De furtiuis literarum notis, vulgò De ziferis libri 4. Ioan. Baptista Porta Neapolitano autore

211쪽

hus assignatur, eius enim beneficio, primunt decimi O dinis, quartam o, deinde ultimam proximae T, pommodum conuerso ordine prae dentis vltimam M, &λundae dictionis:tertiam & quartam o P, & vltimam primi verbi,& eam quae tertia est ab illa M & L cognoscimus habere potestatem. Restat tantum ultima, nam quae praecedimus in ambiguo relinquimus . Eius itaque indicio tertiam dicionis, quae quinta est ab vitii M, & vltimae primam I, demum quintae diaetionis testiam retra grado ordine rursus I esse deprehendimus. Η ctenas duarum dictionum beneficio multorum characteis rum notitiam habemus, proximum est huic ad alium verbum venire, quod ut integrum cognoscatur, unius tantum litem, quae modia est, potestas desideratur, eam ex coniectura sepplere licebit, non enim alia, quam A p test restitui, ut verbum integrum si i A M . Noua huius characteris notitia quatuor similium munera detegimus,

Primum enim nouissimum zo,. mox duorum, quae a te

go simi S de T, & quintae dictionis primum E vim

habere comprehendimus Hinc digressis proximum n bis videtur ad dictionem, quae tergo inhaeret, deueniare, cuius ad integram notitiam unius tantum litem defit potestas, quae nouissima est, illi non aliam, quani o potest iuppleri , ut x feto verbum sit, huius figurae beneficio C . tantum literae notitiam colligimus quae secundi verbi initio collocatur. Instant praetcrea duae . dictiones , in quarum utraq; una tantum litera stiperest, vecognoscatur. Sed quoniam haec,quae dicta sunt, satis este via dentur ut reliquum interpreteturn imponendus finis .eset, nisi ambiguitas trium characterum retaret, proinde ne quid i iiijs,quae dicta sunt, propius videtur verbum capere, cuis

ius indicio illorum notitia haberi possit,illud erit,quod quin ito loco ponitur sintegro enim verbo cognito ex structura

212쪽

ficile erit cognostere, virum,corum potius iudicandum sit, ludimus enim. utrumque. staret posset , ut Hi proinomen ad praecedens verbum referatur, & Y vi ad illud, quod cst ab eo quarto loco potitum , ea itaque tiarera, quae vcsto illi defit, quia non aliam vim , quam Niliabere videri potest i h es t M adverbium sit: tollitur ambiguitas ex eius literae, quae quintam sequitur in sextadictione, & duarum, quae dictionem. absoluunt, ut ibi GaDA ais nomen sit, hic vero pronumen T v . In hunc modum maiori scripti parte inplicata, restat finem imponere, in reliquum enim idem modus seruabitur, res enim filis perspicuaest, ut vela quouis possit intelligi. , i

Quomodo continuati orbi. . scularis scripti partes

Sκ vir v R Vt de huius generis continuato stripto que

madmodum partes secernantur nonnihil asseramus, nam coniecturas tradere quibus illud cognoscatur non est opus, satis enim ipse oculorum sensiis , ut superius in tamili forma scripsi dictum est,poterit indubitatum argumentum dare. In hoc, ad ea, quae ibi dicta sunt, lectorem re- . mittere satis commodum Videri Posset, nisi propria nonnulla, quae ad hanc rem spectant praerermittere non vid retur oportunum , hoc itaque primum admonebo, ut quemadmodum ibi fictum est, pari ordine procedatur, nempe ut similes interse partes observentur, habita tamen an logiae ratione in permutatis characteribus, quibus idem via

debitur significari. Hoc etiam similium Murarum, quaeso se statim sequantur obseruatio praestabit,pi nim si plures duabus

