장음표시 사용
261쪽
dedit, exornauit. Conuictorum exemplo inuutum commendationis accessit gymnasio. de quorum vitae ratione, quoniam alias perscriptum est,
nunc silebo: non tamen de fructibus , qui & plurimi & l tissimi quotidie capiuntur.Vnus ex con-uiistoribus claro loco natus, ab altero & infimo, crebra post coulcia,sapa accepta, insignem quo-
rue iniuriam accepit. Quid faceret hic honestismus adolescens, hinc vanissimis mundi legibus ultionem, illinc sanctissimis Christi praeceptis &consiliis veniam tolerantiamque suadentibus ZRecenti igitur iniuria, qudd humano videlicet sensu fuit occupatus, principio coepit subirasci: sed mox exemplo sibi succurrente, quod de inimicis diligedispro suggestu hesterna die retulerat magister, ad sanctiora se refert; ad iniuriique pedes meliore mente procumbens, oblatae a se occasionis, qui in nulla crat culpa, veniam exposcit. Iniurius tam nouam obstupescens humilitatem atque patientiam, seque ac suum erubescens factum,in vicissim ad genua prouoluit, Veniam audaciae temeritatisque rogans. Ex quo ita reconciliati animi sunt, ut arctissima deinde amicitia coniuncti egerint inter se. Ex huiuscemodi factis excellens gymnasij fama non solum in hoc opidum, sed in alia etiam multa permanat: tum maxime cum per aestiuas vacationes, ad suos remeant adolescentes, tam dissimiles moribus, ut quamuis personas, mores tamen priscos non
agnoscant. Quod caussa sine dubio est, quam obrem non a vicinis modo urbibus , sed ab Hispaliusque, ipsis etiam e Canariae insulis suos ad
nos liberos parentes deducant, nostrae curae disciplinaeque tradendos. Hinc augetur in dies numerus conuictorum. Nam clim lexaginta hactenus
numerati sunt, qud habitatio plutibus laxetur.
262쪽
nouum aliud capaxque duodecim extructum est cubiculum, alteraque domus adiuncta conuictorio coempta. Nec minus illustria praebent exempla, qui extra conuictorium per contubernia agunt. Cuiusdam honestae sormae adolescetis pudicitia ab impudica muliere, dies noctesque oppugnabatur, ut mutare sedes periculi fugiendi caussa in animum induxerit. interim post inultas pugnas sortiter feliciterque pugnatas, crebrasque& occultas vitatas petitiones, ad ianuam quadam die solitas intendente insidias, seque opperientε
muliercula offendit: qua repente conspetia ita exarsit iracundia, ut manus ab ea abstinere non potuerit. Qil' victa mulieris procacitate, ipsa de cetero ab insano illo destitit incepto. De scholis
hactenus. ad nostros redeo. I tum ad opidum Villam nouam, aliaque circa opida, a quibus nostri magna beneuolentiae significatione recepti. In Villa noua plures dies, tum opidanorum rogatu, tum re ipsa postulante detenti. Vir erat perditis
imprimis profligatisq; moribus: qui tamen post
confessionem , ita superiorem retexuit vitam, ut
admirabili fuerit deinceps sanctitatis exemplo. Alter tanta fuit praeteritae vitae acerbitate dolor que percussias, ut prae lacrymis & singultibin, vix inchoatam confessionem persequi potuerit. Ablata ad dominos redierunt. abolitae inimicitiae inter laicum & Ecclesiastichi: & quas priuatus quidam cum suo genero susceperat. quippe is tanto sui generi odio rapiebatur, ut quacunque posset arte insignem suo genero infamiae notam inurere
statuerct: cognita tamen temeritate, eam facilementem abiecit. Confessionum beneficio, non pauci, qui variis superstitionum erroribus inuoluti, veneficiisque utebantur, ac nefaria cum daemone foedera inierant;talia figmenta omnino re-
263쪽
162 PROvINCIA BAETICA. liquerunt. In iis fuit unus, qui labore studioque
annuo librum , multis superstitionum obseruationibus refertum composuerat, ac sibi ita persuaserat, ed se iam prouectum, ut eam se artem profiteri posse arbitraretur. inultos simili amentia, erroribusque imbutos irretierat: sed ad consessionnem clim accessiilet, fallacias suae artis agnouit; chartas omnes minutatim concidit , doctrinam futilem , qua plures in errorem induxerat, apud ipsos retractauit. Per idem tempus quidam non infimo loco natus ad supplicium erat agendus: ad
quem nostri, nonnullorum rogatu, accesserunt
omnem illi operam praestituri. magnas De' agebat gratias, qudd tam opportuno tempore in eos incidisset,a quibus tam benu ac scite in extremo
