Stephanorum historia, vitas ipsorum ac libros complectens ..

21쪽

η Vi T A STEpAANO Rusi quasi insantia sub Henrico Stephano primo fuit per

annos circiter quindecim, quibus cum temporum ignorantia luctabatur. Philologia enim & Humaniores Literae Αumoresque Veteres nondum apud Gallos e tenebris penitus emerserant. Adolescentiae aetatem egit sub Roberto primo, quo adnitente robustam maturitatem tam cito assecutum est, ut inter incunabula & juventam pauxillulum spatii i tercesserit. Non tamen id passum est, quod ing niorum solet praecox genus haud temere unquam ad frugem perveniens: sed per octoginta annos firmitatem & robur tenuit inconcussum ; Carolo, He rico secundo, Francisco utroque, Roberto secundo, eorumque amni Mamerto Patismonio nova semper auxilia subministrantibus: Nec de viribus aliquid visum est remittere, donec illi vixerint. Post illorum obitum Paulus, Robertus tertius & Antonius valetudinem ejus inclinantem & vergentem in senium diu sustentaverunt. Tandem sub Antonio MHenrico ultimo ita Consenuit, ut nonnunquam lacertos moveret, & ex ipsa viridi vegetaque adhuc senectute facile conjiceres, quale in artatis flore fuerit. Haec breviter de Stephanis praelatus, ad singulorum' vitas transeo.

VITA

22쪽

Ejus Filii

24쪽

VITA

Henrici Stephani Primi.

DE Artis Typographicae Epocha inter Chrono-

logos non convenit; nobilissimumque illud Inventum sua primordia non potuit ab injuria temporis asserere, & ex ea expedire caligine, qua artes& scientiae diu mersae latuerant, quamque ortum fuerat ut dispelleret. Typographorum etiam nostrorum initia latent adhuc ignota ι nec meliore Artifices, quam ipsa Ars fortuna usi sunt. Nam deprimi, a quo universa reliquorum prosapia deducitur, Henrici natalibus nil certi occurrit: Reliquum est igitur, ut assequamur conjecture, quod videatur veri-simillimum,quum illud ipsum verum in occulto Iateat. Robertus Henrici filius anno Iso δ' natus est ; Henricus pater ultra annum Isaci vitam non produxit. Ea impraesentiarum donec sto loco comprobentur pro concessis & probatis sumantur. Pone item quod quidem non aegre fidem impetret Henricum, quum liberos genuerit, annos viX pauciores viginti nec forte plures triginta numerasse. Nasci itaque potuit inter annos I 7o & I48o ' De- , . . I A 3 nique

25쪽

nique quamlibet annosus juvenisse decesserit, omnibus ad vulgo receptos naturae limites leges'; pe pensis, ejus certe natales non multum supra annum 13 so' protendere, aut infra I 8o' deprimere laserit. Henrici forsan Stephani & Typographiae ortum non adeo longum temporis spatium divisit: huic enim annum alii ' I o alii 'I4sa assignant. Sapientissime nec absq; nutu Numinis comparatum est, ut circiter tempus excogitatae sceliciter Typographiae ii nascerentur, a quibus infirma adhuc &debilis vires aliquando foret acceptura. Illud itaq; saeculum Viri illustrarunt renascentis in Europa li teraturae restitutores : Franciscus Valesius Rex postea Galliarum maximus Literatorum Patronus ; Aldus Manutius, y Iohannes Frobentus, Jodocus Badius Ascensius, Henricus Stephanus, Simon Co-linarus, Typographi ; ' Laurentius Valla, y Erasiamus, ' Gulielmus Budarus, Latinae illi, Graecae hic linguae cultor elegantissimus; 'Beatus Rhenanus Se- Ie stadiensis, '' Iacobus Faber Stapulensis, Lutherus, Bucerus, Melanchthon, Religioni Pontificiar ille clam aversus, hi palam hostes acerrimi: quorum quia deinceps fiet mentio, nomina hic vi. sum est annosque natales inserere. Alioqui nefa

