Litteræ annuæ Societatis Iesu anni 1601

91쪽

dotis, aut amici consilia precesque volebat admittere. at hunc hominem perditum aduocatus xnus e nostris curauit,Dei in Irimis gratia ut lucem aspiceret, ac diuino primum timore concus- sus, deinde spe veniae erectus sua peccata per con- . sessionem aperuit cum singulari animi ac pietatis sensu, & volens libensque stupente De0que gra-

tias agente circumfusa nominum multitudine,ad

carnilicinaris properauit. Dissctebahi capitali odio duo fratres viri nobiles, quos inter se componere nullius unquam potuerat charitas aut industria Flos ossi er sacerdos ita conciliauit, ut e dem nunc in domo degant summa animorum ac voluntatum consensione. Adhaec in fratiam re dierunt cum viris uxores, atque ex animis euulsae

suspiciones , e quibus vulnera hecesque facilὸ

existerepoterant.

Domus probationis Aronensis.

T 1 RONVM iii spiritualibus studiis afdor hoc anno sic emicuit, ut superioribus non concedat. .

Quidam sumum iniussu , quod potestate nunquam ficta diem semper a die 'ucerent, Societatem adierat. Impetrarunt illi a summo Pontifice, ut apud Vicarium adolescens co stitue etur periclita lae vocationis causta. sed Dei gratia con- silia longe superauit humana;tantum animi atque roboris caelitus imperti tu est, i no solum patrios astus, verum maturna ctiam lenocinia pro nihilo putarit. Ductus maximo visus in conciliandis,

atque penitus extirpandis odiis implacabilibus, : in quibus multum industriae atque laboris collo catum. aratres intestinis ardentes & inueteratis inimicitiis , feminae item, quarum in publicum procacitas atque per tantia pessimo exemplo

92쪽

so PROVINCIA MEDIOLANENsIs. prodierat, in amicitiam redierunt. Et quantum

apud caeteros infamiae colleserant, tantum iam consuetudine atque congressu admirationis excitant, Deumque omnes laudant pacis auctorem.

Lites infinitis penὰ dissicultatibus implicatae, Dei primum, deinde nostrorum etiam opera dissoli rae. Quidam sicarius praedium emptum habebat, vi inimicum suum malesus e mulctaret. rescitum a nostris est impeditum. Tres B Virginis Sodalitates, una adolescen t*m, altera plebeiorum, terti l nemorum maiorum capiunt in dies incrementa. vltima praesertim, quae ad Sodales So. perueniti

qui numerus, ut alibi videri fortasse mediocris posset,in hoc opido non frequentissimo maximus est existimandus. Neque vero paruo suit emolumen to aggregatio cum primaria Romana, cuius celebritas incidit in Annuntiationem B.Virginis. Res quanta maxima fieri potuit ceremonia trans-ncta est, tum in Congregatione ipsa priuatimitum. in teplo publice,ubi generalis Indulgentia aggregationis beneficio concessa omnibus. Ingens pompuli numerus caelesti se pane refecit.Sodales quidem ipsi una & rei diuinae interfuerunt,& Christi corpus rite sumpserunt. Eum diem totum cele britas tenuit exposito palam sanctissimo Sacramento. Secadum prandium 'nus cnostris ad po pulum concionatus est eXtraordinario c0ncursu luper huiusmodi aggregatione. Doctrina Chri stiana multos adduxit ad confessi'nem genera lena, 3 o. o.& FO. annorum; quod anteactas error aliquis antiquasset. Inter caetera exemplum quod . sequitur accidit memorabile. Multos lain annos mulier traduxerat in libidine. haec ad consessi e ita veniebat, ut longc plura ac Frauiora peccata celaret quam exponerct, nimiru impedita pudore. Cognitum est diuino initinctu a cobsessario Lini

93쪽

sentinae siletium , a quo & metu eoru cruciatuum, quibus apud inferos adiudicatur iri alefici, ad integram ct unccrana poenitentiam deducta. Hςc na rabat deinde cum 'pilis ad consessionem accederet,animis se totam penitus indicandi,tanto sub ipsam confessionem impedimento teneri solitam, , ut non rubore solum suffunderetur,sed etiam fin-

ces penὰ sibi sentiret elidi tantam sibi in eann iam

daemon vindicauerat potestatem. Commemor bat etiam cum sacrae synaxeos tam impura con

