장음표시 사용
661쪽
phreum, in quo eius deponendum erat corpus, iuuit ante se constitui: faces funereas accendi, quas in orbem ipse circa se constituit. Denique singulari pietatis ardore flexis genibus Dominiacam orationem , & Angelicam salutationem alta voce Hungarica lingua pronunciauit; addens perspicue clausulam uiam Ecclesiae, Sancta Maria mater Dei,&c dc dato manu signo post commen' dationem spiritus in manus Dei,ceruicem glaἀio feriendam ministro iustitiae praebuit. Caput eius in sinum forte cum P. Superiore adstantis Fra ciscant sacerdotis insiliit, eumque sanguine per fudit,tanquam moriens testaretur,se in aeternuuicum religiosis hominibus esse decreuisse. Narrabant quidam tum Ecclesiastici,tum saeculares v : in
fide digni, visam esse irim triplicatam in modum coronae supra caput Felehesiij supplicium subit ii Alij ab ictu gladij columbam in sublime vola tem a se conspectam. Serenissimus Archidux fi nns honeste procurari mandauit.
δ ginta:horum sexdecim sacerdotes, duo The logiae prose res, unus Logicae, alter Rhetoricata quatuor magistri scholarum, quinque Theolopiae, tres Logicae studiosi : reliqui Coadiutores.
Tentati fuerunt nonnulli variis morbis,sed eme serunt Dei benignitate ex periculis: omnes, exce'pto Adamo Beumontio Gallo Coadiutore temporali, qui diuturno eodemq; graui morbo co sectus, tandem is . Iuth anni curretis Ecclesiae S cramentis munitus decessit E vita. Iuvenis omni no religiosus, & obedientiae apprime deditus:ροὶ cum morbo laboraret,uo solum etiam
662쪽
ipsi medico externo, qui eum curabat , insignis patientiae & resignati animi praeclarum expressit documentum. Asscripti sunt in Societatem tirones egregiae indolis decem, ex his octo studiosi, di duo Coadiutores. Magno ardore spiritus, ex triplici suggestu terno idiomate semen verbi diuini disseminatumue agricolarum labore,excipientium fructu: sed detrimento Lutheri, Caluini AHussi. Enimuero erepti sunt Dei auxilio ex lustris
eorum homines centum octogintaquinque .inter
quos quidam fuit magnae nobilitatis vir, qui feriis Christo nascenti dicatis, Deo, Ecclesiae de subiipsi quasi renatus est, quemque post professionem fidei Catholicet publicὰ factam, Illustrissimus Cardinalis a Dietalchstein a vinculis haereseos palam absoluit, spectantibus Legatis, Apostolico& Hispanico, ceteraque virorum nobilissimorum corona. Fuit & alius sexagenarius, qui tanto gaudio ex agnita veritate delibutus est, ut magnam vim profuderit lacrymarum. Pasti epulo diuino octingenti supra sex millia. Confitentium mnititudo superauit anni superioris frequetiam. Exceptae sunt consessiones generales centum trigintaseptem,praeter illas, qua fecerunt ij, qui priamum in sinum Ecclesiae sunt recepti. Erant nonnulli, qui verecundia dc pudore deposito quo ha tenus vincti tenebantur, quo minus integrE A sincerE confiterentur, plenEac integre confessi, masnam animi quietem ac voluptate sunt conse-euti. Periculosis febribus laborabat matrona par tui vicina nobilis, quae cum medicinis humanis apud se lotum deesse videret, ad diuinas profugere statuit, vocatoque uno ἡ nostris, pharmacumaniuio & morbo caeleste exposcit. annuit ille; illa confitetur,sumit Eucharistiam, a febribus postri
663쪽
sanitatem hanc Sacramentis tulit acceptam. Eodem pharmaco repulit quidam a se febrim tertianam, qua grauissime vexabatur. Devoverat se quidam pecuniae cupidus daemoni, iamque votum chirographo proprio sanguine conscripto confirmare parabatosed cuncta' te d mone ad cor Iediit, commutauit votum in consessionem, inuenitque trepidus diuinum auxilium. Premebatur alius egestate, nec unde aleret familiam habebat , decernit implorandam esse opem satanae: infelix certo loco & tempore implorat; non adfuit tamen supplantator imploranti, siue divina manu prohibitus, siue spe retardatus inaioris in seri hominis ruinae. impatiens ille mora: , daemonis'; tardioris auxilij pertaesus , venenum hausit, vi miseriae finem imponeret & vitae. Vertim nec illud obfuit illi. Harsit rei novitate attonitus, haerentique diuina bonitat animum mutauit,&suggessit consilium. Audiit suadentem, adiit sacerdotem , expiatoque ex omologesi animo, sensit quaesitum a Deo auxilium. Pessimo consilio quidam vitam sibi aut ferro aut aquis eripere conabatur: sed in melius Deus vertit consilium . nam per consessionem elacho proposito malo, saniora amplexus est instituta Ancilla infirmitatem filiae nobilis matronae suae negligentiae ast cribebat, veritaque poenas ex desperatione insanire, violentasque sibi manus in serre, etiam iuramento facto