vitae periculo iuuaretur. Iterum ac s*pius repetita confessione, nostrorum sermone confirmatus, Ingenti animo, hilari vultu, spe fretus diuina procedebat ad mortem. Circumfusam multitudinem, ad diuinorum praeceptorum cultum hortabatur suo maxime exemplo , neve ulla ration diuinum temni numen paterentur, Non caruit sua utilitate tam incensa olatio sub eius mortem ue quindecime ollecti sunt aurei, ad sacra pro eius anima facienda. Sub vesperum tam frequenti pompa, tantaque doloris significatione tunus eius elatum
est, ut clarissimi viri maiori efferri non posset. Altera inissio per pagos, quos Bastae H oyana ap pellant, facta est. Vbi permulti ex frauissimis peccatis, in quibus diu veluti sepulti latuerant, excitati extractiquς sunt: eam que vitam, quam innumeris turpissimisque criminibus obscutarant, noua alia vitae ratione illustrarunt. Si multates inter familias integras susceptae, Deo iuuante omnino restinctae. Vir ab uxore separatus, iam ipsos viginti egerat annos, nec in gratian cum vXOrς,
264쪽
. PROVINCIA BAETICA. 263 duorum etiam Episcoporum interposita auctoritate,reuocari se passus est: sacerdotis tamen nostri diligetia in caussa fuit, quare pristinis obliteratis iniuriis, coniugalem uterque vitam magna cum pace redintegrarent. multis praeterea peccatis vΙuiam confirmatis, quin Sc inceptis pessimis, vel de interficiengo parente, nostrorum opportunὰ obstitit industria. Pietas in nostros &existimatio spectata est clim in aliis, tum in uno maximὰ opidi decurione: qui, cum adesset dies,
quo nostris erat ex hoc opido in alterum comis migrandum, voluit nostros pro sua mos bene uolentia, sanctitatisq; opinione, per nouem milliaria, non pe)ibus modo, sed nudis etiam comitari. Sed nostri uno ex eius famulis pro duce contenti, eum resumere calceos, domique quamuis inuitum remanere coegeruta Alia secerunt multa inuoluenda silentio, quae per eos , ad quos pertinebant, vulgare non licuit; licebit tamen qualia, quantaque fuerint, ex superioribus coniectare.
CCHOLAE, quae a direptione Anglorum Gadita sena imminutae fuerant, iam in antiquum sererediere statum dii numero pene pari discipulorum; non minori certe studio & virtutis & sapietiae. Id quod ciuitas & agnoscit & praedicat. Temptu, caret cxς audiedae, expiandiq; animos c5sessione, tum praecipue conciona caussa, plurimu steque-tatur. ex his exiguus prouenit fructus Nam multi praua viuedi ratione relicta, meliorsi instituerunt, initio ab expiatione totius vitae repetito; qui ita de sua conuersione agentes, dictitabant: per nostri videlicet concionatoris os, tamquam
per unius spiritus caelestis os, ad se Deum locutum. Pestilentiae tempore, qua ciuitas haec per
265쪽
quinque menses vexata est ,)duo ex nostris ad a animorum curam , non solitio eorum, qui in vale
tu dinatio publico, sed etiam eorum, qui priuatas in domibus laborabat, ultro se obtulerit. hil ad
diuinam mitisandam iram antentatum nostri reliquere; clim diebus festis sacratissimum Christi
Corpus spectandum venerandumque proponiat, adhibitis, qui per interualla viasque Deum Opt. Max. precarentur. Multi ex Ibernis nauibus quinque in hunc portum ingressis, apud unum enostiis suae linguae peritum, totius δ' ni maculas Sacramem confessionis rite abluerunt: ex quibus bini per eundem sacerdotem, haeresi abiecta, Euangelicam lucem respexerunt. Allata nobis ex Indis ingens, aureorum Videlicet nongentorum. eleemosyna regium beneficium in hoc Colle. gium .ciuae pecunia & pro materia ad partem do mus aedificandam coempta, & pro exiguo aere alieno expensa. accesserunt etiam ad eandem aedificationem quadragintaquinque,& ad templi oris
V τ in prosectum spiritalem impensius niterentur, omnes P. N. Ignati j commentationibus per hebdomadam minimum vacarunt. vndς maximus ardor ad proximorum salutem p ocu randam , tum conses Saonibus diendis, maiori quam antea frequentia ; tum ccii ionibus & domi & foris habendis , quae non exiguum fructum pepererunt. Excursiones ex hoc Cόllegio ad vicina opida, tam multorum , quam paucorum die-xuim crebrae & fructuosae factae. Non parum rem spiritalem iuuit pestilentiae metus, quae iam multa ex circumiacentibus opidis iuuaserat , ut hominum
266쪽
PROViNCIA BAETICA. 26 minum studia ad repetendam cum Deo gratiam
excitarentur, nec sine ienti ubi leo fruendi missionibus nostrorum concesso occasionem clabi. His de caussis confolliones longissiani temporis iterandae fuerunt, Aloi uiri maxime qui pessimo cum exemplo pessima vitae c5suetudine detenti erant:
