De furtiuis literarum notis, vulgò De ziferis libri 4. Ioan. Baptista Porta Neapolitano autore

발행: 1563년

분량: 248페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

quod euenit, vel aspiratione, ves liquida, ut fit in gnicu-

crebrius euenit , primas aut has S & M semivocales elle oportet, aut omnes mutas, quod si M fuerit,tum H sequi necesse est, si S cas, quas iaecessario flaccedere superius diximus idem & de mutis etiam dicendum est, sed hoc erit, sicas con nantes syllaba simul coire patiatur, alioquin illet crunt,quae coniungi non possvnsiquemadmodum B C , &ex aduerse con nantes , quae intra dictionem in syllaba coeunt, eas esse cognoscimus, quae possvnq & initio syllabam conficere. Prima iritur geminatarum consenantium cognitio se offert,omnes esse poterunt exceptis his H Q X & Z, sed haec postrema in materno sermone geminatur, verum si geminatas alia conlanans consequetur, illam vel alteram

ex duobus liquidis L & R , vel asi irationem esse oportet,

Finales vero liters ut dignoscantur, hae apud latinos crebriores esse selent D M N R S T, in has etiam nonnunquam desinunt B C L X. De vocalibus nihil dicimus, nam omnes fere dictiones in eis terminantur. In Id terminantes d ctiones duae luppetunt latinis A v, & v Au, quae detractu A sepersunt de ARA, v AMA. Vulgares tamen nostri in vocales plerunq; dictiones terminant,maales veroconseri ne tes paucas habent R L T H. Postlant & alite de agnoscendis primis,medijs, & extremis dictionum literis obseruatim nes tradi ,sed eas tum breuitatis causa, tum etiam quia hoc sum grammaticae potius,quam nostrς tractationis est,omittimus. Haec licet non nullis levia , dc parui imomenti videri

182쪽

possint, tamen quia a nostro munere nequaquam abhorre

re vi sunt , non duximus omittenda. H I' Q uot in is singulas Vocalium po- Urio 2-iii testates aucupemur.

Dis τiNcτA in hunc modum consonalitiirm notitia,s quitur mox ut sic vocales cognoscantur: huius rei mo indi aliquot afferri possunt. Primus itaque est, ut inde initium, unde ante in consonantibus auspicemur: Si earundem figurarum repetitio observetur, quae crcbriuS, quaeque minus crebro in scripto reponantur , illae ordine sic se habent, ut E frequentissina sit , I mox minus frequens ἐhac rursus rarior O, sic& hac minus ficquens A,. & V. stea omnium rarissima. Primae vero bin, in scripti repetiti ne tam quasi cognatae fiunt, ut vix possint diffiniri utra crebrior Aleat interuenire, idem & de binis alijs O &, A recte affirmabitur, quod obseruatis singulis in libris dictionibus ediscitur, licet interdum res aliter contingat, nos enim de eo quod stequentius est, non quod & aliter interdum fit, loquimur.Hoc primum indicio habito,alia deinde obseruari oportebit, ut si duae similes vocales inchoent, & termi,. nent,utramq; II esse cognoscamus,ut pluralitatem pron minis,quod est i s innuat,quod si verbi initio cinem figurae sint appositae,ambas vel I, vel V esse censebimus, ut in rivvLTus, &iiDEM, cuius rei certitudinis succedentium mox characterum poterit obseruatio confirmare. DupleX enim Oo solum in dictione oo NAs insulae in Semptentrionali oceano positaein reperitur. Eiusdem raritatis erit verbum inuenire,quod a triplici vocali initium stimet,hoc enim nescio an in aliquo vocabula,quatam eo quod est v v v I. α

183쪽

reperitur. Hanc praeterea vocalem esse cognosces,si eam rariorem uniuerso scripto literam sequi conspexeris, quam in esse admoneri possumus , illi enim semper selent succedere. Plures ad haec coniecturae afferri possint, sed eas praetermittere tam parui refert, quam conuenit breuitatem sequi, neque enim interpretanti obseruare omnia, quae de his dicta sunt erit necessarium , siquidem nimis in testum foret ad haec cuncta experiri, ut satius esset in ambiguitate remanere, quam in tanto labore tam anxie torqueri, cx paucis enim huiusinodi obseruationibus, facile fiet, ut nonnullae cognitae literae, caeterarum nobis quemadmodum alibi dictum est siue regulis cognitionem trahant, quare omnis labor circa initia versabitur. Verum nec adeo uni regulae ad literae cognitionem fidendum est, ut non debeamus experiri, an ex alijs eius certitudo confirmetur , alioquin parum filisset profuturum multas ad id praecepti nes tradere, nisi visiam festet commodius unam alterius nixu substetitari, & unius certitudinem debere alterius e perimento confirmari.