213쪽

duabus liae sint, siquidem discretio aut ante primam cadet, aut post illam , aut post alteram, aut post tertiam, parci sime aliter euenit. Idem etiam, si non plures duabus illae sint dici poterit, unde arguetur, aut inter cas partium e sic discrimen , aut in prima verbi initium esse , aut illud in nouissimam.cadere. Si vero plures tribus sint, primum mediam verborum discretionem fieri necessario colligetur, mox praecedentem primam verbum terminare erit magis consentaneum. Eiusmodi coniecturas aliter tractari non licet, nam recte dissiniri nullo modo polsunt, proderunt tamen , licet luminis omnino claritatem secum non afferant , illam certe postmodum eorum beneficio nanciscemur ..Siquidem cum ad experimentum ventum sit, si error ac missius crit, nexus literarum cum stare non possit erit indicio . Verum nolo praetermissium, sicubi in paucioribus dubitabitur, de quibus statim difflairi non possit, ut minori cum labore veritas eruatur, ad regulas semper, quae magis catholicae videbuntur, ut parcius fallant de re Iecurri. De continuato orbiculari scripto interpretando exemplum.

Nu Nc autem quomodo orbiculare continuatumiscriptuni interpretetur, cxemplum tradere videtur oportunum, dissicillimis enim in rebus nulli aut lab ri, aut diligentiae parcere semper consentaneum existim ui. Exemplum sit tale.

214쪽

Primo tres sibi similes,qui videntur chara es etiam paulo post sequentibus verbis implicari,coniecturam nobis replicats dictionis indubitate prsstabit. Prinas ergo initium ex scripti initio, finis vero post charactere, qui similes illas sequitur erit,ut sit penultimus ter replicatus,idq; ex sequenti diueris characteru ordine conijcinius,eriant septem literis dictiones, lineis ergo intercidimus,ut ab alijs separemus. Prsterca,qu secutidam hanc sequitur dictione ex illius primo secundo duplicato charactere,etiam paulo post sequenti dictioni chalaestium analogiam congruere videtur, initium igitur cx inuenis iam dictionis fine, finis vero ex secunda dictione cum diis similes sequantur, lineolis ab alijs sex illas literas sequestram's , Tandem duae similes, cum dissimili praecedenti &etiani luenti, ter quater scripto replicari videntur, com cturis quas stre diximus,ab alijs eligemus, sic aliquibus iam

215쪽

cognitis facile striptum totum interpretabitur. I a D t Duos esse modos orbicularis compositionΠ,qus pluribus, quam alphabeti numerus eΣposcit characteribus. ' o iimplicatur, tum primus quomodo depre-is L i 'ina hendatur,& interpretetur . :

s, i s, ρος dicta sent succedit auditor characterum nume 1 rus, quam alphabetum habet, ut id etiam ad obscuri .

tatem conueniat. Eius generis duae formae sunt, uti proximo volumine dictum est; altera enim est, cui it genus characteres a Rotae dispositione accommodantur, altera inquam aliunde asportantur, unde initio discrimen interu-: tranque ex eorum effectu colligere est, quod prima,& si paucioribus figuris, quam antea implicatur, nulla. tamen earum munere vocabit,nec verbum aliquod pluribus, quam exposcat ratio notabitur. Sed earuna figurarum excelsus rariori et petitione pensabmir: verum si aliquo modo illas ociosas licet appellare, non alia ratione sic diccntur, quam cx num ro,quod plures in Rota sint,quam usus exposi at,licet immer; to sic appellandae sint, cum id nominis in aliam alterius generis potius cadat, quae desides sunt, unde falli non dedecet dicere eos,qui aliter sciatiunt,qiu id genus figuras primi modi ociosas, & vacuas appellarint. Sed denomi'c sa tis . Primum igitur de prima specie quem dinodum illa deprehendatur , mox ut interpretetur coniecturas afferemus.

