 19sdignotio ab arteriara motu percipitu anis omnino simili,quod nulli emerarum seruium contin't: nee paruum salutis indicium aegri leuitas est, urituri, post fobrim longe meliores Q in principio suerint. lotos praetcrea nec horror ullus inse sens,nem alia quaedam molestia infestat. si ergo post balneum subsequente leuitatem deprehenderis, eos iam tuto ales, uinumq; astatim bibendum dabis, quatum praesenti negocio suffecturiim uidebitur. ad hoc sobriu genus parati sunt e quorsi corporibus nihil uaporosum, sed acre fumosum , effluit: quo retento calor inde collectus sebrilis reddit. procatarticae uero causae sunt, lassitudines,algore uigoliae, curae,iristitiae, irae,rigo aestias,ouws, cutis codensatio quae transpirationem impediat. De ephemetis a Iassitudine. Cap. LV iii

PRae lassitudine sebrientium cutis aridior * in caeteris ephemeris fit, acciditis id praecipue his qui post plurimos labores etiam resti guerint: in quibus post

stris quom declinationem ariditas perseuerat, pulsus , paruiores sunt.qui uero non ita defatigati fuerint,mtidos quosdam uapores h profunditate corporis resdunt, pulsus* magnos habenti hos dulci prius tepidoc, oleo suaviter perfricatos ad dulcisi aquarum lauacrum ducere oportet. quod si in balnei quom aere morari permiseris,ratione .giditatis, mihil nocebis, postremo quietem imperabis. De his qui ob uigilias,curas,tristitiam atm iram sebrierint. Cap. L I πOB uigilias febricitantes improbus quida color cum subobscuro tumore,ca

uitast oculorum incerto motu uix genas attollentium distinguit. ob tristoliam uero aut curas affinis, uti non concaui tantum, sed aridi quo ν fiunt: om/nibus his paruitas pulsus communis est. atqui ob iram sebricitiat, nem oculorum cauitatem, ne* improbum colorem,sed amplam caliditatem, i aquam ex piraturis do eleuatam,maiores* pulsus habent. praedicti ergo omnes, nem siricctionibus noque multis indiget balnei sed oleo nihil adtactionis habente affatim persundendi, parcem sticati pro consuetudine lauandi. De his qui ob istum febricitant. Cap.L NOB aestum febricitant distatim a principio re eratione plurimis , dulcissi/marum ac temperatissimara aquarum lauacris,sblaq; modici olei perfusi ne,sine Helione curare oportet:sintcb capiti applicata quae restigerent, ut omphacinum,ex eoc, consecti rosaceum sale penitus carens. ad quae refriger ada uas ita in puteo suspedito, ut aquam attingat: sed di oleum gelida aqua aspersum,aut uase extimo niue illito esticacius reddetur, quod ita algefactum deinceps lana exespies, ac siumensa in sublime manu exprimedo sincipiti instillabis: idi, incessanter ad flabris us* declinationem efficies. postea dulcium εc temperatarii aquarum lauacra admouebis,ita ut aeris balnei transtus tantum concedatur.

De febricitantibus ab algore. Cap. LI quis algesaetiis ob deletas filmosas intra cuum uaspirationes sebriat, is quo que ad talneum in febris declinatione ducendus est,caput c, ec ante lotionem

ec postea, irino unguento,aiit amaracino, aut nardino fouendum.

De seis citantibus ob coryzam distillationemΦ. Cap.L NI IOB coryzam febricitates,si a frigore cruditateve distillatio fuerit,ante coeflionem lauandi no sunt,sed caput irino, aut amaracino, aut nardino soli lii.

at si ob aestum excalfacto rapite distillatio contigerit, attracta instar cucurbitulae . ab inferioribus membris materia, ii statim ad dulcium temperatarum cy aquarum lauacrum ducendi,frigida mergendi,et statutienti riuulo supponendi, imhalneo caput oleis sit idis moderate irrigandum. D De se entibus ob cutis densationem. Cap. L π II Ensatur cutis aut algore, aut qualitate adstringente praeter morem inducta,r x quod