Quomodo traditis regulis uti conueniat, Ia, tum de eo cxemplum. il

Nu N c quemadmodum ijs regulis uti conueniat, pere.

prstium est indicare, quod non modo superfluum noni videtur,verum etiam maxime utile, imo vero interdit maxime necessiarium; parum enim esset quempiam prFepta artis,& instrumenta habere,nisi coru etiam usum percalleat, neq; dubiti est eu,qui alicuius rei futurus est artifex, si alium artificem: erantem videat, multo facilius ea , quae didiciti oculorum sensu, quam ante auditu mentis agitationem epturum, cum certior. Ierum nothia in oculis , quam .

184쪽

aliunde haberἰpossit, nam & certiora sunt ea, quae per pra

rim, quam quae per praecepta canones tantum ediscuntur. Sed ut ad propos tum accedamus. Primum ex regulis, quas tradidimus , ccquid huius generis an alterius obscurusti iptum sit diligenter intcrpres obseruabit, quod ubi co-anitum sit, ad hoc genus pertinere, clementa primum lingula distinguct , & suam cuiq; characteri potestatem suppositis vcris literarum formis substituet, quod recte ne an per- pcram etfcctum sit , perimentum indicabit, aut etiam in eadem potcstate integros & persectos verborum sensus charaetcres cxplebunt,aut imperfectos corruptos & nihil prosesus significantes reddent , quod si ea cura minus dextere viri debitur cessisse, iudicium in artis locum succedet, res coniecturis agenda , & in i)s cst multum elaborandum, tentabi- . tur an in paucis modo his , modo illis, nunc permutata potestate , nunc restituta res possit videri voto cedere. Si adhuc res animo non rcsponderit, quaerentur Verba, in quibus,

vel nulli sint ijdcm characteres , ves paucissimi , Ut aliorum mox caeperimentum fiat, donec possit videri, an ex ijs aliqui opinioni conueniant, si ne hoc quidem proderit, dictionestum paucissimis confiatae literis eligentur, uti quas0vel una

tum perficiat, vel duae, tresue, aut ad silminum quatuor, siquidem quae huiusmodi simi, inter paucas numerantur, &minor proinde labor erit ad certitudincm non multum V gari:cuius rei gratia nos tabulas confecimus,ut quoties opusili, ea de causa quilibet ad eas possit recurrere, sic enim facile crit verba , si qua elusinodi. scripto reponantur intelligi, Unde characteribus primum aliquot cognitis, non difficile quis poterit aliorum mox notitiam consequi. Sed si exadueris prima fionte iudicium videbitur voto cetasu, Vtinon obscuro argumento sciri possit, ecquid veras notarum. potestates fueritvenatus,ex antecedentibus vel consequemtibus certitudinem nanciscetur, nam si laborem euentus --.

185쪽

nime sit frustratus, hoc integer & congruus verborum senissus indicabit, ipsa vero cognitorum characterum iummira , reliquorum sublude poterit paulatim notitiam ingerere, qua in re minime labor fugiendus cit, sed res tandiu tentam da, modo ut diximus literarum potestate permutata , modo restituta, donec quod clausum se sponte paulatim aperiat. Verum ad haec non parum adiret luminis, si corum, quae circa rem sunt, quaeque prius ab interprete sciri diximus praestare , cognitio accesserit. Initio igitur antequam ad scriptum veniatur, nonnulla ex coniecturis nancisci licebit: Veluti quia de manu militis, ab exploratoribus epustola est intercopia , de re bellica inde tractatum esse arguetur , unde verisimile cli E E L Li nomen non esse praetem

missum , & cxinde quatuor eius verbi literas, siue ex quinque , siue sex , siue pluribus ea dictio conflata sit, non deesse, si id ioma latinum esse cognoscetur: nam si vernaculum illud sit, proprij verbi literas perquiri oportet, atqui ad hoc scripti prius rationem haberi est necessen in si illud ad hoc genus pertinebit, verbum illud si erit

facillime poterit obviare, si vero alijs dolis inuolutum sit, itor ad inueniendum erit labor , & rem aliter, atque alia ter pro scripti genere tentari oportebit. Sed ut dicta facilius intelligantur, exemplum adijciam: nam ut in declar tionibus cffcacissimum est, ita indisciplinis ad discendum . . aptissimum videtur, quod sic praecepta quasi experimento comprobentur, multa enim instantia iii iudicio,vel statims pedecernuntur,quam Ii vel difficile est ante casum a magistro l. tili, diffiniri, ne dum a discentibus

