장음표시 사용
171쪽
xeso PARS I. EX LIBRO II. DECRET A LIU Μ
nieationem non tamen reservatam , ex can. XL ea .
iniod autem Clemens hie a Terat, diem septimum Pentecolles earere octiva . relationem habet ad Eeclesiam Gallicanam . quae tempore huius Pontificis octavam Pentecolles non agnoscebat , cum dictum septimum diem dieaverit festo SS. Trinitatis, ut exsupra relato cap. II. moniam : quemadmodum neque hodie in Ecelesia universali dicta octava celebratur , postquam praefatus septimiis dies assignatus tuit a Ioanne XXII. festo Trinitatis.
Nota l. Nullam in iure inflictam esse poenam latae
sententiae contra parochum, nuptias benedicentem his diebus vetitis: ex communi tamen Theologorum lententia lethaliter peccat , ut trangmtar praecepti, quod Ecclesia consuevit praecipere tamquam in re gravi, ut
luculenter ostendit Benedictus xlv. Instit. Eeessast. LXXXI. ubi ex sententia Rosignoti asserit, etiam letha.
liter peccare contrahentes , benedictionem recipien-
Non peccant tamen, si ante benedictionem solemnem hoc medio tempore matrimonium consudient , eum nulla lege id clare interdicatur , ut cum celeber
rimis Theologis , R Canonum Interpretibus probat idem Benedictus ch. In λιt. a j. Sed jam usque ad si .
Nota II. Nomine solemnitatum nuptialium venire solemnem benedictionem , publicam cum plausu , ecpompa lponiae traductionem ad domum sponsi , S. com vivia in i lemnitate nuptiarum adhiberi ibi ita , ut ex Rituali Romano, in I 'brica de Sacr. matrim. Notali I. Quod, quamvis de jure communi licitum sit contrahere matrimonium tempore feriariun sine solemnitatibus i secus tamen est de iure municipali Synodorum , aut de peculiari quamplurium dioeceiuni consuetudine , ut piabat laudatus Benedictus De. est. ideoque in his locis debet peti ab Ordinario licentia illud contrahendi,in qua apponi solent hae clausula: - Sponsis tamen indicimus , ne ullam nuptiarum pompam , hoe iampore statuant se in stuper nempe paroebus servabis consuetam normam S. Cone. Trident. ae titualis Reruaui.
CApur U. Couquggrus , ex DecreIesi Gregorii u. ad F. PMmerium, Canonicum regularem ordinis Canonicorum regulariam in tactis,un. Trinitatis prope Sononiam ex meretati ejusdem Gregorii relata in cap. XVI. Conquestus de ser. compet. c ut
In hae Deere tali, euIus textum habes supra ilia, provincia , alterius in quacumqne ei vilite . oppido, vel notIs ad caput I. Omnes, boe eod. tit. Sect. CCXLII. pago, ubi ho3 haberi, di venerari contigerit. in enumeramur dies feriati , in quibus actus iudiciales sex dies declarat Pontifex , etiam observandos esse de exerceri nequeunt: quibus ex Conlii tui. Urbani VIII. praecepto quoad auditionem Miise , & vacationem ab Dnioresa , idib. Septemb. 164a addendi sunt sex alii, operibus servilibus: sicuti Sc quatuor ex septem selli- videlicet Corporis Christi , Inventionis S. Crucis, vitatibus B. Virginis, Puriscationis nempe, Annun- S. Iosephi. S. Annae , & duorum ex principalioribus ciationis , Alsimptionis, Sc Nativitatis , non vero tres Patronis, unius nempe in quocumque regno, siveo reliquas . ibi.
Decernimus, de declaramus, infra scriptos dumtaxat dies pro sestis ex praecepto colendosese, quos nempe , vel ab initio veneranda sacravit antiquitas, vel universalis Ecclesiae probavit consuetudo, vel omnium gentium unanimis pietas veneratur, Dominicos scilicet dies t
tius anni, Nativitatis D. N. Jesu Christi, Circumcisionis , Epiphaniae , Resurrectionis cum duabus sequentibus feriis , Ascensionis, Pentecostes cum duabus pariter sequentibus seriis, Sanctissimae Trinitatis, Blemnitatis Corporis Christi, & Inventionis S. Crucis, necnon festivitatum Purificationis , Annunciationis , Assumptionis , & Nativitatis Deipatae Virginis, Dedicationis S. Michaelis Archangeli, Nativitatis S. Joannis Baptistae , SS. Petri, &Pauli, S. At dreae , S. Jacobi, S. Joannis , S. Thomae, M. Philippi , dc Jacobi, S. Bartholomaei , S. Mathaei. SS. Simonis. Judae, & S. Mathiae , Christi Domini Apostolorum. Item S. Stephani Prot martyris, SS. Innocentium. S. Laurentii Martyris, S. Silvestri Papae,&Confessoris . S. Joseptii etiam Consetaris, & S. Annae, Deiparae res clive Sponsi, ac Genitricis, Elemnitatis omnium Sanctorum, atque unius ex principalioribus Patronis in quocumque regno . sive provincia , de alterius pariter ex principalioribus in quacumque civitate , oppido , vel pago. ubi hos Patronos haberi, de venerari contigerit .
172쪽
Addenda ei etiam festi itas Conceptionis Imma ineulaue Virginis Mariae . ubi e de praecepto servanda, ex Conllit. Clementis XI. nobis , Decembr. l7M. In huius sestivitatis die omnibus christifidelibus, eonsessis, & Sata communione refectis,uisitantibus aliquam ex Ecclesias, tam Fratrum Minorum.S. Franciscide observantia , & Remrmatorum , quam monialium dicti Ordinis , & ibidem orantibus , Benedictus XIII. eoncessit indulgentiam plenariam in perpetuum , ut ex
decreto augendum , I Decem. I 739.