pacificandi animi grauissime dissidentium, non in
praesens modb, verum in posterum radicibus dincordiarum euulsiis. Qua in re excellens illud, inopido Cart a, sub ipsam de condonandis iniuriis concionem, triginta amplius honestissimas feminas, quar ian, diu mutuis ardebant odiis , in mediam processisse concionem, aliam ab alia iniuriarum veniam exorantes. Quod exemplum viri quoque secuti, se ultro ad inimicorum pedes rem populo Uectante, supplices abiecerunt. Nec non ad clericos pertinuit hic labor: si qui enim mutuas inter se exercebant inimicitias, eorum animi reconciliati sunt. Sed in ceteris missionibus no ob
scurior illa fuit, quae facta est ad opidum Gibra-leon. Nam post obitum Excellentissimi Ducis, Opidanorum animi grauissimis inter se distensionibus agi coeperunt, ut alij in alios non sine in ximo animorum periculo inquirerent. Huic nascenti malo in tempore occursum, nec prius destitum, quam opidani omnes persequendi iniurias animum exuerent,& ad pristinam pacem & amicitiam, nouo quodam stabiliendam vinculo redirent. Huius magnitudinem beneficij ex mali depulsi grauitate metientes,& plurima praeterea bona, quae per nos nos acceperant, recognoscentes,
in omni loco atque sermone tam singularem Sr tiam praedicare, crebr 'que usurpare non desinebant. Fauet his populi acclamationibus Excelle tissimus Dux, qui patri nuper mortuo, in ditionem successit: qui cum ex populis suae ditionis R. R s tam
267쪽
tam uberem colligi messean per nostros videt, non potest non eme in nos optime animatus, atque corum consuetudine capi atque detineri. euocat eos frequenter, sua cum eis consilia communicat, de eorum consilio permulta libenterque facit, utitur
eis ad confessiones quam frequentissime potest. Magna sunt haec in iuuene praesertim, sed maiora, is consideremus per Principum gratiam facilem ad
1ubditorum animos Deo conciliandos aditum patefieri. T
labor. Iam supra decenniu diuturna lis inter duos nobiles ac potentes magna totius ciuitatis perturbatione, immodicisque sumptibus nutriebatur: res tamen ita constituta est, ut melius constitui ex omnium sententia non potuerit. Nam cum antea inter se sibi ipsis colloquio interdixistent, multa iam deinde inter se familiaritate agunt. Midam non vulgaris notae ab altero ita grauiter te vulneratus, ut interierit ex vulnere. qui nostrorum hortatu non solum inimico condonauit iniuriam, sed ne post mortem suam heredes iniurias persequerentur, diserte impenseque commenatum reliquit. Ex duabus missionibus non parum nugis perceptum. Altera fuit ad pagos, villasque per montem sitas: quarum incolae doctrinae Christianae lumine vehementer indigebant. Rudes eo-Im mentes necessaria Christia egis capita edo 'peccatorum sordibus purgatae. in his atque alijs sesquimensis abhi fructu copioso. Altera fuit luscepta cum ipso Episcopo Guadixensi, cdm suam ipte dioecesiman uisit . quam lustrationem instar voluit esse missionis o neque aliter se ipse gerebat, atque
268쪽
i atque unus e nostris. consessionibus enitri rustica norum, ut nostri thlent, operam dibat. puerilem Pompam comitabatur; vueros ad accinendam sci-bulque in rebus vera sita sit auctoritas ac maiessas, ostendit. In hac residentia ad superos abhi P. Petrus Bernalius multorum annorum in Societate, quorum non minimam partem in gubernando consumpsit, dum in prouincijs Baetica & Aragonia
versatus est. exemplum habitus lenis & moderati regiminis m gno cum subditorum profectu , α voluptate parendi: quale nostrae describunt & exigunt constitutioncs. Excessit quamuis non immaturus, magno tamen cum ciuitatis Guadixensis
dolore , tum etiam totius prouinciae singulari de-
N Ostri praecipue in docendo laborant, non sine
fructu : nam ex nostro gymnasio non pauci se ad alias Religiosorum familias c5tulerunt, ex quibus etiam quatuor nostrae Societati nomen dedεre. Trecenti circiter ad nostras ventitant scholas, quorum primi ad humaniores litteras, alteri ad Philo sophiam, terth ad conscientiae rationes informan. tur, cuncti pari amore, studioque & virtutis sapientiae tenentur Iuuant admodum eorum in litteris prosectum variae varijs in classibus Academiae. Drama tamen exhibitum de incarnatione Verbi, elegantia plenum & eruditione, adolescentum stu dia mirum in modum incendit. Iu signis nostroru mor in proximos ex studio singulari, quo meditationibus illustri cum fructu vacarunt, emicuit.