C ror i percipi. Id obscure igi- . f.' lo n. itur scriptum erit. uni

186쪽

Primum itaque variati charactercs, quod iion plures viginti conspiciuntur,crebrior praeterea quin i, characterum repetitio,quae vocalium praebet indicium,finales ctiam literae, quet praestriptum numerum non excedunt,distincta tum partium series, & caetera demum, quae ad lauiusmodi scriptum spectant, simplex permutati characteris genus esse non ambiguis admonci coniecturis, idioma vero latinum esse ex finalium literrarum numero deprchenditur quia vero magnate ab epistolis in arduis praesertim negotiis notarios scri turae peritissimos habent, sperandum cst proinde orthographiae rationem minime filii lc praetermillam: Caeteium antequam ad clementorum notitiam veniatur, tentari potest

ex ipsi materia an aliquod recte scripti verbum possit intelligi, ut ea ratione aliqua inde literarum notitia deueniat. Quoniam itaque ut dictum est)coiiijci potest de bello agi, quod epistola vel belli tempore, vel a milite intercepta sit, vel alia id ratione cognosciitur, proinde non erit admodum dissicile perquirenti aliquo scripti loco eius verbi sex literas inuenire, prodente hoc praesi:ryim geminatae literae, quae oportuno loco collocantur indicio, eoque modo ex ipsi materis pnusquam ex scripto trium primo figurarum , quasi

187쪽

LIBER TERTrvs ID

cenam notitiam deprehendi: nam de hs non dum prim ronte satis poterit constare, nisi ex consequentium positio. ne certius notitia confirmatur. His itaque in uniuersiim cognitis superest rem ipsam proprius attingere, ut singulorum cicinentorum potetiis dignoscatur. Vocales igitur prumum in medijs dictionibus ,& interdum in earum finibus quaesiturus latinus cnim sermo in terminationibus potest decipere .lias figuras quia crebrerrimae repetuntur D ΛΠολ vocales esse conijciet.Huc accedit,quod rationibus eaedem raris claaraeteribus, quoties occurrunt videntur

adhaerere , nec obstat, licet interdum etiam illis nonnullae consenantes proxime possint sectari, nam de eo potius iudicandum est, quod frequentius euenit, quam quod rarius , hoc etiam praestat, quod proxime generatos characteres ex

utroq; latere cernuntur assistete, sinit & alia, si qua ad rem spectant, quarum illae indiths prodantur, unde colligi licet,

eas non risi vocales esse: cum per omnes simul regulas de illis opinio confirmetur. Vocalibus in hunc modum a consenantibus discretis, proximum est sua singulis munera astagnare. Sed ut hoc in consenantibus primum ut dictum est oportuitius exigatur,duplici ratione perfici potest,repetitione,& plurium coniunctione,tum in extremis verborum partibus,tum etiam in hs medijs,si repetitionem scituimur,hoc modo qualemcunq; earum distinctionem nanciscemur.

Posset tamen etiam edocente regula aliter,atq; aliter singulorum potestas diffinui, quamuis ne satis quidem tantum sit illis fidem habere,solet enim *pe decipere,quemadmodsi &hoc loco indicabitur: veru ne hoc ignoretur, quonam pacto ter possit potestas variari, carum repetitio obseruabitur ,

188쪽

168 DE FVR. LIT. No T.

quaeq; toties indifferenter repetentur, una pro alia simi poterit, potior tamen semper maioris, quam minoris frequentiae, nisi aliter experimentum demonstret, rationem haberi conueniet, quod nobis tradendi exempli gratia, alioquin quatenus magis placet, regulae fides habenda est. Ad huius distributionis exemplar interpres pollet suam etiam aliter variare, sed eam distinctionem si ulterius progredimur, posterioribus regulis in aliquibus videbimus infirmari, exinde itaq; experimen rum inituro oportunum crit primum ad B-ciliores obseruationes recurrere, ut si percas satis possit proficere, maiorem laborem cffugiat . inuoniam itaq; dictiocst, quae quatuor literis conflatur,quarum tres, quae in fine

collocantur,consenantes sent, cum eiusnodi unam tantum dicitionem, quae v a n s in agnoscamus inam sTtRps,&si totidem habet in fine consbnantes sex tamen constit literis eam esse oportebit, quemadmodum in tabulis apud dbctiones toditem literarum est videre, unde non modo trium cosenantium, quae in fine sunt, notitia clicitur, I Osed etiam vocalis A quae illas precedit. Huc accedit,quod ex his literis prima in nona dictione consenans praeit, quae siquide omnium rarissima est, videtur fungi potestat 1 quod magis verisimile est adueniente in ea dictione aliarum