. Olim ex Constit. Sixti IV. relata in Rullario Rodriqueet fol. 3 l ., S 3 18. ac ex decreto S. Congr. Rituum , 3. um I 622. , & 2I. April. I 6 o. erat etiam ubique observandus de praecepto dies festus Sancti Francilii Asidinatis . verum pol l eit. Coniti Urbani , observatus fuit tantum ex devotione . Nota I. QDd, quamvis supra relata Decretalis conquestus relicta fuerit in suo robore ab Urbano VIII. ei tamen derogatum fuit a contraria consuetudine in ea parte . in qua disponitur, ut Episcopus indicere possit alios festos dies cum consentu populi . licet Ze hiule non desint , qui sentiant, teneri requirere di ctum eo 1ensum, ut optime notatum est , in AEdditIonibus ad promptam Bibliotbecam Lucii Ferraris , verbo Festa post num Iast. num. s. Nota li. Ab hae regula excipi indietionem diei sesti de Patrono civitatis , pro quo eligendo requiritur consensus populi , ut ex sequenti decreta Congri Rituum, iussu eiusdem ut bani edito a 3. Martii iis Io. in quo datur etiam norma Episcopis pro eiectione Patronorum , de quibus sermo ei in mox allata Constituti ne, S. Congreg. in elemone Patronorum mandavit infra rima in posterum servari debere, declarans. quod
aliter ficta electio , nulla sit ipse iure intellice post
promulgationem sequentis decreti. non antea , ut respondit ead. Cong. in Traianensi Patronatus . t . Iun. , & in Neapolitana Patronatus s. Francisci X Verii, is. Sept. 16 36. . Sacra congreg. , annuente Sanctissimo D. N. in elcctione Patronorum , maodavit infriscripta in posterum servari debere , declarans , quod aliter facta electio, nulla sit ipso jure. Trimo , quod eligi pyssint in Patronos ii follim . qui ab Ecclesia universali titulo Sanctoruin εol tur ,
non autem Beatis atorum duint cat.
Secundo , quod de Patrono civitatis electio μνι debeas per secreta suffragia a populo , inediante eoUlio tenerali illius eivitatis , Neι loci , non autem ob Uicialibus solum , in quod acced re debeat consecto Episcopi, O cieri illius loci . Idemqne servari debeat in Patrono regni , qui pariter eliti debeat per secreta suffragia a p9pulo singularam civitatum provinciae. Et quod reprAEuentantibus regnum , civitatem , vel proviueiani mιlla est/υς tus fueuitas eligendit νεαοι , nisi ad hoc habeant speciale manvitum . ulterius ιnterveniat conse sus Episcopi, O cleri dictarum civitatum . Et tertio , quod cause electionis novorum Patro norum debeant in I. Congr. deduci ab ea ea amina, ri : ae demum , eausa cognita , ab eadem Congr. σῖ- probari , est' confirmari . Et ne praemissbrum ignorantia ulla unquam tempore post allelari, ead. S. Is tuum Cong. supradictum decretum imprim/, ' publicari mandavit. Nota lil. Constitutionem Urbani non ademisse iEpiscopis facultatem iraticendi dies festos , ut minus recte nonnulli authumarunt, quam admodum etiam animadversum est apud Ferraris loe. est. num..cum in ea solum legatur admonitio, ut se abstineant indicere novas festivitates ultra praescriptas in eadem Conil inditione i non veru clausula aliqua, adimens facultatem ipsis ex hac Decretali competentem , ut ex lectura
Feliscensi Episcopis rescrip .
Nihil quidem novi hula mere tali aeeegit ἔ sed
cum mendose scripta legatur in vulgata collectisne Gregorii Ix. Iuris Canonici studios, monitos tantum velim, quo recto sensu legenda sit et in ea enim statuit Alexander, ut si mulier a viro suo discesserit, matrimonio iam consumato, sub praetextu eausae suffcientis ad divortium, v. F. adulterii , restituenda sit marito, recepta tamen sufficienti cautione de damno illi non imferendo i si autem maritus eam capitali odio adeo prosequatur , ut de illo merito ipsa diffidat, custodienda . sit usque ad ea usae decisionem a proba , & honesta muliere in loco , ubi nedum vir, vel parentes eius , sed etiam parentes ipsius mulieris ei nullam possint violentiam inserre . in uicta autem collectione legitur dumtaxat --vis , vel parentes ejus , mulieri nullam pQ t vi uentiam inferre eum legi debeat - MI vir, vel parentes ejus . aut mulieris nullam ori ut ex iri tegro textu penes Gomater .
173쪽
C Fur XII. Ohiu , ex Deeretali Immentia III. ad Episeoptim, Capitulum Terrinense.
Hane Deenetalem non trascribo , cum nihiI nori ipsis illatam S. C Mo Boromm . eomnulem reis a. quoad iuris dispositionem ei accesserit. tori . quod scilicet quidam ex eis, aliorum persuas, Verum , eum in ea mentio fiat de ordinibus Tem eum, vesperi de more in saeelis una n suis similiaria piariorum , di Ilumiliatorum , notandum quod uterque bus orantem expinserit selopum duabus plumbeis glam extinctustat; Templariorum quidem a Clemente U. dibus onustum , a quibus non sine miraculo ineoliani in Concilio Viennensi, ut retuli in eap. XIκ cum . . evasit ut ex eiusdem pii Cona Memadmodavi , 7. putati tit. i. de judiciis, Metione CCXXI. Humilia- Idus Feb. 3s o. torum vero a S. Pio V. ad vindicandam iniuriam ab
Capur III. L 1τη aas . ex Decretati ejusdem unocentii reseripeta Archidiacono Bituricensi. L Iteras tuas recepimus, quod cum quaedam matrimonialis causa, Bituricensi Archiepiscopo
in remotis agente , in praesentia tractaretur &c.
