장음표시 사용
291쪽
a 8a Io. ANTONI Ussa poetica est natura sua aenigmatis iaνolata; ut non sit vulgaris hominis notitiam ejus habe re. Quae juvenis fidenter nimium emisit, grandior factus improbavit . quapropter in animum induxi veterem telam retexere, ac novam ordiri. Quidquid igitur longo intervallo ex quotidiana optimorum auctorum consuetudine haurire et contrahere potuit; utilioribus 9 uberioribus commentariis instruendis totum seposuit. Ante omnia dedit operam, ut verba poetarum quam emendatissima proferret, germanasque lectiones seligeret, ac idoneis argumentis confirmaret,
deinde ut nihil hon explicatum relinque rei, Secutus maxime exemplum Dionysii Lambinii, qui inter omnes interpretes imus excellere videtur. Quanquam nihil earum rerum omiserit . quae deteri ante eum scriptores seliciter in iis explieandis poetis litteris mandaverant, in eo tamen vim doctrinae suae,raesertim consumpsit, ut ipse ab aliis potius eligendus, quam aliorum bonus elector existi maretur. Quapropter multa fiova , et prorsus sua protulit, sicque universum opus contexuit. ut peracutus et aequus in aliorum cogitatis
292쪽
V υ L v I U Sperpendendis , modestus in suis proponendis . et omni poetica doctrina , veterum historia . moribus, ritibus , lingua, omninoque Graecis Latinisque litteris eruditissimus jure aemerito judicaretur . Atino MDCCx XX vi I. separatim edidit commentaria in Catullum. quae , siquid judico, praeserenda ceteris sunt et propter lautam eruditionis supellectilem, et propter disiicultatem rei, cum frequentiores sint in Catullo nodi, qui docto explicatore indirent . opus dedicavit Duumviris Veronae . quod haec civitas, ut ajebat Ovidius , non minus Catullo, quam Mantua Trgilio, gaudeat. Laus Vulpii, quae gratissima omnium civium memoria inclusa erat , auctoritate etiam publica tellata est. Accepit enim a Duumviris litteras honorificentissimis verbis exaratas . scdonum aurei numismatis maximi moduli , cujus in antica parte extat Vulpii ipsius es-figies ad vivum expressa, in postica veronae stemma cum quereea corona atque in
scriptione : GAUDET VERONA CATULLo .
Vidi hoc ipsum apud Sibilitatum , ad cujus
manus sorte fortuna pervenit, ne tanti honoris memoria interiret, ut multa alia culpa
293쪽
haeredunI interierunt a Vulp o vel colle elavel scripta, quae ejus in omni re elegaritiam declarabant . Quanquam ipse . edito Catullo . fidem suam obligaverit se propediem commentaria in Tibullum et Propertium editurum , attamen nonnisi multis annis post id quod promiserat solvit, quod impediretur
dissicultate rei. valetudine , quam continuae uigiliae melancholia turbaverant, Sc Scho lae occupationibus. Usque eo disicilis et mo rosus erat . ut satis se muneri non fecisse arbitraretur , nisi diu considerata, Sc multo ante meditata, quaeque reconditis et interioribus in litteris versantur , attulisset, irridebatque eos, qui magistri alicujus loquacitatem sine usu, & ex scholis cantilenam quamdam requirebant. Docebat. delectabat, Per- . movebat etiam interdum auditorum animos ;quapropter vel ab homine alienarum laudum parcissimo Iacobo Facciolato de eo praedicatum est e semper eruditione atque elcgantia tanta docuisse ), quanta loci dignitas poscit. Huic praeconio illud addemus, fortunati: Iimum nos putare Gymnasium Patavinum, quod hae nostra aetate non lubet antiquiores
294쪽
V υ L P I U s a 83 nominare tres habuerit humaniorum litte rarum magistros Laetrarinium, Vulpium, Stqui huic successit, Sibilitatum, de cujus amicitia . dum vivam , gita labor , qui pares inmnibus magnis Viris, quos exterae nationes nimium arroganter interdum jactant, A multis etiam superiores existimari possunt. Nos
quidem nonnullis praestantiam in physicis &mathematicis rebus concedimus, quamvis nec
nobis desint magni Sc physici A mathematici, 8c gloriemur harum disciplinarum aut
inventoribus, aut instauratoribus; sed quae ad humaniores litteras pertinent, adeo Sunt propria Italorum , ut multa licet habeant comis munia cum multis, nulla tamen natio cum iis et numero Sc praestantia poetarum &'Latinarum rerum notitia, & Latine scribendi elegantia et artificio, quod in venustate , pulchritudine Sc convenientia partium illarum rerum consistit, quas aut oeulis subjicimus',
aut auribus commendamas , contendeIe. POS sit. Sed ut, unde Italiae amor nos abripuit, reVertamur, non necesse putamus pluribus verbis exponere quantam doctrinae et eruditionis vim ad discipulos erudiendos, et Sesm-