eiusdem verbi literarum notitia, quod vocales sint, ex quo licet assimare, characterem, qui quinto loco ponitur, in dictione, in qua EEL Li nomen ponitur, V potestatem habere,unde etiam concludi licet,vltimum,qui hunc sequitum, non alium csse, quam M. De prima consonante, mox per aliam geminatam in quinta dictione iudicium confirmatur,

quod alioquin dubium esse posset, an L potestate funger

tur,nam certum cst vocalem ibi non esse. De alia mox consenanti, B iudicium confirmatur verbo, quo BELLI nomen notatum coniecimus,in quo etiam de L notam talem

vidimus. Quod vero dictio est,quet tribus literis conss

tura

189쪽

tiir, quarum postrema scripto rari sitima, cum semel tantum incidat succedit vocali, qu un hucusq; V csse deprehendimus dubius esse non debet nouissinaain X csse, nam ques inter rarissimas cst,aut H, aut in , aut X, aut Z cise existimatur, atqui primum & Z cnumero eximuntur , qu Linunquam in sine verbi collocantur. Id praeterea non cita ex literarum ordine deprehendimus, ea enim potestas in fi ne dicitionis apud latinosin verbo tantum v Ati reperitur, quarum media A est, non V: Vndesiperest diccre, non aliam csse,quam X, & primam vel D, vel L, vel N, ut una ex dictionibus tribus sit nux, Lux, Nux: Sed quia vcI cognitum est de re bellica agi, vel magis consent ncum de re magni momenti,quam parui, credibilius erit de

D v c Esibi, quam de N v C E , vel x v c si mentionem

factam esse. Vnde hactenus colligi licet harum literarum Veram notitiam, quarum potestatem suppositis nostris lit ratum serinis indicabimus.

Ees his & huiusinodi alijs coniecturis, habita etiam de cari

ro, ut commodius fieri poterit consenantium notitia, & aduocatis ad hoc praesertim tabulis,cum opus erit,mox ad calium distinctionem transitus fiet: nec quicquam referet non omnibus adhuc consonantibus cognitis ad vocales deuenire, ex ijs enim aliarum poterit consenantium elici con .iectura,quemadmodum ex consonantibus etiam vocales cognosci posse superius demonstratum est. Vocales itaq; in hoc scripto duplici modo nancisci licet, repetitione, quod omnibus conuenit,& quod rarissimam figuram, quae ad huc, videtur sengi potestate, character sequitur. Sed de Vsatis vidimus fictainfidem, non minus clum de L pqqς

190쪽

videri constitii Te,sed cas cum alijs prosequemur,ut etiam de illis opinio ccrtior habeatur. Haec igitur nota Λ quia Om-.nium crebrerrima est,quod decies octies repetitur I, vel Epotest videri, sic& si quia una minus vice scriptum ingreditur, Vtriusq; non minus videtur sibi potestatem vendicare utraq; cuina potestas plus minus solet frequenter occurrere,& modo haec,modo illa sui dictum est crebrius interuenire. Mox quia D sexies conspicitur, A potestitem reprcscntat, postremo quod O & quinquies tantum recensentur. O de V, quae omnium rarissimae esse selent, pol si item indicant. Hoc singulorum characterum arguit repetitio, nouissimus vero quia rarissima figuram sequitur, quam adhuc esse deprehendimus,etiamnude eo quod dictum cst,fidem magis auget,quo certius videri potest in verbo,ubi

de a sit o fit mentio, dictionem 2 Ε L L v M positam non agi Lis.' Vnde etiam de M litera certior notitia clicitur,

quae & tali figura designatur,& Ei vocalis , quae per cum characterem demonstratur, & in V potestate etiam alibi errorem non esse, & in ea dictione, quae septimo loco ab ultima locatur,ex eadem vocali initio & calce verbi posita,mediam geminatam C ecte colligemus,qus nisi de S nobis constaret,pro ea etiam posset haberi, ex eadem vocali indictionc duarum literarum, quae sexto loco ab initio poni-.tur,& quarto a fine reperitur, alteram figuram T iaccessa-.rio esse conijcimus, nam neq; S, neq; X csse cxsuperioribus licet existimare. Eiusdem praeterea vocalis ex cognitarum consenantium indicio secunda se scripti dictio manis stabit, ut MED1AM proculdubio ibi notatum esse intelligatur,quod ut certius videri possit, dictio, quae nono ordine

col locatur,accedente priorum literarum notitia,tutiorem fidem facit,ut verbum sit,quod causim reddit i A. Sed de his vocalibus aliunde etiam poterit constare, ut opinio certius confirmetur . In septima praeterea dictione ex cognitis

SEARCH

MENU NAVIGATION