scientia mysterium obiret, assiduis mentem stimulis concuti; cum verb sacrilega lingua diuinum cibum exciperet, non panem excipere, sed flammam sibi ignemque videri. Quidam conses.s eui peterς consuetus sine ullo dolore noxa-xum,neque depromissis consessario factis admodum laborare, inflicta verberationis poena resipui: Alius chirographo proprijsanguinis exarato notis diabolo deuouerat animum, exusta schedae reuocatus ad sanitatem in entis. Alia item mulier quo liberius inpudicitiae seruiret,pellicatum in trimonij nomine contegebat. huic sese varia saepenum d specie videndum obtulit infernus hostis, qui suadere conabatur, ut vulpi xcipitio, vel alio genere mortis vitam fini ei; per nostros au- ltem fugata daemonis importunitas, ' expiatum. ices s. Sodalis Partheyius graues sustinebat ca iis incursus. cum primo diluculo cuigilasset aliqua do, vimque libidinis maiorem in modum erumpere sentiret, aperuit oculos ue clim ecce tibi, coiispicit hominem procerum corporς , specie terribilem, colore sui curri, cornibus deformem. occurrit animo statim suspicio mali daemonis,se- que & obsecrationibus armat & signo cxuci' Eum deinde animo iam collecto p olecutus

94쪽

92 PRovi Cr A ME Dior ANINsIs. sus est ille quidem ianua,sed occlusis atque obse- ratis foribus. Idem non ita multo p0st acceperat

de more candelam in Sodalitate die sacro Purifi- , cationi B. Virginis: quam valere plurimum contra daemonum impetus cum audiisset,laetus aduolat domum,ut ad lectulum suspendat. vix coeperat scalas conscendere, cum occulta vi, nulla se forma oculis obiiciente, pedem alterum retineri sensit, ' ut moueri loco non queat, nedum Vnum gradum facere; precibus tumen & cruce,ut antea, malefici

daemonis fraudes abegit. Hic idem alias nulla

subeunte causa, corpore toto ab imis unguibus ad summum usque verticem perhorruit, erecto

capillo & sudore manante;sed oratione ae fiducia in Deum praesertim ac Dei param,pris ines quieti ac tranquillitati estrestitutus.

Residentia Alexandrina.

A N No Isoo. repetita esst Alexandriae missio ali- hamdiu intermissa;& hoc anno a sol in Resi- . dentiae formam redacta, cum voluptate Reuerendissimi Episcopi ac ciuitatis. ita & auctus ei nu- merus nostrorii,&elecmosynispiorum ciuiam ali coeptus; quin & in proxima opida aliquando ex- cursum. Ex ursio vero etsi an pi tempore non val- de oportuno, nempe illo quo demetendis & col-

ligendis frugibus plebs uniuersa desudaba ut prima fuit in his locis hominum societatis, ita

omnium opidanorum in ipsos & oculos & ani- mos convortit. Nec desuerunt qui quod par no- strorum sacerdotum iis diebus ac mensibus, qui ibus de sacris rebias minime cogitari consueuerat, matutinis ac vespertinis horis, in templo concio-

nibus habendis,& consessionibus excipiendis di- ligenter & assidue laboraret; imminere dictitarent

95쪽

PRO VI cIA MEDI A NE N sis. 93 aduenium Antichristi; & idcirco sacerdotes religiosos popularium animis ad pietatem infirmaudis, de ' Sacramentorum pano corroboradis rite ac

laudabiliter operam dare. Accidit etiam in horuPatrum logrenu in quoddam opidum, ut coorta tempestate rusticus plaustrii avus fulmine pesecuirus repente interiret : Vnde illi sccasione a

r pta diuini iudicij praedicalidi tritium profecemini, ut sub finem coiicionis qui ceteris praeerat Par chus,primus om nium aeunius ii nbstris pedes accideret in tempIo peccata c'nfitens: quem. ita cousecuta est plebs, vi uniuersa simul, quemadmodum in paschate sit, expiatis animis sacram

communionem sumeret. Omnino magnus per

ceptus est pluribus in opidis ex magnis non mutitorum dierum laboribus & inci,immodis fructus; qui quod magna ex parte ad sacram ctum consessionis pertinet, idcirco reticetur. Haec foris. Iavrbe Reuerendissimus Episcopus de Societate optime cogitans, eius opera Vtitur quantum p 'test per nostrorum paucitatem; t es enim sere sacerdotes hactenu) in ea desunt, & Fratres duo Co diut res. Ita ut seminars quod nuper funda uit, clericos in templo nostro confiteri peccata; α ordinibus initiandos tum in linoribus,tum sacris erudiri a nostris,& spiritualibus etiam commentationibus exerceri iusserit; & in ii aliis tem plum ad conciones habeo las, & in aulam suam ad sententiam de rebus Ecclesiasticis in concilio dicendam, aliquem e societate libenter accersat. Ciuitatem habuimus nostri ordinis peramantem, ex ea infirmi auxilium a nobis expectant ac petunt. Quare pluribus nostri morientibus adstiterunt. ex his patricius quidam societati testameά-to pelasio ac manubrium ex argento legauit, ας

quibus aureorum amplius septua znta summa

96쪽

9 PR VINCIA MEDIOLANENsis. redacta bibliothecam auxit. Operam etiam nostri

damnatis, atque in furcam agendis attulerunt. . Instituta est Congregatio puerorum nobilium, quae quasi seminarium erit, unde maior Congre- gatio virorum continen ter augeatur. Consessio- nes demum generales auditae plures. Domi haec, somissis minutioribus & communibus.