295쪽
186 Io. ANTONI Usiae dignitatem tuendam contulerit Vulpius.
cum terantur omnium sere manibus, quae
ipse vulgavit de utilitate poetices, de tra goedia et de satyra, ex quibus de univerosa ejus docendi ratione judicari potest. Noluit autem angustis scholae parietibus contineri, quae magno labore ex multis libris.& praesertim ex Aristotele collegerat , et diuturna meditatione ac studio per se ani- inadverterat de poesi in universu m . et de variis ejus generibus, quod hanc artem inprimis amar l, 8c ex ea maximos fructus. um ad jucunditatem , tum ad utilitatem perincipi posse intelligeret. Hunc suum amorem, seu potius ardorem hoc eleganti epigram te significavit. sit me puerum docMtum formet Sororum, 'Nem ego fata jufent urar amore senex Se poterunt juvenes ad nostrum dicere bustum rQuam sibi vita Dit, tam tibi longus amor.
N rari vero debemus non modo. in eorenti aetate, sed etiam in Senectae Vulptiun tam iaciles habuisse Murus , ut ejus carmina.
296쪽
commendari mereantur. Quae subito calore juvenis effudit, quanquam ex iis duxerit commendationem ineuntis aetatis, acri deinde lima perpolivit, et ad normam elegantissim rum scriptorum severe exegit. In elegia, quod genus poesis praesertim adamavit, Tibulli Veneres, candorem , incorruptamque Latinitatem potissimum secutus est, neque idcirco Propertii nervos, eruditionem, peregrinos colores, aut Ovidii copiam ingeniumque est aspernatus, quemadmodum et in ceteris carminibus optimum quemque Latinum poetam sibi ad imitandum proposuit. Plura etiam sumplit ex Graecis scriptoribus, neque Vere batur crimen arrogantiae, dum discipulis suis proponebat suum exemplum ad imitandum, atque fontes , unde tantam elegantiae copiam hauserat, atque etiam itinera ipsa demo strabar. Quod Catullus de malo poeta , nos de bono pronuntiabimus; neque idem unquam Aeque est beatus ae poema quum scribis, Tam gaudet in se tamqua se ju nutatur ..
