Tractatus de praeuentione iudiciali, seu De contentione iurisdictionum, authore D. Petro Francisco de Tonduti ... opus olim in duas partes diuisum, nunc tertia auctum ...

발행: 1659년

분량: 411페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

rn 2 De Praeventione Iudiciali,

, Ptimo quod si Pt tot ille,seu superior Conuentus, litteris supradictas a Genetali pet fraudem extorserit, ut videlicet ploccisum, & comi nationem sibi sorsan imminentem euitaret, de a poena debit; in minem se reddereti non potest effugere visitationem,& praeceptis visitatoris tenetur obedire ex regulatu laetita , quod praesentio affethata & procurata non prodest : quam etiam affert Farin. δε-7.

a Secundo. Si non adsit scalis,& Superior illitis Conuentus non solum sui evocatus, Generat sed etiam absolutus ab illo conuentu, videtur hoc casu quod evanescat praeceptum, & visitatori non suffraget ut praeuentio , cum enim ipsum ad certum illum conuentum vilitandum fuisse deputatum supponamus, commissionis sex vires cxcedere non potest,

nec pet consequens illos visitate qui non sunt de illo conuentu. iurisdictio enim dicit visitatoris non potest extendi de persona ad personam, nec de loco

adlocuim,e. statuimus,cti Uic.iudic. deleg. in s. sch. lit. 'eoues. iis. v. i. & ide. non potest visitator visitate Religiosos venientes per transtum ad illum

3 E contrario tamen videtur, quod ille Prior debet subire visitationem, quia dum fuit absolutus a suo

Gentiali, res non erat integra, quia iam visitator

praeoccupati erat per praeceptum illi sactum ne loco

recederet, quia volebat eum visitare ideo cum visitatot praeue miset, videbatur dicendum quod ille poterat suam commissionem exercere.

In hac rationum pugna quidam distinguebant. si enim dictium praeceptum Priori sactum per visi torem, suit illi Actum tanquam priori, hoc casu

cum sit absolutus a. suo Genetali, non tenetur Obedite visitatori: si vero tanquam priuato, tenetur su

ite visitationem. Quia absolutus ab ossicio, non se eximit a visitatione in eius personam proprio priuatoque nomine faciendL Sed hane distinctionem, noli abere saporem dicit Socis dae ratosem ii, cum In quisitio omnis quae fit per visitatores fiat,contra pelaonam , non autem contra ossicium hae ratione

quamvis absoluat ut Religiosus ab ossicio, non tamen ex eo sequitur,quod sit absolutus ab inquisis tione quae fit ratione personae.t sed quidquid dix

rit Sociniis loco ci fato, haec distinctio non est reiicienda. Quia correctio de visitatio non solum fit ratione peisonae . sed etiam latione motum, & quia hoc respicit tam pet nam quini ossicium: Fel. in ἀc reposuisti. v. i.infatae foro com 'et. perrexi .inc. Ea ae, statu a machis. Praesertim vero, si ex ipsa Inquisitione constet, nihil quaeri aduersus ipsim Priorem uti ptiuatum, sed potius latione administrati

nis sui ossicii.ι Quod s ille Pitor solum fuit vocatus a suo Generali,& non fuit absolutus ab ossicio, tenetur potius obedire Visitatori quam Praelato, ita soc. in δα proposuim, arti c. . Ius. Idi sed pro totali quaestionis te solutione concludendum est in primis , quod si Religiosus iste, utrique

praecepto commode satisfacere potest, utrique obedire tenetur; sin minus quando vel E, & sine si aude&affectatione Religiosi, praeceptum procedit. G

ne tali, tenetur potius Generali obtemperare, quam

Visita ora. Probatur, quia quando Religiosas habet duo diuersa mandata, & praecepta, duobus dii aet-s, superioribus suis,quae sunt incompatibilia, non tenetur Obedire minora, contempto Superiori, sed huic potius parere debet, cum potestas minoris sit z maiori obligata ad obedientiam. si vero Plaetati illi, qui praece Pta incon patibilia iaciunt, essent am-

ho aequales in authoritate, tune patendum est illi qui praecipit ad meliorem, de nobiliorem finem, vel illi qui praeuenit in praecipiendo. Et ii caetera sint patia, cui placuerit: Maan. in summa parte i Atqui Visitator sab ipso

netali fuerit deputatus, minor est illo. Et per consequens debet potius Religiosus obedite Generali, quam Visitatori, quamvis Visitator Praevenerit .sed hanc quaestionem sic decidit Laurent.de Peycin. in mili. desubdito, quaest. i. p. . s. te. Quod si R

iigioso praeceptum fiat a maiori Piae lato, semper illi potius patendum est quam inferiori: s sine pares, parendum est illi qui praeuenit, seu prius praecepi aut illi qui praecepit ad nobiliorem finem; vel si catera sint paria, potest cui velit gratificari. Quod si Superiores sint diuisi, debet obedite potius illi,

quem melius fouere ius existimat, seu quia docti tibiis & melioribus pio legitimo Superiore agnoscitur. Si autem agat ut de Iudicibus delegatis, ta subditas nescit ut et eos aliquam adesse controuer sam, debet exequi mandatum primo praecipiema. Quod si ante executionem deuenetit ad eius nomtiam adesse inter Delegatos controuersiam, debet petere copiam literatum , de obedire illi qui pro se ultimas habet. Si veid hoc discutere non potest, nemini patere cogitur, donec per arbitros electos ista controuersia decidatur. t Vetum si visitator sit Adeputatus a summo Pontifice, tes est dubia. Quia delegatus in causa sibi commissa maior est quAibet ordinatio, cap. ne,ile esse. Ita c.d legati, capsu

duisti, deo e. legati. Ideo videt ut quia hoc casta non posset Religiosi is euitare,quin obediret potius Visitatori a summo Pontifice deputato, quam Genetali: maximὸ quia cum visitatorem supponamus

ut supra dictum est) praeuenisse pet praeceptum

factum P toti de non recedendo ab illo loco , quia volebat cum visitate , vix fieri potest quin praeceptum Genetalis postea superueniens habeat quandam speciem affectationis ex parte Religiosi. Et supradicta confirmiti videntur a simit , id agi- i. t ut de vasallo plurium Dominorum in solidum. Quia si unus sit Dominus Superior & mediatus, alius vero immediatus, & in ectot, huic potius immediato parendum est, nisi agat ut de fidelitate praestanda, haec siquidem vitique Domino debetur,quia praestatio fidelitatis uni facta, non est actus incompatibilis cum ea quae fit alteri. Idemque dicendum est de quibuscunque actibus , qui non sunt incompatibiles , tunc enim vastallus vltique Domino obedire tenetur. At in indiuiduis, veluti

in se tuitio personali praestando, praesertur ille qui praeuenit in praecepto, seu interpellatione Vassus, ut susius explicat Costa de re integr. distinct. 12. per

totam.

Idem de caualcatis dicendum est : nam pluribus is Dominis ad seruitium concurrentibiis, praestandum

illud potius est antiquiori . vel ligio petenti. Et si

inter aequales adst concursus, vi potE qu bd uterque petierit, praeserendus erit ille qui piaeuenti in petitione, ut dicit Bottin te Cauatiata harie i .cap. 1 . ubi copiosus hanc quaestionem explicat,ad quem recurrendum est, cum hac non sit malecia praeuentionis Iudicialis. verum quod diximus, mediato potius Domino iaseruiendum esse ; verum quidem est, ut comprobat Rosent .in trari. de stud.e s.co . l. o. sed sublimitatu et in multis casibus, de quibus idem Auctor, teneria i x. sequentibin , & nominatim quando Dominus mediatus. est Dominus uniuersalis totius patriae,

velata Rex, Inipe tot,& similes, tunc enim si aga-

272쪽

Partis II. Caput LII. 243

rutae do. pto totius regni utilitate getendo, te netur potius vastillus obedire mediato Domino, etiam ii bellum getendum esset contra ipsum Dominum proximum,seu immediatum: Rosentes. . M. onctus. it. Reliqua apud ipsum & alios ab eo allegatos videri poterunt.

Non dissimile etiam est quod dicit ut de pluribus

seruis ad haereditatis petitionem concurrentibus in eleganti textu Me quidem, O D.C.

RGUMENTUM.