207쪽

AETII AHI DENI DE RE NE DICAquod aluminosabalnea maxime possunt. talium cutis ad summam constipatio si peruenit,ut tactu quoip discernas caloris motus mitior quidem prima manus ad stelione,sed diutius perseuerante tactu acrior subinde sit.urinae nequaquam ueli ti reliquorum subrunae, ut iure eos non ali conqueri nequeamus: ideo nec corpo ris tumor concidit, ne* oculi caui aut aridi fiunt: immo quibusdam humidiores eminentior sunt, * peculiaris natura postulet, quoniam non exhalarunt, sed intra potius occluduntur materiae:eadem causa nec minores pulsus inuenies, ve luti in cutis,tristitia,ui in immoderatis. excinitqs.lios post exacerbationis det clinationem dulcissimae temperatissmata, aleat lotionibus curare oportet, iube

recti ut in aere talia ei persitant, oleo p dulcillimo tepido perfusos, moderata sua ud tactione recreare,danduini, tenue alimentum,ac uinum seruile re album. De sebrientibus ob famem. Cap. LAEIi ItSIob famem febris c5tigerit,declinate exacerbatione ad balneum aeger ducen diis est, plurimoc, dulcissimo ac tepido oleo perfidus suauissime siricadus, di

ti in in calida continendus:egressis uires reficiendae, inde rursus ad babaeum dis cendiis,calidai. immergendus.mox ubi egressus fuerit,sirelata balii ei perturbatione calida propinanda, tum ptisanae cremor exhibendus,oc interdit ex albo iure iustes saxatiles. Vidius ratio cunctis ephemeris c unis. Capita vAD omnes ephemeras sebres in uictus ratione comunis inretio est, ut edulia boni succi omninoin concoctioni parata distributioni , idonea pres antri calefaelis quidem atm iratis quis refrigerent & humectent,algentibus quae minu

nutriunt oc moderate calefaciunt,uigil is aut tristitia aut nimia cura coscetis quae humedient pariter ac somnu concilient, satigatis quae maxime nutriant. eos usso qui ad calidiorem sicciorem. corporis intem riem diuerterint,oportet ii uersdum uel in primo exacerbationis impetu statim nutrire. uinu omnibus epheme

iis exhibendii aquosum, album, subula: nam praeter id quod coctionem adiuuat, urinas etiam 5c sudorem prouocatiscd uigilijs aut curis aut tristiua maceratis uberius concedendu,defatigatisi, quantu conficere dominari , possint: iratis tame' priusib omnino affecta exuerint, uinum non tutb datur. De sobricitantibus ob bubones. Cap. LXVI, VBi abso procatanica causa inguinis inflammatio accesserit,sanguinis nati titudinem in uniuerso corpore pleruntv significat,esic, amplior in his Q in supradictis calor, faciest rubicunda ac tumida apparet. uena ergo incidenda citi prius 4 putres aeta in loco inflammato materia febrim a putredine incendat. pos uenae incisionem tenui uicta ustu ad salutem utendum,inguini ante phlebotomi adstringentia repellentiacp applicanda, postea quae relaxant ac per halitum dige runt. quibuscunQ autem uel ob teliam pedis digitum uel tale quidpiam inguinis

inflammatio aduenerit, di huius causa ephemera cosecuta suerit,inles in his quq agenda sunt,medico minime parent,sed ulceri tantum, ob quod inflammatio euenerit intendentes,declinante exacerbatione lauatur. arcendi , uino omnes qui bubones febriunt, tenuisi, uictus exhibendus, quous p liberentur. De ephemeris quae ob cruditatem eueniunt. Cap. L π VllTN corporibus uitioserum humorum accedentibus cruditatibus,uel illime se Ibris accenditur,minus , incommodum sequitur, si in cruditate uenter inserius erumpat: sed non paruum sequetur, si detineatur. febriunt tamen crudorum quisedam etiam si fluxus adumetit. ubi ergo sola ea quae corrupta fuerat,euacuata cingi ueris,declinante sebri lauato 5c nutrito: scd si evacuatio excedat, praestat abseque inuone nutrire, obseruando ea quae uentri attinent,cuius curatio duplex.si e/nim non deserant amplius,absinthia modica aqua ma,fumi cum oleo in dipi