297쪽
188 Io. ANTONIUS Non enim severe judicandum est de homine , ac praesertim de poeta, qui plaudet sibi, quod sanos et grandes seelus ediderit. Quam gaudeb.u, inquit Cicero, bello suo Punico Mevius, quam Truculento Plautus, quam Pseudolo Vix sane invenitur, qui , magnis toler tis laboribus, non quasi mercedem eorum desideret gloriam, neque gaudeat Suo, et
intelligentium virorum judicio, praesertim si
ejus scripta incurrant in voculaS aut malevolorum , aut invidorum. idebatur omnino ei vitas Patavina esse in duas partes divisa . quarum una pasmam , si quaerebatur quis maxime excelleret in humanioribus litteris, Facciolato dabat, altera Vulpio . Uterque sane magnis dignus laudibus erat. Sed ut erant natura dissimiles , ita differebant ingenio & studiis , quamvis eamdem artem excolerent ; nec dubito quin hoc invidiosum suturum sit Facciolato, quod ea , quae Scyiptis mandavit Vulpius, non satis lauὸasse videatur. Erant enim in eo reconditae Minteriores litterae , optime Graece sciebat ,
erat in omni judicio et in omni scriptione eleganti Ssimus, ut vel Drasci ipsi solerentei
298쪽
ei suae linguae subtilitatem elegantiamquoeoncedere; poesi adeo valebat, ut primas in Latina, secundas in Italica ei facile eoncedam; probabilis erat orator; recte judicabat de antiquitatis monumentis , ut ex ejus db
vinatione in Diptychum Quirinianum conji- ei potest; adeo vero a philosophia, a jure eivili Sc divino, ab historia initructus, ut lauatam inde supellectilem at exornandam artem, quam profitebatur, et munus, quod sustinebat, transferre potuerit. Non est vero credibile quantas vigilias et labores, qui nee aetatis flexu eonstiterunt, ad optimas sibi eomparandas artes impenderit. Hinc neminima quidem tempora, quae vel homines industrii levando animo concedere solent, perire sinebat, et solitudine adeo oblectabatur , ut nihil ea dulcius, nihil ad alendam sapientiam magis idoneum esse assirmaret. Ejus laudes aliquando carmine Italico in doctorum hominum conventu celebravit, sed quia Veritus postea est, ne quis a Polimis sic enim earmen ipsum inscripsit se laesum esset arbitraretur, quodque a quopiam laedi
299쪽
dendo natura et doctrina abhorruit semper, ejus exemplaria emissa in vulgus ad se se revocavit, et ne ulla existerent, quantum fieri potuit, cavit. Nolo tamen quis credat solitudinis amorem omnem ei abstulisse seu ctum voluptatum, quae ex hominum societate, adi quam nati Rumus, capiuntur. Frequentabat Academias, et illam praesertim , quae Moereratorum dicitur , colebat praesentium & absentium amicitias, atque intimos
Patavii habuit . Morgagnium . Dandinium lenium. Camposampierium , Alexium, Aldirghettium. Burgedegatium, Gennarium, Sertorium atque Ioan. Antonium Orsatos , quom
Tum gyi eruditissimi. sane viri vitam Italiee declaravit ; jocis hilarulis condiebat familia,
res sermone' ἔ erat facillimus atque humanis- simu erga omnes, et in primis erga disci Pulos, SuoS , ceterosque, qui colebant mansuetiores Musas, quam benignitatem mihi quoque homunculo , experiri contigit; non omni no abhorrebat a seminarum consuetudine, quamvis hanc non requireret; laudavit illas interdum, interdum carptit earum lavitate .
300쪽
atque artificia, et nimis sortasse severa a doctrinarum studiis illas removendas esse Ita istiea oratione probavit. Sed haec severitas habuit aliquid excusationis , cum debuerit tempori et argumento inservire . cujus ratio proposita illi fuerat a Patavina Recuperatorum Academia. Captus et dulcedine matri monii sali, et gratias Deo agebat, quod talem sibi concesserit uxorem . in quam
tanquam in speculum intueri possent omnea nuptae mulieres , adeo excellebat cura et providentia rei domesticae, castimonia, robore animi atque constantia in adversis rebus, maxima vero erga Virum amore , cu jus gravem et omniuα incommodissimam valetudinem. nam atra bilis inaerdum in eo mentem turbavit) sortiter pertulit, omnique officio. ae ministerio levavit Tanti viri in
sortunium non uxor modo miserabatur sed et omnes ii, in quibus humauitatis. Sensua. et litterarum amor erat , ex quo sortasso sactum est, ut Venetus. Senatus , postquam eum laxavit scholae occupationibuR , omni-
no solverit, scripto. in hanc rem IX. Kal Feb. an. MDCCLX. honorifieemissimo decre-