De Priventione facta coram Iudice per consessionem factam, lite adhuc non Ccepta, in causis ciuilibus. Similiter de praeue tione per confessionem delicti factam coram aliquo Iudice in causis criminalibus, siue iudex ille sit competens siue incompetens: Aut si iudex non solum sit incopa petens , sed etiam vetitus. Et virum saltem coram incompetenti facta, vim habeat confessionis extra iudiei alis. Quid si iudex procedat ex ossicio per viam Inquisitionis, utrum consessio delicti tribuat

praeuentionem.

1 eausi ciuili secta, eream iudice habente iuri ictionem prorogabilem, induci prorogationem prauentionem. Intestige pro infra.

a confusis non potest diei iudicialis in causis eluit ι m. nisi facta fuerit as innantisin partis,vel 1

dicis cceptata per Iudicem, vel Per Partem.

m iudicata.

s Contra consessinu, pariti iud eis sint in exein do, nec alia ορ- est sententia,seem in criminalibus. 6 Intellige ut hae procedat, quando agitur de eonfession acta ante lisem comestatam ct tibia productum. non autem rast. 7 Confusio in ciuilibus ante litem eant inaram, parit

executionem ct non prauentionem, cum executio

feri ροσι a quocunqu/ Iudice. Si vero facta sit

post litem contestatam, non est deprauentione qua

rendum.

8 GU s. ni dubia,O de eius interpretatione V iuraractandum est de hoc dubio, oram Iudice pra- ueniente, quando prauentis sermuis seruandis facta est. 9 confiso in eriminalibus ante Iirem coeptam facta, dat prau/umnem iudici,eoram quasina fuit. 1 o Intellige utrocedat quando confessio facta fulica

ram Iudice competente.

i Confiso in criminalibus facta oram Iudice ineam petente, milia est quamuti non esset Iudex vetitus. ii Confessio μυ- Iudice incompetenti facta . valet

Sanlegetis de Praevent. Iudici Pars II. 11 Confessis, in iussicio num facta, viris sit omninoi, Confessio coram Iudice procedente per Inquisitionem

facta, antε litem contestatam,non inducis Arais la

tionem

ORA M Iudice, qui alioquin erat incompetens comparuit reus , α delictum socommisisse rassus est, non tamen aliud actum est ; sed Iudex oticinis, aut do micilii, de se eompetens de hac conLssione admonitus, processit contra istum confitentem adiudicium criminale. Quaesitum fuit vitum Iudex illo factus siletit competens ratione dc ex causa illius consessioni de vitum ex eo,causa dicatur coram iri se praeuenta , aduersus verum Iudicem competentem de ordinatium delinquentis. in hac quae ilione, separatim agendum est de iu- adiciis civilibus de eliminalibus. In ciuilibus siquidem verum est,quod si Iudex coram quo talis consessio facta Mit, hibeat iurisdictionem plotogabilem ; non solum plorovia, sed etiam piae uenta esti uti uictio, per conseruonem illam, quando sacta fuit praeuia partis citatione. aut in. eius praesentiὶ in Arma iudicii, alias simplex consessio non producit praeuentionem, immo praeuentio potius inducitui propter citationem , aut proptet litis contestati nem, ut exponemus in setius nMn. . Ratio est,q ain ciuilibus, Iudex non potest procedere ex ossicio, cum non agat ut de interesse publico; sed de ptiuata utilitate. t Et propterea ibi a consessio ante cita- α ionem partis facta, non potest operati praeuenti nem, quamuis facta suerit coram Iudice de Notario , nisi cierit acceptata pet Partem, vel per Iudicem nomine Partis in forma iudicii, quia nisi in te ueniat acceptatio, non dicitur iudicialis : Alexand. consi7 . In ea a ct lise,n. 3.vers. wit Sadiretur. lib.6. quem sequitur Tu sth. litera Cones. 64 . n. s. mi. i. t si autem consessio facta suetit colam Iudi - ,

ce, dc acceptata ante litem coeptam,producit acti nem in factum,in ciuilibus eausis, sicut res iudicata: Baldaοns. 3 1 Casus talis est: in fine, r. ia,Li.Tusch. littera I, eones. 8 3.n. 8. actio in sinum virum coram Iudice praeueniente exerceti debeat I an coram quolibet alio competenti ὶ superius explicauimus e. 4.n. s. ubi ostendimus posse colam quolibet competenti iudice.etiam executiuὶ intentati. et Po- 4test enim conita iudicialitet consessiim, fieti executio per viam praecepti de soluendo ; iuxta notata in ca .duatim,de elicti an .s in lindibitori, χI .st de iudie. Part.in D. 1 de confessi domui .FAn pecunia, s elegat. . t Adeo ut non sit opus in ciuilibus alia tem stenti sed solum agendum sit de executione: quod tamen non ita se habet in criminalibus. Fatinac. δε reo conses conuict. .8i 1. -t sed shoc intelligendum est de illa confessione, quae in causa ciuili facta suit ante litem inchoatam, de pot-

rectum libellum : ut probat Bartes. ιnt. I. f. de con- fg. BaldanaaditiatdSpeculatib. al. 3 tu.de sente tia, , quoniamsupra. Et in l. non intestini urs de rei dicata. Abb. in eapaeum causam,π.1 3- iuram. atu . ubi dicit, commuse illud iuris axioma, quod consessus in ciuilibus habetur pto copdemnato, debet intelligi de consessione iacta, ante litem contesta tam siue in iudicio summatio, ubilis non contesta. tur, nisi pel ptimum actum iudicialem, qui loco contestationis habetur. His itaque sic constitutis, patet resolutio propo- et sitae quaestionis, de explicatio eorum, quae supra misnur. i. dicta Eie. Aut enim agimus de consessione iudiciali facta in causa ciuili post litem contest

273쪽

244 Praeventione Iudiciali,

tam , de hoc casu non est de praeuentione quaerendum,quia si praeuentioni locus sit, non potest indu- et pec consessionem; sed politis contestationem aut etiam citationem , quam supponimus procedere consessionem. Aut veto conressio facta tali ante litem contestatam, & hoc etiam casu si usita agitur de praeuentione: quia pet consessionem, lis est fini-o,ideo solum partes iudicis sunt in exequendo, sed hoc casu executionem authoritate cui uiuunque Ia dicis competentis fieti posse per actionem in factum, per viam praecepti num. .ct demonstra-

tum est.' si tamen consesso esset dubia.& de illius validitate, vel interpretatione disceptandum esset, dico quod si is in cuius fauorem secta est consessio, prorogauit iurisdictionem illius Iudicis coram quo facta est, & Iudex talis est, qui iurisdictionem habeat protogabitem,quaestio supra validitate,aut in terpretatione consessionis , tranctanda est eoram Iudice prorogato, & praeueniente. Si autem ambae partes non plorogauerint iurisdictionem illius I dicis, non valebit prorogatio pet solum confitentem facta . nec pet consequens praeuentioni locus erit. Vas a. eout uos . b. si . n. 3 i. Barbosin I. I.

' In eriminilibus autem , suppositis iis quae supra dicta fiunt, cap. so. circa procellum Iudicis ex om-cio, seu petulam Inquisitionis, & generali consuetudine procedendi illa via in omni genere delictorum. concludendum est, quamuis delinquens alterius Iudicis iurisdictionem prorogauetit pet co sessionem coram illo factam , censeti prorogatam, etiam quoad essectum praeuentionis illius causae, circa quam consessio versatur , nec teneri Iudicem hunc prorogatum 1 cognitione causae desistere, quamuis superueniat Iudex domicilij, aut originis, qui iam fuit per talem confessionem Praeventus. Quamuis enim nondum fuerit formatus processus, nee facta Inquisitio de delicto, tamen ille Iudex c iam quo facta est consessio , adeo competens iactus est mediante consessione, & in elias sequelam, pr rogatione, ut usque ad exitum causae M sententiam condemnatoriam illiusque executionem procedere possit, i. si confessin, fri ossia. reorari furitum,

a x. . de his, nota .rarsam cap. I. de accusat. in s.