. . mase

208쪽

: nute decoquiis,& hoc uentrem sotieto: mox pinum purpureum oleo perfusum apponito.quod si imbecillius os stomachi fuerit, masticham cum unguento nar dino ad glutinis cosistentiam comisceto, purpuram , hoc illitam applicato,sint se tactu calida quae 'pponuntur:nam tepida stomachi tenorem exolvunt.scd adhuc petieuerante profluuio satius est optimo oleo h citonijs quidpia nardi oc uini modicum comiscere:ad idem ficit etiam mastichinii. si uero post euacuationem in cendatur uenter,oleo e citonins simili modo utitor, aut cerato quod ex ipsis consis citiamfluore autem alui diutius permanente violenta nutriendi sunt aegri, re Mnequi . ἱ-παρ, quasi ex aceto&pinguedine confectus uocatur:polemael punicorum succus aut pirorum,sed praecipue citoniorum addendus.ubi profluuiu qui ouerit chondrus alicae, gallorii testes, pisces saxatiles cum iure albo, ex fructibust, autumnalibus adstringentibus nonnulli offerantur. quod si appetendi uis deciderit, ita ut cibos aliorreant, medicamelum peplicon appellatum exhibeatur,quod sicco aut carne citoniorum ac melle conficitur: nihil* in eo uel saltem perquam modicum piperis sit.si uero detenta aluo quispia ob cruditatem febricitet,alimento adhuc in stomacho persis icte,conetur patiens plurima tepida epota immis loci digito aut penna, totum quod infestat euomere: inde fouendo hypochondriacpitescere. at ubi iam ad intestina nutrimentii descenderit,iubendum ut decliui saci eae stomacho recumbant, uenter. y souendus ac somnus conciliandus. post so/mnum ad educenda excrementa glans supponenda, aut mitiori clysteri quale est fursuris decoctum,aluus mouenda. uictus tenuissimus sit plurimum abstersonis continens. si flatus adsint cyminum, aut ruta oleo decoquenda, decoctumq; inii ciendum. inde ita euacuato uentre alimenta exhibenda, ec si placido somno quieuerint, postridie lauandi persu uentre cum nardino unguento pauculo uini admixto: oc post balnea simili modo tenui uictu regendi. quod si tertia quo quid dam sebrile attulerit, ne sic quidem timendum,sed eodem pactio lauandi, modera/tel nutriendi dando ante cibum quodpiam is his medicamentis,quae ad iuuan 'm cinctione fiunt oxyporia appellata, 5c praesertim quod ex citorijs malis con

licitur,quantum est contrare unum.

Curatio ephemerarum plurium dierum quae ὶ ueris ephemeris sectaculis obstructione originem ducunt. Cap. L π V Ii IOBstructis uasis quae prope cutim sunt, in quasdam sebres decidit ex ephomeris perperam ab initio curatis: euenit , id praecipue corporibus quae uiatiosos succos ob nimiam edacitatem collegerint. In his prima ac sequenti die non est in pulsu putredinis signum ratione dignum,nem in urinis cruditatis.perseue rame tamen declinatione ne* o nune recedente, iusipe 'a tibi sit dispositio. nocesse enim est uinosos succos nisi perseela exhalaverint, putrefieri.si ergo patiens puer aut senex suerit,uenae incisionem no tolerat:medijs aetatibus assentiente uirtute ac notis plenitudinis attestantibus, pro uirtutis ratione re obstruelionis ma/gnitudine sanguinem mittito maior enim in maioribus obstructioibus, minor in minoribus sebris acceditur. euacuata uero multitudine rarefactisqr meatibus,su mosa quom ac fuliginosa excrementa per halitum digesta, pauciora reddentur, sed ante euacuationem apessentibiis medicinis no tuto utemur. quae enim abstergendi uim habent penetrando crassios uiscidos* humores in uenis contentos contierrunt, ec angustorum meatuum obstructione congeminant: immo si cuti quoque abstersoria applicentur, periculum est, ne ad obstructos meanas aliud quispiam trahat .ut igitur tuta & interius duello,oc exterius attractio fiat, titilissima est pro iiimitis ratione corpus exinanire, inde exinanito, non multos postea cibos

remedicamerita essergentia adhibere: cibos quidem sicut ptisanam ec aquamr 3 mullam