Ex hae meretali e stat , eausas matrimoniales EI MII. --. Ia. Reta insupere. duis . -m. t tractari, de eognosci posse etiam ab Archidiacono: σβqueat. fons. a. at negant Pitan. GDept. see l. sed hate iacul tas sublata est a Tridenti seg. XXIV. cap. ao. m. Riee. ιη Prax. cogniti cassar. matriae XX. de νη . praeeipiente, ut ab Episcopo dumtaxat viri. Mistat. a Ti. Tamsurim de I x. Asor M. II. cognoscantur, ut alibi notavi. VIII. quis VI. num. 3. . s materia discussa , vexatissim vero in foro quaestio est,an hoc Com. Rota inter imprellas post eumdem Tamburinum , Me. decretum eomprehendat praelatos Regulares secundae 43. est utrobique fere per toti δι reeentius iactu speeiei, quibus non est territorium separatum aω- rea. Iari μι tionis S. Da is super ιε'itorio sep in1t c disi . Petra ad Const.m. Alexandri III. Se raso, ao. Ianuarii 736. q. 6. contio. -- Βι .ctione II. numa. , & rursus ad ciM. IV. talisti III. s
CAPur XUIII. Sκνa coueti Nolet , ex Decretali laudati sinoeentit in incilio Generati Lateranensi κ.S Em contingit, quod straliatus per finitatorem , in alium re translata, dum adversiis pose setarem non subvenitur per restitutiqnis beneficium eidem spoliato , commodo possessionis amita , propter dissicultatem probationum iuris proprietatis amittit effectum . Unde, non obstante iuris civilis rigore , sancimus, ut si quis de caetero rem talem scienter receperit. cum sh liatori quas succedat in vitium , eo quod non multum intersit quoad periculum animae detin re injuste, ac invadere alienum , contra possessorem hujus nodi spoliato per restitutionis beneficium siccurrarur εHanc Decretalem ita exposuit Benedimis XIR Archiepiscopo Antibarensi et propositorum ei rea b
is Epistola ad R. P. Visoluam Lerea νι. congret. de na Eeclesia n, prius ab infidelibus occupata , 8c dein-Propaganda Fide Seer. incipien. urbem Antibarum , de a ctristianir empla , , XXII. s. Martii occasone quorundam dubiorum , ab
Ita praescribit famigeratus textus Innocentii lii, in cap. Saepe, de resistisione spoliatorum. Cum enim ilia civile beneficium interdicti, Unde si, sine resumimis, concessisset dumtaxat adversum rillum, qui per vim alium de possessione deiecerat, & contra ejusd.heredem universalem innabem Lex I. k.ult. f Lex1.s Unde vi, minime vero contra illum , in cuius potestatem, res furto ablata devenerat; ut patet ex L. . FGH etiamsi ille, dum rem emit, furtivam eam esse non ignorasset; idque ea ratione . quod interdictum tanti rudirecte propositum suerat
174쪽
adversus eum,qui vim intulisset. Unde tu illum si risecisi :mum illi Pontifici partim tuta visa est haec juris civilis dispositio ; ideoque decrevit, ut remedium possessori Unde es locum etiam
haberet adversiis illum , qui spolium quidem non commiserat . sed rem , quam alienam ac fudito sublatam esse non ignorabat, a s liatore mercatus fuerat non obstante juris civilis rigore , lancimari Cuτ si quis de caeter scienter rem talem acceperit, cum siκγliatori quasi sit cedat in vitium &c., contra possesserem . & huiusmodi spoliato per restitutionis beneficium sit curratur is Atque s uentem decreti fili attulit rationem α Eo quod multum intersit, quoad periculum animae, injuste detinere. aut invadere alienum G Hoc denique postulat canonici juris adagium, quod est in Can. Rapinam I . quaesi. s. ubi sic Iegitur m Rapinam emere non licet, nisi ea intentione, ut, cui est ablata , reddatur α.
patis , & a christianis emptis , idem Bened. ex sententia Theologorum Congregationis de Propoganda. ec Consultoeum Universalis Inquisitionis , ob
praesumptam dominorum voluntatem declaravit, ea tu'ta conscientia retineri posse , dummodo christiani emerint animo restituendi. quotiescumque impensae pecuniae 1blutio a domino oblata fuerit. Contrarium tameneire tenendum demonstrat de bonis immobilibus , quae secundum veriorem , dc tutiorem lententiam probat restituenda esse una cum omnibus fructibus abique ulla
pretii solutione, a spoliatis facienda . Hae Deere tali Innovatus est etiam Canon III. Mintegranda . idem statuens , eum nimirum neglige retur a iudicibus , maxime secularibus , ius ei vile sequentibus; qui Canon desumptus est ex Epistola I. Ioannis Papae ad Zachariam Archiepiscopum , prout
refertur a Gratiano causs. III. qu. I. quamvis Berardit m. II. eap. L. , in opere eui titulus - Gratiani canones Genuini O e. dictam Epistolam inter Dagmenta Isidori Mereatoris recenseat δHis tamen non obitantibus . si agatur de bonis Nelesia itieis mobilibus ab haeretieis. & infidelibus oenuulus XVI. SI Iite pendente , nihil innovecur.