Bald. in ιβ δε-, .san pecunia. te legat. a. de ibi Castrens. num. . lason .num. 6. Balbos in I. sid ιο-ri,num. So. Ie r. Fiati iudici Q Hoc sanὶ verum est, quando consessio illa facta fuit colam Iudice habente iurisdictionem prorogabilem, si enim Iudex esset planὶ incompetens, consessio, nulla esset omnino, neq; per consequens prae

s si acta coram iudice non suo. Vnde quando Iudex Procedit pet Inquisitionem, & non ad instantiam Ditis, cum eius iurisdictio non sit protogabilis. consessio coram ipso facta non valet: ut dicemus imfrius adium. ι . Eodem modo si quis homicidium smplex coram sanctae Fidei Inquisitote fassus suerit, non ex hoc datur illi praeuentio, nec iurisdicti nis prorogatio: ut post Albetrin. δε haret. quast. 1 f. m. 68. tradit Farinac. δε reo confvsq AS i in. a 28. 1 i Area med. t Et hoc non solum verum est, quando agitur de iudice vetito ; prout est uicus in causa Cleliei accusati, sed etiam quando iudex simplicitet incompetens est : Nouati lib. t. A forens. 89.

quidquid alii in contrarium dixerint, volentes hanc nullitatem consessionis, di desectum praeuentionis, seu prorogationis locum habete dumtaxat in ludiisce vetito, prout Roman.& alii quos allegat Fatinac.

Non tamen potest in dubium reuocari quin hu- raiusmodi coram inconi petenti Iudice sacta consesso, valeat tanquam extra iudicialis: durat. dec. 8o .mm . s. Et quamuis suidus, i. dicat id procedete etiam quando processiis estist nullus alia ratione quam ex capite incompetentiae Iudicis; cuius sententiae est etiam Monach. deos. Lucens 1 2. m. m. s.cum plutibus ibi citatis, Honded. conii l. io 8.

num. lyib. i. multi tamen DD.contrariam tuent ut

sententiam , quos recenset Fatinac. dicta quo. 81. m.67. Quibus non obstantibus, vetior est sententia contraria, videlicet quod licet in processu adsit aliqua nullitas respectu ordinis iudiciari j, aut lia ratione quam propter incompetentiam iudicis, tunc illa contessio ut valida, e peream tollat ut omnis desectus , qui in processura interuenire potuit, cum declarationibus tamen allatis per Farina dict. num. 66. multisseqq. & pet de defenf. re

Hinc resultat decisio propositae quaestionis eirca i 3

praeuentionem otiam ex consessione facta in eriminalibus.Primo enim si Iudex vetitus est, non praeuenit, ut notorium est. Secundo, si Iudex est incompetens, sed non vetitus, procedit per accusati nem, seu ad querelam partis; tunc cum sola comparitio rei citati det praeuentionem, multo magis illa ex consessione otietur. Tertio, si non adest accusator,& iudex procedit ex ossicio per viam inquisitionis, hoc casu cum iurisdictio procedentis per inquisitionem prorogari non possit, sequi tui in hoc tertio casu consessionem coram incompetenti Iudice factam, cuius tamen iurisdictio in aliis castas esset protogabilis , nullo modo polle piae iudicate confitenti in vim consessionis iudicialis, & se ex ea non suisse natam praeuentionem: Fatinac. dictaq; .8 l . m. 391. Gua zzi n. dicta defenf. 3 2.cap. 26. numero r. ubi plures huius sententiae Doctores aulegantur.

ARGUMENTUM.Deprquentione inter partes litigantes, quando post causam praeuentam altera ipsarum forum mutauit, siue actor ille sit. siue reus.De laico qui post obligationem contractam , vel post iudicium praeuentum factus est Clericus, vel Sacerdos. Quid si

causa cotam Iudice alioqui non competenti coepta suerit, propter urgentem n cessitatem, utrum cessante illa necessitato

Iudex qui cognoscendo ptieuenit, possit prosequi causam suam, & super ea ius di

cere. Et proponitur pulchra quinio, utrum s Rex mutauerit iurisdictiones suorum Senatuum seu Partamentorum , cause coeptae in illo loco a quo prouincia se par tur, debeant in nouo vel antiquo Pallamento terminati in gradu appellationis.

Agitur etiam de eo qui post litem coeptam

274쪽

Partis II.

obtinuit Magis ratum temporalem cui non obstat praeuentio tacta antequam Magistratum obtineret,sed causa silet durante Magistratu. Vtrum As est res ciuitatis Auenionensis gaudeant priuilegio Magistratuum tempore sui ossici j. sv MMARIUM.

contenaram . coram Iudice Dio, qus tunc erat competent. non uirantis huim iudicia tramentisne

conuenien sit coram Iudi e Gelasimo Miafum D D. sementis. 4 Cteriorum a pensione Amateria iuristactionis σyrauentionu, intestis endi sint di taxat igi in Concilium Tririminu fori priuilegium com

ost, ct qui isti sint.

tur.

c Tora hae controuersia sprae magni momenti est ter varias. ct notabitis concis sonti ex an

ruri

7 Coo eream τηο Iudice propter urgentemseos larem caepta ct prauenta, utrume. πιι nec tare debeas coram alio iudio est uenti tractariteramnari. Resoluit κr a maline.

uentio expirat.

1 o Separata prouincia vel ciuitatu a iurisdiatio, δε- rus vel Pariamenti, virum cassa coepta in ista ciuitare,debeant tractari rara primo Senatu,vel

xi Porinetarum mutatio ct translatio ad aliuo ν fortum, p/ndet ex vo ettate Princi pinax Facta translatione iurisiuctionum, ciuitatu tamen O Prouincia sua antiqua retinent priuilegia, qu

aditis depascendi ct alia.

13 Transato Senatu, causa transferuntur ad Senatum fibrogatum, ingradu appellationis. 4 Migistrarus ot dignitas temporalis post litem coeptam Verueniens operatur suffension m litis durarite dignitare.

1s Quod proredit in maioribus Magistraritas habentino dignitatem eum administratione,non inminoribus. ac Visos magistrarus alium magistratum, etiam δε- rante tempore duritaris, conuenire potest, acit Itatem contra illum coeptam prosequi, necfuisenditaryrocessurii onsulti re Assessor ciuitatis Auenianensis, sunt rimaiori Magis Dari bm , maxime ante prim- legio Pontificio, de quo, num a. i8 Miginor in municipati . excusantur aluulu. Et duirante oscis conuenirι non possunt. is Exceptio Asa aratus nais conueniendi, nepo

io Omnti exceptianti diutoriasuperarententu de nouomst litim coeptam opponi possunt. 12 Milites armata mi ista quandiu sunt in exercitiis besti non mount comisniri in causi fuis, imo σribet in ιμ durante tempore furit in expeditisne supersederi. Exceptio hiatica, quid sit. ibi flem. 13 Exceptis hosti locum non habit instolio. Intestia. istesium de recenti, num. 14 V t A pimentio duobus modis consi- delati potest. Primo quoad Iudices, secundo quoad partes litigantes:quia

videlicet s pars una pet citationem aut alio modo praeuenta siletit colam aliquo Iudice, non potest deinde iurisdictionem illius declinare. Ideo nunc tractimdum est de eo, qui post litem coeptam,& ante sententiam aut illius executionem ait rius soli factus est,utium iurisdictionem piaeuentam declinare possit. Quaestio ista duas habet partes, tu riam prior respicit actorem, sorum mutantem, po

sterior velo rcum.

Quod ad actorem attinet, Regula generalis est, illum, post praeuentum iudicium, quamuis alterius fori factus sit, iudicis praeuenientis iurisdictionem declinate non posse, ex dispositione t.ubi ereptum . de tua. quam ibi Bari Olus ita intelligendam elle existimat, ut acceptum sit iudicium, tam ad incommodum rei citati quam ad incomn. um actoris citationem obtinentis, quia neuter ad alium iudicem

poterit recurrete si citatio effectum habuerit. Qui enim semel actionem proposuit, cogitur usque ad finem litis, in ea perseuerare : Autheni.auisemel e C. quomodo G quando Iud x. Quod non solum in acto- te ipso procedit, sed in illius quoque haerede ac su

eeitote, cum ad illum trianseat instantia, ut monuimus pari. I . p. 3 n n. is. di sequentibus. Et hanc materiam actoris soriani mutare volentis satis explic uimus vatiis in locis huius e tractariis. Secunda inspectio, et it de reo forum mutante,

veluti si quis dum esset laicus fuit inius vocatus, causi aduersis illum legitim E praeuenta, postea

fictus est cleticus, vel etiam ad sacros ordines pi moriis est, unde dubitatur an iudex uicus possit cauissa in suam pretinentam prosequi adiicissis illum reum , ex eo quod per clericatum filii omnino exemptus ab eius tutis dictione. Et circa hoc vanae fuerunt Doctoium opiniones, adeo ut septem diuersas reserat Marian.Soon. iv c. yroposivim deforo coinyei. in i s .artio. Principali de qua diuersitate sententiarum tractat etiam Fontanei l. decis. 3 it . ubi prim b concludit, quod si quis in statu laicali ante alii impium Cleocatum,Obligationem aliquam contraxit, de antequam contractus executioni demandat et ui factus estClericus. debet sine dubio colam ludice Ecclesiastico conueniri, siue agatur vla ordinalia, siue exe cutiva, dicens ita in suis tribunalibus obseritati. Quam tesolutionem ego indubitatam ei se existimo: quam probat etiam Surd. consil. 3k6. x. 19. dicens. quod licet ratione contractus possit quis conueniticora Iudice loci in quo celebiatus est,etiamsi mutauerit domicilium. tamen Lllit, suando mutatus est

pellanae status, ruta ex uico factus est Cleticus,

tunc enim non potest coram alio Iudice quam Ecclesiastico conueniri: sequitur Balbos. in I. si qui ιρ steaquam, O in iudic.n. IO 2. secundo idem Fontanei l. dicta decisa it. disputando virum quando reiis post praeuentu in iudicium coram iudice saeculari fit clericus vel sacerdos, ptae uentio suis: aget ut iudici saeculari, virosiat cau-