209쪽

19 δ . AEτii AMIDENI DE RE, NE Dic Amulsam: medicamenta sicut oxynicii ex aceto tantum 5c ma Monse 'iuia . quod n im cum Oxymelite concoqui solent, ueluti calamenthii ec similia, febres incci dunt, quod ec uinum iacit. oxymeli uero febres no auget, ec generose abisti rgita transacta tertia ubi necti in pulsu putredinis, ne* in urinis cruditatis signum apri pareat,suspectiup iam hora qua prima die febris inuaserat presterierit,audaciter lauandus homo:& si exacerbationis suspitio hora decima fuerit,ante sextam lauandus,at* ubi in balneo corpus incaluerit, oleo dulci tepido persundedus,& mode . ratissime fricandus est, deinde extergendus abluendust exterius,eligendo quid , Piam quod temperate abstergat, qualis hordeacea farina di li mentu inde in te, pici primo,mox etia in frigida immergendus. post balneum uero si iam liora su beeta trasierit, moderate nutriendus eii.q, si circa decima exempli causa, contur halio quaeda suspeeia sit, nihil praeter aqua exhibendu in qua parum apii deco, Mi fuerit: postea cogruo tempore aledus erit,ubi hora qua uerebaris, nihil incominii. attulerit.Φ si etiam attulerit, crit omnino moderatu oc leue,ui postii die tuto luvare dc alere possis. sed ubi magna obstrudito inuaserit, necessario putredo conis quit .huic ergo curatio qus ad febres putridas paulo infrii docebit adhibenda est. De syn his febribus. Cap.L Xl π.SΥnocha febris appellatur, cuius ab initio usm ad finem una est exacerbatio,

alterius nullo prorsus indicio apparente. quae corporibus boni habitus, multi sanguinis aetatiscin calidioris peculiariter euenit: consistit enim in calidi sanguinis nondu putridi copia,in quo plus aequo exaugetur calor,cum transipiratio ei nimia ebullitione prohibeatur, quemadmodu musto in lagenis occluso accidi Chuius se hiis tempus praecipuum uer,trest, sunt omnino differentiae. aut enim eadem mλgnitudine a principio us p ad finem persistit, aut addendo quidpiam procedit,aut

auferendo id accidit prout maiores uel minores transpirationes fiunt, iuxta ratiorem aut densiorem patientis corporis habitu .causa quae has febres incendit, mul titudo seruori sanguinis est,interdum etiam crassii es.curationis igitur inti ratio erit multitudine inanire, calore praeter natura exunguere, crassiti Q incidere. s. assierisiati ita pristinum temperamentum imbecillis partibus comparare.

De uenae sectione in synochis. Cap.L X RV Alida existente uirtute, assentiente aetate, nulloc, alio insigni terrenitente, sanguis auferendus, praestatq; usm ad animi deliquiu ducere, modo utriusserat quibus uena non inciditur ad suminum discrimen peruenit int, nisi uel uir a robore,uel copioso sanguinis fluxu, uel plurimo sudore a certa pcrnicie redimari tur. cum multitudo em in in uasis amplius contineri nequeat, obstruit extendiis, corporis molem, ita ut infringantur quando*, recludantur , uas a praecipue na irium.ergo festinandum cst ut sanguis auseratur, quantum uires toleraverint,scilicet ut uas brum facultas transpiratione uentilatione* restituta naturale temper mentum conseruans, more pristino humoribus dominetur. animaduertendae ta .men ad uenam secandam regula . nam praecedente alimenti cruditate tandi hi di inserenda cst, quandiu coctio in uentriculo peracta suerit, di ab intestinis excrememta egerantur.l si post uenae sectione uereberis ne nouus sanguis erumpat,tit muliebris fluxus, aut haemorrhoides, tantu in phlebotomia sanguinis relinquedum quantum ad eorum locorum euacuationem suffecturiim uidebitur. sed si eodem omnino tempore uel menses moueantur,uel haemorroides aperiantur,totum ne gocium naturae permittito: tuae si postea quantum oportebat non eduxerit,tunc

uenam secato, ut iitrunm simul iunctu perficiat quod seorsum desecerat idoneus in ad phlebotomia corporis habitus durus, multi sanguinis, densus, exhalationi reddendae cotuma ec humida aeris costitutio. uenae aut si candae obstant, puer