decreuit. Vocatus noster rescidit iuramentum,
puellamque consessione expiatam & menti ipsius& herae lanam reddidit Delectabatur alia concionibus nostrorum , quas assiduo audiebat: sed detestabatur summopere Missam, edocta a Luthero & Caluino. Affulsit illi diuina lux, odiumque Missae mutauit in amorem; eamque ed induxit, ut non solum summa cum2ietate ac reueren-
664쪽
tia latersit, aliisque auctrix sit ut idem faehitent,
sed etiam iam non parua obtulerit pro usu altaris& sacrificij. Prop'suerat materfamilias die Dominica prima Gadragesimae carnes edendas familiae sine metu, une scrupulo, sed non sine ultione diuina. Etenim carnes appositae tantum subitb
foetorem exhalarunt, ut comestoribus non tantum nauseam, sed etiam horrorem maXimum pepererint; matri vero familias salutarem timorem: eo territa, extemplo accurrit ad cofessionem,
atque sancte Deo polli cita est, senumquam imposterum carnes in Quadragesima aut esuram, aut aliis appositurain. Dissidia plurium, maxim Econiugum, rescissa pace & amore inserto. Quo in genere illud grauissimum. Illustres ac potentes duae familiae ita hostili animo in sese mutuo exarserant, ut non aliud nisi multorum caedes in dies paene singulos timerentur: ita vero Deo auctore, nostro cooperatore, in gratiam & amicitiam redierunt, ut eo forte die, quo gladiis lis dirimi debuit, mutuo amplexu &osculo dirempta fuerit, magno & eorum & amicorum utriusque partis solatio. Subuentum elecmosyna pauperibus, praecipud viduis ac pupillis, & in vinculis detentis.
Adsuimus etiam reis damnatis ad mortem: inter
quos fuit quaedam femina, quae dum ad supplicium duceretur, nullo pacto induci potuit, ut memoria parentum carnalium deposita, cogitationem de aeterno parente susciperet. Tandem his psalmi verbis, inoniam pater meus , mater mea dereliquerunt me ; ita derepente mutata fuit, ut omnium affectuum terrenorum oblita , solam caelestem patriam cogitarit, fortiterque carnifici caput ferienti obtulerit. Scholae nostra: hoc anno ornatae frequentia fuerunt, qua nobilitate iuuenum, qua pulchritudine morum, qua pietatis fer T Tt uore.
665쪽
uore. Eminent virtute reliquis Parthen', qui non solum studiosis, sed etiam externis hominibus
pono praeciant exemplo. Bis hoc anno largas distribuerunt Heemosynas vinctis in carceribus , &pauperibus in nos comus: quas dum elargiIctur,. piis etiam colloquiis septem a variis haereiunata, cuni S extraxerunt. Fuit quidam e Sodalibus tum genere nobilis, tum pietate insignis, qui feria quinta maioris hebdomadae conuocatis duod cim pauperibus in seminarium, lauto primum eos exciperet conuiuio; deinde eorundem pedes magno pietatis sensu lauaret ; circumstantibus ceteris Sodalibus, palletque suas io eleemosyna iisdem impertienda strenue obeuntibus. ExeIcet se itaque ad omnem pietatem, domando etiam c*rnem ciliciis ac disciplinis, quas tanto animo
ac feruore arripiunt & frequentant, ut eas a conin
si aliis nonnulli lacrymis etiam extorqueant. Exculti cxercitiis spiritualibus iuuenes aliquot. Ivit inter eos Religiosus,& alter, qui eundem Ordinem amplecti statuerat, profectu omnes spiri tuali optato. Supplicatio corporis Christi, celer . bri cui eliquis annis fuit. Auxit eam celebritatem
Illustiissimus ac Reuerendisiimus Cardinalis a Die trichstein, qui primum sacris in nostrotem plo, pompa plane Pontificali, ei octo ad cornu dextrum altaris sub umbella throno operatus est. Deinde testando Venerabile Sacramentum in plateam squod hoc anno primum factum est in t bis ac tympanis perstrepentibus pontem versus processit,inde ad aream Collegii, maximo hominum accursu reuertit. Aucta est hoc anno rei sacrae, supellex duobus candelabris crystallinis, α uce in eadem materia affabre facta. Accessit e5-