275쪽

246 De Praeventione Iudiciali,

sam praeuentam prosequi, duas affert oponiones contrarias. Vnam asstinatiuam in fauorem iudicis saeculatis praeuenientis, aliam veto negatiuam, nempe causam coram Iudice Ecclesiastico tractandam,

expirante videlicet iudicis laici iurisdictione,quem in causis in quibus Cleticus rei' est, non solum inhabilem; sed etiam incapacem esse saepius diximus, idEmque Authot varios utriusque opinionis se tatores in medium adducit, necnon etiam Hodiem. ad Surdaticis i I o.Dentacinq.lib. I .mae numero II. Seraphin. raim. s. t Ad

uertendo tamen dum de Cleticis loquimur, hoc intelligendum esse de cleti eis illis,quibus Concilium Midentinum voluit competere soli priuilegium, nfesso, 13. cap. 6 de reformi. quo cauetur, nullum prima Tonsuta initiatum, aut in minotibus Ordinibus constitutum, fori priuilegio g.udere, nisi ben ficium Ecclesiasticum habeat, aut cleticalem habitum & tonsutam deserens, alicui Ecclesiae de mandato Episcopi inseruiit, vel in seminatio Cleric rum, aut in aliqua schola vel uniuersitate versetur delicentia Episcopi, quasi in via ad maiores ordines consequendos. Quod intim Balbos sin mimc piosius exponit. Inter istas autem opinionum contrarietates, quaestionem hane optime resiluit meo quidem iudicio idem Balbo intract. de iura Erat sonitier iis oria

te factae Congregationis Concilij.quam testatur determinasse, Clericum primae tonsurae, qui post di- dimissum Clelicatrum, de habitum Clericalem deliquit, postquam incuria saeculari citatus suetat, &deinde reamimpto habitu cum tonsura Ecclesiae inseruire c eit, non posse a Iudice laico iudicari, sed illius causam coram Ecclesiastico Iudice et inandam esse. Deinde vetonion. 89. dicit suisse etiam per eandem sacram Congregationem declaratum, Clineum qui charactetem, & habitum Cleticalem assumpsit post commissum delictum, de inchoatum trucessum, datamque fideiussionem coram Iudiceat de se repraesentando, gaudere soli priuilegio,

uoad petis uam. Quod si ilaus absit quod Iudex coles asticus inspicete debet in posse Iudicem laicum contra ipsum procedere quoad bonaὶ & pr

cessui finem imponere. Verum quia ex his non omnino resoluti sunt omnes casus propositae quaesti nis,ideo videri poterunt quae nos diximus, in prima parte hvi u trae fatus e p. 3 o. -- s s. ubi tamen ostendimus consultius esse, ut iis hoe casu de nouo aduersus reum effectum Clericum inchoetur coram

Ecclesiastico Iudice, maximε in his partibus summi Pontificis temporali etiam iurisdictioni suppositis. Super quo videri potuerunt Barbos in dici. tra'

sed tamen ut casas omnes melius resoluantur, breuit et sequentes conclusiones adhibendae sunt.

Prima, quod si laicus post commissum delictum assumpsit clericatum in staudem, remanet sub iurisi dictione iudicis saecularis qui praeueniri si vero sine fraude, apud nos iudicabitur illum eximi 1 iurissi-ctione iaculati, quamvis causa coram illo esset praeuenta,& causam tractetndam esse coram Iudice E elesiastico: Fatin .p p. 8.num. 1 O . Secunda, Clericatus piet sumit ut in assumptus fraudem,quado post accusationem, & formatum processum,& multo magis post citatione, contumaciam Eccondemnationem, laicus se Clericum fecit, Farinae.

Miamiast 3.mon. i io. secus est si ante citationem, accusationem, di processum formatum; quia tunc non praesumitur, quod Clericatus fuerit assumptus in sinu dem : Idem Farinacaeum ibi citatis nim .i it. eadem qμε.8. Nisi tamen Clericatus assumptus enset in continenti post dolictum commissum , quia unc praesemet elut illud in fraudem factum fuisse, Bellon. de θι pissent in coni. parte t. qs. -n. ubi allegat Cabalbris io S. Costam de re interr.άφ. 31. Quod tamen sublimitatur, ut locum non ii beat quando constaret de voto lono ante delictum

sacto, ut pet vivium, commum opinion. capit. Ita.

Tertia, Clericus etiam pes fraudem effectus post praeuentam , Iudice staculati causam, puniri non potest pixnis corporalibus pet hunc Iudicem, sed tantum pecuniariis, quoad personam verta puniti spectat ad Ecclesiasticum,nili tamen laicus post c Pturam, dc intra carceres de mandato Iudicis saecul ris constitutus se secisset Cleticum, tune enim ille Iudex posset etiam deuenire ad impositionem P

natum corporalium contra hunc delinquentem: Vincentide Franchaticis 1 .n. I. ubi dicit,n. 6.non

dati casum in quo factos Ordines quis suscipiat

dum detinetur intra carce es.

Potest etiam Cleticus praeuia degradatione Puniri per laicum: quae tamen dest adatio fieti debet a ctoritate Ecclebae, & in catibus a iure ordinatis dumtaxat: Fatinac. di Ia quasi 8. misi. 7 3. Eι consi.

77 per totum.

idquid autem dicat Vincent. de Franch. di decisio' dari potest casus in quo quis sacros ordi

nes carceratus Iuscipiat, nempE si propter infirmit rem, aut alia causa fruerit relaxitus data fideiussi ne de se rein trudendo inita certum tenmus, tunc enim cum semper dicatur carceratus, si factos idi

nes suscipiat, videtur quod non possit puniri puIudicem saeculatem de cuius mandato detinetur: quia licet Clericus per fraudem sactus amittat sori priuilegium, non tamen amittit priuilegium Cosquis stivisme u. t .ir st. .cuius virtute Iudex laicus personam Clerici tangere non potest,ut diciς Barbos an dacta l. si qmrpse ira m 7 1um. xx .F- δε iudic poterit igitur Iudex laicus procedere contra bona, sed non contra personam , Cletici Sansella. decisiorum. et 3.ct sequentibus,utrum autem idem dicendum sit de Cletico primae tonsutae, Sanselica μ

, nurn. 19. se remittit ad tradita pet Cadini uale. do. I.quaestion. s. inm. io 8 .cticis 3. Subdit tamen,

illum qui eum salsis dimitariis tonsuram accepit,sori non gaudere priuilegio,& censeri tanquam p riam laicum:id-que dicit obtinete in bigamo, quisne dispensatione promotus cst. Expedito tractatu laici qui saetos ordines post

delictum, aut causam eotam laico praeuentam suscepit; deueniendum est ad alium casum notabilem, de Iudice videlicet, qui proptet vigentem necessi inum aditus suit: subitati siquidem potest,utrum si necensitas cesset . praeuentio etiam illius Iudicis expiret. Caius est in I. sed eis; restituatur, 18.F. fiasidio . δε .& uti Bait. nempe si quis sit in legatione,quamvis regulariter tendente legatione citati non possit, si tamen actio sit tempore petitura,citati poterit c ram Iudice illius loci in quo repetit ut, α procedicoram illo usque ad litis conteitationem inclusiuri qua facta,supersedebitui in causa,& post finitam legationem, procedetur coram Iudice oldinario iulius Legati,& sic coram alio Iudice: ergo conclude dum est, quod litis inchoatio, imo etiam contestatio, iacta ex caui. vrgeqtis necessitatis, non da: p α-

276쪽

Partis II. Caput LIII. 247

s uentionem .i Quod ampliatur per Battol. in D. ιbi

acce tu u.ut locum habeat siue a principio adsuetit necessitas , siue superruenerit ex post facto.' i Exemplum huius ampliationis notabile esserti potest, si causa saerit praeuenta coram aliquo ludice . cuius ossicium supplet sum de sublatum suetit

authocitate Principis, sane poterit causa coram alio Iudice competenti continuati & terminati non o

stante praeuentione primi illius iudicis. Quanquam hoc casu. Princeps Oiscium supprimens, sine dubio alium Iudicem in locum suppressi subrogatulus sit

cum facultatibus opportunis,dc primi aut horitatem di Iurisdictionem in hunc subrogatum translaturus, coram quo causae per primum praeuentae terminandae sint. Quod si non tacent, adeundus erit Iudex ordinarius. Quadere copiosius agit Brun. eo, sit. quin uagesimo quarto Vr totum.