CAPur II. Sili. ex Decretati Bonifacit VI L. Si ii, contra quos super dignitatibus , pressinatibus , vel aliis ecclesiasticis beneficiis , quae
possident, litigatur, lite pendente , cedant, vel sorte decedant, ne propter novos adve
sarios, qui malitiose niterdum petitoribus subrogantur, litigia in Ecclesiarum dispendium prorogari contingat et statuimus , ut dignitates, perIbnatus , vel beneficia hujusmodi, donec contra sit perstites lix finita fuerit aliis nullatenus conferantur , nec ad ea eligatur quispiam, , vel etiam praesentetur. Quod si secus actum fuerit, eo ipse irritum habeatur . Sane,'si ad deis sionem ipsius litis, aliqui. quorum intererit, petierint, se admitti , eos in illo statu . in quo
ipsam invenerint, decernimus admittendos
occasione huius Decretalis orta est sequens regula tum eiusdem Caneellariae, actam a Benedicto xN. 3 iCancellariae de subrogandis collitigantibus , quae nunc Aug. r7 o. ibi ..estia XXIX. in ordine, iuxta publicationem Regula-Item D. N. cupiens Iitium Rccidere ans actus, ct ne novi collitigantibus adversarii demtur . providere voluit, statuit , ct ordinavit , quod quoties deinceps aliquem super quovis beneficio ecclesiastico collitigantem in iure. vel ad jus, si quod Brian ejus adversario in dicto beneficio competierit, si brogari contigerit dummodo pratidictus collitigans in dicto beneficio intrusus non fuerit, nec super eo contra dictum adversarium , postquam illud per triennium pacifice possederit. lis tunc mota suerit γ aliorum quorumlibet de praemio jure , sive
tunc vacet, vel cum vacaverit, impetrationes, etiam motu proprio, infra mensem ante concessionem hujusmodi factae , nullius sint roboris , vel momenti. Et nihilominus cupiens e rum fraudibus obviare, qui viventium beneficia , illorum praesertim . : quibus , aut propter senium, aut propter infirmitatem immineret vitae periculum. impetrant, ut illis decedentibus tamquam collitigantes in eorum iuribus facilius si brogentur ; voluit, ut deinceps nullus in is jure , vel ad jus in beneficio defuncti, quod, illo vivente in casibus praemissis, vel similibus,tmpetraverit , aliquo modo subrogetur , ac subrogatio, vel gratia , si neutri, si nulli, seu novae provisionis , aut perinde valere, taliter impetranti nullatenus suffragetur, quod etiam stris . X a res e
175쪽
ctissime observari mandavit in impetrationibus beneficiorum per privationem, & motionem ex quibusvis criminibus, &excelsi , ibrem perpetratis. etiamsi usque ad definitivam sente eiam, quae tamen in rem non transiverit judicatam , procesitan foret.
CApυT II. DILacrus rivios . ex Decretali Honorii IILPriori discessCisrensis isto. DIlectus filius R. Rector Ecelesia de Bethusia, sita nobis petitione monstravit, quod cum inter ipsam ex parte una , de Abbatem , & Cpnventum de Cisteria ex altera, sirpere dem Ecclesia coram Ahbate de Siditon , & ejus collegis, quaestio verteretur , iudices ipsi, praedictos Abbatem, de Conventum in possessionem ipsius Ecclesiae causa custodiae induxerunt: qui mictus, medio tempore perceptos,pto suae distrahunt libito voluntatis. Qi irca discret. vestrae mandamus. quat nus, si est ita . facientes praedictos mictus sequestrari , si quid interdum de ipsis distractum inveneritis, in statum pristinum revocetis.
A Beo, qui a sententia provocavit, fractus possessionis si dissipentur ab ipse possunt, lis
te pendente . rationabiliter sequestrari.
In his duabus meret alibus statuemur Honorius. vero ab ordinariis, in petitorio , vel possessorio P R regorius post appellationem contra possessorem multata , derogatum eu a Clemente V. cap. uni beneficii sequestrandos esse tantum Ductus , ne dissipa- Ad compescendat, hoe ead.tit. in clementiη.p-ipie rentur , non vero ipsum beneficium . Sed huic san- te, post appellationem a possessione beneficii interposi ctioni, quoad beneficium, super quo lata fuerit senten- tam, sequestrandum ella benencium , nulla facta tia definitiva a sede Apost. vel ab eius Delegato, non mentione dissipationis fructuum . ibi.
Ad compescendas litigantium malitias , definimus, ut una contra possessorem definitiva sententia super beneficio apud Sedem Apostolicam, dumtaxat in petitorio, vel posse rio p mulgata , beneficium ipsum, etiamsi dignitas, vel persenatus existat. & curam habeat animarum , a possessere hujusimodi dum tamen triennio paci fice antea ab eo possessum non fuerit per loci ordinarium apud aliquam persbnam idoneam sequestretur, quae plenam de ipsis, Jc de bitam curam gerens, id quod , de fiuctibus ipsius debitis fusilem supportatis oneribus sup resse contigerit, illi restituat, qui finalem in causa victoriam obtinebit. Si quiς autem seque strationem hujusmodi impedire , vel fructus sequestratos quoquo mod' praesumpserit Occupare, excommunicationis incurrat sententiam ipis factor a qua nisi impedimento prius amoto , α occupatis per eum fiuctibus restitutis nullatenus absislvatur . Et nihilominus, si de litiga tibus fuerit, a jure si quod in hujusmodi beneficio, vel ad ipsum sorsitan competat eidem ) h ipso se noverit cecidisse: praemissis, nedum circa futura, sed etiam circa per appellationem pen dentia negocia observandis: non obstante , si contra praefatam sententiam ae nullitate seria
Huic Clementis Decretati,in ea parte quae attinet ordinaria, aut quavis alia auctoritate collatorum s ac ad sequestrandos mictus beneficiorum , Sedi Aposto. eesse Cianititutio pii tri Saact as. Octob. 2 6 licae reservatorum, seu affectorum , necnon milliter, statuens, ut sequitur.