Figurarum ergo numerus si legitimum excesserit, hunc modum satis explorabit, quot enim vicenarium numerum transilierint, vel binarium & vicenarium ut summum, tot ibi superfluos esse colligetur. Verum ut alterum genus ab altero internoscatur, hoc obseruatio similium paritum

praestabit, nam analogia in Jachs seruabitur, ut quatenus

216쪽

possit obseruati, interualli similitudo sit, huius serinae scripiatum esse deprehendetur. Posset idem etiam de numero characterum dici, nisi interdum casuum inflexio deciperet, non oberit tamen e&periri an illo etiam hoc agnosci possit, nam si casseu inflexione numerus variabitur,id ex consequentibus deprehendi poterit. Deprehensa scripti Q a ad interpretationem stiperioru regularum usus accesserit, perinde etiam cst triginta vel quadraginta characteribus notari, ac si non pluribus,quam oportunis scriptum esset, sic eadem seruatur characterum analogiar Id tamen interutrunq; modum erit discriminis, ut quod supra vigenarium numerum characteres excreuerint, tot retrogrado ordine distabit ab eo vera char et eris potestis,in quo uti diximus debita ceciderit literae po- , testis , idque in dictionibus paulo distantibus in proximis autem idem erit usiis , quem ante memorauimus. Sed hoc huius exempli experimento clarius liquebit.

217쪽

Ex duodetriginta characteribus, qui dato scripto videntur, octo conijcinius esse desides. Prima ditrio uti diximus M os Ti v M dicit , T character in tertia ab hac dictione Mdabit potestatem, si hinc octo literas in nostro alphabeto ante praeterimus C dabit, quae vera crit characteris potestas. Vltimus character primae dictionis M , iii secundo verbo sine literarum praetermissione ex proximitate O &P dabit. Rcs quia per se clara est, longioribus indulsimus verbis. Posset tamen ne fiaus detegeretur numerus non excedere, ut caedem figurae, quarum est usiis alias vacarent, sed hoc in utriusque scribentis & amici damnum verti posset, ut ne ille quidem , si nauus data opera non essct intelligeret, quod seriptum sit, quare qui hoc stripti genere utuntur, ne committant, ut quod utriusque plurimi interest, amicus non intelligat hunc altum praetermittunt. Quomodo aliter orbicularis compositionis 111

modus ociosis characteribus inuolutus deprehendatur & interpretetur. i

RτsτAT huic assilis alter modus, in quo superfluus

literarum numerus ociosus est , quod nullo literarum munere fungitur, sed dictionibus interpositus liter rum & syllabarum nexum conturbat,quare de illo,quemadmodum clusinodi figurarum numerus cognoscatur verba faciemus , mox quinam illi sint, videbimus. Primum itaque eius rei characterum numerus coniecturam dabit; nam quot legitimo numero supercreuerint, tot ibi superfluos esse a guetur: Hactenus poterit genus tantum deprehendi: vertim

ruperest videre quid sit, quod hanc a stiperiori specie discriminet. Hoc similium partium obseruatio indicabit,s aliqua

218쪽

illarum analogiam in interuallis non seruauerit, praestabit tamen in ca accurata uti diligentia, ne aliud verbum in eius locum sumatur, & similitudo d ecipiat, vel alius inflexionis casus sit,unde posset prouenire analogis similium discrimen. Proderit ad hoc cliam duarum vel trium figurarum similium,sicubi fuerint, quae sibi statim, & aliarum postmodum, quae syacijs relictis Raccedant nexum expendere, ex priorum enim similium concursu, qtiae in verbi initio fit, & aliarum sequela in eodem verbo spacijs intermissis, siue plures duabus primae sint,siue plures adhibito accurati iudicij ex,