Hinc orta sui tali,s pulchra & solemnis controuersia.qitae talis est. Cum olim Rex Christianissimus Iaediolanensem Ducatum suillet allecutus,& ipsum cum Astensi Ducatu & Comitatu uni utilet, illum Tlediolanensi Senatui supposuit. Pollea vero instantibus Astensibus, Ducatum N Comitatum praedictam separauit a Mediolanens Senatu, illumque Gratianopolitano subiecit. Fuit quaesitum vitum causae coram ludicibus Astensibus coeptae inter Astenses ante separarionem , in prima instantia deberent in gradu appellationis tractari in senatur ι Mediolanensi, an in Gratianopolitano. t Et primo

quidem dicebatur, unionem vel separationem Pro-

uinetarum & iurisdictionu , supremi Principis vo

vrnm .f.de Usc. rafri J.υνι i. Intelligendo tamen dera separatione quoad tutis dictionalia, i siquidem non- obstante se palatione iurisdictionum. Pcouinciae, eccommunitates semper pii maeua priuilegia & libe

ubi dicit, quod vicus separatus i ciuitate , sempetretinet ius depascendi, quod ubi antea competebat. Et Castrens. cons. Nam territoria communitatum possunt esse diuisa Moad unum captat, ta indiuisa quoad alia: Ioseph. Ramon. coui 3 His suppositis quaerebatur, ut tum causae de quibus supta actum est , deberent post separationem

tractari in Senatu Mediolanesi; an in Gratianopolitano in secunda instantia, cum in prima tractandae essent coram iudicibus ordinariis ciuitatis Astensis. Et dicebatur tractandas etla in Senatu ciuitatis Gratianopolitanae: qaia praeuentio causarum c

tam ordinatiis saeta, quae poterat ius tribuere Mediolanensibus,cei labat,cum ageretur de transsatione causae praeuentae ad nouiter erectum itibunal, di sic ex cauta necellaria, quamuis illa necessitas superuenisset lite pendente: ex doctrina Battoli mox allegata in dict. Lacceptum. Expirauerat enim Omnis

tisdictio senatus Mediolanensis per superuenientem de nouo dii membrationem iurisdictionis,& 1llius applicationein sicham, ac transtationem ad Gratianoivilitanum, qui in locum Mediolanensis erat subrogatus. Et ut dicit Bait. in dii Ia i. ssa etsi r/stituatur, 18. Iea st die . di de tua c. lnstantia transit ad ludicem subiosa tum , qui propterea adeundus

est. Et ex istis, alitique rationibus pro Senatu Gratiatio politano concludit Bruti. dictaeonsit. 3 4. per i r . Quibus vidui ut conuenire tertia limitatio allata per Socin. iuniorem Di dicto cap. popes Iti V

Tertius casus asserti potest dem,qui post causam 14

coeptam promotus est ad Magistratum, seu dignitatem temporalem:de quo cgimus aro. cap. 28 n. s.

ubi ostendimus, in quibus Magistratibus,ta quibus casibus hoc locum habear, ut superueniens dignitas causae praei ientae procerum ad ulteriora impediat. Verum postibi sciipta superuenit in hac ciuitate casus notabilis , quem hic omittere non oportuit. Quidam iurium Do t, contra quem lis magni momenti mota suetat; pendente ilia late suit pete lectionem ciuitatis deputatus Alled. . quod publicum quidem munus est, sed carens administi tione. Assessor siquidem est, veluti quidam Adiu ctus Consulibus pro consilio in negotii sorduis cuius munus est in consilio publico , priuarisve congregationibus, negotia super quibus deliberandum

est , proponete , Grationes L. iuitatas nomine coram

Superioribus aduenientibus, aut in publica laetitia, seu coram Principi b. transeuntibus tecirare, & similia Lee te quae nec administrationem sapuint, noque iurisdictionem. Vnde dicebatur , Ailessorem Magistratuu appellatione minime contineti . t Nee is per consequens scui debete praui legio sui petisonis causatum praei ientalum durante sui . ilicii tempore, iuxta text. in D t. pars sterarum 48. cum ibi notatu, 1. de iudici cum priuilegium illud maioribus dumtaxat Iudicibus habentibus iurisdictionem conc datur.quando sunt xlagistratus ad tempus deputati. Majoces autem dicuntur,s tutis dictionem habeant: Mast tali. de Asagistrat .part. 6. p. .r . LI. hi cnim Pendente ossicio, nec actores, nec rei elle possunt: Mastoll. di t. cap. s. et ion. s. secus est in Magistratibus habentibus dignitatem sine administratione. Hi siquidem pol sunt durante officio conueniri: t. a. C. ιM Senat.υci Cia i s. DD. in dict. l. ari lite raram Iacobin . in I. a. st . de inim vocand. Mastilli. duis.17 o. rum. 47. t in eadem decis num. 1 . dicit iε satis notabiliter tuod unus Magistratus pendente ossicio alium M igistratum conuenire non prohibetur. Intelligendo semper piaedicta de Magistratibus temporalib. vi dictu est; innam perpetui, vel ad beneplacitum constituti, di conuenire S conueniri ponsunt. Idem d. de . 1 o. t. i. st seqq. t videns itaque irdictus Alsessor causam suam hac ex patre non ei se sine periculo, iecurrit me consulente dc pro coscii

benteὶ ad aliud remedium, nempe ad priuilegium Pontificium. quod Consulibus & Aisci uti Auenio

nensi concessuin suit, de quo mox ascivus , M .a . tria uiuis enim Consules ex comuni leputatione, it necnon Allelibrem elle inter maiores dignitates contenderetur piςsettim cum habeant ius mulcia di,dc carcerandi in cereis casibus, ex concessione Su- petiorum; ad notata per Bariol. in I de pupillo,, Dinis de noni o Per. unc. nam& ipsi quoque Magistratus municipales, ab onere tu ictae exculantur:baudiit n. in L Demopotestatens, Instit .de excusat.tuxor. Montari. de tutel. O . 3 s. m. os . Neque durante ossicio eo nitentii polle dixit Tusch. era Da t

Talisque exceptio locum habet,quamuis pendente lue, de post illius contestationem iii pei uenerit, Isirtus ii .dcibi DD. maxime Castiens. I. Cabed. a cis. Lusit. 1 .ct xv arte i. t Q Od gene- 1ο tale est in exceptionibus dilatoriis. ut v dς nouolue pendente superuenerint, opponi etiam possint post luem contestatam: Barbos. in cat. pastor .