in Rurata: antepedium item rubrum si bus argenteis & aurei&-rtextum
666쪽
Eddem spectat casula ex alba argentea tela cuiri aurea columna & vexilla duo Reliquit etiam eidem Illustrissimus Adolphus Landgrauius a Llechten berg trigintaquinque ulnas aureae telae. Fabrica templi Loc anno ex eleemosynis paen Eabsoluta est nam non solum ieetum erectum ac imbricibus opertum ; sed etiam fornices tum laterales, tum quoque ipsius nauis templi, impositi, & partim iam pristi sunt. Speramus nos sequenti anno Transfigurationem Domini, cui t tum templum dicatum est, eo absoluto omnibus numeris celebraturos . Eleuata est etiam hoc anno summi altaris arca interposita Transfiguratione Domini eleganter de Picta, & statuis maioribus octo affabre sculptis. Exornat totum altare chorus Angelorum sculptorum: hoc item anno chorus additus, vario Musices apparatu instructus. Excursum est in viciniam ad manipulos in horrea Domini colligendos, & respondit labori fructus. Poenitentes auditi quam plures: alij ad fidem Catholicam adducti, alij vacillantes in religione vera firmati, dubitantes informati, languidi excitati, iacentes erecti. Iacta sunt etiam femina Catholicae fidei in quadam
arce Picardorum non absque magna spe conuersionis multorum. Denique adolescentes vagi& Vari j ingenij ita ad rectam rationem vi uenai reducti sunt, ut iam sint exemplo bono aliis,&ipsi, quasi quodam calcari urgeantur ad meliora.
Arv iτ hoc anno Collegium Nouodomen se personas ἡ nostiis quindecim, sacerdotes quinque, magistos quatuor, Coadiutores temporales sexan triusque lingua hemicae & Germani-TTr 1 cae
667쪽
PRoviNCIA Avsr Rr E se concionibus pari studio quo anno superiore
laboratum est : at praeter omnem spem non paricum Ductu. spem sesellit occultata sub utriusque speciei communionis pallio mentita religio. dum enim plerique ad conscientiae maculas eluendas circa sella Paschalia nostrorum opera uti constituissent , intellectis ex concionatore , quae
ad id ritὰ peragendum sint necessaria, plurimi
mutata sententia, conscientiam neglexerunt potitis, quam requisita subirent. Ex quo factum est, vi & confitentium numerus, & ab erroribus resipiscentium minor extitetit In hac tamen animOrum ariditate quadraginta unus & eo plures reperti , qui vel ab utriusque speciei Sacramenti
consuetudine ad unam , vel diuersarum haeresum erroribus exuti ad Ecclesiae gremium redierunt: nonnulli etiam grauiora crimina in consessione suppressa, ad seneralem ex o mologesim reiecerunt: alij mala peccandi consuetudine relicta, ad meliorem vitam agendam se composuerunt Dis. sidentes reconciliati, nonnulli haereticorum libri combusti. Vsus frequentius communicandi inter
discipulos & viget & crescit: quorum exempla imitantur alij. Fabrica Collegh tolerabilςm quoque fecit hoc anno progressum.
A parte peruersa docetium ad Catholicam veri- tatem recepere se viginti septem: in his adolescens ab extrema Holsatia Superintendentis cuiusdam magnae apud suos auctoritatis filius annorum viginti: qui se ad lumen veritatis venisse profitetur, crebro hocce parentis sui de Iesultis elogio quasi facem praeferente: iuuentutem nimirum Hesiuitis anno uno magis excultam reddi,
668쪽
vam ab aliis qualibuscumq; magistris triennio. Tres alij in fide vacillantes confirmati & eiecti:
quorum unus morti proximus pessimo exemplo repudiatos repetens Praedicautes, pabulum mortis, viaticum scilicet ad Acherontem ab illis accepit, ne post obitum honore sepulturae & funebri Pompa priuaretur.Verum miseratione Dei a morbo conualescens mobilitatem animi dignis mo- dis execratus est. Paschae tempore confessiones a nostris in pagis nos ris exceptae oo. domi vel δ centum & viginti; ex quibus tres fuere de tota vita generales, aliae annorum multorum. Mulier
eius instigata suasu qui homicida ab initio fuit,
Vt se pretiacaret, infantique adhuc lactenti collum obtorqueret, cerei agni, aquae lustralis usu,& peccatorum expiatione ab huiusmodi est molestia liberata. Rogationum dies, quibus praecedentes consueuerant fideles publico conuentu preces ad Deum fundere, hoc anno, iam antEa quadraginta annis intermissae,restituis sunt.Auxit deuotionem rusticorum ex omnibus pagis nostris ad nostram ecclesiam cum vexillis & crucibus pro-