Missiones in Valges

TNTERMI As missiones ob luem, quae duobus annis in subalpina regione grassata est, Clementis VIII pontis Max iussu, & Sereniis. Ducis hortatu repetere placuit. itaque quatuor sacerdotes missi sunt, Lucernam duo, totidem ad C strum Delphinum.

Missio Lucernensis.

QVAMoiv n'stri ab opido & valle Lucernensi abfuerunt, Ministri, qui nostrorum opera i,

remotiores Alpium recessus fuerant reiecti, quasi e latebris & cauernis egressi per totam 'allem impune coeperant volitare, non sine in agria 'animarum iactura : & in opido ipso Lucernae, ynde antea nostri radicitus pestem extirparant; palam in ipsa platea de mercatu nemine contradicente versabantur. ubi tamen nostri rediere, non alia vi aut armis, quam sacris Litteris & disputationibus fugarunt, quibus in publico foro eos lacessebant, esim identidem sacrae Scripturae locum aliquem proponerenx Ministris enucleandum: quem climpho sua inscitia explicare nescirent,sese iterum lucem vitantes umbrarum affectae in suas cauernas abdiderunt. Nouem transfugae ad Ecclesi, castra

rodacti, ex Catholicis qu/mplurimi ad faciam Hilarim, qui diu nullumque abstinuer ny spes que

97쪽

PROVINCIA MEDIOLAMENfIs. que est , ut Archiepiscopi Taurinenss aduentu, qui in dies in haec loca expectatur, maxima res Cluistiana capiat incrementa plurimaque opida haeretica lue purgenturi

ae e binum

ODraconense. C A s et v v M Delphinum in summis Alpibus Gium: Salucensem prquinciam a Delphina tensi disterminans iam pridem Caluiniuarum opera labes a tum fuit haeresi,&quod erat conseques ibi sacerdotes Catholici crudelissimὰ Oecati, & in eorum locum Caluinistae Ministii sus

si sacra templa diruta,arae subuetiae, sacrosa eta supellex nefariὰ sublata , asportatae campanar, turres sacrae , ubi prius dulce campanarum melos personabat aequatae solo; sundi ipsi redditibus EG

Qesiae Elim pie a maioribus assignati amita impiEc nsusi, vi muscis locis a fundis saecularibus. nequeantdiscerni & haec quidem omnia praeter innume a alia facinora quodam praedone Nello, perditissimo homine haeretico, vel potius atheo, Castri Delphiiii pr e, o maxiniam partem con- uerunt: qui & ipse non ita inulto pdst in arceaormiens ivico Dei u lici' meridie gladiis consessus, & exr alta turre, 'nde sacerdotes ipse, , praecip;tes egerat, a suis praecipitatus misere th- iniit Ex quo factum est, ut castriim illud cum tota ditione Silucensi in 7btestatem Serenissimi sub udiae Ducis veneni , & magna eae parte ab 'beretica labe fueritu urgatum , pos ei tam npace inter Christianiminum Galliae Regem , S: Sabaudiae Ducem inita, castriim illud a Sasiacens. ditione ad D. binatenses rediit quae

haereticin xuisus potestati subditum teterrima

A. i

98쪽

I e containi'atum sit. Ecce enim protinus Ministri haeretici undique ex antris illis, & vallium

cauernis erumpentes nefarium suum illud irri l nus exercent, intonant Marottios alnios&Metae cantus musicos . praeficitur caltro Gubernator

haereticus; circumsistunt milites harietici, ludi magistri consti tuuntur ii retici, magistrat 's cum summa potestate nimirum supremus iudex creatur haereticus; de quod ψmnium pellimum fuit, , ipse castri Regi cliens a Catholicis transiit aa haereti os, ita ut iam Italiae ipsi finitimae non leue periculum 'ideretur imminere. Quae caussa fuit cur summus ac vigilantissimus Pastor & P ontifex Clemen VIII. missionem hanc nostrae Societis hominibus prudentissime decreuerit. Quid autem in oria dignum in ea contigerit purshingam breuissimc. In prima nostrorum ingressione procurata est Gubernatoris caetriorumque be-' euolentia, quae quidem citra religionisi ausiain satis prolixa erga nos fuit, quamdiu Gubernator moribus & natura valde lenis & humanus in castro degit: ubi vero ille in Galliam prosectus est , & alteri qui arcem regeret. prouinciam demandauit;minae cum a vicario ipso, tum ab Ois insolentioribus haereticis & militibus non raronpbis intentatae. mobrem Gubernator postaeac ina redii stet certior factas aegre tulit, & miliates male mulctauit, & vicarium magistratu mouit, & nobis suam denud beneuolentiam atque