277쪽

2 8 De Praeventione Iudiciali,

dii Sed res extra omnem controueisiam ponitur, propter vim bullarum Pontificiarum , quibus cauetur, ut dicti Magistratus durante eo tum ossicio, quoad ad sorum vocationes easdem habeant immunitates, exemptiones de priuilegia, quae militibus armatae militiae, dc illi intendentibus, concelsae sunt, perinde ac si absque ulla fictione milites uniatae mulitiae existerent illiusque exercitio vacarent.1x Atqile ideo cum milites armatae militiae, qui set uitio Pi incipis incumbunt, habeant illud priuilegium , ut interim in eo tum causis supersedeatur, quod priuilegium apud Neapolitanos Exceptis hostica nuncupatur, ut apud dein sua decis3 Ricc.cari lan. 37 3. merito decisum ibit non solum Consules, sed etiam Assessorem qui ex eisdem ballis eodem stultiit priuilegio, litem prosequi non teneri pendente anno tui onseij., , Neque obstare dictum fuit quod opponebat ut,

exceptionem illam, hosticam nuncupatam, non habete locum in Iudicio spolij, quale intentari dice-1 batur, Giuib. de cis iis . i. t Respondet ut enim quod Astbellis per Giurbam allegatus loquit ut in spolio recenti, quando miles iussus ite ad bellum,post huiusmodi iussionem , confisus de sua super selibila de exceptione dilatoria, spoliat ali litem: tunc enim verum est non gaudere suo priuilegio causae suspensionis ; secus est si spolium praecederet iussionem eundi ad bellum, pto ut in casu proposito praetensum spolium longo tempore praecedebat electionem addictum Magistratum: Assii αibidem num. io. Et ita suit pro supersessoria iudic tum de executioni demandatum.

A RGUMENTI M. Diffusius explicantur dicta superius cap. sin

num. I i. 5c declaratur, quando in criminalibus oriatur praeuentio. Dum Iudex

procedit per Inquisitionem, utrum sus5-ciat ad praeuentionem , quod inquisitio producta sit in actis. Vtrum causa falsit

tis iit suisicienter praeuenta per accusationem. ad hoc ut supersedeatur in causa Ciuili, si citatio delinquentis non interuenerit. Falsitatis propositionem per viam exceptionis, nihil facere ad praeuenti nem, dc quomodo differant inter se quaestio praeuentionis causae, dc praeiudicialitati sumus ad aliam. sv MMARIUM. Q in usu lacriminesis, nisi stierim citatio delim

interuenerit , non dat 'auetitionem ob

quam supersederi debeat in causaeimsi. a semiliarum ut nonsiti ias mandatum de citando,

ad hoc vi causa crimnalis dicatur praeuenta,contra ciuilam.

3 D. falsitatu Per modum exceptionu proposita, tr Mandum est coram eodem Iudice, nec agendum hoc easu de prauentione.

Excepti. sal vatis, nisi sit euident, non ruardat

extra tionem obligationu Cameridis. Tarii tamen exstatuta Aurniones.s Simplex accusatio criminalis, non dat prauentio

nem.

6 Antequam citaria parto fuerit in criminali luti ex cutioni demandata, Di ores querelam exactu totire sabolere. Aliud est prauentis Iudicis, aliud voluntas pro Hendi. 3 Pre solas informatianti O eo en testum cassa eri natu non est proenta. Iudex qui pro nil per citarionem praesertim re lem, praefertur iri pras enit in capiendo info ibidem. . ' Q rem doeon reari debeant in crimina ibiu, pratiotio Hae,cthraiudicialitas eiusdem. VM dubitaret ut . utrum causa crimin ilis inter duos praeuenta esset, ad ei sectum, ut ea pendente supersederetur in causa Ciuili Oppositum suit,Crimin lem non esse piae uentam: auia liuet data fuisset que rela partis apud acta, nondum tamen sacta suerat rei citatio ante motam causam ciuilem:Textus est in Viberim, i. de ibi Bartol .dein im vocand. Putat. dici 28 .num. adeo ut non susticiat ad effecti in praeuentionis, quod Inquisitio in actis producti fuerit: Bald. in I. i. quando lis e rinci p. datu ,π. 3. Ucfecundo quamo. Castrens. de abi in a. t Iiboitu, quia haec non est praeuentio; sed voluntas praeu niendi: Bois de foro compet.n. Os. Neque sufficit mandatum de citando factum per αIudicem, sed tequiritur effectualis citationis executio,quae est initium cuiustibet piocessas, Farinacquo. .num. 1 7. Et licet idem Fatinac.fi co v. .

dicat quod accusatio sipet salsitate instiumenti, faciat vi in causa Civili in qua tale institi me irium productum est, supersedeatur: ex quo videtur in seisi, quod ad praeuentionem sola accusatio sussiciebat absque citatione : hoc tamen non dicit Faunac. nec Authores ab eo allegati. t Cum plures ex ipsis lo- squantur de falsitate opposita per viam exceptionis, in quibus terminis loquitur decisio Rotae in ilia Ferrariensi pecuniaria die ra. iues i. coram D. Batengo,quam ibi allegat Fatinacius: Quia in casa illius decisionis tractabatur de impedienda executione obligationis Cameralis, proptet oppositam salsitatis exceptionem, de qua notori E de in promptu constate poterat per exhibitionem libi 'mmercatoris illius, in cuius favorem obligatio facia

erat,vi patet ex decimve 27 .apud Vetall. p. 2. Similiter Barbat. consit. , .numer. 1 2.verse. V

nunc ia aliam,vorum. ι .loquitur de falsitate oppiniti per viam exceptionis, de qua plius tractandum est, de decisio illius postea coniungenda cum negotio principali, ut simul exceptio cum actione iudicetur, ut per Salicet an l. Ian princip.C. ad i. Cornel.δεμ ad quam se remittit, in I. si docueris,num. I. primo notabili, C. eodem tit. Ita tamen, ut dum agitur de executione obliga- itionis Cameralis cessante statuto in contrarium, quo permittitur reo, ut intra dilationes stIutarias opponat exceptiones aduersus in illumem turn, suspensa interim executione in exceptio falsitatis debeat esse euidens, alias non retardet executionem: Zachias, de obligat. Camer. 7us.17.n. 8. de Rota post eius tractatum irasitoinum . .

Et sic Doctores omnes qui tractant de oppostione falsitatis per viam exceptionis, nihil iaciunt ad

quaestionem nostram praeuentionis, non enim intrat consi

278쪽

Partis II.

consideratio praeuentionis, quando tractatur de talitati , aut alia rei defensione per modiura excepti Dis opposita , cum certum Di exceptionem coram

v dem ludice, eodemque Notatio causis principa iis elle tractandam & decidendam, ut dictum est,

citim citatos .qui non solum de exceptione; sed etiade accusatione salii loquuntur, Rota eos. 9.n. iapud Butatum,& ex ea Gratian. disie t. 13 ia utra. 7,. 79. Respondent, de vete, quod nullus ex ipsis i qui lux de simplici accusatione , praesupponendo, quod ad praeueniendum ultra accusationem debeato interuenite citatio. t imo dicunt aliqui Doctores, quod ntequam citatio in criminalibus suetit executioni demandata, Iudex potest inquisitionem apud acta remissam retrahete Nabolere, liuod ego intelligerem , ut fieri posset ex iusta causa. in Ratio est, quia per solam inquisitionem in actis remissam, non Oritur aliqua piae uentio iurisdictionis : Ca-ν stiens .m initia vocand. t Ecante citationem transmissam , non dicitur praeuentio; sed voluntas praeueniendi, vi supia dictum est, de notat Bald. in t g. i .nMn. i s. in sine. Coae e confis. Fatanac. so. etiam dixit Matian. Socin. in cap. proposuim. m. 16.de foro

compet. Decian. in tral i.cri n. lib. s. cap. 2 i.

m. i. N Angel. in t -yoneaquam, A. δε iudicversu. de ma Elise capto, de in vesci S cim si ρ' te Ias, quem citat & sequitur vincent. de Franch. s Et qtiam uis Sociniis loco citato dicat, quod licet non suetit sacta citatio, si tamen Iudex processerit

ad examinationem testium, sorte censeatur Praeventile: eius tamen opinio, quam dubitatiue tenuit Per verbumserto, non potest sustineti, quia de contrario satis patet ei supradictis, S ideo tectε illa opinio resutatur apud vincent.de Franch. didia de-cissos um. s. Quod si ex duobus iudicibus, unus praeuenisset per caprii tam rei, alius vero per informationes, c plura uti sertior praeualeret, de ludici reum detinenti causa esset adiudicanda: Grammat. de .s .n m . s. quem citat 3e sequitur Aniendol. ad vincent. de Frarach. dicta areis. so s. m. r. Capi blanc. de iure

. Si alitein unus per citationem personalem legitimae executioni demandatam & ejectuatam praeuenisset, hic etiam praeserendus esset alteri, qui per stolam informationum assumptionem , de ili mira apud acta remissionem, praeoccupasse tu isdictioncm praetenderet, ut Praeter DD. citatos tradit G retin. ded sen freari des f. . cap. 9. πω er. t. .c' s.