cedentium singularis & frequentia & modestia& pietas. praecedebant viri longo agmine, post viros matres innuptaeque puellae cantantes & psal- lentes patria voce antiquos Ecclesiae cantus, quos sngularum Ecclesiarum aeditui moderabantur. Auditae inter alias gratulationes etiam huiusmodi voces, iam cum moribus & ritibus pristinis, reditura saecula priora, quibus bene habuissent. Maiora vero Catholicorum gaudia fuere ipso: die Corpori Christi sacro, cum publice solenni pom- pa ac tot annorum lustris sepulta, magnum illud
sacrosanctae Eucharistiae Sacramentum circum fertur. Descendimus per ciuitatis plateam,moret modoque in processionibus dommuni, Dequentissimo
669쪽
tissimo concursu ex vicinis pagis utriusque sexus bominum Catholicorum. adstabant utrimque excivitate vari j ordinem spectantes, quem turbare ausi non sunt, Capitaneum & Secretarium Catholicos veriti: quos tandem hoc anno incredibili Catholicorum applausu, & haereticorum stupore pudoreque sua Caesarea Maiestas sectariis subitituit, qui ossicia ista multis hactenus annis continua serie dc successione administrarunt cum religionis exitio. Inhibirio etiam seuera pridie facta, ac per senatum publicata, siquis turbarit. Vin bellam gestarunt mutatis vicibus nunc nobiles , nunc ciues Catholici, quos Deus in tanta paucitate subministrauit. Statio prima in suburbio celebrata est sub dio: altera in ipsa arce, ubi aram eleganter suis manibus erexerat idem C pitaneus totius quasi actus auditor . utrobique honores Sacrameto habiti & acclamationes, qua Latinis, qua Germanicis versibus a discipulis nostris, iisque Baronibus tantum & nobilibus. Te tiam stationem excepit in coemiterio nostro dialogus de panibus propositionis: quo finito summo omnium iubilo & gratiarum actione in templum reportatum Sacramentum est, tympanis tu bisque cum organo clarissimum sonante conce tantibus. Supra hominum opinionem quietὰ res de deuotὰ peracta est: cum pridie auditae fuissent voces nonnullae minaces, de terriculamenta lapidationis, si prodiremus. Crevit etiam templi Iu- pellex duplici dono:altero Serenissimae viduar A chi ducum Graecensium, quae casulam calicemque; altero Illustris Domini Baronis Georgh ab Oppersdorf Opoliensis & Ratib oriensis Duca- tuum Phaefecti, qui pretiosam casulam antependiumque donarunt. Angustiae quoque Colleghnostri hoc anno ineunte vere ampliter laxari co exaes
670쪽
ptae, cella promptuaria, culina & operoso canasi culinae sordes per cauatam rupem extra Collegium deserente ; item triclinio de tribus hyp caustis. Viximus ut plurimum quindecim num ro, sacerdotes octo, magistri duo, reliqui Coata tutores, aduersa valetudine tentati perpauci.
vici Neti hoc tempore Crumlouij sumus : octo sacerdotes, tres studiosi Rhetorices, magistrito idem snam ex iam numeratis sacerdotibus duo alij docuerunt) sex praeterea rei temporalis adi tores: quamuis minori parte anni, quatuor supra
numerulaeexplicatum fuerint.Licet autem fori
nae nostrae in iisdem, quibus anno superiori ang stiis haererent, nihil tamen neque in litteraria, ne que in Christiana re gerenda domi aut foris pr. termissum. Natalitiis Domini coram grauibus aenobilibus viris tempori congruens & valde gratam drama datum. longius deinde aliud autumnali studioru renouatione, Hercules in bivio. habuit actio plausum, sermonemque secundum,
quo per eos dies vulgo dicebatur , liberis in dia num esse parentem dium, qui, si possit, eos Patri
us Societatis non daret initi tuendos. Ornarunt eandem actionem praemia manu solito liberali ri cuiusdam moecenatis donata. Cum litteris pro cedit pietas . duobus ex hoc numero lectissimis iuuenibus patuit aditus ad Societatem nostraim.
Plures aliis Religiosorum familiis se deuouerunt. sodalitas B. Virginis in exiguo licet ac minuto
numero, retinet tanaen auctoritatis de sanctimoniae grauitatem, dum vel indignos suo coetu asecet, vel multat delinquentes. Ciuis erat in hoc g nere bonoratus paterfamilias, litterispraeterea αcrudi.