praesidium benigne obtulit ut nullus iam in nosn ii modo saeuire, sed ne hiscere quidem udeat. Consulati sunt crebro verbis & scriptis haereticorum Ministri,idque tum priuatim, tum publi ce, & quide s pilis quando h reticς conciones,&Caluiniana: preces videlicet haberi solent. Mini

stro cuidam de more aduersusMisis sacrifici

iatranti,

99쪽

iatranti,atque disputationem publicam refugien-' ti oblatus est aliquando a nostris libellus optimis certissimisque rationibus E sacris litteris,&SS. Patrum interpretationibus desumptis refertus: que ille cum legisset,& dies aliquot apud se habuisset, nec refutare posset suae inscitiae c5scius,per hominem internuncium libellum restituit sine ulla r sponsione. Adolescens haereticus aedium,inqui-

bus nostri degebant,apud Castrum Delphinum

dominus, nescio quo furore percitus, ut nostros domo eiiceret,aliorum forte naereticorum suasu, aut daemonis,facto impetu repentὰ baculo arm tus domum ingressias uni ἡ nostris, qui tum adi mensam sorte librum tractabat, verbera inrentat,

nisi subitb domo migret. Noster primd blandissuribundum rationibus conatur demulcere: iste . nihil mouetur. fit hominum concursus,qui & i nocentum Patrem tuentur,& furentis adolescen- eis petulantiam coercent. itaq; coniiciunt adolescentem in carcerem: unde post aliquot dies no- stris deprecationibus egressus, ita mansuetus de amicus nobis euasit, tabiecta etiam haeresi fidem

' si xholicam se suscepturum receperit. Per idem

fere tempus Asciculum litterarum ad Illustrissimos dominos de rebus ad hanc missionem pertinentibus non leuis momenti cuidam Catholico datum haeretici interceperunt, & suspirio erat enditum pretio a tabellario ipso. quod factum cum Serenis . Sabaudiae Dux intellexisset,coni o in carcere nuntio,qudd sua: subesset potestati, iudicum sententiae eum ad triremes, vel ad mortem damnauerunt: sed dum nostri interueniunt deprecatores, cognita innocentia & integritate liberatur non sine magna gratiarum actione. It rum ac saepius redeuntes Ministros magno semper animo nostri sunt aggressi, ut salsam doctrina

100쪽

quamplurimis testibus confutarent: qua quidem ex re non minus confirmantur Catholici , quam haeretici infirmantur. adeo ut Castri Delphini Gubernator vir sane notae prudentiae, cum videret Ministros in disputatione semper succumbere, publicam eis disputatione interdixerit, & eos palam ignaras bestias appellarit. Multi haeretica prius lae contaminati occulte religionem n stram sequuntur, nec audent palam c5fiteri, qudddomesticorum impediantur aut assinium metu; itaque non tantum doctrinam veram, sed a nobis agnos etiam cereos & sacras icunculas petunt. Speramus fore aliquod tempus, clim omni timore sublato unum Deum & corde & ore fateantur.

Subornarant haeretici, non solum suae factionis homines , verum neophytos quosdam Catholicos, ut a Rege Galliae diploma extorquerent,quo caueretur, ne quis publicE haereseos promulgationi se opponeret. obstitimus acriter nefariae contentioni; itaque iam summi Pontificis opera factum est , ut Rex Galliarum litteras scripserit, quibus litteris prohibet publicas conciones haereticorum & Ministrorum c5cursum,& etiam ne in posterum quis Caluinianus Castro Delphino praeficiatur, vetat. Eorundem item haereticorum dolis & occultis cuniculis pro virili obuiam itum est, dum Catholicos & haereticos matrimoniis copulare conantur; ut interea qui Catholicus est ob propositum quaestum deficiat ad haereticos. Non procul a Castro Delphino Praepositura est S Petri non ignobilis, ubi fructuose opera collocata est in concionibus habendis,adducendis liq- reticis ad fidem, audiendis cosessionibus. magna pars expetit Ecclesiam Catholicam ; una familia integra veritati reconciliata. Hoc inopido vicpius natum habebat domi adeo valetudiualium,