, Notandum autem hic est, quando agitur vitiam causa Civilis praeiudicet Criminali, non esse confundendos terminos praeuentionis & praeiudicialitatis. Quia si benε adii et latur, praeuentio respicit Iudices, videlicet utero duobus iudicibus, qui de causa cognoscere praetendit, si alteri ex capite praeoccupationis illius praeserendus. Et hoe ea sit ille praeferendus est in iudicio causae Criminalis colam quo de illa suit oppositum siue principaliter, & petmodum actionis , siue incidens et de per viam exceptionis : quia quoties de crimine, veluti de salsitate etialia incidenter, o per viam exceptionis opponitur in causa ciuili. non potest deinde procedi ad nouum iudicium criminale, ut diximus arae prima, cap. 6 rum.1. ' cap. 1 8. cst sequentib. Secundum qitae , non ita pridem in quadam causa graui . Prauent. Iudie. II.

Caput LV. 249

fuit iudicatum non esse locum iudicio criminali, quia iam de fallitate suetat oppositum rei viam ex ceptionis in iudicio ciuili. Praeiudicialitas veto non respicit Iudices; sed potius causas, videlicet quaenam ex duabus conti uel si is prius debeat terminati, siue coram codem, siue coram diuersis iudicibus, hoc nihil interest ad effectum pix indicialitatis: Vt post Bartol. iuprior 29. versic. Aut utraque eontinety litorium . . dei die. , Bald. int.tibi pactum o. r. q.C. e trans it o

Ergo si de praeuentione si controuersa recur- tendum erit ad regulas praeuentionis. Si de pix- iudicialitate causatum ad piae iudicialitatis regulas, quae diuersae sunt: ut colligit ut ex notatis per Farin. de sariis ct diuersi quaest. a. ioo.num. 69. 7o. Debi autem causis praeiudicialibus, satis egimus suis in locis parte prima.

RGUMENTI M. De praeiudicio caiisae sit per dominio directo

motae ad causam commissi, seu caducita, tis. Necnon conteiitionis inter duoς do

minium directum ad se pertinere praeten dentes ad causam solutionis laudem ij. vel canonis emphyleutici. Et quae sit disserentia Domini directi vocati in euictionarium, vel assistentis causis pro suo interesia se: aut alias circa modum quo de domibitio directo disceptatur. svM MARI v M. 3 ut Iria super e Nitentia Domini Aracti est '

iudiciatu controuerasia mota super commisso. Wica citate rei qua jupponitur moueri sub isto D

minio.

x DMObiti Domini, di estis inuicem de Dominio contendentibω, interim emi te ut a non debet momstari. 3 Ampliatur,ut nequidem hae capit emphytentatus cogi ad se en m , etiam data cautione per praetensum Dominum dire ictum de itam r. le

uando.

Potest tamen interim emphrteuta cogi ad depone dum , is soluatur iri ad quem de iure pertinebit

Do inimum.

1 Fr uintio si se rit ficta per unum ex praetende tibio Dominium directum adj emphytrutici ad se pertinere, utrum uniti ex istis qui pessui Us praeueniri ab alio, Aesit nouam Iitem tro seuo iure

monere.

6 Si Dominis, di, sim secundo Deo vocatus, ton

pareat vocatus tanquam euictimari M, tenetur

i item ρνα sequi in isto foro in quo causa fuit si

neuta.

In Clerico ad quem spectare pratenditis directum Dominium , virlim sit aliquid speciale quoad i

8 Si eue te ita conueniatur principali re, eo se tra Danda est coram Iudice eius competenti.

in emphstitus Eccles Itica.

ii si

279쪽

2 SODe Praeventione Iudiciali,

I Dominus directus inat contra em- phyleutam ad commiliam, seu caduci talein, & moueatur controuersia super di tecto eius Dominio, veluti quod posis ubi . praedium liberum esse dicat, vel tertius quidam dominium directum ad se, M non ad actorem Pertinere praetendat; certum est,quaestionem illam,

ut tum praedium illud sit de eius Dominio directo3 eis: praeiudicialem ad quaestionem eaducitatis; ide que Iudicem nihil decernere posse, nisi prius liqui- datum suetit ut tum praedium aut res illa sit sub eius Dominio directo, & res sit emphyleuticalia , Bald.

c. il. x77. Ad ei ii dentiam est praemittendum,n. 2. vos. Et hoe et erum volum. .

Vnde sequitur, duobus de Dominio directo cuiusdam rei contendentibus , quod quilibet ad se spectare contendit,quod interim emphγteuta,ὶ lueeximendus est.& quaestio inter dictos duos praetendentes Dominium dilectum,tanquam praeiudicialis

Prius terminanda est.Boetialec. i G6.

Quod adeo velum est, ut ne quidem audiat Dominus directus praeueniens, si petat emphyteu- tam compelli ad sibi soluendum, data fidei uvione idonea de ipsum releuando, deindemnem seruando, seu de testituendo illi cui Dominium suerit adiudicatum: Codex Fabrian. libro . tit. r. de iure Em- tute ut. desinit ας. t Poterit tamen emphyleuta cogi ad deponendum .si constet illum aliquid debere, ad hoc ut postea depostum telaxetur illi,cui de iure solui debebit, ut dieit Merai deris ios. Sed an hoc cisu, praeuentio facta per unum ex Dominis dilectis emphyleutam poterit impedire, ruin alius praetendens se Dominum, causam si ameparatim prosequatur. In hac quaestione Sola in constitur. Sabaud. ivtiaria.de iure emphyle ut iso, Decret. Rempublicam, insit . I. s. partis. numero x. ya n. simpliciter dixit ,

quod comparente Domino defendente Dominium dilectum ad se pertinete, locus est remissioni causae ad Iudicem compatentis , de ad hoc allegat Cagnol. in t venditore. dissis iudicat .i v. Vetum hoc non ita simplicitet procedit, sed casus distinguendi sunt. In primis enim videndum est, utrum iste secundus Dominus dilectus superueniens, vocatus sierit per emphyleutam in euictionatium i& hoc casu voltus est Dominum istum directum vocatum in euictionem, toneri causam piosequi coram illo Iudice,

coram quo eausa est praeuepta: per text. indictaeis diisse. de ex notatis per Nos P. 1. uim tr. Eiaru/ .a . num. t s. ubi ex veriori sententia probauimus teneti euictionatium sequi solum illius, ad cuius instantiam vocatur ad euictionem; quia debet haberi respectus ad persanam rei qui Principaliter conuentiat ut, .ibi ob actorispersistam, Cod bi in rem actio. t Quod tamen moderatione indiget incasi speciali Cletici in euictionem vocati , de quo nos egimus

hac secunda parte, e .la .n. II. Debet etiam considet

ii, quod quando agitur de empi,1 theus Ecclesiastica, iudex laicus non potest de ea cognoscete , cum se omnino incompetens, ut monuimus, hae xlarte C. R. ix.num. i. Et tiaciat Barbos de iure Eretistini-M,s De Clerico euictionario, lib.i cap. s. s. r. num

G iis. Sed omissa quaestione C lerici loquendo generaliter, si Dominus directus qui non habet plenuDominium, id est, utile cum directo coniuntium, sed i Lim directum, vocetur in euictionem, tenetur subue forum rei ,& compatere in iudicio contra

reum principalem praeue tuo, iuxta distinctionem Battolis inici. Curi in rcm quod si emphyleuta ratione sui Domini j utilis conuenitur, non debet Dominus dilectus vocati: sed si ratione Domini j dilecti, videlicet quia alius praetendit illud ad se spe te, tunc debet nominare Dominum, velitem defendat, de ipse liberat ut ab illo ludicio reia pectu illius dominii, quatenus iudicium non repugnat iuri ipsius emphyleutae,ut ibidem Battolus de-

E generale est quod si emphyleuta principaliter

conueniatur, cauta tiaciati debet coram Iudice qui aduersus illum causam praeuenit, Surd. consilio 3 96.nt mero 3 6. Ula. Aliquando: Gamma, deos Lusitam 3, ni mero 3.ione, ibi, Nota tamen quoad efectum die liliandi iudicium. Si veto secundus iste Dominus directias non compareat uti vocatus ad causae defensionem, sed uti

tertius, pro suo interesse obseruanda erunt quae nos diximus, duiu deTertiis comparentibus tiaci auimus, hac a. p. cap. i 1. ubi tota haec niateria declaratur, Mostendimus quando Dominus directus com- Paret in consequentiam nominationis, possie peteret causta remissionem ad suos Iudices competentes. Quando vero compatet tanquam author laudati . seu euictionarius,' tenelut causan, rosequi coram.