ex. . c iis seni

210쪽

risenilis aetas,tena peratura calidistinia oc siccissima eiusdem 2 naturae tempus 'μ regio, α qui humidioris naturae sunt, adiumsta praesertim caliditate, cum raro tutius corporis habitu, F qui os uentriculi per* biliosum habuerint,aut imbecil/IT,aut uegetioris sensus:tales em uniuersi in uenae secatone, exolutionibus diffi

misιν anum deliquiis parati sunt. sed cui uena incidenda est,etia si in inta clam annos non excellerit , languidus tamen sit mollis, pinguis ac candidus, and ltast uenas habeat, huic iici nihil uel parum admodum sanguinis detrahes:nihil

quidem detrahes ubi aestas, uel eiusdem naturae tempus obstit crit. parum uero in reliquis anni temporibus siue c5stitutionibus.nonunΦ enim inter ipsas medic rum manus,'uida animi deliquis correpti,nd amplius reuixere,qui certe non occubuisient, si citra uirisi exolutione euacuati forent. alij reliqua deinceps uita ob nimia ina tutioncm in frigidiore temperatur a delapsi sunt, quorum aliqui decolo/rati in depratiatus habita uersi,denim interierunt:aliqui perniciosis morbis cosecti luere, qualis cst aqua intercus ingensin illa spirudi dissicultas, qua orthopncea uocant, cinera hut usmodi .longe igis praestat quemadmodu me assidue facient m uidis iis,net dicris numero,neq; tantii plenitudini attendere, sed uiriu quom robur in omnibus quide, sed in syn his maxime febribus perpendere:ubi mi ui/νςs perituerint,nsi in sexta solii septima, veru in alijs quoq; deinceps diebus uelingitae itanda in synocliis. Cap.Lπα IA d si aeger citrandus sit,qui non prius tantu phlebotomic praesidiu omiserit, sed nunc quom uel nactat,uel alia occasione eandem effugiat,ad frigida erahibe am accedere oportet, distinguedo quod inde nocumentu subsequi possit: nam si paruum, uel nullum omnino pramoueris, stigida pura exhibenda citiusmaa bibentis saturitate.exlubendi tempus erit quando in urinis coctionis si na de Helienderis: cauere enim principiti ec incrementu debemus,& totius morbi paracxacerbationis uigore cligere.na si oportuno tepore frigida exhibeat,

Iolidoru membroru natura excitat,qus excitata attenuatisprimo humorib.utiles Mus ac retii t. inutiles uero aut per alua, aut per uomit aut P sudores expellit. inu aeger sanites tepore frigidae potor fuerit,audacius propinato,experimeto edoctus uiscera trigidae occursum toleratura. si em aliquod membrii adeo frigidae naturae iuerit,ut a trigida potione eti a sanum laedat,suturii omnino nocumentu ue/reri oportet. seu si lanos frigida no Iardebat,prorsus ne* sebrientes irael, ignei caloris multitudii ueluti maximo pinignaculo in proscindo existete. ideo in exan/guibus Oc paticis limae carnis hominib gelida potio fallax xleplo em solidas aniritalis partes carne nudatas piransit. eade ratione hectici frigida neq; multa nem incera initi et,quom a gracilia ec ex uia corpora storii sunt: in ubus igis aegris no suspitione cocepimus,a frigida prorsus abstinebimus,reliusch utemur Praesidiis quae obstructiones aperiat, humoru copiam ouacue hoc feruorem febris Nittat . importunus uero midae potus crasmos uiscidos , luamores attenuariae cuti rhibet: propterea si inflamatio in aliquo uiscere, sive erysipelas, siue ad dux ciei in maris ire natura vergens affectius fitent, nihil ad eorum curatione Haicae tus conseri sed protinus quidem sebri iam lactae extinguende no Ieire comm tale aderre uidet rc usa uero permanete ubi Pi frigida corpus densain fuerit, labris altera priore dii scilior incedit. oc hoc quide nocumeti genus uideri poster toleratu iacilius,sed multis quibus uiscera sunt imbecilla,a sit da potione incomimum minime c5temnendu superuenit: cuida enim os stomachi ustu ad Dpriae sonis internitionem amectu est,ut uix postea deglutire posset.alteri s uetricu/Ius rei rixit, ut silmma cum difficultate c& iteret. cuiusda hepar ita uiola tum ei ut in hydropem uici detit. plurimoru uero colum, pulmo Mnes,uesica, aut r aliud

SEARCH

MENU NAVIGATION