q. I. Hac sita perpetuo valitura sanctione statuit, & ordinavit, quod quoties in antea ali quem super quovis beneficio ecclesiastico , ut praesertur reservato, seu assecto, & dicta aucto ritate a vel alias nulli ter collato, tam indicta Curia, quam extra eam litigare contigerit , dc
176쪽
iudici ordinario, seu cui causa desii per commissa fuerit. etiam summarie,& extraiudicialitera quantum sibi pro rei qualitate siussicere, parte legitime citata , videbitur, constiterit beneficium ipsum in dictu me bus vacavisse, aut alias , ut praesertur, reservatum cstu assectum s Mnihilominus ordinaria, seu alia auctorit' nulliter collatum, & indebite retentum existeret , idem judex reproducta citatione, fructus, redditus, & proventus beneficiorum, sic nulliter collatorum , de indebite detentorum sequestrari mandet. & faciat, ac alia exequatur in praemissis necessaria , & opportuna. Super quo eidem judici omnem potestatem. S auctoritatem impar titus est. Idemque Sanctitas sua in causis nunc in quavis instantia coram eisdem judicibus pendentibus similiter observari mandavit. q. ll. Praeterea decrevit. & declaravit, sic resignantes, seu cedentes, & nihilominus si tes hujusmodi prosequentes, ne eorum malitia illis prodesse , & Buentibus bonum jus nocere valeat , ad fruituum, reddituum , & proventuum dictorum beneficiorum per eos pere torum restitutionem , ae expensarum in litibus hujusmodi factarum resectionem, omniaque . , singu la damna , de interesse, in quibus condemnati fuerint, si non cessissent. vel resignassent, per judi Ces , tam ordinaria. quam delegata. vel alia auctoritate sungentes, coram quibus lites ipsas pro tempore pendere, seu moveri contigerit, condemnandos fore , dc condemnari debere , ac ad id teneri, de obligatos esse: ipseseue, ae etiam in dictis beneficiis Rccesseres quoscummie ad
paritionem sententiae, seu sententiarum, ae literarum executorialium pro tempore Iatae . seu ia tarum , dc decretarum , a quibus appellare non liceat. ad restitutionem , seu relaxationem p lassionis, ac fructuum, reddituum, de proventuum , necnon refectionem expensarum, ac damn
rum, di interesse hujus nodi, perinde ata contra eossem succes es sententia , seu sententiae latae , dc literie executoriales hujusmodi decretae suissent . cogi, ct compelli. Sic tamen, quod postquam alter ipserum sententiae . seu sententiis , ac restitutioni, vel relaxationi possessionis, dc fructuum, reddituum, d. pmventuum , necnon damnorum, & interesse hujusmcisi resta es, aliisque praemissis realiter , dc cum esse tu paruerit , alter desiper molestari non possit.
In e ero parte , in qua Clemens statuit, dictos cisti . ro. Urili i 363. ad quorumcumque benefici fructus , lite pendente , interim deponendos esse apud tum lauetur , ibi . perlisnam idoneam , exensa est a S. Pio v. Constituta
j. it. Hinc est , quod nos .... statuimus. atque decernimus, quod , fructus, redditus , dc
proventus . ac distributiones, caeteraque emolumenta, quae vigore constitutionum . consuetudi num. dc statutorum praedictorum , a capitulo. de Canonicis recipienda, ut praemittitur , erant,
amplius non ab eisitem capitulo , de Canonicis recipiantur, sed penes persenam fide, Si ficultatibus idoneam per judicem , coram quo causae huiusmodi pendere repertae suerint , eligendam, denominandam, deponantur, restituenda ei . cui de iure postea rςstituenda fuerint .
Nota I. Cum Din relatis a raesam de Pola vel fructus Oeeupantem,lncurrere etiam exeommunica east. IL υεν,. Sequestratio , hodie ex stylo Curiae Ius tionem , Papae reserotam, latam contra usurpantes huius Clementinae esse aliquantulum immutatum . quia fructus beneficiorum ex ev. XUN. Balia coa , in
quando lis pendet in Curia Romana, v. g. in tribunali ex eap. IX. Tridentini sest. XXII. de refori scuti.si im- Rotae . & ab eo fertur prima sententia , sequestratio pediat per recursum ad laicam potestatem,ex eap XIII non fit ab ordinario vi eiusdem Clementinae, sed ain Et XVI. ejusdem Bullae . quae vide in fine operis .ctoritate Apostolica: ex quo inferunt. quod violantes, Nota III. Quod eum in mox eit. eap. XVI. sera seu impedientes dictam sequestrationem. non incurrant tur exeommunicatio in impedientea iurisdictionem e exeommunicationem, ab ea latam, sed ab homine , elesiallieam ordinariorum, vel ab eis delegato nis . ruam ferre solet idem tribunal , quod sententiam to eam non incurrunt ex vi dicti capitis. impedientes R it ,& executioni mandari decrevit . Quamvis alii ab tam . vel Ordinarium, quominus utantur iurisdicti eod. Thes ibid. citati,verius contrarium sentiant, quia ne, sibi delegata a Sede Apostolica . ut sentit Glois tunc Rota mandat Diomelano , ut sequςstret iuxta san- in Clementina III. Auditor, de rescript. dc post Bam cita a laudata Clementina . sam Thesaurus, is cita
in II. Impedientem praelatam sequestrationem,
177쪽
PAR SI. EX LIBRO II. DEC RET ALI Um
CApuT I. Cuu Mo M sTER iuu , ex Decretati Caelestini LII. non Clementis III. ω legitur in quibusdam Codicibus re 'ipta Amelino . Episcopo Cenomanens, ut conset ex Decretati ej sdem Caelesini. relata in cap.XIII. Cum monasterium de Elect.