credidissen

26쪽

eredidissem inter alios complures praeteriisse ' Cran merum nostrorum Praesulum Antesgnanum ac fortissimum Martyrem. Famosus fuit hujus saeculi sinis ortu Ignatii Loiolae eodem, quo Bucerus, anno in lucem Iuce solis deficiente editi: quem patrem agnoscit Secta ista, ex qua plurimi licet in rerum publicarum conturbationem perniciemque nati sint, multi tamen inec enim aequum est hostibus justam

laudem invidere in de bonis literis Optime meruerunt. Verum hactenus evagari satis fuerit ; ne videar ad Stephanos non minus aequε, quam apud Martialem Posthumus ad Capellas, revocandus. Sed quoniam incerta de Henrici stephani natalibus omnia, nihiI-que de ejus educatione quod dicerem, Occurreret; malui viros huic partim coaetaneos partim etiam familiares memorare, quam seculum, a quo hic

illi vivendi initium fecerunt, silentio transire Circa saeculi sequentis initia Henricus Stephanus videtur de re familiari constituenda cogitasse, ac anno post Robertum filium genitum proximo Iso 'Ludovici xx Galliarum Regis τ' ex libris, quos

excudit, primum innotuisse. Ludovici erga lit ras studium satis spectatum est, quum viros earum

peritissimos ad amplissimas dignitates & Rei-publicae

Natus r439. Calvis. N. B. In his deseribendis, Calvissio, Ricciolio, di Bez in libro Iconum authoribus usus sum.

A Magistratus

27쪽

Magistratus eveheret, Budarum Secretarium Regium, ' Franciscum Briconnetum aerarii Camerat Praesectum, Iohannem Ganaium Francue Senatus primarium Praesidem, ' Germanum Ganaium Iohannis fratrem Decanum Bellovacensem x Consiliarium Regium, Iohannem Bellarum Episcopum Andegavensem & Regium Confessorem, Gulielmum Briconnetum Cardinalem Narbonensem Archiepiscopum,' aliumque cognominem Episcopum Lodo. vensem, Francisci Briconneti 'patruum illum, hunc' patruelem : quos omnes Iacobo Fabro fautores suisse ex variis ejus Epistolis apparet. Amicitia quoque inter Franciscum Briconnetum & Fabrum incoepta a parvis cum aetate simul accreverat; nam

fuerant in Ρhilosophia condiscipuli post Pauli ae-mylii ferulam, sub quo tunc apprime Briconnetus tum in lingua Latina tum in Historia profecerat.

Plurimos tractatus 1 Fabro elucubratos aut recognitos aut Latine versos, multos etiam a Iodoco Clictoveo Neoportuensi compositos evulgavit Henricus

Stephanus; & inter primos, quos emisit, libros illius in Aristotelis Politica Mnotationes, inter ultimos hujus Logicam typis mandavit; ut Typographicis ipsius laboribus eadem, quae dederat initium, finem imponeret Philosophia. Parisiis, e regione

28쪽

s TEPHANI PRIMI. s

Scholae aut Scholarum Decretorum suam instituit ossicinam; ex qua libri, quos hactenus mihi contiagit videre vel in Catalogis legere, Latine omnes, plerique de Theologicis, Philosophicis, Mathematicis, Medicisque rebus scripti aut versi, de superstitiosis Papicolarum ritibus plurimi, Classici nulli aut perpauci prodierunt. Is sibi in arte excusoria socium aliquando adjunxit Iohannem Parvum; Re-Cognitores, Petrum Portam x Beatum Rhenanum, Iohannem Solidum Cracoviensem & Volgacium Pratensem: His in Tritaegillo, illis in Aristotelis