mine deprehendi poterit, ut ille fcqui & stare possit. Alibi

cnim uno tanto intermissio spacio,vel duobus poterit similis succedere, alibi vero sertasse non, quod in primis & nouissimis verborum characteribus facilius agnoscetur. Sic & de pluribus, quod rem ipsam expendenti palam fiet,sicubi igitur vel quia spacia plura,vel quia pauciora sint, non videbitur recite scriptum succedere,ociosos ibi characteres chra ambiguum interiectos esse colligetur. Sed huis rei dissicilior est Obseruatio, nam rarissime euenit, ut quot vis relictis spacijs alicuius verbi nexus sequi non posset ,& supponetur certae

dictionis vel eorum characterum certa cognitio. Eius rei regulas tradere nimis laboriosum videtur,nam verba non pauciora magno oporteret volumine colligere, atqui haec ipsa poterunt melius urgente casu acri interpretis iudicio decerni , quam ante illum dissiniri, & satis explicari, haec quibus

in verbis huiusmodi characteres reponantur indicabunt .

Caeterum ut illi dignosci possint, superest videre. Primus ergo modus hic seruabitur, ut si quod verbum ex similium

analogia cognouerimus, in quo characterem unum vel plures dcsides videamur deprehendisse, & alibi verbum sit , quod nouissimo loco similem illis liabeat figuram, ex ijs , quae fusi icionem habebunt singulis alphabeti series ad eam

usque perducatur, quod si iustam pol cadet, quae vc

219쪽

hum non possit terminare,cuiusmodi sent B, F . G, H, P, Q , Z, eam, ut dictum est absque dubio uti stratoriam a scripto repellemus. Hoc etiam liquebit si idem alphabeti ordo ad alias duas, pluresque similes initio verbi postas extendatur, in quas literarum potestas inciderit, quarum nexus statim sequi non possit, ut puta B C , F G , PQ R , & similes, Hoc tamen fiet, si non alius praeter

eorum numerum , quem deprehendimus postea medius interponatur , nam sic facile fieret, ut etiam interieissis huiu modi charaelaribus in illis nexus sequerctur, veluti si nullus eiusmodi characis effet interpositus , licet hoc ex illis solum posset prouenire, hoc eorum numero reddente, inde collioi licebit , hunc etiam characterum numerum, qui intra illud spacum includuntur,habita tamen interualli ratione, intra maius enim spacium plures figuras intericetis esse propius erit credere, ut si duarum similium figurarum occursiis in proximo verbo ea ratione P & potestatem sit sciperet, quae verbi initio. stare nullo modo possint, quia duae, quae praecedunt, proxime N & O connectutitur, de illis primum sit iudicium. Quare ad interualli pruiniim distantiam carum numerus cxtimabitur. Q uod si etiamnum de carum numero dubitetur, aliarum similium sinitela poterit ambiguitatem tollere, unde partes ad hoc

oportunas praestabit elegisse , in quibus propter similium analogiam non dissicile sit verba interpretari. Proximi scripti interpretandi exemplum .

Po τ vi s E M e emplum praetermittere, ut hic modus ad superioru sermam deberet accommodari,ne totius illud inculcare,quod minus videri potuisset necessarium,

nisi illud rei dissicultas qua fuisset, illud tamen hoc erit.

220쪽

Ex characterum itaque diuersorum numero, qui septem &viginti rccensentur, septem prima fronte selum huiusmodi interiectos esse scriptum indicat. Deprehendendi vero illos modus primus erit, quod ex similium, & aliorum analogia, quam cum prima dictione parem sexta retinet, idem verbum utrobiq; positum conijcitur, siquidem tres primae figurae,quq p edunt in utraq; parte dissimiles sistit,& mox quet sequuntur similes, unum vero analogiae discrimen est, quod Mura, quaeinter eas est, utrobique inseritur, in primo verbo post primam similem collocatur, quae haec in I, in ali in ante tertiam V, unde illas consentaneum est ociosas e se, & dictiones perturbare,& proinde ex toto scripto repelli debere, & in marginali loco seruari, donec ex illis, quae consequuntur,certo licebit agnosci desides illas fuisse. Idem obsese