cujus para eslsa praesens. CUM monasterium & infra . Super eo vem , quod tuis literis adnectere studuisti . quid
tibi faciendum sit de quodam ejusdem monasterii Sacerdote, qui, diabolo instigante, quendam ex fratribus, sicut eum publice preposuisti confessum, occidit: hoc fraternitati tuae res ribimus, di per Α. F. M. quatenus eum sistemniter ab omni ossicio divino non differas degradare , & in monasterium aliquod Cisterciensis ordinis reducere, in quo iniunctam sibi tanti facinoris poenitentiam agens , ibi, dum vixerit, digne lugeat quae commisit. Eos autem . de quo-xum suggestione scelus homicidii Presbyter ptaedictum perpetrasse proponit, nisi tibi aliis modis, &justis rationibus verum esse constiterit, nulli censemus poenae stibdendos ; quia secundum utriusque juris statuta de se consessi super aliorum consbrtiis inter ari non debent, &crimine laesi maiestatis excepto. de reatu pmprio confitentis periculosa consessio non est adversiis quemlibet admittenda : si tamen eos infamia hujusmodi laborare cognoveris , singu- Iis eis, adjunctis tribus sectis siti ordiuis, purgationem injungas.
Hule meretali c quam. prout refertur a Gonza- po Cenomanensi subiecto , ut in cit. Decretali , cum Iez. transcribo in eo , quod attinet ad detrusionem monalterium deseruerit, mandaveri tque Calellinus in monasterium, quod olim penitentiae peragendae cain eidem Episcopo , ut illum in monalterium aliquod se ob grave delictum, degradatione dignum, iniuncta is ordinis Cliterciensis ad poenitentiam agendam detrude- erat, derogatum est a contraria eon et udine . in eu- ret. & sic in monasterium dirersi ordinis , ut olim fie- ius locum successit poena triremium . vel alia ordina- bat , huic praxi derogatum pariter eil a matraria con ria pro qualitate delicti, Thesauras de Poenis , eap. suetudine , cum quilibet regularis ordo suos hodie IIc veνb. confessio. Religiosos delinquentes poenis assicere , di custodire Cum autem hie ageretur de Sacerdote homicida , teneatur . ordinis S. Benedicti. degente in monasterio , Episco- .
CAνυτ II. Cuti Supast Innocentii LII. ad Canonicos regularer S. Sepulcri, Bethlemitanae Civisaetis prope Hierosei mam, ur ex cap. IV. Cum super, de causa possi cujus haec spara . CUM super electione Bethleem , Ecclesiae inter R. & P. quaestio verteretur ct infra. Quoniam Uv. Canonicus Bethleem fuit injure consessus. quod pio praestando alterius electioni consensu quingentorum 1arracenorum obligationem receperat , & mediator extitit simoniacae pravitatis : nos quoniam vitium hujusmodi persequi volumus. ut debemus ipsum per definitivam sententiam duximus ab omni beneficio, di ossicio ecclesiastico deponendum . Sanctioni huius meret alis, quod ieitieet, si reus
suum crimen, etiam incidenter, sponte consessus fuerit, in Iure habendus sit pro convicto , ideoque , non ob ilante si rutilanea confessi one , puniri debeat poena ordinaria , conformis est Constitutioni Benedicti XIV. Divinarum, a. Augusti 737. quoad reos tam ecci fasticos , quam laicos, qui ad sacerdotalem ordinem a protaoti , asu temeratio praesi inplerint Mi sae Sa
crifieium celebrare , fidelium consessi nem excipere. ae ad Eucharithicam meniam aeeedentibus panem , a se nulli ter consecratum dithribuere , ubi revocata miti ri lententia . cui adhaeserat in epistola e yeliea ad omnes ordinarios,data eodem die 2.Aug. ae merobata tribunalium ecclesiasticorum praxi,hactenus obterv ta, decrevit,liclem reis nullatenus suffragari spontaneam , consessionem ad poenae minurationem , ibi '
178쪽
ΤΙΤ. XIX. DE PROBATIONIBUS SECT. CCLIV. ad CCLVI. 167
ἶII. Idcirco. Nos pereicioiam hujusmodi praxim de medio tollere coacti, motu . . . decς nimus, atque statvimus , in posterum , videlicet post tres menses a data praesentium literarum comput ndos, nulli amplius Clerico , sive laico saepedicti criminis reo promeritae poenae minorationem ullam concedi debere , sive posse , intuitu promptae , apertaeque confessionis, quae delictum suum in circumstantiis superius enunciatis Iudici fassus fuerit , sed . ea non O, stante , omnes. & singulos in praecedentibus Constitutionibus, hac de re editis, comprehensos, a Iudice competente, in catilius ibidem expressis , praevia etiam degradatione , quatenus opus sit , tradendos omnino sere, & esse brachio seculari , capitali poena puniendos.