269쪽
ΡRovINCIA BAETICA. Nemo tempore pestis nostros desiderauit vocauitque, cui non continuo adessemus. Templi angustiae locum concionibus non pra' 'ent: quam iacturam familiares de rebus spiritualibus collocutiones , tum forenses exhortationes multitudine compensant sua. Carcer publicus frequeter aditur,xenodochia visuntur. Pacificationes clim multorum, tum duorum potissimum, qui iam per decennium capitali inter se odio dissidebant, omni sunt ope procuratae. Clericorum Sodalitas paucis antὰ mensibus erecta belle. procedit, cuius fructus incerta spe plurimus est. non defuerunt etiam, qui se apud nostros spiritualibus commentationibus ex polirent, totiusque anteactae vitae maculas conse sonis Sacramento delerent. quae omnia singularςm huius ciuitatis in nostrum ordinem amorem pepererunt, quem eleemosynae etiam non spernendae testantur. hae frumenti maxime, oleique fuerunt; altera centum aureorum , qui in duobus pro re sacra facienda calicibus, dc altero poculo ex argento assa brὰ elaborato pro aqua communicantibus ministranda insumpti sunt. signa praeterea lignea, auroque tecta Sanctorum reliquijs apte decenterque reponendis piorum sunt eleemosynis absoluta. C Onciones cohortationesque nostrorum, quae
tum in templo nostro, tum in alijs crebrae fuerunt, duo maxime attulerunt emolumenta: qudd& Sacramelorum usus, qui iam sere nullus erat, restitutus est, & obscena per vias concinendi consuetudo pene sublata; proque obscenis honestiora, magisque pia pueris subministrata, quae memoriae mandata celebrent cantu. Ad easdem conciones partim referendae multae, magnique momenti
270쪽
pacificationes. Inter Coenobitas Gubernatoremque huius oppidi magnae molestaeque discordiar
vigebant, ut ad manus ventum fueriti quδd unus nimirum, qui ad coenobium, tanquam ad asylum, patrato scelere confugerat, per vim contra coenobh iura a Gubernatore fuisset extractus. Lis de immunitate tuenda diu sub iudice suerat , diuque
templorum aditu omnibus interdictum.Nostri tamen effecerunt, ut lite dirempta, animis OeCorno-bitarum & Gubernatoris redeuntibus in fratiam, omnibus ad sacra deinceps frequentanda liber aditus pateret. Vir honesto loco natus ab altero impari conditione, media luce medioque foro,malὰs stibus acceptus. is quoniam multis opulentisque florebat propinquis, tum sponte sua, tum eorum suasu, statuit, ut famae consuleret, amissam famam lite repetere, iudicioque persequi. Huic consilio atque animo se nostri opposuerunt , resarcitaque amissae iactura famae, animos dissidentium nouo quodam amicitiae vinculo devinxerunt. Inter alias duas familias ultro citroque iactata conuicia, multorum origo malorum, ut c deS, quoniam iam manus conseruerant, metuerentur. Haec quoque impedita illico mala. Nam clim v nasin Collegio nostro conuenissent, petita utrimque & utrimque concessa pace, mutuoque spectantibus multis confirmata complexu iram finiuerunt. Non solum ad
Fregenalenses, sed ad Lerenense oppidum quoque, ubi iudicium de rebus ad fidei Christianae sinceritatem attinentibus habetur, nostrorum se porrexit labor. Eo ab Inquisitoribus acciti nobilem quem dam Mahometanae legis doctorem, qui ablairdissima suae legis in his terris dogmata dissiparat, ad
nostram conuertendum religionem susceperunt. Multa faciunt, multa conantur, dum a suis hominem errorum tenebris extrabunt, initio frustra sed