Politicis excudendis usus est. Communem his fuisse hospitem Henricum Stephanum, praeceptorem Iacobum Fabrum disco ex Volgacit' epistola Parisiis ad Solidum Romae agentem anno I so8' prid. Id. Sept. missa. Henrici Typi fuerunt plerumque, ut Typographi vocare solent, Romani, & Pro ea aetate satis elegantes; nonnunquam deteriores & 'compe diarii figuram exhibentes Literarum, quae in manuscriptis usurpantur. Fronti librorum saepius assixit Scutum Franciae, mar u librum inter lilia quasi coe- litus demittente insignitum, binisque ' Angelorum, aut qjuvenum, aut ' hominum imaginibus cinctum;& paulo inferius majusculas sui nominis literas initi-

In si te Iibtorum plurimorum. ' Pauciorum in calce, uti Introd. in Polit. ann. I 3o8. Pro Scholis Decretorum. Epitheta Text. ann. III 8. 3 Ante Introd. in Polit. ann. IIo8. ' Mor. Aristot. ann. i Iro. & Logica ann. I 2ο. Moral. ann. III

29쪽

ales Η. S. vel nomen integrum 'HENRICUS STEPHANUS. Dionysii Areopagitae operihus apposuit Hieroglyphicum schema ad symboli.

cam mysticamque Scriptoris illius Theologiam ruptissimum , binas arbores aquilasq; sibi invicem ac versas cum duobus circulis senes catenatis vacuod scuto interposito. Annum, mensem, diemque ad libri saepius calcem, aliquando initium, nonnula quam ' utrobique cum diverso die ac mense, apponere solitus est Symbolum non semper amxit Typographicum, ' rarius diem mensis omisit, y an num rarissime. Henrici Stephani meminit Fredericus Sylburgius in sua ad Lectorem praelatione The odoriti de Graearum assectionum curatione 'Libris prae missa ; ubi fatetur se secutum fuisse versionis editionem antiquissimam & optimam, quam Parisiis ann TD9' curavit Henricus Stephanus ejus, quo magistro usus est, avus.' Anno skculi is' decimo quinto, Cal. Ian. Ludovico Ia'successit Franciscus Rex hujus nomini primus: 'ad cujus Regiam Majestatem species imperis dii

na, ingenium, literarum amor, comitas, rerum perit

Moral. ann. I lo. Euseb. Chron. ann. I t8. Politann. II 6. ' Politic. ann. 13 Ii. Non. April. & in fine. II ivltim. Marc. Trismegistus. ann. IIo 3. ε Dioscorides. ari r 6. Euclid. ubi tamen Epistola praefixa anno III 6. Pont

30쪽

iam is ita aetate cnam vixdum ao' annum tam levera cum Ludovieo suecederet aeredebant. Rei-publicae i

terest quandam esse inter Augustos & Musas necem ludinem, ut hae ab illis praesidium, ab his illi ornamentum petant. Tacere itaque non potui eximium illum Artium omnium Meccenatem, sub cujus ausi piciis Typographica a fundamentis ad cplmen perducta est. Hujus fundamenta Parisiis potuisse m ximae Iaudi Henrico Stephano fuerit, etsi id solum

esset, quod de eo memoriae proderetur. Nescio, an qua cognatione attigerit Iohannem Stephanum, quem designatum Versellarum Praesulem anno IDO' Faber narrat in Epistola ad Gul. Budarum. Faci lior est conjectura, quo tempore reliquerit vitam, quam quo acceperit. Annum enim I sao attigisse eum testantur excusi ab ipso libri quidam, excessime quantum in meam notitiam adhuc pervenerit) nulli. Praeterea ' anno Isai' Boethii Arithmeticam in folio excudit e regione Scholae Decretorum quod Iansson. ab Almelovem explicat, in domo

Henrici Stephani) Simon Colinarus. Anno I saa' Robertus Henrici filius in Typographia fuit sui vitrici Simonis Colinaei adjutor. Credibile est igitur

anno Isao' exeunte nam eo anno, a . Iul. Logi-

Ante Μagn. Moral. ' AlmeloU. p. I 3. ' Lege postea invita Roberti. Habetur in Biblioth. Templi Medii, Alcabiti ad magisterium iudiciorum astrorum Isagoge commentario Ioan Saxonis declarato. Parisiis. venundatur a bimone Colinaeo, apud