Quam Constitutionem Clemens XIII. feliciter Nota tamen, has Benedicti, Se Clementis sancti
regnans . senstit. . ao. Martii in . in nes non procedere in hujusmodi delictoriim reis, ablque omnibus confirmavit , eamque extendit etiam ad auis ulla praevia accusatione sponte coram ecclesiastico tri rerentes, vel habentes apud se , vel alio transferenter bunali comparentibus , ut expresse legitur incit. En- Particulas consecratas. quomodocumque, etiam sine cyclica, ibi.
qualitate furti, sive per te, sive de mandato alterius.
ajoris tamen ponderis, ad hoc ipsiam evincendum , est id , quod subjicimus Sistit se aliquis coram ecclesiastico judice, seque ipse denunciat, quamvis sacerdotali Ordinς destituti , Missarum sacrificia celebrasse , vel etiam sacramentales christifidelium confessi nes audive . Ita se sponte sistens, eo privilegio gaudet, ut impositis ipsi mutaribus poenitentiis. cimittatur ; nisi tamen in ipso suo constituto diminutus , ut 6unt, vel aliunde praeventus iumrit ; in his enim casibus carceribus custodiendus includitur . 'Ex Constiti Pii IV. Licet, a I. Maii l 6 . Messi t fit pag. icia. ει Moera eluciem S. Pii ro. Iucrimen, eapitali poena dignum. aut pris Missimi indiciis 1 63. O iama Ufine Roma. a carcere non relaxantur torquendi. eareerati non relaxantur , inicio dico, li- nisi executioni sententiae paruerint . nec consessi in ςet praestita fuerit eautio, Sc ex Conilit. S. PIi v. in causis criminalibus appellate possitnt. φαι ia XXVI. ia indine in Bullarici Cherubini, edit Ar
Capuae VI. Bia vir, ex Decretali Clamentis LV. rescripta Epictus Q ii Hensi,m Iegitur in quibusdam adicibus , sed in unioresti geog raphia
. Gessarum hujus Dioecesis mentio non reperisur. Juravit quidam , ut asseris, sequ*ndam in uxorem legitimam accepturum, quam cum vellet traducere, quidam juramentis, secundum morem exhibitis, legitime probaverunt, illos in quinto consanguinitatis gradu sibi invicem attinere . Ria vero requisisti a nobis , quid agendum sit, cum quidam alius velit probare contra praelidam pisationem , iuramentis canonicis laetam, & partibus publicatam, nullo eos se consanguinitatis gradu contingere , respondemus, quod stalidum est probationi priori.
Antequam semio sit de correctione huius mer Ialis, in eo , quod attinet ad impedimentum matrim
nil, ortum ex quinto consanguinitatis gradu, notam dum . quod ulque ab an. tempore Fabiani Papae prohibebatur quidem matrimonium contrahi inter con
sanguineos. & assines utque ad quartum gradum ; sed si simet eoiitra in fui.set , nullatetius dissolWebatur, ut ex m.IIL Oe propinquis, S ex si XII. causore. qvici L quod imptamentimi, dc quidem dirimens , p ilea a Iulio Papa an.g o. extentum fuit usque admum gradum tam , qui est eiusdem Julti, de Can. XVII. De Musantuinitate , qui est Meolail Il. est. eaus quaest Quos obserWabatur etiam tem pore Clementis IIL admittentis , Hem impedimentum oriri ex quinto consanguinitatis gradu, dc duravit ne dum quoad quintum , sed etiam quoad septimum usque ad Innocentium III. Ab hoe ilaoue Pontifice derogatum fuit eitatis
Canonibus Clementis Deeretali, restringente dictum impedimentum ad quartum dumtaxat gradum, ut ex ipsius Decretali.relata in Non deberide con. Iang. σ' oniti ibi .
Non debet reprehensibile judicari, si secundum varietatem temporum statuta quandoque
variemur humana, praesertim cum urgens necessitas , vel evidens utilitas idem exposcit , quoniam ipse Deus ex i is, quae in veteri Testamento statuerat, nonnulla mutavit in novo . Cum ergo
179쪽
PARS I. EX LIBRO II. DECRETALIUM
m prohibitiones de conjugio in secundo, ct tertio assinitatis genere minime contrahendo , &de sobole suscepta ex secundis nuptiis cognationi viri non copulanda prioris & dissicultatem frequenter inducant, & aliquando periculum partant animarum et cum cessante prohibitione cesset emistus, Constitutiones super hoc editas sacri approbatione Concilii revocantes , praesenti Constitutione decernimus, ut sic Contrahentes de caetero libere copulentur οῦ prohibitio quoque copulae conjugalis quartum consanguinitatis affinitatis gradum de caetero excedat. quoniam inusterioribus gradibus jam non potest absque gravi dispendio hujusmodi prohibitio generaliter observari. Quaternatius vero numerus bene congruit prohibitioni conjugii corpor iis, de quo dicit Apostolus , quod vir non habet potestatem sui corporis , sed mulier , nec mulier habet potestatem sui corporis , sed vir , quia quatuor sunt humores in corpore , qui constat ex quatuor elementis . Cum ergo jam usque ad quartum gradum prohibitio conssugalis cinpulae sit restricta, eam ita volumus esse perpetuam, non obstantibus Constitutionibus super hoc dudum editis, vel ab aliis, vel a nobis . ut si quis contra prohibitionem hujusmodi pra, sumpserit copulari , nulla longinquitate defendatur annorum, cum diuturnitas temporis non minuat peccatum, sed augeat, tantoque sint graviora crimina , quanto diuturniora infelices animas detinent alligatas.