Iudice qui praeuenit aduersus possessorem rei emphileuti .

CAPUT LVI.

ARGUMENTUM.

De Praeventione facta per cxecutionem instrumenti nulli ter cancellati, videlicet ab

eo qui cancellandi facultatem non habebat. Et de ea quae facta fuit pro restitutione sortis principalis reditus annui loco damnorum, & interesse. Et quibus in ca- sibus executio huiusmodi sustineri possit, ad producendum effectum praeuentionis. Quaestionem nullitatis non obstare praeuentioni si requirat altiorem indaginem. In quibus casibus locus sit repetitioni so tis principalis annui reditus , dc pendente iudicio super huiusmodi sortis restituti

ne, utrum interim fructus currant.

i Statur m datis executionem instrumentis, locκ non habet in istu qtiae sunt cancellata. a Cancellatio instrumenti, filia a non habe me pots - .iminon impedit idius viam executinam. 3 arer si nomine filiorum canet uerit instrumentum ci non esset administratrix , non nocti f- .liis quominus via execuilua cogere possint obliga

rum.

. Canc statione Dicta ab eo qui potestatem non ha/bat,instrumentum eandem vim habet quam hia rei si non esset cancentum. s Ampliatur. vi locum habeat, Pamuis cancellulis Magistratus ictoritate, inibae fa la fuisset. O Quando instrumentum est canccntum, regulariter agendum est via ordinaria, non exeoclina. 7 Sors annui reditio improprie dicitur dibita, quia ita

280쪽

Panis II. Caput LVI. as I

r Exemit . pro summas rartim Lbita, ct partim in Mit nulla est.

s Executio non est errarum fuit inne, secui si erratur tu sumi pro quasi executis. io Atilii recensemurcaso in an reditui tui potest loco damnorum o interere. Et multa notabilia et Mahane petitissem iis pro-y Tntio est utri interim pendente Me Iudicis frui tis census animi currant. ii sed ars annui ressitus petitur loco damnorum interesse,ub pacta naufer ara, aut alia de casua virum debeat praecedere im ventis debitoris.

Ia Ob Hienationem h noth mimum specialium super quibus annulo reditus , Urui est, nisi aliudinterueni Α, non potest exigi fori .mini reditus. 3 Si bonasuper quibus rensis, imponitur non sint in totum tibera fugisti quod talia sint Mue ad m

eumrentiam vauris reditus.

1 ε Si in contra tu reditus annui adsit pactum de non alie Udo ocureolrepetition ortis propter contre uentionem pacti loco damnorum oe int/rese.

s ntigitarii requirens altiorem indaginem, non onai Prauentiam. is Exceptio nullitatis non retardat expeditionem ea

se summaria , quando requirit altiorem indet

7 Exceptiones non requirentes altiorem indaginem, quando admittuntur amen de illis plene constared bet.

A sus ille inibi nuper decidendus cona' missus sitit. Creditot annui reditus bona sui debitoris de pignore capi curauerat,

tam pro consequenda solutione teli Quorum annui illius reditus, quam pro restitutione sottis principalis. Post istam pignorationem superuenerunt alii creditotes eiusdem debitoris, qui de madato alterius Iudicis, de apud acta altei ius notarii in vim suorum instrumentorum et esset ut ad alias executiones, sotinatusque suit magnus concursus creditorum. Dubitatum fuit de praeuentione. litis quidem creditores , quamvis in executione posteriores, opponebant de notoria nullitate ex duplici capite aduersus primam executionem, propter quam non erat locus praeuentioni. Plinio, quia illa executiosam nerat vigore instrumenti cancellati. Secundo, quia indebite pio testitutione sertis teditus

annui.

t Quod attinet ad primum eaput, certum est executionem factam vigore instiumenti cancellati, e stilariter nullam & inualidam esse: Bartam l. t. 9. . y in hiis quatur stam. delentur, Castrens inlisiostram, n. s. C.detestam. DII. in L .Caie edict.diui. LI.ιarianitis. si nulla, ergo non producit fundamentum Praeventionis, ut cepe dictum est;ex Mascat d. de se bat .conclus 1 2 si.& aliis. Sed suit replicatum cancellationem non obstate executioni, quia sacta suerat a non habente potest rem, e propterea non poterat nocete creditoti, nec impedite viam executi uam instrumenti: Surdaeanss. -t Iaret siquidem nomine si ij,cuius t men non erat administrati ix , illud instrumentum cancellauerat, ideo non nocebat filio,nec executioni contractus obligatione Cametati vallati: Gratian.

, t Vnde succedit generalis regula, cancellationem instrumenti factam abeo. qui non habebat cancellandi saeuitatem, perinde habeti ae s Acta non sui illat,dc instrumentum propeisceto &sano reputati, idem Gratian. Zycept o. Solege et de Prauent. Iudic. Pari II. 19 3.n. 16. deris. 6 99.m i .ubi quod instrui ventum mandari debet executioni quasi non esset cancellatum: Grais. δε excepi. i s. m. 3Quod extenditur ut locum habeat,quando inde- sbita illa cancellatio facta fuisset auctoritate Magistratus: Asinius. de execiuione. S. A. p. 3 2 rum. s.

Producet itaque huiusmodi executio praeuenti nis effectum,cum de nullitate impugnari non possit.

t si enim cancellatio ficta sui stat a persona legitima si

de habente secultatem cancellandi, quamvis allega retur illam sectam isse indebite, de peteriorem,

cum talis exceptio et totis requiret et alcioiem indaginem . non daretur via executiua ex instrumento

ite cancellato, sed agendum esset via ordinalia, venotat Batti in II .L n.&. Castrensian dict.l nostram, de post eos Surd. d. eo .is. num. i. Cum autem incalu proposito notori E constat et illam cancellati nem factam a matre nomine filii absque matris legi- rima potestate, suit quoad primum hoc caput co clusum, nihil obstare praeuentioni factae in vim huius instrumenti quantumvis cancellati, stante euidenti nullitate cancellationis. Sed maior fuit dissicultas quoad secundum sandamentum creditorum aduersus praeuentionem opponentium,non potui si se agi executiuὶ pro restitutione sottas annui reditus,& sc constate de cui denti nullitate executionis, quo casii non dat ut ex illa praeuentio. Unde ego Iudicaui ex illa executione non dari locum praeuentioni,&causam adiudicaui illi Notatio, apud quonposteriores executiones factae suetant,excluso eo qui praeuenerat, sed nulli ter nullitate notoria. Nam quamvis velum sit, in certis quibusdam casibus procedi posse via executiva pro sortis annui redi- tus restitutione, ut mox ostendimus, tamen in casa

proposto pignorationes, subhastationes & liberationes bonorum debitoris continebant indubitabilem nullitatem , t cum Actae essent pio summis Tl attim debitis partim indebitis, videlicet pro re-iquis, seu tesiduis solutionibus annui reditus, quae nos Arteragia nuncupamus,& pro sorte plincipali illius tedditus indebita. Non quod indebita pio-prie dicatur,sed impropri .cum ita debita sit, ut tamen exigi non possit, aut executio fieri pro illius

Poterat quidem sustineri executio quoad cen- ssus decursos, seu attei agia, sed quia facta suetat simul pro restitutione sottis principalis , subsistere non poterat , quia in indiuiduis squalis est executio in viile pet inutile vitiatur , t g. si non fortem, .sirentnm , dc ibi DD. de condiali Omindebit. Suid. decisiam s. numero f. t Praesertam 'quando prout in ea su isto in non fuit erratum inaestimatione rei, sed potius in quantitate quae t

debite sitit petita: Gratian. Asiept.fore . i 6 2.numero 3 3. Surd. de aliment. tit. 9. quast. 32. numero sci. si . sequentibus.

Neque obstat dari multos casus, in quibus loco rodam notum δέ interesse locus est repetitioni sortis annui reditus. Lud Aec. 88. v. 3 acd Addent r. i o. Grat. discepifari; oi. num.c. veluti si pacta non se tuentur, aut cautiones sprout promissum est non praestet turAotas'. 'consit. min.dee. I s 3.ubi etiam additur, quod illa sortis repetitio fieri potest via executiua,tGlatia n. dicta discept. oi. u.6. Rota dinos dec. Ar. numero r. l. seraph. decis. sit . inur. ιν. Idem si Ii 1 vendit pl

SEARCH

MENU NAVIGATION