Hoc idem Innocentius declaravit in eap. XLVII. septimum gradum. ut ex Can. Innocentii II. De paren Licet de restib. ubi , abrogato antiquorum Canonum tela VIII. eausa XXV. q. V rescribentis oribonim Epi. Jure de non admittenda probatione consanguinitatis, scopo Lueensi, admisit S ipse huiuimodi probatio-veI assinitatis per testes de auditu alieno in eausis ma- nem ex auditu alieno , sed usque ad quartum dumtaxat trimonialibus, nec etiam contra valorem matrimonii gradum cum duodecim tamen conditionibus , ut ex iam contracti ad excludendum impedimentum diri- ipsius Decretali , quam hic transcribo pro norma Epimens, nisi deposuissent , se audivisse copulandos, scoporum ,& parochorum . vel copulatos m trimonio , distare inter se usque ad
Licet ex quadam necessitate, praeter communem Brmam olim fuerit institutum, in confanguinitatis, S assinitatis gradibus computandis valere testimonium de auditu , cum propter brevem hominum vitam testes de visit deponere non valerent usque ad gradum septimum computando; quia tamen pluribus exemplis. & certis experimentis didicimus, ex hoc multa pericula contra legitima conjugia provenisse, statuimus, ne super hoc recipiantur de caetero testes de auditu , cum jam quartum gradum prohibitio non excedat ; l. nisi serte persenae graves extiterint, quibus sit fides merito adhibenda, II. & ante litem motam testificata dedicerint, III ab antiquiori ius quidem sitis. IV. non utique ab uno, cum non sussiceret ille , si viveret, sed duobus ad minus , V. nec ab infamibus, & suspectis, sed a fide dignis, ct omni exceptione a majoribus ; cum satis videretur absurdum. illos admitti, quorum repellerentur auctores. Nec tamen si unus a pluribus . vel infames ab hominibus bonae iamete acceperint, quod testamur , tanquam plures, & idonei testes debent admitti, cum secundum ordinem selitum iudiciorum non sussiciat unius testis assertio, etiamsi praesidiali dignitate praeiulgeat, & actus legitimi sint infamibus interdicti, Ul. Testes autum hujusmodi proprioiuramento firmantes. VII. quod ad se- .rendum testimonium in causa ipsa, odio , vel amore, timore, vel commodo non procedant , Vlli. permnas expressis nominibus , vel demostratione , vel circumlocutione sussicienti designent , IX. & ab utroque latere singulos gradus clara computatione distinguant, X. & in suo nihilominus juramento concludant, se accepisse a suis majoribus, quod deponunt, XI. & credere ira esse, Xll. sed nec tales sussiciant. nisi jurati deponant, se vidisse persbnas , vel in uno praedictorum graduum constitutas , pro consanguineis se habere et tolerabilius est enim aliquos contra statuta laominum dimittere copulatos, quam coriunctos legitime contra statuta Domini
180쪽
C pur UIlI. Iu pii EsENTia , ex De etali Innocentii HL ad Ioannem abbatem , ct tauri emum olim, celebrem ordimoserciensis ci marii se dictum a templo, ut fertur, Martis distantem ab Urbe Verulana in Campania tribus ei citer miliaribus, quem Conventum Bodie in Commendam redactum incolunt Asmachi nappenses .
Istam Decretalem, eum nimis prolixa sit , non trascribo e sed eius decisio in hoe sita est , quod S donatio bonorum, iuramento potirimum fimnata , facta monasterio a novitio post susceptionem habitus regularis . vim habeat tamquam irrevocabilis Verum haec antiqui Iuris dispositio abrogata est a Trid. XXV. cap.VI. de reguL probibente sub Pt na anathematis si agatur de dispositione inter vivos,& non in ultima voluntate ne aliquid ex bonis novitii infra annum prohationis monasterio tribuatur, excepto victu , & veititur irritante etiam quamcumque obligationem , licet iuratam . praeter eam , quae facta eis cum licentia ordinarii , & intra duos menses praximos ante professionem,
CApuae Xl. Quo Ni AM , ex Decretali Innocentii m in Concilio generali Lateranensim ceIebra o au. I 2I S. Uoniam . . statuimus, ut tam in Ordinario judicio, quam extraordinarIo iudex semper adhibeat, aut publicam, si potest habere , personam, aut duos viros idomos , qui fi-- deliter universa iudicii acta conscribant.
Cirea idoneitatem notariorum, de qua in textu , possint ab Episcopo super peritia 3 & s insessi eientes id dumtaxat de iure novo additum credo , quod, qua- reperti fuerint . repelli. & suspendi ab exercitio ossicii eumque hi auctoritate creati tuerint, ex Decreto Con- in causis, & negotiis ecclesiallicis , appellatione rem ellii Tridentimsess. XXII. cap. X. de rejον. examinari ta .
CAruT I. PLAcu IT, excerptum ex Concilio Maticensi. ΡLacuit sancto conventui, ut testes ad testimonium dandum pretio non conducantur , & ut quicumque idonei, & fideles in testimonium assumantur , ac nullus testimonium dicat, ni
Cum hie praeeipiatur, ne quis testimonium dicat , Verum hoc praeceptum, quod est tantum de Ii nisi ieiunus. hoc ideo praecipitur , quia testis iuramen- nestate , contraria tribunal tum praxi sublatum esL Ubi tum praestare debet de veritate dicenda, quod ex de- tamen obtinuit consuetudo , ut testimonium a ieiuno creto Cornelii Papae. relato in I n. IIonsum , feratur, servanda omnino est , prout notat hie causXXII. q. V. praestandum est a ieiuno, ut cum omni mitanur 1 am. .